장음표시 사용
271쪽
253pleto, haemorrhagia fortissima etc. cito
intereunt , sed et brevissimo temporis spatio, ut paucarum horarum spatio pe-reunt. Morbi vero , a quibus abripiuntur sunt apoplexia convulsiva, syncopes vehementissima, et eclympsia proveniens ab affectis in cerebro nervis vitalibus, sed et convulsio nervorum stomachi, diaphragmatis , atque pulmonis Syncopem, et dyS- , pnoeam Celerrimo gradu procedentem gignunt. Hi autem morbi plerumque proficiscuntur ex Vapore maligno a Sanguine, aut aliis partibus ad memoratas partes adducto, et earumdem actionem celeriter delente. Muci mutatis. Puto speciatim expresso sero mucum densari, et viscidum fieri, hinc insensibilitas cutis, obstipatio, cuticulae ariditas, pustularum color cuti similis; atque cuticula etiam firmior, et crustosa evadit. Eadem caussa sensibilitatem nervorum infringit, et irritabilitatem fibrae imminuit;
utraque vero ex Caussa circuitus humorum
imminuitur, alvus segnis sit, motus peristallicus languet sine abdominis elevatione , et tensione: a muco etiam obtegente nervos oesophagi, et ventriculi im-
272쪽
minuitur desiderium potus, et cibi; sed peticularis veneni particulae cum lente
scente muco Coalescentes, eumdem peculiari modo Corrumptini. Muriaticus sopor salivae.
Muriaticus sapor salivae, qui evenit in confirmato morbo, proficiscitur ex cute obturata, atque lotii tenuitate: muria nimirum Cum evacuari non possit, salivam inficit. Hoc autem phoenomenon observavi frequentius esse in iis, qui parum, aut minime sudant aestivo etiam tempore, lotiumque aqueum effundunt. Nigredo sputorum. In morbo confirmato, et pulmonem afficiente, praesertim in strigosis, sanguineis quandoque redduntur fere sine tussi compacta sputa, eaque Veluti velo qumdam fuligineo sunt obtecta, ut primo aspectu ad atram bilem pertinere videantur ;sed iidem aegri identidem reddunt similia sputa globosa, tecta fragmentis sanguianeis, et Verum cruorem obscuri coloris non spumosum Varia quantitate, et sere sine tussi postea expuunt. A veneno nimirum ad pulmones allato , bive per ge-
273쪽
nitas varices, aut sine iisdem cogitur 4anguis in vasis haerere, et per stasi in sanguis nigrorem acquirit, qui deinde ex ruptis venulis exit , aut ab iisdem exsudat. Eadem conditio sanguinis in minimis vasis haerentis, et qui nigredinem concipit, caussa est filorum nigrorum, quae inurinis quandoque Visa sunt, et nigrae, viscidaeque cujusdam saniel, quam vesticantia dederunt .Palpebrae conniventra. Palpebrae , praecipue autem sinistra solent Connivere, neque DCile eaedem attolli possunt in provecto morbo. Plura ex his phoenomenis, pro tempore muta bilia sunt, prout materia morbifica unam aut alteram partem infirmat. Periodici morbi. Periodicorum malorum plura exempla profert noster morbus. Primum agam de
intermittentibus febribus, deinde quaedam. innuam de aliis periodicis malis . ,
' Μulier quaedam reddidit per diuturnum tempus Cum
tussi sputa nigra, sed Qx nior o convaluit: quando circa P Ctus, collum, et montum apparuerunt pustulae intensa rubras , vesiculam superpositam habentes , sed quae Postea nigraΘ evaserunt.
274쪽
MIasma a sanguine susceptum bilem facile vitiat, eidemque se jungit, minu que perviam cutim, aut renes reperiens, generat facile febres intermittentes, idcirco post primum stadium febres intermittentes frequentes sunt; si hujusmodi materia in aliqua parte se se figat, cessat stati labris intermittens, reditura postquam resoluta materies iterum sanguini infusa fuerit. Ergo focus febrium intermittentium in ipso sanguine sedem suam habet, atque similis materiae morbificae positio, etiam Caussa est plurium malorum periodicorum; existit enim in sanguine abscondita quaedam vis imperio solis, aC lunae verisimiliter subjecta, inducens sanguinis
aestum quemdam, et Commotionem, ex
qua impetus ad varias partes assurgit , aut cutis conditio mutatur; sic nonnullos morbos videmus imperio potius solis subjacere, alios autem a lunae actione qu cumque ratione id fiat revera regi; sic scabies , cIusta lactea , psora , et cutis plenitudo in nostro morbo lunae phasibus respondent. Idem etiam observare licet in ophtalmia, et erisipelate, quorUm Utrumque nunc Circa aequinoctium repetit, nune singulis mensibus advenit , atque luna Crescente crescit, decrescente minuitur, sed et maculae rubentes tum in gena, tum in dorso manus statis etiam tempo-
275쪽
ribus redeunt. Haec phoenomena fortasse poterunt rationem dare recursus epilepsiae. Sed et aliae insunt corpori humano Caussae, a quibus Promanat periodus quorumdam malorum; quoddam enim tempus requiritur, ut materia accumuletur in dato loco, aut eadem possit cum ipso sanguine et lympha sensim densioribus factis co Iescere ita, ut denique cum coaluerit ad locum aliquem impellatur, aut in aliquo Ioco detineatur.
Perniones in praesentiarum raro suppim rant, quia sanguis potius in vasis venosis stasim subit, atque ejus cohaesio minor est. Fibrarum irritabilitas a peticulari eneno est diminuta, atque ex eadem caussa infirmata est actio arteriarum.
Sapor veluti piperatus in faucibus oriri
videtur ex veneno muCum ipsum faucium corrumpente; similism etiam saporem praebet sudor. Eo tempore Sapor piperatus advenit, atque si aeger sudet, et linguam ad lambendum sudorem exerat, eumdem etiam saporem in sudore percipit.
276쪽
Sensus potulentorum, et alimentorum tenuium aut mollium statim ex stomacho in abdomen, ut ajunt aegri, descendentium tribuendus est sphincteri, siv0 pyloro debiliori, et laxiori: ita etiam sphincterani in provecto morbo , et SphinCter vesicae, exCrementa, atque Urinam non VR-lent retinere.
Pulsus debilis. Conditio autem pulsus debilis in hoc
morbo est repetenda , ut mihi videtur , ex flatu nervorum , et ex cutis obtura tione fere delente ejusdem actionem. Duo enim sunt maxima instrumenta , ut jam alias dictum est, quibus sanguinis circuitus sustinetiar, quorum unum positum est in nervis stomachi , et intestinorum ἱ alterum autem, et quidem summi momenti , in ipsa cutis actione '. Haec quidem 'Veritas ab ipsa Observatione evidentissime judicatur , et sane iis , quibus vita sere' Magnum sano latero vidotur naturas mysterium in extremo confluxu flamoniorum norveorum cum tela cellulari, at iue fibra Carnea, a quo ex mea opinione multum d pondet vis illa , quae sustinet humorum circuitum, et vitam hominis regit. Di iti j by Corale
277쪽
omnis sublata est, stomacho ct intestinis ad actionem excitatis, ut notissimum est, ad vitam revocantur: quod vero ad cuti iapertinet, quemadmodum stimulus nervis cutis applicitus vehementissimam febrem parit, sicuti evenit in plerisque morbis exanthematicis, praecipue in scarlatina, et morbillis, per auctam a Stimulo vim Cutis allicientem ; ita e contra deleta actione, nervorum Cutis, Circuitus ita infirmatur, ut demum subsistat. Porro non sine aliqUO rationum momento suspicantur Physiologi quidam ad ignis cujusdam fortasse electrici modificationem pertinere substantiam illam tenuissimam , quae nervorum actionem regit; vis autem haec electrica certo per affri-Ctum excitatur , et sustinetur. Quidni suspicari Ιiceat ex affrictu, qui fit in minimis vasis cutis, ignem electricum alm sphaerae ad cutim ipsam allici, et absorberit A quo absorpto nervorum, et Vitae actio sustineatur Putius intermittenS. In hac infirmitate ex statu Cutis saepe dependet pulsus, intermittens. Per motum enim, minimeque per promotum sudorem disparet intermittentia. Primis autem mor-
278쪽
bi diebus translato miasmate ad cutim: ibique haerente semper pulsus Sunt parvi, inaequales, et intermittentes, licet febriles , sed adveniente sudore, et Crescente febris intermittentia pulsus evanescit. Qui morbo chronico detinentur, hyeme pul-εum habent intermittentem, non autem aestate, nisi magna adsit cutis obturatio.
Miasma diuturno attritu diminuit globulorum cohaesionem, atque iisdem inhaerens ad extima cutis propellitur, atque propter propriam tenuitatem fugax est, et cito disparet. Non modo autem fugaci rubore interdum cutis tingitur, sed etiam oculi similiter rubent.
Rachitis nunc temporis minus frequenS. Caussa minoris frequentiae rachitidis repetenda ne erit a majori visciditate,
quam mucus acquirit, et uberiori accumulatione terrae calcareae propter urinarum tenuitatem, quae satis constans in hoc morbo esse solet y Hae conditiones fortasse augent ossium firmitatem. Animadvertam autem etiam quod fibrae motrices, licet debiliores sint, non tamen
279쪽
Iaxiores evadere, sed rigidiores , easdem ad quamdam contractilitatem urgeri a mi Iiarium miasmate, quo sit, ut ad cutem. Urgeantur etiam vitiosa alterius naturais principia, neque remaneant in interiori bus partibus, et speciatim in ossibus, sed potius ad cutem, et superficiem Corporis impelli. Alia etiam caussa esse potest diminutae rachitidis, eaque deducenda ex debilitata per temporum diuturnitatem
luis venereae virulentia. Uerum ego quidem observo non ultra quam a quindecim, aut ad summum a viginti annis ex mea observatione sensim magis magisque
diminuta fuisse in infantibus rachitidis
Sanguinis resolutio. Sanguis suam cohaesionem denique amittit propter lympham vix reducem , decrescentem vim vitae, atque immediato liminutam sanguinis consistentiam exactione ipsius miasmatis intra sanguinem retenti.
Sanguinis extracti praesentanea conditis. Sanguis hisce temporibus extractus, Si aeger hoc morbo laboret, atque morbus
280쪽
262jam protractus fuerit, non apparet Spumosus, neque gelatina Concreta, aut Crim sta inflammatoria obductus; Concretus utique est, sed tenerae consistentiae, qui acu facillime scinditur, atque discissus, ε tatim non parum seri dimittit. Neque etiam Observatur Coccineus, et seri expers ut olim eveniebat, et qui talis diu permanebat : ad hanc conditionem aliquantum accedit si multum praevaleat miliarium veneni copia. Plerumque obscuro subcus est , atque subtus nigrescens. Ex frigore repente suscepto , atque post neglectos sudores, aerisque frigidiusculi usuram , gelatinam aliquam etiam in supe sic te ostendit, ut dicitur rheumaticam, a lympha a frigore coacta, sed suppositus gelatinae sanguis Obscurus, et SolutUS est. Raro etiam morbi pectoris Crustam pleuriticam offerunt, nisi ab alia adjuncta Caussa Vehemens inflammatio producta fuerit in pulmone. Generatim autem, Ut alias diximus, longe rarius, qUam olim, nascitur rheumatica , aut inflammatoria morborum conditio. Qui ea omnia, quae
Circa naturam materiae morbisCae, ejus-.que agendi rationem tradidimus, ob oculos habuerit, non dissicile poterit hujus mutationis caussam intelligere. Diutina enim actione peticularum veneni lympha aliquo