Gerardi B. de van Swieten ... Commentaria in omnes aphorismos Hermanni Boerhaave De Cognoscendis et curandis morbis ... tomus tertius a paragrapho DXCIV ad DCCLIX.

발행: 1788년

분량: 255페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

11쪽

i, DE MORBIS INTERNIS. f. ις 7. 398.

teeedentibus facile deduci possunt . Enumeratae meratae suerunt, quae quidem solae . uti in Com. e tum sunt. & ici varias ciasses distinctae . febrium mentariis h. s M. dictum fuit . febrim non

causae g. 185. Febris natura individua, & signa ciunt. sed tantum . vel saltem frequentissime .pathognomica β. s o. STL. 573. N73. 374. exyli- in praedispositis corporibus. Si v. g. ii noverim, cata fuerunti Febris autem enectus recensiti sue- hominem debilem di valetudinarium in prandici runt β. s87. Adeoque omnia illa . ex quibus is, assumpturum esse carnis finitae , fumo vel latebris Diagnosis haberi poterit , iam pertractata induratae, magnam copiam . faelis praevideci . sunt: neque poterit dubium superesse in hac re. quod aliquot horis postea febricitabit. Si pi cum pulsus velocitas semper in omni febre. & tholicus vini generosi copiam ingurgitet, ferulis omni quidem febris tempore. praesens. minime doque aeris calori expositus validis motibus coris fallax lignum praebeat. Praeterea ad Diagnosin Pus exerceat, acutae febris periculum incurret rfebrium pertinet, cognoscere varia febrium sta- & iic Porro. Ex illis autem, quae j. 38 . s 88. dia. an nempe adsit initium . incrementum . s8p. dicta fuerunt de Abrium effectis; uti etiam satus . vel decrementum. Verum 3c de his in ex iis, quAE L s . Sol. sp sos. Soci. de varioni nibus ad sis. dictum fuit . febrium exitu in sanitatem , mortem, vel alium Prognosis uero morbi vocatur, quae Vel deter- morbum, habentur. facile colligi poterunt reis minat morbum nasciturum, qui nondum adestὲ liqua, quae ad Prognosin febrium pertinent. vel morbi iam nati varios emctus & exitus pre- His ergo absolutis sequitur , ut de generali videli sed ex antedictis S illam habeti posse febrium curatione agatur. sacile patet. Causae enim febrium singulares en

f. 398. Uratio optima febrium generalis obtinetur, si r. Uitae, ejusque viribus consulitur. a. Acre irritans corrigitur, expellitur 37 . P. 3. Lentor dissolvitur, expellitur 377. 4. Symplomata mitigantur 387. .

Cura generalis febrium cubet talis esse , ut quae a sanitate defecerunt . morbum faciunt is omnibus conveniat, quamvis tamen in omni . Unde morbi magnitulo mensuratur majori vel

hus non sussiciat semper. Respicit enim haeccin minori a naturali statu, id est a sanitate . reis ratio tantum illud . quod in omnibus febribus cessis vide Commentaria β. . ; δe contra .

commune est. nempe velociorem cordis contra- virium magnitudo in agro colligitur ex sanitaiactionem c s 3. : reliqua autem febrium sym- tis residuo. Ex his solis myyocrates deduxit inplomata. quibus illud commune stipatur . 8e prognosticis tot saeculorum consensu probata quae in variis febribus diversa, imo S aliquandoe praesagia ; dum attente considerabat aegri faciem. Contraria, reperiuntur, postulant , ut generali oculos, linguam, cutim externam , deeubitu M ebrium curationi addantur talia. quae his ma- in lecto varium , alacritatem in surgendo die. Iis debellandis inserviunt. Unde post generalem sicque dicebat, quantum a sanitate deficeret , febrium curam dicetur de illis. quae praecipuis quidque a sanitate superesset in morbo . Hinc S maxime ursentibus symptomatibus febrilibus omnia contemplatum Medicum in morbis alconveniunt: & deinde considerandum erit λ. duo capita redigere iussit Galenus Meth. M

Eularibus eapitulis, quid praeter generalem hanc die. uti Gι- u. L I. c. o. r. 1 . p. 3s γὴ mor curam in diu tuis febrium classibus adhuc obser- hum . nempe ipsum. 8e laborantis vites . Duo andum requiratur. Ob hanc causam postea assi haec considerans Prof ν inrisur De Pr Iagion- huc quaedam dicenda erunt de febribus contiis da vita oe morte aegro . e. I. p. s. ναὶ morbum nulla, remittentibus , δε intermittentibus . in inimico , corpus humanum destruere conantimnes enim singulares febrium species enumera. comparavit . naturam vero tanquam arcis oppu-- dissicillimum foret. 8e summa inde nascere. gnatae praefectum , qui corpus contra insultus xetur confusio. Patebit autem, ex generali tea hostilis morbi defenderet. Morbi symptomata &brium 8c praecipuorum symptomatum curatione vires aegrorum . tanquam adverso Marte inter se facile deduci posse illa, quae ad particularium dimicantes milites. posuit: atque uti arcis prinfebrium curam requiruntnr, si simul cognita ha- fectus inopinanter aliquando contra obsidentem hentur illa. quae in diversis febrium classibus exercitum Puanam tentat: sic etiam natura ro Praecipue notanda sunt . . . e bustissimis munita facultatibus 8t a morbi -- Recensentur iam hae paragrapho reneralis cu- plomatibus irritata, in erisibus morbum inopi-xationis febrium requisita, quae deinde singula nanter adoritur, illumque vel ortinino. Vincit . in sequentibus fusius deducuntur . vel saltem saepe plurimum morbi vires frangit is

i. A morte cessat omnis febris .s i. sed Patet et eo, nihil macis ad se licem sanationem

sanatio morbi, uti dictum in Commentariis =. conducere, quam si firmae fuerint reari vires . a. est mutatio corporis viventis talis, ut con . illae ergo omni ope fui vandae sunt . Unde indi. ditio corporea . quae vocabatur morbus , tot, catio curatoria, quae vitae δα viribus prospicit . tur. Sc restituatur illud, quod ablatum faciebat merito primum locum tenet. . morbum . Supponit ergo Omnis sanatici vitam a. Quidquid velocitatem reciproci influxus li- superstitem ἰ ergo haec conservanda erit. Colle. qui di neruosi in musculos, δα sanauinis in vasactio autem omnium, quae in aegro de sanitate 3e cava cordis, austet . huc pertinet , ct cominsuperiunt. vires constituit; & contra, omnia. , muni Acris irritantis nomine designatur . mPR

12쪽

aptius vocabulum non habetur . Certum est , Plurima corpora . quorum aerimonia sensibus obvia est, ut mulo suo hanc irritationem facere; qualia j. 386. enumerata fuerunt; fle dum

ab altis stimulis, qui sub sensus non cadunt, similis irritatio fit, solent, ab effectu suo. pariter ac re dici. Sic v. R. contagium Uar, larum,

morbillorum . pestis &c. irritatione sua validi Dsimas febres facere ualet .' nema tamen hac e nus vera fide ad ullam speciem acrimoniae cci. gnitae haec reducere potuit. Ubi ergo tales irritantes causae adsunt. indicatio curatoria iubet, ut vel sic corrigantur , ut non noceant am plius; vel expellantur de corpore . Correctio a

tem haee vel fit dilutione, qua nempe acria , quae collecta stimularent . dispersa , vel non , vel minus saltem, nocerenti vel denique tali bus ingestis, quae opposita vi priorum emc clam domant. & eadem penitus inertia reddunt. Sic alcatinos stimulos acidis , ct contra . acidos alea linis corrigi novimus . In plurimis tamen his hactenus ars deficit. licet forte in

rerum natura singulis stimulis venenatis antid ta opposita obtineant. Numquid enim homo. qui semel variolis laboravit. veram hujus veneni antidotum, incognitam quamvis . habet, per quam contagium variolosum , licet saepius

stea susceptum, iners reddituri Nunquid ad

at in rerum natura causae . licet incognitae . quae faciunt ut pestis . quantumvis etiam late vapata fuerit, tandem desinat Sive autem tales antidoti enervent hos stimulos venenatos , sive corpus humanum sic disponant, ut non irrita.

bile amplius sit ab iisdem stimulis, licet hi

mnem suam emcaciam retineant, effectus erit idem omnino. Hanc rem videtur indicasse Hen montius In fine tractatus Ignotus Hydrops p. II. N. 4p. 5 . . dicens: Morborum si quidem quor&mcumque, o si duae sunt columna, quibus aedificium morbosum innititur materia nempe oc casionalis, re materia cum esserente Arcteaιi ,

alterutra tamen esumnarum sub ra , ruto totum. quod tuis superstructum erar. areana i aque Paraeel sica omnem morum a ranisquenti tollunt, quatenus eausam occasionalam demetunt e atque

deinde occuuiis via est aiserius areani, per quod sciliceι in titur pax, quier. ρο solatium arebeo. ne DiIiser indignatus morbum parias , partum que potiar deleat i rmo etiam proflIgationem causa eamnatis morbi imur meditetων . Talia remeis dia plures quidem iactaverunt; hactenus autem incognita. In votis tantum habentur. Alterum

superest adhue, nempe ut acre irritans expellatur de corpore ἔ quod saepe salutari naturae mci. limine . aliquando & per artem fit. Sic Dden, mtis felicissime in ipsa peste per sudores . vigintiquatuor horarum spatio protractos. venenatum ut mulum de corpore expulit i Sect. 1. cap. a. pag. 15 Sc. .

3. In Commentariis β. s 88. d ctam fuit. o.

mne obstaculum circa extrema vascula natum .

quod liberum sanguinis tramitum per illa impedit, generali lentoris nomine comprehendi . qualecumque demum illud fuerit. sive vitio humorum . vel vasorum , vel utrorumque corit sterit . Poterit enim, manente quamvis debita

fluiditate sanguinis, per errorem loci vide j.

1is. tale obstaculum circa extremitates Ua sculorum nasci, dum eramores fluidorum ma ieeulae dilatata oscula canalium minorum Conicorum ingrediuntur . atque in illorum an ustiis haerent immeabiles . Integra autem seris curatio requirit , ut ille lentor sublatu et sit: nisi enim hoc factum fuerit , licet velocior cordis contractio, in qua febris natura individua consistit , vide j. s 3. in absit . tamen non redibit omnium actionum integritas . quae liberrimum motum humorum per omni Lvasa supponit; quia ille lentor residuus in quibusdam partibus actiones laedet. Unde toties , sublata per Corticis Peruviani usum febre, m la pessima chronica manent, quia una eum febre lentor ille curatus non fuit. Ob hanc causam etiam in morbis inflammatoriis curandis saepe erratur. dum per venae sectiones, clysmata Sc. sopitur quidem febris impetus . neque tamen resolvitur inflammatotium illud viscidum . cuius primarium solvens est febris ipsi ut moderata vis, uti postea in Commentariis 4.

6op. dicetur.

. Symptomata, uti dictum fuit in Commentariis 3. I t. vocantur omnia illa praternaturalia . quae ex morbo . ut causa, in corpore aegro

to fiunt ita, ut distingui tamen queant ab ipsa

morbo 8c eius causa proxima. Pertinebunt ergo haec ad febris effectus β. 18 . enumerat S , adeoque optima curatione febris tollentur se symplomata, quae ejus effectus sunt . Verum aliquando haee symptomata adeo molesta sunt

aegris, ut peculiarem attentionem requirant .

dc mitigari debeant saltem, si non integre tolli possint. Sic. v. g. in phthisicis intolerabit; s anxietas oritur. dum post assumta alimenta crudus chylus pulmonem graWat; licet autem saepe non omnino tolli possit hoe symptoma , multum tamen mitigari poterit, si diluta alunent. parca copia simul, Se repetitis vicibus, sumpserint aegri . Inquirendum iam per quae generalia illa quatuor capita optimn curationis febrium possint obtinerit 3c primo agendum erit cle illis. Petquae vitae δα viribus consulitur. Primo ergo dIcetur de qualitatibus illis, quae requiruntur ira cibis & potibus , qui sebre decumbentibus offerendi sunt; deinde determinabitur, quo tempore commodissime exhibeantur s atque ultimo qua copia illos dare conveniat.

ET DE FEBRIBUS IN GENERE.

f. 399. I, Ilae & viribus consulitur, cibis & potibus fluidis, sicile digerendis, V putredini adversis, siti contrariis, appetitui citando idoneis, causae morbi coguitae oppositis.

13쪽

Fuerunt aliquando Medici celebres in illa opi- est . antequam languini misceatur S prat ternione , in februam initiis nulla danda esse tum ingestum ingens quantitas liquidorum mnino alimenta Uur ιι b. 3. c. P. εε8. Ramiscetur cibis. In me enim saliva. in veri- Ito. in . imo ad sextum diem usque quandoque triculo su in eastricus. in intestinis suems -- hoe tactum fuisse legitur. Quin imo Asclepia, tericus. pancreaticiis. bilis utraque . admiseen. des, non servandas. verum eonvenendar e iam tur ἔ S deinde chylo, in cistemam lumbarem υιres agri putavit. Itior, vigιtia, fili ingenti, & doctum thoracicum delato, lympha fere t Fc ut ne os quidem primis diebur Hui fine ex tius corporis astanditur. Ut emo oebita fluidi- σα interr-rbus enim viebus cubantis etiam ι- tas chvio concilietur, tot viscerum eo mirano xuria sub rei sit . Prem/s vero fortam Urem exbμ ct uiri integritas desiilaratur, tot humorum mi- βαιι. Quamvis autem hanc methodum non in stela requiritur. in morbis in m , ubi plures universum probaret CH a1. S minime convel- saepe functiones hue facientes turbantur, maxilendas vires aegrorum crederet, quoniam ex im- me convenit liquida dare. ut minori moliminebecularate Dinmum per eurum est; tamen abst1- in bonum chylum eonverti possint. Hinc dixit nentiam a cibo primis diebus laudavit . qui Ηι ρ crates bor. H. Sem a. om. o. . so. 3marerram superautem minua oporte . quae natur - Υσtu remeri faciιius ea , qMam et . Et ali hi ιιυν digerariar. ωbi nihil noυι accedis. Sed novi b. 36. ses. i. ib. p. 32. t omnem υictam

mus hodie, etiam in sanissimis hominibus, nisi onmt dum fe=Nertantibur modest , monui . cibo ct potu restituantur perdita . summam se- FACILE DIGERENDis. Digestionis di vi- qui imbecillitatem, atque omnia in putredi- tas in roteria digerenda pendet, a nimianem vergerere e multra magis emo hoc metuen- et fidem cui . qua eorpus yravatur etiam in . dum erit, dum per febrim augetur circulatim nissimum . vel a tali conditione ingestimam. pernis impetus . adeoque materia superans non di- qaam non patiuntur se facile transmutari &gereretur naturaliter, uti cessus credidit, isa cor a munitari in naturam nostram . Parca e tarumperetur potius. Videtur autem haec meth rigerendos esse eitios , demonstrabitur β. 6os. dus satis antiqua framet Hippocrates enim Cum autem in febricitante plurimae functiones Victu μαιον. tam. . P. 48. i m dixerat, se viscerum turbentur saepius. & di meitioris dite. ησυse Medicos . bis, qua deceanit, mavim re stionis alimenta integritatem harum omnium trama fiacleotes . Volunt enim amore, aebi subim- requirant; patet evideris ratio, quare facile di-δυ mor/orum bomines, aus duos, aut tres , aut gerendi ei bi & potus hic conreniant. Umniae etiam 'tares dies inedia praemaceraυerint , va no illa. quae in commentariis ad numerum T. rum sorbitiones, tum Porus obibere . Uerum qui- ε. 28. , laudata fuerunt. conducent : imprimisdem est, damnosum esse cibis implere impru. si ex his feligantur illa, quae morbi eauci co denter aegrotantes, sis & noxium summopere traria esse cognoscuntur, uti mox dicetur, C ri nimia abstinentia clebiles reddere. indiei enim firmat modo uicta uino raris monitum c in furofficium est , ut aegrum neque m re eua materia Librρ dc sectionibur rom. r. 'ag. 637. 3: Quae fantr

di viribus consulatur, cibos A potas exhiben- tio qui ιιιa odimus Mn fert, ses magis nocent , o os eme . quales autem dotes imprimis habere p. mr i avr. Merito meo Gatenus uti alia debeam. m dicendum erit. o. casione in Commentariis β. as dictum fuit Corpus sanum at robustum ex quibuslibet sere damnavit Medicos, nomine quidem Methodi ingestis bonos humores conficite & de his ve. cos, sed opere Ab omni methodo alienos. quitum est lare, quod dixit κρι-titis c Paradox. immis morbi diebus. dum Ner assumere Fale.

Senteus. N. I. R. SIS . , nusquam qualitat m ei- bat. Si natura assumtum appetebat, de Ctanc borem, quarenus ratium . nocumentrem afferres, quere adhuc poterat . alimenti exhibitio msolam inro quotitatem obesse pus . Verum ubi subducebant; postea vero vinum ae mmes da- a sanitate deflectit corpus , deficiunt requisita tant , ac tanquam in vax in animum alimenta ad debitam elaborationem ingestorum ; unde infundebant: quasi in essisse haee lassiceret. dum tunc maior cautela requiritur . Credebat auis tamen morbi progressi debilitatum corpus histem, essi acissima . quae se Possidere iactabat. digerendis minus imum foret. vemedia , una cum morbo facile tollere posse PUTREDINI ADUERsIS . In Commentariis symptomata a cibis oriunda , ideoque voluit, i. icio. dictum fuit solo auimento motus cir- Distrae nece ratem a Penuria aliorem meduamι- cula tori i sales & olea sanguinis volatiliora, annum . Non ciborum lenocinis . inwctam fuisse aeriora fieri. id est . in putredinem tandem et P vado. Murem. N. 4. par. 33s. r Sicque cum ergo in febre velocior cireulatio sit , idem aenovit tamen, diaetae vitia In morbis nocere metuendum erit: atque ob hane causam inter posse. licet una cum morbo mala inde orta re- febris effectus. F. sis. enumeratos , humorum mediorum emeacia tollerentur. Missiu ergo his degeneratio in putredinem recensita fuit. Patet videamus. quinam cibi di potus febricitantibus ergo latio. quare in victum febricitantium seli--nveniant. pi debeant illa. quae putredint adversa lant .

CIBIS ET POTIBUS FLUIDIS . Ut enim ex Hippocrates sola tare mi sana hordeacea, ejusvem estis fiat nutrimentam, videmus illa prius in sueco vel eremore usus suit, uti patet ex illis, luidi naturam converti: fluidus enim chylus quae in libro de victu aeutorum tradidit: aMe t

14쪽

sqq. oo. ET DE FEBRIBUS IN GENERE. iue

his Oxν mel. mulsam & similias qua omnia ex artis regulis, vel saepe praeco aceptae tantum hν. sua natura in oppositam omni put ted mi indo- -hesia, repugnare videtur . Plurima habentur em vergunt : acescunt enim. Ob eandem Cau- in Histima Medica exempla , quibus constat, iam pinxuia omnia quae tam sacile maiori ca- aegros, dum ineluctabili desiderio ferebantur ad ore aerimoniam rancidam Pessimam acquirunt, sumenda talia, quae nocitura omnes crederent uitantur. Hae de causa in morbis acutis Desen- optime tamen ab iisdem assurniis se habuisse ; mira carnibus, imo Se illarum iustulis i in te & saepe eoi clam sequenti die hellarim Medici, dixit seniper; panatellis, hordeatis , pomis co- mortem intentantis nisi obedi ren t. minas risii-e is de similibus solis sere usus fuit . Imo se iam sanos . Media eraci in his via incellan-Helmonitio ipse licet ubique fere Veterum Me. dum est : turpe enim est ingenuo serviliter fu dicorum opinione carpat. 3e diaetae retulas in stri re omnibus, quin aegri expetunt; uti is morbis parvi fecisse videatur, uti paulo antedi. in aulas fieri solet: atque noxium . & Medicictum fuit . tamen in febrie tantium diaeta vel lamae insidiosum est. si motola se vetitate salu . carnium iustula damnat di imprimis meraciora. tares quandoque naturae instinctus contemnat edunt namiae femenIes ς quia caro. ova, ρr. semper. Dum similia in praxi viderat Drivbasees . oe Iuscacta faciti rum ea υ anxur, ae m. a A mus Dissert. Epist. R. 43 p. . conclusit , quod me nutrium s De Febribus c. I a. I . . . 77a. j. s. pias focum facu rua. quam taIem eJe ,-m.r-

SITI CONTRARIis. Cum aquola . subacida , mur. rario, quam sensus rue certissime nobis codemuleentia, inter praecipua sitis remedia g. 8 -I que in morboram cuνation ' plus dam uo. numerentur , patet modo dicta ad hanc atam ess ae sto rem appμιιιιμι bus oe desideri ιι im-

rem optima esse . Cibi enim δι potus fluidi, in pusioribu mosi perquam enormia non Derii. quibuet aquae copia abundat , commendati fue o quae in m imo facto exstinatiant quam murirant, simulque tales, qui vel iam acidi sunt, Dra . fallacibus artis νεautis. uel ex sua indole in acidum vergunt; adeoque CAUST MORBI COGNITIE OPPOSITIS. Fe. si e & huic indica ioni iisdem satisfieri poterit . bitum enim cauis varias sunt; dc ab his desu- Ap PETITUI CiTANDO IDONEIS. in febri- mitur certissima Se magis specialis indicatio. bus enim tam deficit omnino, vel languet sal- quae victum iebricitantium determinat. In exemtam i sed caeteris paribus eo felicior digestio asi pio res patebit: dictum fuit g. s M. cibos aetes sumtorum . quo melior appetitus fuerit. Solent febrium causian et D posse ἰ verum varia in his

autem sponte sua aegri appetere tales cibos di acrimonia obsurvatur, quae sape oppositam me-Potus . qui modo laudati fuerunt. Febrica tanti delam requirit. Dum en .m in junioribus, qui enim si porrigantur carnes alta , horrebit. si solis fere acescentibus vivunt . ab acrimonialae e butyratum, decoctum hordei cum succo acida febris oritur. Relatina cornu cervi, eboris ei tri , s luctus horari bene maturi . aut similia fi similia eonveniunt; quae parti m obvolvenda dentur, assumet plerumque. Unde ipse aea totum acida suo glutine . patrim opposita his indole. appetitus solet saepe Medicos docere . qua nam Prosunt. Ucrum dum a cibis. in putridam at hic optima sint. Ob hanc causam dixit Ηιρρο- caltriam acrimoniam degenerantibus, febris ac reares sin assect/ombus e. 11. rom. 7. Pag. bH. : cenditur svide β. 86. ὶ modo dicta nocerent

suostiamque cibos . aut obfoma , aut porω δε- summopere. Cum sponte sua in putredinem xi. cumbentes expetunt. ea sumerant, si nnuum me. catinam Vergam ; unde tunc ex hordeo, arena . Pori no mentiam sit adfuturum. DM licet illa , & similibus a ce icentibus victus petitur. Dum in quae aegri cupiunt. minus conveniant , tamen morbis acutis inflammatoriis immeabilis san-

exhibenda iussit . nisi summopere noxia tore Ruis in arteriarum a uitiis haeret. tenuissimi quis certo praevideret. Sie enim alibi bor. Se solventissima sola conveniunt ; ubi vero a .s .a. Tom. q.P. . habet e Paulo detrator tum Venenato stimulo sanguis nimis dissolvitur. vi Potur, imm cibur , Davior tamen, metiori cis istus ex incrassantibus & demulcentibus paratur. ςuιdem . feci ingraturibtis . praeferendias . Da. Ex illis, quae hacte v dicta iunt, poterit sa. mnandi ergo sunt Medici , qui in his nimis se- is determinari qualitas cibi di potus febricitan- veri piaculum credetent, si vel minimum π. tium t inquirendum nunc, quo tempore febris grotantium desideriis concederent . quod vel potissim uiri conveniat eadem exhibere.

6oo. Ibus dandus eo tempore, quo abest libris, aut quo ejus impetus sit

tern erit lenior.

Ingesti enim tabi non nutriunt. neque vi rex maior integritas functionum adest: Patet ergo.

reficere valent, nisi prius vasorum 8t viscerum omnium optimum tempus cibos exhibendi esse. Scacia. m fanorum humorum copiosa ad mi. quando febris abest ἔ a deoque in febribuet instione . in nostram naturam mutati fuerint. Veis termittenti i medio inter binos paroxysmos Tum ad hane ingestorum mutationem actionum tempore cibandi sunt aestri. De hιs dixi DP--inium integritas requiritur, ut persectissima merates bor. I 3. Se i. I. T. p. p. )sit ζ si quaedam deficiant ex his , poterit ei. In exaerebationibus autem et/um sub core horum levium de faeliis digestionis subactio spe. πανtet . exbibere επim, dis. Ea quaecum per rari , quae tamen semper eo felicius fiet , quo tarcuistis macrabantur , in i s exacerbaιιοηιbus

15쪽

is DE MOC BIS INTERNIS 3. 66o. ad 6or.

s eisum in D due re Vortet. In febribus vero continuis maior dissicultas esti indicatio enim vitalis , qua aegri viribus consulitur, cibos post in at ; dum interim tebris semper praesens id

meum his exhibendis tempus minime concedit. Verum uti postea g. 727. dicetur, aliquando fe bres motum febrilem semel excitatum uno impetu ad finem perducunt . quae continuae proprie vocantur: quandoque vero semper durant febres, se tamen ut per uices impetum remittant, ac

dentio excitent ἔ tuncque continuae remittentes

dicuntur. In his ergo optimum cibos exhibendi tempus erit idem, quod remissionis; tunc enim febris lenior impetus corpus minus turbat. Unde

monuit Hippocrates De victu morbor. acui. tOm. I. P. III.)r Diaeretices maximum esse, ob mare sc cavere, uti in si tu, Fc ρο ρn ισυιs. morbis r febra m inr nsiones oe remissiones , Mi rempora caveantur, quibus non Ostortet cibos Urere, oe e gnoscantur , quando ruto osserendi fianti uti etiam quando nItirimum ab intentione abfumine. Verum

α in intermittentibus perfecte febribus, ct in remittentibus . prci varia diuturnitate intermissi ris vel di remissionis . tempus cibi exhibendi determinari debet. Quamvis enim generalis tequ- Ia practica sit, optime cibos dari , quando co pus vel non, vel saltem minus. aegrotate miri ut en/m corrumpitur, quod 3ntegro corpori sufertrarc Cess. L. 3. c. o. P. tra.): si tamen intermisitionis tempus tam breve sit, ut illo ammti cibi d. peti integre nequeant, sed exacerbatio iam prehendat, antequam hoc fieri possit, alia adhuc eautela requiritur. Pulcherrime hoe notavit δει

sus b. P. 113. 3, dicens: Neque tamen veram est, quod ThemιDui videbatuν. fi duatas borir nteger futurres esset aeger, saltus esse tuae dare, Mi ab integro eor ore rorijsimum iduceretur. Nam fi dιduci tam celeriter posset, id effet vlιmum. Sed cum bis brme rempus non praester. satιμι est. 'rue1ρra cibi a decidente febre . quam reliquiarab incιpiente exet r. Ita, s longius tempux Iec-rurom est, quam integerrimo dandus est i si etiam byeMe , AEnre Mam ex toto integer fiat . stus Ioco vero integratas est , eodem est remissio , qua marime in febre continua potest esse. Maxima ergo dissicultas manebit in determi. nando tempore cibi exhibendi in illis febribus, quae nec intermissionem , nec remissionem habent. Verum in illis febribus adscensus. summus vigor, & descensus observantur atque tali moderamine cibi exhibentur uti postea β. 1. N. t. dicetur ut tenuissimi in morbi viis Ore . in adscensu vero & defeensu moibi. &Plures, ' meraciores , exhibeantur . Securius autem in his febribus cibum clari voluit Celsus Lab. 3. cap. s. pag. I s. autelucanis boras.

quibus ometes fere maxι me dormiremit deinde maioraren P re , quod n rura sua ιeυissimum est . Naior minorve aegri debilitas. & varia longitudo mombi hie imprimis spectanda, uti postea ditatur. Unde Celaus t Ibadem pag. ra . illa , quae de

cibandis aegris pulcherrima habet . concludit cum eo ramen Mi nullo tempore is , qui defitar,

non fit sustinendus.

I. Ool. T quidem copia parca, saepe repetita; ne nimis laborare cogantur

a a vi scera . mutentur e . Dictiim fuit alia occasione vide Commentaria β. 586. - . 3 ex Hippocrate, cibos ea copia

exhibendos esse . quam corpus superare valeat . Vetum in febre S per febrim plurimae actiones Tequisitae ad assimilationem infestoriam turbari. xur: ct quidem eo plus , caeteris paribus, quo febris intensor vel & diuturnior fuerit. Requi. Titur ergo non tantum, ut alimenta facile ei. perenda s vide β. ssio. ), verum etiam ut parmca copia simul exhibeantur. Cum enim vel insanissimis hominibus optima & saluberrima ali. menta peccare possint nimia copia , quia a viribus digerentibus superari nequeunt ἰ non miarum erit. in febricitantibus ob eandem causam

nocere alimenta. dum tali quantitate ingeruntur . quae in sano corpore quidem facile tot raretur , in aegro tamen vires vasorum & viscerum debilitatas superat . Pessime ergo sebricis tantibus consulitur, dum semel vel bis de cie . uti lanis solet. cibus offertur . cum saepius, sed parca copia simul, illud fieri deberet. Imo in aeutissimis morbis Praestat omni hora aliquid ingerere, ut sic vitae di viribus consulatur . neque interim a copia ingestorum turbetur

corpus a

f. for . Opia determinatur, & vis cibi t. ex praevisa duratione libris 388.

389. 39O. 396. 397. ad dies , r. q. p. 9. II. Iq. ar. O. qo. 6o. debet enim tantum clari, quo vires sustineri queant, ut sum ciant coctioni , di cris . Quo brevior morbus, eo minus & debilius offerendum , & contra . 2.e X aetate agri cognita; quo enim origini propiora, vel senectuti summae , eo dissicilius inediam ferunt animalia. 3. Status & vehementia morbi si cognoscuntur , varin m copia & virtute cibum postulant: in ακμου tenuissima , & pau- a; in adscensu & descensu eo plus, & meracius dandum , quo magis ab ea distat morbus. q. a loco quem aeger incolit, qui enim aequatori vicini tenuem victum facile, polis autem propiores difficulter eum ferunt . I. ab anni tem Pellate, quum aestas tenuissima , hyems validiora petat . 6. a consuetudine

'gri, di temperie ejusdem naturali I qui enim sanus lautissimis usus ea facile

16쪽

f. 6or. ET DE FEBRIBUS IN GENERE. 1

difflat . aeger pluribus eget ob vasa & viscera his assueta. 7. a sensu levi, vel gravi, assumta sequente.

Hactenus in genere dictum fuit de qualitate

di quantitate ciborum, qui febricitantibus tuto exhiberi possunt. Verum dum in singulis aegris hoc determinandum est, alia consideranda ve-miunt . per quae ex his generalibus ad specialia magis pervenitur. Cibos v. grat. fluidos; fle sa-αile digetendos , dari debere generalis indica tio jubet a verum tamen ipsa digestio pendet ab illis. quae in febricitante adhuc de sanitate su . persunte hinc ver b. grat. tale alimentum , quod . in morbi principio facile digeritur, in eiusdem vigore posset erie dissicilis dilectionis; non qu dem materiae digerendae , seu virium digeten.

tium . ratione . Plaeterea morbi longitudo varia , anni tempestas , consuetudo attri & te misperies M. magnam hic distriatatem facere poterunt. quae omnia ordine hac Paragrapho ex

minabuntur , ut sic constet de copia di vi cibi exhibendi.

Vis autem cibi vocatur illud , quod proprie

in nostrum alimentum per vasorum Se vi sterum

actionem de cibo transit. Unde Celsus Lib. s. cap. 38. yag. m. in valentissimum vocavit , in quo plurimum alimenti est. Sic minor vis adis esse dicitur in jusculo carnium diluto . quam in consummato dicto. Unde in fine eiusdem capitis olim t 1Md. pag. ioo. . postquam varia edulia recensuerat , sequentia conclusit : Fere

vero sequitur , μι quo valent ror quaevis materia

est, eo minur facile concoquatur ἰ sed F eontacta

rota πιιme sustiner : er rabinis Uta υritissima est. Plus deinde ahquis asstimere ex leviori- ι ροι est . in Dr mag/s , quae valentissima runt, re reare sibi debet . Cum ergo cibus viribus ammi lantibus corporis dissicilius subigatur , si

maiorem copiam nutrimenti in se habeat . a que ideo tune maiorem vim dicatur habere , -obtinuit etiam, ut validos cibos vocaverint . qui dimellius concoquuntur . licet maiorem all- menti eopiam non contineant. Sic dixit cimus έ ibid. p. m. . Oυ- durum valentissimae ma aenae, messe υeι sorbile imbeeiIlissimae ἔ quamvis Quum durum non plus mutriat . quam molle . is ergo cibi mensuratur fle a copia nutrimemti. quod continet dea dissicili extricatione paditium nutrientium ex eodem cibo. In priori e

su ei bi maior vis debilibus S aegrotantibus m lestiam parit, dum maior inde facta chyli eo- pia sanguinem gravat; in posteriori primae eo potis uiae magis assiciuntur . De his dixit Ηι

poerates s De asseruombus cap. 13. cm. p. Pq.ὶ : Quaecumque quidem ventrι lus fuerat , quaeqne corpus recipit, ea neque flatum . neque ro mιna excitant. At si ventra Ires non inperer, ab his er Rasus er tymina , caeter Me ιd Sen I comtingunι . Cum autem per illa , quae dicta sum runt in Commentar. I. sis. a victu libricitaris m. III. tium secludantur illa, quae maiorem molestiam

Primis vias parant; hic tantum agendum erit de Illa ciborum vi. quae a majori copia nutrimenti pendet.

I. Primum δt praecipuum indicium . quo copia fle vis cibi febricitantibus exhibendi deteris minatur . est cognita morbi longitudo. Apta satis similitudine in his usus fuit Galenus Lib. q. ae erisibus ca'. s. T. 8. yag. 437. , dum gri vites onus portanti. morbum vero cineri , tempus Rutem . quod usque ad statum morbi extenditur, longitudini viae comparavit. Uti iam non potest praeeognosci, an homo Portari do oneri lumeiat , nisi hominis robur , oneris magnitudo . 3c viae longitudo antea perspecta fuerint: sic & idem in morbis vetum est . Fe brium autem continuarum, quibus hic imprimis agitur, cum in intermittentibus tem p re a purex ias tuto cibus dari possit lovgitudo varia est , S ad sexagesimum aliquando diem extenditur r uti alia occasione ad 6. 5 4. exmmocrate dictum fuit . Quamvis autem illa , quae ad paraphos in textu citatas dicta fuerunt, multum lucis dare possint, ad determinandam sebris longitudinem , semper tamen dissicultas manet In eo, ut quis ab ipso labris initio eo-gnoscere possit illico, quanto tempore haec duis ratura sit. Malignas quidem febres, Se quae cum fravissimis signis fiunt, quatio die . vel S prius, interficere, Hippocrates In Prognes. rem. 8.ag. 663. monuit ; δ eontra mitissmas s res , di qua in securissimis signis incedunt , quarto die . vel δι citius . terminari . Verum

in illis labribus . quae in suis initiis fatis mites

sunt. neque adeo gravibus stipantur sympi matibus , praeci finire durationis tempus . admodum dissicile videtur ἔ quia eadem sere assunt phaenomena in illis, quae cito sanabuntnr.& his quae ad plures septimanas extendentur .

Hanc dissicultatem δη agnovit Hippocrates I-bra. pag. 66s. dicens r at per horum initi isticilius est eos praenoscere , qai intra longissimum tempus itidaean debeant ῆ fimitia namque sunt iliorum ρνιncipia . Imo crederent , neminmm . quantumvis in arte versatum , scire posse prima sebris excipientifrdie , an intra quatuordecim , vel viginti dies. terminabitur . nisi ex genio Epidemici tune regnantis morbi illud

noverit. Ideoque merito prioribus addit μ' pocraιes, quod a primo die animadvertendum fit. er ad quemque quarernarium additum cou d Fandum : neque tune iatesit . quo se versurus

fit morbias . Neque tamen ex hac incertitudine , qnae inevitabilis videtur , magnus fiet in vima labricitantibus praescribendo error I resinfimas enim febres , quae cito ex sua natura in perniciem tendunt , latis distinguere novimus . In mitioribus vero , cum plura de sanitate supersint , non nocebit paulo maior vis . &copia cibi , licet forte cito finientur . Quam

17쪽

IR DE MORBI s

tu . non opus fuisset absolute hi s , tamen cibi

praediti illis conditionibus . quae s. Sta. recensitae fuerunt, & dat , cautela I. ω . servata , ix unquam nocere Poterunt, cum in his casibus vires digerentes satis bonae adhuc esse lo-

r X. p. ). His ergo praemissis , non adeo dimelle erit copiam 8t vim cibi exhibendi limitare: si enim v. g. videam febris impetum cito augeri . neque

interim pessima symptomata adesse . ut verb. strat. respirationem dissicilem, deliria &e. prae video ephemeram suturam . vel forte intermi

tentem . adeoque parum sollicitus ero de victu praetcribendo cum brevi febris aberit . sicque aptissimum nutriendo aegro tempus dabitur . si autem subitum febris augmentum pessima e mitentur symptomata, brevi lethalem morbum late praevideo, nisi omni molimine artis fue- curratur; adeoque nihil cibi dandum erit, vel dilutissimi tantum parca copia conveniet ; uti Netb. grat. latum avenae vel hordei decoctum cum succo citri aut similia; quia nullum P riculum hic adest, ne a defectu aeger laedatur . eum vel brevi pereundum sit morbi vehemen. tia ; vel idonea medela superatus brevi morbus vel mitigatus saltem . occasionem daturus sit pluribus vel validioribus cibis aegri vires iusti. nendi: In illis vero-sebribus . quae minori velocitate deeurrunt, sic moderanda aegri diaeta , ut vires sustineri queant, ad coctionem & cri. si m requisitae ἔ neque interim imprudenti cibi

rum exhibitione gravetur aeger . Utrumque er. go illud extremum vitandum erit: Medica enim

officium est, c uti in Commentariis 'f. sop. dictum fuit) ut aegrum neque super υacua materia onere . neque imbecilliorem fame perdat GILι. 3. c. 4. P. 12 . in . Semper tamen memores esse debemus moniti Hippocratici modo memo. rati , quod nempe periculosior longe error com . mittatur in defectu . quam in aliquo excessu . Aliquid emin incertitudinis in determinanda duratione febris incipientis is pe adest , uti iam dictum suit i ct unde Hlymerares bor.p. sect.

quod coniecturalem cognitionem signi. 'cat, usus fuit, sic enim habet: coniecturis amrem exram aeger explorandus est . au victu ad momει usque vigorem Par sis futuriat , m unum uis Prius D defecturus , neque rati eum victu sufficerero: erat , Priuratiam morbus eesserit , ae obtunda-δNr. Reliqua autem , quae in hac para grapro diacenda erunt, sum cient, ut error in his caveatur . & imprimis illud , quod numero septimo habetur. de sensu levi, vel gravi assumpta sequente , inde enim statim apparet, an exhibitus

cibus profuerit, an non ἔ adeoque vel levissimus in his excessus brevi detegetur. Si praestate Potuisset, quae iactavit adeo imprudens I e t pius De Febrabus e. II. pag. 772. N. 7. , non indigetemus omnibus his diaetae regulis . Ille enim Medici nomine indignum esse υοIuit . qui

febriemem non νυιtuit ante quatriduum . Vetum

in his, uti S in aliis plurimis , solis promissis

dives fuisse videtur. a. Dixerat innooater bor. 24. Oct. 1. T. p. p. 24. I aut crescunt . ealidum iuuarum habem mmosissimum , ideoque copioAsimo inrigenν

alimento. Hioquin covus absumitur . Atque in

o. ) monuerat , pueros omnium minime ieiunium ferre . Videm ux enim animalia , quo Primae suae origini propiora sunt . eo pluribus indigere alimentis . Neque mirum hoc videbitur consideranti . qu 1 m brevi tempore ex minima mole in tantam magnitudinem excrestant. Primum hominis rudimentum, quod in spumantis

libidinis guttula omnem fere sensum fugiens delituerat, novem mensium spatio in sedecim librarum molem excrevisse obsera a tur , unde re-quritur alimentum tunc temporis non tantum ad essentiam . verum etiam ad incrementum r

mentaria j. I. in dicens i Aiuntuν quaedam ad incrementum , re ad essentiam ἔ quaedam ad essentiam silam, rer fenest quaedam etiam ad robur e Unde videtur laetus, dum in utero haeret, continuo nutrimentum , materni corporis viribus pr paratum . accipere . Dein in lucem editus

infans frequenti ssime materna ducit ubera ; ac postea firmiori iam corpore aptus. ut ex ingessis sibi nutrimentnm paret , plus alimenti, ratione suae molis, fumere solet Dinus quam ν bustissimus vir ; atque ideo etiam in morbis i niores pluribus alimentis indigεnt, adhibitis tamen illis cautelis, de quibus f. spo. 6-. 6ΟΙ- dictnm fuit. Accedit, quod iunioribus . dum s

bribus laborant. aucto circulationis imPetu . e. lonstentur uasa omnia. eum tam facile cedere possint; unde tam subitum in his observatur post morbos acutos toleratos staturae corporis augementum ἰ adeoque requiritur 3t proportionale liquidorum augmentum. ut repletis vasis aequabilis maneat circuitus. & subministrentur solidis elongatis talia elementa . quae eohaesionem debitam , hac elongatione vasorum minus firmam futuram, servent.

Senes quidem facillime ieiunium ferre dix rat 1itypocrates s Ibid. in . Hoc quidem in sanitate verum est a & in illis , qui cruda adhuc

senectute vigent, quia nec ad incrementum, nec ad robur . sed ad essentiam solam aluntur . atque vasorum plurimorum cava vel integre tot luntur . vel minuuntur plurimum. unde & mi. nor liquidi trans fluxuri quantitas requiritur : ac

cedit. quod omnia vasa. iam rigidiora facta , liquidis impulsis minus e e re possint; verum per febres expelluntur plurima de corpore s vide 4s8 . in liquidorum hine quantitate imminuta, ex siccatur corpus t sed , quia nature progressum, q i

18쪽

6. 6or. ET DE FEBRIBUS IN GENERE.

V as fieritatem , sugere Mn licet, ideo senesciamus o corrumpimur a uti alsa occasione vide. ss. ex Galeno dictum fuit; adeoque per serim senectutis vitia augebuntur . nisi blando S humectante victu succurratur. sed imprimis his copia parca & repetita saepe opus est . quia debilis in senibus vitalis flammula a copiosiori- bos exstinguitur c Ηιρροcr. sbor. 14. Sect. I. T. O. p. 34. . 8t paucissimis quidem eget fomitibus . sed continuo, ob rationes modo dictas , subministrandis. Recedit etiam . quod a defectu in senectute summa syncope saepe lethalis brevi sequatur; quia minuta liquidorum copia vasa

rigida non contrahuntur Proportionaliter; unde tunc vasorum actio nulla in liquida contemta. adeoque una ex causis , quae liqu dotum m tum per vasa continuant, deficit . hinc sta anatio, 3t morx; cor enim expulso sanguine ex ea. vis suis dilatat quidem arterias. verum momento post arteriae contractae debent promouere impulsum lane uinem. ut circulatio maneat t- qne ut hoc fiat. arieriarum latera contigua manere debent undique liquido conterito P uerum vasis iam rigidissimis in ultima senectute . ct simul hunt tum copia per febrim dissipata , hoc fieri non posse . facile apparet . Adeoque patet ratio , quare senibus febricitantibus nimia a stinentia adeo noceat. 3. Ex illis. quae ad primum numerum huius par aeraphi ficta fuerunt , constitit . debere - doneis alimotis aegri vires sustineri, ut coctioni S eri si sussicere pessint; si nempe praevideatur, morbum non adeo brevi temporis spatio terminandum esse . ut abstinentia absque Periculo tamdiu tolerari possit. Agitur iam de m deranda cibi eooia & vi pro varia febris ipsius

intensitate . Saepius autem iam dictum fuit, ingestos cibos non nutrire . nisi prius per vim vasorum At uiscerum . Se admissionem humorum bonorum iam coctorum , subacti fuerint fle assumtati. Eci et sto melius perficietur haea ammitatio , quo plura adhuc de sanitate si persunt . Uerum hri initio morbi minus laeduntur functi nes, ct humores minus a natiua iudole degenerant . sensim autem in motbi adscensu magis magisque turbatur corpus. donec in summo morbi vigore omnium p. mme se habeant aegri; atque deinde moibus . nisi subita evacuat Oriecritica vel metastasi terminetur, sensim iterum minuitur, ex quotidie sanitas increscit . Patetem ratio euidens. quare plus cibi fle meraei

ris dari possit in adscensu Ax descensu morbi ἔ& contra , minima copia dilutissimi tantum ei.

bi conveniat in summo morbi vigore . Persectissime autem haee quadrant doctrinae Ηι pocra- νει , dicentis e stiatim ergo morbus peracutus est , flar/m re exιν mos bab t labores,oe summe teum imo victis reti necessie e'. Ubι υero non . sed Mentore v ctu uir cone d tur, tantrum c a summe tenuissi

O g. 11. Uti iam hoc dixit de vara a d ver forum morborum vehementia ae discrimine. sieidem ammavit de eiusdem morbi vario statu in sequentibus Aphorismis e ita enim habet .

paulo post c I b. sbον. Io. P. II.).' senibus erga starιm υigor est . his statim renutr victus exbIbendas . Quibus υero posteriur υigor Diumr est , ita in tuo re paulo aute apsum Icibus subtraben- ι . antea vero plentus alendum est, quo meses aegrotus. Saepe autem Medici in dirigenda febricitantium diaeta hanc regulam negligunt: primis enim diebus morbi, cum satis validae adishue aegro vires sunt, alimento illum minus indigere putant, sicque oportunum maxime tempus sustinendi vires aegri negligunt: procedente enim morbi augmento . minus serre poterit illa , quae offeruntur; ct in summo morbi vigore saepe omnia fastidiet. Unde illi, qui asciolaris more svide Commentar. β. spo. primis diebus

morbi tortoris vicem gerunt . nihil fere exhibendo aegris, quamvis expetant . postea frustracumantium etiam luxuriae subscribunt , dum nil assumere, nec assumta digerere valent. Illa enim abstinentia , quae aegrotare incipientibu canis ducit. non conuestit in eo, ut nihil omnino ex hibeatur; sed tantum ut vitentur in victu talia. quae morbum augere possent, vel ab aegro iam

corpore dissicilius pei fiet 3 assim uari. Proderit ergo in ipso morbi initio cibos dare , adhibitis illis cautelis . quae F. 33. 6-. 6os. propositae fuerunt, ut sustineantur aeari vires, ct blandochylo minuatur ac imonia humorum , quae a se-bre ipsa merito sutura metuitur 1, fimulque iusto moderamine e ibi vis 8t copia augeatur vel minuatur, prout morbi adsensus, status. 8e desten sus requirunt. Minus feliciter ergo Ηιν νHis dogmata expressisse videtur retor, dum abstinendum a cibo primis diebus iussit, quia mroui

tantum matretam Iunerantem o rtet . quae natu

ratit/ν digeritur. tibi σιλι noυρ aceeit c Lis. 1. y. 44 Pag. 138. , atque voluit, tiniam ιIIud σsem ν re tibique servandum esse , ut aegri Hνυ Itibinde assens medicur moreiat . re quamdiu fumrerunt. abstinentra pugnu φοῦ β imbeetuitarem -υνι eaverit. cibo misentat s ιει d. V. Iro. contrarium . ut puto, ex modo dictis patuit. 4. Observamus semper , uti sequenti numero dicetur . aestivis caloribus summis tenuem uictum & placere, δt prodere & contra. hyeis mali ista re duriores cibos. & majori quidem copia. a mimi posse δα facile disteri ἱ una cum potu pauciori . sed meraciori simul. Dii . qui

inter tropi eos vivunt, At maxime in loeis aevi

quatori vicinis, tenui victu delectantur, 3t inope solis fructibus horaeis . cerealibus , si aqua . fani fle eomenit vivunt. Contra qrii prone polos habitant, piscibus A carnibus . sale vel fumo induratis, indigerit; imprimis dum acerrimo hye- mali frigore . 8t nivibus fere sepulti integris

mensibus domi mariere coguntur. Tarita dive sitas in victu sanorum hominum pro diverset regi ibus, quas incolunt, magnum etiam discrimen in victu aegrotantium essicere debet ἔ uti

facile patet, si modo consideretur . quantum sola consuetudo hic facere possit . uti numero B a sexto

19쪽

DE MORBIS

sexto huius paratraphi dicetur. Hinc toties Me dici , qui legatos in dissitis admodum regionibus comitabantur. viderunt, aliam methodum requiri atque illa in . quae domi pomerant . Peregre Profestis nocere . Idem enim hic essicit climatis mutatio. quod anni temporum Uarie tas praestat in eodem loco manentibus . Omnia haec solita brevitate Homer. πυ collegit , dum in diaetae regulis monuit. aIiquid anur tem pestati, rotoni, a tara , . ramis turini concedendum Hse apbor. I . Sect. I. T. p. p. 33. . S. Ventres enim εν me π υορ natiara calidissimi sunt, ae somni longismi. Per eas igιttir amni temρestates copiosiora cibaria exbibenda M. Ibιd. πινον. t 3. yag. 28. . IEstate re aratumno

cibos d Aciuim feνunt , ,emst Deillime , vere minus Ibid. Λρbor. I 8. pag. 3s . . Si iam his addantur illa, quae in Commentariis β. Ist . di Ela suerunt de vulneratorum diaeta. variis temo statibus anni dirigenda, patebit facile ratio. quare eadem in victu febricitantium observanda sint . Uti enim alia occasione ex Hippocrate dictum fuit, vide Commentaria f. a . Num. s. Im- cilies diatae figidae , υalantes vero ealidae. Unde aestivis caloribus. ut gratum refrigerium fiat, sanis aeque ac aegris dilutissimi potus, ct victus tenues adeo placent & prosunt ; hyemali verofligore valentiores cibi, δc meraciores Potus . optime di peruntur, di corpus contra frigus pulchre muniunt.

6. Frequentissime hoe negligitur in diaeta se. bricitantium t vulgo enim credi solet, illos , qui in sanitate genio indulserunt. & cibis potibusque corpus quotidie replere soliti fuerunt, facili, me abstinentiam tolerare posse. Uerum contra,rium omnino obtinet. & tales strictam distam omnium minime ferunt e tali enim repletioni iam assuevit corpus. quae nisi fiat, illico collabascit & vires pereunt. Evidenter hoc apparet in illis, qui quotidie vino liberalius utuntur: m ne enim tremuli, torpidi. S ad omnia sere inhabiles surgunt, donec iterum cibo potuque repletis pristinae redeant vires t neque tuto illis perversa hac vivendi metholus mutatur . nisi sensim S per gradus hoc fiat . Dum ergo tales aegri febribus decumbunt, nisi huic illorum consuetudini parum Indulgeatur , infeliciter semper illis

Medicinx fit . a multo tempore enim conmeta ketiamsi deteriora . infunis mιnus molesta esse solent Hippocr. bor. so. Sect. a. T. p. p. 87. . Unde monuit alibi t De asseEhombus eae. II. Tom. 7. Pag. r. Hιρρωνates : Quibus cibis aut potibus hom/nes in υιctu per sanitatem utuntur , ex bis praesentibur ad aegrotos titi oportet . Atque idem

in quantitate cibi . at tempore, quo dari debet. oblatvandum esse alio in loco De Victa aeut

rum textu Io. 2O. T. II. P. I p. iterum dixit : --que his de die cibum sumere consueris , bis rι- sana. danda em semel υρro cibum capere solitis, semeι danda ea prima die E c. Verum Per ιnitra eo iam dare susciat nau multam, neque ultra modumerassam ; sed quaarum pro eo unudine quidquam ingerere conυenit, oe ne multa vasorum inauitro abistatur .

INTERNIS, G2

Ubi notandum, quod de principio moiba: umhic egat Hippocrates I procedente enim mortio. sensim Ne copiam di vim cibi minuendam esse. tertio hujus p raeraphi numero vidimus . Pl ra simili x apud Itinoocratem habentur. Quae Pr bant . quantum consuetudini in diaeta aegrotan

tium concesserit ; sed haee ; puto , fuimelent. Solebat Boρνba tar hae oecasione auditoribus suis lepidam historiam narrare sequentem . De cumbebat acuto morbo in pago vicino vir, prim Num ibidem munus. gerens , & strenuus potator : vocati Medici sanguinem miserunt, vim ctum tenuissimum praescripserunt. 8e dilutissimos potus ἔ unde adeo debilitabatur miser , ut animam fere ageret ; neque interim multum remittebat febris impetus. Alter Medieus, qui s lebat aegri huius curam gerere , & inpius cum illo Baccho litate , dum sanus erat , abfuerat per aliquot dies casu. deinde redux an uilit aml- cum . atque cum alias Medicis inconsilium veniens dixit ridens. se solum probe novisse, quamuria hoc corpus condiri deberet, ne putresceret; illicoque iussit clari vini Rhenani generosi poculum . de iura carnium. Obedi vit facile a mi ci consilio aeger. Eh si e refocillatis vitibus bre, ἡ a periculoso morbo evasit. Summa ergo ratione dixit Hippocrates ιdem. 1. Tom .p. Pag. 8o.ὶ 2.

Norbas cognoscimias autem edoct/ ex communi O.

mnium natura, ct cMiQque propriar nam in illo erraverant Medici, quod ad propriam decum bentis naturam minus attendissent. Unde conclusit Celsus cin Praefat. fine p. t J Eum, qui

Sed & variam temperiem aegri multum face re posse ad faciliolem vel dimelliorem abstinen . tiam. Pariter Ηιρρocrates monuit De victu a- curor. Iom. 11. pag. Ss. 56. ὶ r Molestius enim illam ferre , quibus amara bilis redundat . &saepe eructatur i quos πικρόχολουι vocavit , S contra iacilius tolerari a pituitosis dixit .

. Sollicita Observatio nocentium & iuvantium in morbis summae semper utilitatis est ἔ atque admodum veros mile uidetur, Prima artis Praecepta inde deducta fuisse; uti Cessus de Empiri cotum Medicorum secta agens Io praesat ur . o. optime notavit. Dum enim mri, qui sine Medicis erant , quidam cibum sumebant, alii abstinebant ἔ qu: clam in ipsa febre aliquid sumerent, alii paulo ante eam, alii post remissionem ejus, observatum suit, optime his cessisse . qui post finem febris id fecerant . Haec siis

mitiaque cum quo idie anciderent, riligentes Momιnes norasse . quae Plerumque mehur responderent: deinde aegrotantibus ea praecipere coeytile. Ste me-dιetnam ortam , Iubinde nitorum salute. aliorum interitu , perniciosa discernentem a saltuaribus . Neque credendum est . artis primordia tantum

his indiguisse , hodieque tot iaculis prormn mar

20쪽

3. 6or. 6o3. ET DE FEBRIBUS IN GENERE. I ri

ariem . tot pulcherrimis inventis illustratam . bi febricitantibus exhibendi maxime eonfido.

illis carere posse. Certe plurima adhnc nos la- randa sunt; atque is piem illis regulis, hae Nistent , ct latebunt diu, quae tamen omnia co- ragrapho enumeratis . evitari poterit omnis er-gnita requirerentur, ut a priori esterium ill ror, quantum pet artem hodie cogaltam i ieet. rum, quae ex artis regulis aegro adhibentur de- Pur omnia autem haec viribus febricitantium conis terminare possemus semper. Minime autem sulitur, quatenus per illa restituitur copia te. mnium fallax est haee regula , quae statim erro- qui sita humoris sani , vel illi quam proximi ;res hie eommissos detegit. Si enim vel maior & cardiaca , minus proprio quidem sed iam in eopia cibi, vel idem valentior ingestus suerit , arte recepto vocabulo, solent vocari . Sunt i quam corpus serre posset , paulo post gravamen men & alia , cardiaca etiam dicta, per quae cleis percipiet aeger . unde vel copiam. vel vim ci- bilis nimis Rctio vasorum in humores contentos bi minuendas esse, novimus. Si rero facile excitatur . & augetur tardus nimis humorum fetat aeger ingesta, prudenter haec augeri pos per vasa motus . Priora cardiaca replentia lo- sunt, prout maior vel minor debilitas , & VM ient appellari: posteriora stimulantia dicuntur. rius morbi statu postulant, n/ppocrates in ii- Cum autem plerumque nimius motus in .sebriabro de mim Melo mo 2. yag. t So. . bus adsit, rarius aemulantibus opus est . Si au. postquam pulcherrima circa victum aegrotanti tem contigerit, ut ante coctionem sic tormeatum dixerat, atque monuerat Medicos , aque labrilis motus , ut coagulum humorum nimis magnos et rores excessu, quam desectu, contin- debili vi solvere nequeat . tune illa condueeia gere posse, sequentia habet maxime notanda rent. Quomodo autem cognoscat . in febria Omrter autem modum quemdam coniectura QP- bus curandis cardiaca stimulantia requiri. post qui . Modum autem neque pondu , neque ullum dicetur I. ως. γ., ct β. 6ι I. agetur de illis .

alium numerum , ad quem omnia referen1 - - quae ad hunc lcopum optima sunt. rate uias, non inυenies alium . quam c moris Agendum nunc curarione febrium . per quam fensum ocirea inerosum ita aeeurate condUω- illud, quod stimulo vel coagulo . aut utroque . re, tis parum bine aut iurne peccer. Quamquam febrim Produxe at . tollitur. salva vita. Primo ego bune medicum υehementer laudaserim parum dicetur de stimulantibus. Haec autem uel exter precantem. Exactam vero certiturinem perspicere ne corpori a Pplicata fuerunt , vel interne hae

sero tantiuir. Neminem ergo pudeat sollicita rent, sive ingesta in corpus, sive ex humotum obseruatione in aegris discere . ex sensu levi vel sanorum degeneratione nata fuerint . sequens stravi atamia sequente , an erraverit in victu Paragraphus autem docebit. quid agendum sit . febricitantium praescribenda. an non. ubi acre irritans, externe haerens, febris causa Haec sunt illa, quae circa vim & copiam eia fuerit.

f. 6o3. Λ Cre irritans externe haerens , ut vitri , metalli , ligni , lapidis ,

o. ossis , stagmenta acuta ,' aut stimulant nam , rubefacientium , roiadentium , vesicantium , causticorum , septicorum , venenatorum applicata eo-gnitum , quantocyus auferendum dem ille locus , cui inhaeserunt , & laesus inde est , fovendus erit lentis , mucosis , oleosis blandis , anodynis , leniter ape

rientibus .

Aeria illa, quae eorpati externe applicantur . men haec opinio premitur dissieultatibus t eanis

vel sunt talia, ut ratione suae rigiditatis & figia tharides enim v .g. applicatae corpori externo, in is rae, per quam motum impressum paucis punctis flammationem excitant, tenerrima vascula epi- applicant. laedant patres & irritent; haecque dermidem cuti nectentia solvunt; imo & nimis cria mechantea latent vocari. quia ex commm diu relictae summo eum dolore partes profundenibus omnium eorporum legibus intelligitur fa- exulcerant. si jam dicatur, haee insecta minimiscite illorum actior ut dum v. g vitri, metalli . particulis scatere, quae rigidae & ac tae . calore vel alterius fimilis fragmentum Mutum mollibus corporis, cui haerent, motae tenerrima ν leuia diis partibus eorporis impactum haeret . Alia praeterea scindunt: quomodo explicabitur, quare eaedem sunt, quae vel externe haerentia partes corporis particulae, in Vivente hoc animalculo per tener infla minant. irritant. imo di de runt aliquan- rima vasa motae . illa non destruant Vipeta levido; licet hoc a figura. duritie. densitate 3tc. illo- vulnusculo. dente facto, aspergit suum virus arum deduei posse non videatur. Illud enim, quod saevissima inflammatio, febris, anxietas cte. imo in his adeo amosum est. tam exiguae molis est se mors saepe sequitur I tamen illud venenum. saissae', ut omnes omnino sensus sugiat, adeoque pore 3c colore oleo amygdalino simillimum, nutis nihil certi novimus de figura. aeumine &e. -- tum vel minimae acrimoniae vestigium sensibus rum particularum. Quia autem similes saepe eL imprimit; imo idem illud, adeo noxium in vul- femus fiunt ab his. ae observantur ab illis pro- nere. disi utitur impune c vide Commentaria ι. duci, quae meehanica aerimonia laedunt. ideo Se Iss. sussicit Medico seire . quid haee 3t similia eo placuit multis similem fisturam. duritiem &e. in pori applicata essicere possint: εt novisse remedia . horum corporum particulis supponere. Multis ta- quibus noxas inde sinas tollere vel emendare m. III. B 3 va-

SEARCH

MENU NAVIGATION