장음표시 사용
121쪽
tores arteria vellus corporis superficiem magis simulac augetur eire lationis velocitas. eum se accedunt. imprimis si ossibus incumbant . uti dere tam saei te non possim vasa di dilatara . in carpo A temporibus . ubi evidentissime arte. summus attritus debet fieri liquidorum ad late
viarum pulsus distinguimus. Cum autem vasorum in valorum . adeoque & magnum caloris Ru nostrorum capacitna mensuretur ratione eompofi. gmentum: dum enim eodem temporis spat ora ex ratione directa impetust liquidi impulfi . major sanguinis eopia in arterias umetur , i ct ratione inversa resistentiae laterum tride f. illi angustae fuerint. nee faelle dilatabiles, de 16. . patet . angustari vasa nostia pone, fide. bebit omnis ille sanguis aucta celeritate mcrescat vis impellens liquida in vasa. vel augea- illas moveri ct transptimi in venas; adeoque α- ut laterum vasorum robur . quo se contra. augebitur attritus. Ι'at et inde ratio . Quare in
hunt. Prior causa angustiae vasorum e nosci- phthi fiet s. dum febricula illos depascens ab M tur signis debilitati cordis, posterior vero illis, sumto cibo inerese.t , tantum augmentum g quae auctam vasorum nostrorum elasticitatem loris fiat. quia in macilentissimis illis corpori. comitantur . Si enim manente eadem copia li- bus summa vasorum angustia fit , hine a liqv qui di movendi angustiora vasa redduntur. anxie- di transmittendi copia vel velocitate auctis illitas, cordis palpitatio &c. statim adiunt. uti tum 4 co attritus immaniter auqetur ; unde celer /hmo terrore perculsis observatur semper. De poste- parvus iatteriarum pulsus in his observa ur . Sisriori autem angustiae vasorum caula hic imi i- mal etiam patet alia ratio. quare densis δὲ emis agitur . quando nempe aucta laterum vaso xercitatis corporibus adeo funesti sint morbi rum Contractione eorundem cava minuuntur ἔ acuti S inflammatorii vide Commentaria *- id est, quanda solicis eoi poris partes liquidis 386. & 388. J. In illis enim rigida, annuitior Praevalent. tuneque adesse dicitur temperies sic- vasa a motus circulatorii augmento statim in Ca, quam malor calor plerumque comitatur. Mum calorem producunt, a uiro liquutissim uti & semper macies t Herm. Boerb. Infiit. I. rum dissipatio. h residuae masti in mare temgor. . Unde etiam intelligitur . quare macilen- immeabilem S irresolubilem mutatio cum prointi & secae temperiei homines magis caleam sa - duem tur vide l. 6M. ). inflammatio augem repleti, 3t externum aeris frigus facilius, e te- ut, di pessimi eius et ectus brevi sequun-xis paribus, ferant . Ubi autem vasa angusta sunt, tur.
68 . π Minobilitas canalium, qua suae dilatationi valde resistunt , cognosci
I tur omni ligno rigidarum fibrarum , vasorum. viscerum 32.3ῖ. 34.
Angustia canalium . quatenus inter ealotis ni a calor non producatur, quia per illam EN causas numeratur. semper supponit illorum miis tritus augeri nequit. verum haec immobilitas nux facilem mobilitatem, qua suae dilatationi canalium a majora cohaesione partium firmarum resistunt . Illa enim vasorum angustatio. quae x pendet. de cunis signis Se causis numeris cita- minuta copia vel impetu liquidi illa distendenis iis in textu actum luit. tis fit, hie non consideratur, cum a tali anguin
, . 683. Λ Tot causis proximis 674. ad 681. ὶ pendet origo caloris febri lis :Ix quarum iterum infinitae numero & veritate aliae remotiores ella possunt .
ordine iam enarratae sunt eauis proxima sufficiet molem movendorum minuere, licet ad caloris febrilis, di in varias species distinctae , causas remotas optet horae vel e cochymia non ut postea singularum curatio tradi possit ; D. respiciatur. Idem etiam de densitate. sanguinis. tuitqua illas, licet diveris fuerint, in eo ta- velocitate &c. verum est. Patuli simul ex ha-men conspirare omnes, quod violentiorem par. Etenus dictis. c usas caloris stibrali , quatenustium fluidarum in se mutuo , & in vasa . 3e in fluidis haerent, reduei ad auctam 'iudorum
vasorum in illas attritum faciant. Verum hae copiam . maiorem velocitatem motus eoru caloris proximae iterum alias causas pro suis dem per vasa . A majorem densitatem.in soli- causis proximis agnoscunt , quae respectu calm dis vero partibus hae pendent a minuto nume xis labrilis sunt tantum tauta remotae . Inpens ro canalium transmittentium . dum manet ea
illarum numeliis & infinita fere varietas est , dem copia liquidi trasmittendi; majori eorun adeoque nullum usum daret illarum recensio , dem angustin. & immobilitate, per quam di-Cum ad calorem febrilem tollendum suis elat latationi sue a fluidis impulsis resistunt. Simul
causae proximae illius ablatio, atque hac bene etiam patet, vana esse . quae de putrefactione . intellecta iacilis sit 3ndagatio causarum remota- fermentatione, effervescentia . similibus . tan Tum, si quandoque 3e illarum cognitio teqi ita- quam calorem februem producetitibus c usis, tur. Sic ν. p. moles movendorum aucta inter dicta fuerunt apud Auctores . Si enim v. g. Rcausas caloris labrilis numerata fuit, cuius va- putredine hic calor nasceretur. casaυer , ut iri AE cauis esse possunt, prout vel a plethora , optime monuit Hesmouisus Febribus cap. vel a diversis ea cochymia si eciebus, vel L sta- i. pag. 74r. Num. 24. m. . eateret ρωὶ mor antibus in motum deductis , ortum habet . tem. re febrι torqueretur ardentius quam domIn cura tamen caloris labrilis ab hac causa nati υιυeret: eo quod ea m numero materia cWi ν
122쪽
obsequio mors adυenit ε etiamnum ' ν stet in eas vere : cumque eam supponunt ealidam . proprio putredinis calare . magisque fit purnia per mor- rem . Nι ct potentitis a morte putrefaciens. pluresque aseiat partes sibi conremmaras . quam dum --ret e idcirco etiam plus actualiter careret post mortem, quam in vita. at sane bic error prodis ur. Nam febris, quae vi m eas fecis . sta:im cum υιta cessat , omnisque calor cum vita exspirat.
Unde conclusit, quod, quidquid in Ianis edit
actiones sanas , id ipsum an morbis eris amones vitiatas . Cum ergo calor in sanis hominibus
ab attritu fluidorum ad vasa, ad se mutuo, α
vasorum ad illa, pendeat, augmentum caloris sani in labri ei tantibus eidem cauis, sed validi ri . iure tribuitur . Unde etiam & calefacientia dicta remedia non faciunt majorem calorem, dum corpori applicantur, quia ipsa plus caloris habent in se, illumque corpori nostro Communicant verum quia efficaci stimulo fluidorum per vasa motum augent. ergo & attritum. Acerrimum enim piper, igneum illud cinnamomi oleum, & similia. thermometro explorata aeris ambientis calorem habent. & quamvis maxima copia cadaveri applicata fuerint, nullum cal
g. 686. D Otest vero incresere ex incremento unius harum causarum solitaris,h tumque se habet augmentum caloris, ut augmentum causae.
Cum ergo cauis caloris febrilis in abstracto crementum. Verum in comparandis augmentis concipi possint . atque una ex illis adesse possit caloris ab incremento cauis singularis hoc vi- sola, licet reliquae absint; patet, & eflectum se- detur obtinere, quod ille exeessus caloris impraqui dediere cauta talis solitariae augmentum, cum calorem sanum, qui fit a duplicata celeritate omnis effectus proportionalis sit causae , unde motus sanguinis, fit ad similem caloris excenproducitur. Si ergo densitas sanguinis suppona- sum, qui a triplicata celeritate nascitur, ut u-tur dupla esse in homine febricitante , pari num ad duo ; nempe in simili ratione, ae sunt ratione fe increscit caloris augmentum ab hac inter se excessus illi velocitatis. Verum de his causa natum atque idem de reliquis causis . proportionalibus inter se causarum singularium singulatim consideratis. verum erit . uti facile caloris S et timaum augmentis subtiliter quidem patet . Raro tamen cauta singulis caloris febri- disputari poterit; tamen ad usus medicos calo. lis sola diu manent , nam densitate aucta. v. p., ob iis febrilis intensitas varia melius cognoseitur dissipationem praegressam rarioris partis sangui- ex illis signis, de quibus ad g. 6 1. dictumnis. brevi in ultimis arteriis haerebunt immea- fuit. Summa enim semper aderit difficultas, ut
biles molecula; adeoque augebitur resistentia determinetur incrementum causarum illarum sanquini per vata fluxu ro ; ergo & caloris aug- lingularium . quae calori augendo serviunt. Veis mentum ob auctam resistentiam siet. Sic etiam locitatem quidem auctam ex ictuum eordis velocitate aucta, brevi sequetur maior densi- numero , collato cum magnitudine pulsuum , tas; uti in Commentatiis β. ioo. demon stratum utcunque distinguere novimus; verum quo pra-suit. Verum notandum videtur, quod in hac du aucta fuerit sanguinis densitas . inertia vel computatione non fit augmentum caloris sem. moles liquidi movendi, & carnalium elastici per in eadem ratione ac est augmentum cauis tas ,' quamnam proportionem habuerint vasa talis singularis; sed uti sunt augmenta haec ad impervia facta in morbis ad illa, quae aperta se mutuo, ita videntur esse excessus caloris ab manent Se . quis dixerit' Quis distinguere po- hae causa peniti supra naturalem hominis ca- terit, quantum ad calorem generandum faciat Iorem. In exemplo res forte melius patebit. si densitas sanguinis, quantum motus velocitas. celeritas sanguinis dupla foret, dum in febrici- quantum resistentia liquidi movendi &e. 8 Natante bis pulsat arteria illo tempore. quo semel tum calorem ex omnibus illis causis Concurrenis tantum pulsat in sano, non ideo duplo maior tibus distinguere possumus; quantum vero sin- adesset calor ; quia praeter velocitatem motus pulae ad hunc effectum contribuant . credo ,
di aliae cauis conspirant ad calorem sanum pro- ignoramus. Praetera per calorem natum mutRnis lucendum; sanguinis nempe densitas, elassici- tur illae cauta. quae calorem producunt: moletas , canalium robur, angustia Sc. quae . aucta cularum enim sanguinis volumen augetur per velocitate, non eadem ratione augentur sem- calorem . manente eadem massa, adeoque mi per . Imo patet evidenter. aut a celeritate mo- nuitur densitas. canalium capacitas angetur pertus sanguinis, non sequi tantum caloris augmen- calorem penitum. adeoque hoc respectu minutis
tum . quod corpori intolerabile foret, ct mortem tur resistentia &c. Unde peneraliter quidem aD brevi iaceret . Si enim calor , qui in homine firmare possumus , auctis caussis singularibus ca- fano nonagesimum eradum thermametri Fahren- loris , augeri eundem, caeteris iisdem manenti inheltiani superat, duplo maior fieret. idest i8o. bus; atque dum in abstracto hae considerantur. gradum ejusdem thermometri excederet; sanguis, computatio institui posset: verum in concreto, eiusque serum, coagularentur in vasis. adeoque dum omnes causae concurrunt, aliquid distincti cessaret omnis motus; interim tamen observa. inde elicere. arduum maxime laret, si non pe-mus in febricitantibus, vel S valido cursu exem nitus impossibile. citatis hominibus , maius adhuc velocitatis in-
f. 687. I rursum duae causae intrescunt simul, habebit se auctus calor, ut Pro- ductum incrementorum causarum, si multiplicentur per se mutuo.
123쪽
g. 638. f. 6896. 688. Ut idem calculus in cateris obtinere potest.
Si iam plures causae increscant simul, procul vasa valide resistunt, densi humores maiori vidubito augebitur calor: verum ob rationes moin in se mutuo & in vasa Incurrunt, semelqu. naindo expositas dissicillime poterit cognosti pro. tum calorem diutius servant ἔ dum simul per Portionale inde factum incrementum. Hinc ta- febrim augetur motus humorum velocitas. Undemen intelligimus , quare dura & exercitata cor- patet emeacissimas causas concurrere , a quibus Pora. dum morbis acutis corripiuntur . tanto ingens calor nascitur. in dijcrimine vellentur. Rigida rem in his
f. 689. Alor auctus liquidissima dissipat ex nostro cruore, id est aquam, spi- ritus, sales, olea subtilissima, reliquam massam siccat, densat, concrescere cogit in immeabilem, irresolubilem materiem I sales, oleaque expedit,
attenuat . acriora reddit . exhalat, movet: hinc minima vasa atterit, rumpit zfibras siccat, rigidas, contractasque reddsos, lethales morbos producit et qui a pr
Agendum iam est, de illis effectibus , qui a
calore aucta observantur fieri tam in solidis quam in fluidis eorporis humani partibus. Non autem hic adeo confide rabimus, quid causae ca-Iorem producentes emciant: nam causae caloris aucti dum agunt. simul plurima mutant in co Pore , quatenus violentiorem partium fluidarum In se mutuo. in vasa. & vasorum in illa attritum producunt; cumque ille attritus auctus in calore febrili auctum motum circulatorium humorum per vasa supponat . mssunt de his videri illa. quae in Commentariis f. Io . circa
hane rem dicia fuerunt. Hoc loco tantum ex .
minabimus. quid a maiori copia ignis collecti
in corpore fiat: patebit tamen essectus inde natos convenire quam plurimum cum illis , qui ab excessia. motus circulatorii fiunt. atque etiam inter febris etfectus I. 58 . numerati fuerunt.
CALOR AUCTUS LlQUIDISSIMA DISSIPAT
cte. Dum sanguis sanissimo homini ad plethotae Prophylaxim de vena mittitur. frigida tempestate vaporem fundit manifestum, qui speculo apposito. vel alembico impolito adhaerescens a- queas guttas exhibet. Simul etiam sanguis r Cens eductus odorem quasi suburinosum dat . similem illi. qui ex abdomine aperto vivi ani- matri exspirat . Examine Chemico sanguinis humani patet, Ievissimam & mollissimam partem sanguinis esse aquam, quae leni calore inde ascendit: neque tamen pura haec aqua est. sed aliquid odorati in se habet, quod ab altenuatissimo oleo pendere videtur. Obtinuit autem usu. ut subtilissimam sanguinis illam par- em spiritum vocemus. quia & mobilissima' estti omnem oculorum aetem fugit. Interim tamen in singulis hominibus diversa est ἰ canes enim odori la ui herum inter millenos alios h mines . his enluviis pereeptis. distinpuere novellunt & animalium vestigia dum semel olisce-Tunt . illa in mis latibulis detegere possunt: imprimis dum ros viscidulus teriae superficiei incumbens adeo volatilia ex sua natura haec es- fluvia in viscat, & retinet, citci alloquin evanida . Calore ergo aucto, mobilissimam illam sanguinis partem cito dissipari facile patet . Vetum etiam & sales & olea. quamvis ad tan.
tam subulitλtem non pervenerint, diissanrur de
t I hinc subito multos, celeres, Periculo-
Corpore. dum calor multum increscit. Si e videmus summis caloribus aestivis quiescentes et
iam homines sudoribus diffluere; qui dum in facie collecti. ut aliquando contingit. per labia
destillant. saporem salsum manifeste exhibent. Sed & indusia sudantium hominum pingui cile so flavo maculantur: & videmus in morbis ac tis in obesis hominibus ingentem etiam Pininnuedinis copiam peti re de corpore . licet in Excrementis ne Ruttula quidem pinguis olei in veniatur; sed totum hoc sic attenuatur, ct cum salibus, simul acrioribus redditis, unitur in tam Ponis 1Orniam . ut aquae misceri possit, & una
RELIQUAM MASSAM SICCAT, DENSAT. CONCRECERE COGIT IN IMMEABILEM,
IRRESOLUBILEM MATERIEM. Difllatur e
nim aquosa. tenuissima. & mobilissima sangulnis patvr hinc residuus sanguis , magna parte diluentis veh. culi o bus, quod interpositione suarum partium impediebat reliquarum adunati nem . siccatur. densior redditur. & in morbo iam concretionem tendit. Unde & postea inter Causas atrabiliariae cacochymiae recensebitur 6. O . omne illud. quod mobiliora expellit de sanguine. Uerum & per calorem auctum sanguis noster, ejusque serum concrescere possunt, abique maena iactura tenuissimae partis. Nam serum sanguinis, aquae fervidae immissum, coagulatur il neci in albam opacam massam, litet in media aqua haereat; imo Si longe minori calore, quam est ebullientis aquae . illud concrescere novi mus e & ubi centesimum gradum thermometri Fahrenheltiani calor nostri corporis excedere in
cipit, iam magnus concretion s a solo caloris audimento metus est: erm. Βωνb. C, m. r. a. p. 353. . dum tamen a dissipatione .sluidissimae partis illa aptitudo in facilem concretionem plurimum au getur. Verum semel sic per auctum calorem con cretus sanguis vel non omnino. vel saltem difficillime, resolvi potest: unde natae a tali san-
Ruinis coagulo inflammationes vix unquam re solvendo curari possunt; cum ad hunc inflam matronis exitum requiratur. ut caula obstruens
non nimis solidata fuerit cui de j. 386. .
Ereto merito inter enectus caloris aucti in febribus numeratur illa concretio sanguini
124쪽
orietur obsti uctio horum canalium; ergo min ra vascula, quae tenuius fluidum ab his arteriis recipere debebant. deplebuntur cvide Commentaria g. rao. . & nullo liquido amplius disten ta horum vasculorum latera contigua fient in concrescent saepe ; unde toties immedicabilia mala. post morbos acutos toleratos, tota vita manenti omnia autem haec augentur. dum v samaiora obstructa, di distenta, vicina minora comprimunt. Videmus evidentissime pessimum hunc aucti caloris e flectum in febribus ardentibus : tota enim cutis corporis arida & exsucra
fit. lingua prae siceitate rigida penitus de contracta . fauces aridissimae . oculi ob defectum lymphae illos detegentis pulverulenti &sicci a Parent . Unde merito dixit Hippocrates cui de
Commentaria β. Io . ex siccitate perire omnes, qui ex febre ardente mor untur.
HINC SUBITO MULTOS. CELERES &e.
Si nunc omnes illi cxloris eflectus perpendantur, patebit evidens ratio, quare plurimos Ic subito lethales morbos producere possit. Omnium enim funct: onum vitalium naturalium cle animalium integritas ab expedito fluidorum motu per vasa pendet. Sed per calorem auctum ille motus turisbatur , vel 3c integre aboletur; sive ruptis vasi minoribus . sive maioribus immeabili materie et stentis 3c minora comprimentibus &c. hoc factum fuerit. Ubi ergo hae noxae nimii caloris contingunt talibus corporis partibuς. a quibus vita pendet, cita mors sequitur; δ: quidem omnium subitissima, si immani caloris augmento serum sanguinis coagulari incipiat: brevi enim illud in pulmonis an eustus haerebit, atque omnem sanguinis transitum ex corde dextro per pulmonem in cor sinistrum impediet; adeoque acutissima&lethalis peripneumonia aderit . Idem fiet, si celebelli fabrica vel destructa. vel immeabili humore sic infate a fuerit, ut vitalium spirituum per nervos ex cerebello in cor in i luxus impediatur. Patet ergo, quanta cura attendendum fit ad hoc symptoma febrile, ut funesti tales eventus, imminuto per artem nimio calore, Praecaveri possit. ovibus autem remediis calor febrilis mitigari possit, iam dicendum erit.
potest . quid requiratur ad mitigandum remedia spectent.
indicatio , quae docebit astenda ; & simul demonstrabit, quaenam remedia obtinendo huiuscopo conveniant. Sin aularum ergo causarum aucti caloris cura seorsim tradi debebit: tuncque hoe facto satis patebit, quid fieri debeat. si a pluribus causis simul iunctis caloris incr
sanguinis ,' levis h revisque Compressio venarum in artubus, frigidorum lenta Sc blanda applicatio interna atque externa, diaco diata prudenter assumpta primaria.
Ubi ergo nimia velocitaς motus liquidorum musculosa sanguinem in arterias; & deinde a per Vasa peccat , convenient illa, quae hane teriatum a sanguine I vi cordis in illas pul- Π inuunt. Verum velocitas haec a binis causis is . distentarum contractione, qua sanguinem
in materiem irresolubileni & immeabilem .sALES OLEAQUE EXPEDIT 3cc. Videmus
enim in calidissimis morbis pingue corporis sic solvi ct attenuari, ut brevi tempore exuat de corpore, licet ex sua natura adeo iners sit. Sales autem paritur acriores reddi Sc attenuari, docet urinae mutatio, dum calor maior corp xi conciliatur; fit enim brevi arragis rubicunda . salis . At in calidissimis morbis fere iam alcatina Sc putrida . Unde etiam rubor urinae pro caloris interni signo habetur , uti acl f. Θι. die tam fuit. Quantum autem maΩnus calor facere possit ad putredinem producendam. Per quam olea ' sales sanguinis nostri attenuantur , moventur Ie acr. ores redduntur, dictum
suit in Commentariis β. 8 . s. HINC MIN1MA VASA ATTERIT. RUM
PIT. Cum enim calor auctus ponat violentio rem attritum fluidorum ad vasa, patet m1lorem vim inferri vasis. Si iam simul blanda nui dorum n ostiorum indoles incipiat mulari in maiorem acrimoniam , summus metuς est, ne aucto impetu, densitate, re acrimonia fui di transmittendi . vasa rumpantur . dc praecipue minima. quae minus resistere possunt. Si enim Cogitemus, in tenerrimis illis 6c pulposis corticis cerebri vasculis haerere materiam . per calor: mauctum immeabilem redditam . quam impetus vitalis liquidi a ter o urget, vel per haec vascula rapido motu ferri fluida, ob sales Si olea sanguinis Per calorem nimium mutata, iam acriora reddita . an non debemus concludere, brevi destruenda esse haec vascula, quae tam parum firma sunt etiam in robustissimo homine 3 Unde etiam cal ris aucti noxae solent saepissime primum apparere in functionibus iasis en cephali, vel di mal monis, quia tenerrima hic vascula sunt. & rapidissimo impetu per pulmonem sanguis desertur.
FIBRAS SICCAT . RIGIDAS . CONTRA-C PASIUE REDDIT. Cum enim calor liquidissima diis pet. minuetur copia illius fluidi. quod
Naturali lege per m nora corporis vascula suere debet. Cum autem reliqua massa , orbata tenui ri A s: uidissima parte, immeabilis haerere inci-Piat in maiorum arteriarum ultimis angustiis,
g. 69o. τοῦ X his demum intelligi bene
Cum ex hactenus dictis constet, quaenam causae sint aucti ea loris in febribus, se quam variae illa' esse possint. patet, in curatione, quet mitiganda huic calori inserviet, distin puendum sollicite esse, a quanam causa calor productus fuerit; 3c an uni tantum, vel pluribus simul Egentibus , attribui debeat; sic enim habebitur
I. 69i. O I sola velocitas au Si a calorem faciat, remedjo erit quidquid eamio nuit. Quies muscularis , dc animi, missio
pendet, actione nempe cordis impellentis vi sua movent illo tempore, dum cci est in diastole
125쪽
Debent ento minui illae ea uia . ut velocitas minor fiat. Sixi si cordis inio debilitetur , Parister & π inuetur arteriarum . se contrahentium , nixus in languinem contentum; nam ea magis yeMunt arteriae . quo plus dilatata fuerint: e m talia requirantur . quae frequentiam A vim contractionis cordis imminuunt, uti demonstratum fuit f. t . quando de curatione in t rumagebatur, qui ab excessu solo motus circulator1i
Pendent . sed patuit ex illis, quae ad β. 574.
dicta fuerunt, velociorem cordis contractionem
pendcre a reciproco influxu liquidi nervosi in fibras mustulares cordis. ει sanguinis in vasa Acava ejus . simulque confistit tune. essicacissuram inter has emi illam, quae auctam copiam ct im-Petum sanguinis venali. in cava cordis delati. Ponit . cum per hane solam . etiam post mortem.
dum reliqua causae cessant. cordia motus resusci--ri possit ἔ & in homine vivente. peririctiones
. g. accelerato 1anguinis venosi versus cor motu . velocitas circuistionis. A calor inde proinductus . pio lubitu sere augeri queant. Adeo que Patet ratio. quare ad minuendam velociatatem requirantur.
QUIES MUSCULARIS. ET ANIMI. Musculi
enim dum moventur . turgent, A vicinaes sibi uenas comprimunt; adeoque languinis venesimo. tum versus cor accelerant . praeterea musculi,
dum agunt, pallent, expresso omni sanguine; qui ergo per venas citius redibit ad cor . Haec est ratio, quare validis corporis motibus adeo acceIe- Ietur humorum per vasa motus. Quantam autem
efficaciam habeant animi motus validi in auge da hac velocitate, die uim fuit in Commentariis g. m. atque in Commentariis β. I . & 6os. s. aetum fuit de illis remediis, quae animi motibus sedandis emeaeissima inveniuntur. Ideo veteres medici iusserunt, ut morbis acutis decumbentes in loco tenebricoso degerent, ab omni strepitu Temoti, ut sic vitarentur omnia, quae sensus externos δt internos valide assicere possent. MISSIO SANGUINIS . Possumus enim Prol bitu veloci ratem auctam minuere ad animi de-lιquim usque; tuncque omnia quiescere incipiunt. & brevi sequitur frigus. Ubi enim tantum caloris augmentum percipitur in homine febricitante , ut metus iit. tenerrima vasa brevi d struenda fore vel sanguinem. Qiusque serum coagulatum iri in mallam postea irresolubilem. illis remediis , quae lento gradu 3e sensim calorem minuunt. confidere non possumus , quia summum in mora discrimen adest i unde in tali casui ilico venae sectio instituenda est . s: quidem satis larga atque eadem repetenda est, si calor de novo iterum nimis increvit. Minuitur enim sic moles liquidi movendi; de tam a fluidorum nostrorum pars, eatori concipiendo 3t conceptum retinendo aptissima. sanguis ruber nempe . tollitur de corpore; diluenti liquido locus fit, 3t facilior eius misceta eum reliquo languine. ponimium ea lorem iam spissiori . impetratur . Videantur 3e illa. quae de sanguinis missione dicta suerunt in Commentariis l. oro. ubi de compcαicendo nimio subiis impetu agebaIur.
RUM lN ARTUBUs. Sic enim impedietur. ne cari suis venosus tanta copia di impetu in cor veniat, iuudque in frequentiares fle validiores contracti
nes irritet. Debet autem levis tantum camprelinsio haec esse per fasciam circumductam, ut ma i res trunci venosi versus exteriora locati angustentur . non tamen integre camptimantur; quia tuae 3e arteriae . quae in has venas evacuantur se ea onerare non possent ἔ adeoque canalium rimorum numerus mi aueretur . unde caloris
incrementum fieret: vide Ma. ι parum eteo prodesset tua coloris imminutio. quae a retento in venis constrictis languine fieret. Ubi autem modica tuis compressio venarum in artubus fit. venae infra locum pressum magis dilatantur di tument; imo ac totum membrum, si diutius duret haec compressio, mole augebitur ob ac-eumulata hic liquida. Quantum autem usum habeat lenis venarum in artubus compressi a. iaminuendam velocitatem sanguinis per vasam ii, doceat haemorrhagiae, quae pulcherrime taliabus ligaturis compesci solent ; dum sic retinetur in stricibus maena satis sanguinis moles, atque ita minor pressio fit in latura vasa, quae tunc
solent contrahit & postea, sensim solutis his Ibgaturis . non tam facile per contracta iam hia tium vasorum orificia sanguis exit. Praestata Iem alternatim nunc semoribus, nunc brachiis, tales ligatam fi circumponere . atque post dimidium horae solvere , quam nimis diu relinquere in iisdem partibus . ne suffocatio motus vitalis
inde fiat: nam licet in initio leviter adstrictae
fastiae fuerint, dum incipiunt tumere partes su positae, eadem ligatura nimis urgeret. & non tantum angustaret venas, sed illas intepre eo primeret s uti & arterias, unde subita saepe aa graena fieri posset. Neque obstat, quot in mentariis β. Ios. ad minuendam velocitatem motus circulatorii laudata fuerit venarum lax tio; nam illa similem enectam habet . quatenus venae laxiores reddite iacilius dilatantur . &plus sanguinis sic continent: quod idem leviter
constrietis uenis obtinetur. Praecipuum usum habet talis venatum compressio ad calorem febrilem mitigandum. ubi post te petitas etiam vectae sectioinnes nimius calor renascitur a & tanta iam copia
laneuinis subducta est de corpore, in absque di- .scrimine hoc amplius fieri nequeat.
PLICATIO INTERNA ATQUE EXTERNA.
Constat experimentis , illa corpora , quae ignem continent majori eoeia , quam ambientia fluida .
vel corpora vicina, ilium ammittere . dum alia corpora minorem talorem habentia illis applicantur ; Se imprimis si fluidis frigidioribus imis
mergantur . atque saepius repetatur haec immer. sin: adeoque videtur εe profutura frigidorum apis plicatio, tam interna quam exturna , dum cci pus nimio labrili calore aestuat. pateb. t tamen iacile, summam cautelam requiri in horum applicat: ne : nam sanguinis densitas, di vasorum constrictio . per frigida astitim applicata aure e Iar, adeoque calorem producentes causae inde inin
126쪽
elementum capiunt: uti reperiuntur illi. qui frigida est, respertere; rosas plurimas hum spa
nivem manibus traciant, vade postea in parti- gere. aut vitium capreolos, ruborum summita-bus antea frigidissimis ingens calor sequitur . tes, rubi ramos δα. sim vique cavere. ne a tu Cum antem calorem febrilem validum sanguinis ba in eredientium hominum domns calefiat.
uiseiditas inflammatoria comitetur . vel ἰaltem DIACODIATA PRUDENTER ASSUMTA.
binoi sequi soleat , ob dissimilonem partis flui. IIbi, omnibus illis tentatis. manet tamen nidissima, ct reliquae mira in spissationem; sumin mia velocitas. nihil pulctrias profuit quam di Hux metus est, ne a subito tali rinigerio . con- eodiatis nimium hune impetum compescere ἔstrictis vasis di densato langvine . pessima mala uti toties monuit Ddobamtis. In initio sul demstant. Videantur illa, quae in Commentari l. mortarum acutorum minus tutum esse horum 6 o. i. de potu frigido in siti febrili dicta sum usum dixit, verum fi declinante iam morbo.munt. tibi pluribus de hae re dictum fuit. Prie. E. evacuantibus adhibitis. dentur . e querie πω sat emo prius tepida, A parum minus ealentia fuisse semper testatur sisdenbam. Sin. i. e. a. p. quam eorpus sanum. applicare, atque sensim 3t 81. . Imprimis autem horum esseaciam experis per gradus ad frigidiora descendere, quam simul tus fuit in cura variolarum confluentium ε Eh3e semel gelidissimos potus aestuanti corpori in- Praecipue in periculosissimo huius morbi stadio, gerere, vel externe applicata: quod vix um quando tota corporis super ieies pure . vel &-- quam sine periculo fieri posse videtur . praecipue Pe gangraenoso ichore, scatet; quo resorpto , si inflammatio febrim comitetur. Aecedit, quod summa febris Reeenditur: quae . nisi aucta haeca et sta ea lida summum refrigerium efficere possit, Vericitas diacodio, vel laudano liquido dato . dum vasa laxat, sanguinemque diluendo illius compescatur, saepe subito aegrum necat et unde densitatem nimiam tollit, sicque caloris Abrilis & octava quaque hora dandum talo vemedium eiusas minuit . Summum tamen usum habet tune voluit. & in promptu semper illod esse aeras. in quo versatur aeger, prudens refrige- iussit. ut stati m exhiberi posset, quoties praeopstium quod imprimis fit, si non oneretur stra. in hoe morbi ancipitis stadio illud posceret o stulis incumbentibus aeger, sed vel eremis sedeat casior & is perinasissimum esse testatur . nonnulis in sedilli si vires serant; vel modice tecto eor- los ipsi notox ideo periisse hoc morbo, quod hocpste supra te mim decumbati dum interim . remedio destituti fuissent ibid. Dissistat. Epist. apertis fenestris, aliquoties de die renovatur aer '. 468. . Dosis autem sensim N prudenter auis loci. in quo deeumbit aeger; vel si aestivo tem- genda. & a lenissimis parestoricis incipiendum pore aer externus nimium calorem habuerit , est, donee esses us Medici voto remondeat. gratum illi addatur refrigerium illis, quae ad Quae autem dicta fuerunt, de febrili impetu seeundum numerum =. 6os. laudata fuerunt. moderando sic , ut nee nimius fit, nec torpeae Hue imprimis facit, si aquae frigidae in cubiculo tamen sui g. 6 . . hie etiam in eampesce sparsae exhalationibus repleatur aer; qui tunc do calore sebrili observanda; eum caloris varia maiorem eopiam aquae habens, dissicilius eale- intentitas febrilis impetus diuersum gradum e scit ab atmosphaera corporis nostri calida ; un- imitari soleat; uti tune dictum miti adeoque de , taeteris paribus, sani etiam homines in aere calor nimius non eo usque minuendus est . ut humido maius frigus sentiunt, quam in sicco . oer minus ealeat . quam in sanitate Blebat; Simul etiam aeris humiditas prodest . quate- sed potius parum maior calor relinquendus est. nos si citatem corporis , caloris nimii emis modo tantus non sit, ut liquidorum nimia dis-etum, emendat. Hine iussit Gala res inthod. si patio, aut vasorum tenerrimorum destructio Iled. i. I p. c. 8. rem. io. p. a 34. . ut gratum aeri inde iure metui possint. Rationes huius rei in refrigerium concilietur. aquam hi dam de vase Commentariis paragraphi citati datae suerunt. in vas transfundere ; domum aqua, quae prorsus
f. 69a. I a dens tale 6 8. , curatur iis, quae velocitatem minuunt 69r. tum aquae potu: & oxymelle ἰ iisque, quae vasa laxant.
Densitas sanguinis . uti ad ι. 6 3. dictum partis. quae sua interpositione hane coneretio- fuit, a vasorum in fluida, horumque in vasa, nem impedit, non tam iacile iterum dividi γλactione pendet: cum ervo, auria veloeitate sunt inla aquae miscela. imprimis si iam immotus humorum per vasa, causae sanguinem meabilis sanguis in vasorum angustiis haeserit :condensantes validius. Eh intra datum tempus adduntur aquae talia, quae lamnaeea solvente Dequentius 4 agant, patet, velocitatem illam vi haec concreta soluere valent; & simul omni minuendam esse. ut tollatur nimia sanguinis putredini. semper metuendae dum nimius calor densitas iam praesens, Se caveatur futura . Accm adest . emeaeiter resistunt. Oxv mel hine , tantidit, quod per hane velocitatem auctam semper usus apud Ueteres Medicos in morborum aeut fiat iactura fluidissimae partis, adeoque residuum rum euratione , adeo laudatur ἰ uti S sapae ex inspissetur. Conflueunt ergo omnia illa , quae sambuci, ribesiorum, mororum 3ec. succis cum praecedenti pia aera o laudata fuerunt. Cum saechato paratae . aqua dilutae, si potantur. Pu autem fluidissima Se mobilissima sanquinis nostri cherrime prosunt i de quibus videantur illa, pars tota fere aqua constet optimum erit, co- quae in cura inflammationis q. 3 . dicta fue-i iam aquosorum potuum ingerendo, reddere runt . ubi agebatur de illis remediis, per quae sanguini illus, quod petierat. Quia uero san- materiae obstruenti fluiditas conciliari poterat.
guinis moleculae adunatae ob jacturam tenuissimae Requiritur enim hic talis medela. quae, absque
127쪽
ria. CALOR FEBRILIS. f. 692. 6ς 3
au mento velocitatis , solvere , & attenuare unde & simul per laxantIa minuitur resisten- pC Sit minus densum languinem , simulque pu- tia. quae ab angustia vel immobilitate canalium tredini resistere, unde non omnia solventia con- oritur, ct inter caloris causas β. 68o. recensita veniunt. & sales alcatini fixi aut volatiles , fuit. Aqua calida notata, balneo . fomento , vel sapones ex his parati non adhibentur, vapore applicata, summum laxans est , impri- quia S stimulo nocent , & in alcatinam natu- mis si cum farinosis, aut emollientibus dictis ,ram vergunt . Illa autem . quae vasa laxant . decocta fuerit. Unde decoctum hordei , vel MPariter conducunt , quia laxiora vasa minus a- venae cum olumelle . emulsa ex seminibus f xunt in contentos humores, di facillus cedunt r. nosis, decocta malvae , althaeae. & similium liquidis impulsis e hinc minor metus est obstru. omni ιcopo satisfaciunt ,-diluunt enim rationectionis suturae ; & illa, quae iam facta est. lol- aquae . attenuant, ' putredini resistunt ob o. vitur , dum laxata vasa transmittunt facilius Xymel additum. 9 simul molli glutine . copi illud, quod impactum illorum angustiis haeret; sa aqua diluto, laxant vasa.
f. 693. Λ Λ Oles movendorum in plet hora facile superatur io s. ζ. in cae J Ut ehymia lente, & per vices evacuando, corrigendo; in solutis pinguibus, prius stagnantibusὼ maxima disticultas: tum aquosa, acida, mellita, vitelli
o vorum, saccarina summi usus sunt, una cum evacuantibus assiduo usurpatis.
Quando in plethori eis nimia copia boni san- sua ligna acrimonia cacochymiae praedominantis guinis adest, facile haec tolli potest sanguinis per opposita huic rc media corrigatur, quantum missione, nam directe sic evacuari poterit illud fieri poterit, ct prudenti evacuatione subduca- quod nimia copia peccabat in corpore, ct qui- tur de corpore abundans copia.dem pro lubitu. prout res postulat . Verum sit Nunquam tamen citius, nunquam sere pertinabundans cacochymia molem movendorum au- culosius , moles movendorum augetur, quam
xerit, simul & semel illam tollere , uti in ple- ubi in hominibus obesis per febrim acutam so- thora, non possumus; quia larga etiam sangui. tuta pinguedo. S per calorem auctum atte nis missione facta, qui supersunt invasis humo- nuata, languini miscetur. Constat enim cer- res tamen a naturali sanorum humorum indo- trissimis observatis, Per febrim acutam pauc te degeneres manent. dum interim per hanc rum dierum spatio obesum hominem totum evacuationem tollitur pars sanguinis boni , cu- macilentum reddi posse imo, uti alia oeca. ius copia in cacothymicis deficit , quamvis sione Commentariis l. 58 . dictum fuit. amaris peccet nimIa movendorum moles . Dum enim & calidis remediis excitata febre, nimia obesi- In pallida virgine totum corpus inerti & mu- tas saepe feliciter curatur . verum ingens illacoso humore turget . pauculum tantum boni pinguedinis copia, postquam soluta est, venas sanguinis superest saepe, hinc per copiosas vel ingreditur di languini miscetur ἔ hinc nequi- repetitas venae sectiones insuperabitis postea lanis dem audacissima venae sectione tantum tolli , guor fieri posset. Ubi vero per validam febrim potest . quantum quotidie de soluto hoe pin- motis humoribus. & stagnantibus, quae album gui humoribus circulantibus permiscetur . Uri in illum corporis tumorum fecerant , in motum de omn*s sumrnae p:ei horae ellectus quotidie reductis. moles movendorum nimis increscit. renascuntur: & autentur haec mala , quia in se ut inde debilium vasorum ruptura metuatum, obelis angussa saepe vasa sanguinea sunt , quartolli quidem debet distendentis liquidi pars, ergo illud augmentum inolis adeo subitaneum sed lente & vices evaecuando. moderata venae ferre nequeunt. Obela enim animalia minus sanscctione; vel purgantibus talibus . quae motum guinis haberς iam notavit ara stoteles Ηιβ. Animnon augent, neque multum solvunt humo iis Lib. 3. cap. I p. Tom. 1. ρ'. 237. . Praeterea. dum bonos adhuc superstites. scd pravantem nimia tari a copia soluti pinguis gravatur sanguis , Copia faburram de corpore subducunt . In hoc inflammationes pessimae metuendae lunt ἔ quia enim casu . licet copia major liquidorum sue. oleum illud difficilius transit per minima vasa .rit in corpore. non tamen tanius calor inde di teliquorum humorum transitum impedit, ut nascetur; quia rubra sanguinis pars deficit , videmus. dum a pinpuibus, externae cuti appli- quae calori producendo. & pioductum diutius ca is, in multis hominibus illico elysipelas nam servando, api mina est; uti in pr cedentibus dein scitur . Si iam simul consideretur . oleum illud monstratum fuit. Omnium difficillimum est . rapido febrili motu a calo te majori in rancisi cacochymiae iuncta suerit masna simul a. dam acrimoniam pessimam tendare, sacile Pacrimonia . ut in scorbulo pessimo , atra bile tet, quanta metit in tali casu metuantur ma- soluta & mota Ac. summus enim metus est , la. Unde di applicari hoc potest Hippocraιι rne distenta vasa aeribus humoribus , moi s per monitum . dicentis r NatMra admodum crassos sebrim'. rumpantur . cumque tota humorum celerius interue . quam graciles tuebor. 44. SPE . massa his inquinata suerit , quantumcunque e- a. t. p. p. 8,. Indicat ergo curatori vacuando subduxeris. in residuo tamen manet hie est . ut illud pineue tollatur, quantum fieri eadem malignitas , quae aeri stimulo circula- poterit. Ocyssime . Observamus autem in talitionis velocitatem augere continuo potest; un- casu. utinam ruberrimam esse, spumescentem dide acutissimae febres excitamur ; uti postea in totam saponacem, sudores saepe admodum olidos corbuti di melancholiae historia dicendum erit. & lere pmgues: hine convenit largus aquDis
R quiritur ergo tunc Praecipue , ut cognita per tum potus, ut utinae & sudori vehiculum sub
128쪽
ministretur; cum autem per urinas tantum illa copia olei exire possit, quae salibus sanguinis acrioribus per urinam eluendis intime potest mi. steti, & nc in saponem aqua solubilem mutari. hinc optimum erit una eum aquosis talia ingerere, quae oleum aquae miscibile reddunt. No. tum iam est . in saecam di melle hane vim o, tinere t cum nativi sapones sint, & diu cum ieis trita emeiant, ut aqua dilui possint. vitelli ovorum idem praest a re valent . uti quotidiano in ossicinis usu constat, dum sperma ceti, terebinthina , & alia nativa balsama, vel & olea presis a cum vitellis ovorum trita, in potionibus meis dicatis diluuntuti uerum cum in febrili calore nimio putredinis suturae metus sit, vitellis ovorum parcius utimur. cum tam facile in pessiniam putredinem mutentur: & si adhibentur . aeid rum copia additur. ut corrigatur illa in putredinem inclinatio. verum . ut saccharum . 3c mel. vel ex his parata remedia , estectum sortiantur.
debent ingenti copia dari ; neque noeebit vel ad libram, de ultra , aqua diluta copio a , additissimul acidis, haee propinate nycthemeri spatio; solentque tunc simul alvum solvere , quod hic
aueci prodest . Syrupus norum violarum , de acetositate citri, robumbuci. ribesiorum. oxymel
simplex , di similia tanti hinc usus sunt, ubi sci.
lutum pingue per febrim Mutam plethoram ilis
Iam oleo iam incit. Cum autem nimia haec plenitudo debeat imminui, simul requiruntur ev cuantia: sive per venae sectionem, pro re nata repetendam. dum vasa sanguinea non sine ruis plurae metu adeo distenduntur; sive per alvi fluxum , quo ingens copia gravantis illius saburrae evacua rh poterit. absque tanta boni sanguinis i ctura ac per repetitas & validas venae sectiones fit. 2Laudantur tunc imprimis talia. quae leni stim io uersus hae e loca alliciunt humores, neque i terim motus circulatorii velocitatem augment . vel corpus multum turbant, uti sunt cremor&etystalli tartari. sal polychrestus , nitrum . ta marindi. manna. theum &e. quae si simul cum
mei litis illis aut laeeharinis , oleum aquae mi
scibile reddentibus. propinentur , ne redibilem saepe copiam olidissimae materiae per alvum ex. pellunt , infimi cum levamine r atque in horum usu pergendum eo usque . donec minutus calor & vasorum , nimis antea distentorum , sensibilis Meletio docuerint , molem movendo. rum satis minutam esse , Serum lactis ebutyrati. cum omni sere pingui careat, magna copia potatum pulcherrime prodest; & hoc solo in talibus morbis iacile vita sustentari poterit, licet nihil alterius cibi exhiberetur.
g. 69 . Bstructio calorem patiens 68 a. ex curatione obstructionis a1r. ad i . & ablatis vasis in vulnere supervenientium malorum sanatione,
Cum omnis obstructio supponat impeditum transitum liquidi transmittendi per eanalem subde F. tor. . nata obstructione augebitur refi. stentia liquido ex corde per vasa pellendo, adeoque hoc respectu obstructio inter causas calo. ris sebrilis numerari potest. Verum de curatione obstructionis . quatenus a vitio vasorum transmittentium vel liquidi transmittendi, vel uir rumque pendet, pluribus dictum fuit in CapitMIoia ob moue, patagraphis hic citatis; unde de- sumi poterum illa , quae hue spectant. Ubi vero per vulnera, & imprimis post exsti
pationes maiorum artuum, ingens numerus cain
nalium periit. non est in artis potestate supplere hunc defectum εἶ nihilque tunc aliud superest . quam minuere copiam iiquidi trasmittendi, ut hc minuatur resistentia. & nimia reliquorum v sorum plenitudo tollatur ἔ de qua re videantur
illa, quae ad I. 474. dicta fuerunt.
f. 693. Λ B angustia vasorum s pendet 633. , requiritur horum dilatatio perum laxantia c34. .
Vasorum capaeitas, uti dictum fuit in Comm. M . a binis causis pendet quae sibi mutuo oinpositae sunt; impetu nempe iiquidi impulsi, perxem canalium latera ab axi recedunt: di resi.
entia laterum . per quam resistunt liquido impulso. Poterunt ergo dilatari vasa nimis angu-ua, si ii quidi impulsi impetus augeatur, vel si
minuatur laterum resistentia. uti etiam si utri minque simul fiat . Ueium si augeretur impetus liquidi impulsi , incresceret calor ; uti in Praec dentibus demonstratum fuit: adeoque nihil superest in hoc casu, nisi ut minuatur laterum msistentia ἔ tune enim manenta quamvis eodem impetu liquidi impulsi, facilius cedent latera v forum . di dilatabuntur illorum cava. omnium optime hoe obtinebitur laxantibus & emollien . tibus p di imprimis balneo vaporis , quo novi mullsolidissimis di durissimas animalium partes brevi emolliri posse. ut fere diffluant. simul etiam eadem hae methodo nimia siccitas . qua vasorum
angustiam comitari solet vide l. 683. emendatur . dum laxatis venatum inhalantium osculis aquosus calidus vapor se facile insinuat.
Uibus iisdem 14. tollitur ealor ex nimia vasorum rigiditate ortus
Uideantur illa, quae de curatione nimiae rigi dilatis vasorum di viscerum in Commentar. I. Tom. III.
129쪽
3. 697. Voties autem excessus caloris ex combinatis oritur causis , toties reis
media, hucusque descripta 6 o. ad 697. , combinata inter se v
Consideravimus hactenus curam caloris sebrilis, quatenus a singularibus causis productus fuerit . verum possunt plures simul ex illis causis eoncurrere, uti antea 3. 686. M . vidimus: deoque in tali casu requiruntur remedia . quae de tectis ealcitis causis debellandis propria cogno-stuntur. Neque inde admodum intricata nascetur indieatio curatoria . licet plures caloris febrilis causae combina in fuerint, atque facile hae omnia
ex hactenus dictis intelliguntur. Una enim saepe & eadem medela pluribus simul ea oris ranasis debellandis inservire poterit. Sic v.f. sanguiἀnis missi. proderit in aucta vel itate sanguinis simulque nimiam densitatem minuit, & molem movendarum . atque in obstructionis curatione saepe summum usum habet Ae. Densitas nimia. angustia & rigiditas uasorum laxantia requirunt&e. Adeoque facile poterit ex dictis inveniri , quaenam agenda fini in cura caloris febrilis , qui a combinatis causis pendet.
3 6ρ8. D X tota hae dostrina Caloris c673. ad 698. intelligi potest, cur febris ea.
v. lidissima sit acuta, celeris, putrida ζ emn calore summo pesti sera Cur lecti, aeris clausi, victus, medicamentorum calor adeo his noceant Cur aestus circa cor, & hypochondria, tam malus Calor putrefacit: putredo facta ex se non calefacit.
Ex illis autem . quae de calore lebrili dicta
uni. plurima in morbis intelliguntur, quorum quaedam enumerantur hae paragrapho .
CUR FEBRIS CALIDISSIM' SlT ACUTA ,
CELERIS &c. Febris, quae velociter, A cum p riculo, decursum suum absolvit , acuta dicitur videt .vis J Verum in omni fehre, ubi ingens calor adest, m num discrimen habetur, quia per calorem auctum liquidissima diis tantur, & languis ejusque serum in concretionem, vix reislubilem. postea tendit; simulque summus metus est, ne
per validum attritum fluidorum ae vasa. qui auctum calorem comitatur semper, tenerrimi canales destruantur, unde subita mors lolet sequi: a.deoque & periculo & eeleritate calidissima febris cum praedita necessario sit, merito semper acuta dicitur. Cum autem demonstratum fuerit in Comm. . 38λ:calorem auctum sales & olea expedire , attenuare. crinra reddere. exhalare, mo. e re pa et evidens ratio. quare calidissima febris simul putrida sit i modo enim dictae salium& oleo rum sanguinis mutationes tantum obtinent, quando humores nostri iam in putredinem verere incipiunt. Unde etiam in calidissimis febrius animae laetor, bilis corruptae, di saepe in ii. quamen olidissimum conversae. p r alvum fluxus urinae aeris stranguriosae foetidae excretio , sudor olidus &e. observantur. Ubi surem summus ealor adest. adeoque omnia illa pessima mala subito sequuntur, brevi actum erit de vita aegri r time. que pestifera dicitur , quia primo morbi insulti homines tollit. Unde patet quanta cum cura uti eo adhiberi debeant emeacissima remedia . dum in- Rens calor adest quia saepe post paucas horas frustra adhibebuntur etiam Optima , dum iam destructa sunt vasa; vel humores sie eoagulati per catorem ut transire nequeant per arteriarum extremos fines.
CUR LECTI . AERIS CLAUSI &e. Corpus
nostrum calidius est aere communi ambiente, in quo vivimus; adeoque calor nostri corporis minuitur. dum aer illud libere alluit. Si iam ae aer nimio calore aestuans lecto coerceatur , & sti agulis se testatur, ut aer arceatur undique l. totum corpus in calida, de aegri corpore exhalante . Nmosphaera haeret. & calor augetur , quia defi : itaeris alluent: s refrigerium . Praeterea in calidi mamis morbis illud. quod exhalat de eorpore aegrotum. saepe adeo infestum est , ut adstantes male ametati quid ergo fiet aegris, qui dies noctesque putridis his exhalationibus immersi quasi manent, dum lecto coercentur , straguli s tecti; ct saepe adhuc magna cura adhibetur, ne notus aer facile ingredi possit locum . in quo aestri decumbunt Demonstravit autem summus philosophus 1 alers ι . rabis stati s p. xli. e seq. aerem eonsumi.& elasticitatem ejus minui. dum ab animalibus inspiratur; adeoque patet . qu Am male consulatur aegris, calore febrili aestuantibus. dum debria aeris renovatio.& stratum illud refrigertum, impedauriatur. Perversa haec methodus imprimis invaluit. quia Medici quondam suerunt in hac opinione , per sudores tutissime febrilem materiam de corpore eliminari posse ; atque ideo tepore lecti eor-ris omnem superficiem fovendam semper voluerunt. Verum . uti optime demonstravit dydeub., in fine morbi cocta & subacta morbi materies fiequandoque expellitur; in morborum vero initiis, importuna arte fie expressis sudoribus, liquid mma pars sanguinis difflatur, ' morbi semper in peius ruunt. Unde huic torrenti se tenerose opposuit m s-rmis ille vir, solus tune fere , & testatur et D
fert. Em'. '. 434. oe alio 'turibus Ioeis . se venae sectione, aliisque artis auxiliis . nimium febrilem impetum compescere non potui me . si lecto inear. cerarentur aegri & strastulis obruerentur . Hi ne iussit. ut singulis diebus per aliquot horas insedὲ lis ederent erecto eorpo fe vel . si hoc vetaret nimia debilitas, saltem leviter tantum tecto corpore supra lectum decumbereat. Sapiens vetustas pariter perniciosam hanc medendi metholum damnavit. Sic in cura febris ardentis dicit CHL L. 3. e. . . I 34. etiam amplo eo uesaυi tenendus. quo mustumer purum aerem trabere ροβι is que muttis P βιογru ιν strangulandus , sed adnudum levi rer
130쪽
autum velandus est. Simul autem iacile apparet, quam damnosum sit , victu pleniore excarnibus imprimis . vel 3t medicamentis stimulantibus . cardiacorum titulo toties laudatis,auxere calorem , qui iam nimius adest . Veteres Medici in omnibus morbis aeutri tenuimmum tantum victum fle refrigerantem. & medicamen-
ta similia dederunt. Videamur illa. quae de hac re dicta suerunt. ubi de augendo uel compesce . do labrili impetu in Commentariis 3. 61o. 6I1.
DRIA TAM MALUS Demonstravit acutissimo ratiocinio Celeberrι-s Maminiias Medieri Mos
m. 3. pag. Is . , ex mensurata proportione di in metrorum arteriarum ad truncos unde Oriuntur,
At directis experimentis e fit mauit De simila-ιμι anrmaιι fias ct animalι- ωIore n. a 68. , calorem in υariis panιbus animalis Iani, ab aere externo non frigentibur, MIDυe modo muratre, esse fere aequalem . Imo ne in ipso corde viventis
animalis . ubi caloris nativi fontem statuebat vetustas. mai . quam alibi, calor deprehenditur i Ηενm. Noobaaυe Iοβιtua. Medi c. I. I 69. . Sic ergo factum est corpus humanum sanum . ut ubique simili lare calore foveatur , atque ideo merito pro optimo signo in morbis fi buit Hippocrates In Prognost. Tom. 8. ναιnacta a. O in coae. mm. O . ibidem pagiua 88o. . si totum corpus aequabiliter calidum 6c molle esset a tunc enim novimus . liquores meabiles per vasa pervia libere moveri . In
illis vero locis . ubi maior resistentia liquidis Per vasa propulsis nascitur . sive vitio nuidi
transmittendi. sive vasorum transmittentium . vel amborum hoc fiat, augebitur attritus de que & calor , uti in praecedentibus demonstra. um fuit. Summa ergo ratione statuit κιρρο- crates bor. Sect. m. Stua Or. . calorem auctum in quodam loco com
Poris designare. morbi isdem ibi fixam ess di.
Cens : Eι qua parte eo oris iuest calor , aut Di, Rus . ιbι mor 3 infidet. Frigus autem minorem ttritum, adeoque circulatorii motus desectum in parte aflicta notat; calor autem contra a
ctas reli stentias in quibusdam vasis, & plerumque simul maiorem velocitatem per vicina vasa libera . designat . adeoque in utroque casu a sanitatis legibus corporis illa pars recedit . Ubi ergo aestus circa cor 8e hypochondria percruditur , novimus , ab attritu vasorum ad li. quida aucto exspectanda esse omnia illa mala in visceribus hie locatis. qua l. o8o. inter calor s effectus enumerata fuerunt. Verum Pulm hic locatur , per quem sanguis libere transire n. t. ut maneat vira ; h dum in hoc viscere vel in spissati per calorem humores in ultimis aiorum adigustiis immeabiles haerere incipiunt, vel per auctum fluidi transmittendi impetum
tener deo vasa rumpuntur . lummum Peric
tum inminet . uti nemo dubitat . In hypo. ehondriis autem hepar & lien , friabilia adeo viscera , locantur , in quibus summus rupturae metus est, dum calor major circa haec loca auo
ctum attritum indieat ἔ unde iterum pessima
mala exspectanda sunt. Hinc patet ratio, quare Veteres Μedici, qui in morbis sollicite semper considerare solebant hypochondria, & ex iisiorum tumore , dolore, calore, pulsu dic. tam multa praesagia deducebant, semper aliquid ma- ιι suspicabantur . dum maior circa haec loca aestus , quam in reliquo eorpore percipiebatur .
oe oris ventricuιi dolor, malum s amor. Q. Sedi. Φ, Tom. p. νηιna a . . Quod si eaput oe manui pedesque frigeant, ventre s lateribus calantia 1 , mrium t In Progno'. T. 8. p. ora. O in Coac. N. 4M. ι bidem p. 88o. . Tunc enim novimus summas resistentias haerere circa vitalia viscera, neque sanguinem amplius debita copia di impetu ad extremas corporis partes propelli. Ex his etiam intelligitur, quare ex ingenti capitis c
lore phrenitidem instantem praevideant Medici uti postea j. 727. dicetur.
CALOR PUTREFACIT: PUTREDO FACTA
EX SE NON CALEFACIT. Febris naturam in dividuam in calore statuerunt Veteres Medici . S post illos plurimi ex recentioribus, uti in f
brium histaria generali dictum fuit. Inter illas
vero causas, a quibus calor producebatur in mbricitantibus, vel augebatur, qui jam aderat . numeraverunt & putrefactionem c Galen. De Febribus LI.c'. m. 8.pag. 23. . Speciosa videbatur haec opinio , quia, dum Putrescunt v etabilia, magnus calor nascitur ima & quanoque viva flamma erumpit. uti toties sinestis casibus constitit. dum foenum non satis siccum in acervos collectum , hine putrescens , incen. ditur . Crediderunt hinc multi, pessimarum febrium intolerabilem aestum putres ctioni ut causae, ad 'i bendum esse. Verum patebit, credo . examinanti, putredinem in nostro corpore P tius caloris eluctum esse . non vero causam ilimo putredinem natam non calefacere sua vi pr prie dicta sed tantum quatenus per hanc Eugetur motus humorum per vasa celeritas, adeoque S a tritus ; a quo calorem in nostro corpore generari in praecedentibus probatum fuit. Calorem putre facere antea in CommentariIs 84. s. dictum fuit.
uti etiam l. roo. ubi de e lactis aucti motus sa
minis per vasa agebatur. quem semper calor m lor comitatur ἰ imo absque notabili calore nunquam putredo fit Herm. Boer. ciam. . . M. I e hinc acerrimo hyemali frigore incorrupta manent plurima diu, quae aestivis caloribus putrest rent brevi. Uerum ubi putredo facta est. cessat ille calor, qui aderat, dum putredo fiebat. Dum vegeritabilia humida in acervum congesta putrescunt. instes calor nascitur . ubi vero in putridum ii.
quamen conversa sunt. tune ad temperiem aeris ambientis redeunti adeoque Patet . calorem
quidem adesse & requiri, dum putredo fit putredinem vera factam non caleticere ex se. M le emo putreio in nostro eorpore haberetur Rr