장음표시 사용
51쪽
cet propter obliquitatem Zodiac in sphaera vero obliqua, propter duas causas, scilicet propter ubliquitatem Zodiaci , & obliquitatςm horizontis obliqui. Tertia solet assignari causa,eccentricitas circuli M.
minius lib. ecundo, inaequalitatis dierum unis tradit causam, obliquitatem Rodiaci, stolemus in ne libri serti, magnae syntaxis duas; unam eadem obliquitatem Udιac salteram orbis solis eccentricitatL Hic addit tertiam causam, horiRontis obliquitatem, quam tamen ostendit Baptista Capuanus χibit fila posse, sed tantu ea Rodiaci adiuuara obliquitate. De ortis Solis eccentricitate cap.quarto,is
quo orbe ca Sol squaliter versetur atque ita sub Ro- iaco araequialiter, a qualibus teporis spatijs inaequatis ecliptici circuli partes cur res res,qu os vocEt, Maturales, O sc quoque inaequales ese necesse e II. Notandum etiam, Sol tendens a primosuncto Capricorni per Arietem, usque ad primuim punctum Cancri, raptu firmamenti describit I 28. parallelos, qui quidem paralleli , etsi non omninό sint circuli, sed s pira , cum tamen non sit in hoc error sensibilis, in noc vis non constituatur, si circuli appellentur, de numero quorum circulorum sunt duo aropici,& unus aequi noctialis. Item iam dictos circulos describit Sol raptu firmamenti descendensa primo puncto Cancri per Libram, usque ad pri
52쪽
i dierum naturalium circuli appellantur. Arcus autem, qui sui supra horiZontem , sunt arcus dierum a tificialium. Arcus v m, qui sunt sub hori-ronte, sunt arcus noctium artificialium. OLIO VIN ET L Hanc diei naturalis O artificialis appellatione
desinitionemque nouam O barbara semper credidi, quisquis eam primus nobis tradiderit. Si Plinis, Gellis, Macrobii, Censorini, multoru alioru veterum Ia tinorum libros hi homines legi sit ni paulo diluetius suis diebus maxime propria σ Lmina νε cabula inuenissent. Censior ini ponemus verba in eor' gratiam,quibus copia librorum non semper suppetit. Supereri pauca de die dicere quae ut mἶ sis aut aunus partim naturalis,partim civilis en. Naturalis diei est tempus ab exoriete Sole ad Solis occasu, ius contrarium tepus est nox, ab occas. Solis ad ortum. Ciuilis autῖ dies vocatur tempus,quod sit νωesti circvam,quo dies verus O nox continetur,vicum dicimus alique dies triginta tanta vixisi . Hac ille in lib. de die naturali. Graeci au' vibur noτ,
53쪽
dic surpant,oe cum diem Censorinus ciuilem de scripsi: ,ce rius de are volunt,diem o noctem dicunt quemadmodum O Latin/ quoque, interdum ut resic composito uomiue , quasi dicas,no Iidium,quod hthemcri ueι bum an e legeram in sicada Pauli ad Corinthios epiola, qι am ιδε
Ina Syntaxi Ptolemai. In sphaera igitur recta,cum horizon sp ers recta
traseat per polos mundi, diiudit omnes cim culos istos in partes aequales. Vnde tanti sunt arcus dierum ,
quanti sunt arcus notitum apud existen tes sub aequinoctiali. Vnde patet,quod existentibus sub aequinoctiali, in quacunque parte firmamenti sit. Sol,eii semper aequinoctium. In sphaera aulcm decliui horleton obsiquus diui
dit solum aequinoctialem in duas partes aequalis.Vnde quando Sol est in alterutro punctorum aequin ctialium tum arcus diei aequatur arcui noctis,& aequinoctium in uniuersa terra. Omnes uero alios ci
culos diuidit horigon obliquus in paries inaequales, ita quod in omnibus circulis, qui sunt ab aequinoctiali usque ad tropicum Cancri, & in ipso tropico Cancri maior est arcus diei, quam noctis, id est, an cias supra horizontem,quam sub horizonte. Vnde in toto tempore,quo Sol mouetur a principio Arie tis per
54쪽
tis per Cancrum,usque in finem Virginis, maiorantur dies supra noctes,& tanto plus,quanto magis aecedit Sol ad Cancrum,& tanto minus,quanto magis recedit.
Hocintelligendum de parte mussi septentrionali, cum australis parsis ratio sit penitus contraria. Illis autem maiorari oe minorari dies ae noctes pro ma-sores Io Iorcs νe,minores breuioresve the aut fieri, non habeo auctorem Sacrobo co antiquiorem, qui usus sit, sed eὸ tamen verba nibit admoducausae est, or magis barbara esse rideantur, quam certiorari, quo pro certiorem fieri et moueri Vlpianas Iutis osultus dixisse legitur in capite primo libri. t 6. fLconuerso autem se habet de diebus &nocti bus, dum Sol est in signis australibus, In omnibus alijs circulis, quos Sol describit inter aequinoctialem & tropicum Capricorni, maior est arcus sub horizonte,& minor supra. Vnde arcus dici est minor quam arcus noctis, de secundum proportionem arcuum minorantur dies supra noctes , & quanto circuli sunt propinquiores, tropico hycreati, tanto magis minorantur dies. Vnde videntur , quod si sumantur duo circuli aequidistantes ab aequin
55쪽
um,tantus est arcus noctis in reliquo. Ex hoe loqui videtur, quod si duo dies naturales sumantur in an- . nosqualiter remoti ab alterutro aequinoctiorum in oppositis partibus, quanta est dies artificialis unius, tanta est nox alterius & e conueris,sed hoc est quantum ad vulgi sensibilitatem in horizontis fixione Ratio enim per ademptionem Solis contra firmamentum in obliquitate zodiaci, verius dijudi at. Quanto quidem polus mundi magis eleuatur supra horigontem,tanto maiores sunt dies aestatis, quando SoIest insignis septentrionalibus: & e conue se,quando est in signis australibus, tanto enim magis minorantur dies supra noctes.
Ratio enim per ademptionem. Iltid ademptionem Solis, miror quomodo significet motum Solis proprium,qui xt in et 'diaco inaqualis deprehendi-ιur,ita tempora illa inaequalia sunt, licet cuiusque loci horizon fixus O immobilis parallelos illos Solis secet,qua ratione supra dictu est. Crediderim auctorem,per ademptionem, scripsisse, ab adipiscor. . Notandum etiam quod sex signa,quae sunt a prin cipio Cancri per libram usque in finem Sagittarij, habent ascensiones suas in sphaera obliqua simul
iunctas, maiores ascensionibus sex signorum, quae sunt a principio Capricorni per Arietem, usque ad sinem Geminorum. Vnde illa sex signa prius di- cta,dicuntur recte oriri,ista vero sex, oblique Vado
Recta meant,obliqua cadunt a sydere Cancri . . Donec
56쪽
Donec finitur Chiron,sed caetera signa Naicuntur prono,descendunt tramite recto. Et quando est nobis maxima dies in aestate,sciitaeet Sole existente in principio Cancri, tunc otium tur de die sex signa directe orientia,de nocte autem oblique. E conueris,quando nobis est minimus dies in anno scilicet Sole existente in principio Capricorni, tuc oriuntur de die sex signa oblique orientia, de nocte vero sex directe. Quando autem Sol est in alterutro puctorum aequinoctialium tunc de die oriatur tria signa directe orientia, & tria oblique,& de nocte similiter. Est enim regula,quantuncunque breuis vel prolixa sit dies vel nox, s*x signa oriuntur de die,& sex de nocte. Nec propter prolixitatem vel breuitatem diei vel noctis,plura vel pauciora signa oriuntur. Ex his colligitur,quod cum hora naturalis sit spatium tem poris, in quo medietas signi, peroritur, in qualibet die artificiali, sim: liter & nocte sunt duodeim horae naturales. In omnibus autem aliis circi dis, qui sunt a latere aequinoctialis, vel ex parte au-hrali,vel septentrionali,maiorantur vel minorantur dies vel noctes, secundum quod plura vel pauciora
de signis directe orientibus vel oblique, de die, vel
57쪽
quae en ab occasio Sole ad exort-,petrerum horologia in duodecim partes aquas diuisisse , quas horas Graeci, Latinique dixerint,notius e9t, qua ut nostra probatione exeat. Dies aut ilia O noctes, quoniam usquales sunt longiores.η.sItatis dies, qμam bructis similiter brumalis,qua aestiuae noctis horasd et diei aestiua hora lovior,qua hora noctis suae,queadmodum obe a noctis longior hora, tua sua diei.
Hoc genus horaru antiqui Graeci Latinique an at quo proprio vocabulo dιRιnx Unt no memini equide legere,quas minor auctor hic naturales vocasset,pon qua illorν dιe noctem,artim ales Prius dixerit pro naturalib.Aliquid horarii genus est,quas. quinoctiales Plinius Ool' Latini,sicur Greci ισιμμεσι''σ appellat ut, quia sui aquales inter meridie, mrdia nocte,atque duodenas rursus a media nο-cte in meridie sequere,aequale inqua illa perpetuo.
stiua bernis ac nocturnis diurna, quanta dιes iuracis an e desiniti,inter se aquales fuerint. hast nominis ab aequinoctio hi ideo accepertit,' c cuiuslibet dieι O noctis duodenas horas , ut diximus,antiq facer ι, ιnter eas horas nuqua aequalitas
inveniebasur, nisi quo tre erat squinoctium, id est, quado dies nocti aqualιι bebat. Tunc νero aequalis mae, noctes cotyis antiit e breuiores,qua hybernae eorti horae duodenae inaequales quoque inter se erant, ac maior non folii aeriiua diei quam hybernae, O no
58쪽
nocturna hora diurna. Atia aquιnoctialium bor rum rationem non νideo, cur longius petam insimules quidam nostra alarιs NaIhematici. ιγ
rotandum autem, quod illis, quorum Zenitti l est in aequinoctiali circulo, Sol bis in anno transix per renitti capitis eorum,scilicet quando est in principio Arietis in principio Librae,&sunc sunt illis duo alta Solstitia, quoniam Sol directe transit supra capita eorum. Sunt iterum illis duos iima Solstitia, quando Sol est in primis punctis Cati-cri,& Capricorni,& dicuntur ima, quia tunc Sol maxime remouetur a Zenith capitis corum. Vnde ex praedictis patet,cum semper habeant a quinoctium, in anno qua tuor habebunt scilstitia,duo alta,& duo ima. Patet etiam, quod duas habent aestates, Sole scilicet existente in alterutro punctorum aequinoctialium , vel prope. Duas etiam habent hyemes. 'scilicet Sole existente in primis punctis Cancri,& Capricorni, vel prope. Et hoc est, quod dicit Alfraganus,quod aestas & hyems, scilicet nostrae, sunt illis unius& eiusdem complexionis, quoniam duo /tempora quae sunt nobis aestas & hyems, sunt illis duae hyemes.Vnde ex illis versuum Lucani patet eapolitio. Deprensum est hunc esse locum,quo circulus alti Solstitij medium signorum percutit Orbem. Ibi.n .appellat Lucanus circulu alti sos iiiiij aequia Inoctialem, in quo contingunt duo alta solstitia sub aequinoctiali exis cutibus.Oriam signorum appella t
59쪽
at zodiacum,quem medium,id est, mestatum, hoe est diuisum in dua media aequinoctialis percutit, id est , diuidit. Illis etiam in anno contingit habere
quatuor umbras.Cum enim Sol sit in alterutro punctorum aequinoesialium, tunc mane iacitur umbraeorum uersus Occidentem,uespere uero e conuerso In meridie uero est illis umbra perpendicularis, Sol sit supra caput eorum.Cum autem Sol est in signis Septentrionalibus, tunc iacitur umbra eorum versus austrum. Quando est in australibus, tunc iacitur uersus Septentrionem. Illis autem oriuntur &occidunt stellae quae sunt iuxta polos, sicut & qui-D . busdam aliis habitantibus circa aequinoctialem. Vn' 'de Lucanus sic inquit.
Tunc furor extremos mouit Romanus Horestas Germanosque duces, quorum iam flexus in austrum. Aether, non totam mergi tamen aspicit Arcton, Σ Lucet & exigua velox ubi nocte Bootes. i. i, Ergo mergitur & parum lucet. i
di Jtem Ouidius de eadem stella , f
inis Tingitur Occeano custos Erimenthidos Uris, Aequoriasque suo sydere turbat aquas. 3 I ' . In situ autem nostro numquam occidunt illae stet MeO- lae.Vnde Virgilius, Hic uertex nobis semper sublimis,at illum Sub pedibus Styx atra uidet,manesque prosun
Et Lucanus. Li.8. Axis inocciduus gemina clarissimus Arcto. . Item Virgilius in Georg. sic inquit, Arctos Oceani metuentes aequore tingi. Illi,
60쪽
Llis auran, quorum eteniti, est,inter aequinoctialem& tropicum Cancri, contingit bis in anno quod sol transit per zenith capitis eorum, quod sic patet. Intelligatur cir
cuius parallelus aequinoctialis. trasens per zenith capitis eorum, ille circulus intersecabit zodiacum
in duobus locis a quidistantibus a principio Cancri. Sol igitur existens in illis duobus punctis transit per
de ecas habent aestates,& duas hyemes, quatuor solstitia,& quatuor umbras,sicut existentes sub c uinoctiali. Et in tali situ dicunt quidem Arabiam esse.Vnde Lucanus,loquens de Arabibus, uenientibus Romam in auxilium Pompeio,inquit, Ignotum nobis Arabes,venistis in orbem. Id Vmbras mirati nemorum non ire sinistias. quoniam in partibus suis quandoque erant illis umbrae dextre,quandoque sinistrae, quandoque perpen- . diculares,quandoque orientale ,quandoque occidetvis, sed quando venerant Romam circa tropicum Cancri, tunc semper habebant umbras septentri
Lucanus hic facit partem mundi siniuram ain
Bralem,dextram septentrionalim. Sic O multi a ..hi. Aristoteli vero lib. a. de C lo dextrum mundi. est orientali, pars mundi. l. urin,occidua.