Gerardi Ioannis Vossii De rhetorices natura ac constitutione, et antiquis rhetoribus, sophistis, ac oratoribus, liber

21쪽

ro ν DE RHETORICES NATURA

viri in dicendo pr aestantes , & doctrinae sitae

cis aperit M. Tullius secondo Academ. Quaest. . Eis fuit hic' num ophi.ses ' Sic enim appetiantur H qui ostentationis, aut quom causa philosephantur. Ac similiter Seneca epist. XXIX. I Eos mihi circulatores sophistas , qui philosophiam ho-ι nestius neglexissent, quam Ῥendimi. Vbi circulatores, h. e. Eιοδα ταις appellat, quia ostentationis,aut quaestus Causia, Graeciam, atque Asiam, peragrarent. Erant igitur sophistae, doctores eloquentiae: unde Suidas, λεγεται θ ο πφι ς , -- ὸ δὶδάσκοιλ , ι ς'. Ita usurpat Plutarchus in An- ister,utqui iiDhoiate: Meet sωτάθισας η τω πατη- lta ο

nam erat is Idem a Plutarcho in Lycurgo, Gφις ς λο- talia appellatur. Sic Iuvenal. fit. VII. I 66. π: ἡ Haec alysiex, plures, uno conclamant ora Sophista,

isse 'ersutu Et verris agitant lites. ---

Vbi vetus scholiastes a Pythaeo editus - Η - ς ' phistam interpretatur professorem, ha. e. eum, qui se , aliosque in declamando CXercet.. Sic prosesserum quoque vocabulo utitur Tranquillus. Nam de claris Rhetoribus scriptil-

22쪽

II AC CONSTITUTIONE.

scripturus, Illusres, inquit professores, se

quorum memoria aliqua extet, unon icmercalis reperientur, quam de cuib . tradam. Etiam in veteribus glomis legitur: Professo

Nempe etsi omnes liberalitam ari. - . tiuiri do Elores pro esseres dicerentur, ta- men eam appcllationem Rire , tor S acceperunt. Neque est, quod aliquis

objectet, dignius esse Philosophorum no- naen . Nam professio mercedem indicat: . qtiam appetere non 'ebet, qui philo platim se haberi velit, uti nonacn possidet. Docet hoc Vlpianus in se in or philoia' n. De myopHi pro tesorum numero sint s O 'nora pu- I. i. j. . tem, non quia non religiosa res eni, sed quia hocprimam profe=j eos oporteat, mercenariam operam demere . HinC liquet, eos.

dcineste sophistas, ac proselseres: hoc est declamandi magiseros, ut Fabius appellat, 2, 'I.' quos Basilius similiter eicra im' λσασκάλους' vocat. l epist. 42.

Quia vero eloquentiae doctores dictione Uterentur ornata , & concinna , inde factum etiam, ut qui eleganter dicerent, sophictae vocarentur. Q uod B. Augustinus indicat, lib. II de Exod. Sophistae, inquat, appri&n ur Latinarum literarum elegantiq*L

23쪽

Ia DE RHETORICAE NATURA

mi au fores. Atque inde est, quod Tertullianus Miltiadem, Ecclesiarumsophisten appellat contra Valentin. quasi qui religionem Christianam ornata ac splendida dictione tueretur. Et hac etiam mente B.Augustinum sophisiam vocare videtur Clau- .dianus Mamertus lib. II de animae statu

cap. X.

Multi vero antiquis temporibus, qui se pro sapiendi dicendique magistris venditarent, Vix aliud dis ulos docebant, quam illuderc alijs, seu vinis quaestiunculis seu fucatae oratiunis quasi praestigiis quibus dam. Vnde & pro impostore ac cipi coepit. Suidas, Σοφι ὰ, οι-jων, σοφιζε , ο λογις άπατα D. Etiam est inveteri glossario, dsertor, sophistar, quo loco, pro disertor, dissertor legendum ae poterat videri: sed magis placet, deceptor, quando , ut Nicolaus Rigaltius observat, iii MN , deceptorisophista,praeceptor, orator. Maximus Tyrius Differt. X.

8-φiλοσοφον . Et Alcitaria es quoque de doctrina Plat. cap. ult. sotaphista philo- phistam & philosophum differre doceti eri iij x e υλη ', quam rem pluribus ibidem

explicat. Hinc , quam

illavi

24쪽

tiones. μ

Non raro 'vero conjunguntur rhetor, 5 sophista: coque operae etiam est videre, ut tum quoque Voces istae, quae varias adeo notiones habent, sumantur. Cui autem hac in re potius credamus, quis insigni Rhetori, Mario Victorino Z Is expositione in primum Rhetoricorum Cic. ita scribit: Rhetor eis, qui docet literas,atque artis tradiator est eloquentia. Sophisaeis,apud quem dicendi exercitium discitur. Ita his vocibus usus Chrysostomus in Psal. IV. Οὐκ se

Vbi aperte indicat, de rhetores, & sephi gymnasium, stas, conduci solere ad docendam eloquen- mendae pαutiam. Sed in quo differant, non ostendit. Juρα 4. Id vero ex stiperiori Victorini loco Cognoscimus : qui eo distinguit, quod rhetor p-- tradat artis praecepta : sophista se, atque alios, in declamando exerceat. Quare rhetor , ut Grammatico est posterior, ita prior est sephista. Observat hunc ordinem Te milianus lib. de pallio cap. ult. De meo vestiuntur ,srimus informator literarum, se Grammaticus, o Rhetor Sophista. Nempe ut primus insormator literarum, hoc est

Gramma

25쪽

DE. RHETORICES NAT v RAGrammatista , viam Grammatico munit: l . ita Rhetor sophistae viam parat. Huncta men ordinem negligit Modestinus lib. 11ΕXcusationum ' : or immatisi, sophisae

rhetores, medici, qui , id ebis carere latores Vocantur , quemadmodum a reliquis muneribus, ita θ' a tutela, si a cura requi m

habent. Sed hic Victorini distinctionem locum habere vix puto. Potius Cum doctissimo Culacio intelligo per sophistas, cos

qui alios in dicendo exercerent ; per RhC- ras Vero, qui ipsi quidem dicerent, ati haut alios docerent. Ita enim arbitrorctiam uium Philostratum lib. VIII. Cap. III.

cursius, qui per sophistanarintelligit diale

, incum. Praesertim cium Dialccticus con

Vincatur sub philosepho: de sophista,

philosophiae arcana Gnator , opponantUr in Cod. de stud. liberat. V . Rom. NEC ma gis illis astentio, qui ita distinguunt, quod Rhetor

26쪽

Rhetor Latine, Sophista Graece det diceniadi praercepta Nam Cod. Theod. de med.& pr. L. XI. legitur, Rhetores Att.ae Roma naeque doctrina . . Vti &apud Tranquillum in Vespas irimm e Vo Latinis Grae-

ei que Rhetoribin annua centena constituit. 'Qhod si Latinos dicendi magistros diverse nomine appellare velint ac Graecos: non quidem illos vocant Rhetoris,hos Sophistas nam utraque appellatio Graeca est ) sed priores Latino vocabulo nominant oratores , posteriores Graeco nomine appellant Sophistis r uti in Cod. de stud. liberes. Vrb. Rom. Habeat igitur auditorium specialiter nostrum, in his primum, quos Romanae eloquentiae doctrina commendat, Oratores qui dem tres numero, Gra vaticos Teia decem r

n his etiam , qui facundia Graecitatis posiere secuntur, quinque numero snt Ahissae, se Grammatici aeque decem. Ita enim recte ex codice Theodosiano legunt viri docti: ubi in vulgariis libris pro Graecitatis es gravita tu, sed inepte, nihiloque rectius pro eoathgravitatis, Vel Ctlamgarrutitatis De ea vero, quam attuli, OratoriS notione,

inferius etiam aliquid dicemus. Videntur vero rhetor & sophista etiam aliter opponi: nempe ut rhetor sit civilium quaestio-

27쪽

quaestionum gnarus, quique Cas eleganter graviter tractare sciat: So tisa autem, qui de ijsdem ornate ac copiose sciat dice re. Ita usurpat Gregorius Nazian Zenus cpist. C XVII. ubi Nicostratum, affinem 1 uum, Eudoxio Rhetori commendanS, ait,

' Hunc a no- is accipias, rhetoricam idem taeniam patri, sophi lucam Rute obis Iargiturus.

liocle. negotiosam rudentiam. forensis di

distinct. Cassi

Nam licet alias ita opponantur, quod ille rerum civilium sit intelligens , etsi inornaze sortasse dieat ι hic vero oratione utatur uberia que ornata : tamen hoc loco rhetor potius videtur accipi pro politico,qui habeat, qua Plutarchus' vocat όλιας ον μνεω item mλιδικης κα ροτ s. Siquidem rhetori hic opponitur sophista, qui ambitioso S splendido sermone animi se fa exponit. Iuvat hanc quoque sententiam

ab eo distinguit Το Gφις L δ εινα . Etiam Hermogenes lib. II etria ἰδεων orationi mλ A qualem esse dicit Demosthenicam, opponit λογν λαρα πουονε ορφιinis , qualis Gotagiae & Poli: & ex parte etiam Platonis ipsius, Cuius idea panegyricae oratiorύ, quam deluberativae, aut judiciali accommodatior est. , Α Rhe-

28쪽

l netoris ac Sophistae voce ad Schoari nomen veniamus: Nanv qui deci IIIILarent, & alios in dicendo exercerent,hi non tantum rhetores, acsephistae, sed etiam sichoiastici vocabantur: nempe a scholis, abi fictae causta agebantur Ira es rhetorin, schstofici vocem accepit Virgilius, epi-igrammare, quod scripsit Athenas profici- scens,ut Epicuri philosephiam perdisceret: Ite bi,st inanes RSetorum manipli ite hine

In lata rore nou Achaico turba. Et υρs Seli, Cati, inquitique, mariaque, Scholasticorum natio madens pingui:' eos versus optime restituit Turne-

nisi quod ex libb. aliis Το hine versi primo repeti putavi. Cojun guntur quoq; haec duo in dialogo de caussis

corruptae eloquentiae, quem Tacito vulgo

adscriptum, caussa liberali Fabio viti docti postliminio vindicarimi: in nunc adol sientuli nostri deducuntur in senas scholasticorum, qui rhetores vocant v. Idem his verbis dialogum quasi claudit inquit, te poetis, Vessalla antiquariis criminabimur. At ego vos. Rhetori bin ac Scholasticis, inquit Vsus etiam hoc Hodo Scholastici nomine, ε Latinis quidem Petronius in Satirico, i lib. de claris Rhet. in vita A

29쪽

buth, Plinius Nov0comesis quae ad Nepotem scripta, Publ. Vegetius prologo inlib iiL Mulqmedicinae: e Grae- Cisautem An balinus Imperator lib. de vita : sin, Iuciarius praecepi. Rhetor, Verba brevitatis causia praeretimus. Alias nomine intelligitur, qui agita Constantinus Impera- iis l. praeter sollemnes. r. Cod. de lUCr.

hoMicos,ultra modum acceptis honorari,

ad rem . ab ore, ut scribit Priscianusii per primimi secund AZneid0s Vorsum. Venit autem ab Oho, non quidem, qua si

gniscat sup pliciter peto: sed uti estp 'ta si vo ρεω, qisodest dico, ita Oxator est

30쪽

ab oro h C. ore prosero. Id enim proprio est oro: unde oratio, quaevis ore missa per dictiones ordinata pronunciatio , ut apud Diomedem l definit Terei)tius Scaurus.' Lib. rAt Diomedes parum apte, cui ora dici- tur, Vel quasi oris ratio, vel ab οαιρα , sive .οα, ριν, quod pro serm6cinari Rsurpat Homerus Il. x. Est vero Oratoris quoque nomen πιλυσηρον, quemadmodum indi cant haec Festi verba. Oratores nostri alia, . P.Rom. legatos appetiant. ut Cato in M, quam scrip sit de suis virtutibus contra Thermum: M. Fuisio Consili legat in missussum in Asito fiam , propterea quod ex AEtolia complures venerant: aetolospacem vesie 'de ea re oratores Romam proferitos. Et in Originum lib. I. Propter id, bellam coepit Curtius PR Albanus. Oratores Iomam , cum lias pr. . recatoriki ; ut Terentius in prologo I zyxae Orator ad vos venio ornatu prolos. Sinite exorator sm. Item o G anius in Emancipator f. Alias pro disertis elocutori us, ab . eo quod antiqui orare dicebant pro agere , ob

quam caumam orationes quoque eorum vo

cantur. Haec Festus. Prima significatione usurpat quoque Virgilius xi An B ii Iam Ae