장음표시 사용
101쪽
e ius vicinia collem, fuerint expulsa Per eae striis c aut purgantia . tamen vomitum neri ab in. pestis ιὶ ii eo, ob nimis sentilem jam redditum ventriculum . di post repetitas toties in trequen i vomitu convulsiones , facillime Irritabilem . Tunc optata , quae omnes hos tumultus sopiunt, ct acrIorem ventriculi sensum obtundunt . hic maximum usum habent; uti S omnia illa, quae nimium spirituum impetum in has partes mutare S alio modo dirigere valent. Celebre ad hos usus laudatur remedium illud ante metitum RRνυmo Prax. Med. L piac. . . 4I dei lytum, dum salis absinthii scrupulus cochleari succi li- monum inistus deglutitur, ab his enim . dum in ventriculo haerent , in. rvescentia sit. per quam mirus strinu us venit euii nervis indueitur. atque illius spasmi S convulliones felieissime tolluntur. Facile autem patet. hoc remedium non adeo agere expellendo vel corraeendo materiam, in ventriculo aut intestinis haerentem.
sed tantum mutando S ditiaendo nervos liquidi impetum in has partes . De usu oplatorum amtem ad quintum numerum β. 644. dictum fuit.
ob eandem causam prosunt illa remedia, quae debilitatum validis his concussibus ventriculum roborant, uti ibidem dictum fuit. Unde etiam post vomitum, si stomachus infirmus est . quam frigidam bibendam voluit Cessas r. e. 3. y. 3o. . di panem hesternum , vinum aust Fum meracurn, cari em assam, S cibos Omnes quam siccissimca commendat. Plures tales foris mulae , quibus languenti & debilitato post diviturnum vomitum ventriculo succurri potest . in Materia Medica ad Sect. 644. h bentur . ubi adna uiuam, a simili causa ortam , sanandam a hibentur. uerum & eximium usum habent simitia Epithematis, Fomenti. aut Cerati forma
ventriculi regioni extrinsecus applicata . quorum formulae pariter eodem loco habentur. Theriaca Andromλchi super alutam ex te ais S Epigastrio applicata, ratione optimorum aromatum . quibus constat, & opii , cuius bonam copiam habet . pulcherrime prodesse solet. Cucurbitae sine lorificatione ventriculi regioni applicatae pariterroruerunt . ob rationes ad numerum tertium
f. I Inc liquet ratio difficultatis sistendi vomitus in multis febribus aeu-I tis e tum falsitas S periculum regulae, vomitus vomitu curature Cur saepe sudorifera vomitum tollant, ut in pelle Cur saepe sistatur ille facta crisi .
ut in variolisὶ Cur saepe missu sanguinis, ut in acutis inflammatoriis Cur, quibus initio febris acutae vomitus perpetuus sine causa inflammatoria, di arrhaea procrisii, quae caveatnr dato in principio morbi emetico' Cur vomitus omnis ingesti, statim ac receptum est, pessimus tu acutis sit ὶ ex iisdem Singultus nasci, &sanari potest.
Ex hactenns dictis de vomitu sequentia e vollaria deduei poterunt.
R ATIO DIFFl CULTATII SISTENDI S e.
Saepe enim in febribus acutas adest inflammatio ventriculi. intestinorum . aut viscerum ventriculo accumbentium ', & ab hac Inflammatione v Vitu fit, qui erect sedari nequit , nisi tollatur infammatiu huius vomitus causa ; quod aliuando vel omnino non . vel saltem olfficulter eri potetit . Plaeterea patuit ex illis , quae in vulnerum capit. et historia dicta suerunt , Cl. rebro laeso, concusso, vel compresso , aerugin sae bilis uomitum sequi: unde etiam . dum in morbis inflammatoriis capitis turbari incipiunt insigniter en evhali functiones. Vomitus talis adinest . non tollendus . nisi inflammatio ibi nata curari possit . Hinc dixit Ηιρtoniates loco in Commentariis β. 26 . allegator In castuis dosiri. I ανν8 in υοmratis, eum Iuritate oe 'νυ g,
iam atra bilis , quae diu fixa ct immobilis hae sit, viscera abdominalia cravam , quacunque de causa soluta A mota , acutissimas febres Incendit . A praetet alia pessima mala nauseam S uomitum vide j. io . in facit , non compesceridum , nisi tumens atra bilis tolli possit, vel sic Corrigi, ut minus noceati quod quam difficilest . patebit , ubi postea de hoc morbo dicetur .
TUM FALSITAS ET PERICULUM REGU
LT Sc. Fere pro axiomate practico generali a multis habita fuit haee regula, quod, ubicunque vomitus S nausea aderant in morbis. prodesset semper arte vomitum promovere , credentes se tunc semper ducere morbi materiem per Illas vias, versu quas natura vertit. c onfirmabantur in hac opinione, quod pulcherrime saepe sume deret haec methodus. eum eopia vel acrimonia molesta bilis, aut fluctuans pituita in primis viis vomitum faciunt. Verum ex ante dictis patuit. inflammationem ventriculi di vicinarum partium, scirrhos, ulcera, cancrum ipsum aliquando pertinacissimi vomitus causam esse. Facile autem patet, vomitoriis datis in talibus casibus omnia haec mala rem me exasperari. Sic etiam ubi Rhinordinato liquidi nervosi motu vomitus excita tur , repula haec fallit, cum vomitoriis datis illae turbae augeantur. Prudentissime hanc regu lam limitavit Hippocrus ι in locis in bomι nec, IS. T. I. p. 74. clum dixit, tunc vomitum vomitu sedari, si una cum vomitu eluantur INIR , quae vomitum Dei unt.
CUR S EPE SUDORIFERA VOMITUM TO LANT . UT lN PESTE 3 observavit hoc D-
εολ molestissimum saepe vomitum peste correptis adluisse, quo propinata medicamenta illico ex pellebantur : unde in talh casu a medicament
rum exhibitione abstinuit, donee solo tegumen-
102쪽
torum pondere su dor promanare inei pereri Nam
Muro sedantur c Odenb. Ses. A. cap. 1. pag. Is 3. Is . . Adeo autem c reus erat Odenbamus , sevomitum talem ludoribus excitatis compescere
posse , ut dum ph rmacopolae frater. febre m. stilentiali graviter decumbens, incassum fortiora sudorifera sumsim t. illico vomitu haec assumta reiiciens , promiserit tamen se facile effecturum,
ne deinceps evomeret . quamvis omnium antea
exhibitorum fastidiosissimam fumetet . Promissi fidem eventus liberavit e ubi enim a sola stra pulorum mole Paulum maduisset aeger. largi rem Theriacae bolum degluti tum retinuit, atque copioso sudore manante sanatus ab hoc moi fuit. Ubi autem sudor semel inceptus abrumpebatur quacunque de causa,antequam morbi mat ria punitus expulsa suisset , omnia symptomata illico recrudescebant.
CUR sEPE Si STATUR ILLE FACTA CRI.
si , UT IN VARlOLIS 3 Contagium uariolarum
susceptum saepe circa ventriculum primo trapc eiam ludit cardiae dolor es anxietatis circa hune locum sensus. nausea ct vomitus, in primo st dio huius morbi toties praesentes hoc demonstrant. omnia haet mala solent manere toto contagii st dici. donec per febrim accensam susceptum veneonum versus habitum corporis deponatur. R pustulas inflammatorias , postea in abscessum vel
angraenam abituras, producat. Solent tunc omisnia sumptomata minui . 8t vomitus hactenus molestus cessat, facta critica depositione venenati huius stimuli . & mutatorum per illum hum
rum versus corporis exteriora . Ubi vero post eruptionem variolarum vomitus manet, designat tunc , variolas ipsam internam ventriculi aut
oesophagi superficiem obsidere, vel per validam febrim praegressam bilem acriorem redditam ven. triculum irritare . de quibus postea pluribus in variolatum historia dicetur.
CUR SIEpE MIsSU SANGUINII, UT IN A. CUTIs INFLAMMATORIIS Quia in his morbis ab inflammatione ventriculi. aut vicinorum viscerum, aut etiam enceph li vomitus frequenter producitur. summum iam remedium esse ad inflammationem sanandam sanguinis missionem , patuit ex illis . quae de eum inflammationis anistea dicta fuerunt. In Commenta r. f. 644. 3. dictum fuit, de memorabili illo casu nobilis so minae febre acuta inflammatoria decumbentis . cui vomitorium dederat isden mus , ut vomitum importunum sanaret , quod toties in aliis ea fibus profuisse usu didicerat: in Renue fatetur. uti ibidem dictum fuit, commissum errorem , flepostea in aliis , simili febre decumbentibus . pleuritidis instar iterata venae sectione morbum
hunc regresses fuit, di isti eissimo quidem cum
CUR QUIBUS INITIO FEBRIS ACUTF Sc.
Quia tunc semper iste acrior bilis vel copiosior ventriculum initat ; qua mora di febre mali-
gnior reddita, & ad intestina delata .diarrhoeam
in fine morbi excitat. saepe periculosam . dum fractae per morbum aegri vires validas evacuatio. nes pati nequeunt. Imprimis hoc locum habet in illa subris continuat specie . quae autumnali tempore plurimum occurrit , de illam constitutionem epidemicam comitatur. quae febribus intermittentibus producendis favet. Cum vero in termittentes febres saepius epide mice grassentur. quam alii morbis, 3c febris haec continua. quae illas comitatur , si equent rus reliquis obseruabitur, uti s=denbamur Sect. I. cost. φ. pag. s7. λoptime monuit. Imo non sine ratione conclusit magnus ille vir, IAM. Sect. 3. cap. 6. pay. 3r7. colligens illa omnia, quae plurium annorum his deli observatione de epide micis constitutionibus
didicerat, hane esse primariam naturae febrim, quia & frequentius occurrit reliquis, S illi piae
reliquis congruunt Veterum Medicorum axiom ista, quae nobis de crisi in morbis reliquerunt .
uti in Commentariis β. s8 . dictum fulti ubi deerisi agebatur. Verum 3e intermittentes autumnales , quae fimul cum hac febre continua grassi nsolent . similem indolem habent; S tertianae duis plicatae. imo di quartanae ipsae , geminatis pa-rox visis & protractis, saepe in continuam illam abeunt ι bidem Sect. i. cap. 4. P. G. , de vitavissim haee febris quandoque te In intermitteri lium classem reponit Isdem pag. 73. . V de merito e elusit Donbamus i Sees. I. cap. I. pag. 56. dictam febrim continuam intermitia tentium illarum febrium autumnalium quasi compendium quoddam esse, di contra, singulos intermittentium paroxysmos huius febris aeutae
versis temporabus eadem defuηgerentiar. Unde pa. tet . quam latum usum haec regula practica habeat . cum fit m acutis continuis illis, adeo se
quenter obviis . de in intermittentibus . toties epidem iee grassantibus, locum inveniat. Obser. vavi enim. dum in his regionibus simul occur. rerent frequentissimae hae sebres . vomitorium iri initio febrium intermittentium & acuta tum da tum pulcherrime profuisse. Quamvis etiam . utiodenbamus Ibιd. cap. 4. yag. m. optime n lavit, dato in initio horum morborum emetiis C . materies vomitus reiecta neque mole valde
spectabilis, neque pravis qualitatibus adeo insismis reperiatur . Ubi vero in morbi progressu datur vomit otium , dum in eiusdem initio hoe neglectum fuit . ingens saepe saburra collecta bi.
liosae materiae expellitur. Interim maenum in.
de levamen illico percipiunt aegri, δε postea haec febris placide pergens absque molestis sympto. matibus decursum suum absolvit . di semper ea-vetur funesta . laepius in fine horum morborum eontingens, diarthoea. Tota difficultas tantum in eo confistit . ut bene distinguatur, an causa inflammatoria adsit, nec M. Anni tempus. epi de mica constitutio cognita. Si fidelis nocentium di iuvantium observatio Iueem dabunt . Autuis
103쪽
rii nus eiam talium morborum serax ; ver autem, di illi proxima a statis pars. morbis inflammat ri is producendis magit favet. Quanta tamen cura in his distinguendis requiratur, patet . cum ipse odenbamus, adeo oculatus in his rebus, sedeceptum fuisse ingenue fateatur, uti paulo ante
dictum fuit. CUR VOMITUS OMNIS INGESTI &e. Designat enim fere semper ipsum uentriculum. Rutipsi eontiguum diaphragma , vel & vicina viscera . valida inflammatione correpta esse; unde a minima etiam uentrieuli repletione haec sic irritantur. ut vomitus fiat; per quem . rudi ter pressis partibus his inflammatis, metus est summus, ne praesens inflammavio subito in lethalem gangraenam abeat. Simul etiam suo effectu pessimus est talis vomitus. quia diluentium & antiphiolisticorum usum. quorum larga copia in curandisimilibus morbis requiritur, Omnino prohibet.
Ex IISDEM SINGULTUS NASCI. ET SANARI POTEST. Singultus videtur esse convulsio oesophagi ventriculum di dia inama sursum trahens . dum simul diaphragma subito deorsum convellitur Herm. Boeis. Inst. Μed. g. 8M. 1 .
Illa enim . quae observantur Phaenomena in homine fingultiente. hoc docere videntur. 2 post diuturnum singultum circa cardiam & fauces m Iestia solet percipi. Conuulsivus autem Ille motus tam Cito fit, ut non adeo exacte determiis mari possit, quaenam partes aganti unde & sν
ipsi de singultus eausa disquiremi satisfacere non potuisse. Satis tamen videtur constare, quod in sophagi convulsivus motus sit . Confirmat hoc Hip ocr. bor. 4o. Ses. 6. T. p. r. 173. , qui ab iisdem causis & eonvulsionem & singultum deduxit, dicensi ConυMIM aiat a remetioue. auι ab inanitione fit: ita vero e fingultus: & alibi saepius conquisioni fingultum iunxit. EDIo copioso sanguine con-iso auν Futilius accedens , malum bor. q. R. s. ι b. P. I s. . Et sequenti post hune Aphorismo e M oreiarbarsi eoηυμ o
sea & vomitus convulsionem fibrarum muscula, rium oesophagi . faucium , ventriculi &c. pro sua causa agnoscant ἔ videtur & singultum proxime huc referendum esse . di eius sanationem haberi posse ex illis. quae de vomitus & nauseae curatione dicta fuerunt. A similibus enim causis
rirer fere ae vomitu i ventriculi enim inflant. mationi comes laepe est . ut1 β. os . dicetur.
Hepati lanammato, singultum accedere m
tum fieri dixit i Aybor. IO. Sect. 7. ι bidem Pagis x . Ab inordinato spirituum motu singultum nasci . Observatur toties in hystericis ἔ mutata hac determinatione spirituum . vel sopito tumultu , domandum . quod saepe irritatis in alio loco corporis nervis perficitur pulcherrime vet& opio dato compescitur singultus . A singultu
detento sternutationes supervenientes lingultam solvere observavit HFm . bar. II. Iect. λιb. ν-. 1ss. . dum irritatis nervis per nares dispersis mutatur directio spirituum nervolbrum prius nimio impetu in oesophaei fibras irruenistium . dum singultus aderat. Dialcordio largae
si exhibito quod optum continet j singultum
optime se curare potuisse testatur sν eub. έςect. 1. c. 4. y. 87. ὲ dum semine anethi aliisque . quae tanquam specifica decantantur , usus nihil
profecisset . . Si ergo a talibus causis orta fuerit quae in te evomitus & nauseae causas recenti tae sunt. cur lio ex ante dictis petenda erit. Si a subita nimis depletione ortus fuerit singultas. uti saepe in senibus post diarrhinam . & maxime post
vomitiones. Observavit isden mus lib. , evacuationes illae compescendae sunt . & blandis humoribus perditorum iactura restitui debet is
Si vero a nimia repletione, Proderunt eUaeua
Praeterea saepe oritur singultus, dum oesopha gi interior superficies irritatur mole deglutiticibi , vel & potus. subito ingurgitati. Sic ν races pueri dum furtim subrepta bellaria Midis. si me comedunt, singultu assici solent . idem Sab aerioribus dealutitis freqaeriter accidit . omnium frequentissimus & molestissi mus singultus oritur. dum a phthis obsidetur insophagus .ct saepe . antequam in faucibus appareant vel oris internis Partibus . ex singultu nato illas ta in adesse noverunt Medici. Aphthis autem declinduis videmus saepe linguam & fauces excoriatis qua fi R dolentes. si vel levissimo acri tangantur et idem etiam oelo agi internae superfitiei tunc accidit. At a quibusvis fere deglutitis. imo S ab ipsa saliva saepe . dolentissimus tune singultus oritur ἰ ad quem curandum nihil fere melius invenitur, quam si omni hora pauculum olei amνgdalini recens pressi deglutiatur, quoablanda sua vi excoriatam oesophagum pulctierrime demulcet.
FEBRILIS. g. 66o. π Ebilitas ingens sequitur impeditum influxum & pressionem liquidi
De fibrarum solidarum nostri corporis debilitate, uti & vasorum minorum & maiorum &viscerum . quae illis constant, antea dictum fuit. Patuit tunc debilitatem in his vocari illam partium solidarum haec coastituentium cohaesio. nem, quae tam levi motu tolli potest . ut imparia sint iis emetundis, suae sanitatis & vitae ratio ab ipsis posties at vide β. 4t. ὶ. Per debis
litatem autem libi item hic intelligitur impotemtia exercendi motus mustulares , qui a voluntati a
104쪽
tatis imperio pendent . uti dum aeger febre deiscumbens corpus vix erigere, vel membra m
vere valet, licet emeaei voluntatis nixu hoe facere te tet, & quamvis nullus partium m vendarum dolor hoe impediat. Qui enim podagrae, vel reumatismi, accerrimis doloribus prohibentur, ne membra movere possit. non ideo debilis dicitur. Cum vero in omni febricitante aliqua debilitas in exercendis motibus muscularibus ad fit, & eum nunquam illos exercere posisint tanta eum facilitate. oblectamento & conis
stantia . uti in sanitate sit, hine astitur tantum de debilitate ingenti. tanquam jmplomate febrili, quod peculiarem Medici attentionem &curam requirit. Ingens ergo debilitas vocatur impotentia exercendi motus musculares aucta
quidem . sic tamen ut voluntatis imperio aliquoialtem modo fieri passint , quamvis dissiculter neque constanter. Ubi enim totalis impotentia est illos motus exercendi . quae nullo nixu V luntatis superari potest. dicitur paralysis. omnino distinguenda a debilitate, quantumvis etiam magna haec merit. Praeterea paralysis non tollit
omnium musculorum voluntariorum actionem
simul et ingens vero debilitas omnes musculos aequabiliter assicere solet ; quamvis magis minusve percipiatur in his vel illis, prout majorem vel minore M vim exercere debent . dum agunt. Sic debilissimus etiam homo labia, citu. las . digitos &e. movere poterit. sed brachium
extendere, corpus erigere, vel in lecto circum vertere non valebit; quia plures & validiores simul agere debent musculi, ut haec fieri possint. Patet autem ex illis. quae de musculorum R. ctione in Physiologicis demonstraritur , causam motus muscularis nunc adesse , tunc abesse in musculis ; adeoque aliunde in illos Venire, neque semper praesto esse . Simul eonstitit directis
experimentis. requiri liberum commercium in. ter encephalon &musculos movendos per ne Vos intermedios, ut motus muscularis causa illis applicari possiti intercepto enim hoc commercio per ligaturam vel destructionem nervi, cab encephalo ad musculum tendentis , nullus motus in tali musculo exc tari poterit. Ex illis autem, quae per Anatomen hodie de encephali fabrica novimus, concludere licet. ab ence Phalo per ne, vos transmitti tenuissimum fluidum ad Omnes musculos viis distinctissimis . licet il- Iud fluidum tenuitate sua omnem sentum fugiat.& per minuta adeo vascula fluat, ut nulla arte
sub sensus eadere possit nde de bis Herm. Boe
rb υθ Institui. f. 284. . Patet ergo, debilitatem illam, de qua hic agitur, sequi impeditum influxum & pressionem liquidi nervosi in musculos . Premo autem illa per voluntatis impe. rium in musculos arbitrarios fit: simulae enim volumus movere membrum quoddam , absque ullo observabili temporis intervallo inter volunia talis emeaeis nixum &effectum inde productum.
movetur illi eo. Quomodo autem haec in mente nostra potestas excitandi per voluntatem motus musculares agat in primam nervorum originem, atque ibi celeritatem & copiam liquidi nervoli per nervos fluxuri augeat . ignoramus. cum minime ex illis, quae de mentis nostrae & corporis natura cognita habentur, intelligatur ratio.
qua haee bina in se mutuo agere, vel pati a se mutuo queant Ib. 3. 17. I. . Praeterea ille voluntatis nixus in debilissimo etiam homine adesse potest, absque debito electu tamen e adis eoque causa huius debilitatis a de iactu tenuissimi fluidi nervosi , vel impedito libero eius m
tu ab origine nervorum in masculos, pendet . Uerum quidem est, experimenta pariter docuisse . ligata arteria , ad musculum distributa . aboleri muscularem motum sed influxus arte riosi sanguinis videtur tantum requiri . ut musculus aptus evadat ut possit assici a causa motus muscularis Per nervos ab encephalo in musculum derivanda. Adeoque sanguinis alteriosi influxus in musculos non videtur eme proxima causa motus muscularis, sed tantum, per illum sic disponi musculum . ut accedente liquidi nervosi influxu per nervos moveri possit. Nullum enim voluntas nostra habet imperium , quo poliasiit directe accelerare sanguinis arterio si influxum iri musculos, & dum musculus in validi sesima actione est, eius caro pallet , expulso Omni languine. Praeterea si defectus sanauinis a teriosi emet in corpore , vel langueret nimis eis
ius motus, atque illi debilitatem febrilem qui uadscribere vellet, tamen verum esset , desicere pariter spirituum nervosorum influxum in mu
sculos . Liquidi enim nervosi secretio . & mutus atquabilis per cerebri medullam & nervos . requirunt applicationem sanguinis arteriosi debita copia & impetu ad corticis labricam ἔ ade
Videndum jam , quaenam sint illae causae. quae observatae fuerunt impedire influxum S presto. nem liquidi nervosi in musculos . sieque in febribus ingentem debilitatem Producere.
S. 66 I. Uod impedimentum ab inanitate vasorum, exhausto licui do , ab im meabilitate liquidi, obstructione canalis, compressione hujas, maximo circa originem suam in cerebro & cerebello, debilitate cordis.
INANITATE UASORUM, EXHAUSTO LI
QUIDO . Fluidotum nostrorum per vasa motus a binis inusi x d stinctis pendet; corde nem de imis Pellente sanguinem in arterias convergentes illatque distendente , di deinde arteriam m actione ,
qua renituntur tua dilatationi, & se contrahunt
illo tempore , quo cor est in diastole . verum sanguinis illa quantitas , quae ex cordis cavis in arterias proiicitur, non lassiceret illis omnibus dilatandis eodem tempore in dissitis corporis ici. cis . nisi arteriae plena forent tunc , quando per
cordis systolen sanguis in illa impellitur. Simulacet go
105쪽
ergo tanta iactura fluidorum facta est, ut in ultimo contractionis tuae limite arteriatum latera non sint undique contigua liquido contento santuin, ex corde expulsus . arterias replebit absque ulla dilatatione; ct momento sequenti , dum cor est in diastole, arteriae non contrahentur , quia non fuerunt dilatatae et adeoque non promovebitur sanruis illarum cavis contentus .
ed stagnabit, donec pluribus vicibus cor expulerit sanguinem in arterias. illasque iterum licimpleverit, ut sequenti θstole illas diἰatare pol-
sit . Vacallabit itaque naturalis humorum per vasa motus, deficiet copia languinis per vasa e cephali pellendi mnuetur pressio. qua urpem tur liquida in vasa feci mentiae corticis cerebri,
di celebelli '. adeoque R deficiet siseretio spiri- uum, & illorum motus aequabilis per nervos ;unde debilitas ergo sequi debebit necessario. P tet huius rei veritas quotid: anis observatis: dum enim robustissimo homini, oel ferocissimo animali per vulnus inflictum tanta contigit sanguinis iactura . ut debita plenitudo in arteriis deficere incipiat, illieo languent, di in summam debilitatem incidunt.
CTIONE CAN ALIS. Immeabile dicitur liquidum quando non potest transire expedite per angustias ultimas vasorum , in quibus haeret : sive iam Me fiat viscositate liquidi , qua adunatae eius mole eulae non patiuntur se separari. ut Per ut timos fines vasorum transire possint; sive eri xe loci dilatata minorum vasorum orificia In iores moleculae ingressae fuerant , quae per ultimas illorum angustias transire nequeunt . idem erit eflectus, & in utroque eam liquidi imme hilitas aderit. Obstruentur ergo canales, in quihus liquidum immeabile haeret,quia moles transimittenda exectit capaeitatem vasis transmissuri vide β. ro . in ; delebuntur emo,vel turbisuri. tur. Omnes illae functionex, quae a libero hum
Tum circuitu per haec vasa pendebant. Verum a Iibero motu humorum per vasa encephali secretio spirituum nervolorum pendet, & illorum motus per nervos ἔ adeoque patet, debilitatem in febribus ab immeabilitate liquidi, ct obstructione vasorum inde nata. posse fieri . Inde in morbis acutis inflammatoriis, dum orbatus diluente suo vehiculo sanguis d. Icilius transit per ultimos arteriarum fines , saepe tanta deb1litas oritur di praecipue si morbi impetus caput petat, atque in eneephali vasis immeabilis sanguis haerere incipiat. ob eandem rationem , dum frigida & mucosa cacochymia corpus languet, lenti& viscosi humores per angustins vasorum cortia calium excephali transire nequeunte unde torror , hebetudo. Eh in motibus muscularibus exe
COMPRESSIONE HUIUS. MAXIME CIRCA ORIGINEM SUAM IN c ERERRO ET CERE.
BELLO . Ire pleihori eis hominibus saepe ab haecausa summa debilitat fit . licet nee in solidis nec in fluidis corporis partibus ullum sit vitium, sed sola sanguinis boni nimia copia adsit. Cranium enim semper planissimum est ἱ uti patet ,
dum superior para calvariae in e davere una eum dura matre aufertur: statim enim encephali moles elevatur . neque potest iterum adaptari res cta pars absque enceph 1li compressione. Si ergo sanauinis rubri maior copia adsit, cum natur i ter in corti eati et cephali parte nunquam sanin uis ruber inveniatur , sed tantum in aulae &piae matris vasis haereat. his vlliis distentis cum calvaria cedere nequeat, comprimetur mollis αpulposa corticis fabrica . Cum autem S arteriae,rub unt sanguinem habentes, per ipsam medullarem substantiam celebri dispersae inveniamur.& numerosae satis medullam oblongatam ambiant , patet . ab hac causa lic comptimi posse tenet rima nervosa stamina in ipsa sua oti p: nem cerebro S cerebello, ut inde im ediatur Influxus & presso debita liquidi nervosi in musculos . adeoque sequatur debilitas . Quia autem cerebrum mollius in sua substantia est , quam cerebellum ; hinc a tali causa cerebri functione gprius laeduntur, a quibus voluntariorum mulculorum actio pendet. Si e summe plethoricos saepe invenimus debilissimos ἔ post largam vero sanguinis missionem redeunt illico pristinae compori Wires. Idem iam obtinebit dum per scinbris impetum, & calorem auctum, sanguis rarefactus distendit vasa , licet copia maior nouadfuerit . Si autem ab iisdem causis, ruptis va- sis , humores inusi compresserint encephali substantiam . periculofius adhuc malum . uti facile patet. Ab hac causa ferocissimus taurus .seeuri percussus eranium, cadit illico. resolutis omnibus viribus. Videtur causam similem debilitatis agnovisse Nip oreates s Iu coac. P--.
yrtoues solvunt. Facile iam patet . debilitatem ab omni causa comprimente cerebrum posse se. ri five in dilatatis ualis . sive in ventriculiveerebri, aut alibi collestis humoribus haec caula serit. Memorabile exemplum huius rei iee tur apud De ιa mo te Irar ι. eommet o CkmUre ν. 1. V. SM. ree. i. Mulieri levis e pilis contufio circa oeulum linistrum & cis Isis temporis Urcinam partem facta fuerat , absque ullo fere dolore . Mi meso symptomate, levem hane . ut Videba tur . Ostensam comitante I e chymons tantum in loco contuso aderat . Post Osodecim circiter dies elapsos . dissipata Iairi penitus ecchi mosi. nullo hactenus malo Percepto, incepit debilitari i . post bi tuum Vacillabat memoria. Se incondita loquebatur. ponea debilitas augebatur continuo . licet multum comederet . 3e cerebri omnes functiones delebantur magis magi lque , donee bimestri l patio e lapis moreretur . In cadavere inveniebatur serum alisbum subtu bidum in substantia corticali satis profunde haerens . medullae cerebri proxima ', &Illa cerebri pars , quae hoc sero Elluebatur , ad minimum attactum diffluebar. - .
106쪽
NLITATE CORDIS. Cor verum mulculum esse . Omnibus notum est, & vi mulculati agere in contentum cavis suis sanguinem , iulumque in arterias valida vi exprimere . Uerum
ut hoc fieri possit. requiritur debita firmitas in
carne eius mulculosa . Dum enim cor in lystois
te sua urget sanguinem , debet superare posse anteriarum plenarum resistentuis , & cordis latera fimui vi pi emuntur a sanguine contento , ac est illa. quae impenditur a corde sanguini per a terias propellendo . Requiritur ergo validum m. hut in.fibris muscultaribus cordis , ne ultra modum distrahi possint. Si ergo a quacunque demum caula debilitetur fibrarum cordis debita cohaesio , manentibus iisdem re fistdinias super .dis , fiet maior illarum disica io , adeoque augebitur brevi semel nata cohaesionis fibratum
debilitas . ct dilatabuntur cordis cava . Verum de auctιῆ resistentiis. quamvis idem in coria is fiobris robur fuerit . illas maiorem vim vati de-
here , adeoque plus distrabi . ergo di debilitaril vide 4. 11. 3. Patat . Pluribus de hac re
actum fuit . si observationibus fidelissimis grauimanorum Auictorum confirmatum . ubi alia
occasione de cordis a neu ius mare vide β. t 6. dicebatur. quod semper distractionem fibratum cordis & debilitatem supponit . Ulceribus emsum fuisse cor quandoque, sicque in sui3 substantia debilitatum, pluribus exemplis Historia Me.
dica docet : in ruptum fuisse ab ulcerosa talierosione dextrum cordis ventriculum . in cadavere Illustrissimae ducis Bruns icensis apparuit et Academ . det Serruces ι' an. 173 . Mem. 'S. soa.. J. Verum longo mirabilior erat illa obseris vatio . quae eodem in loco a Celeberrimo ΜΟ.ν d destribitur. In nobilis viri cadavete subiis i mortis causam investigans, nec in capite , nec in abdomine aliquiu mali invenit, A sani pulmones apparebant. Verum discissa perica
dio massa coagulati sanguinis apparuit . di in ventriculo sinistro foramen . quod longitudine
octa lineas aequaret, atque corvis carnosa tu,
stantia tam parum sinis inveniebatur, ut stolus exploratorius , ubicunque poneretur . solo suo Pondere, quamuis exiguo, illam penetraret integre. Si ergo a latentibus causis adeo minui
possit ramis musculosae cordis firmitas nullum ,
dubium est, quin a leviori tali malo debilitas
cordis nasci possit, qua non valeret debito impetu sanguinem in arterias propellere . Uerum ab hac cordis vi pendet applicatio sanguinis a terioli ad encephali fabricam , & . quae inde pendent , spirituum secretio di motus per neris vos . adeoque debilitato corde . non mirum erit, impediri influxum & pressionem liquidi nervosi in niusculos, quae sequitur ingens debili
An ad modo recensitas debilitatis causas rein ferri possunt quaedam alia satis mira in morbis observata 8 haeret aliquando in morbis aliquid
circa praecordia . quod venenata quali ut o innes
vires uno momento prostemit, & quandrum ibi haeret , summam debilitatem facit , quamvis nulla iactui a liquidorum praegressia fuerit. neque observabilis ulla mutatio in liquidis solidis vepartibus eorporis reliquis inveniatur, cui subito nata debilitas attribui posset. A bile circa praecordia haerente non tantum convulsiones. sed&syncopen ortam fuisse, observavit GaDmιν noloeti affectis ι. s. cap. o. rom. T. pag. - .ex- cum haec saburra per vomitum, illico cessiabant omnia haec mala . in febribus continuis , quae epide mice grassabantur, mirabatus isdenbamur c Ses . l. c. 3. P. Sy. 3 Praeter alia mala sypto. mala adesse Ingentem ae subitaneam uirium consternationem ', emetico vero dato , omnia laeva illa symptomate , quae di aegros excruciabant,ti adstantes perterre laciebant, illico mitigabantur IMd. c. 4. P. 6s. . A venenis astum tis quandoque & summa debilitas observata fuit , cum tantum in ventriculo haererent i uti plurimis exemplis apud muremm in historia eisura
aquarica confirmatur. Non videntur autem I
mnia similia agere immeabilitatem liquidis e ciliando , aut obstrirendo canales . quia illico cessant omnia haec mala , dum ventriculo expelluntur. An mutatis ventriculi nervis directe in eor agunt ipsum an prius cerebellum vita. libus corporis functionibus inserviens a meitur sussicit hie notasse mirum hunc effectum . litet minus intelligatur. quo modo a similibus suburanea adeo debilitas fiat; simulque proderit hoe novisse, me quandoque debilitas a tali Causa penis dens aliis adscribatur.
g. 66 a. D Riorem causam demonstrant symptomata magnarum e saeuationum prae-1 gressa, & praesentia, ut est diuturnitas morbi ἰ haemorrhagiae morbosae , artificialesve; sudor; diabetes, salivatio, di arrhoea ; desectus cibi assumpti, retenti, digesti, intropulsi; pallor; macies; pulsus parvus; vasa collapsa; musculi flaccidi.
Cum ergo a diversis, imo aliquando oppositis, causis debilitas nasci possit ; requiritur omnino in curationem legitime instituendam , ut Prius constet, a quanam causa debilitas ortum duxerit. Signa erro enumeranda sunt , quibus Praesens iam in corpore debilitatis causa ab aliis distingui possit. Hac autem par grapho di turde Iliis, quae docent, exhaustis liquidis & vas rum inanitati debilitatem adscribendam esse. Primo huc referuntur magnae evacuationes quaevis, quae, dum adsunt, sensibus patent; dum vero praegre rae fuerunt, historia motbi hoc do.
cebit. Praeterea per magnas eva uationes quas .cunque corpus mutatur , ct allud apparet externa etiam specie . quam ante fuit: unde th exiliis mutationibus observatis iudicatur . tale evaeuationes praecessime. De singulis his iam dicendum erit. DIU.
107쪽
DIUTURNITAS MORBI. Notum est vitali
humorum per vasa motu . optima etiam in sanitate, deteri solidas eorporis partes . S minui
fluidorum copiam unde requiritur perditorum restitutio ex ingestis cibis 8t potibus per vim vasorum & viscerum corporis nostri mutatis .ct in naturam nostram conversis. Uerum , accelerato per febrim motu vitali. longe plus de corpore perit quotidiei & in hominibus obesis , acuta continua febre laborantibus , saepe bina. rum septimanarum spatio dimidium corporis Pondus amittitur. Simul etiam per febrim laeduntur plurimae iunctiones, quae In gesta in D stri corporis naturam mutare debent I unde S. simul deficit, vel turbatur saltem , perditorum restitutio. Adeoque patet, debilitatem. quae diuturnum morbum sequitur, imprimis ab hac causa Peridere . S curandam esse talibus , quae R. minorum damnum resarcire valent.
HKMORRHAGιΚ MORBOST. ARTIFICIA.LESVE . Ut debita fiat secretio liquidi nervosi in cerebro δe cerebello , ct pressio eius in
musculos, requiritur arteriosi sanguinis in art alis encephali debita copia & impetus. Ubi ergo per haemorrhagias sive spontaneas , sue arte paratas. plurimum minuitur sanguinis copia, patet debilitatem sequi debere. Ubi s 9. oro. age. batur de illis remediis. quibus nimius impetus humorum vitalium in febre compesci possit, patuit, efficacissimam ad hune scopum esse venae sectionem, per quam ad quemvis gradum debiliis
tari possunt vires. Nam , in sano & robustissimo homine ad animi deliquium usque haec fieri poterit, id est , ad lammam debilitatem . Quanta debilitas inde saepe fiat, dum per abo tus, vel di in puerperio . solutis uteri vasis . sanguis undatim profluit . quotidianae docent
Observationes . Fureritas maniaci immane robur
repetita venae sectione se fractum vidi. ut nequidem artus movere posset o sopito quidem omni furore . sic tamen . ut immedicabilis fatui. llas successerit . Rupetur adhuc nata ex validis haemorrhagiis debilitas , quia ob nimiam sanis uinis iacturam impeditur ingestorum assimilatio
SUDOR. Quaenam mala a sudoribus profusis fieri possint in motbis . partim dictum fuit β.SD. a. . partim dicetur postea. quando peculiari capitulo de sudore febrili agendum erit. Susi scit hic notam , quod . cum per sudorem tenuissima pars sanguinis dii fletur, residuum inspi δε-hitur; unde aequabilis circuitus per minima en- cephali vasa turbabitur , adeoque S impedietur
debita secretio liquidi nervosi . eiusque premo in
musculos. Simul etiam magna tali euacuatione
per sudores liquidorum exhaustio & vasorum inanitas fiunt. Unde monuit aeg/nera s ι. a. c. U. . aa. υeca in lassare supra modum elapsos sudores , ita ut in syncopen frequenter aegros
deduxerint. Profusi autem sudores, ut optime notavit isdenbamus c Se i. s. cap. a. pag. 29 . .
a debilitatis corporis viribus post morbos 'lonisgos nascuntur saepe . & quamdiu durant, impe-
diunt. ne a talibus morbis resurgentes vires reis colligant . DIA RETES. Rarus afferi u quem ' Heuus De Locis My tis ι. o. c. 3. r. 7. ρ. SM.ὶ bis tantum se vidisse affirmavit e S miraculum quoddam haud ita saepe hominibus usitatum dixit .
Aretaeus Morbor. diuturn. I. 1. e. a. y. II. Rαπε τυ ινμν vocatum voluit, quia celerriamus liquidorum transitus est . Galantis De t eis affect 1 tib. 6. e. q. rom. T. p. s II. hydropem ad matulam, diat rhoeam per urinas . & dipsacum hune morbum vocatum fuisse memoriae tradidit . Latini peculiare nomen ei non dederunt sed nimiam urinae profusionem dixerunt CHLmedιζ. ι.ε. c. EO. y. 2 4 tantum . Galenus autem
diabeten videtur vocasse, quando ingestus potus ubito Per urinam exiret immutatus; sic enim habet De Deis ages. ι. 6. e. 3. mm. 7. mg. sir. r Equidem eum bis viri. su a modum β.tiemrbus infirmis, atque idcirco assatim bibεnt
bus , eeleraterque pre urinam reddent/bus eporum
tale, quais biberant. Et Moneta ι. l. c. ε . y. o. diabetis dedit sequentem definitionem . Di beres est obitus potulentorum exitus , talibus per urinam redditis . qualia mora fuerant. Hoc autem sensu diabetes frequentius occurrit ἰriam in moris bis acutis inflammatoriis, pessimo saepe omine . potus ingestus cito satis per urinam expellitur, vix mutatus. Verum Celsus medie. ι.ε. e. 1O. P. 2 4. urinae nimiam profusionem vocavit, cum super otion&m modum mangitur 4 r iam sine dolare ' flueos maciem ει periculum facιt. Ex quo patet, non tantum ingestum potum sic de corpore exinpelli . dum diabetes adest; sed & aliis humoribus
hac via exeuntibus corpus contabescere. Unde dixit aretaeus Μyb. iuturno . lib. 2. cap. E.
pag. s r. ): quod diabetis causa sit, carnium ac
membrorum in urinam colliquatio frigida ae humida . A quod quamvis sitis intolerabilis sit. Singenti copia potus assumatur. tamen urina P tum quantitate superet. Quamvis autem rarus sit diabetes , omnium tamen rarissime observabitur
ille morbus illo gradu, quo perfectus dicitur ab Aretaeo IIbιd. r cum nempe non cum intermissione lotium reddunt, sed indesinens fit profusior unde velox colliquatio & festina mors venit. Duplex ergo pomet distingui diabetes una , per quam tenuis urinae ingens copia excernitur. potum assumtum aequans, vel & superans t altera. quae urinae quidem auctam copiam habet, verum simul cum illa exeunt crassiora, sive ex colli quatione partium corporis nata , sive ex chylo vel lacte ex ingestis parato, cum sanguine fluente , ct una cum urina per renates fist las elabente. Posterior proprie magis diabetes
a Medicis solet vocari , urinae nempe chylosaeve acteae frequens δt copiosa trajectio Hrem. Influiat. Aledie. 6. 8a4. λ. Haec distinctioiani apud cibum c Lib. 4. c. 2o. '. 23 in habetur , qui nimiam urinae profusionem in t nuem S erassam distinxit . Prior diabetis species, qua tenuis urinae copia ingens excernitur.& stequentior est. & minus videtur peliculosa ἐ
108쪽
eum saepe perspirationis Sanctorianae desectus tali urinae profluvἰo compensetur; & Historia Medica doceat . homines aliquando diu illam i Ieram . absque magna noxa . Cardanus Dρ υμra Propria ea . 6. Tom. r. Pq. s. de ieip testatur , quod quadraginta annis copioso tali urinae fluxu laboraverit , sic ut a sexaginta unisciis ad centum usque in singulos dies evacuaret; nec contabesceret tamen, neque 1 iret. Posterior diabetis si cies. qua una cum urina chylus vellae exit magna copia, minus frequens eri , eu& periculosior; cum alimento tuo inde destitua. tur corpus, adeoque contabescere debeat. Quamvis autem naturaliter per fimalas renates chy. lus, vel lac eum sanguini: fluens , transire non videatur, tamen non adeo insolitum est . in uorina simile quid invenire in sanis etiam hominibus . vidi aliquoties in me ipso aliquot post pastum horis. & imprimis post validam deam.
bulationem .& largiori prius ientaculo lumio, urinain, quae turbida 8t lactea tere erat ipso m mnia, dum emittebatur, & statim album,chylo limi limum, sedimentum deponebat . Postea 6: in aliis limitem urinam aliquoties observavi. Videtur di Galenus ne a imentor. Muuat. Lab. I. cap. 2. I m. 6. agina III. x similem mat riam in urin s quandoque vidim & erudum fuerictim vocari. de quo sequentia habet et Crudus autem succus morae dictus taιis es , quale id apyarer , quod in urinis quandoque Ire sidet, turia simile; era m pus gravesens es cor g sermosum.
tus . Non tamen febricitamssus solis ex crudorumhremorum epyra in Myinis subsider , cuiusmodi vixi . sed er fanit, qu1 pG multos exantiatos Iabores cibos duror er confectu disseiles comidunt Pro. ut iam maior minorve copia chyli , cum sanguine ctrcumducti , haec via exit, citius vel se. rius corpus contabescit; A in illis, quibus M. hue sumetens chyli copia manet, & qui appetitu valent, sat pe diu toleratur malum . uti videri potest ex obseivationibus,quas de hoc mor.
Ouidquid iam renates fistulas laxare valet, velesticere , ut majori eopia & impetu huc versus ruant humores, talis morbi cauta esse poterit . Unde & ab acrioribus diureti eis, nimio p tu aquoso productus tui M apud Observatores te. Ritur. Cura ergo in eo praeeipue consistet ut hoc obiter hie dicam , ut firmentur nimis laxa in renibus vasa , potus vitetur , quantum fieri possit. & sumatur meracior tantum tota cutis far perficies laxa& maxime perspirabilis servetur, di, si vires adhue constent, laboribus exerceatur corpus ad sudores usque: novimus enim per sudores urinae copiam minui unde aestivis sub ea. loribus duro labore corpus exercentes homines maximam saepe coniam tenuis cere visiae bibunt, di vix urinam reddunt dum in his Omne liquidum instestum per sudores fere dimatur de
Corpore. Fripus vitandum summopere, quia inde derivatio humorum versus renes augetur ,
dum per cutim exνalatio tollitur. Hac metho
do curare potui hunc morbum in hortulano . simul cum his victum siccum adhibendo,& oxycrato madidos pannos laneos renum regioni a plicando. Somno autem longior indulgebat nee
nisi dudum iam orto Sole consuetis laboribus leaccingebat; caute simul vespertina frigora vitans ἰ diurnis vero laboribus, eo acrius exerci iis, temporis hanc iacturam redimebat. Trime stri tamen spatio opus fuit, antequam re . rude olcens subinde morbus, quamvis iam mitior. ρο- nitus debellaretur. Omnia autem haec satis h
ne conveniunt illis, quae CeIis3 L. .e. O.'. 34. ad eurationem huius morbi Commendat,dicent:
Oms est exercitatione. ω fricatione, max/m que ira Sole inι ad ignem . BaIneum rarum esse a set .
num austerum meraeum ἰ 'er aestatem , fgι m. per biemem, Neιrdum, sed tantum . quantum mi. nimum sit Sc. Vitanda omula frent, quae tir/nam
SALIVATlo. Quantum possit exhauriri eo pus sola salivae excretione , docet Nyalismus
per argentum Vivum excitatus: obesus enim homo pauca tum septimanarum spatio totus emaciatur. In variolis. imprimis confluentibus,saepe
ingens liquidorum copia per hane viam de cor pore exit . Frequentissime etiam in illis , qui densis & copiosis laboraverunt a phthis post quan hae deciderunt , valida salivatio observatur ἔdum dilatata sub eiustis apht is vasa, iam deciduis his crustis libera , patulis rivis ingentem lymphae copiam eructant, unde magna debilitagoritur: A saepe tales aegri, nisi coerceri possit importunum hoc salivae profluvium. deficiunt ἔcum a prirηresso morbo iam satis imminutae se-leant esse UIres.
DI ARR H EA .Quam vatia possint hae via de corpore exire liquida, ct quomodo totum corpus per illam exhauriti possit. postea I. i p. dicetur. Sufficit hie notasse.per illam validam liquidorum corp ris evacuationem fieri poM,adeoque & debilitatem.
DEFECTUS CIBI ASSUMPTI, RETENTI Sc.
Uti enim saepius iam dictum fuit . uti vires eo serventur.requiritur ut ex in pestis cibis & potibus restituantur illa. quae vitae ct sanitalis actionibus quotidie de corpore pereunt.Si ergo vel malo con silio cui de de his . a. non exhibitus fuerit aegris cibus, vel deglutitio impedita fuerit ut in angina v. g. debilitas sequeturriuii etiam si cibus assumptus non retineatur, sed vomitu vel alvi fluxu exeat de corpore, antequam inde chylus parari potu rit. Cum autem ingesta non nutriant, nisi prius
per vires corporis nostri mutata fuerint i vide Commentar. 6. I. non sumetet ei bos ingemia se . & ingestos retinuisse, sed requiritur debita illorum distestio ; quae ergo si defietat , pariter sequetur debilitas . Cum autem chylus actione ventriculi & intestinorum. δt admistorum ingestis liquidotum efficacia . paratus est . debet in ingredi pota venarum lacteatum & mesentericarum oscula ut sanguini misceti. atque uiscerum &vasorum actione ulterius elaborari possit ; haec autem vocatur ciborum intropulsio.Si ergo vel a glutine in primis viis collecto . R intestinorum lateribus
109쪽
ribus adhaerente svide q. t. vel a erustis aph.
thosis totum tractum primarum viarum obsidentibus. impediatur chyli ex ingestis coniecti ir gressus in haee vasa, deficiet nutritio . adeoque debilitas sequetur.
PALLOR . MACIEs. cte. Haec omnia sunt ligna , quibufi novimus, vasorum inanitatem ab exhaustis liquidis adesse. Tales enim mutationes in externa etiam corporis habitu apparent in illis. qui ab hac causa debiles sunt . Pallor enim defectum sanguinis rubri indicat ἰ macies consumptam pinguedinem; pulsus parvus di vasa collapsa liquidi. arterias di venas maiores c ninspicuas distendentis . penuriam demonstrant . Musculi, qui in robustis hominibus torosi adeo
sunt, in debilibus ob exhausta liquida naece. scunt, quia distendens illorum substantiam vas. culosam fluidum adeo copia minutum est S
A. 663. T Μmeabilitas liquidi glutinosi,
Duplex imprimis in liquidis nostris viscosita Iobservatur, per quam . redduntur immeabilia riana, quae a defiacta vel inertia motus vitalis fit. quam frigus . pallor & tumor leucophlegmaticus corporix comitari solent ἰ altera . quae ab aucto vitali motu, & valida actione vasorum in contenta liquida , pendet . per quam compacti nimis S densi redditi humores disti ei-lius per ultimax vasorum angustias transeunt rhaec vocatur viscositas inflammator a . quam calor & tu corporis impr. mis adesse docent . De priore in Capitulo de morbis agIutino oDoninraneo. para graphis hic citatis, dictum fuit.' at.
S. 66 . C. Analis autem obstructio ex
De hae tu historia obstructionis numeris hie c
imprimis. quia inret positum fibris mulaularibus
pingue deficit, a quo tamen maxima pars molis in musculis pendet . Licet enim in phthisicis ante mortem sic perdatur corporis habitus , ut
arida cutis ossibus tantum circumtensa videatur. tamen musculares motus exercere valent; ade
que musculares fibrae propriae dictae supersunt .lisei. conlumici omni pingui inter has medio . musculorum moles ultra fidem minuta appareat. Pulcherrime hoc notavit Galanus c Μ rbos. meis
poris specie apparent, certi sumus. debilitatem in aegro praesentem vasorum inanitioni adscribe
vel inflammati, cognoscitur ex signis da
que rarius ab hae causa in febribus debilitas o currit , cum glutinosis illis & lentis humoribus
plena corpora minuς in febres . acutas imprimis,
prona sint; & per febrim. aucto vitalix motus
impetu . frigidus ille lentor inire pulcherrime solvatur. Uosterior vero longe frequentior in s bribus debilitatis causa est: & saepe talis lento licet non praeexstiterit. per febrim ipsam fili de si adiae it ante febrim, augetur; uti patet ex illis, quae in Commentatus f. Ioo. S87. 6 . diactx fuerunt Cognoscitur autem immeabili laxhxe inflammatoria ex illis silvicis, quae si . 38λά384. 38 s. enumerata fuerunt
S. 663 Erebri & cerebelli compressio causa debilitati x perspicitur ex observa- tis iis functionibus simul laesis, quas ab iis integris pendere certo no vimus il ut si deliria , sopor, tremor, vertigo, tinnitus simul adsint ..
Cum Cerebrum cerebello minus firmum sit,eausa comprimentes enee ali fabricam plerum. que in cerebrum citim & validius agent . quam in cerebellum ἔ uti in Commentatus h. 66 i. dictum fui et rarissime enim, vel nunquam contingit . cerebello compressis violesi actiones. debilitari, quin in functionibus animalibus iam Iasio antea apparuerit , ob cerebrum similiter affectum . Nulla enim cauitate instructum est cerebellum, in qua collecti humores illud solum comprimere possenti fle ventriculus quartus eri. cephali dictus. qu cerebello subiacet. non pol. et sic repleri. ut cerebellum comprimeret, quinfimiliter afficeretur medulla oblongata , cerebri,
ct cerebelli medullam continens adeoque & in tali casu turbarentur cerebri iunctiones . Illa vero compressio . quae a distiniis nimis vasis iam uineis oritur , aeque in cerebrum, imo & mastis . agere deberet: unde huius mali signa mi me ex lassis cerebri actionibus cognoscuntur , eum non videatur possibile . a distentis vasis ponse prema illam cerebri patiem, quR motibus v luntariis mustulorum servit . intacta reliqua . aequa aliae functiones cerebri pendent . Unde etiam in eam illo in Commentariis q. eo I. me morato, ubi post levem capitis contusionem de bilitas nascebatur a seroso liquido in corticali cerebri substantia eollecto simul aderant mem riae vacillatio S leve delirium. Notandum tamen est . posse di cerebri functiones turbari a nimia vasorum in nitione Ubi enim a larea venae sectione quis in animi deliquium incidet, tremor, aurium tinnitus, &tenebricosa vertigo praecedere solent plerumque eidem verum est a quaeumque alia subita evaricuatione per hypercatharsim &e. Si ergo signa nimiarum evacuationum 4. 66a. recensita ab fuerint , novimus haec mala ab encephali cominpressione procedere; sive haee fiat a sola nimia plenitudine , sive ab immeabili humare, aut ca-
110쪽
g. 66 s. ad 65 . DEBILITAS FEBRI LI s. t Di
nalium obstractione: nam dum in angustiis v minari solet gravior vertigo. A distentis sangulis
solum immeabiles humores haerent. vel difficii- ne vasis in morbis vertiginem oriri indieavit Iime tantum transprimuntur . ab impetu V1talis Μιρρο ares Coae. Praenot. n. 3 . r. 8. P. 8 r. Iiquidi, a tergo urgentis. dilatata Vasa tenerri- dicens: Tenebraeosis inniMnes as initio sangmmam recephali pulpam comprimere Possunt . uir e seribur fluxus soιwr . Uertiginem autem Hine dixit Hlymerarer Praedict. Db. I. rom. 8. Plerumque comitatur aurium tinnitus ἔ quem ce- pag. m. Coae. Praenor I u. Num. 1 . νιιdem rebri allecti ,3c imprimis compressi . lignum esse pag. 8s . : P debilatatorum it M poerares: nam & aliquando sine verti. desipιentra psssima . SOPor autem , si Prin gine in morbis talis molestus aurium sibilus o fundus metit. auctam cerebri compressionem , & servatur , dum arteriae , per auditus organum di- iam in amplex iam tendentem , significat . De spersae, vicinos nervos premere incipiunt et vel tremore autem. loco, in Commentariis I. 6οi. dum insignis arteriae truncus. in dura matre hae. memorato, monuit Hippocrates: seu bus capitis rens, ad illum locum, ubi nervus auditorius in-er eorυicis dolares, atque roriny eorporis cum tre- Rreditur os petrosum . dilatatus maiori copia sanis more imbeciuitas ρα - , sanguinu eruptiones minis illum nervum afficit: In febribtis ista nil DIυune. Dum nempe se tollitur distendens ma- bus, si aurrum mittis aceedant eum votis θεωρώ-iora vasa sanguinis copia . Vertigo autem , ut dine, re gravitate fecundum nares , metanebolim dictum in Commen. g. 26 . omnium fere cere. modo meme mmentur, sanguine imis non erum. bri morborum levissimus est , δα omne fere m. Pen e Ib. n. 1 1. . 8so. . Tinnitus in aeutis . repitis morbi inde incipiunt; atque curati pro ul- fouisus in auribus, ιethais c Ib. 2p4. p. 36a. r sitimo symptomate vertiginem relinquere solent . nempe salutari haemorrhagia sponte vel arte is In levissima vertigine omnium obiectorum ro e a non levetur illico incipiens emebri comprentatio appareti atque inci mentem ence ali com- so. Sonitur aurium eam visus besetudine, or Diapressionem in hoc casu indicate aucto malo, te- cundum nares graυitate. menteme-- , o famnebrae oculis observantur; & post, resolutis - guinem Prefundit Ib. Ios. p. 863. J. Similia pluri-mnibus eorporis viribus. cadunt homines ἰ & bus aliis in locis apud Ni pocratem habentur. frequenter in amplex iam, vel epilepsiam , te
g. 666. S Ed a debilitate eordis scimus ex signis defieientis circulationis rois. γ
In corde origo motus cireulatorii haeret : bellum, vel nervi inde ad cor producti, compti. nes enim humores circulantes per venas ad cor minitur ; sed de his antea dictum fuit. Agitur au- redeunt; per arterias denuo expellendi. Verum tem hic tantum de illa e dis debilitate , quae a quidem est, ad cordis motum , cum musculus causis in ipso corde haerentibus originem ducit; sit, requiri spirituum nervolatum influxum; vin licet reliquae conditiones, ad cordis motum reis rum eor per interpositam cerebelli machinam ει qui sitae, di extra cor positae bene se habeant . hi ipsi novi motus muscularis originem parat , in hac autem eordis debilitate in Commenta- dum sua vi sanguinem per arterias en Phali pro- riis β. 66i. dictum fuit. Cum ergo cordis vires pellit. Hine debilitatem cordis tantum novimus imminui possunt etiam ab aliis causis β. 661. adesse ex illis senis, quae demonstrant, minutam ωι. 664. 66s. enumeratis, patet, difficilius distinis esse eius actuositatem. Uerum tota cordis effi- sui posse cordis debilitatem illam , cuius causa cacia Pellendo ex suis cavis sanguini impendi. in ipso eorde adest, cum effectus semper idem turg adeoque motus humorum per vasa immi- fit. nempe defectus circulationis. Concluditur nutus signum erit debilitati cordis . Potest au- autem, debilitatem cordis proprie dictam a dentem cordis vis muscularis. qua contentum san- se, si nulla ex recensitis ha ctenus causis adsit , uinem movet per alterias , debilitari a causis atque tamen deficiat circulatio.
extra ipsum cohaerentibus p ut dum v. g. Cere-
f. 667. Ibi liquidi, sanguini similes, arte digesti , gelatinosi , blandi, exanimali bus , vegetabilibusque, vinosis, α aromaticis , secundum artem misti, saepe parva dosi dati, cum leni frictione externorum , repletionem efficiunt commodam ς inprimis si sumuntur ex idonea , contra morbi ingenium , materie.
Agendum iam est de euratione debilitatis ,
quae pro causarum varietate diuersa esse debet ; deoque singulis causarum elassibus singularis mellata convenit. Primo hie agitur de curatione debilitatis, quae ab inanitate vasorum. Exau
sto .liquido . fit. Generale hoe axioma practi eum statuit H*pocrates bor. 12. GR. 2. to. p. y.-ὶ , quod morbi a plenitudine orti curentur evacuatione ἰα contra ab evaeuatione nati tollantur repletione; adeoque indicatio curatoria in hoe eam iubet. ut restituantur exhausta liquida ; sicque
his repleantur inanita vasa. Verum in eo maxima difficultas haeret, ut restituantur illa . quae perierant de corpore. Possumus quidem cibos &potus ingerere debilibus corporibus, sed ut ex his restituantur perdita , debent ipsius corporis viribus sic mutari , ut naturam sanorum hum rum induant . Haec autem mutatio ingestorum vasorum S viscerum actionibus conspirantibus