장음표시 사용
131쪽
effemis sit; & ingens aestus in febribus saepe o
ter Uetur, antequam putredinis natae ulla sisna a Pareant . Praeterea, si putredo calorem taceret, cadaver post mortem caleret tanto plus , quanto magis in putredinem tendit . uti optime Ηeι- momius t vide loeum allegatum in Commentariis l. 68s. scholarum opinionem redarguens Notavit. Dum valida phtesmone partem cory tis obsidet. mainus calor in illa parte percipi. tur ; ubi vero in gangraenam . vel 3t sphace. ium . phlegmone talis abit , corruptio Pessima sequitur ἔ verum abest calor . licet in ol. dum tabum diffluant partes sic eortu piae . Ubi vero
tabus ille ganeraenosum contiguis vatis vitalibus receptus stimulo suo motus humorum vel eitatem auget. si et maior calor in toto corpore , quamvis idem frigus in partibus iam emo tuis maneat t adeoque illud caloris in corpore humano augmentum tunc mi me agnoscit redinem pro causa proxima , sed tantum pro causa remota ς per quam accelerato humorum per vasa motu augetur attritus , a quo calce pendet tanquam a causa sua proxima. Si enim putredo facta ex se calorem faceret, in membrosphace lato longe maior , quam in reliquo corinpore , deberet adesse .
f. 699. UIN ex eadem perspicitur origo, natura, emcacia siccitatis,' & e I ratio inde dirigitur , quae potu , sotu, balneo, clysmate , gargari Lmate, ex aquosis, sub acidis, mellitis, laxantibus fit.
Siceitas inter effectus caloris sebrilis numer tur , uti constitit ex illis . quae ad s. 6 . dicta derunt atque ibidem demonstratum fuit tam in fluidis , quam in selidis corporis partibus , ficcitatem nasti dum nimius calor adest. Ade que ex illis . quae hactenus tradita fuerunt de calore febrili . poterit etiam intelligi tacitatis origo, eiusdemque natura Ac emeacia . Siccitas autem in fluidis nostris ademe dicatur . quando diluentis vehiculi aquosi debita copia descit ;unde reliquae fluidorum partes concrescunt δα adunantur in maiores moleculas . quae per ultimas vasorum angustias tranfire nequeunt nlalidis vero partibus eorporis adesse dicitur idem vitium . quando illae delectu liquidi alluentis exarescunt, rigidae fiunt. δε contrahuntur . Adeoque siceitas 3t in isti dis 3e in fluidis partibus semper defectum liquidi, quod naturaliter adesse debebat, supponit . siccitatem autem adesse novit Medicus . si partes illa corporis no-Bri. quae naturaliter semper humidae sunt, aridae. .ppareant; quod emo imprimis in externa corpori r superficie distingui poterit i di inde non sine ratione concluditur. in Internis pariter codiporis partibus simile vitium obtinere. Cutis no-sra . tenuissimo halitu. ex arteriis exhalantibus expresso , semper lavetur. δ laxatur ; simulac illud deficit. exarestit cutis, δα squalida apparet ac durior ut in febre ardente lanesto omine toties observatur. Nares internae , lingua , ingivae . palatum . fauces . 8t totum os internum in sanis hominibus in omni puncto ma dent ; oculi tenuissima lympha irrorantur ; fledum illa defieit, pulverulenti & squalidi apparent.. Si ergo in illis partibus. quas semper in morbis curandis sollicite lustrare solent prudentes Medici, humiditas naturalis deficiat. novimus seeitatem adesse ἔ adeoque metuenda esse
omnia illa mala , quae ab humorum Per miniam a vasa impedito transitu pendent . Alia autem occasione s f. 6-. A. etiam dictum ruit , quibus fimis cognoses posset liquidi per nimium
motum labrilem dissipatio, id est siccitas; atque ibi illa figna enumerata fuerunt. Cum autem siccitas supponat fluidi , humores nostros diluentis , penuriam . adeoque &humorum immeabilitatem fle imminentem eo cretionem . de minimorum valarum exaresce tiam . dum solito humore non alluuntur ἔ Patet facile , quaenam remedia curatio siccitatis requirat . omni enim modo tunc conamux reddere humoribus illud , quod perierat , diluens nempe vehiculum . quod aquosum pro maxima parte esse novimus e unde 'aqua P tu . fomentis , balneis , clysmatibus , pargaris malibus ingeritur corpori , vel applicatuet rtibus illis , in quibus siccitas depreis
enditur . atque eadem Pera la antur vascula , quae per siceitatem contra cla liqui ais transmittendis omnem denegabant viam . λει duntur aquosis farinosa mollia , ut rigidae si ci late partes emolliantur citius . & aqua , lenitali glutinoso unita , quali magis haereat partibus , neque tam cito dilabatur de corpore . Cum autem siccitatem comitetur semper unguinis maior tenacitas , adduntur mellita , Ductuum horaeorum sucei . A l lupi & satiae ex his consectae s ut per haec adunatae iam fluidorum moleculae solvantur felicius . sicque liber fluidorum meabilium per vasa pervia motus re stituatur : hoe enim facto . abierit siccitas , &pristina redibit corporis partibus omnibus humiditas . Cum autem siccitas calorem majorem soleat sequi . atque calor ad putredinem dispoisnat simul his adduntur acida ; & imprimis illa , quae languinem solvunt & attenuant , uti sunt acidi vegetabilium succi, vel 3c fermenia tali , vinum acidulum , acetum Sc. Hac me thodo optime tolli poterit siccitas . & simul eis mendabuntur illa vitia, quae siccitatem comta
132쪽
DELIRIUΜ FEBRILE. 333DELIRIUM FEBRILE.
3. 7ρo. Elirium est idearum ortus non respondens externis causis, sed inter-I .nae cerebri dispositioni, una cum ludicio ex his sequente, I animi affectu, motuque corporis inde sequente: atque his quidem per gradus auctis, solitariis, vel combinatis, varia deliriorum genera fiunt.
DELIRIUM. & DELIRARE sie dictum volue.
Tunt Etymologi , quali a recto recedere ἰ lira enim Mocabatur scilla recta, quae in agris duce-hatur . ut terrae uliginem reciperet; unde delixus dicebatur homo. quod a recto ordine & liis ra quati aberret . Alii maluerunt vocabuli huisius origmem ducere του quod a M'enussae , ineptiae , derivatur . Quando desimum se tox & perpetuum, a cere hro primario affecto cum febre acuta adest tunc
vocatur Phrenitis i vide l. I. t hic autem
loci tantum agitur de deliri . tanquam lympio male labrili ;quod nec perpetuum semper est; & ipe absque cerebri primaria affectione adesse ob
ervatur . Si e v. R. multis hominibus contingit,
ut in vigore validi paroxysmi febris intermittentis delirent; finito vero paroxysmo, illud de Iirium abest iterum. Tala malum distinxerunt
a Phrenitide Medici . & summo quidem iure ;tuncque simpliciter vocaverunt delirium. veteres Greci hoe symptoma vocabant
Ut autem rite intelligatur, quid proprie dicatur delirare . sequentia considerari merentur. Idea vocatur res cogitata & est imago in mente percepta, alia hoc . alia illo tempore. Quatenus vero idem in nobis fiunt a caulis extra nos sitis . videntur pendere a mutata superficie Nervi, per attactum moti obiecti excitata Herm.
Illa mutatio libero nervo propagetur ad aliquem in cerebri medulla locum . Ultima autem haec mutatio in cerebri medulla facta tam simplex Videtur, ut vix indagari. multo minus explic ri possit. Interim tamen ab hae mutatione,qua liscunque demum fuerit. oritur in intellectu pe Cipiente cogitationis mutatio . quae nihil repraesentat. Quod est in actione objecti, uel passi ne organi ; sed tamen eandem actionem eius. dem obiecti in idem oretanum sequitur semper
eadem idea. Nexus autem ideae cum illa muta ione medullae cerebri non concipitur ullo mo. . & a nemine explicatus fuit et experimentis tamen certissimis constat, eidem mutationi necti eandem cogitationis mutationem. Sic si millies videam circulum . toties habebo ideam ei culi . Si ergo a quacunque demum causa in cor pore latente . nervi, spiritus, cerebri medulla . eodem modo afficiantur. ac fit a causis exter. nri, ultimam superficiem nervosam organorum sentientium mutantibus . ideae similes excitabuntur. Haee autem perceptio ideae . natae ex mutatione physica organi sentientis intimi , sive
sensorii communis, a causa interna , vocatur imaginatio
A tali autem mutatione sensorii communis , m. III. quae fit absque causis extemis In seniuum Org
na agentibus, nasti in nobis ideas novimus dum in somnis varia videmus . audimus . ratiocina mur, animi affectibus movemur die. sie ut ni
hil fere vigilantem hominem assciat, quin &smile se quandoque offerat dormienti. Praeterea invenimus in nobis hanc potestatem , ut possimus per voluntatem in inserio communi re tinere eum. statum . qui oritur ex actione diis
stincti & vividi obiecti i dicitur Attentio tu ius enectu idea distincta. clara. vivida,diu pr
sens habetur. Possumus etiam efficere ut rein nascantur ideae. ope objectorum in sensivam opingana agentium praeceptae antea ; ieet non renovetur obiectarum in sensus actio, docet Mem ria. Possumus in nobis excitare ideas ta es quais 4es nunquam ante ope sensuum percepimus r ut dum v. g. chimaeram nostra imaginatione fi
gimus . Ex quibus omnibus patet, ab interna mutatione sensorii communis posse in nobis e eitari ideas. absque ulla ope causarum . quae
Delirare ergo dicitur homo , dum idearum
Ortus non respondent causis externis. sed ab imterna cerebri dispositione mutata pendent. nata praeter voluntatis imperium. observamus enim quandoque aegris. dum incipiunt delirare . ho renda phantasmata observari, quae adeo detestariis tur , ut omni voluntatis nixu delere conentur has deas. nec possint tamen. Varii autem deis uriarum gradus observantur ῖ aliquando enim haec mutatis a causa interna in sensorio comis
muni facta tam levis est, ut minor sit illis ctionibus , quas impresserant consuetae potestatea rerum sensibus perceptarum tuncque ideae sienatae facile delentur. & cedunt illis , quae lenis suum perceptione oriuntur hie quasi primus
delirii gradus habetur , dum aegri se quoddam
objectum sentibus percipere existimnt, moniti tamen ab adstantibus facile vident , se dece pios fuisse . Ubi vero haec actio causae interianae in sensorium commune tam valida est , ut vel aequet . vel & superet illam mutationem . uae per sensuum organa fit; nulla ratione per
uaderi poterit aegris , extra se talem Causam non adesse . per quam hae ideae excitantur; i primis fi olim similes ideae ab obiectis externis nata fuerint: tunc enim fit missime credunt, tales causas externas renatas esse A irascuntur amicis, qui negare audent talia. quae ipsis adeo eviis dentia apparent. Distinxit hoc optime Cemur sta . c. 18. p. 148. 14o. ubi de phrenitide agens
133쪽
U . Si enim illa mutatio eausa interea latente
in sensorio communi tam emeax fuerit, ut peret effectus omniam aliarum causarum in senis orium commune agentiam . tune illa idea menti semper praesens manet. nec ullo ratioci nio poterit emendati . . Tamen in miseris illis intimum illud mentis conscium . ct idearum quasi fundus . manet aeque bonum ae in aliis tuam si subitanei quid & improvvisi ipsis acciderit , ct pro momento bene respondent paulo post, deleta vivida hac impressione , relabuntur
Verum ideas perceptas sequitur iudicium . Adest enim in nobis facultas plures ideas simul
coctandi. quae vel eaedem vel diversae videntur. S simpliei intuitu intimum illud cogitans in nobis videt, an conveniant tales ideae . an d .
versae a se invicem sint, sicque iussimum factum est. Totum enim illud. quod in nobis iudieium vocatur. pendet ab intimo illo cogitante contemptata suas ideas. Unde dum iu deliran. ta homine . a mutatione sensorix communis ab
intema causa ficta , nascitur idea , atque illa
comparatur eum simili idea , a caulis externis in sensuum externorum organa agentibus olim nata . A per memoriam repraesentata . seqvitur
iudicium amrmans , si lea illas ideas a similibus causis ortas fuisse ; adeoque delirans firmis ter tunc sibi persuasum habet. talem causam existra se existere . qua olim in senstrum organa agens timilem ideam in mente excitaverat i si
nempe aeque vivida sit illa impresso a causa imterna. mutante sensorium commune . nata, Reruit illa. quae antea per sensuum organa ab O, tectis externis fiebat. Uti autem alia occasione e vide Commenta via F. to dictum fuit . quasdam ideas comitatur allini eratum. vel ingratum, quod inev tabili necessitate rapit totam mentem , ut ibaud gratum faciat perennare, ingratum vero re. moveat vel destruat . Singulares illos animi motus , ab hoc gaeato . vel 3ngratia 4 ideas C m ea te . natos . dixerunt Rnimi affectus vel Pathemata. Illos vero animi assectus sequunturdi corporis motus, Per quos coriatur homo L Iud displicens removere vel destruere . illud placens retinere . hinc ubi delirantibus hominibus tales ideae nascuntur, quae validos animi affectus excitant. de lecto exsiliunt, adstantes lae. dunt , fit summos cor oris motus incredibili sae. pe vi & o tu faciunt, ut vel fumant, quae ri . Gitura credunt. vel arripiant talia , quae fixpe runt. Hae sunt illa desipientiae , quas ferin s . Sye νωδε Ηιρρου res Praditi. om. iab. I. sext. 14. I om. 8. yag. Is. er ah δι fortis . voca
I clum nec ratio , nec minae , nec pericula abuerrent miseros, quo minus sibi saepe aliisque
Cum autem & ideae perceptae quandoque R- diaphorae sint, sive non habeant sibi adjunctum uiud placens νel displiceris. potest S sensorium
Commune affectum esse in morbis sic, ut delixent aegri, quamvis nee animi affectus, nec va,
lidi corporis motus deliri a comitentur . Talia videmur esse illa deliria, de quibus dixit νειμ
mcrarer c Ibid. rem. 3ι. pag. 721. t Tremulae . obstrere, desipientia . ct tibi agri continuo quasi attrectando aliquid palpane hoe enim sensu vo Cabulum explicat Galeatir vada orem reae. In Commentario enim hujus loci monuit Galanus t Ibιd. . plurimos homines ,
atque etiam Medicos aliquando errare . dum Phreniticos non credunt aegros . nisi exsiliant de lectci vel vociferentur . ideoque merito v cari obscutas has desipientias . cum tamen Pensimi ominis saepe sint, adeoque harum cognitio quam maxime lit necessaria . Cum enim omne
delirium ponat cerebri medullosi aflectionem morbosam . uti sequenti dicetur para grapho rpoterit A in tali casu ingens periculum adesse . licet non adeo magni tumultus a P .
si autem a tali mutatione sensorii communis.. causa interna morbosa producta. nascatur I
lis idea, cui similis antea nunquam in mente exstiterat. tota mens hanc admiratur . A perturbatur . sic epilepticis in ipso paroxysmi ino
ulta contingit habere ideam colorum. Odorum . saporum Sc. quos ad nullos cognitos se resertae Posse testantur. Sic in somnis habemus aliquando ideas talium rerum . de quibus nunquam am ea cogitavimus ἔ unde admodum probabile via detur. & in morbis similia quandoque continis gere . Ac simile quid indicatur in L oacis Prae
ρον ulcι e . Dum enim talis insolita idea nastiatur . homo quasi attonitus stupet . ct uti iti summo metu fit, vox faucibus naetet. Meminime aliquoties talem delirii speciem in morbis acutis observasse , ubi attoniti quasi di taciturna iacebant aegii . dum interim vultus mi aer tum ex Primebant summam admirationem &-- tum ἰ ct in pluribus non diu post horrendae conis vultiones sequebantur . Si iam simul summum placens, vel summum displicens insolitam tantam ideam comitetur, satis apparet, quanta tu bae exspectandae sint. Pa et ergo varia deliriorum genera esse, prout vel simplieiter tantum nascuntur ideae ex muta. in dispositione cerebri a causis internis ; diversa iterum pro magis minusve valida impressione . quam faciunt tales ideae. Dum iudicium ex i- deis sic perceptis sequitur . iterum aliud dτιιrai penus habetur: si gratum . vel ingratum hasideas comitetur . solent nasci animi affectus main is vel minus impetu oti . atque eosdem sequuntur plerumque tunc corporis quidam motus. v de iterum alia deliriorum diversos Patet . . Cum autem animi a flectus tantum imperium
habeant. tam miris modis corPus mutate Pos.
sint vide Commentaria β. io . apparet, di-
e fas omnino deliriorum sequelas esse , prout hos illorue animi affectus excitaverint . Longe enim aliam mutationem corpora inducit ira , quam
134쪽
6. 7oo. 7or. DELIRIUM FEBRILE. 13s
quam metos; gaudium quam tristitia M. Unde iam Dactis saepe corporibus exspectanda sint .
quae eum studιo, perieulosiora. Si iam delirantes saria . pessima. Explicata iam delirii natura, ct infidias suspicentur, 3t omnem cibum S potum enumeratis praecipuis varietatibus, unde reliquae respuant, uti quandoque observatur , vel inani intellisti faeile possunt, indagandae sunt causae , metu imminentium hostium omnem somnum a quibus constitit. per fidelia observata , delia caveant , patet satis , quanta mala in morbo Ilum produci.
7or. D Onit ergo. semper cerebri medullosi assectionem morbosam , quae ab I obstruetione quacunaue; impedito influxu, transfluxu, effluxu per c rebrum et violentiori velocitate; ltagnatione; & plurimis sane causis oriri potest; ad quas investigandas serio incumbendum, ut fiat curatio.
Cum erect in delirio mutetur interna Cerebri dispositio, sic ut inde naseantur ideae . quales insanis hominibus ab externis causis in sensuum organa agentibus fiunt, atque ab his ideis e citentur animi affectus ἔ hos excitatos sequam tur validi tam corporis motus ; patet, debere hane dispositi em morbosam afficere illam
partem corporis nostri , a qua pendet perem Ptio istarum mutationum, quae in nervis omnutius corporis ab obiectis externis excitantur, SPer quam partem, Per nervos ad musculos ten-clentes, excitantur motus. Verum constat directis experimentis . ad sensuum perceptionem , ct motus muscularis exercitationem , requiri liberum commercium nervorum cum encephalo,
unde originem ducunt e si enim litatura vel alio qpocumque modo intercipiatur hoc com. mercium, deficit sensus 8t motus in illis parti bus corporis . ad quas nervi ligati deseruntur . Et cerebro compresso, v. g. ab effusis humoribus intra cranium , Omnes sensus & motus u luntarii delentur; uti in vulnerum Capitis hiis citia dictum fuit. Est ergo in eerebro locus, a quo nem omnes. sensibus Se motibus voluntariis perficiendis des mari . originem suam clueunt Idi ad quem locum perductae mutationes illo. rum nervorum faciunt illas ideas . animi a fle- us , motus corporis &e. nasci t illum autem locum, qualiscunque demum fueritivocare so.
erit Mediei sensorium commune, a quo muta bilitas cogitationum a mutato corpor , ct viacissim mutabilitas eorporis a mutata enitati . . ne Pendet. Cum antem omnes nervi , quantum huc usque per Anatomen Gognosci potuit.
in sua origine fle decursu distinctissimi sint ,
neque cum adiacentibus aliis uniantur unquam. sed maneant separari ; patet . sensorium commune esse congregationem omnium locorum in cerebro . unde fibrae medullosae, quae nervorum proprie dicendam substantiam eonstituunt . Mi ginem sinunt ex eorticali dicta cerebri substa ri . Adeoque patet , delirium semper Ponere cerebri medullosi assectionem morbosam , qu nlam In medulla eerebri ille loeus est . unde idearum ortus pendet.
tam medullam cerebri , ex vasculosa corticis compage quae per iniectiones Anatomi eas e monstratur oriundam . illique . uti videtur , continuam. pariter minimis constare vasculis , quae tenuissimum totius corporis fluidum ferunt. patet, hie omnia illa vitia locum habere po se, quae in maioribus vasis . crassiora Ruida conistinentibus. observantiar . Poterit enim & hic obstructio locum habere ἔ dum v. g. ab externaeeausa comprimente angustantur tenerrima haeQvaseula. Quidquid etiam impedit insuxum . transfluxum . & em um per cerebrum , P terit deliria producere; quin turbat secretionem di motum spirituum nervosorum per nervos 2 medullam cerebri ipsam . Praeterea videmus . in reliquis visceribus requiri determinatum ν locitatis impetum . quo fluida per vasa , ill rum iubstantiam eonstituentia , moventur. at que turbari viscerum illorum lunctines a niis mis rapido vel lento motu i idem ergo di in cerebro Uerum erit. Forte a sola violentiori v loeitate in labrium intermittentium summo vi-pore delirant multi; atque ideo cessat delirium in his, dum, declinante Paroxysmo , minui
tur haec velocitas. Omnes ergo causae obstruis
ctionis. st inflammationis. eiusque sequelae hie
oeum habent. omnia. quae motum circulato rium nimis aecelerant vel retardant . hlaz pariter facere possunt; quate mas nempe humorum motum per cerebrum impediunt, vel turbant .
Adeoque patet a Plutimis causis produci posse
hoe malum . verum omnes illae hactenus memor tae eau
is . a quibus cerebri medullos assectio morbosa Pendet . unde delirium producitur. in ipso cerebro haerent. Interim tamen ab aliis partibus eorporis a flectis potest fie amet sensorium comis mune . ac si causa physiea tu ipso cerebro prae exstitisset: cum tamen longe aliis in locis hae. reat origo mali. Res haee summi momenti in Praxi Medi ea est . uti facile patet . adeoque se
riam meretur eonfiderationem .
Veteres Medici iam notaverant signa futuri delirii ex mutationibus observatis in aliis cor Poris partibus. Sic Η merates dixit : In Pro.
135쪽
gno'. textu 28. Tom. V l . putua m. Quod si Fidelis observatio morborum domit . sordes
an wλπMorio Puttur quoqωρ insit , Perturbatrois circa praecordia haerentes . sive ex indigestiti m nem signifiιaι υρι di tirarem. Iuxta υentrem anfr- teria assumta & hic corrupta . sive a contagici Me Patm. ιδυο etf3 -ur 3 ems ouer factunt Coae. morboso, vel a sponte secretis liquidis, nec ex-Pra γt. n. 39ς. m. s. .rg. 85o. . Imo Ga cretis tamen , sed hic staenantibus A corruptis. Ioux aperte oracerat De Dm t. Us I. g. e. . t. natas , turbare posse omnes actiones cerebri . . pag. ω. . quod Larix epilensiae, rara , comm deliria . furores A alia pessima mala producere. a . curiae ses, detina . meia σebotra qu/ι-dam Et iam apud Uinmeraeem l De AOAιonia. eam ob stomacbum tm,ecratim . consentiente princiis l. Tom. r. 'ag. 6a1. huius rei vestigia inve-νο , quod tu erν bra re ne is est . Et alibi niuntur: imam enim Phrenitidem fieri dixit . de ore ventriculi sminentia habet c commentar. a b iis . quanda commota ad instera re septum . .. Η πων. de victu in mονιδε aciatas toma rea inclum resederat. Quantam efficaciam h 11. 63ιna I. ὶ κι γ partes quamυis beant quandoque medicamenta & venena in iis pro Mia1 πρψrae non sint , ob generaι tamen co-- psum celebrum, licet tantum Inventricula ha mun/tatem . υH qua usam emonis proprιeta reant , illisque exeum inde . illico tollant rem . 'artes faciat tum principia cont/nentes I.e omnia mala ἔ alia occasione c vide Commen. ni. Os urtur υεntrietili , quum vitalam D. taria β. aio a. dictum fuit. Heι--u . dum Irarem ad 6Nathiam due r. seu stas inferi ; similia eontingere viditat saepius in morias . quum Hro aurmalem pro is a Peliatam . desiis nempe materialem causam morbi haerere indit. - υeI mn- ones . Quamvis autem a Fariis sito satis loco ab illa eorporis parte, in qua eL
loos eo oris laesis , , dissitissimis quidem , lactus illius eausae morbo in observabantur i ν fen cirrum commune turbari posse constet ex eabat illam potestatem, qua una Pars Effecta D. illis . quae in Vulnerum historia . uti etiam liam distantem turbat, ainariem re3 -- ί n xu Capitolis de Dolore di Convulsione dicta fue- va quidem . neque tamen adeo inepta . phrasrunt atque postea illus adhuc probabitur . I. B. Hesmoni. en capit o . Ignota actio regi ubi de Melancolia , innia , Erilepsia dic. minis y. 268. ροα . Haec autem videtur suisse diisendiim erit tamen delirium . considera. huius viri opinio, singulis iste partibus corp tum tanquam symptoma sebrile . frequentiss. Hs nostri inesse potentiam quandam, per quam me observatur adesse , dum circa praecordia in alias & distantes quidem, possent agere, ab mali origo haeret et quo lablato , delirium que contactu eorporeo; M tamen, ut non in tollitur . licet capiti nulla medela adhibe, omnes singula impeνium tale haberent. sed tam.
D. H. - . s. pagina 6. in . Alibi vero 3λ . Unde di paulo post dixit: Regimen est ,
dixit c Db. tr. - . M'. payna 28s. . Ema qua tina para parat alteri c ιβιd. pag. Em. -m. bomtur αδ inferiore viseerum pane separantuν M. γ . Sola autem experimenta demonstrabant membra rs , euae praeeordia amellant . qu/a illam actionem regiminis unius partis in aliam. Mi marem πων , γνου g et ast etiaverunt licet non adeo intelligeretur modus , quo illa PMenas . Et patet ex illis . quae hunc tex- actio fieret. Sic barba in viro peneratur pube tum sequuntur . quod praecordioraim nomen talis tempore . dum semeti sue undum consic, diaphragmati tribuerit . plurimis tamen altis turr in castratis barba deficit. in quibus & t in loci de praecordiorum duritie di mollitie dε. tus saepe corporis habitus, ct anima propensi xit , tanquam tactul obviis , adeoque δε alias nes miro modo mutantur; per hos enectus. MPartes h ic nomine designavit . Et apud Ce Nationem testium in castratis sequentes clem -- fum t ιεδ. q. - . am pugina isp. 36o. ο ρ - strare voluit Helmomitis actionem regiminis , νιbus Hur focis . praecordiorum durorum , qnam testes habent. Uteri in sequiori sexu asim ilium , tumem iam dic. mentio fit ; satis sectiones varias huc retulit , quae nunc gulam, que Patet . p aecordia apud ipsum idem signi ει pulmonem. uentriculum &e. summa cum a Care . quot in Chondria a pu 1 Hιννωνα- δα xietate At miris saepe symptomatibus assiciunt . Fel quos Medicos Graecis veteres . Neque Wi- atque explosit scholarum opinionem , quae Rina dentur tantum illas partes hoe n mine designas, lignis vaporibus. ab utero ad has partes elatis, se, quae sub cartilaginibus costarum recor, uti deducebant omnia haec mala Quin im Creditur . 1 e simul omnia , quae Epi strio sic diis clit. illam regiminis actionem pomo conside stri. O continentu . Unde hodie communi in arte tanquam υim , quae Deis instar νον- ς ρμγ . usu obtinet , praecordiorum nomina intelligere υοι obiecta fouem stia, aseit m amyo' t. iuxta .m ta illa , triae hae ent in ulci spatio . quod do4um s F.es sibi a Creatore ferauualiter ἔ- inter diaphraema ac planum pernendiculare , mantator Oid. y. 1 1. Num. . . , Nisi enim circt finem diaphraematis in lumbis electum . ex instituto Creatoris illa vis . quam actionem S ab'rumn bini tam sic diutilens, concipi pol regiminis vocavit. limitaretur ad qu sdam νυ est adeoque cor ua complestantur caritiam lex ; cur barba in mento, At non in fronte, aut
distam. hypochondria , epigata ivn. alibi increscita cum sit testium unaverisa it
136쪽
lud luminis eruvium per totum. Sussiciet Mein
dicis per rerum experimenta novisse mira Illa
imperia quarundam partium corporis in alias . licet forte, subtilibus disputationibus non adeo indulgentes . ingenue fateantur, se non evidenter intelligere modum . quo hae actio fiat. Rctionem illam in dissitas partes absque ullo medio corporeo perfici doluit. Ηeιmoutius, verum hoe probatu dissicillimum foret . omnes enim corporis partes sic uniuntur inter se . ut Himpocrates t De Deis tu homine cap. t. tomis T. pag. 3s7. in dixerit, Prineipιum corporis mIba quιdem
nuιIiam υrdetur . sed partes omnes peraeque principium . omnesque finis. Descripta namque circu-D . principium nou inυenituν . Eademque ratio morborum in toto eo ore Et paulo post subiun. git sequentia maxime notanda I Singulae vero corpor 1 parres , altera altera , quum istic υeι ιι-
cis . Venter capiti, er caput carnibus ae wnrνι ἐω reliquae omnes eadem ratione , quemas modum venter capiti, or equi earn bus ac υentri. Leg meretur integrum hoc HUnocratis capitulum ,
ubi di plura alia pulcherrima habentur , quae huc pertinent: patebit tunc, credo . Heιmontii
hane opinionem non adeo novam habendam e Dis , licet aliis verbis hanc tradiderit , & miris modis hanc explicare conatus fuerit. Nec mi tum est, heteroclitum illum virum plurima ex veteribus Medicis hausime . cum ipse fateatur I. R. MImrnr. in Capitulo studia autor . pag. 16. u. 1 f. i. se bis opera Galeni. semel Hi merarem , cuius Aphorismos fere memoriter didi. Cerat . totum Avicennam , & tam Graecos , a. rabes. quam Modernos sorte sexcentos serio &attente perlegiste non tantum . sed 3e per locos communes annotasse . quidquid singulare in illis At calamo dienum videretur . Dicit quidem , piguisse insumti laboris atque annorum . dum collectam suppellectilem relegens suam cognosceret egestatem . Verum admodum verosimile videtur , non penitus deletam fuisse memoriam illorum . quae legerat, quamvis postea solis me. ditationibus indulgens illa . quae ex Veteribus hauserat . in succum quasi 8c sanguinem con Verterat . aliis verbis enunciaret , & pro novis& inauditis traderet; in se ius forte , se Prim horum omnium idetas ex Medicis Antiquis hausisse , quibus semper iniquior ubique In suis in
Cum autem nervi per omnes & singulas partes corporis di pergantur , omnes ab eadem rigine . encephalo nempe. oriundi . omnibusque cum sua origine liberum commercium sit et &Per nervos absque ullo notabili temporis inte
vallo illud impetum faciens το ἐρομῆs Ηino
cratis emeaci voluntate determinatum partes
corporis, ab encephalo etiam remotissimas, mo. veat ; 3t vicissim mutatis per obiecta externa nervis mutetur cogitatio illico I videtur admodum probabile esse, actionem iliam regiminis . qua una corporis pars alteri quasi imperat, pendere a nervis. Videtur ulterius confirmari haee
opinio, quia illud regimen in alias partes , ct
in ipsum etiam sensorium comune . maxime observatur in illis corporis locis . quae plurimos nervos habent; ct imprimis ubi locantur ma mi trunci nervosi. qui propaginibus nervosis e missi plurimis aliis partibus prospiciunt . Unde superius illud ventriculi orificium, cui paris octavi trunci adiacent , & ramos adeo copiosos dant, ab omni aevo tali regimine praeditum inis ventum fuit. Non mirum ergo videbitur. fi hoe in loco collectae sordes , sive a bile acriori sponte sua . vel per febrim mota & corru'ta , totum sensorium commune turbare possint , atque, his sordibus excussis , excitatae turbae fioleant illico. Interim tamen mhil in talibus caissibus invenimus, nisi simplicem tantum contavictum nervosae ventriculi fabricae a vitiosis hie stabulantibus humoribus . neque intelligimns modum, quo illa mutatio in sensorio communia tali'. causa contingat . Sumcit tamen Medico
novisse . a talibus in his loetis haerentibus fieri posse deliria , convulsiones &e. quamvis ignoret omnino. qua lege haec fiant. quia . hoc cognito , saeue invenit indicationem curatoriam .
quae iubet, haec illico tollenda esse . Optimum
en/m ea . 'ad curationem aegrotaurium Pararum
accedere per eas , quae morbos faciunt; se enim quam optime quis aegrotant1I partis strinopia medebituν s Hippore. de ιπιs rn homine c. I. t. o.
Monitus ab optimo Praeceptore , frequentem satis delirii in febribus causam esse sordes circa praecordia collectas, postea attentus huic rei viis di saepius hoc verissimum esses & unico vomiistorici dato, excussa hac saburra , recordor plures ilico resipuisse. Cum ergo a diversis adeo causis delirium insebribus fiat. patet satis, omni cura has in v stigandas prius esse. ut curatio rite institui posisit. Nimiae velocitatis. stagnationis , obstructionis. inflammatorii vel glutinosi frigidi lentoris quibus turbari vel impediri possunt influxus . transfluxus, effluxus humorum Per cerebrum , signa alibi data fuerunt . Sordes autem circa praecordia collectas docent imprimis sequentla . lingua sordida . tapor amarus fastidiosus , nauisse a , vomitus , anxietas et confirmatur haec di gnosis, si nulla signa doceant. lias causas ad .
esse, a quibus delirium exspectari possit.
Am pro varietate illarum ot. diversa remedia , Sc 'medendi
. . N methodus debent eligi I pediluvia, epispastica Pedum & Poplitum g
frictiones harum pati inm; clysmata diluentia saepe applicata οῦ victus tenuis, P
tus sedam , deobit ruens , diluens , medicamenta ad caput emollientia οῦ emetica
137쪽
quandoque ς purgantia I levia anodyna; cruoris ex pede emissio ; haemorrhoidum
solutio; menstruorum laxatio, Primaria habentur.
Cum autem interna illa embri dispositio , a pore. Prore r. I. Iaβδ. ω. . Linguam alaeram qua Oelirium oritur, varios habere gradus -- er aridam inter Phrenitidis signa recensuit I-Fervetur vine . O .l sic ut vel fimplices nascam ridem pag. 6 . . Languam tremulam Pro sign tur tan rum idea , facile delebiles . quia minor non constantis mentis habuit ιιιsem pag 7 3. est illa mutatio sensorii communis a causa in- er in Coaria Nam. 134. ubi iussar dubιi Proponι- rema producta , quam sunt illae impressiones , tur boe figurem pagina 86s. . Faciem Moy c
quae ab obsectis extemis in sensuum organa m is ram ρο ιονυωm aDesiam huc pariter retulisse gentibus fiunt ἔ vel ideae tales in delitantibus videtur Iu coaeis Num. 2I4. Ibidem Pagina natae tam validam mutationem sensoria comm. 85ι. . Inter praecipua autem delirii futuri sinis pro sua causa habeant, ut aequet vel in in ena est hoe habebatur 2 Praeter conjuetudinem ainret actiones obiectorum externorum , tuncque quid Deere , μι atiquid maguo studio curare iudicium, animi affectus, ct impetu isssimi co . νε ετ αυσεαι prius non coc etiam, aut contrain porri incitus saepe sequuntur i, atque tune saepe rium . pravum ac destrio proιmum i uid. . 68.
vix deleri poterat praesens illa conditio lentorii p. 8so. . Designat enim turbari iam sensorium communi fi . licet et am tolleretur causa . quae commune. unde iudicium & animi affectus hostprimam huic malo originem dederat . Cumque sequentes pendent. Huc etiam reseruntur ferox& ob animi affectus validos limul natos . δα - νυμ-iam in bomsne moderato In Prorr&ιιeis. Corporis motus hos sequentes , pessima quaeque i. tom. 8. pag. rso. . & illa, quae indecore Re- in morbis metuenda fini ; patet omnem curam runtur ab homine verecundo, ut fla us Duone adhibendam esse , ut delirium in primo quasi miis i I. prognis. ιιι d. Pag. 6 o. 6 I. l , nisi de limine rognoscatur At cureturi & attendatur ad inclustria aegrum hoc fecisse constet: Manus a illa signa . quibus delirium ut evi futurum vel te faciem atrouere, mHeas quasi venari inani iam incip. ens detegi possit . Optima compar Pera . Decos eamere de Dei bus . -ι pariete c Milone have rem elucidavit Galenma n Commenti bidem pag. 6ω. in . Et in se ipso hoc expertus
enim plantae etiam vulgatissimi usus . dum re- γ. yag. 433. . Quum enim per aestatem febrecens e tellure emergunt, non distinguuntur nisi ardente uecumberet adhuc adole Dens. putabata peritis hortulanis I adulta vero ab omnibus festucas atri coloris ex pariete . simile R in no faeile eoanoscuntur e sic etiam ferox delirium . cos ex vestibus eminerer quos dum auferre tenis in quo aegri lecto exsiliunt furibundi . clamant. tabat, nihilque iis digitis inveniret , acriori adstantes la de re eonantur &c. neminem latet et adhue studio idem faciebat. Quibus dum occ verum dum incipit formari illa interna cerebri pabatur , studiebat ducis ex amicis adstantibus dispositio, delirii suturi eausa, in suis quas im clicentes: Iam re so os bις e-Iιιι re festicas cunabulis adhue delitescens malum non nisi a m)tixit. Tunc autem statim intellexit . se haec peritis Medi eis cognostitur . Haec fuit ratio qua- fecisti ; de monuit am cos , ut opem ferrent,riere mure tes adeo sollicite enumeravit illa in phrenitium incideret . Ex qua historia si-figna , quibus futuri delirii metus iudicatur et mul pulchre apparet ille delirii tradus, in quo crer risum enim o time ε . tum, stur ea 'Mem ideas ab intema crebri diseositione natas non- semibur affectibus futinos prae υνών. in ρων. r. dum sequitur iudicium, nec animi affectus.Mο- Prognoi sentent. 3. tom. 8. Pag. 38ε. . Cum net enim Gaιeuias se sic animo constitisse . autem tanti momenti sit tuturum delirium prae- rat/onalis D Itas non υacillaret unde amicis noscere . non inutile erit haec signa colligere . dixit, ut caverent. Piura sparsim hinc inde ali Pronum tu venerem cubare, cia non assis tum est apud Hippocratem. signa delitii suturi invenuinetiam sano se decumbere, desινιum figmficat, aut tur; mocio tamen enumerata sunt praecipua α
Dentibus stridere, quibus Mu masMemm ea a me. Cum intem adeo divella cauta delirii labrilis es-ritia, infamam re mortem 'arre τι sιbidem sex. se possint. patet satis, nullam universalem metho- με. ν. Magna , s longo νem Me facta reistrario dum curationis posse tradi. sed pro varietate cau- deurrum uvifiear ibis. pag. oo . . Sa in υ- - lia requiri remedia . Longe enim alia medela octondria pia 3 insit, Perturbarionem is inficari requirit . dum inflaminitoria densitate spissus
νει deti me veνα- o res rerum imuera vorteris languis encephali vasis impactus haeret, quam si Se e. m ere r. moveantων, emes auda infanta est exhausto per vicit urnam labrim corpore deliret ho-
Ibid. pag. si . . V gitia futurum deti m ρω- mo. Cum autem delirium .eonlideratum tanquam fuit Ibidem 'ag. rus. . Si abscessus critici symptoma labrile, plerumque comitem habeat in morbis prodeuntes dispareant iterum, delirii maiorem velocitatem cireulationis; hinc ornm perieulum adesse st interitus. monuit I dem illa. quae minuendo coisiam humorum. verten- pag. 637. . ainis dolor acinus , cum febre eoo, do impetum versus alia loca. tollendo vel mervan-νinua er vehementi, ενawr. PericαIum enim est, do stimulum aeunt.vel diluendo & attenuando h bominem delirare oe interire Ibid. pag. 8o. . mores debitam illis meabilitatem conciliant . aut In coitis doloribus Hugι σοβ vomitias cum μνι- nimium impetum sopiunt. primaria hic remedistra ieci erringitio etiam i Uan. am Azm Daαι Ηιρ- habentur. Horum autem enumeratio jam sequitur.
138쪽
PEDIL IA, EPISPAsTICA PEDUM ET
TIUM . Omnia haec impetum,& ccipiam iam
minis derivant versus inferiores corporis partes, adeoque ab encephalo avertunt. Sanguis enim ex corde per arteriam a ortam pulsus Partim ve sus superiora. partim per aottae descendentis truncum versus inferiora , tendit: si ergo laxen. tur vasa partium inferiorum, adeoque A minuatur resistentia sanguini in haec vasa Influxu ro . Patet facile, majori copia sanguinem versus imferiora tendere debere, adeoque obtineri veram revulsionem ab encephalo . Balnea autem vapinxis praecipue hic prosunt, quia & potentius laxant & emolliunt. & praeterea nullus metus est, ne a pressione ii quidi . cui partes immerguntur, arctentur vasa . Constat enim ex hydrostaticis , fluidum premere immersa his corpora , & hanc pressionem crescere ad instar altitudinis fluidi .
Si ergo pedes immergantur ad paruam altitudinem aqua calidae , simulque curetur, ut vapor aquae nudatam inferiorem corporis partem tan-xat undique , pulcherrime huic scopo fata in et . dum fimul erectus corporis situs plurimum pro dest vide Commentaria j. ora. . Tumor am em S rubor partium tali balneo expositarum satis evincunt, majori copia versus illas derivaxi humores . Epispastica vero agunt , quatenus stimulis suis vasa partium, quibus applicantur. irritant in frequentiores fle fortiores contracti nes, id est, humorum vitalium motum Per v sa accelerant ἰ adeoque per sepius depleta eodem tempore haec vasa maior copia liquidi transit. Frictiones autem , demendo venas, em .iunt, uti sanguis facilius Pellatur per arterias, quae in vacuas iam venas is exonerant , adeoque pariter copia & impetus humorum vitalium deis vivatur versus illas partes . quibus fractio adhibetur. Facile autem patet. ct eoispastica, si ex acrioribus conficta suerint, ct frictiones , tali
Cum moderamine debere applicari . ut motum humorum per partes Inferiores augeant , non
ero adeo per totum'corpus . Videantur illa . quae de his omnibus habentur in Commentariis
TA . Emuntur enim si e faeces . laxanturi& λ-
ventur vasa intestinorum . itaque impetus a capite avertitur, simulque diluens liquidum hae VIa sanguinem commode incredi potest . Quantum vero usum habeant clysmata in compescen co nimio febris impetu , qui frequens delirii Caula est . alia circatione dictum fuit in Com. mentar. 6. 6IO. Si ergo ferox delirium urgeat omni trihorici tale clysma injici debet . donec emi ferit malum; cavendum tamen ne ubi deterbuit morbus, frequenti horum usu nimis dein
A. - EF IENUIS . Nihil nempe dandum est,
quod vel obstaculum. vel stimulum, R eren trit: qualis autem victus tunc conveniar Pluribus n Commentar. q. sop. d:ctum fuit. D
Ponacea. acidula, ut OxymeI . succi fructuum horaeorum. vel illorum syrupi aut sapae . quae in ostieinis prostant, hic optima sunt, A susticiunt. Uti enim optime in phrenitidis cura dixit ces
LUENS. Ex similibus parari poterit e diluens enim solum in hoc casu aqua est . cui dein talia miscentur quae causae . obstruenti solvendae apta sunt. Decocta radicum graminis , scorZonerae . fisari Germanorum Sc. lumini hic us sunt. Vitrioli spiritum cere visiae tenui instillatum . quam Pro Potu ordinario dabat talibus aegrisia quam maxime profuisse testatur bdenbamus S ei. s. ωρ. R. Pag. 239.
MEDICAMENTA AD CAPUT EMOLLIEN.
TIA. Dum enim emollientibus & laxantibus externae capitis partes foventur, minuitur resistenistia in vasis. quae his partibus prospiciunt. & ab externis carotidibus oriuntur. Impetus ergo dicopia languinis ab encephala avertitur , atque hoc respectu talia remedia prosunt . Sanguis enim . per carotides arterias pulsus. tanto munus urgebit internos harum truncos, quo minor resistentia invenitur in carotidibus externis . Unis de etiam in phrenitide conferre dixit Hi storem res De Assectionibus ciny. g. rom. X. P. Oax. . si caput multa calida lavetur.
. EMETICA QUANDOQUE. Quamvis enim
anter vomendum facies turgeat . oculi sanguine . II usi rubescant S lacrymentur, vertigo , aurium tinnitus, ct plura alia phaenomena observentur. quae docent evidentissime . inter vomendi nixum sanguinem maiori copia & impetu versus caput ferri . & vasa distendere οῦ tamen quando. que emetica delirium Pulcherrime curant. Usum autem habent in illo casu, quando a bile cci rupta. aliisve sordibus circa praecordia.collectis, uti in Commentariis β. 7o I. dictum suit . deis
lirium nascitur e illis enim tunc vomitu expulis
cegat hoc malum. Quibus autem signis haedistingui possit. ibidem dictum fuit. Si vero inflammatoria causa delirium nascitur . facile
Patet, emetica penitus noxia esse; quia tune inter vomendum maiori copia & impetu dum sanguis versus caput urgetur, summum periculum est, ne distenta vasa rumpantur ἰ Vel im- meabilis sane uis ulterius propellatur in maiores
vasorum angustias . Mecique auaeatur morbus .
Ubi autem signa docuerint , sordes circa praeis cordia haerentes delirii causam quidem esse . simulque tamen copia sanguinis abundet . vel inisnam maioriae diathesis in sanguine aliqua suspicio sit ; missione sanguinis prius facta . tutius lonee emeticum datur. De tali delicii causa mptime dixit Helmontatis De Febrahus ea . ID Num. 13. Pag. 7 i. ): QMd fagittat, Mitrii oe
139쪽
tamen in eo, quod universalem fere hane desurii causam statueret; cum tamen certum sit, diab aliis causis topicis, in ipso capite haerentibus, deliria nasci posse.
PURGANTIA. Dupliciter prodesse possunt rprimo quatenus saburram morbosam circa princordia haerentem deturbant; secunda . quatenus nimium impetum arteri fi sanguinis minuunt
vide l. a. , atque eundem a capite verius alia loca revellunt viue f. m. simulque copiam iiquidi vasa nimis distendentis tollunti vide 398. i. in Praecipue autem laudantur in hoc casu illa pur antia , quae simul solvunt humores,
neque magnas turbas in e ty re excitant , qualia sunt tamarinoi . crystalli tartari, soli a senae.
rheum, sal poly hrestus . di similia.
LEVlA AN ODYNA. Imprimis hie laudantur
flores papaveris rhoeados . e citumque aqua stil. lautia di syrupus. quae in ossicinis prostant: in illis enim non tam valida vis stupefaciens obse valui . led blanda tantum sunt anodyna , quae ct nimium humorum impetum sopiunt. & e citatas turbas spirituum leniter compescunt . A fortioribus autem narcoticis abstinendum esse in delirio febrili , unanimi consensu fere omnes
Mediei testantur ; nisi iam diutius duraverit
morbus. Ddenbamus t Sect. I. e. 4. p. 8ι. . de hoc symptomate febrilis agens, monuit , quod venae sectione, clysmatibus. refrigerantibus re mediis. aegros fie affectos sustineret donee in diuturnitatem aliquam morbus excurreret . di tunc tandem narcoticum largiori paulo dosi exhibebat , optimo semper eum eventu. Ubi vero tale remedium exhibebatur in initio , augme to , vel statu sebris, quam hoc symptoma coismitabatur i, observavit, illud vel non omnino Prodesse, vel & saepe obesset unde ante duodecimum morbi diem nunquam dabat. Ubi vero emeticum aut purgans datum fuerat in ipso e iam talis morbi initio, tunc eodem vesperi par oticum remedium propinabat, ut nempe tumultum ab his remediis excitatum in corpore edaret. Caeteroquin abstinebat, donec manife-M declinaret morbus.
ATlo. omnibus enim his modis tolι itur copia distendentis vasa sanguinis, minuitur nimia ci culationis velocitas ct avertitur impetus a capite, dum in dissi is quam maxime a capite locis UR is aperta liberum exitum sanguini praebent. Ab omni aevo observaverunt Medici salutaria haec naturae molimina. per quae . salutis vitatibus arteriis Profuso languine, a periculosissimis saepe morbis aegri liberantur . Quantum boni narium haemorrhagia larga in morbis acutis . sponte nata, sepe faciat. postea in illorum historia pa- ehit. Ipsam etiam Phrenitidem sie iudicari
ν. T. p. Mo. . Unde A Ueteres Medici tot signa dederunt, quibus cognosci posset . an t
te quid in morbis exspectandum esset . Verum& haemorrhoidum solutio semper observata fuit Profuisse in capitis morbis r nec in rum . cum haemorrhoidalia vasa & carotides arteriae opp sita directione sanguinem serant. unde sum revulsio iure expectari potest. Amplecticis utile esse haemorrhoides s In Coacis Praenotionibων π.478. tom. 8. pag. 88o. , imo & maniae ipsi
solutionem per has fieri . Hirporeater bon2 . Oct. 6. m. p. pag. M. memoriae tradiis dit . Non autem in potestate Medici est, ut prolubitu 1 pomaueis illis evaeuationibus ad moris bos curandos uti possit: totum. quod habet ar est ut ducat naturam . quo verius sponte veris gere observatur; viasque expediat & lubricet . per quas tales evacuationes fieri solent . si erisgo Medicus noverit, aegrum delirantem antea haemorrhoidibus cibnoxium fuisse; vel dolor, imbor . pruritus circa anum. aut irritus alvum d ponendi coriatus , docuerint . tale quid ex meis ctandum esse. lneo vaporis . cataplasmatibus mollissimill ano applicatis . clysmatibus ex simialibus paratis continuo haec ioca foveri caerat . Hoc facto . si nondum prodierint haemorrhoides, luppositoriis ex sale gemmae cum melle cocto irritat, imprimis addita Rioe , quam constanti observatione novimus ad haemmorrhoides Ipr vocandas emcacionum remedium esse . Simul ac incipiunt prodire tumores illi var. si circa anum. foventur molissimis, ut masis protuberent ; dein asperis ficus foliis fricari solent , ut
rumpantur ἔ vel S lanceola pereunduntur , ut sanguis exire libere possit. Omnium tamen si quentissimo in usu est, ut hirudines applieentur tumentibus haemorrhoidibus, quae animal cuia i flicto vulnere sanguinem exsugunt. & hoc satura decidere solent; tuncque pergunt sangui. nem stillare haemorrhoides ; imprimis si tune temporis in sedili per orato locetur aeger . At
partes hae tepidae aquae vapore foveantur. Rar
autem fallit . quin illico levetur delirium, dum sanguis ex haemorrhoidibus stillat. Neque umquam nocebit tentasse haec remedia, quia scive do di irritando partes inferiores corporis semper spes est revulsionis a capite . Menstrua in sceminis provocate ob eandem rationem proderit . uti facile patet; verum hoc tentandum est Per illa remedia . quae laxant stemolliunt haec loca, minime vero per em me nagoga dicta remedia . quorum plurima Circu lationis impetuiri di velocitatem augent, di in laxis & Didigis mulieribus eum fluctu saepe Rohibentur . unde & optime in textu men Dia rum Iaxario laudatur a ad quam conducent y
diluvia. epimastica. ct frictiones partium inferiorum , quae iam antea laudata fuerunt in hae par grapho : adeoque tuto adhiberi poterunt . Facile autem patet. tune imprimis cum spe hoetentari posse . quandra consuetum tempus periodicae huius evacuationis instat . vel dolor lumborum . inguinum , femorum , tensio nu-chae, aliaque signa Meuerint , metistrua forte solito citius proditura, uti in motbis acutis in
140쪽
pius observatur. His autem factis, si men st tu
rum eruptio non sequetur . cruoris ex Peue e.
missio fieri poterit; qua facta, s. epe te menses
prorumpunt . Inse: vit simul talis sanguinis missio. ut haemorrhoidum vel menstruorum dela-ctus suppleatur, facta tali evacuatione languinis artificiali in loco a capite remotissimo . omnes autem illae evacuationes tunc tantum Proderunt, quando vel nimia sanguinis copia uiuenisduntur vasa , vel nimius Circulationis impetus est . aut necessaria humorum revulsio a cap. te fieri debet . Dum enim in fine morborum ac torum , exhaustis iam per morbum viribus; delirium tamen manet s evacuantia omnia n
cent . & horum imprudentem usum saepe immedicabili stultitia sequitur. Pulsus autem parvus di debilis . calor imminutus , collapsa vasa iacile docent , a similibus tunc abstinendum omnia autem hactenus recensita remedia
tantum agunt . quatenus vel noxios humores tollunt de corpore vel copiam sanguinis minuunt, eiusque impetum a capite avertunt & verius lias coi potis partes revellunt, vel denique blanda anodyna vi excitatas in corpore turbas s Piunt . velum praeter haec alia adhua medendi methodus superesse videtur, per quam natis Miris ideis deletur vel minuitur sensi tra illa cereis
bri dispositio. a qua delirium pendet . Uti eis nim a vividissima actione objecti externi, imprimis si nova mnitus & insolita fuerit , tales quandoque excitantur ideae . quae diu haerent , dc non nisi difficulter tolli possunt; sic admodum probabile videtur , ab interna dispositione cerebri , per morbum facta , posse nasci tales i. deas , quae vix deleri se patiuntur , licet caula morbosa . unde ortum duxerant , jam ablata fuerit. Novi sic hominem, qui crurifragii supplicium viderat , non potuisse delere per integrum triduum natam inde ideam , quae omni momento recurrebat quamvis invito . Similis sorte ratio in quibusdam delirantibus obtinet . atque in tali casu convenire videtur, aliis ideis excitatis delere illam impressionem . In historia Medica plures habentur observationes. quae huic opinioni favent. Celebris Musi. cus, artisque suae peritissimus febre acuta continua remittente aegrotabat. & septima die morbi pessime incepit delirare , absque ullo sere intervallo, cum summis clamoribus, ne tu , te roribus, Ae vigiliis perpetuis . Tertia serocis illius delitii die aeter voluit, ut concentum Minsicum coram ipso instituerent et aegre hoc concessit Medicus . Verum illico redibat vultui se. lenitas, convulsiones cessabant , lacrymabatur prae gaudio . atque sentiebat talem delectati
nem , quam nec ante nec post morbum uno quam a suavissima quacunque harmonia habuit. Imo, quod mirum, aberat febris, quamdiu durabat concentus Musicus, illoque cessante , redibant statim omnia mala . Inexspectatus successus secit , ut renovaretur mirum illud remedium , & semper idem sequebatur successus cessante nempe δι delirio di febre . Experius
hoc solamen aeger de nocte etiam coegit . ut cantaret . imo es saltatat custos, quae ipsi aderat . Sicque per decem dies continuato hoc remedio integre curatus fuit Academ. des set euces e an iro . Hist. pag. 8. . simile exemplum , ubi adhuc citius sequebatur sanat io in artis saltatoriae magistro , in Actis Parisinis ha
sie, uti alia occasione in Commentariis β. II. monui, hominem pessime delirantem illico resipuisse, dum vicina domus deflagraret . atque per plateam discurrentium hominum strepit uvia clamores audiret . Cum enim hactenus iri. condita quaevis noctes dieique effutivisset , subito rogavit adstantes . quid ageretur foras; atque audiens incendium in vicinia esse , terre. batur summopere . sed simul mox resipuit, neque postca deliravit amplius . Imo in illis deliri is , ubi agris omni momento novae nascunatur ideae , uti inconditi illorum sermones testantur. .saepe profuit talia offerre ipsis , quae
mentis attentionem fige te valent . sic vidi profuisse , dum in conclavi , ubi deeumbebat delirans . ex alto det psa aqua guttatim in pel- vim aeneam tinnulum sonum , sed levem tamen . dabat . Attenti enim per aliquod te mispus ad hunc sonum aestri minus delirabant , sequandoque in blandum somnum incidebant summo cum levamine . Indicavit iam tale quid Celsus L 3. e. l8. .. si. 3 dicens: Interdum etiam elicien a ipsius intentio: ut fit in , minibias sttidiosis titerarum . quibus Iiber legitur . aut recte , si deIectantur, aut perperam , si ii
psum eos offendit. Emendando inim adυertere a
nimum incipiunt . Plura si utilia in delitio curanda tentari possent , ut figatur quasi mentis
attentio: neque forte absonum foret, quandoque subito terrore. gaudio, aliove valido animi affectu tentare, an mutari posset praesens sensorii communis conditio . summa tamen simul prudentia requiritur c ne novae excitentur
turbae , atque affectus animi , sic excitandi . contrarii debent esse illis, qui in delirante iam adsunt; uti prudentissime monuit Celtas Ibidem. : Quorundam enim υani metus lavandi sunt: sicut in bomine praedi υire , famem timente, incιdit, cui subinde fassae baereduates nuncιabantur . Quorundam audacia coercenda est: sicut in bis fit , in quibus continendis plagae quoque ad bibentur. Quorundam etiam in empeβιυtis ristis obiurgatione ct m,ms prebibendus est . Quorundam ductitιendae tristes cogitationes e ad quodIDn-pbonia , s Ombala , strepit que proficιunt. Sae-Pιus tamen assentiendum , quam repugnandum ess : paulatimque or nou evidentur, ab bιs, quae stulte dicuntur, ad meliora mens abducenda .
Quamvis ergo pro generali regula practica habeatur. aegros tales. in quibus delirii fututi metus est, vel qui jam delirant, debere in loco ab omni strepitu remoto & in tenebris retineri ; atque antiqui Medici. teste Ceiis c ibid. p. 1 o. hanc methodum commendaverint, & summo quidem iure t tamen quandoque & conducit, saltem in quibusdam casibus , parum ab hac