Gerardi Ioannis Vossii De rhetorices natura ac constitutione, et antiquis rhetoribus, sophistis, ac oratoribus, liber

발행: 1621년

분량: 255페이지

출처: archive.org

분류: 연설

191쪽

178 DE RHETORICES NATURA' tui scri nullo referete omnia adve

fariorum dicta meminisset. Attulerais mini n e vulgare gemu dicendi:duas quideres,quo Nemo aliivgartitiones,quibus de rebin dicturus esset, o collectiones is memor cir qua essent dicra,contra quae pse dixisset .Erat in verborumstiendore elegans, compositione aptus,facultate copiosus eas erat, cit ummo ingenio, tum exercitationIbus maximis csecutus. Γem complectebatur memoriter, dividebat acute:

necpraetermittebat fere quicquam, quod esset

in caussi, aut ad confirmandum, aut refellendum. Vox canora, ua is; motus, cygesus etiamplus artis habebat,quam erat oratori satis. De C. Curione idem scrssit, quod verisI

mile dixisset,lia facile solutes et exbis volvis

se, satis interdum acutas,crebras quidem cerIesententias, ut nihil poset ornatius esse, nihil expeditius. Atque hic a magistrisparum insti-Iutus, naturam habuit admirabilem ad dicendum. Sed,ut inibi dicitur, aestu non insolitae adolescentibus gloriae absorptus fuit. At C.Licinius Calvus ίucidem ait orator fuit, cum literis eruditior, quam Curio; tum etiam accuratim quoddam dicendi, est exquisitius asserebat genus. Plura ibidem de eo legas. Diu vero cum Tullio de cloquentia certa 'it. Sod praepropera mors litem dire-

192쪽

mit. Nam XXX aetatis anno obht. Praecipuueius in Vatinium orationes celebrantur, quas saepius.Citat Fabius, ac meminit quoq; earum Catullus Epigr. LI. Vsque adeo Vero accusator erat Vehemens, Ut eo orantz in media concione surgeret Vatinius, ac diceret, Rogo vos, Iudices, num s se disertus eis, ideo me damnari oportet pCalvo quem potius jungamus, quam Brutum c quando uterq; Atticum se oratore dici volebat: Ciceroncm vero,ut Asiaticu nimis, culparet. Qtiod ex Ciceronis Bruto obscurum non est. Et pertinet eodem locus iste in aureo dialogo de caussis corruptae eloquentiae: Legisi utis, o Calvi,se Bruti,ad Ciceronem missas episolas; ex quibusfacile eis depre- ' hendere, Calbum quide Ciceroni visum exanguem, spattritum; brutum autem otiosum,ais disjunctum rursum Ciceronem a Calvo quidem male. audivi iste, tanquam solutium, enervem sa Bruto autem, ut i ius verbis utari tanquam factum, atque elumbem. Sed neq; fas fuerit praeterire,aut Marcum Caelium, aut C sarem Dictatorem. quorum priorC,ut ait Cicero .multum c ledida,ese grandis,or eade imprimis faceta, coperurbana comendabat oratio. De Coatas vero sermone

193쪽

18o DE RHETORICES NATURA

Latinorum -etiamsi orator nonsis si

ingenuus civis Romanuae, tamen necessaria est adjungit ilia oratoria ornamenta dicendi, tum videtur tanquam tabulas bene pictas cosiocare in bono lumine . Hanc cum habeat Iracipuam laudem, in communibuου non vi-

deo cui debeat cedere. silendidam quandam,

minime veteratoriam, rationem dicendi tenet s voce, motu, forma etiam magnifica, o generosa quodammodo. tque etiam com-

mentarios quosdam scripset rerum suarum,

valde quidem, inquam,probandos: nudi enim sunt, rediti, o menus, omni ornatu orationis

tanquam vese detracta: sed dum moluit alios habere paraia , unde sumerent, qui vellant scribere historiam ; ineptis gratum fortasse fecit , qui volunt illa calamistris inurere rsanos quidem homines ascribendo deterruit. De utroque hoc, & Caelio, inquam, &Caesare; sed & de Bruto, & Calvo; item duobus illis, de quibus mox dicemus, Cicerone,atque Asinio; praeclarum judicium tulit scriptor dialogi de caussis corruptae eloquentiae: Eoomodo, inquit, inter Attiacos oratores primae Demostheni tribuuntur; proximum autem locum AEschines ,-Qperides,ct 'U S,se Lycurgus obtinet; omnium autem consensu hac oratorum aetas maxime, probatur:

194쪽

probatur: sic apud nos Cicero quidem caeteros eorundem temporum disertos antecessite Ca vus autem, se Asinisu, or Caesar , se Caelim, Brutus,sic vereqprioribus, sequentiabus anteponuntur: nec refert, quod inter sedecie disserant , cum genere consentiant. at frictior calvus, numerosior Auniinflendidior Caesar, amarior Caelius ,gravior Brutus, vehementior, plenior, se valentiρr Cicero : omnes tamen eandem sanitalem elo-

Callidij multae in dicendo

larides erant: quas cum Tullius ' enume- in Brit. rasset, ista sit ungit: Si eis optisnumsea vi- ter dicere ι nihil eis, quod melius hoc quaerendum putes. Sed cum a nobis pausio ante dictum sit, tria videri esse, quae orator ficere deberet , ut doceret, ut de oraret, ut mou ret; duo summe tenuit, ut ese rem illustraret disserendo, se animos eorum , qui audirent, devinciret voluptate. Aberat tertia ilia lauri qua permoveret , atque incitaret animos et quam plurimum pollere diximus. Deli c, ita Hieronymus in Chronico Eusebiano ad annum MDCCCCLX. M. Callidam orator clarus habetur , qui belgopostea civili Cae- frianaspartessecutus,cum Togatam Galliam

regeret, Placentia ob t. i

quentiae ferunt. Marci etiam

195쪽

Ad Ciceronem nunc ordo nosperduxit. Fuere quidem alij quoque multi, qui partim ante Ciceronem, partina sis leni temporibus, eloquentia, 'el altem dicendo, multiim valuerunt. Sed fatis fore putavi, sit potissimos excerperem. De qateris qui VO Icti Brutum consulat Ciceronis:in quo sum mUS orator enumerat, quotquot Romae ad illud usq; tempus nomen aliquod dicendo peperissent. De ipse vcro Cicerone, eloquentiae Romanae facile principe, apud an

liquOS,aC recentiores, tam plena elogiorum sunt omnia, ut actum videar acturus, si in eius laudes excurram, quem nemo sanuS Vituperat; laudant Vero, atque admirantur,&stupent, quicunque ipsam eloquentiam amant; adeo ut jam Cicero, non eloquens, sed eloquentiae ipsius nomen videatur. CAp. XV.

De Oratoribus Latinis pons secerouem. Lugodum , cyatharum caput, a quiabus conditum. essalia foro facundia. Male ei tribuitur libellas de Augustorum familia. Eius memoria morbus,

sive

196쪽

ΛC CONSTITUTIONE, '

sNe mors potius. Osinii Polgionis citas. De Fassieno , Porcio Latro

ne, crisio S ero, Labieno, uincti

liano parente siNe avo , Gabiniauo , Asinio Galgo . Se= vij error, ait ritu magna et in . Senecae suasoriae controversiae mhil aliud , quam excerpta. Tranquisii lapsi. Tres M. Se

necae filij. Valgiovis flus male apud

nonnusios audi,t. De Plinio PQx o- comensi, w Frontone,inscriptore no-Ῥemdecim declamationum, qua . inctiliano adscribuntur, Calpimi θExcerptas , es Mamertino,' alijs, qui sub Christianis I p.floruerunt.

QV A R E ad eos nunc nostra sic conferat oratio, qui post Ciceronem viXerunt. Talis fuit Munatius Plancus, de quo ara B.Hieronymus in Chronico Eusebiano ad annum Iu Olymp. CLXXXVIII. Asmatim Plancus, Ciceronis discipulus, orator habetur insignis, qui, cum Galliam Comatam regeret, Lugdunum condidit. Triumviris istis, Silano,

dis iiij Lepido,

197쪽

I 84 DE RHETORICES NATURA

Lepido, Planco, decreto Senatus, Lugodunum, sive, ut postea dixere, Lugaunum.. coloniam esse deductam, etiam apud Dionem legere est. Eodem, hoc cst Augustaeo arvo , vixit M. Valerius Messalla Corvinus, Vir antiquae nobilitatis, ut Triumviris etiam fuerit formidabilis : sed pacatis rebus summae erat auctoritatis, adeo ut per eum potissimum voluerit Senatus Augustum, patrem patriae appellari. Exstat ad illum panegyricus Ti- hulli. Dissertissimum virum appellat L. Seneca in Tacitu salve Fabius, dialogo de caussis Corruptae eloquentiae, Cicerone mitiorem, & dulciorem, in caussis magis judicat elaboratum. At cave

metiaris ex libello de Augusterum familia, qui illi adscribi, & L. Floi i historiae a ungi solet. Est enim supposititius,ac plane tanso viro indignus. Scriptor dialogi de causiis

Corruptae eloquentiae vixisse ait ad medium .

usque Augusti principatum. ΕXplevit annum septuagesimum: sed biennio ante obitum, omnium, atque adeo proprij quoque nominis, oblitus suit: ut testatur ΙHieronymus in Chronico Eusebiano, idquo Plinio

praeeunte lib. VII. cap.XXIV. &lib. IX. XXXIII. Itemque XXXV, gemino in loco.

Eiusdem

198쪽

Eiusdem aetatis est C. Asinius Pollio, cuius aliquae ad Ciceronem epistolae e stant '. Sed pene ad extremum Augusti ' ro. principatum durasse, scribit scriptor dialo f. n. 'gi de caussis corruptae eloquentiae. Vnde

Valerius Max. lib. VIII. cap. XIV: eum appellat numerose vivacitatis haut parvum , exemplum. Historicus idem fuit,atque orator : ac utroque nomine celebratur ab Horatio lib. II. Od. i. Inter alia ita compellat,

Insi te marsis praesidium reis, Et consulenti Pollio curiae. Maonus etiam in hoc ordine Passienus fuit, quem eloquentissimu m, & sui temporis principem oratorem, M. Seneca appellat Controvers xi II. anti nominis fuerit, etiam illud ostendit, quod Asinius Potilio, cum Passieno eum Augustus Commendaret, nec Curarer; interrogatus, quare non 'tanti viri gratiam compleoteretur, responderit, id eo fieri, ut ne Passieni splendore fama sua propius admota exstinguatur, ut est apud eundem Contr.XXXIV. Tum quoque erat M. Porcius Latro, de quo multa adeo M. Seneca,cum alibi, tum 'Praefat.lib. I.Controv. ubi &sbdalem,atque amicum suum fuisse, indicat. Admirabatur

eum Ovidius ipse, etsi diversiim sequeretur

M v dicendi

199쪽

dicendi genus: ut est apud eundem Coim' trov.XI. Sub eius nomine circumfertur de clamatio in Catilinam,sed tanto viro digna

non est, . :

antus fuerit T.Cassius Severus,ostendit Seneca lib. III. epitomes declamat. M inctilianus lib. x. Scriptoris dialogi de Oratoribus tale de eo est Iudicium , in magna parte librorumsuorum plus vis habere, quam anguinis frimom enim contemto ordi- Me rerum,omissa modestia, ac pudore verboru, ipsis etiam,quibus utitur,a Dincompositum, studio feriendiplerunt dejectum, non pu gnare, sed rixari. Caeteris equentibus comparatum , o varietate eruditionis, O lepore urbanitatis, is ipsarum mirium robore, multum caeteros superare. Linguae suit procacis, ob quae scripta eius S C. sunt damnata: ipse exilio multatus , cuius anno xxv obhi in summa inopia, ViX panno Verenda coni eius; ut Hieronymus est in Chronico Eustabiano ad annum Christi XXXIX. . Huic Cassio Severo familiaris fuit Titus

Labienus,idem historicus atq; orator: tuus cum libri,novopoenae gener exurerentur; dixisse Severus fertur, Hunc me vivum exuri oportet, qui illos edidici. Libera vero adeo lingua fuit, ut a maledicudi rabie Rabienus

vocaretur.

200쪽

Ad haec quoq; tempora referri debet Fabius ininctilianus, non ille, cuius habemus Oratoriarum institutionum libros, quem Galba demum Romam perduxit,ut B. HIeronymus in Eusebiano Chronico testatur: sed eius, sive parens, sive avus; cuius declamationes CXLV ad ideo Vgolino primum editas exieteri codice restituit P. Pythaeus. Meminit eius M. Seneca Prooemio libri X. Controv. SIC5tr. Iv eiusdem lib. Vide qilae scripsimus Oratoriarum Insili. lib. I. cap. xΙ. Huc quoq; reserendus Sextus Iulius Gabinianu S, cuius praeter nomen nihil habemus ex Traquill1 libro de I lictoribus. Meminit cliam M. Seneca, scriptor dialogi de caussIS corruptae eloquentiae, Hieronymus in Chron. Eusebiano, Sc praefatione lib. VIII in Iesaiam: ubi sic scribit, numeu eloquentia,'concinnas declamationes de Grant legant Tullium, 'inctilianum, Gallionem, Gabinianum.

Nobilis quoq; orator fuit C. A11mus Callus, Asinij Pollionis filius. Sed, quod saepe

usu venit, magnitudo patris silium non tam producebat,qu in obruebat: ut M. Seneca ait. Hunc Asinium Gallum clun Cornclio Gallo confundit Servius in Ecl. X. ubi sic scribit: Hic eis C. Minius Galgus orator,

SEARCH

MENU NAVIGATION