Petri Artedi Philosophia ichthyologica : in qua quicquid fundamenta artis absolvit, characterum scilicet genericorum, differentiarum specificarum, varietatum et nominum theoria rationibus demonstratur et exemplis corrobatur : Ichthologiæ pars II.

발행: 1789년

분량: 226페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

61쪽

Denique meros tantum aculeos, sed breUes, Obti pag. 24. ne ut in Esocibus.

36. fur ra)ithiarum es ut sanguinem Leorde in nomiam protrifum recipiat re ad tistimas rauphiarum partes Grivet , dum sanguis ab extremitatibus 4 egrediens vena somniat, nae tandem partim tu truncum et taculo Ve ejicommu*tens, partim usquctu truncum fecundum vertebras descendentem, sanguinem reliquo corpori impertientem dividuntur.

s . Quod pisees aerem Cum aqua hauriant inde videtur probari, quod quando aer ob glaciem undique adstrictam vel aliam caussam eis denegatur, statim uia focantur Quomodo autem ad branchias piscium intret, Ualentas nulla foramina seu perturae in illis observantur, dissicile dictu est, videntur tamen ejusmodi foramina adesse, idque ob caussam jam dictai COR. J8. Cor piscium in pectore mae infra branthia, tum est. saepe in fac Io ex subtilisfinia membrana, constante, quod Pericardium est Ἀη eum corde in avitale magna locatur c).59 Cor in diversis piscibus figurae quoque dive De est, nam 3 φ. Te-

e PE Ric ARDIuba, parietibus pectoris et diaphragmati loco pleutae ad natum , in plurimis piscibus spinosas reperitur. COR Dis FORMA in multis piscibus est triquetra, mise tig -- vel pyramidata pyramiden f mn , ante arctior CrisAhmale - pone oblique truncata, hiaten schies a sutaeti

62쪽

46 PARTES ISCIUM.

1'. Tetraedron seu quadrilaterum es , ut in maxima piscium parte. 2φ. Semicirculare tantisper planum, ut in Cypxinis,

6o. Si tum vere suum plerumque transversim respectu ad caput habet d). Unico tantum ventriculo, seu cavitate praeditum est in piscibus ranchias habentibus; Parietes cordis admodum crassi sunt In piscibus et, ceis vero duo ventriculi sunt.

AGRICULA CORDIS.

61. Auritillam unicam tantum sed maximam habet, vagin superiore parte lateri sinisseri cordi adhaeret. Ad infertionem vero ejusdem nuriculae in cor duae alaulae adsunt, una stiperae, Iura inferius. In inferiore vero fui parte auricula receptatulum venarum compis ritur, quod ad infertionem quoque in auripulam duas alaulas , palpebrarum furnia habent Q.

A ORTA.

62. Arteria orta superiori parte seu has tor is serginghymum adhaeret, eisque prima ejus pars seu ordi proxima satis angusta, continetque duas alvisse s moideas, mox vero tu cavitatem magnam seu ventrem dilatatur, rivi exturaDiis

d Condis laeu longitudinalem et quandoque declivem transversum vero nondum observavi. e RECEPTACULU Venarium sive sinum venosum auricula non complectitur, sed extra eam sub parte pericardii, dia-phragmati adnata, vel, ut Golia dicit tu ventre proximedia phragma adesi Vide elus Historiqm piscium p. 92. et tab. IV. item tabulas aenea DAverne si in Appendice Monrons duo receptacula untun ad finem caVae venae et alterunt ad extremum venae hepatis in Raja observavit.

63쪽

PARTES PISCIUM 4

agitat Mintus pluribus cohιmnis carneis refrius est; deindecor a sum coarctatur in formant coni, qlii Ox ipsam ortam continuatam constituit, quae ad ranthias excurrens priamo unux ramum sngulae branchiae seu semieirent o se utrinque impertitu hic vero panto infra exortum in alios Ialtior

amicos Arrimque distribuitur, qui deinde cundum cingitvidinem basis cuiusqtie folii proturrentes, tandem singuIi in tot Fnvulsos arteriosos dividuntur, quot dantur tammulae foliorum, re ad extremitatem arteriolae hae penitus evanescunt f).63. In margine cujusque laminulae in foliis ranchiarum vena est, quae in truncum quendam super quem CVnque arcum osseum procurrentem varie iubium exoneratur, tandemque omnes venae ex singulis semicirculis osseis provenientes sensiim, aliae scilicet su- 3g. 26.

perius aliae inferius, in Unum resnCum magnUm concurrunt, Ut trunctas secundum spinam dorsi progrediens &4ortae descendentis Unere fingens, sanguinem omnibus reliquis partibus corporis distribuit. Vena autem e supremo semicircillo os o procedens, prius sanguinem ad organa sensuum cerebrum emittit, dein regrediens Una cum vena, proximo semicirculo Ueniente, ConjUngitUr. 64. Sciendum autem est, easdem Venas 63. altera sua extremitate, qua semicirculorum Xortum respiciunt

I Descriptio item vasortina sanguiferorum nimis contractam indeque obscuram Auctor non ex observatione propria composuit sed a Drιverxj mutuam sunt sit Vide Appendi- cena hujus libri Alexander muro extensonem vasorum sanguiferorum in Raja ulterius investigavit sed venarunt situm respectu pastium corporis vicinarum e permultas anastomos escum arteriis praesertim in capite silentio praeteriit. Caeterum nomina Vas Ortina non accurate determinata et ambigua lectorem

interdum in dubitationem adductvit.

64쪽

έ PARTES ISCIUM

ciunt, Xonerari in alium truncum superius ortae incumbentem, qui in receptaculum clarissimi Verneji te

65. Est autem receptaculum Du-Verne nil aliud, quam trUnCU Venosis e ConCursu taliarum enarum e spina dorsi hepate&c provenientiUm, natuS, qui deinde in auriculam terminatur; confer 6I.

66, Diaphragma est membrana alba re fatis obruta pectus ab abdomine seu corta visceribus abdominis transversis distinguens, quae in piscibus majoribus imprimis conspicua est.

VISCERA ABDOΜIVIS ET GULAE

6 . Pifices in abdomine eadem viscera tum qua repediabus habent, sed saepe ad numerum pauciora, praefertim in L sis, qui brancalas Fr pulmonibus obtinent.

68. Pisces branchiis praediti, quatenus collo carent, non proprie dici possunt gulam habere . in piscibus longioribus ta- pag. 27. men ut Congris c. pars a mussior inter fauces, ve1ι- triculum merito Gula dici debet g).

VENTRICULUS

69. Ventriculasseeundum magnitudinem, crasitiem, μguram . alias proprietates in variis piscibus multum dii eri qu

g Vocabulo gulae Auctor ad exemplum ondhleti hie indieat oesophagum, qui a ventriculo non distinctus est nisi angustia, colore, et superficie interna glabra Golia vero partem trunci, aperturis branchialibus respondentem, ipsisque interjectam nominavit gulam.

65쪽

pARTES PISCIUM. 49

ut ivis inquirenti patet. Sittim vero habet longitudinalem plerumque. In omnibus quantum ti piscibus nicus es, sed in Stromate Rondeleti duo vertrictili reperiuntur.

OBSERVATIO.

o. In piscibus adhuc viventibus, respectu ad Nebam nostrum, ventriculus frigidus est,is tamen nonnulli pisces insecta crustacea, testacea cum integris crustis deglutita bene digerunt; unde liquet calorem non multum ad opus digestionis vel rectius ad attritum ciborum facere, sed potius liquorem gastricum contunuum fibrarum attritum, unice hoc negotium absol

vere

APPENDICES SEN INTESTINULA COECA

PVLORI. I. scium major pars circa pylarum V initium intestini, appendices lia dam, intus cavas, seu testinula toeta habent, quae ad digestionem etiam surum symbolum videntis

contribuere. 72. Sunt aut/m hae appendices ad numerum Auram 'proportionem diversae, nam α. Sectandum numerum

ira Nullae sunt, ut in piscibus cetaceis plerisque cartatilagineis, Ut cin generibus Labri. Bienni, prini. Esocis. Congri, SetromyZi, Gasteros ei, Mugile alato ondeletii Merlucio Auctorum, Syngnatho, C. 2'. Unica tantum, ut in Ammodyte. 3'. Duae breves, Ut in leuronectis quibusdam. 4'. Tres, 4. 5. 6. septem grandiores, Ut in genere pag. 8.Spari, ercae, C. 5'. Ab octo ad decem vel duodecim, ut in Cottis, Ligyris quibusdam c. 6'. Septendecim et octodecimo ut in Harengo Encrassichol Auctorum, Mullo majore Salviani, Q. Artedi Philasuhia. G 7'.

66쪽

Q. Vigitiin ultra, ut in paucis 8'. Tringinta mitra, ut in Gadis, c. 9'. evagintain ultra, ut in Coregonisinsalmonibus. IO'. Octoginta circiter, ut in Clupea seu Thrissa Amestoriam. 11'. Centum Ultra, et pene noncinnUmerae, Ut tu

Acipensere, iphia, A Seombris seu Thynnis, Callichthyde Bellonii. Amia, Glauco secundo Rondeletii, C. β. Secundum gliraur,x'. Longae cingus De sunt, ut in Gadis, Salmonibus, Clupea δεα

2'. Breves admodum' cras ut in Pleuronectis, Osmero, Cernua fluviatili, Q. V. SecUndUm Proportionem, 1'. Intestino multo angustiores sunt, in maxima piscium parte. 20. Intestino ad crassitiem propemodum aequales, ut in

3 mae appendices II. a. non tantum in piscibus reperiuntur, sed etiam in ventriculo insecti, quod Blattam entomologi appellant, tres vel quatuor ejuS- modi appendices invenit claris limus Tyson, Anglus. INTA

h In iphia appendices pylori adspectabiles non inveni, sed loco illarum pancreas dei subcordatum, depressu nutatius quam longum, glandulosum, flavescens, transverse duodeno accretum. Vide anatomiam iphiae in Appendice. Si-inilena trifcturam hujus visceris in Stromate et Thynno Observavit Wisius by Hs piscium pag. is et 77.

67쪽

INTESTIVUM. pag. 29.

4. Intesimim piscium ad longitudisum eis proportionem respectu corporis, re guram multum Dariat, nam α. SecUndum Muram,1'. Rectum simplex a ventriculo ad anum extenditur, Ut in Congris, etromyZis, Sudis, obitidibus, SyngnathiS.a'. Semel ad superiora reflexum est ut in Cyprinis plurimis, Coregonis, siseris, Salmonibus, soci. bus, Percis, Gadis, maxima piscium parte. 3 Varie tortum convolutUm quadrupedum more, exempli gratia in genere pari, Delphinis, Chondiptero Mugile, iphia i).β. Secundum longitudinem se proportionem ad totum

IQ. Corpore ipso brevius est, ut in PetromyZis ast rosteo, Q. 2φ. Eiusdem Circiter cum corpore longitudinis ut in Pprinis multis.

3'. Corpore ipso multo longius, ut in Delphinis, Sparis, Clariis, Cyprino nobili Auctorum Mugile,

s. mpar piscium, respectu ad corpus, magnum plerum. que mi fit, re magis ad sinistrum latis abdominis locatur. non tam en in omnibus. M autem ad Auram re proporti nem admodum diUersum, nam α. Sectandum Auram.

r'. Simple indivisum est ut in Pleuronectis. PetromyZis, Coregonis, Salmonibus, socibus, Cho- neptero, Mola Salviani. 2 2φ. In

r In transversum octies plicata media pars canalis intestinorum in Xiphia est Vide Appendicena hujus libri.

68쪽

D PARTES PISCIUM.

pag. 3 o a'. In duos lobos divisum est, ut in Percis, CartiI gineis plerisque, Ut Lamiis, qualis, Torpedine, Perilopho, Pastinacis Auctorum, Clupeis, Congris seu Anguillis, Stromate Rondeletii, Ligyris nonnullis Delphinis. 3 p. In tres obos divisum, Ut in Cyprinis Gadis nonnul-Ιis, Scorpaena Auctorum, Rajis, quatina Thynno, Gasteros eo, eo Plinii seu Fabro Auctorum. ιδ. Secundum proportionem, 1'. Abdomine multo brevius est, ut in Percis, Clupeis Coregonis, siseris, Salmonibus, socibus, Clariis &-aκima parte pisciUm. α' Ejusdem fer cum abdomine longitudinis, ut in Cyprinis masterosleo. VESICAE FELLIS. 6. Vesta fellis in omnibus piscibus ades, sed adstum suum diversa est, nam 1'. Ipsi hepati immersa est, ut in Cartilagineis. α' Hepat subtus adhaeret ut in Esocibus, Cyprinis, Percis maxima parte piscilam. 3'. Collo oblongo ab hepat sejungitur, ut in Mursena Congro, Ammodyte. I E V.

7. Lien piscium plerumque in Histro latere abdomianis ad ventriculam situs es, ct fguram ut phιrimum triangularem re interdum oblongam obtinet. Colore semper obse rior es, quam hepar.

78. Pantreas in omnibus piscibus etateis V maxima tartilagineorum parte reperitur, an in reliquis spinosis vulgo

dictis

h Multis in piscibus appendices pylori vicem pancreatis supplent. Stellirus refert, quod pisces quidam appendices pylori

69쪽

dictis etiam Ut nondum nobis explaratum est,' puto quod

reperiatur.

79. onmes in universum fies varium obtinent, quod una cum ipsis Nis, ad numerum, stum fguram re fructuram si diversum est.

'. Varium duplex est, vel duo adsunt ovaria, ut in piscibus Cetaceis, cartilagineis maxima parte reliquorum piso Um. α' Unicum tantum simple est, ut in Perca fluviatili Bellonii. Osmero, pluribus fortes quod nemo hucusque observaUit. β. Secundum situm, i Totam abdominis longitudinem occupat, Ut in omnibus fere piscibus vulgo dictis spinosis, itin Petro- myro incipensere. 2'. Superiorem abdominis partem tantum occUpat, i ut in Cartilagineis multis 3'. Ad Cornua teri, ut in Cetaceis. m. Secundum muravr,i'. Oblongum . duobus lateribus compressum, ut in maXima parte piscium spinosorum. 2'. Oblongum, cylindraceum, ut in Perca fluviatili et smero. 3'. Subrotundum, ut in Cetaceis. OVAESO. Ova ipsa ad numerum re structuram diversa quo. que sunt, nam G 3 α. Se-

pylori et simul pancreatem habeant. Vide Nov. Comment Petropolit Tom. III. p. 4OS. I De structura varii conser anatomiam Xiphiae in Appendice.

70쪽

54 PARTES PISCIUM.

2φ. Paulo plura, O IOO circiter, ut in Cartilagineis multis. 3φ. Plurima & rancum non innumera, Ut in piscibus reliquis VipariS. β. Secundum traicturam, magnitudinem 10. Magna seu vo gallinaceo semota, cinius Vitelluma albumen, cum cicatricula Harusei, distincte cor tinentis, Ut in piscibus cartilaginei pleris tae. α' Exigua satis implicia seu nullam intus vitelli albuminis distinctionem habentia, quae soli vesiculae seu cicatriculae Harvejanae respondere videntur, ut in piscibus cetaceis

OBSERVATIO.

Hinc foetus Cetaceorum ovo inclusis ex ipso ter alimentum sutam accipit, in cartilagineis vero spinosis albumen sustentando vel nutriendo foetui inservitis'. Exigua sunt, Malbum en atque Vitellum forte continent, dicet illa distincte non possint videri, Ut in piscibus spinosis omnibus, i cartilagineis, Petro-

BI. R. Si ova horum piscium 8o. 3'. simplicia essent & cicatricular Harx ejanae solum responderent, tum foetus ex ovis in aqua XClusii non haberent, Unde

vi Vitellum album in inclusum et inter illa locum tu. natum clarum. O. Blothius in piscium spinosorum vulis et foecundatis et sterilibus vidit Cons . Natarg. de Fifche DetitshL

SEARCH

MENU NAVIGATION