S. Anselmi Cantuariensis archiepiscopi De felicitate sanctorum dissertatio. Exscriptore Eadinero Anglo canonico regulari. Editore Ioanne Bapt. de Machault, Parisino, Societatis Iesu

31쪽

Lo De febritate Sanaorum

sentis vitae. Beatitudinem autem neutram aliquando experti sumus.

Quod si saltem illam paruam beati-.tudinem, quam Adam in paradiso positus habuit; experti essemus, forte per hanc , illam maiorem aliquomodo coniectando videre possemus. Sicus nunc, in minori miseria nati, nutriti,& adulta, multa dei naiori miseria , quoties Volumum, edicere, & explanare valemus. Itaque, cum delectarib, qua de agimus, constet esse una portio, magnae Beatitudinis, quo illam modo explicemus, ut capiatur, non video, Nisi forte, id agamus aliqua contraria similitudine magnae miseriae, quam ex minori coniectamus. Sit igitur antei oculos cordis positus, Gempli causa homo aliquis, qui tam in ipsis oculorum suorum pupillis, quam &in singulis i membris, ferrum igni-

32쪽

-. Dissertatio etitum& candens infixum habeat ; itaque. Vt nec medullae , nec intestina, nec omnino qmcquam in toto ipso , cruciatus illius immanitate vacet, vel etiam leuius, quam in oculis aliquatenus sentiat. Quid dicani angustiatur ρ Quis hunc ar st i met sanae mentis inter ista λ Eod modo, sed penitus contraria considerati

ne, in illa is curavi ta, ineffabilis delectatio quaedam bonos inebriabit & dulcedine sui totos iri stimabili exundantialiutiabito; Quid dixi

des, guttur cor liecur, pulmo , ossa . medullae 7.exta etiam O ipsa, cunia singulatim, singulique mem- , braeorum in commune , tam mira bili delectationis & dulcedinis sensu complebuntur, ut vexe totus homo liommte mlupuiu de ab imbinate domas eius inebraetu η. Qui erm

33쪽

D felicitate Sanctorumgo haec botia fuerit adeptus non in telligo, ad quid pro commodo corporis, suus ulterias porrigatur affe

Solummodo adsit ei quam cunctos appetere diximus diuturnitas τι-t . Sed ista, illi minime deerit, quia, iusti in perpetuum vivent, sicut Scriptura dicit ἰ- Sunt etiam alia, quae quidem iis quae digessimus, non minus amantur , sed d animam, sicut illa ad cor pus, referuntur. .QΗa nihilominus in septenario numero constitura, non motricum placent menti, quaci ipsorum fuerit sapore imbuta. Sunt autem haec: Is pientia , amicitia, cordia, potestas, bonor,sci rita gau-

Sapientia Igitur , quam ompos , etiam in hac vita, non viliter amant, muta in futura vita, bonis erit, Ud -

34쪽

rum, quae scire voluerint, nihil sit quod ignorent. Scient enim cuncta, quae scienda fecit Deus, tam ea quae praeterita, quam quὰ huius saeculi sunt futura. Ibi a singulis, omnes ;ibi ab omnibus , singuli cognoscentur: nec quemquam omnino late

bit, qua patria, qua gente, qua sti -'pe, quis editus fuerit, vel quid in vi ta fecerit. Hic fortassis est aliquis, Quid est hoc Z peccata quae feci,sciet

omnes Ad hoc ea confessus sum, ut delerentur, ut obliuiscerentur, Ut nulli amplius panderentur. Bene. Sed cum tu in illa gloria ab onini criminum sorde purgatus, vultui Dei praesens astiteris, ingratulae ei effepoteris, pro tanta inisericordia,

quam tibi fecit, remissis illis & illi, delictis tuis Θ Et unde gratias ages, si nihil eorum, unde illas iure debeas, in tua memoria habes 3 Vt igitur in

B iiij

35쪽

α felicitate Sanctorum

illius laudibus aeternaliter iucunde- .ris, semper de quanta sis miseria erutus, ut puto, coram habebis, Cum . ergo singulorum conscientiὰ sin gulis pateanty fateri a ideo, ea quoque cunctis patere, Pro quorum curatione , tu De O iugiter gratiosius existes; non. ad tuam confusionem, i

sed ad magnam Dei glorificatio

nem , tuam que congratulationem Nec enim tunc pro peccatis tuis te maior cordis angustia premet, scelerumve tuorum mage pudebit, quam aliquem magnis olim Vulneribus Gycium, iamque omni ex par-, te sanatum, aboliti languoris molestia premit, voleo runt quae in cunis positus infans egerax, nunc grandaevum pudet. . Tunc quippe, cum' integra sanitas, perfecta mundicia, plena reiimissio, secura omnium Of-. Tensiqnun im certo ar':

36쪽

. Dissertam.

riserit, cognitio eorum .qui magis horrori cibi esse valebiti, quam est modo beatissimo Apostoloru Principi Petro, quit Christum negauit. abiuratio sua λ Beato Paulo , qua Christum persecutus est immanitas sua λ Beatae Mariae Magyalenae peccata sua i multis aliis multa qu sciuntur iam donata. crimina sua Uerum super haec, agnitis delictis, velut enormi ac foeda infirmitato tua, pietas, Niritus ac sa plantiam ia

ci, qui te sanauit, sub ianius a

ctis admirabitur , laudabitur , mamgnificabitur. Laus aut*In-Wagnificentia gloriae Dei, tua, si bene Ad-' uertis, gloria est. Sed. dices ; Et qui dem consentio laudem Dol, gloriam

esse meam ; verum, cum hinc inde, tot & tot ad mei . comparationem innocentes prodeant, qui conside ratis. vitae meae obscoenitatibus, rhe

37쪽

aec De felicitate Sanctorum omnino, sicut aequum erit, horrori habendum iudicent, quid dicam Iustitia nempe suum , & suum iniustitia praemium exigit. In his frater, nolo timeas. Aliter erit quam exi stimas. Illum si quidem, quem tu tibi comparatum iudicas penitus innocentem, non ibi reperies de te quemadmodum aestimas P sentien tem. Namque videns te ille quo de agis, plane intelliget, te, nequaquam se, sed Deum, quando peccasti, OD'fendisse. Cdm ergo viderit Deum tua tibi debita funditus dimisisse, nec in cor sibi ascendet ut te inde aliquatenus iudicet. In hoc enim ipse, Deum se offendere cognosce-iet, si te Deo per omnia rςconciliatum, pro iis quae olim feceras, ulla ctenus cotemnendum cogitaret. Magis autem gratiosus admirabitur ineffabilem Dei clementiam, nons

38쪽

'um in te, sed &in se; In te, quia de tam profundo iniquitatis eripuit te ;in se, quia sola gratia eius,ne in idem riseret, tenuit se. Laudando igitur, magnificabit in te, post gratiam

Dei, vim atque constantiam, quibus enitens, voraginem tanti mali

viriliter euasit i; quam, iuxta quod ipse considerabit, si derelictus a Deo simili modo incurrisset; non ita forsitan euasisset. Vides igitur, quam nil imprope rij vulgata cognitio peccati tui, immo quam multum laudis & gratia rum , cognita remis solui generabit. Ipsi etiam Angeloti, si te locietate sui propter peccata tua indignum vellent iudicare, haberes qualiter contra: sitire te posses defensare: Q nam modo, inquis r au di Propone 'Anselum aliquem, quasi talia tibi improperan- tem: Tu homo de puluere factus, tu

39쪽

is De felicitate Sanctorum

puluis quandoque futurus, contra Deum te. tulisti , contra praecepta eius, te in coenum omnis peccati & immunditiar tumidus deiecisti; ω

nunc nostri similis esse quaeris,quosi nunquam in aliquo Desicontrai i sse cernis λ Ad haec licet, ita respondeas. Si ego, ut dicis, deput' uere factus sum, 'rte non mirum, s vento tentationis impulsus in s mides sum criminum lapsus; verutri, qgnita & credima misericordiasti spretis omnibu , quae illum non scire potui , , in cunctis quiae velle intelligςbaro , m-ςx exercula Vnde tribulatiohios δέ angustias fame, siti, vigiliis , verberibus, icon 'tumeliis aliisquς modis ii umeris, ad honorem ςius . sustinxini non duῆbstaui ; & quaeque mund*n , pro--.ribus nihil i pendens, eius tantulusolius gratiae, per singula reconcilia-

40쪽

ri desideraui. Vos autem, quid horum unquam sui caussa sustinuisti,3 Semper vos gloria, semper iucunditas est comitata λ semper vos tenuit dextera Dei, atque defendit abim pugnatione Omnis peccati, ita ut nulla vobis subriperet macula eius. Itaque, si a voluntate illius non cecidistis, ipsius donum est, a quo iu-gitcr tenti istis. Sed quia haec ratio illos tantummodo respicit, qui perditioni suae vim fecerunt, & regnum caelorum violenter rapuerunt, alij,

qui in illud sunt, sed alio modo, intraturi, alia ratione paritatem Angelorum sibi sunt vindicaturi. Si quaeris, qua Z forsitan ista. Dicent igitur illis: Q od in regno Dei vestra quaerimus aequalitate beari, dono Le gratiae Christi Iesia Domini nostri id ascribimus, qui ad hoc dignatus est homo fieri, &pati,d mo-