Beati Rhenani Selestadiensis Rerum germanicarum libri tres, ab ipso autore diligenter reuisi & emendati, addito memorabilium rerum indice accuratissimo. Quibus praemissa est Vita Beati Rhenani, à Ioanne Sturmio eleganter conscripta

211쪽

iso RERUM GERMANI cARUM ...

oia.Nam talium rerum longum tempus multum absumit ut no coamemorem, Romanis etiam stipites magnos in terram defixos &conexos, loco limitum in mediterraneis regionibus aduersum Baris

baros fuisse, quemadmodum Spartianus in Hadriano tradit. Hoeuero costare puto, nosuisse priuatim apud ueteres in aedificado luis xum,quem hodie videmus apud omnes receptum. Alioqui si Auis

usta Rauricorum tot e quadratis lapidibus domos habuisset, quot habet uel Basilea uel Berna,vel Riburgu in Nuithonibus, alia cresde mihi ruinarum uestigia apparerent. De hoc nemo dubitabit, qui legerit Argentoratense templum quod primum illic c5didit Ludouuichus rex quem Clodoueum Galli uocant, ligneum fuisse. Meo iudicio sic illi habitabant in oppidis,ut nunc in pagis habitatur. Sio quidem quem iuvisset opes suas in aedificium expendere, cui Gersmanorum primum, deinde Francorum & Alemannorum ire optiones perpetuo timendae erant Nec magnopere excolebant uel muniebant quaelibet loca Romani,nisi in quibus crebro uersabano turi& quae ad tuendos praesertim limites erant idonea. Quod si Io.cus uetustus n5 est,ubi n5 extant inscriptiones, & hoc penus antis quitates,nec Argentoratum erit uetus, apud quod nihil Romanarustructurarum prorsus,quod sciam aut inscriptionum occurrit, Una

sola lapidea tabula excepta qua uidimus olim in aedibus Vuolph a

iunioris sed mutilam tum recens estosiam'ab illo empta. Hoc austem cosiderare oportet,in rjs locis in quibus certa militum stativa sucrunt, multa Romanae uetustatis monimenta plerum reperiri, ut Vindonissae Helli Tribonoru, Brocomagi Saletione ubi erant stastiua Praefeciti militum Pacensium:Tabernis,ubi Praesedius milituna Menapioru agebat: apud Nemetas,ubi milites Uindices: apud Vano tonas ubi milites secundae Flauiae uersabantur. Et tamen rursus iis no loco plura reperias quam alio.Tabernis omnia plena sunt uetus statis indic as,apud Spiram Nemetum, praeter unicam Costanti j, hisallor,inscriptionem nihil obuium est quod Romanam antiquitate arguat. Magunciaci ueterum inscriptionum magna copia est, ideo

quod Romani ibi semper sint uersati limitem Rheni tuentes, & sub posterioribus Augg. praefectus militum armigerorum, & praeterea Dux militaris qui multas insuper militum Prssecturas gubernabat, illic sedem iam habuerint. Iam tradit Cornelius Tacitus nullas Germanorum populis urbes habitari:&tamen Cl.Ptolemaeus qui non ita multo post uixit plurimas urbes Germaniae recenset sed quaru nullam hodie dietito facile demonstrare queas.Verisimile est uti a

212쪽

bium uocabulo dignatus eos est Ptolemaeus. Quid igitur miru si ita ciuitatis appellationem Elcebo tributa credamus, ut subinde Ger,manorum ciuitates uocat Tacitus, quos tamen negat uel urbes uel

oppida habuisse.Itam fieri potui .ut quado Triboni in hanc Galliae

Partem e Germania transisse serunt ab autoribus partim sic habita,rint ut habitabant Germani aedifici js no cohaerentibus, sed hortoru& astrorum spacio discretis. Vnde coqcio,circumiacentes pagos n5tam Elcebi colonias esse quam portiones.

EXcidio ueteris Elcebi Selesta diu debemus, ut Colmariam Ars

gentilariae eversiae. Sed quia patria est,libet paucis describere. Iacet itaq; Selestadium ad Ellum fluuiu meridionali latere ripam eius attingens,a quo etiam syluam ab eo amne cognominata propinquiorem habet. Oppidi figura ad circularem accedit. Moenia habet ele, gantissima ex coctili latere cum ambulacris ubim serme intectis, ut ii aut nocturnas excubias agunt,c5modius ambulent, aduersus celeses iniurias aliquanto tutiores. Turres habet n5 aspernandas. Fos, sis cin tur aquam perennem cotinentibus alicubi quatuor,ut circa Portam quam inferiorem uocant alicubi duabus,& tertia quae est intima,sicca.Per portam Elli fluu a Rhenum aditurus prius cp nemus Proximum emensus fuerit hoc est ad uillam cui Schnellonu colli nomen est,peruenerit,xxxiiij. pontes transire coget. In Hollandia pustares te esse. Propter huiusmodi munimenta tum naturalia tu arte fascia castru diceres esse uerius in oppidu. Alioqui nihil est hie eximiupraeter munitionem. Quu olim Eliatia superior uineas sola coleret, quicquid uinora inferiori Germaniae c5municabat, id per Eliu fluis Dium Argentoratu us* deuehebat, Selestad 3 nauibus impositu, uahi portus erat,& adhuc est, etiam quonda hauddubie traiectus priutisquam pons illic constitueret. Is apud porta est quae nomen a fluauio habet. nam uel hoc antiquitatem oppidi demostrat, quod ex Brisigauia & transrhenanis tractibus hac recta in Transellanam Elatia,S Lotharingiam ac Galliam itur.Tametsi nG desunt qui uiam eam haud frustra nouam appellatam credat. Ita ueteribus principibus ex Ellensi illo teloneio luculentu emolumetum fuit. intelligo autem Francoru reges primu ante diuisionem regni, deinde Austrasioru, tandem etiam Germaniaru. Nam hoc c5stat, Othones Saxonicos, Henricos, & Chunrados Impp. hoc telonion partim possedisse,quuad fiscu regium mox Imperialem pertineret.Nec hoc uectigal duris taxat Augustoru iuris filii sed & aliqua Selestadii pars. Fiscatinos inoles appellarui Francicoru regu tempora. Alteram partem maioremo 3 duces

213쪽

duces Sueuiar tande a Francis, ut puto,nacti sunt, ex conubio, quas tum apparet,ac haereditaria per uxores successione. Alodiuessi fuisse reor.Leonis insigne quo senatus in obsigna lis cotra stuum tabulis etiamnu utitur,uetustiore alique dominu arguit. Sic Colmaria olim Berthae reginae obtigerat, dotis, ut uidet, nomine. Inuenio tu Lirchisensi Comitatui Selestadiu annuineratu. Siquide iuxta Francoru consuetudine omnes prouinciae Comitatibus distinctae erant. Extruxit

postea temptu hic Hildegardis Duc ista Sueuiae, primu Dominico sepulchro cuius figura crypta quae sub adyto est, praesesert mox ditiae Fidei uirgini dicatu. Exemptu literaru coditricis est huiusmodi,

In nomine sanctae& indiuiduae trinitatis, Felicius agi res putamus humanas, si nostris ex facultatibus res adiuvemus diuinas. Qua senstentia ego Hildegardis in Christo pauper & modica cu filijs meis uidelicet Othone Argentoratensis ecclesiae episcopo, Sueuoru* Dace Frederico,Ludovico, Vualthero, Corado, & filia mea Adelliei,

da charissima ante oculos ponentes Sc pia cosideratione attendetes,

ecclesia in Steetestat ad instar dominici sepulchri saeia,& a praefato filio meo Othone episcopo cosecratam S. Fidi in Cocha, cu curti monachoru ossicinis apta,&cu certo praedio subnotato, legali stipulastione tradidimus, eain ratione cosirmauimus ut ibide deo monastisce seruiat Sc a Conchensis coenobi j abbate regulariter regataTradisdimus etia monachis ibide deo seruientibus duos Mansos in Uuit, ten&heim marcha in pago Altitia,& uinea una in Onolleszuuile &duo mancipia. Eiusde traditionis libera potestate illoru utilitati cocessimus,cocedendo firmauimus & quicquid huic traditioni deo adiuuante addere poterimus, una eademq; cGfirmatione stabiliviamus. Adhuc etia eande ecclesia& eius atri u ab omni seruitutis iugo absoluimus, Et tali libertati sub praefati episcopi Othonis anathemate ascripsimus,utetia ab episcopali sit libera seruitio, Et atri u ipsius ecclesiae necp Baptismalis ecclesiae presbyter, nec aliquis clericorum aut laicoru,aut sepultura aut alia aliqua occasione inquietare praesus mat. Acta sunt aut haec & feliciter c5summata, Anno ab incarnatio ne domini nostri Iesu Christi Millesimo NOi i i. Inditione secuda res gnante Henrico Imperatore iii l. Sub Othone Argentinensi episcopo, Sueuorul Duce Riderico caeterisq; subnotatis testibus BurchMardo maioris ecclesiae Praeposito, Heroldo Cantore, Vueriali ero Camerario, caeterisin fratribus. De S. Thoma, Cunone Praeposito,

Mannone,caeteris p. De S.Petro, Hezelino Praeposito, Cumberto, Ioanne,caeterisq; quaplurimis ciuiae ordinis. Anshelmo aduocato,cαteriri; quamplurimis,eiusde ordinis. Porro obseruandu quod diploma

214쪽

di plam a Baptismalis ecclesiae meminit, quae multis seculis isti id temPlu antiquitate superat necem ullii unqua ius in parochiam habuit diuae Fidei Praepositus tepore posterior. Sed per amus. Isti iam notemplo veru nouo monasteriolo haud ita diu post Hildegardis illi. iis filii, Ridericus, Ludovicus, Vualtherus,& Otho episcopus Arisgentoratensis, de prouentibus prospecturi, quum prius prodigioso quodam terriculamento olim factae promissionis admoniti fiatuent,& iam antistes monasterioli Bertranus Conchensis fame laboraret, frigente Dominici monuincti quaestu quo solo uitam annis aliquot toleraverat ut sunt incostantes plebis astemas , quicquid ad ipsoruditionem Selesta dri pertinebat, liberaliter donauerui. Et Praepositura opulenta statim facta quae misera uere monachi nempe unici,celsta pauloante fuerat. Hinc praeficiendorii magistratuit ius aliquadiu

fuit apud Praepositu diuae Fidei. Sed Cssar cui hic etia nonihil ditionis esset ut ante diximus, facile impetrauit, id aliunde copensans, ut in cosortium reciperet. Is suit Didericus Aug. eius nominis secudus, sub quo Selestadiu muro cinctu est. Sicinamboru pari potestate resspublica administrabat. par utrinin senator u numerus quia Imperias lium tum Praepositianorii, & uectigal aequaliter diuidebat. Praeto,

rem auic quem Scultetu uocant, alternis annis per uices dabat. Id durauit u scp ad tepora Rudolphi Caesaris,qui sui praecesseris approbata comutatione uel tigalis dimidiu ad Elli portam ipse largitus, tota iurisditionem Imperio Idomano uendicauit. Huius rei testem epi, stolam a Rudolpho Caesare reperi,cuius hoc exemplum. Rudolisphus dei gratia Romanorii Rex semper Aug. prudentib. uiris Sculis telo, C5sulibus, S uniuersis ciuibus de Sellet stat dilectis suis fideli, bus gratiam suam & omne bonu. Quia inter nos & honorabilem uirum Maurum praepositu Sanctae Fidis in Selizstat dilectu deuo,

tum nostru, taliter permutatio interuenit, ut nos totu Iudiciu, 8c ipsse plenumWintegrum telonium apud Selizstat debeamus perpestuo, ex Permutationis causa, sine turbatione qualibet obtinere, fide, litati uestrae firmiter praecipiendo comittimus praecise uolentes quatenus praedictu praepositu uel ipsius nuncios in integra perceptione seu collemone telonii praenotati impedire nullatenus praesumatis, sed eos studeatis potius fauorabiliter promouere, si nostram indis gnationem regiam uolueritis euitare . Datum Hagen. X Kalenodas Decembr. lndietione X. Anno domini N. cc. LX Ax primo, eo gni uero nostri anno nono. Deinde Alberti Caesaris principatuquu inter Praepositu Mirone & senatu esset nata discordia. Praesescius Caesareus Ioannes a Llechtenbergo sic rem transegit, ut ciuiso 4 rastera

215쪽

tas tertiae partis medietate deuectigali soret colenta. Nam adhuc dimidium accipiebat. Et telone cZmuni utebantur. Sic etsi c5 uenerat, Chun rado Vuernhero ab Hadestat praetore,& Fric Tem anno Nauuaro Cosule. Anno M. c c. X C nono. sub Epiphaniam .Porro ob ea

beneficia quibus a Friderico Aug. &Rudolpho sunt assecti ciues

Selestadienses tale monimentum illis statuere. Impp.Caess. Friderico eius nominis secundo,& Rodes,

pho Habispurgio Augg. sincerioris ac plenae libertatis uindicibus, S. P. Q. Seleces adiensis beneficioru memor, inclytis patronis & ueris patriae parentib.post ueteres Fraciae huius Germanicae, quae & Austrasia dicita est,henio Sissimos reges ac Romanoru Imperatores, Dagobertii, arolu Magnu, Arnulphum,& qui hos ex Saxonibus, Baioari js, ac Sueuis insecuti sunt,monumen tu hoc gratitudionis ergo posuit. Posteri diligenter conseruanto. Tum uero Praetoris munus, Imperiale beneficium facstum est,& adisditum insigne,crux quadrata,quam a diuersis unacum superficie aliter at. aliter colorum discrimine uariatam c5stat. Quod sanemus nus diu in manibus fuit Uuaiselarioru ab Eccericli, a quibus adhuc nomen habet area quae ante curiam est,deinde a Botethem is obtens tum no sine ciuili strage,quod per Angarianam portam quae Ioans nitatum domui attigua muro hodie clausa est, clanculu irrumpens Blo petenti eimius quidam ex Heimburgiorum similia nouu succes forem per uim eieciturus,no citra sanguinem repressiis est, ingeti se. ditione comota sed praeualentibus rjs qui Botetheim 3 partes sequebantur. Id accidit anno M. ccc. Mi. Multis post annis praetoriumunus ad ius ciuitatis hac occasione deuenit. Ioannes Botetheimius cuisius adhuc pictura uisit in teplo Parochiali, quu pro tribunali sediΩset, ob nescio qua causam comotior lactius Praetori tiu baculu,quem ius dices Plet nabere in manib. indignabudus in terra abiecit. Videbat iniuria facta Caesareae Maiestati, cuius id insigne esset, Itam ex as sessorib. quida surgens Nomine CGaris, inquit, hunc scipionem de terra leuo. Quod uindicatae iniuriae studiu, Sigismundo Aug. adeo gratu fuit ut ius designandi praetoris ad senatu trasserret. Tum priomu ciues senatores ad huc magistratu assumpti, cui tantu nobiles ante praeficiebant,de quib.decretu ne in senatu allegant. Administrat Respublica per um .uiros. Annue 2 squales uices quatuor praesunt. Senatores ex sodalitiis siue ciuiu collegiis deligunt.Ea sunt XH. In magnis negocijs etiam Centum uiri adnibentur . Nobilitarunt betilicam Selestadiensium uirtutem Armeniacenses illi Rauricorum. siue

216쪽

siue sequanorum &Tribocorum uastatores in Vosagi semitis non modo opimis spolijs quae secum abeuntes ferebant, sed& uita priotiati. Fortiter illic pugnauit Chun radus minister publicus cui Lonogo cognomentum suit.Vexilla Gallica adhuc in aede Parochiali ui, iuntur.Sed hoc no abso uicinorum auxiliis gestum est. Non 'ristiorem illis gloriam attulit quod proprioMarte paulopost gesserui, Heriesheimum oppidum quatuor milliarijs distans pulcherrimo

strata gemate capientes,&hostem suum Grephum raptum inde seis cum uinctu in abducetcs.ls multis annis Seles adiens is uexarat, nopraeter nobilium quorundam Germanicorum morem . Verum hic haereo dubitans an a sortitudine Selesta dienseis praedicem, an postius a clementia qui hostem ultimo supplicio dignum, non modo captiuitatis tempore humanissime tractarim, sed duntaxat mille aureis is multatum,datis tamen obsidibus non commouendae in posterum ullius tragoediae,liberum ac incolumem suis restituerint. Hoc fuit ilolius senio & proceium quorundam precibus tributum. Ea uictoriaco tigit die qui Marco Euangelistae sacer est. Exierant pridie quadringenti ciues incipiente nocte cum uehiculis & armis, itinere quidem rurestri secundu nemus Elli fluuii praeteritain Colmaria ad solis oristum hostili loco uicini latebant. Vehiculum erat ad fraudem copo storum, in quo uiri sedebant sed cultu muliebri. Id mane simul atq; porta hostilis municipia suisset aperta, praemissum, substitit in ponte prs

textu uectigalis numerandi. Proserebantur nummi incogniti. Hos quum accipere nollet portae custos, oborta expostulatione deturbatus est in fossam. Sicl occupata porta mox prosilire coepit exerciotus qui se humi in propinquo occultauerat. Dictu oppidanis ut bos no animo essent, nEue rebus suis timerent. Ipsos enim non peti, sed hospitem duntaxat Grephum.Is ad primum tumultum in fumariuia quoddam abdiderat,unde statim extractus est. Ex filijs alter nemo Pe iunior cu patre coprehensus suit.alter nudus aufugit interula tantum tectus. De hac re huiusmodi memoria reperitur.

Fortitudini & Clementiae

dicatum.

Quando contra grassanteis ac praedabundos hostes uti uigilantia solertiacp couenit, Graeci vo ramurae appellant,ciues Siezestadienses circiter quingentos, ex

autoritate senatus cum carris suis ac armis collegiatim

exeuntes pridie D. Marci Euangelistae sub nocitemper nemus Ellense& agrum qui ad fluvium Eliu uero git, postridie summo mane ingenio uehiculi personatos i

217쪽

RERUM GERMANI c ARVM

tos muliebri cultu uiros uehentis oppido Heriesheimio potiti sunt, & hoste suo Henrico Grepho capto cum alico' ro filio, nam alter nudus suga elapsus nostros sesellit, eodedi e pleni uictoria ac triumphabundi domum sunt reuersi

tota ciuitate ob confratulationem obuiam cssusa. Et o mas nam maiorum nostrorum clementiam, eum senem sibi aelio suo de extremo supplicio misere metuentem, e carces

requi Herlini cognominatur paucis post dichus exempstum, in aedibus honestissmi ciuis adhibitis tame custodiis bus humanissime fouerunt, S procerum ac nobilium lius ius regionis precibus satisfacientes mille tantum aureis multa tum cautione & fideiustaribus de more acceptis, incolumem Sc ob insperatu in beneficium prae gaudio laschrymantem non ita post multos menses dimiserunt. Ana

Porro familiae clarae Sc antiquae Selestadia suerunt, Vuamclariorii, Monetariorum, Schurphes accorum, Schnellonum quoru in ardi fiscium uilla ad Ellense nemus cui Schnellonum colli nomen est, praesterea Bottali cimiorum,Rappen cophiorum,& Obrechtorum. Hasbet hoc oppidum parochiale templum Sc unicum & omnium antis quissimum, cuius lapidea structura unacum turri satis quidem masonifica est sed recentior. Olim haud dubie simplicius suit Sc anguollius sanctae Cruci diuar Catherinae dicatum. Sed postea D. Georagius& Agnes in adyti quod chorum uocant,tutelam asciti soli nucreonant, ueterit nulla memoria, praeter picturam. Ab hoc prima est

aeges dominici sepulchri quae nunc diuae Fidei Praepositura uocastur Benedic tinorum religionis ab Hildegardi Sue uiae Ducissa mulis iss post seculis constructa ac ab huius siris amplis prouentibus ditata quemadmodum paulo ante diximus. Cuius reditus Sc census inas petrauit aetate nostra Albertus Argentoratensis episcopus a Romano Pontifice, quum antea Cardinalis Neapolitanus Oliverius hoc coenobium sibi obnoxium habuisset. Visuntur illic senestrae vitreae Riderici 2Enobarbi iussu iactae , in quarum margine hoc ascriptum est epigramma. Tempore quo rediit superatis Mediolanis Nos rex Romanus fieri iussit Fridericus Coenobium Praedicatorum quod mediocre est multu debet Hetani Monetario, qui sumptu suppeditauit quis Chorus que uocat, exstrueretur. Franciscant sepultura Et satiae Landgrauioru Ioannis &Si empli conditores quibusdam existiniantur, innionis insignes,qui templi

loco

218쪽

loco quidem eleganti habitant,sed re parum lauta, quod ei familiae

propemodu peculiare est, uel ob coenobia nimis multa quibus haec secta caeteras superat, uel quod D. Franciscus esenorum suis os uelit esse pauperes. Ioannitae ad moenia habitant loco saluberri, rno qui uitae fari stimonia semper comendati fuere. Sequunt hi pro,

Prium quoddam institutu cuius tantu tria coenobia numerant, hoc

uidelicet quod diximus,& unu Argetorati,tertiit in Agrippina Costonia. Sanctimoniales apud Silon inclusis humilius hasitant, ut iniis rer non pluribus morbis obnoxias illas esse. sed bona diaeta nihil sa, lubrius. Coenobiu habent amplum & frequens. nam plerum o non Pauciores quadraginta in eo degunt. Traductae sunt in oppidu anis

no M. c c. L v III. e monte circa Rapol disiuilerium sito, quu a Cosmite Horburgensi subinde uexatae suissent, eo quod huius germas nus frater opes suas ipso praeterito his esset dilargitus. Obsessum suit Selestadium a Berthoido de Buochecg,& mox a Ioane Liechtens hergio antistitibus Argentoratensibus nec diu, Sc frustra. Saeuissilite uulgus in Iudaeos sub Carolo Aug. eius nominis quarto, incertuob quam causam. Hi diu post prorsus sunt eiecti per Helvetios Lois theringorum duci Reinhardo suppetias serentes approbante deino de factium hoc Riderico Aug. Ex schola literaria multum celebrita, tis accessit oppido,cui quinq; insignes uiri per uices praefuere, Lusdovicus Dringen bergius, Crato H osmaianus V denheimensis, Hieronymus Gebuvilerius,Ioannes Sapidus,& Vitus Rotenburoius. Encomtum Selestadin scripsit Erasmus Roterodamus elegantissimo carmine, rogatu Iacobi Uuimpheling 3. Habet in summa homines his mille & sexcentos plus minus,qui sacrosanestae eucharistis sacra, mento secundum Christianum ritum singulis annis participantur, quos Comunicantes appellant. Populus est simplex ac tenuis,ut uionitorum seri coditio. prpterea comessationibus paulo addictior. Rusticana c5iuratio seditiosoru quorundam direptionem diuitu & leugum nonnullaru abrogationem molientiu anno M. ccccxcvi. claradem Selestadio minabatur. Huius duo tantum ciues erant consess, tonsor alter,alter c consulu numero nuper submotus, quae illum ira nominia stimulauerat ut tam sceleratae factioni nomen daret,non lienas opes sed ultionem sitiens aduersariorum . quae res in tempore

deprehensa est. Sed nunqua grauius periculu imminuit quam diano uicesimoquarto supra sesqui mille simu quu Ioanes Iacobus Schula

a Troubach patre scriba natus, Cosulib. Selesta die sib. sed praecipue Melchiori Ergersheimio,a tu propter dexteritate sua primas tenes bar,certa pernicie adornauit. Videns enim hos aduersari liberiori.

219쪽

bus istis cocionibus quibus c5tra plebs enixe studebat, cogitauit sautis esse occasionis ut asse stu quorundam simpliciu ad fraudem ab uateretur. Co fingit literas uelut ab Ergersheimio ad Ducalem senatu apud Entisheimum scriptas quibus ille no suo tantum nomine significabat esse lite quosdam nouae do istrinae studiosos dignos qui illuc ad poenas luendas abducantur,quod nemo sit prohibiturus. Et adodidit ciuium quorundam nomina quos sciebat ob id studium sena. toribus esse inuidiosos. sed & schedae nomina mulierum inseruit. Eam epistolam sibi secreto communicatam a Materno Barto Ducastis senatus secretario mentiens, quibus uisium est legendam ex hisbuit. Facile erat iis imponere, quos ante torquebat suspitio. Quare multis persuasit ipsam Ergers heimih manum esse,& sigillum illius agnostere uidebantur. auum animos omnium satis cocitatos uidet ipse se subducit Argentoratu. ubi quo gratior hospes esset ait se mos niturum uenisse eam ciuitatem de cosiliis quibusdam quae aduersias illam principes quida iniissent. Auditus est sed mera mendacia naris rans. Interea monentur Constites Selesta dienses essenestio quid siunistrae suspitionis inter quosdam ciues de ipsis natum. Vocantur ad senatum unus & alter. Quaesiti quidnam ipsos male haberet, prose runt fietitiam illam epistolam. Re cognita mittuntur statim Argens toratum e consulibus duo ut hominem in ius uocent. nihil impetrat. nam impostor publica se fide munierat quam primum sensit se peti. Rursum mittuntur tres, Caspar Uuestermannus, Ioannes a Cogens heim,& Sebastianus Hertzogius, quibus adiunxit se Ergersi, rimisus suo nomine causam persequuturus. nam commodum e Thermis Marchionis domum redierat. Horum haec erat postulatio,ut in car cerem salserius coni j ccretur. Diu disputatum est in senatu num in tali cassi fidem publicam infringere liceret.Tandem quum iudices ipssos ambigere uiderent addunt legati Selestadiensium, priusqua pati uelint abire calumniatorem,se iplos in uincula libenter ituros. idem ad rauim usq; Ergersheimius occinebat. Igitur ad tantas legatorum obtestationes decretum est, ut reus 8c a istor in carcercna ducerentur neuter altero meliorem seriem habiturus,& e legatis Selesta diensiutinus in aedibus nummulariorii e regione curiae custodibus adhibistis asseruaretur.Nam hoc erat persuasum Argentoratensibus hominem esse sincerissimum qui pessimus erat sycophanta. Diu disceptas tum est priusquam dignus iudicaretur ex quo per tormenta ueritas esset exquirenda.Nec ullis uero fidicularum cruciatibus ex illo quicquam elici potuit. Ita animum suum obfirmarat.Tandem hoc consislium prudentes dederiit,ut Colmariam deduceret, Materno quo addus

220쪽

LIBER TERTI Us . 169.

adducto quem illa sibi mysteria communicasse dicere perseuerabat. Non displicuit Ducalibus senatoribus consiliv. Adsunt cu suo captiuo quem ad extundendam ueritatem tormentis acerbissime exercuerant. Nec ibi tamen aliud quam titubabat non clare fassus impostilis ram, Microgcstiente in os re faciem eius manibus inuolare. Quit ue ro uideret sibi cu Ducalibus consiliarijs abeundis esse maluit crimen consessus Argentoratu redire, e fautoru quos illic non paucos haubuerat, bonam illum causam agere putanteis. Quo cum esset reduoctus interceptae sunt mox illius literae quibus suos admonebat, des Precatores pararent, Comitem V uirtenbergensem, Comitem a Furstetaberi uterum serentes mulieres,& prs stantissimu quem Φ per undii alioqui sore. Sed di stu illi per inagistratus, Omitteret talia. namoriendu esse. Timuit autem iacuiuus disiccaretur, nam id commes ruerat. Huius atrocis supplici j illi gratia facta. Amputato capite, cor/pus in quatuor partes dissectu est. A morte statim per sacerdote pro duetorem quem hactenus silere iusserat, alteria facinus proditu est, non quidem superiori comparandum,sed tamen plane nebulonicii. Cathenam orichalceam hospiti suo seruandam dedit asserens aurea esse.deinde pecuniam ab illo mutuatus est . quam alter haud orauastim dabat putans se preciosum pignus habere. Quid factuc dimens

impostor ne fortassis deprehenderet cathena auru metita furtim suis blatam in amnem Pruscam abiecit. deinde repetit depositu ab hospite de precio auri multa magnifice laetans. Ille non reperit, & de suis malam concepit suspicionem. Sed quu de falsarh crimine conuictum cerneret, haec etiam illi impostura suboluit. Veru surcifer tametsi sarispe rogatus nihil de hac re fateri uoluit,donec iamiam procumbenis dum esset in genua carnificis ictum excepturo. Visum est senatui Sele stadiensi monumento rem tantam ad posteros transmittere, quod

se habet.

cHRIs To LlBERATORI ET AETERNAE MEMORIAE SAc RVM

Obsceleratissimum salsi crimen, quo Ioannes Iacobus SchutΣ a Troubach Senatu plebemin Selecestadienissem seditionis & ciuiliu turbaru gratia seditiosissime insvoluit,illum proditionis insimulando, eo fictis quidem in hoc adulterinis literis & Melchioris Ergers heimii Praetoris manu ac sigillu ementitus, quo tamen discri mine singulari Christi Opt. Max. fauore ciuitatem illaratan seruari contigit, autore ipso tanti sceleris apud Arsi P gentor