장음표시 사용
261쪽
FEBBIUΜ IN GENERE. 24 qsomniis delirium sedat. Hipp. Ad prognos in igitur hoc Symploma Omnino Contribuit.
C. II. Dori tig doctrina Hippocratis de deliri is optimum semiotices exemplar. Marb. I 79ο.
72. Cum cauSae delirii adeo diversae osse possint, nulla univerSali S methodus Curationis hujus symptomatis habetur , Sed pro diversitate Causarum diverSa requiruntur remedia . . Si plethora aut inflammatio in causa, antiphlogistica
derivantia requiruntur 3 Si Sorde S gaStricae, emetica aut purgantia; Si Colluvie S SeroSa, revellentia irritantia ; si debilitas vera et Stat IS DEI VOSUS, stimulantia et expilantia, prae Sertim talia, quae libentius tentant caput. Narcoti ea, ab Sentibus nonnisi inflammatione, humorum ad Superiora turgore, Saburra et debilitate, tuto adhiberi pos
3. Ubi tamen specialis character febris aut non Cognos itur, aut illi satisfapere non licet, generatim illa pro cura hujus symptomatiS Commendari possunt, quae tum humores, tum nervoΓum adtentionem ad remotas a Capite part S Vertunt, repei Cutientia ac revellentia dicta 3 nempe capitis tractamentum frigidum, capillorum abscissio, mitrarum objectio, alvi moderata Solutio, epi Spa-Sticorum ad inferiores partes adplieatio. UDiver-Sim non bene ferunt calidum tractamentum deli-TδntCS, BC numerosis compertiam est exemplis, calidis hypocaustis sub delirio retentOS, CUSto dumque manibus elapsos, subito resipuis Se in
262쪽
asere libero. Hinc etiam pro potia optime conducunt potuS refrigeranteS, et praeeipue in omni foro delirio , emul Sum, pro dato CASu, levi camphorae aura impraegnatum. Omnia econtra sunt vitanda. quae turgorem humorum VerSUS Caput augere POSSUnt.
74. Hinc male sit , si inquieti delirantes statim ligantur aut vin D iS Coei Centur, nam ob mu-ximum tune et assiduum nisum ad liberum motum magi S adhuc Commoventur. Praeplacet, ubi fieri potest, CUStodum indefeSSa cura motus inponein
nos delirantium apte dirigere, aut Sine magna violentia inhibere. 775. Ipsa moralia et psychica remedia non
sunt negligenda. Ideae morboso natae vel delendae, vel minuendae sunt alienis et sortioribus externis impresSionibus , quae mentis adtentionem figere valent. Hinc Omnes SensuS, prae Cipuo Vi-Sus et auditus sunt ex itandi, tenebrae vitandae,
aegri saepius appellandi et Commonendi, a praVis id eis revocandi, in phantasmatibus non Confirmandi, ludibrio non habendi, non illudendi, maxima patientia et humanitate tractandi. 776. Est tamen gradus delirii, ubi nulla valet persuasio et demonstratio, imo et asperiUS aegrum alloqui juvat. Quodsi malas intentiones
exerant ejuSmodi delirantes, statim omnia Sunto movenda, quibus sibi aut aliis damnum inseri opossunt; senestrae quoque et januae Calate Cum stodiendae.
263쪽
FEBRIUM IN GENERE. 77. Non Semper autem his omnibus auxiliis periculosum hoc symptoma febrium feliciter profligatur, prudensque medicus ideo de matura instantis delirii praefocatione sollicitus esse debet. Hinc tanti momenti est, suturum delirium prae-nOSCere , CujUS Signa fere Sequentia erunt : CC-
phalalgia calida, pulsans, Sine remi Ssione 3 temulentia 3 pervigilium aut somni breves insomniis turbati, terriculamentis interrupti ; absentia montis temporaria mox a somno 3 memoria madida,
reminiscentia debilis ; faciei Iurgor 3 pressio ad
radicem nasi; opuli Scintillantes , torvi, vagi, le-
Sputatiunculae frequentes ; labiorum moli latio et in proboscidem per vices Configuratio 3 potiate1 tum ore retentiam et non deglutitiam 3 sitis absentia sub febri intensas lingua Sicca, tremula, BC-gre porrigenda; Silentium ad interrogata, reSΡΟΠ-Si Ο ΠΟΠ petita, Sermocinatio Cum ab Sente; Chu-racter moralis immutatus, placidi in ferocem, honesti in indecorum ue dentium stridor , quibuS non CONSU CtUS e St 3 re Spiratio magna, tarda, pulsibus non responden S; de cubitus negligens Cum geStibus indecoris in homine Ceterum vere Clando Θ gesticia lationes sub convulsivae; sensilitas imminuta, dolorum incuria; cutis sic a , alvo et urini S ΡΘΓ-cis 3 depositio excretorum in lectum ab homino CCterum mundo; pulsias arteriosi magni, vibranteS. 778. Hisce Symplomatibus, aut pluribUS CD-xum in Conspectum venientibus . mature Contra
264쪽
ΤΗ ΕΒΑΡΙΑ inimicum adpropinguantem arma Siant paranda, divorsa pro diversa indole febriS. Non parum quoque ex parte aegri Confert ad praevertendum delirium, determinata et sortis animi erga phantaSticas impressiones resistentia. COMA FEBRILE.
A. Crispus Commenti in Iotharg. febri acutae supervenient. Panorm. 1 43. D. Schiitto Diss. de comate et pervigilio. Τraj. I 718.
779. Morbosa assidua somnolentia in febribus coma dicitur 3 quod duplex eSt , Somnolentum, Cum Continua non Cohibenda propen-Sione in Somnum profundum , ex quo vix eXCitari POSSunt aegri 3 et vigil, ex quo vel su Scitari possunt, Vel cum delirio, terriculamentis, aut et Sponte evigilant, sed mox in priorem Somnum Telabuntur. Hoc coma vigil cum delirio , Speciatim dicitur typho mani a. BD. Symploma molestum et periQUIOSum, quod saepe febres per totum de urSum ComitatUT,
'IUBe tune comat Osae voeantur. Minus tamen
periculosum infantibus et pueris usque ad Septimmum aetatis annum, quibus in quavis, etiam leviori subro communissin Um CSt. 78 . Causa proxima comatis non facito adsignari potest sine hypothesi, nam et Somni Sanorum rationes ad litio latent. En ephalon uino morbOSe adfectum est, sed quaenam ejuSPRrs, et quo modo, ignoratur.
265쪽
32. Remotae causae sere eaedem Sunt,
ac delirii et adfectionum cephalicarum febrilium
universim, Sed ad alia fors cerebri organa determinatae 3 potiSSimum ut Videtur tales, quae Ρulpam Cerebri vel Comprimunt, vel Considere faciunt. HinC aeque turgor, quam CollapSUS Cerebri ex inopia humorum, specialius vero in febribuS Coma producunt, urinarum et alvi SubpreSSio, exanthematum retropulSio, parotidiam tumor. η3. Effectus hoc Symploma nonnisi malos in febribus exerit; vel enim apoplexiam pedisse quam inducit, imo ipsum jam sistit gradum
ejus leviorem , Vel vireS nervOSAS Saltem Obruit, et salubres febrileS actiones praepedit. 84. Malam progilo Sin praecipue Statuit coma, quod delirio Supervenit, ae Statu nervoso Stipatur, pulSu exili ac extremitatibus frigidis. Omne autem Coma in febrium prinCipio mox eY- ortum , graViSSimi Semper morbi praenuncium eSt, ac promptissima auxilia deposcit. B5. Cura Symplomatica generalis non eritalia, quam illa, quae Sub delirio exposita 3 derivanS, revulSOria, reperCutienS. Mula igitur consuetudo et potiuS negligentia eSi infirmariorum,
que ideo vel apoplecticae morti, vel inflammationi aut gangraenae partium Continuo pressarum
266쪽
malis erit in causas dirigenda 3 nam Saepe OpΡΟ- sita exiguntur auxilia Sub Causis diversis ae oppositis. Interdum omnibuS ineo SSum tentati S, Sponte tandem Cessat, ori Si felici peracta. PERVIGILIUM FEBRILE. 87. Contrarium Comati symptoma in sobribus est pervigilium, αγρυπνια, quod Somnum vel nullum concedit, vel minime protraetum. MΟ-
testisSimum hoe Symploma Saepius OCCurrit in se-bricitantibus adultiS, praecipue vero in SenibuS, multo ratius in infantibus. 88. Causa ejus proxima aeque ignorntUr, ac illa somni, tum morbosi, tum SDnorum. Nonnulli crediderunt, peculiarem irritationem Sen-oorii Communi S, auCto praeSertim erethiSmO DEI Vorum in CauSa eSSe 3 Sed SeneS univer Sim, quibus tamen fibrae torpidae et nervi Stupidi Sunt, parum dormire possunt, ac pervigilio etiam Sine febre SBepi SSime vexantur, atque econtra sub hemicrania dolentisSima non raro maxima eSt Somnolenti9. Nec inflammatio cerebri, nee turgor VRSorum ejuS
pro causa pervigilii adsumi possunt, quoniam inflammatorium cerebri Statum Saepe saepiuS etiam comate Stipatum ObSETVPIDUS. 89. Remotae interim Causae fere eaedem pervigilium faciunt, quae alias Cephalicas in
267쪽
255 febribus adsectiones; sed ad alia fors organa directae, aut alio modo modificatae. Doloribus tamen, anxietate, et animi pathematibus frequentissime induci videmus pervigilium. 9o. Quod non solum Summe moleStum, sed etiam periculosum Symploma est 3 facile enim
transit in delirium, in Statum quemdam Somnambulismo analogum, in conVul SioneS , et in mortem apoplecticam, Si diutiuS perdurat. Hine maloS semper effectu S producit, inter quoS etiam abscessus ad aure S Hippocrate S notavit. 91. Ad Curandum hOC Symploma CauSae primariae quidem diligentius Sunt respiciendae. Ubi vero hoc fieri nequit, in genere Convenient et qui e S CorporiS et menti S , alienatio objectorum Sensus nimis exeitantium, lucis praeCipue evitatio , aer frigidiusculus et SubhumiduS, potuS refrigerante S , praeSertim emul Sa. Si Surrus leniS, aequabilis, gratus, egregie quoque Somnum interdum invitat, prae Ceteris autem, ut A re
92. Odores grati vegetabilium quidquam
narcoti Ci, Soporem potiuS quam Somnum indu- Ciant, Cephalaeam Vel augent, Vel faeiunt. Ita et hypnoti ea in serne Sunita. Attamen opium justa dosi datum, ab ipSo morbo prinCipe non Contrδ-indi Catum, temporariam saltem ab aegris emagitatam Concedit quietem, Si non virium res Clionem.
268쪽
93. Pro causa data etiam reVuISoria a capite remedia Somnum prOCUrare ΡOSSUnt, utut , quemadmodum veSi Cantia, doloreS ΡrOVOCent. Quodammodo ergo etiam illa , quae Somnum aYCent, somnum faciunt. S P A S , I, CON VULSIONES ET TREMORES FEBRILES.
tanus) , febrium est Symploma. Multo frequentius localis tetanodes) in febribus OhCurrit, muSCulorum extremitatum, VeSiCae 'trinariae, inte-6tinorum etc. Minime ergo peradet hoc Symploma Semper ab ipSO eriCephalo laeso, neque Cephalicis ideo Symplomatibus . nisi in Capite uiat uni- VerSo Corpore obveniat, adnumerandum. 96. Spasmi clonici seu convulsiones, ConSi Stunt etiam in morboSa, violenta, Sed
Lepetita Contractione musculorum, intercedente brevi relaxatione 3 ut ergo ContraCtio et relaxatio Sese mutuo et Subito excipiant, quin mentis imperio Coei Ceri posSint. 797. Etiam ConvulSiones vel universa Iessunt, id eSt omnium muSCulorum praeCipuo Voluntariorum , vel lo Cule S, Singulorum Solum-
269쪽
modo. UniverSales autem frequenti US Symploma in febribus Sunt, atque a morboSa Cerebri Conditione vel pendent, vel illam inducunt; proinde
cephalicis symptomatibuS aunumerantur. LOCul S, nisi in Capite ipso Occurrunt, uti OCulorum rotationes, saciei diStorsiones, riSus SardoniuS etc. Cephalicum Symploma minime Sistunt, Cujus eVidentissimum exemplum in singultu, tu SSi etc. 798. Frequentissimum Vero febrium Symptoma Convulsivum, in omni earum stadio facile obvium, non tantum Sub frigore, Sed etiam sub Ca-Ιore , Sub CriSi, Sub ipso decremento Compar CIS, QSt tremor, levissimuS Conuul Sionum graduS,muSCulorum morbo Sa sed non violenta Oscillatio, voluntate non Cohibenda. . Qui etiam vel ii ii i-V e r Sali S est, Vel lo Culi S, V. g. m9nuum, labiorum.
799. Tandem. intermedius quidam inter tremor S et Convulsiones ObServatur gradus inviti motus, propria phenomena, propriaSque modificatione S et gesticulationes Offeren S, quae in febribus insigniuntur propriis nominibu S, quorum Communiora sunt : S u b s u it u s t e n d i ii ii iii, Carphologia et C r O C i d i s m M S , irregularis scilicet et in nullum cognitum finem dire eius motuS Extremitatum Superiorum , quo aegri quasi floccos legere, aut aliquid in aere venari aut quaU
tremoris in febribus valde multiplices et sibi ob- I. R
270쪽
positae esSe possunt, proinde haec Symplomata non semper pertinent Ad Sintum nervoSum, nam sub obposita virium Conditione comparere, noaeque adeSSe POSSunt Sub inflammationibus intensissimis, quam Sub Summa debilitate. Sio convulsiones frequenter ObServantur in primo Stadio
BO 1 . Confert imprimis dispositio propria subjecti aegroti, haereditas, sibi a delicatula et
irritabilis, aetas nativitati propior, Sexus femineus. Faverite hac dispositione Ocea Sion ales Cau Sas Si Stunt, tum positiva irritamenta, uti Stimulus mechanicus, inflammatorius, biliosus, mi aSmuti CUS CtC., quae heterogenea sua indole nervo Sum SyStema irritant; tum etiam immateriales potentiae, uti animi pathemata 3 tum imo
Stimulorum Consuetorum Orgoni Corum desectuS, praesertim si illa subest laesa virium ac sa ultatum DCΓVOSarum Conditio, quae nomine debilitatis nervorum Venit. Manis StisSimoin ex Vere cibΡΟ- sitis Causis oriundam ejusmodi nervosam adfectionern praebet tremor, qui aeque ex maxima plU- thora, quam ex lieneangeia, aeque ex Stimulo
Spii ituoso aut pathematico, quam ex Summa de bilitate oriri pote St. BO2. Atque ob adeo variabilem, imo interdum obpOSitam actionem potentiarum nOCentium, quibus producuntur in febribus hac adseptiones DCI VOSHU , CRUS a P r o x i m a earum, ni Si hypo-LheSibus aCquie SCere vellemus, non facile adSignari pote St.