장음표시 사용
51쪽
altis debellari atque tolli oportet, priusquam contra ipsam di
storsionem ad remediorum mechanicorum, veluti machinarum etc. usum recurritUr; vel, Si talia applicare velis, illa eligas, quae leniora Sunt et minoris violentiae, v. c. situm horigo talem in stragulo duro. Machinae extenSoriae Dempe, si maturius et intensius, quam fas eSt, in USUm Vocantur, vim admodum P Γ niciosam in ossa pelvis mollita eXer Jere possunt. Quando aulem diathesis Phachitica idoneo regimine et con gruis medicamentis quo pertinent victus salubris atque ευπεπτος, eecis liberi et puri usus, medicamentorum leniter eva CDantium, amaricantiam, Corroborantium et halneorum apta administratio, nec non dorsi frictiones, Pannorum calefactorum et herbis at o
mati is sussitorum ope frequenter institutae) vel omnino, vel quantum fieri potuit, sublata et exstincta est, tunc quidem ad machinas eXtensorias recurrere javat, ut inde des Ormitas, quam morbus primarius induxit, vel omnino vel maxima saltem ex Parte removeatur. Attamen anchylo Si jamjam exorta, etsi mo P Lum pDimarium idonea medela feliciter exstinxeris, distorsionem, quae irrepsit, vel imminuere, vel lollere nullo modo in viribus erit, quod Supra jam Commemora Vi. Distorsionis o ditithesi scrophulosa oriundae curationem iam externis, quam in tertiis remediis simul incipere licet. Inter re media interna, quae tune potiSSimum requiriantur, qUando Causam scrophulosam adhuc vigentem, depreheiadimus, praeter victum salubrem, aeris puri et sicci usum, corporis exercitationem et munditiem, praecipue leniter evacuantia, si Nempe Sordes pi luitosae vel verminosae adsunt) nec non specifica vi in systema lymphaticum pollentia sese commendant, quae cum incitantibus, tonicis et corroborantibus, apposite Conjungantur. Deinceps
aegrotus in decumbendo utatur machina extensoria, quae simul congruum in Partes Convexe Prominentes preSSUm excerceat; de qua infra uberior sermo erit. Distorsio or labo arthritica oriunda, serioribus tantum ita earinis obvenire Solens, et generatim raro OCCur Pen S, lam P ΓΟ pter provectiorem aegrotantis aetatem, quam Propter morboSam,
quae ei probabiliter subest, cartilagirium, ligamentorum et len cliniam assectionem et rigiditatem, parum spei de felici curationis eventu praebet. Curationem si suscipere volueris, remediis magis Pharma Ceuticis, quam mechanicis uti debebis.
52쪽
Quando denique spinae distorsio Ortum traxit ex Utilas ge
stitutiones gracili ol imbecilli, et laxa corporis Compage, c talisset a rapiuiore corporis in CremEΠlo, WEt a morbis grrauioribus to Ioralis proficisci soles, tum qUoad c rationem Praecipue sequentibus indieationibus Ut satisfaciamus Convenit. Nam necesse ost: 1. Ut pravum vitae genuS Cum Salubriore Commuletur, et aegrotus a detrimentOSa Consuetudine, quam sta ira indicavi,
recedat. 2. Ut caveatur, ne Superioriam Corporis Partium pondUS eo, insem in spinam Vertebralem De COSSaa io CXCer et, Pr Ssu Co
lumnam magis maisque e Sitia Dormali Cedere cogat, et inde distorsionis ambitus et gravitas auge3tur.3. Ut spina vertebralis, quatenus jam nunc distorta Sit, apte
tractetur, et perversa vertebrarum, nec DOD Costarum et humo
ri positura tam extensione quam PreSSU COI rigo lur. 4. Ut vertebris deinceps, quando tertiae indicationi salissa lumest, in eo, qui Conveniat, situ retinendis studeatur, ad quem sinem tolum Corpos et imprimis musculi dorsales ita corroboren tur oportet, ut o liquo tempore praeterlapso spinam vertebralem in statu et directione naturali retinere valeant. Ex his cuinam indicationi primum ol insigniter sit satisfa- iotidiam, quodque curationiS momentiam in siti gulo quovis casum tigis minia Sue respici debeat, ex mali Progressu et ex gradu pendet, ad quem distorsionis vitium tura C temporis pervenit, quippeo quibus diiudicandum sit, utrum prophFlami, an curationi 1 Ω- dicati, an nonnisi pallicitiuao locus sit. Quod primum ad prophylaxin adtinos eam ibi tantam ad mitti posse per se patet, ubi, ipsa distorsione nondum inducta, Propter Praedispositionein quandam, corporis gracilis et laxi in
firmitatem, malam Consuetudinem et eam, qUam supra indicavi, in educandi modo incuriam, metum imminentis alicujus distor sionis concipis. Tum attentioris medici est, parentes, vel iPSOS, quibus malum imminet, de minitante periculo monere, OOΓIrri que obsequio omnia, quae curatio pro phylactica cXPoscit, stre
Diae commendare. Pertitient huc generatim vitae modias Confor lans atque acti US, victus nutriens et facile concoquendus, Cor
53쪽
Poris motus et exercitatio in aere salubri, ruri habitatio, omnium, quae debilitant et corporis partium evolutionem impediunt, se dula evitatio, tam in diaeta, quam in vestitu, decubitu et utii verSO Corporis ot aDimi regimine. Pueris conducunt,eXercitatio nes militares ot gymnasticae, apte institutae, lavatio in flumine, Datatio, saltatio, artis digladiandi exercitatio ; puellis vero exer citationes milita ros prudenter institutae, modica saltatio, quoti dianus instrumenti, quod Angli clumb-bolis vocant, USUS, lava Cra frigida etc. Praeterea cavendum est, De infanteS, PraeSeΓ-tim puellae, ad assidua stadia nimis instigentur, corporis etaim
cura tum temporis major sit, quam mentis, DCCesse QSt. Sti Ο-pbiorum Schntii bras te denique, laminis, ex ossibus Celi Seu
ferro Conse Ctis, munitorUm, usus puellis, antequam Saltem ex de Cimo 'lia a Pto vitae anno excesserint, Severe interdicendus eSt,
De musCulorum dorsi iusia ovolutio constructione, quae inde redundat, impediatur. uando autem lapsu temporis distorsio quaedam Vere in
repserit, Nullum temporis momentiam omitendum est, quin DX- templo ad ea, quae ciarcilio Diaulcialis OXPOSCit, lΓΩnSeam IS, me moreS, Curationem radicalem in distorsione recens orta Plerumque facilem, in provectiore dissicilio Dem, in ea, cui anchJlosis supervenit, irritam fore. Non solum igito P vitioso vitae generi, de quo SUPra Sermo
fuit, et pravae corporis consu 'tudini valedicendum, atque Prcte ceptis diaeteticis, in prophylaxeos expositione commemoratiS, ob temperandum est, sed stati in ab initio confinita Simul corporiS, in cura Stres ulti hc rizontiali situ cubiantis, Oxterasio acthibendaeSt, qua efficietur, 'Ut, Cessante pressu, quem Sia Periorum Cor Poris Partium Pondus deorsum excercet, distorsionis incrementum impediatur, et, Ut vertebralis columna, quantum fieri Pote5t, in justa et recta directione perpetuo perstare Cogatur. Ne Vero, quae jam exstat, dorsalium musculorum imbecillitas et languor Continua, quae tam diurno, quam UOClurno tempore adhibeatiar necesse est, extensione, magi S in SUPer a Ugea'
tur, hosce musculos bis quotidio per qua di antis vel dimidiae horae spatium eo modo, quem Angli thumbing and 8hampsoiugVOCant, ira Clari l. e. vicissim condupsi set perscicari oportet, Ut inde Ilexibiliores et solidiores redditi, Curatione Peracta, SP in am
54쪽
dorsalem in justa eticelsa directione per se ipsi denuo relinore valeant, quod quidem durante Curatione machinae extensoriae ope peragitur. Cum enim animalis oeconomiae lex haberi possit, ut cujusvis organi incitatio et exercitatio tam ad ejusdem, quam
ad universi organismi evolutionem, Conservationem et perfectio Dem necessario requiratur, hancCe methodum mosculos dorsales vicissim condes senili et perfricandi ad eorundem integritatem servandam et ἐνεργειαν alagendam non Par Um Condueturam esse patet, dum alioquin continua, in qua diuturna cubatione reti nentur, inertia, tam sibrarum mUSCUlarium actuosilas et robur, quam ligamentorum et cartilaginum Vis elastica ita necessario minuatur, ut Curatione Peracta Colum D Im Sine ma Chinae extera soriae seu strophii adiumento nullo modo Sustinere valeant. Cum ex his intelligatur, distorsionis sanationem, etsi lectu lum extensorium sedulo adhibueris, nequaquam effici posse, nisi simul musculorum, quae exstat, debilitas et ligamentorum rigor tollatur, hoc agendum est, Ut in Curationis progressa praeteream, . quam indicant, perfricationem et iactis a muscia lorum dor salium exercitatio sensim et apte instituatur. Maliarius ergo seriusve, prout distorsionis gradus vel suadet vel vetat, aegrotum per aliquot horarum Spatium e lecttalo extensorio eXSurgere, et commotionibus, quibus dorsales mUSCUli actioe coercentur, in dulgere jubeas, quales sunt Ponderum, SVPra indieatorum, quae Angli duinb bolis di uiat, in manibus agitatio, armorum exercitia et similia. Quibus exercitationibus vero absolutis, aegrotus con linuo in lectulum extensorium redeat, De lassitudine et languore, musculorum labore ad ductis, efficiatiar, ut veri bratis columna, Ρ opter dessi ieralem eam SVS tinondi vigorem, Superiorum Corpori Spartium ponderi denuo et magi S cedere cogatur. His omnibus salis diu adhibitis, et apio rogimine appositis que remediis simul non neglectis, Sperore licebit, tam Columnae vertebralis conditionem, quam Universi Corporis valetudinem Donparum emendatum iri. Jam temPUS eSt, aegroto Concedendi, diutius gradatim extra lectulum extensorium Commorari, adeo ut pco celeriore vel tardiore convalesCentiae Progi QSSU, temporis, per quod aegrotus decumbere cogit Ur, spatio plus minusve de trahatue, done C tandem Donnisi tempore nocturno eum in lectulo
extensorio degere necesSe erit.
55쪽
Praeterea observandiam est, et in convalescentiae Progressu istas, de quibus supra sermo fuit, mosculorum dorsa lium mani Pulationes et exercitationes non omittendas QS se. Neque minus Aegrotus, iisdem peractis, semper Unam pluresve horaS decum
bendo requiescat nec OSSE CSt.
Denique convalescentem muniri oportet machina quadam Portabili, eodem modo, quo lectulus extensori u S, tam PreSSUmquam eXtenSionem in costas columnamque exercente, vel Sulla extensoria, pari ratione constructa. Hisce machiniS tempore diurno per satis longum tempuS Utatur. Hisce omnibus sedulo peractis, univerSO Corpore et Praecipue musculis dorsalibus pedolentim corroboratis, Spinae recti tudine redintegrata, et morbi recidivi timore Siablato, a machi DarUm USU Sensim abstinere, et nonnisi apto regimini et remediis Corroborantibus, quorum Usus per aliquod tempus adhue Cori
tinuetur, considere licebit, donec tandem aegrotus, sanitate Plane, vel quantum fieri potuit, recuperata, vitae oblectamentis et laboribus reddetur. Sunt fortasse permulsi, qui hanc medendi methodum majoribus quidem distorsionis gradibus aptam, ubi vero minor distor Sionis gradus adsit, Superfluam, quin perniciosam existiment. Ι dom, adhibitis antea lenioribus remediis, ad perpetuam eXlen Sionem in corpus horigora taliter jacens eXercendam, quam pro ultimo refugio habent, recurri suadent. Quae multorum opinio, CX mea qUidem sententia, saepissime causa fuit distorsionis, initio exigia ae , tum ultra modum increscentis , et adeo insanabilis redditae. Etenim in his casibus, quamquam naturom recte Cognoverint, in eo peccaverunt, quod distorsioni jamjam ortae
medendi methodum opposuerunt, quae quidem ad prophylaxin Perquam idonea, sed ad morbi, iam pollentis, sanationem inutilis
eSt, et mali incrementum impedire minime valet. Quodsi exoptatum in distorsione curanda eventum ConS qui
cupis, ab initio statim methodum hie propositam adhibeas,
Suadeo, Nec ab ea te deterreri sinas vario timore esseCluuat nocivorrim, quos a corporis per longius tempus cubatione et a
continuo sita horizontali proficisci affirmant. Negari quidem nequit, quemadmodum conpori S motu nique
exercitatione musculorum vires et furactionum organicarum energiam
56쪽
augeri constat, ita e contrario diuturna et qui ela Cubatione musca Iosiam laxitatem et debilitatem augeri, Systematum Organicorum
functiones interpellari et inde universam corpus, quod in hujus modi aegrotis per se non exigua debilitatu laborare solet, magis magisque infirmari posse. Quin hysteriam, morbos cordis et alia mala inde nasci posse nonnulli assirmant. Quae quidem omnia, si forte in infantibus et juvenibus, Compage admodum laxa, sibra gracili et debili morbosaque diathesi praeditis, et labe interne: latitante jamjam laborantibus, accidere PoSsint, Non Disi in aulae nec satis prudenti nostrae methodi administra tioni, non methodo ipsi vilio verti possunt. Experientia docuit, horigontalem Corporis extensi situm sub periti et cauti nitidici auspiciis et ductu, per longum tempus sine ullo corporis et sanitatis detrimento, adhiberi posse, et ipsemet pluries testis sui, puellas, corporis Constitutione satis debili praeditas, ex instituto orthopae dico, ubi duodecim aut duodeviginti morasses horigonia
liter cubantes degerant, Non modo a sua deformitate SanataS, sed et optima totius Corporis sanitate fruentes, domum rediiSSe. Non haesitans igitur hanc meam de hac re sententiam Pro nuntiare audeo: Distorsionum spinae curationem diuturna corporis in Sila hori Zontali commoratione, et speciatim maturo Usu lectiali extensorii atque machinae extensoriae, quam IV. Lc rigeu-beck invenit, et quae hic primum describetur, felicissimo eventu Persici, Si Simul Praecepta, quae supra attuli,
diaetolica et therapeutica, nee minus caetera, quae de mechanica musculorum et universi Corporis exercitatione et tractatione monui, rite et perSeveranter adhibeantur.
Adjicere mihi liceat, id instipo D in hujus methodi administratione
Curandum eSSe, ut aegrotans, lectulo extensorio utenS, in Cori
clavi alto et amplo, quod libero aeri satis Pervium est, Cubet. Rem ita se habere, ut lectulus interdum in adjacentem hortum transvehi possit, optandum est. Nec minoris est momenti, de rotorum cinimos quam maxime hilares Conservari; quamobrem non soli unquam relinquaratur, sed ab aliis, praecipue Cognati S, amicis et sodalibus, salutationis causa advenion tibus, quotieS sieri PoteSt, invisantur, nec minus amoenis occupationibias et Studiis, quibus ingenio excolendo simul prospicitur, delectentur ne CeSSee t. Quo sit, ut miserae, in qua xersantur, conditionis obliti,
57쪽
quod curat oni duri et molesti inest, minus sentiant, et syste malum organicorum functiones, ad quorum integritatem montis conditio laritum confert, melius persi iant, ad universi corporisS3 nil olem servandam saluberrimos essectus hinc percepturi. Attamen dolendiam est, quod his omnibus desideriis ob domosticam in qUa 20grotantes versantur, conditionem tam raro Satissiori Potest, ita ut saepissime non nisi in institutis, quae orthopaedi a dicunt, bona ot cora grua administratione gaudentibus, scopum attingere liceat. Si caeteras methodos ad nostrum morbum debollandum a medicis et chirurgis propositas respexerimUS, in Veniem US, CASprioribus temporibus mere mechanicas suiSse, et antehaC prae Cipue inter chirurgos certatiam esse inveniendis machinis ad os Si iam protubera fias coercendas et reprimendas, in quo negot o alii aliis antecollere studebant. Cum vero ex his pariam utili lolis ad distorsio Dum sariationem percipi animadvorteretiar, Blii, Prae- Cipue medici, machinarum et instrumentorum chirurgicoriam apparatum vel quodammodo reprehenderunt, vel Plane reiecerunt. Di imus Germanorum, qui Celsum corporis statum Curationi infestissimiam et insigne sanationis impedimentum esse iudicaret, igiturque machinas istas, corpori erecto aPPlicandas, plerumque reficiendas essu contenderet, fuit Wichincinnus a) noster, archiater IIa n noveranus, cui laus, Primiam medicorum animos ad insignem Utilitatem, quam corporis sistis horizonicilis in distorsionibus cia randis obtineat, alteratos reddidisse, merito debetur. Cujus viri eximii eXomplum et consilium non parum contulit, ut recentioris novi medici situm horigora talem, satis diu et continuo spinae distorsionibus curandis adhibitum, majori S aestimarent, Pius liae utilitatem melius perspicerent, quam antecessores. Quae utilitas magis etiam apparuit, postquam medici experientia edocti, in malo
temnendum esse,) cum si in horigori tali vim quandam mecha Di Cam eXternom, apparatias scilicet extensorii, imprimis loctiali extensorii, Usum simul conjungendum esse didicere. Et salon dum est, Curationem, hisce principiis sussultam, et a Pria denti medico caute institutam, praecipue si apta remedia diaetetica et
58쪽
pharma eratica non negligantur, omnibus fere desideriis satis facere. Quo respectu hoc: lOCO Dori Praetermittenda videtur exi
mi a laus Doctoris mino, peritissimi artificis Virgoburgensis, qui primns institutum, orthopaedicum dictum, condidit, in quo
omnia, quae dixi, remedia et auxilia, ad mali nostri sanationem quidpiam conserre Valentia, Conjunctim et Sedulo pro tot misero rum salute administrantur. Merito istiusmodi institula, ab aliis diversorum locorum mediciS deinceps pariter Condita et magis magisque exculta, Vere Germanica aPPellare licet, Cum non prima solum inventio DoStratibuS debeatur, sed et hodie peregrinae gentes talibus institutis, saltem quodammodo emendatis, adhuc
Distorsionum prophylaxi et curatione radicali pertractata,
Superest, ut pauca de cui alious Palliatioci asseram. Cui tunc demum locus erit, quando remedia, quae radicalis curatio exposcit, Per satis longum tempus fruStra adhibuimus, pPopterea que omnem futurae Sanationis Spem abjicere Cogimur, vel, qNando aegrotus nobis obveniens, in Provectiore, quam quae de radicalidis torsionis curatione cogitari Sinai, xitae aetate versatur. Hisce casibus nil aliud restat, nisi ut mali incrementum impedire, morbique dissicultates, quantum fieri potest, tolerabiliores. reddere studeamus. Hae pertinet studium potentias Docentes, quae forsan adesse adhue deprehendantUr, quam Celerrime removendi; machinam, capiti et superiori columnae parti sussul tenda o ido Deam, quae simul trunci deformitatem quodammodo abscondat, aegroto applicandi; denique remedia Symplomatilius morbosis, ex distorsicino insanabili oriundis, OCCurrere valentia, Pro CaSUS et
indicationis diversitate, diligenter, quantum steri Potest, adhibendi.
59쪽
Relictis caeleris remediis externis, quae a medicis et chi rurgis ad distorsionum curationem emciendam commendata re Perimus , V. C. inunctionibus, cauteriis, fonticulis et balneis, hoc loco auxilia mere mechanica, quae inde a chirurgiae ortho Paedicae incunabulis in noluerunt, summatim recensere mihi in animo est. Generalim quidem has e machinas, si volueris, intres classes disponere poteris. Nimirum huc pertinent: 1. Machinae, quae solius pressionis ope vim quandam in partes distortaS eXercent. 2. Machinamenta, quorum emcacia a sola columnae spinalis extensione Pendet, et 3. Instrumenta, quae tam pressura, quam extensione simul et vi unita sunt em Cacia. Ut ab artis medicae patre incipiam, monendum est, jam Hippocrialem morbUm nostrum cognitum habuisse. Ad cujus sanationem Procurandam, de qua nequaquam desperandum eSSejudicat, loco infra allegato a) spinae extensionem Commendnt, instrumentum haud describens, quo extensio Persiciatur, Di Si,
quod verisimile est, illud forte respexerit, de quo in libro Hippocratico de Articulis b) sermo est. Qui post Hippocratem vixerunt antiqv ores, balneis, inunctionibus et emplastris Unice sere fisi, Scottoseos Curationem, machi Damentorum Ope instituendam , vix commemorarunt. Quin
ulcasis c) spinae distorsiones plane insanabiles putat. Atqui
a In Mochlico. Secl. 6. p. 864. edit. Anulii Foesii. Genevae 1657.b Vid. Secl. 6. pag. 813. edit. Fo0sii Iocum citatum, qui hisce incipit
60쪽
redentiori demum aetate haec res serius iraelata et accuratius explicata e St.
Petit a) et Hainor b) luxationem processuum vertebrarum obliquorum pro gibberositatis Causa habentes, aegrotum in rotundo dolio vel pulvino scorteo, Convoluto,) dorso transversim supposito, collocari iubent. Nuchius c) torquem inVenit, plane reiiciendum. Ambrosius Prarous u) epistrophium invenit se miser reum. Heistor o) epistrophium rigidum laudat. Caetero ita in machi
nam e serro Conse Ciam, Crucis formam reserentem, describit,
postea a doctissimo Aeli f) emendatam. Ulhoorn g) commendat Iaminam serream, elasticam et ita
incurvatam, Ut curVatUrae Cavilas dorso resPondeat. Praeterea
sellam lio quoque invenit, qua distorti utantur.
Glisso i iis instrumentum invenit, cui nomon carpoletfetribuebat, ab aliis v. c. t utrio, Vorctuc, Acss et Moli ci es iure reprobatum. Roux h) duas machinas proposuit, quarum Prior machina mento, postea a Lepcrcherio Proposito, ansam Praebebat.
a) Verti an deling van de Ziehien der Beendereia. D. 1. IV. Hoosdst. P. 71. b) Dissert. de thorace. q. 20. l. C. P. 127. c) Operationes et experimenta chi Purgica . sig. 6. d) Opera chirurg. Lib. 15. cap. 17. et vid. Lei acher de la Teutrie l. c. pag. 299. Tab. 1. sig. 3 et 4. e) Instit. chirurg. Part. 2. c. 110. Tab. 24. fg. 5.