장음표시 사용
141쪽
Montinius in Hispauiam allegatur. Praemisso IGubernatrice nuncio, x Iun.cum hisce secretis lit
rro MARGARITA PARMENSIS, apud orangium miscere colloquia coeperunt , cardinalis Graiivellani potentiam non ultra rari. Haec conspiratio ducibus Orangio,Egmin tio, atque Bergensi primum inita an scripto fi manda esset, exploratis singulorum Equitum animis, attentatum: sed aliquorum discordia , qui nihil se in Cardinalem jure scripturos assi marunt, desitum est . praesertim quod Margariata , evocatis illis apud se crebrius in Senatum,
novoque semper inquirendarum rerum onere
fatigatis . omnem fere conveniendi seorsim OPPortunitatem adimebat. ex quo etiam maturius conventui publico finem imposuit. Summa ea-xum coiistillationum fuit; Mitteretur aliquis Procerum in Hispaniam, qui Gubernatricis iam mine de Belgii necessitatibus Regem edoeeret. Delectus Florentius Momorantius, Montinii Dominus: litterisque,quas a Graiavellano cor fectas Margarita ei tradidit ad Regem perferendas, ac monitis, ex quorum praescripto ipse se gereret, oneratus: acceptis ue quamor a reorum millibus ad legationem noneste obeundam , exeunte mense Iunio se viae commisit. Sed Gubernatrix ante hujus prosectionem, quo Rex praemonitus responsa tuto destinanet, si
mul ipsa vigilantiam suam ei testaretur; per
certum hominem litteras arcanis notis exaratas ad illum dedit in ham sententiam: Intendentem se sedulo in ea , qua clanculum Equites agitabam arescitius hae demum ex carolo comite Bariamo rie, nata pridem fidei erga Regem, Procerum indignationem ex hisce maxime capitibus oriri. aeuadsi persuadeant, Regem haud multum fere illorum
opera, eoque si Gubernatrice ad areana consiliorum non eborari. quod Grantie Ianus retinenda potestatu
anxiui hane Regi Assicionem injecerit, adsui e: iam eidem scribere, Numquam eum futurum Belgis P minum , nisi reeisii sex septem die Primariorum capitibus ; quod idem litteris se nitet Regem , ut in
hasce Provinciis formidando eum exercitu iubadat,isAue de integro potitui , quas velit leges jure heri victu imponat; quod non aliassectet auctus eadem
142쪽
Li3ER TERTIUS. A mauctore numeris Infularum , quarum primam ipse i s 6 r. .uduerit, tusi ut Hispamevin de Religione tribunal in Belgium inferatur. qua Barlamontis dicta ,- Q id ad ea spondis' se . me Proceres ab arcanii procul habun Gariii ix. in iii, qua scire ipserum intererat,ut i met Sarraenantia, quippe consiliorum participi, non incompedi tum erat et nee Granis Ianum esse aut adeo rudem
ad rei gerenda , ut, qui olim juvenis Carolo Casari in Philippo Regi visam suam probaberit . num grandi aetate usuquo vir adhiberi ad negotia si Prin-ebe tun possit: aut adeo inυidia pracipitem , qui
cum Rege moliatur eorum necem,quos Regi pero
rei ef,dis adversaturam non ignoret. Nee minuavi surdum aut ridiculum videri, quod de filicitato Rege dirarent et treme ut sibi quis inferat bestum, summoque impendio,quod suum est emat. Postremo quod ad Epis vos attinet, praeurari id quidem a
Granoe ano,quemadmodum ei ex designatione Pomr fit mandaberat Tex , non adster undam Hispanica inquisitioni viam ; sed ad tuendam inter ea turbamenta Religionem. quam proditriciam , sicuti alia omnia, quas tinenda Regis auctoritati condui cunt, quoniam lue Oretii omnium offensionibus intrepido administret: hine odia multorum es, ac futura semper in eos, qui Principii auctoritatem acrius defendant.Haec sibi comperta eraemisit ad - Regem Gubernatrix, oravitque adclito seorsim codicillo, ut in epistola enodanda; non nisi fidelissima uteretur opera. Quamquam Bariamo Com. IBariotius ipse, ut aperto erat animo, rebaturque in moniti fides, ea re non minus patriae adesse, quam Regi; interrogatus ab Orantio, qui eam moram apud Gubernatricem obsereaverat, num ei aperuisset, quae privatim ipsi inter sese contulerant; diserte affrmavit, quaeque Gubernatrici significasset enarravit omnia.Neque Orangius aegre id tulisse visiis est. credo,quod videret,iuas p8- Iul.tissimum querelas, plurimum nomine proposi- Rario alimai as, imputari sibi haud posse , re a multitudine uobis
au ritatem accepisse. Interim Gubernatrix lium Guberi ab Rege admonetur, ne privatos Nobilium nauicia phccetua uspiam Pateretur : quin rationem em
143쪽
irr MARGARITA PARMENfIs, cogitaret, qua tantus animorum consensus publicae quieti perniciosus , opportune dissolvi posset: simulque observatis Orangit consiliis ,
ne sineret eum ab aula conspectuque dilabi Et Egmontium quidem atque Orangium inter sese distrahere, haud permagnum videbatur :Fuippe graviter olim, antequam eos commune in Graiivellanum odium conjungeret, dissidet tes ; re natura moribusque nimium quam diversos. Erat Egmontius ingenio hilari, explicam , sibique praefidente et tristi Orangius, ino servabili, vitabundo. In hoc solertiam ubique laudares: fidem in illo saepius reperires. Dux belli melior, quam senator, Ajax ille: hic Vlys, ses domi pugnacior consilio, quam foris manu. Proviser alter anxius , inque futura semper
animo praecurrens; eoque adversu, repenti-Da numquam improtectus : alter plerumque curis vacuus , nisi instantibus: ad subita tamen magis imparatus , quam aut impromptus, aut impar, Plus ab altero sperares : ab altero plus timeres : amicum ue tibi Egmontium malles , orantium magis inimicum nolles. Et ne qua
in re convenirent, vultu, erat Egmontius pe
quam pulchro, validis membris, asipectu pleno dignitatis et alter ore gracili, colore fusco, capiate recalvo. Summus tamen uteroue populo h hebatur. sed illum homines amabant, hunc colebant. Ergo gnara utriusque ingenii Gubern trix , quid sibi promptum videretur disparandis amborum studiis perscripsit ad Regem et
atque hanc praecipue viam attendandam eidem commonstravit. Stipendia largitionesque s de quibus eo tempore mittendis ad Provinciarum Praefectos , ipse consuluerat Margaritam 3 omnino mitteret , non quidem ad omnes , sed ad Orangium Egmontiumque; atque ad hunc aliquanto, qu m ad illum, Iiberalius : sic enim futurum, ut re Orangius suspectam haheret aemuli Aristiam apud Principem, dc ute que apud relictuos Proceres, qui interim prae
tereuntur , aliqua invidia fiagrare incipiat Et
144쪽
LIBER TERTI Ws. Ia 3 procedebat hic orniculus, nutabantque male cohaerentes aliquorum animi. nec desistebat ab opere Gubernatrix : sed ob eamdem causam , cum ad Imperii comitia , quae creando Romanorum Regi habebat Francosurti Ferdinandus Caesar, inittendus esset ex Belgio aliquis Nobilium , Philippi Regis nomine , in magna Pr cerum expectatione, praelatus est a Nargarita Philippus Croius Are oti Dux, non tam quia in Germania educatus esset apud Carolum Cartaem , s ut ipsa retulit in Senatu 3 eoque acceptus Ferdinando fratri crederetur; quam ut hominem Orangianis partibus infensum, ii nestissima legatione remuneraret, similique spe ceteros alliceret. Sed orantius privato nomiane ad ea comitia eundum sibi statuit; quod diaceretium Septemviro Saxonum Duce de uxoris dote , de cum Caesare de rebus, quae ad familiam stabiliendam pertinerent , agendum esse. Cujus dilaessum licet Margarita non pro- baret inconsulto Rege ; discessit ille tamen tanta sestinatione , ut nec sustinuerit uxoris operiri partum , quae triduo post enixa filiam , baptismo lustrari Catholico ritu voluit, magna
Gubernatricis gratulatione. Etiam Montinius ab Rege bis auditus reditum adornabat: cum Rex, quo die hominem dimisit, dum ei rem Belgicam commendat,
guasi per occasionem sermonis, exquirere ablo coepit, pro de sinceritateque, quas in eq
virtutes expertus erat, exponeret , Suaenam eis viderentur abalienationis multoruin in Belgiore querelarum causae. Montinius etsi nihil allaturum se dixit , quod exploratum Majestati sus haud pridem foret, tamen suantum ipse sciret, Videri id partim provenire ab novis Episcopis Belgio clam adjunctis, re cum Provinciis earumque Praefectis non communicata: ex quo credi vulgo coeptum Osdem, Hispania- rum exemplo, de Religione quaesituros. pa tim ab odio,quod in Caminalem Granuellarium
ejus cum . Rege Causam a alienationis refert in
145쪽
cit: renvellanum defendit: - ae mem adinventus sui
ira MARGARITA PARMEN sis, bile, ut timendum propterea sit, ne qua miti ne aliquando populus implaeetur. Ad ea Rex, Gnarum se quidem respondit eorum,quae attulerat ; mirari tamen quotidie magis, quod tam vanis rumoribus Belgae impellerentur. Nam profecto se non alia ad sacrorum Antistites augendos adductum causa, nisi populorum necessiritate , dc Caroli patris admonitu et idque non secreto aut subito procuratum , uti docere poterat Marchio Bergensis,cui jam tum,cum eum duceret in Angliam , Mariam sponsam accepti Ius , consilium ea super re suum impertiverat, non sine ejusdem commendatione. Affirmare autem se posse . nunquam sibi in mentem venisse , illa Episcoporum adjunctione censuram Religionis inferre in Belgium Hispaniarum more : neque ea de re subministratum sibi fuisse consilium a Cardinali Graiavellano, cui
etiam Episcopos augendi propositum non antequam Franciscus Sonnius Romam allegaretur, aperuerat. Porro falli eos , qui Cardinalem eo
non e odissent, quod occultis delationibus linvidiam creare Nobilitati non desisteret. id enim ab illo nunquam attentatum : neque se adhuc in Granvellano detexisse ea livoris, quae jactabantur, argumenta et quae si deprehendis et in posterum , neque in eo, neque in alio quoquam rerum suarum administro permissurum. Sed ut ut esset, sperare se brevi in Belgium trajecturum, praesentemque non minus suis, quam Provinciarum votis satisfacturum. Divessus ab Rege Montinius Bruxellas reversus est Decembri mense, lectisque in snatu litteris , in quibus de componendis aerarii difficultatibus , ue subsidiis Carolo Galliarum Regi in posterum designandis , ac potissimum de procuranda Religione praescribebatur: muli ta addidit ipse de Principis animo erga Provii cias : sed pleraque in*isium. N mque Montianio absente suspiciones increverant, contraque
ea, quae ab illo promittebantur , Orangius disc
ferebat, aliique nonnulli, qui nudebant clande- laeuis
146쪽
LiBER TER Ti v s. Irs stinis litteris , quas ex Hispania a fidis in aula hominibus acceperant f an quaerentes indignationi patrocinium videri volebant accepisse is quam Philippi Regis , sororis e pollicitationibus fidem habere. Auxit eorum indisnationem , suod inaudissent a Montinio, haberi se
in Gallia tamquam Hugonotorum patronos . . De quo cum Margarita ferociter expostulantes, non omisere , eam calumniam non aliunde
quam e Cardinalis officina prodire potuisse ruustra repugnante Margarita , atque ostendente, commentum id potius esse rebellium,haereticorumque Galliae, qui ut auctoritatem iactioni conciliarent , Nobilitatem Belgicam apud ignaros involvebant. Denique magis magisque exacerbatis animis cum apud Gube natricem movere loco aemulum non possent, quippe is nullo eorum artificio dc conspiratione trepidabat et propositaque sibi Regis sui gratia , prae uno-Iove minutos reliquos Deos contemnebat; (quasi vero non possit quis non
statum ictu fulminis , sed etiam gregarii telo militis interire: aut non ipsi Iovi fulmen ab infimis elementis suggeratur j statuunt orantius in primis Egmontiusque ad Regem litteras dare adversus Granvellanum , omnium n mine : quamquam non omnes convenerer
sive jactis antea discordiarum a Gubernatrice seminibus , sive Procerum nonnullis idcirco DIVER sis, quia non ipsi familiam duc bant. Sane Arescholi Dux ab Egmontio stimu- latus, dum venatum irent, ut se aliis adjungeret ; negavit sibi quidquam esse adversus Cardinalem et ac nolle Regi praescribere, quatenus ministris suis uti debeat. eoque prolectus est, ut ad extremum concluserit, Non se legem
ab Egmontio aut ab Orangio accepturum,quorum neutrum ducebat se ruisque majorem. mbrantibus,qui aderant,membergio ac Bulamontio,neve res ultra verba progrederetur,alio se monem avertemibus. Nec minus inter Arembergium ipsum orantiumque ex eadem causa
vis de Gram vellano su-micionibus offensi, Ille semulos despicit..umuli conis
spirationem adornant: dissentientubns eorum
147쪽
IN MARGARiTA PARMEN sis, dissidium intercessita ut de utroque Regem al
monuit Margarita. Sed quamvis re horum ememplo , de privatas ob causas conspirationi sese subtraherent aliqui; datae sunt tamen ad Regem litterae,ab Egmontio, Orangio, atque Hor- nano subfignatae , quarum exemplum , uti Rex ipse Margaritae postea transmint, hic Latine apponam, nam Gallice scriptae sunt. D o M I N E,
summopere dolemur, cogi nos in praestiria intepelia. re grauet smire curvi tuas. sed di similario nos iratio . di qua tuu hisce Probinciis eerto imminet elades, haud ultra silere patiuntur: prasertim quindoeeamus . significationem hanc nbiram , quippe
omni perturbatione animi liberam, abs te accipiendam ea elementia ae recandatione nostri, quam ho
minum tibi addiectissimorum silicitudo meretur. IVmul ut ignoscat, enixe oramui , si serius quam rei tanta postulabat,ad te perseresimul. Rarionem administrandi Bebit eum viti primarii sapient vaeonsiderant, haud dubie pronunciant, penes Cardiet lem Grandie avum esse rerum publicarum fure mam: idque tam alte in Belgarum animoi descendit, ut seraridum non sii, ebelli eam opinionem posse, illo apud nos degente. Perimus itaque abs te supplices, pro ea, quam in nobis agnovisi semper erga te rae,sut nihil iacamus do opera toti ei prompta Majestati tua ut editare tecum ipse ne graberis, quanti referat eommuni populorum querimonia dolorique' consulere. Hae enim ut in animum indueas , etiam atque etiam oramus , NVM et v AM felicem exitum hae,itura Prodisiciarum negotia, quorum arbitrum esse homines animadυertant ilium , quem
oderunt. Neque huc progressi scribendo essemui , nisi ante oculor versaretur malum , quin, remedia si, , disseras, periclitari Rempublie. Meesse est. in re si umquam fundo agendove apud te fidem invenimus, nostrii ut verbi, sit in prasentia fidei, o Acramui. Hae quippe fuit eausa , eur Optimclei fure complures, harumque Probinciarum Prafecti, aliique nan pauci ,significare hae tibi voluere , suingruenti exitio in tempore Oeeurri queat. Occurrer
148쪽
LIBER TERTIus. Ia pluris aliquanto valebunt tot Belgarum tuorum I s 6 2. merita, proque piolica incolumitate precer, quam ut velis unius gratia tam multot obsequentissimoi Majestati tua famulat adiersari. cum prasertim de Gubernatricis prudentia non modo queratur nemo, sed etiam pro ejus administratione habere nos tibi
immortales profecto grAiai necesse sit. Et autem non opinerist quod tibi funerere fortasse quit posset - hae nos moliri cupidine dominandi ; impense r gamus , si Senatu, atque si tracta Ma Repub. mi iassi ita videtur) amovem et eum neque . re Majestatis tua, neque existimationis noJrasit, in eoeem eum Cardinaui consilio imposterum condienire. Ded vero ad Religionem spectat, s qua rei summi mo- ementi ef hoe temo e ) de nobis ea spondemus omnia , qua is subditi, tibi Catholicisiquo hoministis,q uel profitemur esse , merito avectaini possunta Etenim si Nobilitari ea rei eura non fuisset, profecto Religionem hae totir bili, quo quidem nunc
ect, loco non haberemui orruptis nempe vulgi animi, hareticorum lue : eui morbo persane Parum me- . idetur cardinalis auctoritas, O vita. Denique . nadiutius moremur amplissimas eurat tuas, oramui,
aqui bonique eonsulat significarionem hane visiram:
quam ut ad te mitteremus , non minus obserba
tia Oufestati tua debita , dictumque tibi saeramentum,quam metui, silentium nostrum aliquando culparet, si qua forta calamitas Belgas indoraveret , persuaserunt. Atque in hae verba Regias in nua tum venerabundi osculamur: precamurque Deum , ut re quam diutis ne sospitet, ac forarunet. Ex urbe tua Bruxelli , undecima die Madi
Lcmoradio Omontius , Guillelmus . Nasiavio, Philippus umorantius. Has litteras, subscripti, hoc modo Trium- uisio delit- virum nominibus, clam: in Hispaniam mittit teris Regem Egmontius ad Carolum Tisnacum, hominem Belgam, Regiumque rerum Belgicarum in Hi- harita. spania Procuratorem. Sed antequam illae mit- , terentur, gnara earum Margarita Regem prae-
monuerat. Neque haec ipsa Gubernatricis prae- .e i monitio
149쪽
aliauis in uispaniam ;is Iunis de peculiaribus litteris Minouri . sed omnes sibinrs eluuia118 MARGARITA PARMENSIS, nionitio eos latuit qui conspiraverant, culpamque contulit Egmontius in Comitem Arembergium , quasi dissidentem ab aliis , & Orangio
praecipue infensum. Cumque is serio negaret, quidquam ab se indicatum alicui mortalium :Neque opus esse indice earum rerum,quas ipsi ubique eloriose jactarent: dc cum nihilomunus perusteret Egmontius, adderetque, per certum hominem sibi constare, non aliunde eodiisse,quam ab illo; enimvero iratus Aremergius. Et ego, inquit , ementit m assero, quishoe de me retulit: parat que hic persio, dbvum ferro tueri. Id,quod ad Regem, uti actum erat, Margarita perscribens, haud praetermisit
de Egmontio queri, quod is, quem Regi fidum
prae ceteris habuerat, eo provectus esset, ut alios palam sollicitaret hortareturque, cons clarent animos operamque , pro patriae beneficio ac libertate. Iamque post tres menses advenere ab Hispania Regis litterae, manu Caroli Tilaaci scriptae, quibus ad triumvirum postulata respondetur ab Rege in hanc sententiam.
Accepis se earum litteras,nec dnbitare, quin optis me animati erga Principem di patriam ea signis e verint: satis enim multa extare fidei eorum atque obsequii testimonia. Sed eum certam tuterim causam non expediant,eur amovendus sit i Belgio av- bellavivi et neesibi mossit, loco modiero quemquam
Ministrorum, indicta eausa ; propterea gratum sili futurum , si eorum aliquisi ad se in Hispanimn iret, o quidquid illud ep, eo ram edocete . enim majori opus esse rem.dia ipsi Hirmarent, eo minui
agitari inter absentes rem tantam oportere. Praeter
hasce litteras, privatim sua Rex manu scribit Egmontio, significatque, libenter se auditurum ab illo quas litteris non explicuerant, causas. Simul Margaritam docet, quid tribus communite quid separatim Egmontio respondeat,invitari ab se eorum aliquem,ut dividat: prae tari
Egmontium , 'uod is sejunctus ab aliis sacile tragari ac flecti, atque adeo ingenio suo , rationique reddi queat. Sed neque Egmontius, neque
150쪽
Li3ER TERTIUS. . Tay neque eorum aliquis adduci tunc Finit ad 1 eam prosectionem suscipiendam; sive infra di-- gnitatem suam rati, si tantum iter ingrederentur ad Granvellanum accusandum: sive coim scientia retardati, ne se Hispaniae commiti rent. Quamquam Regi scribentes retulere cau- sam infinitimos Gallos, qui pace utcumque R domi composita, an alio arma converterent, te, pectandum erat , qua trepidatione , nefas esse ducebant, patriam dese ere cujusdam de-'. ferendi gratia. Quod si nihilominus alio nomi' ne accerserenturae Rege, illico mandata facturos. Interim non ituros in Senatum , ne cum . . Granvellano convenirent: ceteris in rebus ne-' que Principi neque Patriae umquam defuturos.* Similia his respondit seorsim Egmontius, actis praeterea gratiis ob praecipuam in se Regis vo-: luntatem. Verum dum haec agitabantur , nu-o tabat in aula Granvellanus. Etenim C i L E est , in lubrico diu stare. quem plures impellunt, praesertim injecta Principi suspici'- ne , quaa ipse regendo impar arguatur ex mia' nistri potentia ac societate. Nec alio saepius telo a veteranis aulae magistris , aemulorum' gratia jugulata est, apud eos praesertim Prim' cipes, qui famam ingenii, seu . pares, seu mino' res , modo avidi, aucupantur. Hac certe m
' china paucis post haec annis, Di lacum Cardi' nalem Spinosam non minus Regi in Hispania . quam Regis serori Cardinalem Granvellanum in Belgio percarum , de summo aulae fastigio' dejectum ferunt ab iis qui Regem noverant, hactenus suorum gratiae tribuentem , dum illi: se consiliorum ministros, non auctores jacta; rent. Et jam Gubernatrix mutato in Graiavel-: Ianum animo videbatur: sive hominem pertae- sa , quasi moderatorem sibi adjunctum : siver quod odii, quo is insanabili laborabat, affarii se contagione videret: sive demum quod anii , mum eius introspexisset avidum invidumque, i ac simultates inter Principem ac populos occulte foventem, ut ipsa Regi post aperuit. Quae