Perottae isagogae seu de modo examinandi dialogus incipit per Petrum perottum Interamnatem ad Stephanum perottum filium

41쪽

ellamrellas:ellas.G m prepositionerui meen:teeumrseo cumrnobiscu:uobiscum. Veru in his potius uidetur prepositio per Anastropheta posita: idest per inversionc: ut quicunq; pro cum quo, & quibuscuu; pro csi qbus' .. M .Perisnae pronominu quot sunt f D.Tres: Primarui Ego.Secunda:ut Tu.Tertiariit Ille. Similiter in plurali: 'Prima:ut Nos.Secunda:ut Vos Tertia:ut Illi. M .Figurae pronominu quot sunt sD.Tres: Simplex:ut Figurae. - iIstetista:istud:is:earid.Compositatui Istic:istac:istucride eadem:idem:quod est is demu:idest is iterum: quae uox Idem quid. neutra cum masculina est prima producit: cu uero neuotra corripit:ut passim legitur.Decomposita:ut identide: Legito priscianu. M. Quid est persena in pronomine i D. Est rationalis 22nain amole. substantia:uel demonstratio animalis: aut rei aut dicentis aut audientis uel de qua dicitur. M. Da pronomina coposita: uel syllabicas adiectiones. D Egometa memet: mihimet. Tumet: tuteipsemel:teter Syllabicae adi ΚΩ:huiusce:hisce:hasce: hosce: nostrapte: suapte. Hare Gione 'quidem omnia 5e hisce similia aliquid expressius signita eant q primitiua: Legito prisc.M.Caius pronominu quot simis D.Sex:ut innote 5 pti riscipio: DO. Vocatiuuin casum e pnominibus Quattuor Pmuhnt uidelicet: Tu: meus:noster &nras: qasecudae pisna: adiungi.Caetera quae adiungi n6 pnt carci Vto:prisc.

TDe modis pronominu. . Cap. XXXV.

QAg.modi pronominu quot sunt to Que xx x Pyliarimus modus

mihi: sub quo modo tria piloia militat:Ego:tu:sui, Do- rabeo M.Secudus quomodo faciis D:In iustut Ille illius:a quo s.a ,

quinq; pronomina detinentur: ut Ille: ipse:iste:hic & is. Item Oho illa nomina: nus:Qtus:solus:ullus:uter:nul Ius:alius:solus:quis uel qui cu oibus suis copositis:Do. M.Tertius quomodo se habeis D. Hic modus declinat Graiusmodus.

sculprima Asecdda nominum declinatio: ut Gio mei

42쪽

Quartus modus quot emittit.

modus quid.

meae meisqui quidem eriam quin* pronomina tenenis

M.Da Quartu.D.Quartus modus tertiam nominu declinationem sequitur: ut Glo nostratis de uestratis:a qium duo dutaxat pronomina cotinent rut nras de uras: m. M .modus in pronomine qd es s D.modus est uaria dea clinatiois pronominu forma. Est autem forma quae dat esse rei. Vel Forma est de circa aliquid constans figura. philosophus:&porphiriuS. rM .Ego magister:&Tu discipulus:nonc ponuntur loco appellativosic nominu magistri de discipuli:quae appellaetitia senis Discipulus. Minime:quoniam omne appellatiuu nomen:transiit in propriu cum pronomine iunctuet ut m s liber.tuus filius.ille homo: quia ponit loco proprii no minis: de certam significat persona: Donat. M .meus cuius generis D.masculini:quia est prima uox pronominis mea Deminini: quia cst secunda meaneatri:quia est tertia uox pronominis:prisc. lM .Quot sunt pronomina pro articulis posita in gene rum casuumq; discretioncs D. Tria:Hic:haec:hoc.Cam mus enim articulis:heat naui particulae sunt generum caseul signa. Conluctim: ut hic haec nostras nostratis. hiet hec hoc scelix. Divisim rut hic poeta. Aniculi aute dici i. nominibus artantur idest colligantur Isido. M. uid est Aniculare D. Articulare est uox seqvcs casum de numeru indicas pariter de ginus. Vel Articulus elemcntu est orationis casuale:distinguens nominu gesnera de numcros:ut hic homo:haec arbor:Laertius. χCDe Voce Cap.. xxxvi. '

Ag.Quid est Voxs D.Vox quae graece Fos dicit

est aer ictus: auribus accidens: pri1c. Vel uox est si Mum earum quae sunt in anima passioninphilosephus. iVerbum quid. Vel Vox est sonus de index cogitationis: Aug.Sicut uerbum est ipsa cogitatio: Idem . Vel Vox cst pulmonis a aeris palatiq; bencficio sonus exiliens 1 lingua ministraa ex Plinii uerbis sumpta distinitia. . . . . , t GH pronessa pro Ia pro arti

culis posita quot Articulare ad Vox quid.

43쪽

M.Unde dieitur Vox D. Vox dicit a uotando ut duxa Vox unde. ducendo:uela potu boo: ut quibusdam placet. Huius diminutiuu est Vocula:prisc.M.auomplex c Voxl D.Quatruplex: Articulata: quae ab aliquo sensu metis proficiscit .inarticulatae quae a nulla sciatu mentis deducitur. Itc litteratarquae scribi potest ut Cras.Illitterata:quae scribi no potest: ut gemitus ho minu:prisc.Obserua Laertae in uua Zenonu.

2De prepositione Cap. xxxvii. 1 Ag.Quid est prepositios D.Prepositio est pars ora n.. - rionis indeclinabilis:quae praeponitur aliis partibus P Qiμις γε orationis per appositione:idest per resimen casus: ut intemploruel per compositione:ut Impius: Don. M. R. egimen quibus orationis partibus accidit sD No i , mini:uerbo ta perisnali j imperistiatirparticipio:prae. 8'μ

positioni:adverbio: 5: interiectioni:pris si M.praepositio aliti partibus orationis preposita ud ope - .

ordo quid ins D.Ordo qui graece Eutaxia dicitur Ordo quid.

est digestio de in suo loeo cuiusui rei collocatio ut in acie Eutaxia. ntrubi alarurbi equites etc. Valla. Vel ordo est dispositio rerum: seu cuiq; locum attribuens: phus. Uel Ordo est quaedam uerbo orationuui uel naturalis uel artificialis

Magister prepositiones ex quot syllabis constat D.Vel Syllabae aemu constant unius syIlabar: ut in. Vel duarum:ut intra. Ve i stionis.

Magister. lae prepositiones quid significant D.Nihil Solae pramositio certo per se postae significare possunt sine aliis partibus nes quid. on praesertim monosyllabae: ut Astab:ob:pavrea

44쪽

2b:cumrde:erex. Neeno in quibusda dissyllabist ut ante preter: Haec enim ad sensum sequentiu significationea

suas accomodant:prisc.

prepositio unde M .Vnde dicitur prepositios D.Prepositio dicta quonia

loquendo preponitur. Dicimus enim ante templum est non templum ante est Seruius. Tenus: Sed Tenus ait Don.propter Euphonia: idest vocalitate aut sonoritatem subiicitur:ut pubetenus: laterumtenum pectoribust tenus.Item dicimus ornatus causa Tecum Roma uersus:Italiam uersusadem donat. Iunctura propo M.Da accusativas ppositiones.D. Heae sunt Ous sic uti sitionum mur: Adtemptu:apud ignem:ante lacum:aduersum uel aduersus inimicos: cis alpes: citra amnem:circu murOSI circa finem:contra Mimatas:erga amicos:extra urbemet inter cognitos:intra oppidum: infra tectum:iuxta Brute . Ob hanc Iem: pone tribunal: per medios hostes: prope AecuiδuuVpr morte propter timorem:secundu scripturas :secund PQiluonς ' idest iuxta fluminarpost tergum:itrans ripammitra Sa Tomatas:preter officiu:supra tectum:circiter Rias Ianuarias:u'3 Oceanum:secus aquaru cursis:penes arbitrOSI

Romam uersus: procul urbem ait Curtius: Sedi secu dum te Caper: & Serta procul capiti:Seruius pridie paulia: de illius diei. postridie klas de Nonaru Nouembriu- Legito priscianu. - N Da ablativas prepositiones.D. A templorab andriae absquouis homine:cum exercitu: coram testibus: clam custodibus:de foro:e uita decessitiex abundantia cordis os loquitur .pro clientibus:palam omnibus:sine labore absci iniuria:puberenus: ndem legito. Comunes eo, M Quot sunt hiscasibus coes prepositiones: D. Quarustructioii. ruor:In:subrsuper de subter: ia e cum motu ad locum isignificant Acto applicantumui Itur in antiquam siluamst Totis in pugna uiribus itur. Quando uero statu in Ioco: Abitorui Recubans sub tegmine fagi:Seruius. Compositae. M.Quae no inueniuntur nisi in copositione s D. Hi Ie.stiam de con: ut diduco: disiicio:repono:seducOetam ,

45쪽

Adverbiu quid

Adverbiu undeo plectori ingredior:Dio Preterea postileam: fle anteissi Actiuae & passi accusatiuae 9 ablativaeerat prepositiones: ut paucis post uae spositiones. annis:m ultis ante diebus:αlongo post te mpore.Sim,

liter circum:Seruius.

Vitimo sciendu est Hebreos in Gramatica spositione Ebrei sipositi

no uti:loco cuius glum stequctare sepelegit August. ne no utuntur.

CDe Aduectio Cap. xxxviii. D Ag auid est Adverbius D.Est pars orationis adie

cta uerbo:cuius significationcraut complet:utiam faciam .aut mutataut no faciam .aut minuit: ut parum facia

Don. Vci dicitur . uerbis accedatvit bene legi:Isdo. M.Vnde dicit Adverbius D.Quasi ad uerbu die itur:id est iuxta uerbu:ut Bellum quod ad Troiam .Semper eniadiicitur uerbo:nam cum dicimus crasrperendierno est integra locutio nisi addatur uerbu rut dicam:faciam M. Adverbio quot accidunt s D. Tria: Spccies:Figuratre ordo.Specicstut clam sepe satis etc. Deriuatiuaeut claculum scpius satius:prisc.M. Figurae adverbioΝ quot sunt f D. Tres. Simplex:ut diu huc. Compositatui interdum adhuc. Decomposita:

quae a compositis dcriuatur:ut efficaciter. M.Significationes quot sunt f D. Multae. Τemporis: ut nuc.Locuut hic.Qualitatis:ut bene.Quantitatis:ut multum .Negandi:ut no.Confirma Mi:ut profecto: Iurandi ut edepo I. Prohibendi:ut ne.Optandi:ut utina.Euentus ut sorte. Hortandi:ut eta. emissiuirut uix Congreg adiut simuLI ntentiui:ut ualde. Numeti:ut semel .Simuit dinis:ut quasi. Dubitandi:ut sorsan.Superlauui:ut maxis me. Vocandirut heus. Demonstrandi ut ecce. Respondendi:ut heuso Eligendi:ut potius .Diminutivi ut clansculum belle.Persenalis:ut meatim.Interrogandi:ut cur Ordinandi:ut inde. Discretiue:ut seorsum. Comparatioue:ut magis 2 caetcra: Don.

M-Prepositio applicatur ne adverbiiss D minime:quis legatur desursum:desubito:derepente: cxinde λ dehinc

dentia.

An adverbiis sposit applices.

46쪽

. Haec enim tangunam partem orationis pronuntiab

Irius: Donat.

Praeterea nemo dicit de sero:demodo: unde nec dem ne dicere debemus: sed diccdo de summo mane: ac pri

- - M. in adverbia quae constiuunt. D.Pridic&postridiet AduexbNI postseaeeusat accipiunt: ut Cicero primo inuectivaitructra' rumi PridieRlas Ianuarias: Liuidibro Sexto: Postridie Idus. Dicimus ite monente Valla: Pridie illius diei:prio

die Nonaru Decembriu.Item adverbia comparativa desuperlativa a prepositionibus uenientia ultra Comparativi de Superlativi constructionem seruiunt Accusativo di Ablativo ut Cicero ad Octauiur Castra propius urbe mouentur.Salu.in ivg. proxime Hyspaniam moti sunt. Vir. Propius stabulis armenta tenerct. Aducibia quoqy. quantitatis: &comparadigio iunguntur: ut parum olei satis uini:plus uirtutis: minus farinae. En siue indicet siue cxprobct accusativo iungit . Quint. En probitas.Iuue.En habitum. Virg.En quattuor aras. Ecce ucro nominatiuo: Vir. Deus ecce deus.Ecce gemini angues Item accusativo luctum reperiturivi Ecce manus iuuenem.Et Plaut.in bachidibus:Ecce me:ut Valla monet:& passim legitur, me Interiectione Cap. x ix. I, Ag.Interiectio quid est D.Est pars orationis intexInteriectio ilι -'iecta aliis artibus orationis ad exprimaeos animi effectus: Donat.cui accidit significatio tantum: Dio. Significatis M. Significationes interiectionu quot sunt i D. Pluresz

Constrictio M.Construuntur Interiectionest D.Maxime. Hei dativo adhari et:ut Hei mihi qualis erat.Heu Accusativorutrieu stirpem inutiam . Aliquando nominatiuo: ut hic

47쪽

pietas: Heu prisca fidesve dattuortit in tibi Causidicerde Accusativo adhaeret:ut Vepopulum.Caper, Hem accusativo . O nominatiuo acto & uocativo: ut O regina nova:O nox illa:O sortunatos agricolas.

PDe Comunctione Cap. xl. T, Ag.Quid est Coniunctios D.m pars orationis in Coniunctio N.

natiuae hae sunt: e: neto: Sie dictae:quia inclinat aecens μααis eum praecedentis sellabat ad se:ut Dixit*r Legisee: communiterue. Vnde apud Hesiodum legitur: Clioet: Tas itaq;.Melponem. Et apud Horatae: I ndoctuso pylandis c trochil quiescit. Et Iuvenalis: Nuna ne reponamr .

Donatus.

48쪽

dialogi indubb

CPetrus perottus Interamnas Nartis ad Stephanum filium.

ν, Abesiam plusa dimidium animae meaOStepha a ne fili De Octo partibus orationis Dialogum seu

Gramaticales I fagogas' genus hoc apprime in uirorum Meterum auctoritate positum: & eorum quidem Illustria ut Platonem factitasse legimus:qui suis in operibus contiuue Dialogos secit.Praeceptorem enim suu Socratem aliis personis respondentem introducens.Idem dc Cicero in Amicitia pariter de Senectute secisic uidetur.Diuinum qui ope abis hesitatione9institutum:Primu cnim omniu Dialogum diuina bonitas proprio cui ita dica)ore instituit:cu primo nostro Adae parenti dixit earquae primo & secundo Genesis capite continentur: ubi legeiare uolentibus fas est . Sed hic omniu sanctissimus suit: sicut omniu pernitiosissimus ille Dialogus: quem cu Eua Diabolus dolose intexuit:ut de ligno uetito maducaret. In quibus igitur praemissis de subsequentibus rebus cou

es melligula ligendis: melligulas Apes secuti:quae ex floribus: herbatibula pratis: id tantum excerpunt:quod operi suo con ducit.Sic itaqρ tibi in primis: de aliis studiose legcntibus prodesse cupidus: hunc Dialogum: seu has Gramaticales Isagogas: litteris mandauimus:tuo ut honesto conseleremus desiderio.In quo & si ingenii uires nostri desuerint: uoluntas tamen est laudanda:Gratia enim no recte etiam scribentibus debetur.Quoniam alios ad ueritatis patrociniu existat: quo animo quid quiis faciat:n6 quo casu utatur ad rem pertinet: sed uoluntatem in omnibus spectare convcnit. Valc optime: teu; acerrimu bonarulitterarum sectatorem exhibe.

Scribentis intentio:

49쪽

TIsagogae de quattuor Carminu generibus seu Dialogus incipit Deliciter.

CDe carmine Heroico p. xli Agister, Arma uirum etc. Hic uersus quomo Carmen Heroyldo uocaturi Discipulus. Hemicus: eo Φ bel, cum ita de Regum.&ducum negotia mailnifica de grauiora Heroico carmine coplectuntur: quod humaonis ut Aeneas . N diuinis ut Iuppiter perisnis constativera contincnsi cu fictis . Nam de Poeta loquitur 6v alios introducit loquentes: stiloq; grandiloquor Dactyloq3 5e Spondeo conficitur . De quo idem sert Beda: Diom. de Seruius:& Isidorus.

M. Hoe Carmen quot habet syllabast D A du mim O uot isellaba,

syllabis ad dccem&septem producit:na si totii excipon I , deis qui dissyllabi sunOconstabit: erut in sex Spondeis syllabae duodecim:sin totum cx Dactylis qui trissyllabi sunt erunt decem de septem syllabae:quonia ultimus uistima syllabam perdit: Obstrua Bedam. M .Habet ne aliud nomen hoc Carmens D.Graeci Hesroicu carmen Epos appellam e diffiniuieise diu marum Epos carmen. humanarua; rcru continentia. Et dicitur Epos ab co qd est sequi: quia in eo dicenda re ea quae dicta sunt: per p tuo tenore sequutur . Dicitur etia de Phythium carmen; Phythiu carmc quia cu Apollo in matris ultionem Phylonem serpente intereminet: Accolae Apollinis laudes hoc Carmine celebrabant:ut Landinus tradit. M.Scade uersem. D. Arma uinum*ca no Troiiae quit dactylus ex quis primus ab oris. Arma ui:dactylus est:qui tribus syllabis bus constat. constat: prima loga:ut Ara & duabus breuibus:ut malui: qui secundum uenerabilem Bedam quatrifarjam stan Quot modis dituri illum igitur obserua. t scanditur. M. Dactylus pro pede unde dicitur D.dactylus quippe dactylus undx. adigito nucupatur:cui in spaciis consorinis est qui Hese H croicus. toicus & Politicus nominatum Diom. Politicus.

M Notis qui pes est D.Spondeus: qui constat duabus Spondeu s un

50쪽

pontificius Mansio quid. Scansio unde.

pes quid. syllabis longis:ut Nostro.Si dictust φ in sacrificiis Ae

stondi quid, libamentisteo maxime uterentur. Nam Spondi libamuactus, tum de fedus significat.Hic de potificius dicitur a Numa de a QMintiliano Dis. Ab Isid.tractus interpretatur. M .Quid est Scansios D. Scansio est debita syllabaru sepedum comensiiratio uel distinctio: a scandendo dictae quia pedes ae syllabas distinguendo: quodamodo ascendere videmur:qdauriu maxime iudicio fit:hinc Horat. Legitimum senu digito callemus&aure.in etica.

M Quid cst pes in carmine D.Pes est de syllabarum 5ecerta diminuti M.qa ideo pes appellat :quia sicut nos nostris: sic illis carmina uidctur incedere ac proficisci Vel pes est coniunctio duaru aut trium aut pluriu syllabam metrica ratione composita: Dio. Vsq; ad quattuor syllabas pedes dicuntur.Reliquae Stetigiae uocantur Isid: M Uedi quot acciduis D. Sex: Amsthesis: idcst elatio:utari& depositio:ut ma.uocis: quae in paucioribus duabus syllabis fieri nequit.Ιtem numerus syllaba ut in sponadeo duae:in dactylo tres: in Coryambo quattuor uis ac sex etc. Accidit quocν Tempust quod est ipsa mora pro nuntiandi.Mora uero est animi quies:ut Atti,sor ait. Et resolutio.i.si una syllaba pro duabus de ecotra. Si loci ga pro breui β: econtra Et si pespro pede ponat Na eae una sillaba toga duae breues fiui: ex duabus aut breuibus

longa nunu h . Findi enim selida possunt: solidari fissa

non possunt Isido Figura etia acciditiquae duplex emin bis illabis Se trisultabis simplex est.Coposita in quatrisillabis 5: ultra, . I ἰM.Tempus inane qd cst s D.Iempus inane caecum ex unica sillaba duae fiut per dieresim: hoc est per diuisione ulli:lu:artrismilabum cum bimulabum sit Ser. si

Stetigiae. Arsisthesis. Tempus quid Mora quid.

Tempus inane quid est.

Sillaba breuis di longa'

Accidit de ordo:qa certo ordine pedcs ponunt 5e silla baerae per ordine quesiti inuetui sunt Dio.

M .Hru breuis sillaba antest toga fuerit reptat D.Costat siquide breue sillatia quae unius est vis anteg log να duu est fuisse reperinut unus anteaa duo, Cois uero si