Quaestiones de epigrammatis Graecis ex lapidibus collectis grammaticae; dissertatio ... quam ..

21쪽

Argolici n. 936 saec. V a Chr. n. ineuntis) n. 46 s. IV a Chr. n.) n. 877 saec. II p. Chr. n.) n. 109 recentiss. Reliqui Peloponnesiaci exstant Megaris n. 461 ut ipse anti-qulas et n. 843 vetustioris epigrammatis recens Mographum i); Corinthi notissimum πεινέα epitaphium n. 463 a Megalopolin. 1044 Rom. aet.). Boeotici a Chr. n. saec. Tanagrae n. 484, hespiis n. 485. 486, hisbae n. 757 II saec. Τhebani tres n. 492b. 7 768 a. 938 a II saec. Orchomenius n. 49l, denique I vel II saec. p. Chr. n. anagraeus n. 496, quibus addenda sunt hisbae n. 757 a cuius de aetate nihil constat atque antiquissima vasculi inscriptio n. li 30 cf. aib annot.). δ)Soptentrionalis Graeciae tit antiquius Crissaeus n. 742, Delphicus n. 49, anni fere ii a Chr. n. Locrensis n. 85b, anni sere 229 a Chr. n. Acarnaniciis lS V. R. Chr. n. Saee.

Ex coloniarum titulis vetustate excellunt epigrammata Corcyrae V saec. n. 179 181. 8la, praeterea n. 83 sat bonae aet et l84HI fere p. Chr. n. saec. Soli quod ex ceteris insulis Ionicis accedit exemplo n. 186 Ithacae, Alexandri aet. inscr. statim adiungam unum quod invenitur exemplum Siculum n. 824 M Tauromenii Psere a Chr. n. saec. - Copiosiora exstant Sporadum epigrammata Doriea Melin. 40 VI a Chr. n. saec.) n. 189 III a Chr. n. ineo.), molestandri n. 90 me

1 Quod ut spurium censeam, ne . Sehneide quidem De dies. Μegar. 1882, p. 8 mihi persuasit. Medium enim epigrammatia distichon scholiasta ad huc. I, 6 consulto omisisse mihi videtur, quippe quod ad rem Thucydidis loco tractatam prorsus non pertineret. 2 cui accedit, quod notatu dignum iure videtur tabello, epigrammatis n. 492 eodem in lapide eodemque fere tempore insculpti dialectus

vulgaris.

22쪽

Perlustrantes totam hanc epigrammatum multitudinem ab antiquiore aetate longe maximam eorum partem repetendam esse perspicimus. Nimirum inde ab Alexandri Magni aetate vulgaris linguae Graecae dialectus, quam κοινον Ocamus, paulatim in omnes Graeciae civitates inserebatur atque dialectorum usum primum minuere formisque vulgaribus inficere, deinde prorsus delere incipiebat. Hisce autem epigrammatis, in quibus formae dialecticae praevalent, opponenda sunt ea, ita rarioribus tantum di

lecti vestigiis sive scriptoris sive lapidarii patriam indicant. Ac primum quidem etiam eis in carminibus, quae vulgari utuntur dialecto, pauca quaedam facillime restant verba, qu0rum usitatae formae mutationem dialecti aegre admittant, nomina videlicet personarum atque terrarum. Sic inveniuntur epigrammata ita comparata, ut sola nomina hominum, qui po-Suerunt monumenta, aut quorum in honorem exstructa sunt, patrium sermonem profiteantur: r. 463 Crommyi eff. saeo. IIvel III praeter βηκα πηγὰς ζωῆς legitur Octo στράτα; n. 469

prope Argos, liti vulg. mulierem mortuam, cui nomen erat Pege Pegis in urbe Megarica natam esse discimus. Quod ita expressit poeta, ut in praescriptis mulieris nominis usitatam formam retineret Πήγη χαῖρε, oppidi autem Doricum nomen inserret taτομαι ἐν Παγαῖς. In recentiore titulo eiusdem regionis n. 70 praeter aperta epici sermonis indicia μοίρης, ανβροσίης nomen exstat Σωσιπάτρα tit Thessalicus n. 505 II a Chr. n. saec. praeter indicem Πουτάλα νυταλεέα κορα Τιτυρεέα γυνά nominis sormam praebet Πωταλα contra κουρη, γυνή al.). Item in tit. Cnidio n. 785 nomina habes μυρα Λαμιατρι, ρυσένα contra ρυσογονης μήτηρ στάθμηὶ et in tit. sub Cithaerone eff. n. 756 a Mus Rhen. XXXIV Aάματρος Εiusmodi nominum formis multo plus tribuendum esse eis

23쪽

in titulis, quos Dores Aeolesve aliis in terris posuerunt, mox videbimus nunc ad lapidarios perveniamus. Quid enim sa-cilius accidit, quam ut lapieidae, quos ut simplices opifices artibus litterisque minime imbutos fuisse iure suspicamur, dialectica inscriptione ab homine peregrino ad insculpendum tradita, domesticas quasdam formas pro illis minus usitatis substituerent BO autem non modo in laedera singularum inter se civitatum cadit Amphictyonumque decreta, quorum, cum proprie unius dialecti usum constantem perhiberent, deinde alia aliis in civitatibus a lapidariis exemplaria incisa sunt cf. Ahrens, Dor. p. 8), verum etiam epigrammatis unice veram multiplicis fluctuationis explicationem affert. Atque cum ad singula epigrammata saepius rectissime annotaverint editores, imprimis albet ipse, qui diligentissime talia observavit, tamen omnia exempla congerendi peram video adhuc subiisse neminem. Incipiendum autem videtur a luculentissimo omnium eXemplo, in quo etiam, qua ratione paulatim ingressa sit vacillatio, assequi possimus a tit Thessalico n. 506 I saec. sivea sive p. Chr. n.). Etenim duplex habemus epigramma in eiusdem hominis artis medicae peritissimi honorem. Cum autem in posteriore haec legantur: V. 11. ἔσκησεν δὲ τέχνην Ἀσκληπέου, ἐν φυλαξεν πασι rea VHλησιJν δοξαν ἀειραιιενος, eadem in priore repetuntur,. 5 sq. unde usitatam formulam ad medicorum laudem praedicandam esse conicias), ea tamen mutatione intercedente, ut Doricas quasdam sormas inseruerit lapidarius Ἀσκλαulti nota dei nomen et x. In tit Theraein. 193 H a Chr. n. saec. ipso initio, ubi nondum ad formas Ionicas s yην, ἀνηγοuην, 'χομην incidenda perVentum erat,sorma μουσοτέχνας lapidarium Dorico sermoni assuetum apertissime prodit. Eadem ratione forma ἀτροπος in ipso primo Versu epigr. Spart. n. 475 expeditur. Reliqua exempla Laconica sunt n. 949, ubi praeter nomen Muoκρατη legitur ἀνέκατοι et n. 888 lit SC αν αρετας in armine Ionico. Tres huc

1 AΣxAAPlta in Iapide est.2 Quamquam hanc quidem formulam consulto a poeta illatam esso probabilius fortasse conieceris. Diyiligo b Cooste

24쪽

- 13 pertinent tituli Argoliciis. 65, b UveLII saec. Σμυρναν ταν φιλότεκνον , ubi ad nominis Dorici similitudinem etiam insequentis articuli larma transmutata est per lapicidae neglegentiam, cui praeterea V. 7 μναμοσυνον debemus n. 468 Alδας, n. 821 II vel III saeo. στάσαντο contra γῆς). n ut Tanagrae n. 938 Pa Chr. n. saec. praeter Boeoticam subscriptionem Καφισέαζ ἐποεισε ipso in epigrammate nomen exstat wOουστας, cui accedunt πτανοὶ et πάτρας contra τήνδε, κορυξ, νικήσας . n. 1l Aeginae in insula effossum solam praebet formam Doricam βουλάν. In tit. Cretensiis. 815 II fere p. Chr. n. 8aec. v. 10 θυσέαν lapidarii vitium esse apparet ex V 2 θυσίην, contra V. 8 συι ιβέου γνοτάτας τουδε καταφθι-3μένας formas Doricas aut consulto a poeta admixtas esse, aut integrum versiculum aliunde petitum statuere malim. Huc etiam tit Sagalassi Pisidiae urbis n. 407, IV p. Chr. n. 8aeci, referendum censeo, qui inter Ionicas formas semel perhibeat τέχνα V. l. Nam cum haec urbs addit in nummis cognomine ακε- δαθιων Laconicam originem iactaret Echhel, doctr. num P. I, ol. III, p. 23), Doricae etiam dialecto adhibendae operam dedisse ineolas haud improbabile videtur. Denique huc pertinent tit Phrygii Cottaei, quorum ea sit ratio, ut de lapidariis Doridi assuetis non possis non cogitare. Namque in epigrammatis, ceterum Vulgaribus, singulares hae inveniuntur sormae Doricae n. 363 κατι n. 369, 3 γαμεταν, . 37l 3

μάτρων.

Secundo loco ea tractanda sunt epigrammata, quae alienis in terris a Doribus vel Aeolibus inscripta esse sive expressis Verbis ipsa testantur, sive nomina aliaque dialecti vestigia aperte indicant. iusmodi autem exempla longe copiosissima Atticae nobis suppeditant inscriptiones Atheniensium enim civitas, cum primum inde a bellis Medicis omnium rerum maritimarum principatu potita ut cum Pindaro loquar Ἐλλάδος ερεισμα exstitisset, deinde autem, illa quidem imperii summa

amissa, litterarum non minore quam ante armorum laude inclaruisset, ut non sine causa Ἐλλάδος μουσεῖον Vocaretur, Omnibus hisee temporibus, id quod Olim Pythius ipse vaticinatus

esse serebatur, commune erat εστια καὶ πρυτανεio των Eur Dissilia πιν Corale

25쪽

νων ), quo undique Graeci, nec vero hi soli confluebant. Huius igitur omnium Graeeorum conventus multa etiam in titulis nobis servata sunt indicia. Sed singula videamus. n. 26 ante med. IV a Chr. n. saeci), cur satis multa praebeat Doridis vestigia, cognoscitur ex V 2 nimirum Πυθέων ε Μεγάρων a tribubus Atticis, de quibus in bello ni suspicantur viri docti Corinthiaco Optime meritus erat, summis laudibus celebratur. - . 36 eiusdem aetatis Doricum servatum est urbis a Megarensibus Onditae nomen Σαλιβοία, quod aliis in titntis Atticis Atticam formam induit Σολυμβρέα es indices ad Cri.). Contra ibscultatem satis magnam in eodem titulo Ionica nominis sorma praebet Πυθαγορην. - . 47 saec. IV subscriptio αλιχα Κυθηρία puellam indicat, ἐκ Πελοποννησο quae Athenas Venerat. - rorsus geminum exemplum epigr paulo recentius n. 77 praebet, quod homo quidam euius originem Doricam ipsum nomen prodit αμαίνετος posuit filiae mortuae Κρατιστα. n. 762 ex irchhossi iudiei sub l. 8 inse. duplex Dinridis indicium in voce ἐλογάξατο exstare me monuit O. Curtius quod cum per se probabilissimum sit nam Theraeus quidam speluncam in qua exstat titulus instruxerat tamen mirum videtur, quod, cum antea nomina imprimis patrium sermonem retinere observaverimus, hic Atticam formam invenimus Ἀρχες-

δημος. Sed eum alii tituli partim illi quidem Dorice partim Attice eonscripti, CIA I n. 43l Archedemum illum Therae in

insula natum, Athenas postquam venit, civem Atticum factum esse comprobent, sic facile expeditur nominis forma Attica. n. 7II Phidiae aetatis incertum relinquitur, Κυδωνιάτας an Κυδωνιμης legendum sit, quoniam in lapide exstat KYΔONlETAE et in Anth. Pal. XIII l κυδωνιαι τας Atque ai-bel quidem, qui nomen dialecto accommodatum esse iudicet, KDdωνιάτης praetulit, nos, qui prae ceteris ipsa nomina suam dialectum retinere multis exemplis edocti simus, non item praesertim cum aibet ipse annotet solere artifices eas nominum suorum formas epigrammatis subicere, quae patrio sermoni conveniant. - . 96 med. II p. Chr. n. saec. Ἀλκιθόιιου κοσμ

26쪽

15 -

τευοντος ἔφηβοι inde facile perspicitur, quod inter gymnasiarchos ae paedotribas saepius Lacedaemonios suisse scimus. Baec habes exempla Attica reliquis longe requentiora antiquissima autem praebent epigrammata dedicatoria Olympiae nuper effossa, in quibus cur suam quisque dialectum adhibuerit per se patet, VI a Chr. n. saec. n. 74 Lacedaemoniorum, saee. i. 744 Praxitelis Syracusani et n. 745 Hieronis. i Nec desunt insularum tituli, ut epigrammatis Aeginae effossi I saeci), aperta fit externa origo ipsius verbis n. 188

contra in tit Euboico n. 103, quamvis desideretur expressa patriae commemoratio, tamen Doricae dialecti constans sere usus atque nomen afficiJρμένου hominem Doricum indicant. Cyeladum duo huc pertinent tituli, alter Syri n. 2l ubi praeter nomen ειοφ λα sormarum Doricarum frequentia, alter Amorgin. 276, cuius solum nomen Σωτηρίχα externam originem testantur. - Paulo subtilior ratio est tit Chii n. 860 lut vulg.)qui in Megaelis cuiusdam honorem conscriptus ad celebrandam nobilem eius atque antiquam gentem, quae expressis verbis memoratur γονῆ δε αμονίκου, Doricas formas usurpasse Videtur una exeeptione admissa in voce ναστησασαν). Item in epigr. Atheniensi n. 852 ex oehleri iudicio paulo a Chr. n. inciso Doridem aptissimam duxit poeta, qua Philteram ex nobilissima Aegidarum gente prognatam celebraret. - Restat ut aliquot titulos Italicos accuratius inspiciamus, ex quibus propter satis memorabilia Dorici sermonis vestigia es p. s)emine tit Romanus n. 573 nomina commemorantur Ἱππομέδων et γναποδάμεια , eum aliis in epigrammatis sola nomina Doridem indicentis. 565 Florentiae I p. Chr. n. saec. Ποοκλα et n. 642 Romae saec. III vel IV Aαιιοστοατεέας.

2. Qua ratione hominum munera atque condiciones ad dialectum eligendum pertinuerint.

Posteriore aetate, qua communis graeeitatis usu magis magisque crescente dialecti paulatim exstinguebantur ), longe

1 Adde tit Spartanum Olympiae effossum Inscr. l. n. 30l Arch. Zelu. 879, p. 1 bl . 2 Ut in Doricam inde a III a Chr. n. saec. plura in dies vulgaria Dissiligo b Cooste

27쪽

- 16 alia exstitit dialectorum consuetudo non tam natura generata

quam arte ficta, cum homines certis quibusdam ordinibus ge ineribusque seu animi seu corporis exercendi addicti in loquendo nec non in scribendo praeserre inciperent eius gentis lamas dialecticas, cuius cum memoria summa ipsius Ordinis laus atque gloria cohaereret. Cuius generis exemplum longe clarissimum, ad Ionicam dialectum ubi perventum est, tractabimus nunc primum ipsis de poetis pauca verba facienda sunt. Iam supra passim mentionem inseruimus Balbillae, quae

cum Memnonis statuam a. 30 cum Hadriano imperatore eiusque uxore Sabina compluries visitaret, hoc iter quinque epigrammatis celebravit, quibus Aeolicam dialectum diligentissime imitari studebat. Haec Aeolidis testimonia quanti in tanta penuria inscriptionum Aeoliearum facienda sint quamvis magna adhibita cautione, ne omnia, quae pro Aeolide grammatici secundi saeculi vendebant, lim Lesbidis poetriae propria uisae confidamus), hic exponere longum est eoque acilius potest omitti, quo accuratius haec omnia nuperrime R. Melateri pertractavit. - Balbillae hisce carminibus alii quidam tituli addendi sunt, quorum rationem similem esse apparet. Iure enim miraremur, quod in tit Atheniensi, III vel II saec. posito in honorem Socratis cuiusdam Atheniensis, formae adhibitae sunt dialecticae, nisi poetam eum suisse ipsa carminis verba testarentur.

Quam ob rem, ut recte explicat Κώbel, Dorico sermone aptiusquam vulgari eius memoriam praedicandam duxerunt Athenienses Eandem causam etiam epigr. Neapolitaniis. 560 constantisormarum Aelicarum usui nam ηγάγετο v. 2 et σωφροσυνην v. l lapidario debentur suppositam esse conicio propter, b Sq.: δωρησατο)Μουσα δὲ καὶ σοφίαν καὶ caκτέδα τὰν σύλέραστον συμ υνια ερατοῖς μειωμένα μέλεσιν.

irrepsisse animadvertit Ahrens. De Aeolica s. Meister, Dis olech. Disti. I, p. 8.1 Die griech. Diat. I, cf. praeter singularum formarum explicatione P. 18.

28쪽

Ηand scio an sic etiam explicetur orismus ut Atheniensis saec. IV n. Im propter V 3 δυλογον ιουσαν μεθέπων, cuius in sermarum dialecticarum inconstantia diiudicanda praeterea reputes ex Illyria Athenas immigrasse poetam. Praeter poetas epheborum hic ratio habenda est, quorum me titulis sepulcralibus elucet adamasse Graecos in adulescen-ltium virtute ephebica laudibus prosequenda, ex imitatione Pindari fortasse tamquam celeberrimi roboris iuvenilis praeconis, ormas Doricas, quamquam hisce potissimum in titulis constanem Doridis usum sere nusquam animadvertimus. i). 239 Smyrnae liti vulg. αδε, Αιδας ἀγέλας, ἐραταν, L- κέαν, ματρι φακλείδην ῆλικος, φῆ 'ov. i. 3064 Smyrnae ταχυτατι υήσας. V. 222 Amorgi Rom. aet. ἀρετ πάτρα ματρι μανυουσα, ρε

q. 231 Chii II vel Psaec. ιιοῖρα, αρπασε, Φερσεφονας ωῆς 'Alda μῆτερ Ἀφηβείας. Quibus accedit exemplum praeceteris memorabile n. 2ra eiusdem insulae I a Chr. n. saec ), ubi cum reliqua epigrammatis pars vulgari utatur tonismo es. λιην v. 8, alia sol in primo disticho, quo ephebica Ρmtarchi virtus laudatur Dorica exstat forma: αρτε σε τον θάλλοντα νέοις ἐπὶ γυμνάδος εργοις αβας καλλίστοις ανθεσι τερπόμενον.

psorum epheborum hi sunt tituli gymnasiarchum habes in tit. rope Miletum effosso n. 23, unde explicantur sorma τὰν ορατον, στῆσε αδε, γεμονα, - άμφ καρυξει, φάμα, ψελιου, μερέοισιν, cum in λι θης v. 3 et πανδήμφ V. 6 certognoscatur lapidarii Milesii manus Denique paedotribae cuiusdam epitaphium n. 252 Panticapaei, I sere p. Chr. n. saec. mira dialectorum confusione insigne est V. 1 σταλα δέρκευ, Αιδης 2 et λικίην τένη παι soτρέβαν Σινωπας V. 4 ρετῆς V. 5 γῆ έληθεν v. 7 στοργ V. 8 σῆμα. Etiam in certaminum sive musicorum sive aurigarum titu-

1 Quantum hic Ionicorum lapicidarum neglegentiae, quam equidem i. 222 et n. 231 agnoscere mihi videor, tribuendum sit, certo disceptari poterit. 2Dissilis , Cooste

29쪽

lis ad victorem quam magniscentissime celebrandum Doricas formas interdum Ionicis praetulisse poetas inscriptiones quaedam Atticae comprobant: n. 927 II sere p. Chr. n. saec.) n. 928 eiusd aet.) n. 930, quibus accedit tit prope Sidonem effossus n. 932 saec. III et Olympicus n. 932 a praeter nomen Aκεστορίδης). Quantum autem absit, ut certam regulam isti secuti sint, ex reliquis titulis ad certamina pertinentibus, qui nullo Doridis vestigio exornati sint, apparet; unde in singulorum temporum et uniuscuiusque victoris voluntate talia posita fuisse videm . Simili ratione, qua aduleseentuli αβαν praedicatam 88e agnovimus, etiam aliis in epigrammatis ad aliquam rem maiore vi atque gravitate proserendam singulae formae Doricae Ionicis titulis admixtae sunt qualia exempla eam ob causam valde memorabilia sunt, quod, si in codicibus exstarent, nemo corrigere atque constantem dialecti usum restituere dubitaret. Etiam ex titulis qui depellerent olim exstiterunt: nunc ab omnibuΗ interpretum coniecturis bene defenduntur amat bello es ann. ad. n. 3 al.). Ac proxime ab epigrammatum supra memoratorum condicione talia absunt, qualia inveniuntur in tit Mysiae n. 247 I vel II saec. in mediis formis vulgaribus: ἐν γαρ γωσιν πολλάκις αἰνητον στέμμα πάλας λαχον, ubi recte albet: 'nota sormam Doricam rei convenientem Si duobus in titulis Atticis ad solam virtutis significationem fortius efferendam sormam Doricam consulto adhibitam esse

utroque enim loco de accusativo nullo modo cogitari posse recipperspexit albet. Quibus tertium addo Spartanum liti. EC n. 888 εἰκόνα λαινέην ερικυδεος ἀθλοθετῆρος

ἀντ αρετα στῆσεν.

Itein in tit Rhodii n. 857 unum in versum ad patriae gloriam sollemniter celebrandam poeta sermas Doricas intulit v. 2

30쪽

- 19 Simili ratione in ut Neapolitano n. 563 II p. Chr. n. saec. Tρεινακρέα γαία formae Doricae in epigrammate Ionico admissae causam in Doricae insulae memoria positam esse haud inscite arbitratur albet. - Neque minus Catilius poeta Alexandrinus summi imperatoris Augusti gloriam gravius ac magnificentius praedicare se non posse statuit, quam si carmen n. 978, hilis inscriptum Doricarum formarum apparatu X-

ornaret: έσαρι παντομέδοντι καὶ ἀπειρων Daτεοντικαν τ ἐκ Ζανὸς πατρος Ἐλευθερίου, quod idem adit in Polyelis Delii eximiam laudem . 854 es.

V. 2 ὁ μυριέτης Ου ιαρανε σε χρονος), qua in persequenda Dorica quaedam usurpaverunt eius cives. Talibus artificiis saepius admissis denique eo pervenerunt epigrammatum poetae, ut Doricas Arma quasi aptissimum carminum decus atque ornamentum praesto esse crederent, quod ex voluntate modo adicere possent modo omittere. Sic explicatur exemplum maxime ex omnibus memorabile tit. Cnidii n. 204 Pa Chr. n. saeta), cuius is est ordo, ut in quattuor partes inter se respondentes dividatur, quarum prima et tertia binis, ecunda et quarta ternis constent distichis. Iam inspiciamus singularum partium vocalismum:

Facile perspicis lusum a poeta institutum nempe eis in partibus, quae bina continent disticha dialectum Ionicam Doricam in reliquis constanter adhibendam curavit; nam quae in his leguntur υφροσυνης et ηέλιον aperta sunt lapidarii menda, quorum hic potissimum si quo alio loco benigne veniam dabimus. Similis ratio videtur epigr. Epirotici n. 511 sat reo aet. ita tripartiti, ut singulis distichis Doricis Ionicum carmen trium distichorum circumdatum sit. 3. Dialeelorum vestigia locum aliunde petitum indicant. Epigrammatum poetas multos inscitissimos fuisse atque