장음표시 사용
241쪽
Villibrechium V vara mundi Hilsrichum siue Hil perichii,Thegas
brechium Grimuualdum Ruomuuldum ac Vuerthradam, nomen bonae mulieri conuenientissimum uelut est & Vastrada, nemo non intellio eret Germanice peritus. Sit autem 5c Uuol, sardi uocabuluhoc egeius cui res rei te succedi aut qui seliciter pergit, in Vuolis hardum mutatur,& Vuol radi in Folradum. Nemo Lambertum inutellioit nemo Agaricum,at Laymbrechium ime Land threchium ocAckerrichum omnes. Quis uero credat Theu iuualdum ignificare
diuinam potentiam siue deum esse potentem, I hic trichu, diuinymcopiam Theuibrechium diuinam ploriam siue deum essς ria plenum nisi cognoscat Thetit Thiet, siue Diet Gotthis esse deii, quod uocabuli scribae semper uerterunt in θεον Graecam ductionem . nam Thiedonem siue Diedonem,uocarunt Theodonem quem Alein anni Gotronem dixerunt ut & pro Thietu ualdo ac Theu tbrechto Gotetu ualdum atq; Gotzbrechium. Rursus sciendum Anses ob ut, istoriam Gotthis proceres suos fuisse uocatos quasi semideos, unde Ansbelmi uocabulum S Ansegi si, quod nomen quum uulgus An isum proserret & addita aspiratione Anchisum, exteri putarui Anchisem illum Troianum Ancae patrem sanificari. Siquidem hoc uocabulo fuit insignitus Arnulfi cuiusdam filius qui in Gallia sub rege
Hildebrechto siue Luitharionis lor,titulo Maioris domus quem Franci ceu est uerisimile,Husmeria appellabant den Husincier, nam
Meter in maiorem uerterunt scribae totum regnum administrabat.
Sic enim Paulus Diaconus scribit, Hoc, inquit, tempore apud Gal. lias in Francorum regno Anchis Arnulfi filius, qui de nomine Anchisis quondam Troaani creditur appellatus , sub nomine Maioris domus, gerebat principatum. Haec ille. Leges quasdam regii Frans cicorum in unu uolumen collegit Ansegisus abbas in Gallia, quemadmodum addita praefatio declarat, Hinc etiam Ansbrechius nosmen habet,& Ansuualdus quem politiores An aldum appellant. Cisus uero quae est altera Ansegis pars cu multis coponitur,ut Cir sulphus, Gislebrecthus in principio, in fine Vitiligistis. Meter significabat ueterib. praesectu quemadmodu adhuc est in usu quibusda nationibus ceu Saxonib. Anglis, & Scotis,qui omnes olim Vigeuos nes hoc est insulares & maritimi suere non secus ac ipsi Franci . Ita Luttineter est populi praesedius quem Gallicoru annalium scriptos res in Lodom irim & postea Clodom irim uerterunt. Marcomeren Rancoru regem priusquam in Galliam transirent, habes apud Claudianum . sic enim legendum primo libro docui. Huius appellatio. nis sunt Ricimer, Vultimer qui Paulo Diacono Bilimer, Gilimer, Vualdos
242쪽
valdomitis qui R Baldomerus,Teu tomares apud Marcellinum a/pud Tacitu Catum erus re dc nomine Cathorum princeps. Alemannorum siue Sileuorum lingua quae crassior est uelut Heriuonu hoc est eorti qui interiora Germaniae loca quondam incoluerint, mayer uocat. hinc habes Vadomarium, Suno marium , Chonodomarium,der huen siue Schon Olmar ac similia regum nomina apud Marcellinum. Fietilius ille Berosus qui certe fragmentis Berosi ueteris que Plinius & losephus citant, sua assuit somnia, si iid totum sub alieno titulo librum contexuit, is inquam Mancalet temporibus scribit aapud Celtas regnasse Lugdum a quo prouincia 8c homines cognosmenta sumpserint. Huiusmodi reges ille comminiscitur quoties os
Pus est, Catalaunum, Remum, Arvernum etiam nominaturus si locus requirat, & ita ueniat in mentem. Est autem Lugdunum nona Lugdo didium. si quidem dii num talis est adiectio qualis apud Germanos Bergum uel Burgum . aiunt enim dunum ueteri Gallorum
lingua montem significare. ut nihil sit aliud Augustudunum quam Augusti mons. Sed audi quo pacto Berosum interpretetur Ioannes Anius sic scribens, Quod uero ait ab eo cognominatam fuisse totam prouinciam δc homines, ita intelligendum esse existina o ut prouinaciam intelligat totam partem Lugdunensem, homines autem Lugado uicos di sitos quos postea gablata Ludovicos dixerunt. Haec Aonius. Vide hominis iudicium qui putet Ludovicorum nomen tam antiquum ut etiam apud uetustissimos Celtas in usu fuerit. quod laumen in Gallia auditum no est priusquam huc immigrassent e Geramania Franci . nam quod quidam Litavicum apud Iulium Caesa, rem Ludovicum esse putant, nescio an fidem apud omnes mereastur, nisi quod nomina propria videmus etiam hodie diuersis sinis populis este communia, alienaq; pro gentilibus interdum usurpaari. Ludovicus Germanicae compositionis uocabulum est signita cans praestantissimum populi siue populis ualentem . nam Luit po pulus est, & uuicti homo strenus in bonam ac malam partem,quelmadmodum etiam schalcus usurpatur, ut Diet schalcus qui & Gotis schalcus, atq; Marcschalcus, equorum magister, a Marca quod ea
quum significat quem hodie Mareschalcum dicimus. A uuicho haubes Radeuuichum qui consilio praestat, Altuuichum V ualduuicli qui&Balduichus sicut pro Vualduuino Balduinus 8c Vuitiuuat
do Bilibaldus & nomina similia. Porro hemo mirabitur talia Beroasi figmenta qui sciat apud eundem legi, quo tempore Latinis Ascas ritus imperarat, Francum ex Hectoris filiis Celtarum fuisse princia
pem. Vbi interpres Anius, Assi unt, inquit, eu ese a q9RPrim'
243쪽
Franciae nomen .Haec ille. Quis uero de Franco isto quicquam apud ullum unquam autorem legit CGmentum est imposioris. Proinde sciant studiosi in hi js quae e Diodoro sumere potuit at* ali js scriptoribus antiquis Berosus iste,csse quae probari possint. veru in iis quae uel ad Hispaniam uel Galliam uel Germaniam pertinent, impudenates plerun* fabulas tradi. nam de his regionibus teste Ioseptio ad, uersus Apionem prorsus nihil sciuere Graeci, multo minus Chalidaei AEgypt cp. Hinc Stephanus Parthenium Phocensem citat auatorem, qui tradat, Francos Italiae gentem esse prope montes quibus Alpibus nomen .Enimuero Francorum nomen qui inter Chaucos tamdiu latueriit etiam apud Germanos ueteres minus celebre suit,
tonotum Gallis priusquam incursionibus primum deinde transmis gratione cum liberis Sc uxoribus ea gens Gallis innotuisset. Tum annotatum est a Graecis φρα χους esse, ἡ γερ em s. Et a Procopio scriptum at repetitum Nicephoro Germani, inquiunt, qui hodie Franci dicuntur. Similem sabulam asinus iste Cumanus sub dit postea. nam quum sciret Bononiam urbem esse in Italia, post Felsinum agit regnasse regem alterum cui nomen fuerit Bon. quum omnes sciant Bononiam dictam quasi Boloniam a Boiis Gallorum gente quae olim trans alpeis est prosecta cis Apenninum considens, non a Bone rege. Eadem ratione potuisset plures fingere, Florentiu a Florentia a Pisa Pisim, a Parma Parmen .Quod si post Lugdu apud Celtas desuisset regis nomen,scis quem erat substituturus Viennum,a quo Viennensis Gallia. Sane quae de Sarrone S Bardo refert, quis non uideat a Diodoro mutuatum esse. Nec alios uero Germanorureges enumerat quam quos Taciti libellus suggessit, Tuistone que tamen Sarmatarum regem facit, Mannum huius filium, ex hoc nastos Vigeuonem, & Heriuonem. nam Is euonem nescio qua ob caussam omisit deinde Marsum Gambrivium, Sueuum, atq; Vandilinnam hos recenset hoc ordine Tacitus. Apud quem quia mox legi. tur, Fuisse apud eos&Herculem memorant, etiam ex Hercule facit regem, sed addito cognomine quod posterioribus seculis natu est. Alemannu enim uocat. Vnde liquet impostura quae se tandem prodit. nam priora nomina narrationem plane sucauerant, ut autoris antiqui credi posset. Sed&in hoc errat, quod Vigeuonem Tuistonuomnium regem facere uidetur qui tantum litoralibus maritimis p ae insularibus imperauit, sicut Heriuon mediterraneis. siquidem horun ominum etymologiam explicuimus huius terti j libri initio. Caete, rum nemo putet lis c a me dici ideo quod cupiam priscam barbariem trestitui in scribendis nominibus istis propriis,ut uidelicet deinceps Pro
244쪽
pro Leodegario Luttgarium usurpemus qui Germanis Publium si, gnificat quemadmodu Adelgarius omnino nobilem, sed ut ipsoru
Dominum copositiones quae Germanicae sunt aliquo modo studio lis innotescant. Et videbar nihil abhorrens ab argumento operis sius seepti secisse, si haec indicassem. Nec quisqua uero damnet quod in exponendis Germanicis uernaculas dictiones in mediu assiero. nam hoc est hic seruare decorum.quando lingua quaeque conuenientissio me seipsam interpretatur. Cuius rei uel hoc sit exemplum. Anius de etymo Viterbi disputans ait Fatium Ubertinum tradere Viterbum
dictum quasi uita herbum uidelicet a delici js naturalibus, Alium doscere sic appellatum, quasi ui Tibur hoc est paruu Tibur quod a Ti,hurtinis sit conditum, Alium,quasi ui Thesae hoc est paruae Thebae
Propter Thebanum Herculem conditorem : Rei mundum Martias num putare uocatum,quasi uitam inermium, quod illuc emeriti mi, lites dimitterentur,Alium,quasi ut thermulum propter thermas Eotruscas, Blondum Flauium asserere dictum, aut turrium. Hermolaotim Barbarum a uita Heroum quasi Vitheroum, Alium, a ui trium Drbium. Adhuc alium,a Terobo conditore. Audis uarias coniectuaras. Sed tamen si quiscosideret Lonsobardos sitim Germanos,Nuses lingua Germanica semper non secus ac ueteres Francos Merois uingos atque Carolingos deinde lecto Desiderii regis decreto, tria oppida Longliolam, Veruloniam 8c Volturnam dictam Etruriam, sub uno muro cingi, totam* urbem adiectione sua vitectum prosnunciari iubentis credat Viterbu Germanicam esse dictionem quae nihil aliud significet, quam amplam structuram, hoc enim Germais ualet Vulterbu,non multum ab errabit a uero, propius fortassis collimaturus quam quisquam eorum quorum opiniones ante retulismus. Neque enim arbitror uel ipsum Desiderita Etruscae uetustatis adeo peritum suisse,uel quenquam in illius aula suisse qui quicquam earum rerum teneret,quas hic docti quaerunt,praesertim tam rudi secuto,quo haec structura absoluta est,& nomen impositu.Nam quod addit in decreto, nostra adiectione,significat appellationem nouam, S Italis sorte peregrinam ignotamin. Mollius autem proferebant posteriorem dictionem monoλllabam Langobardi,qui Vigeuonishus olim proximi postea proruis Vigeuones insularescp facti sunt, quam Sueui interiores uel Marcomanni uel Naristi quos hodie Boieros appellamus quidam Bauaros uocant uelut a partim occupatis Avarum sedibus sie dictos.nam hi bauu pronunciant Fecit olim Desiderius in Italia quod hodie fieri posset in Elsatia si Carolo Augusto
vel Ferdinando Caesari iuberet tria oppida,Caesaris molem, Amers r suuilerium
245쪽
a 4 RERUM GERMANI cARVnsu ulterium, atq; Ciens heimum uno muro claudere. Quod uero posteri nouum urbis uocabulum no intelligentes, Viterbum uetus uerbum interpretati sunt,nihil mirum maxime quod ad huiusmodi coisiectura adiuuaret diuinanteis uersiculus insignibus urbis adiectus. Non timeo uerbum,leo sum,qui signo Viterbum. Sed hoc carmen illius aetatis est,no alia de causa uerbum habens inafultum nisi ut finis medio responderet. est enim leonini generis, quale videmus in sigillo Heliarici Aug. eius nominis quarti. Roma caput mundi,regit orbis frena rotundi. Et item in Vuo aciensium insignium titulari in ptione. Digna bona laude,semper Vuormacia gaude.
Non est animus hoc opere externa persequi.sed tame in gratiam
Parisiensium apud quos aliquando uixi,libet aliquid uice coronidis de Lutetia adiicere. Hanc Parisiorum castellum uocat Ammianus Marcellinus his uerbis, Matrona & Sequana amnes,inquit, magnitudinis geminae,fluentes per Lugdunesem post circumclausum ambitu insulari Parisiorum castellu Lutetiam nomine, cosociatim meant, meantes protinus prope Castra Costantia fundutur in ma. re. Haetenus illius uerba retulimus. Vnde liquet Lutetiam exiguuoppidum olim extitisse, quippe quam insula tam modica totam suearit complexa. Proinde duae illae ciuitates quae in utra Sequanaeriopa aedificate Lutetianam insulam cingui, Suburbana illa sunt in quia bus Iulianus Caesar quum apud Parisios ageret, Decentio Tribuno Sc Notario electissimam Auxiliarium Herulorum,Batauoru, Tenis chaleriorum Celtarum,&Iovinorum manum illac ad Costantium Augustum cotra Parthos bellaturum ducenti, salutabundus occurarit,ut est apud eundem autorem.Crediderim autem eam urbis paratem in qua hodie Scholae sunt,altera multo uetustiorem esse. Quod indicat antiquum illud aedificium hortum pensilem gestans firmissi. nrae testudini superimpositu. Id adhaeret nouis aedibus abbatis Cluaniacensis quas ingenti sumptu proximis annis aedificauit Romanoarum olim principii hauddubie domicilium. Sed Lutetiam & Sequanam fluuiu praefluentem elegantissime describit Iulianus Cssar in oratione cui titulus --χικος ἡ μωπbων. Vbi criminationibus quorundam respondens qui ipsi c5messationes & uomitus obiecerant, ostendit qua causia semel Lutetiae coactus sit cibum reiicere, tum uio delicet quum Gallicae cosuetudinis impatiens qua coenacula per sornaces calefiebant, illatis in cubiculu uiuis carbonibus eo nidore fero me extinctus est.Quae nos docebit narratio obiter usum hypocauo storum
246쪽
storum qui Germaniae peculiaris est olim apud Gallos suisse recep. tis sinum. Alioqui si sumariu habuisset ille locus in quo I ulianus doromiebat nillil mali sensis Iesi¬um est quid Graecis significet ια i
247쪽
Phrygius lapis RERUM GERII AN IcARVM
αρος ἔμα- ala ους mmmhυ. -' ἡ Κελτ Hb τά, αρχον ἰὰ nonua. Quorum uerborum haec est sententia. Hyemabam ego apud adamatam Lutetiam. Sic autem appellant Galli Parisioru opis pidulum. Haud uero magna est insula in fluuio iacens, qui ipsam in circuitu totam cia moenibus complectitur. Utrinq; sunt lignei ponstes qui ad illam ducunt. Amnis autem raro decrescit 8c increscit, sed plerum qualis aestate conspicit, talis etiam hyeme perdurat,aquam amoenissima Sc limpidissima uel aspicere uel potare uoleti praebens. Nam illos ut qui insula incolat hinc praesertim aqua haurire oportet. Fit autem illic mitior hyems siue ob calorem Oceani. nongentis es nim stadijs abest nec amplius. Ac sortassis ipse aqua tenuem aliquam auram aedit. Videtur autem calidior marina quam dulcis. Sive igis tur hanc ob causam siue ob aliam aliquam obscuram mihi, res ita habet, tepidiorem hyemem sentiunt eum incolentes locu . Proueniri; egregia uitis apud illos,& sunt iam qui ficus arteWingenio illic alati eas per brumae tempus stipulis frumentar as Sc hoc genus quibusdaquae noxam caelestem arbores laedentem prohibere solent, non sescus ac uestimentis integendo. Fuit itain solito saeuior hyems acris orcp,&fluuius ueluti tabulas marmoreas deserebat. Nouistis sane
Phrygium lapidem,cui propter albedinem praecipue similis apparebat amnis huius glacies ingens & quae cumulatim una supra aliam ferretur. Atq; ipsum alueum & fluxum instar pontis iamiam astriacturus erat. Hinc* solito uiolentior existebat. Porro cubiculum ushi dormiebam nequaquam calefiebat, quomodo pleraq3 coenacula sub sornacibus illic calefieri consueuerunt, praesertim quia apposituac instructum esset ad recipiendii ab igne teporem. Accidit autem, ut arbitror, tum quo per meam imperitiam, & quod morem illu,
ut par erat, auersarer . uolebam enim assuefacere meipsum adtolearandum coetu, qui tamen huiusmodi praesidio opus habebam. v autem inualesceret bruma ac perpetuo faeuior fieret,nequa ii praecepi ministris ut cubiculum calefacerent, ueritus ne latentem in pasrietibus humiditatem commouerem. Caeterv iussi ut intro serrent ignem accensum & titiones ac carbones claros deponerent omnino pauculos. Hi j vero quanquam non multi sorent, e parietibus uapoσres commouerui. Qua re factu est ut obdormiscerem quu mihi iam caput oppletu esset. Equidem futuru erat ut istacarer . Exportastus autem foras quu medici me submonerent, ut re acerem cibum pauloante stomacho commissum, qui per Iouem modicus erat, res
ieci, statimq; melius habui, sic ut mihi nox leuior redderetur, & ao
gere postridie possem quicquid liberet. Sic igitur apud Gallos as
248쪽
9γgens ego, more Dystoli quem Menander inducit , ipse mihi moleis uias superingerebam. Uerum barbaries Gallorum facilius ista fere, bat. Haetenus Iuliani Caesaris uerba reddidimus. Porro Lutetiam inuenio Prouinciae Lugdunensi Senoniae quam quidam quartam iaciunt attributam, & praefectiam classis Andereistianorum egisse Parisi js.lbidem & Achorae, Praefectum Sarmatarum gentiliumansitare solitu. Id quod sub postremis Imperatos ribus factum
249쪽
o M M E N T A R ii illi in Pliniu, de quibus quu adhue Augustae essenius amicus ad te quida ex Biturigibus scripsera &commodu me monuerat Claudius Pius Peutinger heri id est pridie Calendas Martias primu ad me perlati sunt.Expectas quid de nouo opere sentiam,& in illis belle mecu conueniat. Accipe rem paucis. In primis ipsum uolumen no est exiguis, ex uari js congestu autorib. qd usui pauperculis esse possit qui no habent Bibliotheca instructa, puta Aristotelem & Albertu de animalibus, aphaele Volaterranu, ex quo in stegra ferme capita autor transcripsit bona fide hoc est una cum ipsis mendis ne syllaba quide mutata, Coeliu Rhodiginu, Columella etiaPalladiumq; & simileis scriptores. Nam hoc praecipue habet studio citare testimonia autoru qui cu Plinio iaciut, de uerbis ipsis minimusollicitus, quod illi penitus puerile uidet. In summa liber talis est, qui
si no magnopere iuuet excitet tamen literas, & Pliniu ipsum uulgo fortassis comendet, quae mihi res in primis grata est.Nec em tam malignus uicissim in illu esse uolo, in ipse in me est. nam candor studio. sos maxime decet. Sed hoc miru, quod quu ex meis castigationibus nonihil sit adiutus,nu scp tamen mei mentione facit nisi quoties uult reprehendere. Siquide apud Pliniu libri septimi capite septimo quo loco pro hi j suerbis,Tu cuius semper in ui storia mens, moneo legi posse, Tamen cura pertinaci aestuans ipse citans hanc lectionem, A. iij inquit paulo tersius hoc legut modo. Vide candore hominis. A. ln id est R henanus. At infra capite xx J. Qua audenter me reprehendit no assecutus mentem meam. Nam planei existimauit magnam autoritatem suis comentariis accessiiram, si me strenue multis locis siggillasset. Ibi quu ostenderent me primu duo uerba Cimbricae uictos riae,deinde uetustu exemplar meu supra Castores haberet Curs, scribo mihi uideri sic Plinii uerba legi posse. Nam Cimbricae uictoriae cursores, quio Roma Scc. propterea quod nucri illi cursoru speciem induerint no deoru,nam hoc ex Floro Valerio* liquet alioqui Praetor adorasset eos,idemss P. Vatinius secisset. Ita* tum qu u literas in urbe exhibere uisi sunt,& extra urbem Vatinio occurrerunt nossint existimati d a. sed postridie literis de ui storia acceptis a Dictatore, quu illi nusquam amplius c5parerent, interpretati sunt omnes, sui G
250쪽
se deos. Atm hoc est quod ego dicere uolo. Nec hoc pugnat cu quos quam autore. Quod si quis sequatur meam lectionem, Quiq; Roamam. nihilo minus de duobus istis iuuenib. intelliget qui posterius agniti sunt Castores fuisse. Itain hactenus n5 fuerunt Castores quia
Castorum speciem no repraesentabant sed nunciorum uulgariti,&quia Plinius uisum spectrianam fuisse testatur. Porro nunciat etia qui nuncianda curat,nec nunciu ipse persert. Hic deflet mea infelicitate qui no sim in Pliniana lectione exercitatus, nec intellexerim quid si, hi uellent Castores Romani,quu tamen ante tester quid me potissismum offenderit. Auditus uocabulis quod mihi uidebaξ omitti pos se Castoribus accomodat quod uidelicet no solu uili sed etiam auditi sint. Cur no dictionem hanc ad Cimbricas uictorias refert ut uidelicet Castores Romani fuerint uisus, hoc est spectrii, ac Cimbrics uictoriae fuerint auditus hoc est auditio quod prius in literae de supe, ratis Cimbris Roma perferrent,auditu fuerit, Cimbros esse uictos Capite L. Octaui libri, uin & duces, scripsi cicures etiam posse legi, propterea quod domos suas petere singuli porci discunt. nem eis
nim gre es seu aluntur in urbe quemadmodum ruri st. Loquit auistem de solertia porcorum. Et sequitur, Feri. Quia uero uocabulu, uestigia,no erat in codice manu scripto quem fateor mendosissimu fit, isse, conatus sum aliam diuinare lectionem. Quibus notata erat coena. Hic monui scribendum& adhuc mois neo Quibus usitata quide coena seculi uitio bini terniin pariter mandantur apri. Nec ea re moveor,quod quibusdam propter nouitatem n5 placet, At placebit aliquando. Hunc locum tantum arrodit, ut habeat occasionem notae in margine libri ponendae Contra Rhenanu. Carpor autem magis in marginibus notis nus in no appositis, quam argumentis. Sane uulgatam illi lectionemno inuideo,quae tamen estiam grammatico sensu caret, si citra mei calumniam ea frueretur. Capite L i s. pro se tergorantes legere malo stercorantes. Quia uearo apud Aristotelem de suibus loquentem haec uerba repperit, tersgus inuictum contra ictus efficiunt,probat uulgatam lectionem,&ait Tergorare esse indurare tergus. Quasi no idem accidat quoties se
Capite LMI. ex autoritate 8c fide manu scripti uoluminis sic resti, tui Pliniana uerba, Qualiter natos antiqui Hibridas uocabant , ceu semiferos.Hic me rogat ille Dic inquit bona fide si ita legas, quo repones uerbum, suibus Ego uicissim possem illum rogare, Dic bona fide meam ne an tuam ipsius institiam hic prodis Quaquam onerato capite uastis cornibus,gladiorum uastinis.