Palladii Rutilii Tauri Aemiliani ... De re rustica libri 14

81쪽

N V N C cicera eritur, quae di is a cicercuti solo essere,piae sordet,er nigrior est,primo ulco, uel cundo,' k lato:Iugerum quatuor, uestribus, uel etiam ductui in diis imples M. De nouellis puluerandis,& sodiendis uitibus, paland ac ligandis,deiici eranis uineis

Hoc mense nouella uinea incipit paucrari,ques m ac, te deinceps per omnes Calendas usque ad Octobresficiendum cst, non solum propicr herbas, sed ne tenera adtae semina solidata terra constringat. Gramn triaris, quae urtam testibus nocent, extirpande sunt. Nunc locust gidis uincari filio celebranda est: er palandae, atque tiagandae fuit uiles : ed nouerim mollitas uinculis ali cinus, quia eum lineram uinctila duri a praeritae. Palus maioria: ius uiribus solidus, minoribus pontatur exilis. Propter umbrae molestiam stiluatur ab aquilone,m plagastigidis, spatio quatuor digitoru, ud femipedis remotus auit ut posistin omni parte circunfili.

Vt uetus uinea reparetur.

VINEAs ueteres nunc aliqui a terra altius truncus, . studentes reparationi, sed uitio est. Nam plerunqueMyior νυν sole putresciter roribus: Pare hoc genere r paretur. Prius ablaqueabitur altius onec eius nodus appareat dein insta terram supra nodum recidauirint operta,

dest Ore, σμhis timcat. Hoc faciendum, si optimi ge- neris ustis sit, er aere possit , alioquin geherosis melius erit in renda sarmentis. Omnia Apra diri locis calidis primo mist igidi ver post Idus ipsius exeq*cmur.

Aegras uites refouere.

82쪽

Laesas bidente curare.

C v' M uilis bidente uritur, aut Ierro,plagam terrae iunciti si astae stercore inuri, uti caprinouunc terra mi ,sti circumsisse ligare curato. Si in ruscet deji, operiecti siquid Demo ad a. De Olcis amurca saginandis,de caetera

earum cura. TIT. V Iri.

NVNC oliis Llorantibus cis rasres in se ninca fundesur. Maximis oboribus quia columella, cis congij-diocribus quassus, teris pro ae Emalio ne si crini. Alypulcra mae binos per maiorem arborei aqualos. Alij utieris urinae humanae trunco, quantum salis uidetur,al undunt,cr arbori mortariam immuni o- xime locissiccis, trunco ante cooperto. Oleum sterilemi nisu gallica perfrubis. ni duos si istrae arseris A Bruti parte ramos eiusdemmagnitudinis totis, crinyramen uiridi; cor cita uel lapitim, pini,uel quem palos, Cr abscisso eo, quod ii rubis, luto uto curabis occulere. scd sit sine Iruge luxuruncoleribi paea in rudis bus eius infige. Nunc etiam quibus moris est,si crinis ruam sarrire conuenire. Nunc locis frigidis eminaria, quae Februario mensi addi sunt, baccarum, er femina sunt, o reserti inmensis initio percolanotri

N VN c boni os e sumunt tarionis initia. Mense Martis carduus ritur.Terrum stercorat , exsolui diligit, quamuis in pingui posit messus prouenire. Et hoc

83쪽

PALLADII ab inimicis armalibus facilius perforetur. screndi sint cardui luna crescente, in area iam paruissemina spatio fe-m A fcreta. cauendum est, ne semina inuersa ponuntur , num debilis, incitruos, Cr duros creabunt. Non alte imprimcnda sunt, scd tribus Agittis comprehensa merguntur, donta ad primos articulos terra perueritat. Tunci Uter operiantur, er herbis liberentur a fidue, donec plant rufoliaretur, er rigretur, sit aestus interuenit. si cucu-inina feminum confringas binis carebunt. Istra si femina eorum madorceris,por tria vim laurino oleo, uel natalino, vel opobalsamo, vel acco rose, uel musticino, Cr postea siccata dos rogeris,ciu dem saporis orientur, cuius unguen tum semina combiberunt. sinsulis sane annis a codice au- prendae sunt plantae it ncc mairta fatigemur, ex sobolas per uli astutia digcrantur : cum aliqua tamen radices parte via intefunt. Quos refcruabis ud Amina colliunda, tib ratos omnibus meis resti superlegere dcbcbis, aut comtice: nam solent femina sole, lici imbribus intcrire. Cormetra talpas prodest, catos sicli litor habere in medijs ca ductis. Mustelas habent plerique mari uetas. Aliqui foram, ita earum rubrica, succo minis cuca eris impleucreti Nomuni iuxta cubilia talparum plures callemus aperiunt.

ut ita territae fugiant foliis admigii. Plerique laqucre in

aditu carum solis pendontibus ponunt. Hoc etiam mensitioicum bene er Eliam Memus, Cr copullus, Cr cunctam. Deis frigidis, cr umerum. Nunc er sinapis,er caules opl me feruntur,uci plantantur, Cr malua feritar: Cr amorace ex origam planta transfertur.Lactuca, bcta,m porrus er cupparis scri pos uni, Cr collocasia, Crsatureia,Cr nasturciam. Inibia etiam, Cr raphanos nunc aliqui scrunt, quitas illantur aestate. Nunc melanta serendi ,

84쪽

Elis,uci pastinatis,maxime areni cmna eius tralbo, Crlacte pre triduum maceranda sunt, tunc iam siccata potienda: hinc suauta siclinium. Odorati equo in sent, si e rara femina multis dictas inlar rose folia sicca mergantur.Nunc Cr cucumeres feminantum ure fulci fictis, ali tudinest quipcdali, latitudine pedum trium. Interfulcos .viII. pia statim crudiam relinquas, ubi posset u gari. Herbis iuuantur, idco surcido, Cr runcatione non indigent.Seminas illo lacte, mufo maceres, dulces

nocentur,er candidi. Longi, ex tcncri sunt, si aquam iuparenti vasculo sub eis ponas,duobus palmis instrior , al,quam lyctinanti talos efficien tur. Sine femine nust turri

prius cor sim simina olco sabino perungantur, Crhcoacu, quae culcae dicitur, trita confriccntur Aliqui forcius μcumeris cm viticulae fue capite cannae instrui, cri prius omnes nodos perstraucrint: si cucumis ita cctur in binium longitudinem ten usoli sic inctae ut si iuxta po- fucris, uelut humus plicetur. ariolies tonat, ii clut timore

perterritus conuertitur. si eius forem sicut in sua usto es informas lili claustris,ac ligaueris,qualem uin βrma uel hominis,uel ammesis halucrisitae in cucumiis figuram praestibit. Haec omnia Gargilius Martialis asseruit. columella dicit, loco aprico crycrcoroso si rubos habeamus, aut stridas,post autumni aequinocti ,his iuxta terram recisi Cr excuraris linco Ibio,inter medullas laetamen immittamus,et cuc eris femen addamus, hinc nasci stuctus, qui posint cx inter stigora non necari Hoc mensi astarasofferemum circa Apriles Cal. pingui loco, hamido,suba icto,ita ut milliorsus bilis ad linea directis bina, aut terna granas mindius auo Abcreta ponantur. Dchincstercore

85쪽

ts PALLADII solum lcgatur,erhersie subinde ucssuntur,uel per Menaeri

supra stramna iaciantuar primo ucre tollenda. Hinc pollirienniu nascetur albara sed expeditior ratio cist i 4bi rugorum ibongus pona quae cito'ctrum ministi enLHae siclient.sen unu adparagi quanta tribus digitis comprehendere polus,post idus Fcis pingui, stercorato oso insingulis olfo poni s, Cr lauiter obruis. His coeuntibus,ruax connexu nascitur, pis appcllatur si ongiu.scd Er haec moras habet.Nam pcr biclinium inscitanario suo cit stercore,er u lidua runcatione muricnda.Deinde post aequinocti mautumni transi retur, Cr vcreast usum dabit. Has eritvlit lis comparare, quam longa expcmtione nutrire. Ea

timen in sulcis dilbon mus,si loca sicca sunt, intre medios sulcossi humida n= mitate fulcor: . Himo sim nus

Hydragorum transituso diset tan: rigare,non sistere.' Haragum,qucm primo protularint,confingere dcbemus non auellere, ne adhuc invalidam ino uinios si origium c teris annis ducllcndus est,ut oculos fine germinationis acieriat quia si . in ps ristingas, lacu, quae Decuta es e cor sucuerunt, rmanete alburugi radice claui ritur. Mini r bunt aurem uersier autumno re ruabis cura, e quo ι - pturus resimina, postra scopas eius inccndes: tunc circa Dem insto ijs incies stercus, Cr cinere m. Hoc menstrata crit lacia apricis, soliuε cineris in presione conicimn. Loca des erat ultiora unde hi or et Gituri si ponas semina eius stabuc clausa jilicuis ,singulatim manu d bcbis ligere. si iam minuta sunt, stat a lumbis, Cr r pro obducta cooperies caules eius, qui inclusis feminibus nari fuerint frtiores erunt sta sero nascentum. muti eius cum aliqua corticis parte conuus uerno tepore pro pia ibim sit' in. transtici muricetur. Nonnulli rum Oros eius

86쪽

MARTI VLtos eius pertusefibae inferimi ues o, adipae ita tibi me alieno uigore seruandos.' iuruitur etiam malidictis,ta maxime in terra soluti lateris ponunt,quod prodesse certissmion est. Sed cui serunt melius uertiva proueniri. sis feci arboris umbra libentius acqui cit. Non lodi herbi, sed oprii atre Ummrendae mulacris tormidat uinctum. Ab hoc incise Us in Octobrem totum coriadum risuri Amarterrum pinguem od ex macro solo nascituri semen melius pumur,quoductunius furit delectaurbi ore. Salum bene cum Are quocunsnu retur. Hoc mensi cucurbita scrindidi. Amat solum 1 gue, fumidura, Ilarcoratam, obset Hoc in cucu biris in igne est, quod longis paruml,

CT Gilcs cmina, quae in curum Gruice nascuntur: sue in uentre fuerant,cucurbitis factum erusiores: quae in undo, latas, i inuersis cacuminibus obruuntur. Vbi adest cere coeperint, amminiculis assi eruum. maestruuntur adscrib

mel natura Acrit. inum si mr multa sicuti simini si a lactione reparabitis etiam βι uelis sex positi abescri.Nunc etiam crDilum feritur planus er femine, cd uctustare meliori Laetius muribit iuxta piscinaminu lacum, vel putei margines constratur.Ansum quos, er ominum nunc benefensuKLocis laetioribus mota prouetur, iacm, caet ris,is humore iuuetur, I stercore. De pomis,Jc malo punico. TIT. X.L O ci S temperatis mensie Mariauel Aprili mula punica sicremus,calidis licia,Cr siccis,Nouehi amat haec am

87쪽

tri radice deurit s. sed quamuis multis generibus fer tu minus tame ramus eius cubistilis in us manubrii crusessitudinc,σ capite utroque acuta fice levigatus, scrobi u lut obliquus immergitur: prius tamen porcino sicrcore Crin capite, Cr in parte,quae ima est, oblinatur, lici in crudo sola malleocogatur ad in triora defigi clius proiiciliet si ponendus ramus gemmata iam matre fumatur. Sed qui in scrobe deponit ,si tres lapillos in is a radice constituat, prouidebit, ne poma findantur. curandum ne uirgista in-vcrsa deponas. creduntur arida feri , si riuntur a Mucilium ccisas in his cr hausti stem praessi, Cr copiam mtamen nimii diti aliquid debet humoris opponi. circuit odiauit no dcbes,Cr u o. si acida notantur, modicum mscris cura uitio tritum persumma arboris cacumina opor- tet inlundi, uel ablaqueatis radicibus tesae clauus infigi. Alij ulgum murinam obruunt ad ruices, i nonnulliste cus insccnt asininara, atque porcinum si forem non contine urinam ueterem cara pari men ura aquae temperabis,eT ter per annum in radicibus in*ntis. Vni arbori am

gum radicibus iunges, cx bis rigabis in moest, uel arboris forentis truncis plumbeo circulo disebis includere, uucoris anguis inuoluere. Si crepant poma, lapidem in incas arboris radice supponis, uas quillam circauctorem seris. Et si,dum pen iit poma,tenacibus,sicut in arbore habemtur,into cris, in totum annum sine corruptione fcrrabis. Si vermibus laborant, tangis radices ille bubulo, ex cor Minuo moriuntur, aut clauo aenco ,si ucr mos eos in

88쪽

la, Cr cretae quartam puricisDp si misceas, ex toto trier senio hoc gcnws terrae radicibus cius adiungas. Idem dicit ni me monitudinis fieri, si ossa filius es ruatur circa ob rem punici , crinca rumus cum flore clauda sine restiat ligati s ad pab . Tune cooperta ossa contra aquae munia tur incursus. Autumno patefacta suae magnitudinis poma

redhibebit. Multa in punico ipse alberis poma pro se, si

sub mussi, et portulacae succus aequaliter mixtus ant quam senatici,trunco arboris adlinatur. Instri posse limat o moriam connexione, ut medulla utrinque diuisa e iungat. In se tantum infieri potest circa Aptata Cul. mense Martio estimo. Sta flecto trunco furculus rcccntigimus stilis is bet inferi, ne mora exigum,qui inest,siccet h*mor .Pi nica mala struuntur, si picatis pc ficulis ordinari usi cndas. Alitor: Lecta intcgra in aqua marina, lici muria struente merguntur,ut combibant.Post triduom solo sistantur,ut sub dio nocte non mancant: post in loco frigido sustenduntur. cum uolucris uti, aqua dulci pridie maccrabis. Forantur haec pomis reconlibus aemulari It si tactu inuice separari pulcri siruunturiit m Uast longa r cortex eius scin magnitudinis paratur, cui mula acutis circuli suis Uiguntur. Tunc inuet tu cortex supra fgamponitur, ut mala sine terrae tactu subicet ne nitia ab humore di iidat. it si in drantur argilla, Cy ea ccari loco redo pcndeant. Items scribla sub dio obruatur, quae tabcat armus usque ad in s dium, cr mala cum tenacibus licta impris tur cunnis fum, gulis,uci sumburi virguli ,σ ita separata in arenis figatur, ut ipse quatuor digitis emineant Aurena. Hoc a ubi

89쪽

PALLADII vin f cum ramo longiore tollantur. Niser: Inferiri

cui ad mesum aqua mittatur ustoeduntur mala, ne hum rem tangant,Cypria clauditur,ne uentus irrumpat.lim in dolio intra ordcum sic ordinant rine se inuicem nauat, erdolium desuper operitur. Vinum de inulis granatis conserici hoc modio .Granu matu ra purgari diligentin in pulmea Dccsta mittis, in coclea exprimis, Cr i te coques usque

ad mesentamcum refrixerit, Fcatis, Cr g satis uapulis claudos.Aliquisuccum non excoquunt, scd in sextari si has mcllis Midas miscent, ex in praedictis ususis p

nunt,er custodiunt. De Citreo.

MENfE Martio citri arbor quatuor modis scritur, femine amo,talia, claua. Amat terram rarioris natu rae, lura cuidam, hamorems conlinu . Sigranis x

iis scure, infrici. Terrum in duos petis odita, cincrcium ccbis,brines arcus scies , ut utrinque nr canalas aqua in currat. In his areis palmarem scrobi in manibus um-rita , Cr tria Iruna deorsum uerse acu ine iuncta con Ἀ- tues, Cr obruta quotidie rigabis. citius procedint, si ben scio aquae tepentis utaris. Nulis vrminibus cmper proxuma rba runcitur. Potest hinc trima planta translerrisi ramum velis ponere,non amplius squipede Diabis inmmcrgere, ne putrestati claua scri commodius cst, quae sit manubi crugitudine, longitudine cubinLex utraque par te lauigari, nodis er aculcis rari s ,M integra si mi te ummarum , per quas spes suturi gominis inti chr. Diligentiores er simo bubulo desinunt utrinque,quo summum est,uel murina alia uestiunt, uel argilla subacta, puditis uri iusque extrema cooperiunt,atque ita in passinato Rodeponunt. Talea Cr gracilior, er scutor es potest , quas liter ut claua mergetur. Sed dilia palmis duobus fise

90쪽

per 2Aius omnis ab racla statio non des erat interualia inuiora.Als arboribus non debet annem calidis locis, sed irriguis, Cr matrimis maxime gaudes, quisus humor exundat sed si quis hoc genus ust in regione frigida nutria tur,extorquet oco uel pari us metrium ues in meridianam artem uerso is mi hane arborem. scd bHemis mensia sus tectura stramine uelit avem Vbi aestas res perit, aeri arbor nuda Crfecura reddatur. Talea, siue claua eiusculis imis regionibus,m per autumnum ponitu ningis smis Iulio,cr Augusto positas,er quotidianis rigationibus

animatis, fiet qucia minura magna incremetiraperita H citreum iuuari ereduur, si eucurbitae uicinis locis ferarim tu quarum uires etiam con iacte utilem citri arboribus cinerem praebent. Gaudent a P ulosione, hinc proueniunt poma maiora.JNfi quae arida sunt, , Iime ditamus ab indere.in tur mensie Aprili a culis , Maio rigidis,non sub cortice, sed fisso trunco circa i Has radices. In fieri uir ern At qridam Mil rit, moro, sed is lifurcidi stillo d si per licto murumssunt,uelfictilivi' rit Marsi is am Messes pomis hanc virborem non carere: qt dego in Sarsina,er in territorio Neapoli dii imis findis meis comperi quibus Ru , cr coclum tepidura est, ct humor

exmdatis in gradus dam bis per poma succedere

cura maturisse acerba subffluunt, acerborum uerbaetatem florentia coisequantur,orsem quendum conlinllae 'curi immis bi nanistrante natura. Feruntur acres medulas mi

dire dulcibus, si per triduum aqua imissa semina ponenda mucerentur,uci ouillo lacte,quod praesta. Aliqui mense F bruaeris truncum Giquo amine ab imo terebrunt in ut' altera parte no exeis ex hoc humorem fluere pomittunt,

donec pom Jrmentumgunc Armenuo replent; sic quo est me