장음표시 사용
31쪽
eur ea pars,quae in aniaraico est circulo , quales vidicticos Graeci describunt. Quare hi,quasi amissa cauda mperfecti O mutili nobιs dicuntur. cauda bouis sylvestris erecta, quae est eius membrivsicit semicirculum, & non perfectum , ita coturus
semper apparet nobis imperfectus, quoniam solum una eius medietas apparet,alia vero nobis occul
iurus igitur distinguens solstitia , transit per polos mundi & per polos zodiaci, & maximas Solis declinatione . hoc est,per primos gradus Cancri de Capricorni. Vnde primus punctus Cancri ubi coluxus iste intersecat zodiacum, dicitur punctus solsti- iij aestiualis,quia quando Sol est in eo,est solstitium. Orstiuale,& non potest Sol magis accedere ad Zenithcapkis nostri. Est autemzenith, punctus in firmamento directe suprapositus capitibus nostris. Arcus vero coluri, qui inter
cipitur intet punctum solastitit aestiualis& aequinoctialem, appellatur maxima Solis declinatio.Et est, secundum Ptolemaeum, viginti trium graduum,& unius,& quinquaginta minutorum, secundum Alineonem vero, viginti tri
Hodie es as grad.σ 3o.minut. caius varietatis causam
32쪽
edusam esse volunt motum illum tertium polos ver-βs in octaua sphaera obstruatum. Similiter primus punctus Capricorni, ubi ideiri colurus ex alia parte intersecat zodiacum,dicitur punus solstitii hyemalis, & arcus coluri interceptus inr punctum illum & aequinoctialem,dicitur alia maxima Solis declinatio,& aequalis priori. Alter quidem colurus transit per polos mundi,& per prima puncta Arietis & Librae, ubi sunt duo aequinoctia , unde appellatur colurus distinguens aequinoctia. Isti autem duo coluri intersccant sese super polos mundi ad angulos rectos sphaerales. Sulla quidem solestiorum & aequinoctiorum patentis versibus.
Haec duo solstitium faciunt, neer, pricornu . Sed noctes aequant Aries,& Libra diebus.
VNT iterum duo alij circuli maiores in spaera, scilicet mcridianus& horizon.
Est alitem meridianus,circulus quidam transiens per polos mundi,& her etenith capitis nostri . Et dicitur meridianus,quia ubicunque sit homo &in quocunque tempore anni quando Sol motu si mamenti peruenit ad suum meridianum,est illi meridies. nlimili ratione dicitur circulus medij diei.
Et notandum quod ciuitates,quarum una magis aecedit ad orientem,quam alia, habent diucrsos meridianos. Arcus vero aequinoctialis interceptus inter duos meridianos dicitur longitudo ciuitatum. Si autem duae ciuitates eundem habeant meridiactum, tunc aeuualiter distant ab oriente occidente.
33쪽
Origon vero est circulus diuidens inserim
hemisphaerium a superiori, vἡde appellatur
horizon,id est,terminator visus. Dicitur etiahorizon circulus hemisphaerij,eadem de causa. Est autem duplex horizon,rectus,& obliquus, siue decluis. Rectum horizontem &sphaeram rectam hahent illi,quorum Zen illi est in aequi noctiali,quia illorum horigon est circulus transiens: per polos mundi diuidens aequinoctialem ad angulos rectos spha rates, unde dicitur hCrigon rectus & sphaera recta. Obliquum horizontem siue decliuem habent illi, quibus polus mundi eleuatur supr i horizontem, &quoniam illorum horizon interlecat aequinoctia- Iem ad angulos impares & obliqvos, dicitur horuvon obliquus,& sphaera obliqua siue declivis. Zenith autem capitis nostri semper est polus horizontis. Vnde ex his patet, quod quanta est et quatio poli mundi super horizontem, tanta est distantia eteni thab aequinoctiali, quod sic patet. Cum in quolibet
die naturali uterque colu- rus bis iungatur meridiano, siue idem sit quod meridianus , quicquid de uno probatur,& de reliquo. Sumatur igitur quarta pars coluri distinguentis solstitia,quae est ab aequinoctia usque ad polum mundi, sumatur iterum quarta pars eiusdem coluri, quae est a Zenith usque ad hori-ηontem,cum 1enith sit polus horizontis Istae duae quartae , cum sint suartae eiusdem circuli, inter se hint aequa les, sed si ab aeqhialibus aequalia deman
34쪽
ur,vel idem commune,residua erunt aequalia, dem- pto comm nni igitur arcu, scilicet qui est inter Zenith& polum mundi, residua erunt aequalia, scilicet eleuatio poli mundi supra horizontem, & distantia Zerith ab aequinoctiali.
' Minoribus. DIcto de sex circulis maioribus, dicendum est
de quatuor minoribus. Notandum igitur, quod Sol existens in primo puncto Cancri,siue in puncto Solstitij aestiualis,raptu firmamenti describit quendam circulum,qui ultimo descriptus est a Sole ex parte poli arctici,unde appellatur circulus SCHOLIO et VI TI. Firmamentum auctor primo capite voeabat octauam θbaeram,sed hic firmametum supremam obsramygnificet necesse est, aliquotque alis s locis. Solstitit aestiualis, ratione superius dicta, vel tropicus aestiualis a , quod est conuersio, quia tunc Sol in civit se conuertere ad inserius hemisphaerium, & recedere a nobis.Sol iterum exiliens in primo pii o Capricorni siue Sol stilii hyemalis, raptu firm .metui describit quendam circulum, qui ultimo describitur a Sule ex parte poli an tannici,unde appellatur circulus Sol stitii hyemalis, siue tropicus hyem lis,quia tunc Sol conuerti tur ad nos.
35쪽
Α q. Hanc τροπὴν Cicero libro secundo
de natura Deorum appellat reuersionem,quod Sol re Merιι ιncipiat,eo is est profectus.Vocat autem aictor inferius hemispharium partem mundi aussum, ut macrobius ιιbro primo Saturnalim . Cum autem zodiacus declinat ab arquinoctiali,& polus zodiaci declinabit a polo mundi .i Cum igitur moueatur octaua sphaera, & zodiacus, qui est pars octauae sphaerae, mouebitur circa axem mundi, ct polus Zodiaci mouebitur circa polum mundi.Iste igitur circulus, quem describit holus zodiaci circa polum mundi arcticum,dicitur circulus arcticus: ille vero circulus,quem describit alter polus etodiaci,circa polum mundi antaristicum,dicitur circulus anta
Arcticorum orbium descriptio hae multum diuere δε est ab ea,quam GeomedesJroclus. O alis tradui. Quanta est etiam maxima Solis declinath, scilicet ab aequinoctiali, tanta est distantia poli mundi ad polum zodiaci , quod sic patet. Sumatur corurus distinguens solstitia, qui transit per polos mundi de per polos Zodiaci . Cum igitur omnes quartae unius de eiusdem circuli inter se snt aequales, quarta huius coluri, quae est ab aequinoctiali usque ad polum mundi, crit aequalis quartae eiusdem coluri quae
36쪽
autem circulus arcticus secundum quamlibet sui partem aeque distet a polo mundi, patet quod illa p ars coluri,quae est inter primum punctum Cancri,&circulum arcticum, sere est dupla ad maximam Solis . declinationem,siue ad arcum eiusdem coluri, qui in . tercipitur inter circulum arcticum, & polum mundi arcticum qui etiam arcus aequalis est maximae Solis declitationi. Cum enim colurus iste, sicut alii circuli, in sphaera sit 36o. graduum, quarta eius erit 'O.graduqm. Cum igitur maxima Solis declinatio secundum Ptolomaeum sit 23 .graduum ,& i. minutorum,*totidem graduum sit arcus, Qui est inter circurum arcticum Ge polum mundi arcticum, si ista duo simul iuncta, quae sere faciunt QT. gradus, subtrahantur a 9o. residuum erunt q2.gradus,quan- tu st arcus coluri, qui est inter primum punctum Cancri & circulum arcticum, & sic patet, quod ille arcus sere duruus est ad maximam Solis declinati
37쪽
AEquinoctialis cum quatuor circulis minoribus dicuntur quinque paralleli, quasi aequi distantes, non quia quantum primus distat a s cundo,tantum secundus distet a tertio, quia hoc fausum est,sicut iam patuit, sed quia quilibet duo cire ii simul iuncti secundum quamlibet sui partem a que distant ab inuicem, S dicuntur parallelusa quia noctialis, parallelus solli iiij aestiualis, parallelus solstiiij hyematis,parallelus arcticus, & parallelus anta
Non tantum etiam quod quatuor paralleli minores, scilicet duo tropici, & parallelus arcticus, & parallelus antarcticus di itinguunt in cflo quinque Zonas siue regiones,unde Virgilius in Georgicis. Li. I. Quinque tcnent cslum Zonae, quarum una corusco. Geo. Semper sole rubens, & torrida semper ab igne, &c. Distinguuntur etiam totidem plagae in terra, directe praedictis zonis suppositae, unde Ovidius prumo Metamorphoseon. Totidemque plagae tellure premuntur. Quarum quae media est non est habitabilis aestu. Nix tegit alta duas; : totidem inter utranque locauit, Temperiemque dedit , mixta cum frigora flamma. . , Illa igitur 1ona,quae est inter duos tropicos, dicitur inhabitabilis propter calorem Solis discurrentis semper inter tropicos. Similiter plaga terrae, illi di- recte supposita dicitur inhabitabilis, propter calorem Solis discurrentis super illam, illae vero duae Zonae, quae circunscribuntur a circulo arctico, & circulo an tarctico circa polos mundi, inhabitabiles
38쪽
simi propter nimiam frigiditate, quia Sol ab eis maxime remouetur.Similiter intelligendum est de pia gis terrae illis directe suppositis. Illae autem duae Z .nae quarti una est. 7, inter tropicu arsir
ae arcticum, & reli- Alin liqua, quae est inter tropicum hycmaci lem & circulu an M IPATA 'arcticum, habitar biles sunt, & temperata', caliditate torridae Zons exi . stentis inter tropicos, & frigiditate zonarum, quae sunt circa polos mundi extremarum. Idem intellige
de plagis terrae illis directe suppositis. SCHO LIOR VINUETI. Recte apud Trox. Scytb s septetrionalis, degeneris vetustate cu Aegypti scoIendentes dicebat natura, quae calore O frigore regiones distinxisset, ad ioc crum patietia holes quoque O alia animalia generasse. quas Ronas inhabitabiles anti O frigore premulti exictimarunt, ecmperiti multis nauigationibus hoc nostro saeculo habitatores habere ante annos mille ac quingentos Iuba Numidι a 'regem aduersus plurimorμm Neterum opinione pro- . basse Sotinus auctor eIt, Polibiu ante Iuba Stra- bo lib.fecundo earumque intemperiem nostros et homines temperato coelo natos educatos ferre lade
assuevisse.Quot enim Lusitanorum in Orietati,quos
39쪽
νeliquorum Hispanorum colonias in secidentali vna torrida hodie inuentas' Zona autem frigida nonaque nobis nota sunt teque familiares.
ctione Zonarum, qua simul causae distributionis earum & in cflo & in
40쪽
De ortu & occa su signorum, & de diuersia .r i Itate dierum & noctium, & de di- Iuisione climatum.
cIsnorum autem ortus & occasus dupliciter a ricipitur, quoniam quantum ad poetas, & quan-
tum ad Mailronomos. Est igitur orius & occasus signorum,quo ad poetas,triplex, scilicet cosmicus, chronicus,& heliacus. Cosmicus enim ortus siue mundanus est,quando signum,uerstella super horizontem ex parte orientis de die ascendit. Et licet in qualibet die artificiali, sex signa sic oriuntur,tamen antonomastice signum illud dicitur cosmice oriri, cum quo & in quo Sol mane oritur. Et hic ortus proprius & principalis &. quotidianns dicitur. De hoc ortu exemplum in primo Georgicon habetur, ubi docetur satio fabarum de milii in vere, Sole existente in Tauro, sic, Candidus auratis aperit cum cornibus annum Taurus, de aduerso cedens Canis occidit astro, mei occasus vero cosmicus est, respectu oppositio-so. nis,sci licet suando Sol oritur cum aliquo signo, cuius tigni, signum oppositum occidit cosmice . De hoc occasu dicitur in Georgicis, ubi docetur satio Mifrumenti in fine autumn Sole existente in Scorpione,qui cum oriatur cum Sole, Taurus signi eius op- positum,ubi sunt Pleiades, cidit; sic. Ante tibi Eoae A thlantides abscondantur, Debita quam sulcjs committas semina. Chronicus ortus siue temporalis est, qnando si .nnum vel stella post Solis occasiam supra horizontem ex parte Orientis emergit chronice, si i licet de