장음표시 사용
151쪽
dum adhibere Qu'd si vero hominumscorruptela saettim est,ut haec minus reipla observentur idem tamen perpetuo tu Secto, quod in libertatem vindicari oportet. Ne pilara exena pla in re tam manifesta accumulemus, in Francico regno ita obseruatum fuit. Quos enim rex absblila crat, capite plecti, quos occisos voluerat, ablolui saepe vidimus. Interdum etiam scelera, te fierege commissa, impunita fuerunt: quia Plurems xestes non succurrebant. qiuod sub. Henrico II. in cilius laena Iti an ei,grauissimi criminis a rege ipse accusati, persona accidit Clim quis vero reus amicorupre' cibus veniam,a rege impetrauis cancellaxi causa cognita, recusare potest. Sin Schic coniuet, adiudices nihilominus veniat oportet. qui quidem no modo, an ob re puriria venia sit, sed etia an ciuilis degitima, diligcnter examinare debent. Reus Vero, qui codicillos illos veniales impetrauit, noprius iis, rivi niti potest, quam sese coram iudicibus stiterit capite aperto, genib. si est Ais, carceresq, vltro subierit interim dum causis, quae rege impulerunt, pensi tantur. IIae sit minus idoneae sunt , mulctatur reus, perinde ac si rex non condonarit. Si con-riasi fine, quod non regi, sed legi eiusq;
aequitati, vita acceptam ferat. Haec partim,n rege aut priuata odia,publica potenti i
152쪽
lieti, exerceant, aut publicas iniurias authoritate propria remittant;partim etiam, ne subditi reges advers' leges exorari pos se putent, rectissime instituta fueriit. Quae si hoc seculo male obseruantur manet tanae id perpetuo ratum, quod dicimus, Leges in regni incolas,vitae necisque potesta' tem habere, non reges, qui legum tantum ministri&custodes sunt. Enimvero subditi regis serui,ut vulgo di relidis; citur, minime sunt neq; enim aut bello ca-s 'tregu 'ti sunt,aut precio empti. um potius, ut ' ης in
uniuersi domini, quoa antea probauimus,
ita singuli fratrum, seu agnatorumvi consanguineorum loco censendi sunt. Ne quis miretur: haec est vox Dei, legem Deut.1 regibus praescribentisci Necor situm super
fratres suos extollant, e quorum medio delecti sunt. e qua Bariolus ipse, licet in se Eulo tyrannorum feraci natus, non Veretur elicere, subditos non esse regis seruos, sed fratres,&fratrum loco&conditione etiam habendos. Itaq; Dauidem subditos cono 'nine compellare non pudet Prisci I. Chrie. 13. Vero restes vocabantur Abimelech, quod F πρι ν
tiana,raro seueritate,etsi iustissimam,semperque cum misericordia coniunctam experiimur, Principes vicarios suos docere
153쪽
Voluit, non metu, sed amore subditos retinendos esse Nec veto nobis ipsi succen seant, quasi eo pacto quid egiete domina. tioni detrahatur Vere eo amplior est,quis diuturni pr. Malus verb,inquit ille,diutur
nitatis custos metus, cum oderint, quel metuant; , luem quisque odit, perii expectat. At contra, cum ad opes tuendar
nil aptius sit, quam diligi, benevolenti: vel ad perpetuitatem fidelis est. Itaq; qui subditos fratrum loco habet,in mediis p riculis tutus videatur; qui eruorum, inyae tu versetWr necesse est , in quo procul U blib. 8 dubio dominus e flet, qui in medio seruori Repub. um agmine tablus in aliqua stiva relin 'queretur. Quot enim quis seruos, tota hostes habet. quod omnes sere tyranni, a subditi caesi, experti sunt cum bonorum regum contra stabditi non minus de illo rum quam de propria salute seliciti sint. Huc pertinet, quod passim apud Aristote lem legitur,&ab Agasicle rege Spartae nunci tum fuit, Reges imperare tanquain patres aliis tyrannos tanquam dominos seruis. Qu'dita accipiendum est, ut pa triam potestatem non in atrocitate, sed inpietate, ut ait Igartialius Iurisconsillius, consist re intelligamus. Quod enim sub glandibus obtinuit, ut patri filium manci pare,di occidere impune liceret, non modo inin
154쪽
TYRAN QUAEST. III. iristo inter Christianos locum non habet, sed inter Ethnicos bene moratos etiana erga sertios iampridem obsolevit. ltaque&pater inauditum filiu occidere nequita quin in Corneliam de sicariis incidat lege l. r. ad . Pompeia de parricidiis non minus tene. m. demtur pater, qui filium,quam lilius, qui patre occiderit adeo ut Hadrianos Imperator S '.
patrem , qui talium tuum In V natione ne ciae cauerat, quia nouercam adulterare dicebatur, tanquam latronem , in insulam deportari iusserit. Adseruos vero quod attinet, ad in pnemurin Sacris literis, eos tan Ecclesias.33 quam fratres tractare: in prophanis saltem Cic lib. s. Vt mercenarios quosque Liure vero ciuili 'f.
tum AE ptiorum tum Romanorum, eX Anton morum conicitutione,non secus In
eum, qui proprium seruum occiderit,poena dicitur,quam qui alienum. Quinviseruus, cui dominus aegrotanti non prospexerit, quemve esurire patiatur, liberatur eius pol state: & libertus, cui patronus atrocem iniuriam intulerit, potest actione his quisunt criminis ei intendere. Quod si verst longe siti vel interest inter serups filios, inter domi 'μ
DO S patres,necigmen olim apud Ethnicos doininis in seruos Quire licuit: quid, quaeso, de e patre dicem', qui cum Atre tragice exclamabit, Natis sepulchrum ipse est parens; de eo principe,qui subditorum P. 1 inat
155쪽
inati clitorum caede adeo recreatur, ut aliquot millia uno die interficiat 'tui cruore nunquam satiatur, qui Caligulae, qui propterea orbis Phaeton vocitabatur, exemplo, unam populo ceruicem, quaminico ictu at utare possit hibinde exoptat Annon adversus hanc rabiem legis auxilium implorare, dc eum gladium, quem legi custodiendae, tuendisque bonis acceptum, in bonorum necem legisq; contemptum stringit, tamquam tyranno extorquere licebit 3 Aisomni Sequitur iam , ut videamus , si minus sum RU vitae , an bonorum saltem dominus dici possit' ac primum in bonis cuiusque priuatis dispiciendum est. Nulla fere ho die in principum Comitatu vox crebrior est, quam eorum, qui regis omnia esse dicunt. Itaque quod ipse a subditis capia
Iaon auferre, verum quod non auferat, tendum donare: adeoq; pervasit haec op nio quorundam principum meteS, Vt in seros si1bditos, non secus ac boves aratrios, quicquid arent, quidquid erant, s
arare terrereque,dicere non VereaΠtur.
uuidem ita ex facto sese habet,etsi ius pia DC contrarium sit. Meminerimus hic per petuo, Reges in vi ilitatem populi creatos csse vi qui populi commodis stadent, reges , qui suis, aiod ait Aristoteles gyra '
156쪽
nos vere censeta. Cum igitur sua quisque amet, herique etiam aliena appetanti an verisimile est homines aliquem quaesiuisisse, cui omnia sua magno labore conquiri sita, ultro donarent; an potitis, qui, ut hacuique diuitiaeque ac pauperi constarent,
operam daret qui sibi cuncta attribueret; an potnis , cui sua cuique aequabili iure tribueret qui tanquam fucus inutilis, apum labores exhauriret an potius, qui mella conseruaret qui denique propria cuiusque invaderotian quine ab h0stibus
invaderentur,prospiceret Quid, quaeso, mea refert, dicat Agricola, hostis, an rex mea mihi rapiat,sia que fame pereo Zpere
acinus, an ciuis horreum meum eVerrat,
cellam exhauriat, domum diruat, si aequeCsurio,contabesco, compluorὸ barbari militis,an Romani manu cadam, si aeque occido Cur hostis dicet ille, barbarus, si triciuis 3 Cur tyrannus ille,si tu rex)Imo vero
quo homicidio parricidium grauius est, eo scelus regis scelere hostium in paridamno superat. Qu9d si vero homines recrem creando sua quique regibus non donarunt,sed conseruanda commendarunr, quo tandens nisi praedonum titulo, casibi vendicare queandi Propterea Pharaones .Egyptiorum rerum priuataru cuiusque,
ipso iure domini non erant, tellum demu
157쪽
n. s fuisse dicuntur,cum sua quique flumento commutassent. Etsi de eius contractus vi .RU-c te disputari sane&ambigi potest.Non poterat etiam Achabus rex Israel Naboth ui cogere,ut vineam suam vederet; quin o tius etiamsi voluisset vendere, ex lege diuina non poterat. Imperatores Romani, quorum immensa iactatur authoritas ni- L Vς φ ρ' hilo plus iiii is habuerunt.Hodie Vero nul lum regnum est, In quo non liceat singulis, etiam vilissimis, adversus regem apud Iudices iussium persi qui, ita ut sepe rex,
quam priuatus causa cadat: ubi vero cecidit,legi parere aeque teneatur. Nec obstat, quod quidam ex Imperarorum familiaribus scripsere, Iure ciuili omnia regis esse, Caesaremque omnia habere Iidem enim suam ita sententiam interpretantur, ut ad reges uniuerserum imperium pertineat, ad singulos proprietas, omniaque Caesar imperio, singuli dominio possideant. Sci tum verbest illud apud iureconsultos, no si quis nauem aut domum in uniuersiam endicare potest, idcirco singulas tabulas, vel singillo lapides posse vendicare. Itaq; regnum Germ*niae, Franciae Angliae, re
asserere, Indicare, evincere iure poterii neminem tamen probum, nisi cunum:
Difesta iniuit , proprio lare excludet
quasi idc , qui uniuersorum , singulo
158쪽
ium etiam possestar est debeat, aut iure possit. An vero patrimoni regij, publici in An ire siquam,domini proprietarius dominus est pro-Hoc sane caput paulo accuratius nobis pr/-N--
tractanstum est . Notandum hoc primum, aliud esse fisci, aliud principis patrimoniuralias,inquana,res Imperatoris regis, principis, alias Antonini, Henrici, Philippi. Res regis sunt, quas ipse, ut rex, possidet: ites Antonini, quas ut Antoninus. Et illas quidem a populo, has a parentibus accepit. Haec distincti in tute Civili crebra est, in quo aliud imperii, aliud Caesaris patri-hionium dicitur; alius fiscus Caesaris,aliud
peratori px6 curator ali Comites sacra quad prae rum a gitionum, alij rerum priuatarum I.υnus daadeo ut, qui tanquam Imperator praefer g se tur priuato in hypotheca, tanquam Anto s atinus postponam terdum possit. Consimi His
liter in Imperio Germanico alia sunt res me Maximiliani Austriaci, aliae Maximiliani Imperatoris;&alij Imperij,ab; ipsius quaestores, ut etia alio iure siuntsentiliti principum ditiones, alio, quae Elect oratus dignitatibus annexae sunt. Quin&alijsint apud Turcas fundi se horti patrimo filales Setinii,al fundi fiscales &illi quidem in mensam principis, hi in sustentationem
159쪽
Imperi tantum impenduntur. Sunt tamen regna,vt Francicum, Anglicum cae tera,in quibus priuatum patrimoniuali ges non habent, sed publicum tantura, i
populo acceptum: in quibus propterea ea distinctio non adhibetur. Ac quantum ad res priuatas principis, si quae sunt, attin et non dubium eth, quin earum proprietatij sint, noli sectis ac singuli ciues, quique eas iure ciuili,edere distrahereq; pro arbitri possint. At certe fisci,regni, patrimonii regalis, quod domani urn vulgato vocabulo nuncupatur,proprietari domini nullaia tione censcrip ostiunt. Quid e ni mi An quite aliquis pastorem regis causa fecit, gregem ipsi in degliibendum,divendendulia, agendum erendumque pro libito trad dixὶ An quia te populus ducem iudicemve urbis reaioni sive alicuius constituit, urbi
regionisve alienandae,Vendundae,perden
d ς potestatem fecit Cum vero populi una cum regione fiat alienario,an sui distrahe-di, prostituendi, mancipandi cui volireris, idcirco tibiatuli oritatem dedit meinde, num regia dignitas possessio est , an potitis functio 3 Si functio, quid cum proprietate commune habetpsin possessio an non satem eiusmodi, ut is, a quo traditur , poP lus sibi perpetuo proprietatem rettheat. Diatique, si patrimonium fisci , seu doma nium,
160쪽
fatum reipubl. do vere dicitur,&ea quidem dos, cuius distractione dilapidatione ve dc respub ipsa S regnum, S rex denique ipse perii qua tandem lege dotem
ista alienare licebit ξ Infatuetur ergo c- cessatas imperator, insania Carolus V LGalliae rex, regnumque, aut eius atteiri Angelis donet venda tueri prodigat Mal- coimus Scotia rex regios fundos regiamque gazam exhauriat: quid sequetiar qui regem adversus exterorum impetus elegerunt , regis dementia serui exterorum
fient qui suis sigillatim opibus ea ratione caueri volucr unt, uniuersi praedae exponentur: quae sibi quisque , quaeve pupillis,
no aliquis abliguriet. Si vero, quod ianis pius diximus, reges in usum populi crea ti sunt quis tandem usus erit, si non mΟ-do usus, sed etiam abusus concessus est 3 Cui bono tot mala, cui utilitati tot damna, totque pericula' Si, inquam, dum libertati meae incolumitative prospicere volo, memet ipse mancipo, memet ipse unius libidini expono, memet in copedes numel lasque indues Itaque hoc iurisit natura insitum,itavi usu apud omnes fere geteyco probatum videmus, ut rempubi regi suo arbitratu minuere nodiceat isque,qui co 'tra faxit, non regem, sed tyrannum agere