장음표시 사용
721쪽
vindicta sumitur, non minus super terra fluit, quam ille, cuius manes ultione non placantur. Ambo pariter suo sanguine terram irrorant. Et tamen de posteriore solummodo, non item de priore, verbum usurpatur. Pag. 4a habentur haec: Signim catio nigri sub Mova, a convolvendo diusta; nam rari est conυoffere. De posteriore dubium non movebimus. At quomodo ex idea convolutionis idea nigri magis succrevit, quam rubri, an ' albi 3 Sed, nimii ne sinus in convellendis fatis jam per se ruinosis. & ad taedium subtilibus, 'accingamur potius ad opus utilius re majoris momenti, hoe . est, revocemus quaedam Arabicorum carminum, recens edit rum, sub criticum examen. Quod consilium, ne fiat iniquiores, qui pejorem in partem interpretentnr, monendi 1lint, nos illud neque ob malevolentiam aliquam, neque ob ambitionem, sed in Philarabum gratiam. qui monumentis illis aliquando utentur, suscepisse, quo nos amor communis boni, studiumque augenaae rei literariae. & oblata occasio, invitabat. omissis itaque illis, quae in hoe libro magno numero prostant, laudabilibus, ct eruditis, quae lectorein neminem effugere possunt, ea tantum, quae animadversone indigent, exponemus, inina, aptiores huic operi nos esse, eredamus, quam sunt alii, & adminiculis gaudeamus, quae paucis in promtu sunt, & quorum eopiam ei, qui haec scribit, ipse Celeb. Schultensius olim iacit. - Quod primum in his excerptiq pag. so4 prodit Carmen, est etiam in ipsa primum at Hamasad. Hujus postremos verius paulo meliores, quam hic prostant, exhibet editio at retulit. Sciendum nempe, inter Commentatores in hanc Anthologiam duos haberi praecipuos, at Meris tum, & Tabriaeuum. Illea uno Fugae 421, hoc est, A. C. rogo, hie A. F. soa, hoc est, A. C. Iros, e vivis excessi. Prioris opias admodum celebratur, nos autem spe nostra dc magnificis elogiis inserius deprehendimus. Est enim ille Commentarius valde verbosus & obscurus, ct historias, ad quas carinina respiciunt, sere uunquain attingit. Brevior, sed praestantior & utilior, est Tubrigeni labor. Differt itaque, quod instituebamuς dicere, Meretu ia-
722쪽
editio ab altera, quam Cel. Schusteus sisque sequitur, isso, ut, qui versus in editione Schisensit ultimus est, ct in lo- eum irrepsit non suum, hic secundus sit, ct unum trahat comitem, qui in editione Schultensii desideratur, nempe hunc: M ' in. Iol Dissimulandum non esi, in Codice Leidens, suo nos usi submus, pro prima voce legi. Sed procul dubio vi. tiasum hoc in ; nam sensu earet. Rectius illud, quod reposui-1Iuis. Exit it*que ex hac uova Carminis hujus consti nitio. ne & auctario hic senses: Si fuissem da gerue Mageni, non sane abegissent camelas meas Da schalbanitae, ilii terrae Alii. aBinam ergo inter eos: Magenitas mihi familia esset. qui, quando excurrunt in hostem, pedites equitesque' grafantur. qui totas quidem per nocter visum aiunt hospitauetatis δε-
m. lo autem versus auroram emortus summam aliam
accendum super foco belli sui uno mane pro more Ma-bum in hostem excurrenteo.
Id fret si talis esset mea gentilitas , sane tueretur me
ειg. ΠΑ vers. a erratum fuit a typothetis, qui ediderunt, cum. Latina luterpretatio Ad veram lectionem, quae in Codioe est, citi digitum intendat. si non est reliquum vituperium, sed aeterninn, consam. s adharesens, infamia, macula non eluenda. Tertii quoque versus interpretatio κατοι λεξιν haec fuerat: modo redeat dextris a cum assecutione ejus, quod quaerebam, id est, dummodo votis damnatus, o ultioniam confectigus, victor, ab hostilus a eam. Versu F pro O, , frater gurgitum, rectius totisennoni aptius est P c, quod in Codice Mero iano est, frater id est, homo, constantis contumarit emasilii, qui risus in arduis, quaι molisur, consiliorum offeraque socium
723쪽
MENSIS DECEMBRIS A. MDCCXLVIII. 6ς9
patitur neminem, sed omnia sis ex capite pora L Pag. 3 overs. 7 in primo verbo G τῶ recte non fuerunt appositi vocales. vir Cel. accepit pro prima persona singularis verbifarascha, ideoque phthongisavit furochra; & secundiunhanc opinionem conformavit suam interpretationem. Sed sensus inonstrat, illud verbum huc non quadrare. ιχ structura orationis monet, illud primam literam, radieale non
esse, sed esse particulam illativam ergo. Debebat itaquephthongi seri fareschio, cum Keste in secunda litera, & dertia vari a verbo Rocha, quod proprie significat alare, plumis instmere, & primario de sagitta dieitur, deinde per transi
tionem quoque notat aptare, concinnare, comparare, insim re, firmare, Sc. Utrumque, notio tam propria, quam translata, loco praesenti congruit. Posteriore quidem modo si sumatur, dicet Poeta: Ego itaque exequendo huic consilio adaptabam s accingebam meum pectus. Priore autem modo si accipiatur, emerget hie sensus: seo itaque alabam salis instruebam) meum pectus, ut itanquam alata sagitta, vel avis, per lubricum Iaxum defuerat. Versus octavi pag. 3 3 initium recte perceptum & exhibitum non fuit. Sentus est, adeoque attingebat perveniebat ad planam mollemque temram cte. Pag. 4s debuerant ista initio vers. senucleari. Ad verbum si vertas, reddendum erit: FR retro talionem a me sororis Misy dcc. id est, retro rationem a me emspectandam, seu meam. Dicunt Arabes, aliquem retro, vel ultra, rem aliquam esse, quam flagitat re cupite nondum nactus. Sensus itaque hujus versus est: Sororis mea filius a me sagitat, evitque, in sanguinem ejus ustisar. Vedus quinti pag. aspcistrema pars hunc sentiun sundit: adeo ut ingens quaeque calamitas prae illa mumra videatur. VErsus p pag. 4as haec ait: quem proficiscentem prudentia σ circumspectio tam nun.
quam deserit. ut ea ibi sua Agat tentoria, ubι i e sua figit.
41 non eii Promitum comam, sed Promittens ve-
724쪽
sem, vestem syrmatosam trahens, ct in syrma explicans, quod est divitum. non est nigra coma, sed est hin luc
Exponunt Arabici Grammatici hanc vocem duplici modo. Primo dicunt esse hinnulum nigris labiis & oculis, altero hinnulum nigris candidisque lineis per vices in dorsennatum. Vid. Nabas aci Tharaph. mallac. vers s, ε. Perinde est, quo tandem modo accipiatur. Hinnulus apud Arabes signum est venusti & mollis atque delicatuli hominis, qualem Poeta hic vult describere. Si quis argutari vellet, posset strias in dorso hinnuli cum vestibus, quales in Arabia
felice texebantur, striatis, divitum gestamine, comparare.
tandem est vel qui caudam longam habet, vel qui syrma trahit, vel qui in incessu clunes quatit, manusque αpedes jactat, quod superbi & beati faciunt. Emergeret itaque ex his ideis hic sensus istius versiculi quoad primum hemissi-ebium, qui in tribu quidem hoc est, in pace, cum omnes domi quiete desident,) Brma trahit, ae incedit σαυλο.πρ- ων, hinniutus mollieulus dc venustulus . Et apte re. spondet hitic alterum membrum : at in expeditione lupus cimna sub icto. Hinnulo lupus opponitur, & syrma caudam sue longam trahenti curtus cauda. Homo idem, sed diveta is temporibus, hinnulus re lupus, est sane pulchra idea. Versiis pag. 4ya intempestive properatum fuit ad emendandum, . In omnibus Codicibus exstat Sed Cel. Sebiaten edi curavit quod non debuerat. Prius enim recte habet, ct idem est atque Ut prorsus ut in Latinore Gallieo. Latine reddas hunc versum aeque bene dc commode: quos prae somnolentia nutantes tantillum increpare protinus eram alacres, ac si vertas; quos - si vel tanti lum increpares, erant protinus alacres. Pag. 4Rs disserit de
elisione Arabica nonnihil rariore, & Poetis fere tantum se quentata, I, mil pro mis ac Mirum, quod Vir Ceι. grammaticalium, praesertim veterem linguam. redolentium, diligens observator, insignem illam, huc pertinentem, contractionem aut elisonem omiserit, quae prima statim in nota aesba
725쪽
haec Hamastina in verbis Turitii pag. Ioin occurrit Balambar. Latine sic ibi exilibentur: Incursarunt in vivum queisdam ex Belanberitis. Insolenter prosecto. Nobis quidem haec Latinitas intolerabilis accidit. Dici debuerat ex Ambaritis. Nam Balumbar col liquatum est ex j xy Banu 'I Ambar, silii Ambari, baritae. Nulla fuit unquam tribus Arabica Belamber, ne quem tu lens ista verso in errorem inducat, sed Ambaritarum fuit. Pag. εδο, versu a , non recte vocales adscripsit Vir Cel. neque recte legit; unde mirum non est, si aliena in Latinis dedit: debuerat
non Halaston, quod dedit, sed se Hali alat - fur,& li, nou ita, dedisse. Unde sensus hic emergit: Licitum β' cerunt illud nempe vinum mihi gladii, ta hastae ae equi
mei, quorum ope meam talionem consecutus fui.) adeo ut
nunc quidem illud mihi profanam s promiscuum sis quod
antea sacruin & interdictuin erat . Pag. 4s, versu a, Vertenti ViroCet imposuit prava lectio Codieis. Legendum enim fuerat: γ . E, id est, injurias non pati, ea sola via es ad veram gloriam. Pag. 4Si versus sposterior pars hunc sensum Diadit: neque retinebat fetus meum brachium ob isto charitatis ollicio praestando .Pas. sto, Vcro, excidit ex Codice Cel. Viri vox Oisil post voeem ex Meretuliano inserenda. Idem Codex pro voceliabet vocem LI . Utra lectio praeserenda sit, in medio quidem relinquemus; id tamen notabimus, si admittatur posterior inretu iana, Noeth, multum detrahi antiquitati hujus Carminis, quod Cel. Vir pag. s/ψ nascenti Maammedi aequiparat. Nam Naseth demum A. t 46 post ejus nativitatem condita fuit, adeoque foret illud carmen ea epocha ad minimum Iso annis posterius. Utcunque sit, id certum est, illud, de quo agitur, earmen edito Alcorano, id est, morte Muham-medis, posterius esse, quandoquidem in eo phrasis occurrit, exat Corano hausia, di quae aliunde hausta fuisse nequit. Nem-U v v v pς Diuiligod by Corale
726쪽
pe loricae in eo appellantur texturae t vel inuentio textori Davidis. Pag. sis lin. a est grande vitiuin typographicum,
quod implicare tirones potest, histit. Corrigatur
Pag. versus it sic vertitur: Non enim is sum, vitam qui Cilitate emerit, neque qui salam metu mortis escenderit. Recte quidem quoad verba, sed sensus laborat ; quem nota se, jecta illustrare studet. Ea integra se habet: Pulchrae Hr fies. Prior per se lucet, posterior lucis indiga. Moriis metiιkalam adscendere sensu liter ali assert, in arborem ιrepere, vel aliud latibulum, in quod quasi per scalam evadatur. Sensus sublimior & allegoricus in scala offert gradus cognationiam &εue itidinum. Hanc scalam metu mortis adscendunt, vel qui gratiam implorant ob sanguinis confunctionem vel qui δε-gunt, se parcero velle necessariis, cum mer pareant, pugnam metu mortis detractent. Commentatores mei hie pumice aridiores. Fatemur, haec tam sublinaia dc ut legorica esse, ut
assequi nos quidem non valeamus. Quod de Commentatoribus queritur Vir Clariss, id saepe non magis in Arabicis, quam in Graecis & Latinis, usu venit. Scholiastae saepe nos hiantes deserunt; saepe nugas cla fumos vendunt, quamvis etiam vicissim saepe tam egregiam praesteut operam, ut abs-rue illorum facula nihil videremus. In hoc ergo loco noseserunt, quod inde factum, quia non perspiciebant, scriptionem vocis Lain quoad literas quidem recte habere, at vocales pravas adscriptas fuisse. Non enim uia, , SOL
ῖama, legi oportet, sed , Salama. Pulchra phrasis est euius vestigia Vir Clariss sub oratus quidem fuit, at non
persecutus, metu mortis Salamas adscendere. Salama est arbor spinosa, quasi totum senticetuin referens, inaccessa, intractabilis; quapropter etiam ei homo dissiciIis, asper . ferox, comparatur: unde illud Poetae, in notis ad Tharapham pae.1o siue allegatum: Meas Samaras nemo cupiet forfice pros indere, neque a viro Bagalita detrahentur circumjecto fune meae Salama, id est, nemo me impune attigerit, certe vir Ba-. galita Diuitiaco by Gorale
727쪽
salita me non domabit. Scilicet, .ut perilibet H Maidiantur, 'e quo istud allegatum Diti necesse est, si quis exstirpare Sala-ιnam velit, ut eam funibus circumjectis, quam fieri potest arctissime, constringat; alius enim absque laesione attingi nequiti orbor itaque ista potest quidem hominem abscoudere, quia valde densa ramis dc dumetosa est; sed di nemo illuc se abdere potest, quin vestes cutimque miserum in modum laceret. Proverbialis ergo & symbolica est locutio, metu mortis in salamam ereyere, idem notans, atque omnia, vel durissima, vel vili via, admittere N pati malle, quam mori, quod sano villa dc minuti est animi. Dicit ergo Poeta: Ego is non sum, qui vilitate vitam emerit, neque qui metu mortis cia inhonesio studio vitae) in Salamam iaculeatam arborem adscendat. Pag. sese in reddendo versu in obfuit Uiro Clariis. prava te. Etio, quam in suo Codice aut habuit, aut sibi visus fuit habere., sed rectivn est . In eodem Perse corrum perunt typothetae ultimam VOeem, quae corrigatur
densus est ad verbum: Geus mea sunt filii belli contumacis. Congregat eos es gladiosa hasas accensio ejus, nempe belli. Arabes bellum comparant cum flamina dc rogo, materiem ipsi pabulumque faciunt hastas ligneas dc corpora hominum caesorum. Dicit ergo: Gens mea sunt, bellicosi homines. quos re ipsos dc ipsociuia gladios atque hastas in unum locum ad ustrinam nempe belli) cogit, συναγείρω, ejus belli, seu rogi belliei, accendendi negotium dc necessitas. Pag. I S. persu a, vitium est dubium, an a tνpothetis pros elum. Leg. Adis abaque puncto. Certe miramur, a viro Clariis lioc laxe versum fuisse genti, prorsus suppressa isti viti da voce ; quod alias ita non solet. Ad verbum soret in temtoria vel farmas, aut impe mcntri, gentis. Pag. 3 7 , verss. in fine sonant verba sie: N m es in timitudine mea id, quod tu propera id est, id, quod tu a me ibides per impetuo lita
728쪽
Haec nobis, librum hunc percurrentibus, enotanda in gratiam studiosorum Arabicae linguae vita suerunt. De Indicibus adhuc monendum, ternos illos additos fuisse, unum vocum Arabicarum, alterum Hebraearum, tertium phrasium S. Scripturae, passim in notis illustratarum. Impressio satis elinitida, regnat tamen in Arabicis excudendis gustus aliquis, ut appellant, Gothicus. Literas per interjectas quasi trabes, ut rustici boves indon, itos solent, segregate asseclavit, quisquis ille fuit, typographus. Qualis species cum se obtutui nostro primum offerret, in mentem veniebant illa Periclis celebrata μαιρα σκελη, quae Athenas olim Piraeeo jungebant.
COM PUTUS CYCLICUS VERUS, ET TAM
Bunus, quum Grego 1 ianus eccissi ristis, una cum Calendaris Romano, conscriptus a CO AD IUD NEL, Acad. Car. Pros Math. Ord 9 Reg. Rc. Scient.
Londini Gothorum, sine anni indicio, 8. Plag. 6ἱ. Libellus hie a vulgaribus Chronologiae elementis orditur, eaque eoncinne satis breviterque tradit. Dum formam anni, a Julis Caesare introductam, explicat Autor, anni Iuliani, Periodi Iulianae, Calendarii Iuliani. nomen ab eo deduci referens, quoad Periodum ii ne dubio fallitur. qtiae a Iulio Caesare Scaluero autore nomen accepit. Chronologi ym, quae cyclis utitur, nullam aliam, distincte explicat Autor, variaque, huc pertinentia, Problemata silvere docet, non omissis etiam versicillis memorialibus Historiam Calendarii Gregoriani tradit, rationesque, cur Protestantes calculum illi addere noluerint, exponit praeter anathema, iiii, quo Papa id injunxerant, naevos etiam hujus, quod correctilis esse debebat, Calendarii. Cum A. t Protestantes, praeter Anglos & Suecos, Calendarium illud reciperent, narrat, Suecos hoc anno diem bissextilem omisisse, ut io dierum differentia, inter nilum veterem & novum, per integrum Dentum superius familiaris ficta, etiam hoc δε-culo pro usu commerciorum absque variatione maneret. Seci
729쪽
MENSIS DECEMBRIS A. MDCCXLVIss. ros
non duravit illa eorrectio in Suecia, nisi ia annis. Nam, cum per illam, exiguam tiret, correetlullelia. in cyclo tamen solis literae dominicales essent variandae, factiun est, ut pascha Sue-eoriun subinde differret & a Calendario Juliam, di a Gregoriano. Et ideo, Rege Suecorum jubente, A. iror facta est restitutio Calendarii veteris Juliani, adeo ut pro die bissextili A. J7oo excluso reciperentur Λ. i7ir duo bi Textiles dierum. Optat vero Autor, ut & Suecis liceat aliquando Calendario bene correcto frui. Ccterum novi in libello, qui non nisi elementaria tradere debet, nil habetur. Ex exemplis & tabulis, in opusculo traditis, perspicere licet, anuum Autoris natalem esse 1676, librum vero prodiisse A. iri 8.
ANEMO METRIA NOVA, CIRCA MEDIUM DR
rum usibus permissa, Autore M. C. HANOVI Pros. Philin. Ger
i ε un Aie i 3 Decembris praeterlapsi vim venti procellosi de erminare studerem; incidi in novum genus Anemometri, cujus ope quid praestiterim, tum mense Januario in Observationibus Gedano Ius, tum & posthac exposui Germanis idionia. te patrio. Jam, amicorum desiderio satis facturus, ex illis e typographeo partini jam editis, partim edendis, & paratis ad captum vulgarem, brevem quasi nucleum cum eruditis communicare animus est: ut ipsi egaminare, si lubet, emendare, ac perficere ulterius, institutum, saltein uti eo, possint, ad distinctiorem ventorum cognitionem historicam & physicam, humo mathematicam, Obtinendam.
a. Post cubum, quem primo adhibueram hora matutina nona illius diei, mox adhibui globum plumbeum, qui in omni situ aequalem superscient vento exhiberet. Ope foraminuli suspendebatur is a filo, centrum astrolabii transetinte.Obiter observo, eonflare astrolabium e duabus regulis orichalceis, D pol Iiees Paris longis, 6 lineas latis, & duas circiter crassis, cum dioptris. Uui cruri insertus cst hemicyclus ejusdem metalli,
730쪽
in i8o gradus divisiis, cujus diameter maxima duos pollices inquat. Transi ille per alterum crus, ct ope cochleae ad quem, vis gradum tirmatur. Cetera facio mi ua. Pendulum e centro globum sito, gradum 9oypum tegente, exposui vento e seu γstra, quam fere parallele praeteribat; ct observavi, ventum globum secum rapere eo usque, ut filum tegeretgradum decimum, sed ad momentum soliun, relabente mox globo sua gravitate.
3. Antea n*bes parum movebantur, circa meridiem vero, seu post undecimam horam. tam rapide currebant, ut, quas ad cuspides duarum, ante oculos meos posituum, turrium reser
ham, tribus secundis id spatium peiFolarent. Taceo jam alias
.Observationes eversarum sylvariim, arborum, aedium, turrium
iectorum,tegulis nudatorum; scilicet quando introitus vento dabatur per fenestram, aliudve foramen, oppositae partis imbrices magno numero dejecit, Sc. Vix enim quisquam erit, qui talia seu ipse non pnimadverterit, seu relata ab aliis aeceperit
.ex locis Variis multum dissitis. . .
4. Ex hisce, saepius observatis, coepi colligere primum vim venti, deinde-celeritatem. Vim flabilivi prinium a posterjari, deinde etiam a priori. Λ posteriori id esseci ope fili serice circa globi ηquatorem diusti, cujus extremitati alligabam ponduscula. Hoc filum eum pondusculis in directione ad globum horizontali dependebat, super filo orichalceo, dimidiam tbneam diametro fere aequante, re pro motu globi cum ipso ex- alipto. Deprehendi, s8 grana pharmacevtica ita sufficere, ad globum usque ad decimum gradum a verticali sim dimoveris dima ut, si ad undecimum gradum promovere globum vellem. illico is delaberetur versus verticalem ad S, aut pauciores, gr=dus. Ponderis globi pars tertia tollebat globum ad 3o' dcc. s. Idem postea confirmavi flatu oris quo globum istum p rlter ad lo gradus a perpendiculo verticali depuli. Hunc flatum. oris vero ad justam bilancem aequalein esse s8 granis illis, cui denter docui, manum scilicet prope a globo ori ita opponendo, ut status repercussus integrum hemisphaerium superius globi feriret, lingulam, seu examen, tantum ex surcella dia moveret versus lancem, sub qua pendebat globus, quaniniri faceret , seu ', frani. Ita venii hujus pondus ad oculum patet.