장음표시 사용
21쪽
valete neque turpe erit ingenue ignorantiam fateri in illis, quae non intelligit; cum speciosissimae etiam Hypotheseu non respondeant omni-hus phaenomenis, ct saepe periculosum sit ex his deducere illa, quae ad horum malorum levamerirequiruntur . Acria iam illa . quorum enectus per observationes cognoscimus , modum ver agendi ignoramus saepe . pro varia 1ntensitate .& tempore quo applicata haerent. diversos effectus producunt. Leniora enim stimulant levi. er partes . dein leves Erysipelas producunt ἔhae rubefacientia ideo dicuntur. quia cutis c lorem sic mutant . Aetiora autem , vel & pri re diutius relicta , epiderm idem in vesicam a tollunt, & partes erodunt. Causti ea autem . si actualia , partem , cui applicantur , destruunt illieo & in escharam mortuam convertunt; Po
tentialia vero idem , quamvis lentius , efficiunt . verum S quaedam non tantum desti endo partium cohamonem noeent, sed & simul ad pessimam putredinem disponunt . di in imbum olidissimum omnia resolvunt i uti patuit ex illis. quae ad g. 41 s. dicta sunt . Sic calcis vivae lixivium, quod gustui non admodum acre videtur ἔ urinae sanissimae mistum , illico salem volatilem . acerrimum & fugacissimum exhal re faeit; cui similis per putredinem in ducitur. Sublimati corrosivi imprudens applicatio . ut
tumor quidam externe haerens consumeretur ,
omnes corporis humores in olidissimum tabum convertit c vide Commentaria g. s86. s. r.
Cum autem externa haec acria talem malignDtatem habent, merito venenata dicuntur .
Ubi ergo constitit sollicito examine . febris causam ab externis his applicatis pendere, unIca euratio est . ut illico tollantur ; cum enim ah his vel in fan i ssimo corpore febris excitari possit, patet facile, nullam aliam medelam sinperesse. Uidit hoc pluribus in aegris inemerbνοe-
se correptos credebant, dum & internum ard
tem. ac e reis-anxietatem perciperent , R in medio pectore nigrieantes pustulas animadverterent. Sagax ille Medicus faelle videbat. pestis haec non esse symptomata . sed amuletum Arsenicale, quod magno pretio pro summo proPbν lactico vendebant impos ores , pectori applic tum . haec mala produxisse ', atque illico abiecta
hoc simuleto feIiciter ab imminenti periculo ibios liberavit: Quomodo fragmenta acuta metallorum. lapis dum &c. . quae mechanica acrimonia nocent , tolli debeant. & quaenam in hoc tala observanda sint . in vulnerum historia β. 186. 187. 188. dictum fuit; atque his ablatis, reliqua cura ex vulnerum curatione intelligitur. Verum ubi ab aliis acribus. v. g. cantharidibus , arsenico disimilibus febris nath fuit , maior cautela rein uiritur i saepe enim minutae horum Particulae ,
nempe in pollinem tenuissimum redacta haee fuerint applicata , sub squam mulis epidermidis haerent, & nocere perpunt ἔ unde sollicite ablutio α. de ratio loci amicti requiritur. Praeterea loeus laesus saepe excoriatur . vel & prosundius erosus e s p A nervosa cutis pars a minima DDiam acris applicatione irritatur fi dolet ; imo saepe nequidem aeris attactum absque insigni cruciatu fert; unde inflammatio & sebris saepe is. quuntur . Mollissimis hine decoctis locum s
vere oportet: qualia ex althaea, malva. Uerbam
sto, lini seminibus aut cydoneorum . di simili bus mucilaginosis, optime parari poterunt Moulissima unguenta, ut populeum . rosaeeum &C. ad eosdem usus adhibentur. una adduntur ari in dyna his, ut molestus dolor in loco obtunda tur. Simul & per fomenta haec laxantur omnia. sicque disponuntur optime . ut, si quid applicati aeris adhue in loco remanserit, facillime ex pelli possit . Formulae horum remediorum in materia indica Auctoris ad hunc numeliam
S. 6 . R Ore irritans interne haerens. ut inflammationi x, suppurationis stamax graenae, sphaceli, cancri, ossis, ichoris, puris, lymphae acris , & stagnantis acrimonia ) tolli, vel corrigi debet juxta leges ante datas in historia horum morborum praemissa. Si ac re Epiceminum , vel venenatum , corpore receptum, vitam irritas, id ex lege epide micis praescripta tractari debet r o7Migi 2. .
Ubi autem aere irritanx inteme haeret, dimiscilior cura est; eum nec sensbtri pateat locus flectus, neque topica remedia applicari possint semper sic , ut integris suis viribus ad locum asse Hum perveniant; interim tamen ad curam talium febrium aeris illius . inteme haerentis . ablutio absolute requiritur, unde apparet maioris in his curandis dimavitatis ratio. Praecipue iam species huius mali recensent. .
INFLAMMATIONIS. Febrim hujus indi vi.
duum comitem eme . in commentariis β. 338. vidimus. Et dum in vasa tenerrima , imme
hiii liquido infarcta. imoetus a tergo urgentis liquidi agit , fit distractio fibrillarum nerve rum unde dolor , destructio cohaesionis tandem ; & reliqua sere omnia . quae ab acribus externe applicatis fieri observam . Non erga in eo errauit multum Helmontatis vide Commentaria β. ω. Num. a. j, quod 'leuritidem consideravit tanquam spinam intercos alibus i
cis infixam . illiusque evulsionem absolvere huius morbi curam vixerit i sed illa sui na non e rat acidum hostile , ut credidit, sed inflammaiatorium densum . minimarum arteriolarum ania
gustiis impactum , quod si ustra specifieis suis tollere conabatur. Non potest autem tolli febris ab inflammatione nata, nisi haec resolvi possit reum enim in luppurationem vel gangraenam a
22쪽
. I. ω .isso. ET DE FEBRIBUS IN GENERE. a
hit. labris manet, imo & augetur. Hi ne pessi- mentur, & dein suppuratione nata mortuum a me decepti fuerunt, qui in acutis inflammat vivo separetur ; unde iterum febris nascitur'. riis morbis cortice Peruviano febrim profligare Quanta mala a cancroso ichore oriantur , &tentabant tu nam licet passet sile sustocari febris quam enormes dolores , ct febres . dum vivae impetus . manens idem stimulus febrim renova. partes sensim eroduntur antea dictum fuit; utiret illico. Sola ergo eura inflammationis , quae etiam quaenam mala ostium corruptelam , &resolvendo fit, tales febres sanat ; quae iterum imprimis medullae his contentae pessimam pu- in febribus intermittentibus curandis, nimis M. tredinem, sequantur, pariter explicatum fuit . bilitando corpus, pessime nocet. Si ergo febres oriantur ab acri irritante per SUPPURATIONIS. In Commentariis β. 38 . haec mala producto, patet facile, harum curam vidimus, febrim . dolorem , ct reliqua inflam- Pendere ab illorum morborum curatione , demationis symptomata augeri, dum illa. resolvi qua in sinpulorum historia actum fuit. non potens, transit in suppurationem. Quamvis LYMPHA, ACRIS ET STAGNANTIS ACRDautem, uti ibidem ex Hippocrate dictum fuit , MONIA . Accumulatur saepe, uti postea in capi omnia haec peiora sint, dum pus fit. quam ubi tuto de Hydrope pluribus dicetur, in cavis cor-jam factum est . tamen pus illud in loco cor- poris maioribus, aut minoribus lympha , quae poris inimo collectum, nisi evacuari possit , primo mitis, solo pondere Be compressione Par -
attenuatur, acre fit, putrescit , vicina inflam- tium , quibus adiacet, molesta est . Mora aumat, erodit, venularum erosis osculis absorbe- tem diuturniori sensim corrumpitur, putrescit .
tur, sanguinem inquinat, & pessimas febres ac- & acris fit, cava, quibus continetur, erodit &cendit vide β. 4ω. λ, nunquam curabile . nisi inflammat; atque partim ab hae cauta, partim fomes ille purulentus mundari ct sanari possit. a resorpto per venas hibulas putrido ichore . In phthisicis, quibus pulmo lenta suppuratione pessima febris nascitur: & quidem calidissima , tabescit, continua febricula adest ; 'uotidie sat- quamvis ex sua natura frigidus morbus hydrops , dum novus chylus maiori copia una eum fit. Curatio talis febris requirit expulsionem sanguine per pulmonem pellitur , exacerbata : lymphae acris di stagnantis . vel correctionem illam febrim de intermittentium genere esse i- putredinis iam natae. ct impedimentum futurae. deo voluerunt quidam . & eorticis Peruviani Unde simul patet, amara, lixiviosa , aromata vires experiebantur ; sed pessimo semper eum acerrima Sc. quae incipienti hydropi adeo Pr successu, quia, manente fomite purulento, sun sunt, pessime nocere, ubi stagrians lympha iam focabatur subtilis motus. per quem debebat ex. putreisere incepit.
Pediri collectum pus; unde summa anxietas. R SI AC RE EPIDEM ICUM &e. Variae illae spe-
aliquandos mors ipsa sequebantur. Tota enim cies acrium modo recentitae , quae stimulo suo curatio talis mali est, ut detergeatur, & elua- febrem facere valent . ad cognitam acrimoniae
tur quali illud patulentum. & deinde purus lo- classim reduci possunt. & habentur emcacissima cuS, vulneris instar, consolidetur. Saepe tamen ad haec in arte remedia . Verum longe distic extra potestatem ariis est' efficere illud , quod i ius cognoscuntur febres , & curantur , quae acri indicatio curatoria iubet; dum optima illa ex Epidem leo , vel venerato , originem debent . Iadicibus chinae. Zarzaeperillae . scorzonetae . a- Quamvis enim subtilitate sua haec omnes sinpe rimonia, betonica &c. decocta. maiori copia sensus fugiant, & solis tantum pessimis etfecti-POtata, ferre nequeunt aerri, quin dii fluant tu bus in corpore humano se prodant, quia tamendoribus nimiis . cum ingenti di subita virium emeaeissimo stimulo vitam irritant, ideo acria iactura vel & aliquando per alvum eum im solent vocari, quamvis non facile ad ullam Co-petu ruant omnia aequali cum discrimine. Nisi gnitam acrimoniae classem reduci poste videan- enim vires satis valuiae fuerint, non possunt tur . Unicum . quod ars habet in his curandis tantam copiam horum decoctorum assii mere nisi speeifieae horum antidoti cognitae fuerint retinere, & movere per omnia; unde quotidie est, ut sedula observatione discat, quibus modis in hoc loco Pus renascitur, delaccumulatur, nisi irritata per hos stimulos vita utatur , ut illos expectore tur ἡ augetur febris . tandemque ccin. ineue ς reddat, vel.expellat de corpore; & desumto corpore pereunt exsucci & tabidi . inde haec naturae salutaria molimina imitetur .
GANGRTN T, SPHACELI, &c. Si enim blan. Nihil enim in his a priori novimus, sed omnes dum pus sola mora & calore loci, quo conti- indicationes curatoriae a cognita morbi historianetur, corrumpi , & resorptum venis pessimas in toto suo propressu pendent. Quaenam autem icbres accendere possit . longe metis illud meis in similium morborum indagatione observanda tuendum erit a tabo gangraenoso & putrilagine sint. & qua norma latens horum indoles detegi Partium sphaceto corruptarum. Accedit , quod possit, postea explicabitur, quando Peculiari ca nunquam gangraenae vel spha celi separatio obti. pitulo de morbis Epidemicis agendum erit . neri possit s nisi vicini margines vivi inflam-
3, 6o . R Cre irritans in ipsa liquida inductum usu sex rerum non naturalium Ix tolli, vel corrigi potest, & debet, pro sua indole varia cognita , varias auxiliis.
23쪽
solent Medici in morborum causis procat dicticis indagandis. ut memoriae saccurrant . &ordine procedere possint, illas reducere ad elas.ses qualdam, sub titulo rerum non naturalium. quia nempe usu , vel abusu , bonae naturales . aut malae connaturales fieri possunt Herm. Eo G. Instit. Μed. g. 74s. a. Plerumque autem res non naturales sex numeris comprehendi s Ient, nempe: aer, cibus. Potus: Motus. quies :Animi affectus: Retenta, excreta: Somnus. vugiliae. Omnia autem haec seorsim percurrendo inquirunt , an febris in aegro praesens ab una vei pluribus causis talibus pendeat; & deinde . hoe cognito, facile determinatur . quaenam
i. A motu nimio; quiete corporis &dis lenientibus.
A MOTU NIMIO eorporis aeutas & lethales
febres nasci posse in Comment. q. 186. γ. vid, mus. Et, si considerentur illa. quae permotum
nimium in corpore fiunt, patebit ratio , quare remedia . hoc numero recensita , sola Prosint . Notu enim corporis valido velocitas in omnibus humoribus augetur: nam musculis agentibus v nosi sanguinis motus versus cor acceleratur. hinc augetur una ex causis cordis motum facientibus.& quidem efficacissima ; cum per illam etiam in cadavete eordis motus resuscitari possit; uti antea vidimus In Comment. g. s74. Venis autem M.
pletis . arteriae facilius suos humores per ultimas angustias in venas iam minus resistentes propeliunt, adeoque augetur per omnia vasa circula. tionis velocitas. Verum hoc fieri nequit , quin eodem temporis spatio organis secretoriis applicetur major humorum quantitas r hinc liquidi Lsima sanguinis pars dis flatur. S praecipue persudores : residuum inspissatur , & majori actione vasorum in fluida contenta , & horum reactione in vasa languis densitatem inflammatoriam ac-ruirit . Accedit, quod valido hoc attritu inter olida & fluida . & calore inde nato. omnes humor s in majorem acrimoniam tendant. salenue & olea sanguinis volatiliora & aeriota fiant vide 4. loo. . Hoc & docet urina post validos corporis motus reddita, quae I uberrima . acris, stranguriosa ct tortiter olens invenitur. Primum No.quod hic requiritur, est, ut QUIETE COMrORIS ET ANlMI sopiatur nimius motus e frinnia enim speratur curatio, si causa , quae morabum fecit. pergat astere . Unde monuit Ηιρρ cra es s arbor. 48. Ges. a. tom. p. p. 86. In omni carpor I moris , qtium id Iaborare e perιν , quies
flatim ιassitudinem D p . Imo videmus sponte sua nimiis motibus fatigatos quieti se dare, dum saepe ob nimiam lassitudinem cibum a Versantur. Unde Ce0Ms Lb. I. eap. q. pag. 17.ὶ dixit: Si
or amaνum est.. wι oculi erigant , a r ventreperturbatur . Tum enim non do rendum eum
t inmodo ieiuno est . Ied etiam in posteram diem
media conveniant ad curandam febrim , cuius causa fie intellecta fuit. In febribus enim. b insu sex rerum non naturalium natis , multum prodesse potest peritus Medicus i cum e contra in illis , quae a stimula Epidemico, aut venen into. fiunt, saepe spectatorem agere cogatur. do nec attenta observatione morbi genium di decur. sum, & naturae varia molimina didicerit. ἔ quia stimuli talis indolem tantum per effectus in cor Pore aegrotante natos cognoscere potest . Unde meretur rei dignitas ct utilitas, ut per fingula capita curatio tibrium, ab his causis t rum, expendatur.
animi, humectantibus, diluentibus, bla
ita permanendum . nis rito quies id sustulit.
Mala autem haee imprimis contingunt , dum per nimios motus hilis aerior. & maiori copia circa praecordia nuctuat: atque.ex his saltem a Paret . quod quies primum remedium sit, quod post nimios motus adhibendum est. Ideo paulo post in eodem in te cib. p. 2 . dixit: Post iter,
Primum sedιιe . dein Mnmo Sic. Cum autem Mnimi motus longe plus incitare possint circulationis velocitatem , quam motus corporis c vides. 386. lit. 'δ. ὴ patet ratio . quare una animi quies requiratur summopere . Verum quia per nimium morum vasorum ad initia amplitudo augetur cvi de 3. Ioo.); adeoque errore loci liquida crassiora ingrediuntur vasa tenuiora; quiete hoc malum tolletur : dum enim minor impetus a tergo urget, contracta propria vi vasa et amores moleculas ingressas repellent in maiores truncos, sicque solvetur obstructio ab hae causa s cta . Ad Mulum hoc apparet in illis , qui a v lido cursu toto corpore rubent. sanguine minoinra vascula ingresso ς simulac enim per aliquod tempus quieverunt. rubedo illa minuitur, ditandem naturalis corpori redit color. Videndum iam, quaenam requirantur ut restutuantur ilia, quae nimio motu perierant de cor
pore. & emendentur illa vitia, quae inde factatuerunt: illud autem fit HUMECTANTIBUS . Nimio enim torporis motu liquidissima pars humo tum dissipatur; unde residui exsiccatio sequitur necessario ideo mmnia quae h umectant, optime tunc conducunt ἐram inteme sumta , quam externe supet ficiei corporis applicata. Hinc illos. qui ob lassitudinem febricitabant, pinauibus molliter petisicari. dos iussit, ct in balneum duet voluit νει ista L. I. c. I 6. p. I 8. υema t Et Trallianus t L. ra. c. 1. P. OII. omnia illa facienda monuit , quae humiditatem potius augere . quam illam ex Cor. pore auferre possunt. Unde lenem solam frictionem commendavit c valida enim motum auget & ut totum eorpus hydraeleo perungeretur . ac deinde calido balneo foveretur . Similia & για sus f L. l. e. 3. p. as. l habet.
DILUENTIBUS . Quid diluentia sint . &
24쪽
quomodo agant in Commentariis l. III. ct i 34.
cuinum fuit . Per motum autem nimium, uti
modo dictum fuit. ct liquidissima dissipantur , di maiori actione vasorum in liquida compinguntur sanguinis moleculae & immeabiles resduntur; adeoque utroque effectu conveniunt diis luentia, quatenus & reddunt perditum ἔ ct interpositione suarum partium moleculas sanguinis a contactu & cohaesione mutua impediunt . Omnium autem optime agunt diluentia, si m.
ta , sive externe aestuanti corpori post motum nimium applicata. nocerent pessime; uti in Commentariis β. II 8. demonstratum fuit. Idem solis
licite monuit cessus c L. a. e. 3. pag. 36. ὶ, dicens r illud quoque uo se oportet , qMod ex labore sudami frigida potio perniciosissima est et atque edi
iam , eum Iudον remisit, itinere far asis inut/Iis .
BLANDIs LENIENTIBUS . Cum enim permotum nimium olea fle sales sanguinis acriora ct volatiliora reddantur, hianda demulcentia ,
quae omnem acrimoniam obtundunt. summi uissuherunt; & imprimis talia, quae ex sua indole omni putredini simul resistunt et qualia sunt omnia farinosa. Hinc decoctum avenae, hordei. serum lactis. hydrogata, di similia in his east.bus adeo prosunt. omnibus his gravissimi saepe morbi inflammaistorii, qui nimios corporis motus sequi solent .
praecaventur. Unde di in Asia itinere fatigatos hospites balneo excipiunt; deinde tepidos potus affatim praebent ἔ tandem cibos. ex solis sere cerealibus di fluctibus horae is paratos . atque PO.sea blandus somnus optime reficit.
a. Α nimio calore aeris I temperando illum exhalatione frigidae, maxime plantis nonnullis, huic propriis negotio; potu aquae subacidae leviter nitrosae, cum vini subaciduli pauxillo ; cibo subacido; medicamentis vero similibus.
Nimio aeris calore liquidissimam sanguinis partem dissipari novimus . & exsiccari valcula .
Experiuntur hoc omnes, qui aestivis fervoribus, per loca fabulosa imprimis, iter faciunt i nares enim. oculi, os internum di fauees his aridissimae fiunt, adeoque similia mala fere expectam ea sunt, quae nimium corporis motum sequuntur . verum celerrima degeneratio in pessimam putredinem in magno calore observatur . Pulcherrimis experimeritis hoc evicit Celaberrimus Eoreb υiMI El. Cbem. tom. I. p. 37s. dum viva ct sanissima animalia detineri curavit in tam tam calido. ut quadraginta octo stadibus calorem pue .i fani superaret . Apparuit tunc , spatio viginti & octo circiter minutorum horae
lanissimum animal adeo computruisse, ut nemo intolerabilem mephitim fere potuerit, imo horrendus ille suetor fortem. 8c duris assuetum laboribus hominem. in mortis praesentissimum periculum ilico praecipitavit . verum quidem est aeris calorem . nequidem summis aestatis servo. ribus, numquam ad hanc intensitatem ascenderer Interim tamen satis inde constat, quantum aeris calor putredini faveat . sic & novimus , aestivo tempore mactatorum animalium carnes corrumpi citissime. Curatio ergo acrimoniae. ab hac causa natae, obtinebitur . si causa tollatur, & corrigantur ii ia , quae in corpore mutata sunt per nimium aeris calorem. Illud autem fiet.
FRIGIDAS . Periculosissimum foret aestuanti aeris calore corpori subitum irigus applicare e nihil enim magis nocet. quam caloris di frigoris r pentina vicissitudo. Hinc dum aestivra tempore,
post summum aeris calorem. & tonitru & pluviae validissimae una eum grandine sui saepe fit
aerem subito refrigerant . pleuritides, angine,&similes morbi inflammatorii toties incautos homines opprimunt. Vidi miserum hominem, qui
servidissimum aeris calorem ut vitaret. Per bi-horium in profunda cella manserat, delectatus grato hoc. sed subdolo refrigerio e semianimis
fere inde educebatur. 8e toto corpore obriguerat, & postea saevissimis pertinacissimis Rheu matismi doloribus imprudentiae poenas luit : aruibus difficillime, & post multos menses, tanis
em evasit. Requiritur ergo quam maxime, ut sensim & per gradus temperetur nimius aeris fervore hoc amem in potestate Medici est. G lida enim aqua , ex profundo puteo imprimis hausta. in pavimentum di ad parietes respersa, stratum & tutum aeris refrigerium conciliat .
Cum autem sale marino, ammoniaco, nitro .
aqua additis pro lubitu fere frigus aquae augere possimus cilii tales enim illo tempore, quo sol vuntur in aqua. frigus faciunt , uti ex Ch micis constat , patet , nimium calorem aeris pulcherrime sic temperari posse.
MAXIME PLANTIS NONNULLIS, HUIC
PRopRIIS NEGOTIO. Demonstravit accur tissimis experimentis Celeberrimus Hales c Vet
rabie stantas e. r. , plantas incredibilem aquae copiam absorbere S exspirare iterum optimum ergo erit. hoc artificio aquam per aerem disper gere: dum v. g. ascissi salicis rami arenae madidae immerguntur. Sunt praeterea Plantae non nullae . quae una cum aqua exhalant amabilem fragrantiam, una cum graici refrigerio: florenistis lambuet arboris rami huic usui pulcherrime conducunt ἔ verum non omni aestatis tempore florent . Plures tamen aliae plantae his substitui zment. lata v. g. Oxyacantha , ut maria , rosae c. quae simili fragrantia pollent. Sic non tan. tum aeris nimius calor temperatur . sed &dum talis aer . humidus & frigidiuscuius redditus, inspiratur, & superficiem corporis omnem alluit undique , siccitas a nimio calore facta
POTU AQUE SUBACIDE LEVITER NITROOE. Nimio aeris ea lore omnia ad putredi nem aisponuntur.' requiritur ergo talis Potus qui
25쪽
resistit putredini quam maxime . Acida autem
hane vim habent: ergo illa, magna copia aquae diluta. ne stimulo suo noceant , si me tactor fuerint, huic scopo optime sati iaciunt. Additur nitri is vis quantitas. quia & anti septicum, di sanguinax inflammatoriae spissitudini attenuandae, quae hic metuitur, summum remedium est. Simul aquae larga copia, cum his ingesta . diluendo liquida, laxando vasa , prodest plurimum , dum 8t simul urinae vehieulum praebet . per quam naturali lege sales & olea, iam acriora facta . de corpore eliminantur .
CUM VINI SUBACIDUM PAUXILLO. Inanis metus multorum animos obsedit . quo Pe sima quaevis a vino in febribus metuunt. quia, calorem semper inde augeri . creditur. Vina me. raca . imprimis largiori copia assumpta. Exeale. facere certum est . verum eadem larga copia aquae diluta vires languentes reficiunt; neque tamen nimio stimulo nocent. Imo longe gratius refrI- perium pereipitur a vino magna copia aquae diluto. quam a pura aqua potata. In febribus aris dentibus Hippocrates i De morbis, L. cap. νανι mo . R Sos. rom. 8. vinum Thasium vetus ,
viginti quinque partibus aquae dilutum, exhiberi iussit. Acidula autem visa imprimis hic iam dantur . quia omni putredini resistunt e sieenim aprinas carnes vino Rhenano immersas servari incorruptas novimus . Accedit, quod animio aeris calore langueant hominus ; unde
vini modica quantitas, aquae mista . huic languori optime succurritὲ simulque aquam per mmnia mobilem reddit . Contra Galent eos sui temporis Medicos , qui omnem vini usum in febribus damnabant , insurgens Hemmtius hinc
non sine ratione dixit et Mnum autem pecutiarem habes indieatronem : non festim qtira vir addit, qu/sus nattira exesam mineriam domat sverum insuper quod sι plaustrum medicaminum
conveniens . Est nrmirum . .qtra vias προ-
T. y g. 773. in . Pro maiori iam aut minori vini meracitate pluri vel pauciori aqua diluitur ἔsicque pratissimi potus parari possunt: dum V. R. eecocti hordei quinque vel sex partibus una pars vini aciduli miscetur , parca copia nitri additur, & succus citri, ribesorum , sambuci . vel eorum saepe cum sacchato coctae in his diis uuntur: qualis formula in Materia Mediis ad
CIBO SUBACIDO, LEVITER DEMULCE
TE, PARUM SALITO. Ex hordeo, vena, oryza &c. meraciora decocta , vel S pultes , addito luceo citri . aurantiorum , fructus horai recentes aciduli, ut cerasa, ribesia, fraga . ρο- ma acidula cocta , ct dein similibus decocti in. trita . optima hine sunt & grati stima edulia .
3. A nimis humido aere,' Iargo soco ex
tione aromatum. Aetem semper humidum esse. & aquam in se contini re. quantumvis etiam ficcus appareat , doc ni illa corpora. qua veri magnetes aquae
Lae ebutyratum , serum Iactis eum similibus
decoctum . lummi Pariter hie usus. Neque nocebit paream quantitatem salis addere t imprimis farinosis illis, ne nimis fatuo sapore dii pliaceant; modo caveatur, ne tali copia misceatur cibis. ut stimuli instar motum augere possit . Condiendis tamen has luctus citri vel aurariti
rum sufficere possit, si quis suspectum haberet
MEDICAMENTiS SIMILIBUs. Aquosa enim
hic Conveniunt, qua enus laxant, diluunt , λdiluendo omnem aerimoniam mitigant; simulque sudori S urinae vehiculum praebent. ut nocitura eliminentur de corpore . Vetum aqua sola citissime dilabitur per has vias p adeoque non satis humectat sicca ex nimio aestu corpora rhine aquae optime adduntur farinosa. quae blari dum lentorem aquae conciliant. nutriunt s simulque . cum sponte su acescant, omni putre. dini resistunt. Cum autem, per calorem liquidissimis dissipatis, relique sanguinis Partes magis lentescant di in o aes, em tendant. ideo illis adduntur saponacea dissolventia; sed acida simul, vel laltem acescentiat ut rob sambuci .ribesiorum , di amoron & limitia plura . quorum satis magna vMietas in officinis habetur . Cum autem semper observetur . nimiis cal ribus hilis acrimoniam augeri , laudantur illa. quae leni stimulo biliosam saburram exprimis viis abstergunt: ut tam indi , . crystalli, ct cremor tartari , sal polychrestus &e. Si iam simul adiit inflammatio topica, oci sanguinem fluidissima parte orbatum & hine immeabilem haerentem in ultimis arteriarum angustiis mma. quae in cura inflammationis dicta suerunt, adhibenda sunt εἶ tunc imprimis nitrum . lapis
prunellae &c. laudantur, quorum vis antiphi pistica adeo nota est. Ηνppocrates utebatur imis
primis oxymelle. mulsa, hordei decocta , quae eerte optima sunt, quamvis simplicissima . Ex
his iam variae poterunt concinnari medicamentorum formulae, quarum specimina quaedam in Materia Medica ad hunc numerum habentur. Si iam una cum calore aeris nimio motus comporis validus concurrat, pessimi A periculosissimi morbi oriuntur . uti toties c tinxit, quando milites summis aestatis seruoribus longa itinera facere coguntur: fere semper enim tunc febres castrenses, S putridissimae quidem, gra sari incipiunt; quibus idem victus S eadem remedia conveniunt . Salutaris hinc erat veterum mos . qui militibus poscam dabant . sive ac tum aqua dilutum . ut morbos hos Caverent. Imo iusserunt aliquando belli duces, ut vinum in expeditiove nemo biberet sed aceto univeris si contenti forent Non rus de re cibaria Lab.ε. ωρ. I s. pag. 479. ὶ .
vomaticis resinosisque lignis ἰ exhala-
dici merentur, quia illam ex aere trahunt 't lia sunt salia acida meracissima. uti oleum vitrioli rectificatissimum, sales ale Alini siccissimi, sal
26쪽
GI marinus decrepitatus &e. omnia enim haec aeri aestivo . calido & sieeo quamvis exposita , Poridere augentur & diffluunt ; potestque ex illis tune igne expelli omne illud, quod ex aere sic
attraxerant, ct quod pro maxima parte mera tantum aqua est . Ubi autem aqua in aere abu dat , tune nimis humidus diciture variam a tem aeris humiditatem hygroscopia monstrant. Prout iam ch Ior vel frigus aeris humiditatemctamitantur, diversae mutationes in corpore humano fiunt. Frigidus enim & humidus aer ra. tione aquae , quam corporis superfieiei applicatvmiori copia . .laxaret di solveret; interim tamen frigore exhalantium vasorum oscula stringit; sicque perspirationem impedit, semiam coitu. viem colligi facit; unde tusses, catarrhi, peri- pneumoniae serosae Sc. oriuntur . Si autem humiis ditati aeris magnus calor iungatur, subitissima putrefactio excitatur; uti patet in carnibus animalium mactatorum, quae tali in aere unius alisteriusve diei spatio in tabum putridum diffluunt. Hinc ab omni aevo Mediei damnaverunt aerem humidum & ealidum. tanquam pestilentiali qu eam facultate preditum . Sic observatum fuit . Euro Eor, qui ιμα ameneae 'rimi obsidebant . omnes fere morso Endemico riisse Per mahgnum morbum, qu/ corpora bre fimo it Hisbar purrida quadam feHir merio. id autem immimrs a eidia inis omnibus. qui seca incolebant aνιον bus , ct frutiet bres obsta Boeis. Elem. ebem. Tom. t. p. 62 Ο . Arbores enim & reliquae plan. ae incredibilem aquae copiam exhalant e unde postea, incensis sylvis, dum humiditas illa totis Ieretur , licet maneret aeque aestuosum clima , salubris prorsus redditus est aer Cum erect haec aeris humiditas adeo noxia
sit, emendanda erit pcaecipue . Omnium autem
certis limum ad hanc medium est ignis. quo αmnia ex liccantur. 9 imprimis, si focus instruitur lignis aromaticis & resinosis : ut sunt Guzracum . mastichinum . iuniperinum , cedrinum dic. sic enim simul per aera dis flatur acidum ilis Iuvi, Optimum anti septicum, quod in his lienis una cum aromatica iragrantia latere Chemia d cet . Cum autem pretiosiora haec liena sint, qui Geuitiae & ramenta ab operibus relicta his usibus servire possent. Interim tamen vel solum lienum quercinum , quod vili satis pretio comparari poteu, huic Indicationi satisfacere posset. InmIgno calore aeri focum accendere absonum vi
debitur . sed si sub largo & patenti camino hoetiadi, non adeo augebitur calor. & interim dinnabitur pulcherrime nimia aeris humiditas.
Aromatum autem exhalationes. quamvis Rr prie loquendo nimiam humiditatem aeris non minrant, cavent tamen vel emendant plurima mala, quae a nimia aeris humiditate ut causa oriuntur. Nimiam enim laxitatem roborans vix
aromatum tollit; simulque omni putredini emiscaeissima resistit. Notum sic est . abrotanum . absinthium , scordium . rutam . salviam. & si.
miles nerba'. cadaveribus adspersas putredinem cohibere; sphacelo aut gangraena corruptas Partes his conditi posse sic, ut non serpant haec mala . Ad hos usus accensi thuris, mastiches . olibani dic. thymiama adhiberi solet ἔ vel se grantissimis aromatibus in pulverem redactis pargitur locus; qualis sormula in Materia Meindica ad hunc numerum habetur.
. Ab aere acri putrefaciente ς hunc emendando accenso nitro, pulvere nurio vapore aceti, sale prunis insperso. V
Per aerem intelligitur illud , quod nos ambit.
fluidum tenuissimum . cuius gravitatem , elasti. citatem, & reliquas proprietMes generales pulcherrimis experimentis indagaverunt Phνsci .
Verum in hoc aere innumera fluctuant . & quindem diversissimar quidquid enim ex vegetabili-hus & animantibus vivis exhalat . quidquid ex mortuis putredine resoluti difflatur, quidquid ex iisdem per ignem expellitur, per aera se distunis dit. Imo S ex sessilibus, sue sponte sua , sive
per ignem productae exhalationes, in aere haeis rent. Unde aer quasi chaos est, in quo haec omnia fluctuant; adeoque ratione variorum Coriporum, quae continet, mirabiles effectus prod cere valet. praesertim quia ubique invenitur inmiens . Quid enim fine Me M tamdem' aus a quo. nam hic abest, axe eui non praesens est Summam autem imprimis aer habet efficaciam in corpus humanum; dum una cum omnibus, quae continet, non tantum illud externe ambit, sed omni te impore vitae inspiratur, ct per ventriculum,& inte- vina desertur. Unde Ησporeates dixit, Corpora
ρυι in corporibus insunt, flaιμε nominamur, qM vero extra corpora , aer. Ille aiatem maximias in Ommbus, qua accι ut, auctor G cte. Hinc ab omni tempore morborum , imprimis qui popu- Iariter prassantur, causam εν τω πυυ, τι si v
ambiente nos aere, quaesiverunt Medici ; oui
eundem uiritum omnes artrabunt. er simiti eorνονἐ Imram si mιIι ter stermixto fimιIes oriuntur DFrer . Latens autem illud malignum in aere tantum per suos enectus cognoscitur . neque Poterit is cile ad cognitam quandam acrImoniae speetem reduci . Acer autem aer talis dicitur, quia per illum stimuli communicamur corpori humano
per quos humores violentissime moventur. &acutissimae febres incenduntur, simulque fere seminper tunc adest ingens propensio in putredinem smpe summam ct subitaneam . & ob hanc causam i lis aer putrefaciens vocatur. Voluerunt multi limitatius hanc aeris malignitatem definiret sed ut videtur, minus feliciter. Sic, dum obsere tum fuit, post consimas belli eos a pessima meis phili cadaverum malignos morbos nasci. dix runt quidam , putridos halitus per aera dispersos
imilium morborum semper causam esse. Verum Illi, qui coria animalium ad varios usus parant ruti di qui fluten ex animalium partibus conficiunt. tota vita inquinatum putridis effluviis aerem tuis spi-
27쪽
spirant , satis sani tamen . Arseni eum, pessimum omnibus animalibus venenum. cum per ignem volatile fieri viderent Chemici, arsenicales t les halitus per aera volitantes incusaverunt . Alii alia dixerunt. sed pariter tantum ex hypothesi ,
non ex rerum experimentis. Quis enim explicare potuit . quare pestis nunc in solos homines, nunc in aliud animantium genus grassetur tantum. licet haec omnia eundem aerem inspirant Τ Contentus Ηιρροer. effectuum observatione, quamvis Causas non intelligeret, sapienter dixit , postquam hanc dissicultatem proposuerat e Coratu a c/pore,
ιo MMMι Hrypocrat. ιινα) . Ingenuam hanc veterum simn icitatem proterve nimis riserunt nonnulli, dum ad occultas qualitates confugiebant et sed per has non tentaverunt explicare it la, quae non intelligebant, sed incognitas causas. quarum effectus tamen observabant . hoc
Operae pretium iam erit videre , quid Medicina
invenerit, ut latentia haec in aere venena νel de-ntueret. vel inertia redderet; vel fic muniret corpora humana, ut Uel omnino non , vel minus saltem , ab his assicerentur . Dixerant Veteres Chemici, ignem esse rerum omnium mortem. cuncta per illum des tui. omnemque facultatem seminalem igne tolli posse. Ex remotissima antiquitate conservata monumenta docuerunt, quod igne solo tentaverint quondam destruere venenatum 1llud in aere latens . Habetur enim apud Suidam
a πιfex , oe pestem grassaurem extinxerit &c. quam orem re fumpitiose seputitis Dit . Postea aurem , quando popularis morsus xνassabatur , ad bu3us Dinnum sacra Ieribae euntes, Er faeνis rite peractis ex eius ara Quem accendenrer , oe pyras per urbem in-rendenter.' foetidi aeris corytiyineem tuum morbum exsiceantes oe superores . quod profecto maximae n wealsa est. morbum illum igne exstinxerant. Idem de araone Medico qui etiam ante Hippocratem vi
mam , ut Pote aerem attenuantem. Metius autem attenuat, si bene odorata ligna urantαν, quatia fiantopreis i iuniperi , s piceae . Acronem vero india m Arbenis rem re magnae Pestra gloriam sibi para-υisse dicunt . iubentem Enem prope raro antes ac rendi et iuυis reum non paucor. Idem ab Hippocratefactum fuisse & Galenur De Heria ad Pison. Lιμ. l. c. 16. T. I . . pis. ,α aerius Lib. s. c. - . D. I. versa . , memoriae reliquerunt. Addidit Galen us . quod non ex simplici materia ignes per totam urbem accendi iusserit Ηιρyocrates . ve-
tum corollas ct flores luavissimi odoris, S un-
guenta pinguissima & bene odorata addiderit .
ut pulum hoe modo redi tum aerem homines respirarent. Cum autem humiditas aeris, adeo saepe noxia, si calori iungatur cvide Num. 3. hoc molo corrigatur . patet satis . pulchrum eitectum ab hac methodo exspectari posse. Sic observatum fuit in Ephemera ilia Britannica ,sive sudore Britannico dicto, fabros ferrarios &coquos se ioco tutasse suo. atque incolumes ab hac lue mansisse Iob. ιι Errrauni De Eρbem. Brisor. pag. 89. . Cum autem virus illud in aere haerens una cum illo moveatur. hinc aere per ve tos moto illud distiari potest, ct de ioco in locum moveri . Sic legitur Plutarcb. Curiositate in initia. T. 3. p. SIS. C. ω adυrrsus GIOνem circa finem . Ib. p.ra16. R. J, Em edoclem , obturato montis hiatu. unde gravis S in salubris in planitiem spirabat auster, pestem illa regione exesus me . Et Vares, cum co-πω estra exercitus ae classis , re mues domus repleta essent agrotis ae funeribus, imis mi fine Dis n is aquilais . oe obstractis mφιμι bus, ianuaque permutata. caeteraque eitis generis i. ιιgentι a Do3 comites , ac familiam . incolumes reduxit scriptores rei rustieae Varro Lι b. I. c. o. Ton1. . pag. Is I. . Dum Apollo iam placatus pesta liberare vellet Graecorum exercitum, ventum va lidum emisisse legitur apud Homeriam Itiad. Iab. I. P. ar. 3. Plurima enim observata docuerunt, posse in aere haerere noxia & venenata eo ip ra, quae ctu in eodem loco manent; motu tamen aeris solo. sive per ventos. sive per alias
causas, dissipari possunt sic, ut non amplius noceant . Sic post Vesuvii montis incendia plurimis in locis observatur atmosphaera venenata telluri ad quandam altitudinem incumbere ;atque illud malignum in eodem spatio manet satis diu, atque omnia animalia, imo & plantas, necat . Nullo interim foetore vel alia qualitate sensibili sere distingui potest talis locus . nisi quod attento oculo quaedam in aere undu latio appareat similis sere illi , quae percipitur
in aere circa carbonem ardentem : atque candelae lumen huic atmosphaerae impositum statim exstinguitur. Unicum remedium est . ut moto aere per ventum, Vel Per explosa tormenta .
dissipentur illae exhalationes s De Castera Himire dia Moni Vesu- ρ. 2 . oee. . Idem toties in prosundis puteis fodiendis observatum fuit: unde cauti nanc operarii. candela immissa experiuntur Prius . an aliquid maligni lateat; quod si haec exstinguatur. missili tormento granare vel simili modo quodam dissipant venenata haces iuvia, & postea tuto descendunt.
Praeter bina haec. aeris nempe lustrationem per ignem, validumque eius per ventos motum. tentave tun r di corrigere vel iners reddere la. tens in aere venenum vaporibus quibusdam me aera dispersis. Specificae horum venenorum anisti doti sorte in rerum natura sunt . sed hacteis nus incognitae. cum ipsum illud venenatum in aere nulla qualitate sensibili cognoscatur . sed solis tantum fere affectibus se manifestat . Illud interim verum esse videtur . quod hoz in
28쪽
copnitum in aere haerens ad pessimam S subitam putredinem disponat omnia . In horrenda illa peste Athenientium . quam Tbuodides desti ipsit, statim in initio morbi pessime olebat
grotantium anima. In horrendo Erisipelate , quod post austrinam humidam ct mollem tem Pestatem epidemice grassabatur, vera putredine molles partes sic defluxerunt, ut totum femur, tibia, A pes nudarentur uti legitur apud Ηι Po ratem Epidem. q. Tom. II. pag. 263. in . In dysenteriis illis castrensibus foeces cadaver olent Sc. unde ab omni aevo remedia quaesiverunt in
Intime unitum, summam . quam possidet, actu sitatem perdit Fνεδεν. Ηο anni obfem. P, cocbem. p. 17'. 278. . Accensi sulphuris vapor omnem sermentationem praecavet. vel natam iam
tu dicat, atque omni putredini quam maxime resistit. Dum Achilles poculum, ex quo nullus bibebat. & quo soli Iovi libabat, eduxit ex arisca , sulphure illud depuravit prius Ηοmis. Lib. 26. III. 2 7. in antequam uteretur notum enim est, diu reclusum aerem saepe quid maligni ha bere . Dum occisis procis aedes Vlyssis caede &sanguine manabant , antequam vestes mutare
illis quae omni putredini resisterent quam ethcam voluit, sulphure accenso domum lustiavit at. Eissime et Oartim hac so . ut domaretur his styli- que illud malorum medelam vocavit. '
ος me Θιμω- μ σαρον Homer. Od s. in fine Lab. 22. pag. II 8. Uerum sulphuris accensi vapor hoe in eommodi habet, quod . imprudenter haustus pulmonibus unocet. hincque fere omnia animalia necet . Ubi autem cum nitro miscetur . promptissime deflagrat, neque adeo suffocantem halitum fundit ; unde patet pulveris pyrii pulcherrimus ad hunc scopum usus: ille enim , uti notum est . nitro, sulphure , & carbone constat: pronuissime accenditur . & vapor inde factus celerrime per omnia diffunditur; neque suffocat ille vapor, imo satis grati odoris est. Testatur HeImontius Tu-
pag. 888. , quod viderit , in Cataracta Gan αυens ιntegram legionem Neapol tanam Peste νtisse . Erat autem ibidem eobora Germanorum . quae νιυere orto sua tinxerat indusia, in Iotraces, Finmulque pediculos . excusarent. Horiam si qMi yreiarent . id mae olanterra, non autem yeste. Lonee
autem magis hic effectus ab accenso pulvere pyrio expectandus videtur, cum & valida explosione aerem moveat inicaeissime; simulque viva flamma late dispersa eundem lustret. sulphurisque & nitri aeidis vaporibus, omni putredini adversissimis, profit quam maxime .cissime ἔ partim hac spe . ut domaretur his septi. cum in aere fluctuans venenum , partim ut cor. pora humana his munita ab omni putredine ementquam alienissima. Hinc aromatum gratissimos haliis tus laudaverunt nonnulli; sed prε reliquis omnibus acida,quq certissime omniputrido adversari constat. Acetum hine in patulis vasis igni expositum, di in vatisre resolutum , summum hic remedium est . Nitrum . vel sal marinus , prunis ardentibus inspersa . solvuntur in vapores acidos mobilissimos . numquam quieicentes. si meraci fuerint 3 uti Chemia docet . Unde statim quaquaversum diffunduntur, efficacissimi omnis putredinis domitores. Sulphur autem praeter reliqua omnia & antiquissimo usu , S lumma uti. ltate se eommendavit. Non absque ratione mirati fuerunt summi in . arte viri, in molli hoc& insipida corpore tam miras latere virtutes rpessima enim venena solo sulphure domantur . Arsenicum album, quo vix quid magis virulentum habetur, cum aequa parte sulphuris leni igne liquatum , sic enervatur, ut ad drachmam integram a canibus sine noxa devoretur. Antimonii regulus. eujus pauca grana robustissimum hominem sursum & deorsum eum diris saepe anxietatibus movent. eum simili quantitate sulphuris fusus iners redditur . Argentum vivum cum sulphure diu tritum , vel suis per ignem sulphuri
s. Ab animi affectibus; hos sedandos ratione, contrariis affectibus, varietate objectorum, a nodynis, Optatis.
Videantur illa. quae in Commentariis g. Io . diise a suerunt de emeacissimis remediis, quibus tolli vel sopiri poterunt animi affectus, a quibus nimia circulationis velocitas orta fuerat. Ex illis , quae Sanctorius tab apbori mo 43ο. ad finem usque . ὶ de animi affectibus notavit, patet, quantae mutati nes in Corpore etiam sanissimo per animi aflectus neri possint; monuitque egregius ille vir bor. 4 7. assones anima non medicinis . fed aha pals
ne contrinsa superari . Ira enim er Des a retina in morem, er Muria maestitiam. Verum animi affectus non tantum nocent. quatenus ab illis absque alia causa praegressa febris excitatur, verum etiam corpus sic disponunt, ut ab aliis morborum causis facilius assietatur. Diem rhoectius in illistobservationibus, quas de peste habuit , monet, saepius
summo terrore perculsos illico peste correptos fui M. Dumque sui ipsius vivendi modum ena rat, quo fretus audacissime peste correptos invisebat. ipse immunis manens . amrmat . quod omnes animi motus , quantum poterat, compesceret, atque inter mille mortes intrepidus viveret. Dum autem quandoque tristitia subreperet, quod in luctuosissima hac ea lamitate non poterat non neri aliquando. vino ad hilaritatem sumpto mordaces curas diluebat, cum in communi luctu inevitabilis moeror nulla laetitia sit perari poterat . Dεemerbroe de Peste ιib. 1.e. la. P. 247.ὶ .
o. A cibis acribus acidis; id acre diluendo, demulcendo, absorbendo, immutando in salem compositum p aquosa, gelatinosa animalium , oleosa, creta Cea , Ditracodermata, lapides animalium, terrae pingues, sales alcatini fixi, volatiles,
Iamplices, compoliti, id essiciunt. Vid. do. ad 6ς.
vel sunt jant tales, dum inim minus emcaces . spontanea miri ti Fun Iur ltilandae quamvιs ndolis fuerunt, dum aerimoniam degenerant . Ah o seruntur, ob vires permutantes in corpore bus febres exeriti
29쪽
tondimenti, medicamenti, vel veneni titulo m-pesta suerint . in Commentariis j. 186. α. diactum sui . Cura autem perficitur.
DILUENDO; ouod aqua sola , vel talibus, in
quibus aqua Praedominatur . obtineri poterit . Quantum autem a sola dilutione boni expectari possit ad acerrima etiam acida enervanda. m morabili exemplo docuit ondeamus v. i. NDOQ. p. 4o4. Miser homo , ex amore melancholicus , non modicam quantitatem mercu rii sublimati corrosivi sumpserat, iamque per integram fere horam acerrimum hoc uenenum in corpore hae strat, osque & labia valide intumescebaru , atque summo ventriculi dolore cruciabatur . Accedens Ddenbamus iussit, ut ingentem aquae tepidae copiam sumeret, atque repeteret. simulac ventriculus ingestam aquam reiecisset , simul aquae tepidae copiam clylmate curavit iniici . Vitae iam avidissimus aeger paruit statim ,& maiorem aquae copiam bibit adhue . quam iusserat Medicus ; sicque intra paucas horas a praesentissimo mortis periculo liberatus fuit. nisi
quod labia non statim detumescerent . atque os exulceratum maneret . quae tamen mala per solam diaetam lacteam post quatriduum evanuerunt. Patet hinc quantum diluentia etiam sola prodesse possint. Dum authm ob nimiam ventric Ii & intestino tum debilitatem ingesta acescentiadezerierant. diluentia nocent, quatenus tabefactatum harum partium robur adhuc minuunt . uti ri Commentari is j 65. dictum suit.
do de morbis spontaneis ab acido humore j.
. ad 6p. agebatur, explicati suerunt varii illi modi . quibus acidum iners reddi potest, vel di in aliam naturam mutari. Hoc enim fit vel mleosis obvolvendo haee acria , vel partes iisdem
sie muniendo, ut acido in illas agere nequeant. Absorbentibus terrestribus omnibus acidum a trahitur. atque illis unitum iners manet, alcainlinis salibus volatilibus . vel fixis, acida imm tantur in salem . compositum dictum ; quia ex alexit & acido Kmul unitis concievit qui semper blandus est , licet ex acido meracissimo Salcati sineero fissus fuerit . uti patet in tartara
vitriolato. Gelatinosae animalium partes hic laudantur, ut V. g. Relatina cornu cervi. eboris , iura carnium in teneram spissitudinem cocta partim quia blando piuta ne suo demulcent. N il in quia ex sua natura in alcati vergunt: ole is obvolvendo sic prosunt uti S terrae pinguens. quales sunt boli, terrae sis uiatae . qua blanda unctositate omnia acria ce mulcent. ae erum ter rae inae acidum non abso bent. nec 1mmutant squantum enim videre potui, non effervecunt simo Chemica experimenta docuerunt , acidum
in his teri. s late te vide β. 88. Num. 3. .
De omnibus reliquis illis antea dictum. simul
rue determinatum fuit , qua dosi & methodo
ari debeant, ut tuto & citi aciter astant. Imprimis autem haec omnia locum habent in te nella aetate. vel debilissimis hominibus, si acescentibus vixerint; in quibus saepe febres ab acida acrimoniana Luntur.' In reliquis autem seinbtes nata rato huic causae originem suam debent.
7. A cibis acribus salinis, eam aerimoni an diluendo per aquosa, tumque evacuanindo simul I demulcendo per lenta,oleola,corrigendo per lixiviosa ex calsce viva.
Sal marinus . vel S in aliis locis sal gemmae simillimus sali marino, cibis admisceri solent , ct ad saporis gratiam concaliandam , ct saepe
etiam ad omnem coiruptionem praecavendam Inotum eri,m est, carnes & pisc s , legumina &alia multa. late condiri S conservari. Sal autem marinus hanc dotem habet . ut sanguinem ingressus cum hilo per vasa motus, vix mutetur a vis bus nostra corporis ἔ sed per urinam
exeat immutatus , unde in urina animalium . sale marino utentium, expulsis valido igne omnibus volat illor lius . in faece residua manet
sal marinus H. Boer. ω m. T. a. l. ervs. : Unde patet, salis marini largiorem usum tacere stimulos, quos corporis vires superare
nequeunt. imo ne mutare quidem .' adeoque
non mirum . inde febres exeitari. Raro quidem simul Ae semel tanta copia salis marini assumtur, ut validam febrim suo stimulo excitare valeat verum illi , qui falsamentis nimis delectaritur , vel qui aliorum cibinum penutia solis salsis vi vere debent, ut in navibus toties fit. ab haecausa in scoibutum, muriaticum di sum .& pes.simas febres aliquando incidunt, dum quotidie inge sta salis copia . nec subacta corporis viribus neque integre expulsa de eorpore, in sanguine mari et, atque oleo lis di terrestribus sanguinis partibus se infinuans illis pertinaci S me inhaeret,
adeoque perenni stimulo . neque delebili facile, vitam irritat. Posse enim pinguibus irretiri salem marinum , docet lardum ct carnes salitae pinguiores; quae fi nimis salsae fuerint, non nisi lonea mace ratione, ct quidem difficillime .sa. te orbari possint. Praecipuum remedium, ad febres ex hac causa natas. est dilutio per aquosa. quam sponte sua natura indieat ; si enim quis nimis falsa comederit . paulo nost nata ingens sitis facit copiosum potum assumi. per quem eluitur illud falsum de sanguine, , per urinae vias commodissime expellitur Dum autem in lonvin- quis navigationibus solis salsamentis fere vivunt classiarii. & saepe aquae penuriam habent , vel putridam factam fastidiunt; manet nimia salisma ini copia sanguini permista, ct postea dimiscillime elui poterit. Cum ergo tunc muriatica humorum acrimonia adsit . quae pessimos saepe dolores facit , una cum diluentibus proderunt
lenta oleosa, quatenus Omnem acrimoniam O volvendo mitigant.
Ubi vero sal marinus oleosis & terrestribus sanguinis partibus intricatus diluentibus elut non potest , optimum tunc remedium , quod
habetur , est lixivium calcis vivae , quo 1 Pa
30쪽
Tatiae 4 assundendo calet vivae, imprimis ex saxis Leocliensibus paratae. ωxtuplum vel octu-DI iam a Quae deinde decantatus liquor filito M. Poratur. Quantum valeat calx visa , ut sales oleis linquinati puri reddantur, noverunt meis mici. Qui sales volatiles alcatinos ex partibus antis mali iam productos ab adhaerente oleo liberant , o iam a Calce viva illos sublimant , neque ulla arte melius illos depurare pomunt. Verum conis Dat etiam , calce viva lotio recentissimo in te.cta , Ratim exhalare vaporem , qui igneo quafisol minis ictu nares ferit; ct qui collectus vasis chaosis tediissima destillatione liquidum dat acerri. miam de volatile . odoris ignei de intolerabilis em i3. p. 3is. , unde non absque ratione sus. vectos hahebatur lixivit calcis vivae usus; si enimati eius usu similes ignei Si volatilissimi spiritus
nascerentur in corpore, brevi destruerentur tener-xima En Cephali&nervorum stamina. Boves. qui Casu meracissurium calcis vivae lixivium biberant. aliquo tempore postea mortuos eme , legitur Aceadem. des Serenees e an. I O. Alem. pag. 3 58. Docuit tamen usus. non adeo funestum esse lixivit calci A vivae usum , si prudenter exhibeatur.
Egregius Medicus Suriet, qui se equentissime leiri variis morbis exhibuit hoc lixivium . testatur Ibidem yag. 167. 168. . quod non semper quidem responderint eventus magnificis promisi sis . quae de huius lixivii ulu iactabantur ; interim tamen non observaverit e flectus malos inde secutos fuisset noretque in Gallia minus profuisse eius usum in iisdem morbis, quam quidem in Honandia. Dedit autem iuvenibus &robustis aegris novem uncias de die, tactis aequa. li copiae mistas , sic ut omni quadri horto diei tertiam partem sumerent: profuisse . autem dysenterico & asthmalleo testatur hoc remed inmquotidie usurpatum ; in dysenteria per ore duum. in asthmate per mensem . Pharibus morbis idem hoc remedium applicuit; S hoe saltem inde concludi potest, non adeo periculosum esse eius usum . Quibusdam tamen hoc lixivio utentibus appetitus omnino delebatur & de ponderis tu lesti, ventriculum prementis , sensis conquere tantur ἰ unde eius usum per aliquot dies intermittere eogebantur. Memini me aliquoties aegri exhibuisse similem aquae calcis quantitatem , abGque ullo damno inde secuto . Interim tamen videtur semper suspectus eme huius remedii usus in cal: dae temperiei hominibus . vel & morbis calidis laborantibus. aut si putredinis quaedam signa appareant; pituitosis frigidis . aeido laborantibus satis profuturum videtur ct imprimis
laudatur ad extricandos sales muriaticos fixiois res in sanguine haerentes Herm. Bosr.Cbem. Tom. X. pag. . . Dum autem hoc calcis lixivium aegris exhibetur, urina quotidie examinanda est.
si forte quaedam putredinis signa in illa ueprehendantur; cum enim per urinam sales acriores de sanguine eluantur, optime in illa detegi poterit. si quaedam mutatio salibus sanguinis perii xivium calcis vivae contigerit. Si autem taleuid apparuerit. ab ulteriori eius usu abstinenum videtur.
8 A cibis acribus aromaticis calefacientibus I diluendo per aquosa; corrigendo per acida,' resolvendo& detergendo per saponacea acida; demulcendo per blanda gelatinosa. Quum alcalescentia acria huc spectent, , illa hinc intelliguntur.
Quibus optimum ciborum condimentum fames est. raro ab hae causa febricitant. verum illi, qui crapula 8e ingluvie languentem ventri. culum habent, indigent his irritamentis , ut aliquid comedere possint: hinc tanta apud magnates condimentorum varietas , quae fere omnia acerrima aromata in se continent . Uti
iam haec omnia in languidis & frigidis morbis
adeo prosunt, dum motum augent, ct majorem calorem corpori conciliante ita etiam in sanis hominibus . di imprimis calidae temperiet , ac uintissima febres horum abusu saepe fiunt. Notum est ex Chemicis gratissimum aroma Cinnamomi. quod in ejus oleo stillato concentratum haemi lingam urere . 3c veram inflammationem excitare. Idem in Caryophillis verum est; uti 1 in plurimis aliis aromatibus, quamvis minia ri gradu. Non mirum ergo Imprudenti arcima. tum usa febres n in . Remedium ergo febrium ab his rausis natarum erit, quidquid hos stimulos tollere vel enervare poterit i hoc autemst
. DILUENDO PER AQUOSA . Si enim ace rimum illud oleum cinnamomi, quod vivi ignis
instat urit, eum face haro tritum aquν misceatur; poterit pro lubitu sic dilui , ut tandem
iners fiat. Aqua enim hanc vim habet , ut omnia aeria , quae in hac solvi potant , enervet , dum illa aequabili per totam suam molem
distribuit ; si eque essicit . ut haee dispersa nihil,
vel parum admodum. ag 'nt . quae collecta validini me stimularent. Hinc omnes , qui haec maiori copia sumpserunt, sitiunt; natura monstrante viam, qua commodissime superari ponsiunt haec mala. Unde di strenui potatores armmatibus delectantur . ut siticulosi inde facti m jori cum voluptate Baccho litare possint.
CORRIGENDO PER ACIDA . Grato enim refrigerio , quod acida inducunt corpori , cal
rem nimium ab usu aromatum minuunt. simul que S ipsam aerimoniam ammaticam utcunque
mitigant. Fervidissimae mmci . piperis Brasiliensis dictae . siliquae , aceto infusae mitescunt ;aceerrima sinapi semina cum aceto trita ferri eoru sunt i atque idem de plerisque aliis aromatibus verum est. Hinc succus citri , aurentiorum , acetum &e. una cum diluentibus data, adeo hic
SA PONACEA ACIDA. In plurimis aromatibus illud acre . ex sua natura fugacissimum, tenaci oleo involutum est, sicque pertinacim me par tibus