Laurentii Vallae Elegantiarum Latinae linguae libri sex. Eiusdem De reciprocatione sui, & suus, libellus. Ad veterum denuò codicum fidem ab Ioanne Raenerio emendata omnia

발행: 1566년

분량: 560페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

33 LAURENTII VALLAE. Neg M ueteribus Romaius dedecorifuit: argumentum est sacerdotum nomine,C religione durans adb tempus subditisules με ad hoc tempus.

STultus,qui imprμdens est,e improuidus multis non insipientes homines aliquando stulte agunt.Fatuus plaune insipiens est,tractum a sapore ciboru Nam cum illi non sapiunt,fatui dicuntur:Italomo qui non sapit alum uocratur Martialis, Lib-i3 epig ut sapiant futuae fabrorum prandia betae, O quam saepe petet uina, iperque coquin. Nelior huim uocabuli uidetur haec cause,quam ea quae qui ibusdam placet aluos dictos,quifurore quodam quali uxor regis Fauni Fama nomine, corripisolebat futura praedio eunt:ut illa faciebat Stolidus est, qui proxime accedit ad naturam sensums pecudum.

BEatus qui rebus omnibus ad vitae Uum,ornaismq;lpe. tantibus abundat. Ideoqi locupletes sane omnes Beotos vocamus,ut apud Iuuenalem. Vetula uesica beate. Et cie.sint forentes,sint beati Et Alibi:crotoniatae quondam quum florerent omnibus copijs,C in Italia quum in primis beati numerarentur. Unde apud inferos in Eb ijs campis beati uocantur, a nobis qui apud uperos vivunt ut mane ide sint Felices e Beati, Felicitas CT Beatitudo.Felices, inquam, omnium bonorum compotes. Sunt Cratie res pro sua quaeq; natura beatae,felice' ueluti de uoce apud Quin Lib.ri eap.3. tilianum, Ornata erit pronuntiatis,cuisuffragatur uoxfocilis,magna ala exibilis firma, dulcis, durabilis, clara, pura,secans aera, auribus sedens. Beata dixit pro eo quod

est plena,m perfecta Et alibi: Nam vocis,quantum in nutiis cognositfelicitas T. Horis

332쪽

ELEGANTI 1RVM LIB. Ii I. 33s

Mollis homo, Molle opus C A P. C x vi

m ac is homo dicitur,e molle opus hoc in laude, i udivi in vituperationem. Verg. Inuidia mittit ebur,molles sua thura Sabaei. Idem, Geor.DExcudent alijd irantia mollius aera: credo equidem uiuos ducent de marmore uultis. δεομH- Qxod non sine rationefactum est. Nam qui nonfuerit seuerus fortis.G eonstans,crin morem rei durae patiens,resiastensquefortunae uel adverse uel blandae,hic mollis est milis cerae πtenellis plantis quum praesertum qui mollicula membra habent,fere mollisset mente, ut pueri,faeminaes.

contra autem milites,nautae, agricolae, ut corpore tu uniaemo indurati,putuntur.Hoc igitur modo Mollis accipitur in uitiani In laude uero,quod ut uitio datur durum* Durus cibus,durum cubile, durum solu,ita duruingeniuiu, ueluti durus equus ad domandum, durum ingenium ad docedum,

emad ut sic dicam sculpendum eadem ratione Molle diceatur,quod non est durant,eritq; laudabile. Quint.de ignis Io quens inquit:Illius opera duriora ius molliora. Eicuturautem Signa, operusculptilia,siuefusilia, siue caetera eiusmodi ad effigiem animaliumfabricata,quemadmodum tabutimopera pictorum. Siquidem in tabulis antiqui pingebant, non inparietibus. M talia magis dicentur mollia, quae fiunt, quam ingenium,quodsecit.

Crudus. CAP. xv ti

CRudusiocatur,non qui cibum indigestum habet in stomaehosed qui aegre, difficileq; digestibile o a quo offenditur, uel tanquam nimio,vel unquam noxi, ut Cieri Rosci QSi in caenam non ueniret, quod esset crudior. Et Quint.Crudo oratori declamandum non putat Ateibo inis

333쪽

UA; RE N T II UL AEquam digesto siquidem digem,e modi reato cibo ierari refici malumus:qui, caeterufacere. Appellamus aut Hosmine crudu,praesertim qui est truci assine tu,qu)d eius θω diu oculi nostri offendutur, ut stomachus cruditate cibi:uel quodfacies crudum bubentis animi insuauis e foeda est ut facies crudum stomachum habetis, iue cruducibum instos

macho E l etiam crudum idem quod recens unde Crudus dolor,crudum librus. Et Recrudescere dolor,er uulnus discitur,quasi renovari. Et cruda poma dicimus,quae nosunt matura ut cic. Quae cruda sunt, ut auelluntur: quae aliteri cocta,ta matura, decidunt.

Q ARTI LIBRI FINI s.

R IV s iam mihi, C prope quartus annus agitur peregrinantisemper, Cyper omnia maria, terrasque uolitanti proxima etiam aestate,Cr quide tota militiam expersto,quod utrum honestiore, an magis necessaria causa iecerim ,haud equide scio. Illud tamen vel me nod firmate,indubitatum cunctis esse no ambigo,quae maximr, utq; adeosola studiori praesidia sunt ea mibi omnia defuis

tunitatem, teporis otiu, ipsum postremo animi vacuitatem. intora singula cum plurimum inconroditatis aferat, eum defunt, quid tandem putandum est,uniuersa fecises amo etsi remgnauimus fidui, e quoad licuit, necessitatius reluct

334쪽

ELEGANTIARUM LIB. V. 3 Didum,frequenter ad studia respeximus: ita ut si nihil uiseri in literis quod optabamus)certe squod proximum est nihil damnifaceremus: quod si non contigit,iacturam hanc multarum rerum notitia, quas uel uidimus, uel sumus exaperti,fortasse pensabimus Hac enim praecipue via Homerus insemandum esse uirum sapientem praecipit Vl fis exemplo. Ita nanque Od seum inchoat: Die mihi Mus uirum captae post tempora Troiae,

ni mores hominum multorum uiditer urbes. Quanquam quid tergiversemur,quid blanda, aut inani exaeustione nos fallimus qualesunq; redierimus,nihil tamen quo dotem ille iam me absente adultae ampliare queamus, attulimus,m collocandi iam tepta est,fativis multo quam primum nuptui dare, quam diutius custodiendo, pudicitiae periculum adire Mira enim est puellae,ue procorum,uelaamatorum multitudo.Ipsa quoq; teneri amplius non vult. Et

quod me ualdi solicitum facit alios magis incipit amare,

quam patre. Quare non uacat coparare plura,quod Iendiadius,ac magnificentius collocemus.Sex nanque talenta,quae ante profectione nostram partu,ac reposita erant,in dotem

dabimus quod quum satis esse debeat, tamen plusis est,multo quod posthac temporis accestone adjcere possemus. Et certe similia impedimenti ut de morte taceam extimescenda sunt Neforte quod Difome auertant ues absente patre,uel mortuo,stia ut quae ea aetate, atque adeo ea mentesiit prossiet sufficiant igitur huic operi quatuorsuperiora uolumiana,quintumo hoc de uerbis,accedete exto de notis autoru.

Quodsi etiam plura scribedifacultas,tempῶAsuppeteret, nescio an faciendu putare custiam, ea quae uel optima,uis

335쪽

lis olim eaenae,logitudinisfastidio laborare simu si Q, de qua loquor, materiae,neminem de prudentibus loqvo, uniuersum corpus aggredi esse ausum,suam sibi unus usq; particulam adscribendum delegi siue ne Iongiore opere egentibusfastidium moueret quod enim uocabulis no fuam habet in significando elegantiam siue immo itatem,infiniatatemq; voluminu ueritus. Quibus rebus me quoq; motum fuissefateor cum meas' pie, tum illorum exemplo maxim , ne femper imperfectum,ne semper inclusum habere ne semis per efflagitantibus opus negare uideamur:neue quibwiobae sequi Cra bibus laudum suffragia nancisci cupimus, eiusdem iustae querelae, iustaeq; vituperationis materia praebeamus.Tum ὀ qu)d insidiatores,erfures re expertus ut eis udo libro dixi cauere debeo, quos nunc multo tIuresese 30 pyx defore amici ostendut quae cause Prisciano ut ipse testatur ' sustini festinatius opMillud de arte Gramatica ederet. Hac

eadem nos causa,C caeteris,quas enumerauissim sumus adacti non modo utfestinantius libros nostros,uerilis etiam ut pauciores ederemus. Et illi tantum aemulorum infidiae nocebant,mihi etiam praeter caeterafautorum,dis amatium studia nocent. Tradatur ergo aliquando uiro puella, contenta hac quantulacunq, dote. Non enim formosam esse credibile est,quae maritum,nisi magnitudine dotis conciliante,non inuenerit, uirgo praesertim Maritum autem puellae coetu siteratoru intelligimus,4 quo sanctitate

uxoris, pudoremq; C custoditu se cupimus,et custodiri debere testamurSed ad promi uuerbore dissutatione cuius hoc Iibro locus 6 descena

336쪽

Disco, Edisco, Dedisco, Dedoceo, &Instruo. CAP. Q.

Discere est,ut intelligas: Ediscere vero,ut mea moriter copla turisadeoq, caput apud Quin tit quod inscribitur de Ediscendo, ita incipit Lib. 1.eap.8. Illud ex consuetudine mutandum prorsi existimo in his,de quibm nunc disserimus aetatibus,ne omnia, quae scripserint ediscant,er certa,ut moris est,die dicant. Dedifico,quod diis dici obliuiscor. Dedoceo te,ostendo fusum esse quod doctus es,doces quod uerum est ut apud eundem insecudo: Et qui Cap.3. de dedocendi grauius,ac prium,quim docedi illud,quo qui, dum utuntur,Inlruo qualis, instruam te in via hac,qua psal. 31. gradieris nobis apud idoneos autores incopertum est. Για rimus enim instruo classem instruo aciem,instruo ausum, instruo militem non autem discipulum ut metem alicuius,inis eo modo,quo instruimus ea,quae dixi.

Excogito,Reperio, Inuenio,offendo,Nactus sum CAP. II.

EXcogiure, est per cogitationem inuenire, sq; ad res

tanta incorporeas pertinet ut,Excogitauit argumen ata,rationes, lauru, usus Est ergo Excogitare G Inueis nise,confiiij Reperire uerὀfortunae.Vnde Ovid. Tu non Lib. 1. Meta.

inuenta reperta esSed iam usus obtinuit,ut desit reperio, quod inuenio. Est autem Inuenire uel consilio, uel ea usiue corporea sive incorporea reperire. Ofendo fere quod reα peris,neq; lum reuerteDAEI ad statum rera publicarum, uel priuatarum pertinet ut Ofendes Republica perturbo tam Uilth nepotis mei:Verum etia sim bis,utide cic Sed Cie. In som. tame nemine tam malificum offendi,qui illum negaret In Scip.

337쪽

frequenter accipitur Vt id in Paradoxis Eum tu homne terreto, se quem eris nactus,istis mortis,aut exibiminis. Et de Senectute: Vitis quidem, quae natura caduca est, Crniffulta est, fertur ad terram,eadem ut se erigat clauiculis quasi manibus,quicquid est nacta,complectitur.

Desipio,Desipisco, Resipisco C A P. III.

Esipis ue desipisco gnificat,uel quod aliquid a cois'munisen usapientiaque minus habeo,uel quod a meo sensu destituor. Quodβτό uitium aut ex aetate uenit, aut ex morbo ut timore,aut amore,aut simili aliquo affectu cuα ius contrarium est Resipiscere etsenes quidem iam demen a te nunquim resipiscunt,caeteri autem resipiscere,id est, ad priorem mentis statum, uel ad meliorem mentem redires lent.Terent. Multo omnium nunc me fortunati mura. εό ' Factum puto esse gnate,quum te intellego Resipuisse.

,Rohibeo uel generale nome est,uerante rem inceptam. Inhibeo autem re iam incepta. Illud vetat, ne quidsemeias , vel ne quid incipias: hoc ne pergas ire, desistasq, ab incepto Vergilius, Aeneid. 1. Quod genus hoc hominu suae uehuc tu barbara more Permittit patria hospitio prohibemur arenae. Idem Aeneid. Parcite iam Rutuli, ervios tela inhibete LatinL

Tor,e: Fruor aperte differat,sed nota ratione,qua quidam uolunt,omnia sua imperitia confundentes, qui aiunt nos Uti humanis,Frui uero diuinis im) et diuinistitiamur,embumanis fruimur. Quis enim mihi usum diuinoruinterdicat quis rursus uete mestui rebus meis, labore.

industria paratis A ut quis dicat me si uisacris,csi in illoruuerso Uu, atq; administrationes uti quis neget,quu uoluaptati

338쪽

T LEGANTIARUM LIB. V. 3 rptati operam do,ni sturbis rebus de cupio uolaptatem Quod si dicerei,debere nos rin rebus diuinis, uti uero huis mani, quanquam ne in hoc quide illis accedo fortasse audire. De rebus enim,no de uerbis disputaret.Nunc uerbum exponunt,non res.Sed hos cum sua imperitia,C quod'e-

diuisiit cum sua pertinacia relinquamus.Vt igitur es alte Tim reigratia:Frui nustius,sed ut sic dicam propter se. In illo iter Wi in hoc meta Hoc alterius finisad que illud tenadit.QSi hoc habet,quiescit,Cr contetus sequi utitur, nua quim contentus estus perq; ulterius tendit. ldedq; repreohensu est Annibal qui cum posset uti canensi uictaria rui LIu.ydeea.

maluit. Utor armis,utor domo,uto libris,utor studio,diliis lib. . gentia,operaq; ut ex hoc postea emolumenti aliquid boniq; consequar. Fruor bonis meis, fruor tuo aspectu tuo collo aequio,tuo cant hoc si,delectatione, luptatemq; percipio ex hac re is ex huiuε rei usu. Nonnunquam eadem re duo

puriter,hic utitur,ille struiturω sit alter adfocu sedeat antistatis causa,alioqui id nonfacturus,alter uoluptatis hic non redit ultra,sed apud fine ipsum quiescit ille no coletus praeia senti coditione,ad ulteriora tendit:qualis Annibalffuisset, nee tam praesenti uiditoria requiescere, quam progredi m luisset, neum Adherbal scire miceresed uictoria nescire uti dixisset id est,quifrui illa,qua uti maluerat.Dicimus ta

sa ut Ptor pane triticeo,utor palmulis, utor scis,quasi uisuedi tim causa damus,qua ededi causa uiuumusDenique Frui est delactatione capere ex utedo. Itaq; in ide recidunt, idem eo iut Frui,Delectari,Voluptate capere. Quo fit, ut i fuerit causa,cur recetiores hoc uocabulum Frui,unde uenitFruitio solis rebus diuinis dare uoluerint Habet enim hoc uerbum supina, Fruitum, e Eretum:quorum primum uix

339쪽

s LAURENTII VALLA Eui in usu est, nisi apud eos, qui uerborum novitatibus Crgaudent, gloriatur Secundusiignificat confisium 'rut, Freatusfortastes umiliaritate,quae est i tecum,apsus es consteri. Adiungimus etia alterum verbum ad personam deitor Epi .i3 liba dico significatq; eouersor,ta opera utor Idem ciciadςPist DR' Iiuni Fabio uiro optimo,et homine docti; imo, amiliaris me utor. Et indest Vs ut, usu mihisait tecti id est,mita uersatio miliaritas et consuetudo, Quint. Mulierem cum qua longa consuetudo,seu longus sitfuerat usus. Atq; quia solemus aliqua re ideo uti,ut ex ea fructum percipiamus actum est, ut dicamus,sum pro utilitate, Crstuctu, tum in sngulari,qum in plurali: quorum exemplorum plena sunt omnia Fungor autem idem est,quod officium,munusti ago: ut Fungo magistratusungor praetura, fungor legatione, fungor scio delegato fungor munere iudicis. Fungor auatem uita,quod fungor ogici uitae,inmunere administranadi, gubmiundique corpus:munere,inquam, ignato nobis ab imperatore Deo inde Defunctus est uita: id est, finivit officium uitae. Vergilius: Aeneid.is. O tandE magnis pclagi defuncte periclis. Titus Li. Deis fundia morbis corpora salubriora esse coepere. Defunctus periculis,quodsii ita sunt pericularci defuncta morbis corpora, quod finitisunt morbi corporum. Legimus etia De issicias morte id est ori futuit. De Potior dixi alio loco.

. Tare, est n3 ire, in his duntaxat, i ae eunt se pedibus aut quae erecta non sunt ut, Naxis stat fumistat,currus flati A mi deest solstitium,iniustitium, quia ius stat, forumq; clausum est Anguis etiam,ta piscis,C lacertus,et auis in aere stat. Quaeda diuerso diculur Stare,qua erecta sunt qua diuio cadunt,sed haecfresunt inanimata sit, Ara

340쪽

bor stat, simulacrustat omussiat, colgmnastit in dant

vero non dicular Stare, ni nec eunt,er erecta sint:MMois tuo,equus,uobicrisque stat. Ni g, homo quasedet, equus quum recumbit, Craui quum cubat, non stant, nec tameneunt. Illud tamen notandubuliter dici Sedere de hominibus, aliter de axibit s. rqam caetera non sedet,nis simia,ta si quid

est simila. Ipsum uero sedere uuium, est in loco altiori esse: ut Passe sedet in tecto, hirundo sedet in pertica,cornix βαdet in urboretae re te dixeris, Stat in arbore)sed alimoistius quodam modo cornix stat, nou cuba Perg. Aeneid.ra H litis in paruaesubito conuersa figuram: Quae quondam in bustis,aut culminibxs desertis Noctesedens,serum canit importuna per umbras. Quintil. Visi quaeratur ansit credibilesuper caput Valerij Ub.2. cap. . pugnantis sedisse coruum,qui saeculosque hostis Galli rois 'ro,atque alis everberaret Deniseodem modo dicitur Seiadere uis supra rem quapiam,ut homo super equu aut iumetum: quidum super equum est,no dicitur Stare t manere, sed edere,quocunque modo,aut quocAns corporis habitu, gestisque compositiussi Sidere autem a Sedere multum diis stat. Est enim Sidere deorsum desedere,psus ire Verg. Sedibus optatis gemina super arbore dunt. Id est,ab alto demittuntur. Vnde Sub ido,De ido ut Ovid. Metam.r. - subsidere ualles Et Lucan Subsedit dubius. Nam ut ego sentio a sedeo praeteritum mutuatur Inde Infido quoq;

SEARCH

MENU NAVIGATION