Contradictiones, dubia, et paradoxa, in libros Hippocratis, Celsi, Galeni, Aetii, Aeginetae, Auicennae. cum eorundem conciliationibus. Nicolao Rorario ... auctore

발행: 1566년

분량: 686페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

181쪽

sa sit, qui ct libro . Therapeu. Methodi, capite

6. ct libro I 3. capite 3. libro I . capite oritiuo, nec non st lib. sexto de Morbis vulgaribus se l. 6.com. I 6. atque abbi stequentissime, reuulsionem ad partem maxime oppositam faciendam esse docuit; quo autem parito pedis poplitis vena aicer admaxime oppositam partem non sit, menstruorum super- suam purgationem quandoque reuellere queat, dicitum copiosissime est, dum examinata est Hippocratis contradisitio, qua habebat. Menses si super epurgentur, cucurbitulas inguinibus admotin remeaeo esse.quod etiam hoc locosertasse Celyus voluit, a cateris omnibus in hoc dissidens, quod, hic, revulsionem semper per propinqua membra, faciendam esese voluit; careri vero graci omneου ad maxime oppositam partem fieri debere Dadent. Hoc tamen Pa-LIO quemadmodum iustum HEP dissoluendum e sparadoxon hoc; Vt, quoniam revulsionem, per pro pinqua , faciendam esse, opinatur Celsus , idcirco in esuo mensium suxu , inguinibus admouendas esse cucurbitulas hortatur. O'o patito autem intelligi debeat Celsus, cir utra harum opinionum, de reuulsione facienda, potior sit; alias 'uente Deo ,

antitheseu auctorum leu Contradidi onci, quibus inuicem dissident,pertractant ci, examinabImm, at ρος perpendemus. VI.NV C ε M amaram, frigidam esse arbitratus est libro 3. capite io. ubi rcmedia in sc-x , bribus

182쪽

r g CONTRADICTIONE sbribus posuit ad capitis dolorem, praecordio xumq; inflammationem, atque ariditatem, scabritiemq; linguae, & inquit. Si capitis dolores.sunt, rosam cum aceto miscere oportet, & in id ingerere; deinde habere duo piracia, quae latitudinem frontis longitudinemq; a querat; ex his mulcem alterum in aceto, & rosa habere, alterum in fronte; aut intinctam iisdem lanam succidam imponere. Si rosa ipsa laedit, oleo acerbo; si ista parum iuuant, teri potest , uel iris arida, uel nuces amarae, uel quaelibet herba ex refrigerantibus. Cuius oppositum

credendum eli; amaror nanque, cum omnium

doctorum consensu uno fortasse Averrhoe excepto caliditatem indicet, amaraq; sere singula, ab immodico nasci calore, atque immodice calida esse testatus fuerit Galenus lib. . de Simplicium medicamentorum facultatibus capite 9. II. & I9. atque alibi frequentissime nux ipsa amara, non frigida, sed calida potius habenda erit.

PAR AD Oxos hoc, facile satis di potui posse, si genuinam, atquegermanam hanc esse Celsisententiam, constanter teneremus, amaras nucci sigidas .esse. Uerum quia nullibi ab ipso, neque a Valeno, a*s ue fortasse scriptum ea, amaram qualitatem . ue lidam ese, uelstitissitate nobis indicare posse . Auerrhoe excepto, qui libro quinto Cost efflorum Do

rum capite 27. amarum omne,non caloris abundan. tia

183쪽

tia, sed interdum frigore nimis, feri ostendit, vj,

atque cicuta exemplo, qua eximie amara esse aperte gustus docra; friginissima tamen esse,tu experimento, tum auctorum testimonio comprobantur. Vuam controuersiam in meis auctorum antithesibus si ius pertractabo. Quando itaque eadem uerborum serie, atque non dissimili pollentem ut, aridam iridem, capiti a calida causa dolenti, admouendam ese fa det Celsius; cui facultatem inesse calefacientem, atque attenuantem asseruit Sioscorides libro I. capi-xe I . atque eiusdem cuti dictum euelὰ cum iride ach Iratis ,amaram nucem esse absirmauerit, nulli pastore rigerantem , amaram nucem, constιtuere uidetur , quemadmodum, neque iridem Usam , potiss-mμm I dum sicca est, qualem ipse sicribit; siccum etenim omne, quod uiam calidum est, uiridi esε ualentuu Galeni testimonio libro . de Tuenda ualetudine in compositione Si 'olitici; er libro a. de Compositione medicamentorum fecundum locos, ubi de his agit, qui ex stomacho caput dolent, ruta exemplo , quibuι locis siccam rutam, uirenti, longe calidiorem esse statuit. Quapropter si Celsi dogmatibus inniti voluerimus, amaramni nucem, calidam esse statuamus, prout gula amara ab ipso creduntur; correctoris potius, quam conciliatoris ossicio utigi; impressorum, mendum fateri, hoc loco, neces nobis erit. Facitis itaque impressurum lapsio e se potuit, qui, uice dictionis, cum , reposuerint, ex , aut oco dictionis, uel, dictionem, cum criUerint. Qua

184쪽

o uerba hac, quasic habent. Si rosa ipsa lassit, es acerbo, sitIna parum iuuant,teri potest , uel iris aria da , uel nucci amara, uel qualibet herba ex restigerantibus; iudicio meo hoc pasto ,scribenda essent. Si rosa ipsa laedit, oleo acerbos ista parum iuuant, teri potes uel iris arida, uel nuces amara, uel qualibet herba cum restigerantibus . Vel sic. Si rosa ipsa laedit, oleo acerbo; si a parus iuuant, teri potest, uel iris arida, uel nuces amara, cum qualiber

herba ex restigerantibus, qua lectio eadem, cum μperiori eA. Veritas autem huius rei,ex hisce quae im

'im scripsit, facile colligi potest; subdidit quippe ;

quorum quidlibu ex aceto impositum, dolorem minuit ; sed magis aliud in alio, quasi his uerbis innus re uoluerit; si stigida non construnt, rosa scilicer, oleum ue acerbum, calefacientia quadam ipsis immisceas, quo faciliorem aditum illis praebeant, penetrationems praestent. Cuius rei, ct tale exemplum p suit; iuuat enim cinquis panis cum papauere ini ctus;panis autem Valent testimonio in libelgo de Salubra Diata com. a. calefacit iv exsiccat; papaueruero, figidum omnium consensu constituitur ; quare, calidorum cum sigidioribus miscella, apertissia

me constat. sesque idcirco Galenus quoque libro E. de Compositione medicamentorum secundum locos capite I. ubi ex Archigene, de curatione doloris capitis vitiostomachi egit, idem medicamentum nobis describens, amaris utitur amigdalis delibratis ,stigidioribuι alijs admiscens .ia mpliud animaduertendum

185쪽

rendum est, solutionem paradoxi istius, ex ipsemet Celso, facilem, satis elici posse. Ultimo nanque capite sicunae libri, ea enumerans, quaesiuestigore reprimunt , amaras uiam nucias recensuit, his uerbis. Sin gore autem reprimunt, cocta mala cydonia, malicorium, aqua calida, in qua uerbena coctasint,

quas seupra proposu puluis uel ex fece umi,uelex mirtistitys, amara nucci ctc. Qua re licet, ct calida,er amarae ab ipso constituantur nuces amarae, uim ramen, doloris capitis reprimere, sortitas esse inquit . Quo autem stacto, amarum qua calida fiscultate sunt, ejicere illud queant, dicamus, amarum saporem, terrena esse essentiae, a largo calore extenuata Valent testimonio libro f. de Simplicium medicamentorem facultatibus, capite de Abrotono atque idcirco non calidam modo uim sortita sint amara Usa, uerum eriam terrearem,siccami. Licet itaque non ob calidas partes, terrestris tamen substantia, siccas partis ratione, aduringere atque repria mere amara poterunt; qua re ct amara nuces, absequestigore reprimentes cum sint,propter siccas, terrestres , earum Parto, non immerito capitis dolori

prodes e poteruuta. VII. Oc V L I s lippientibus,panem ex lacte exhibuit libro 6. capite 6. in haec uerba scribens.Neque tamen in lippientibus longum ieiunium necessarium est, ne pituita tenuior, atque acrior fiat ; sed secundo die, dari debet id,

186쪽

I32 CONTRADICTIONE squod leuissimum uideri potest ex his, quae pituitam faciunt crassiorem, qualia sunt oua sorbilia; si minor uis urget, pulticula quoque, aut panis ex lacte. Quod aduersari uidetur communi omnium sententiae; si nanque lippitudo, ex malo capitis affectu ortum trahat, atque lac suis uaporibus caput facillime petat, maleq; afficiat ; lippientibus ipsis oculis, non admodum commodum esse lac, cqnstituendum est. LIPPI TVDI NI, non cuicunque; sed sicca tatum, ab acribu procreatae huc cis, panis latili in usus, remedio esse poterit, quia succorum obtundit ac redinem lac, hebetati. O img id remedi' genus proponens, lippitudinis, ct inflammationis, ab acri

pituita orta curationem edocuit; lippientibus longum ieitimum necessarium non est cinquit ne pituita tenuior, atque acrior fat. sed secundo die dari debet, quodleuissmum videri potest ex his, qua piatuitam faciunt crassiorem, quali unt oua sorbilia ;si minor uis urges, pulticula quoque, aut panis ex tacite. Lac quoque potui dudum esse praecepit,quo acria,

qua laserunt,leniantur; eodem libro Cr cap. de carbunculis oculorum agens, nec non sir in psyiα ι, hoc est praeculis palpebrarum, eadem ratione, lacte usus es. VIII. PIN Fos nucleos stomacho idoneos esse scripsit libro r. capite a 3. ubi de rebus egit stomacho idoneis. Cuius oppositu prorius

187쪽

C E L S I. yyy sentiendu uidetur; oleo a quippe unctuosaq; singula, stomacho nequaquam commoda esse, scriptum ab omnibus doctoribus est , atque praecipue ab Avicenna I 3 . 3. capite de iuuantibus, & nocentibus stomacho; nuclei autem pinei, huiuscemodi cum sint, stomacho nullo pacto commodi esse poterunt; quos fortasse,& ea ratione Galenus libro a. de Alimentorum facultatibus, non facile concoqui posse testatus est. Pi NEI nuclei, pro nutriente nos cibo quando que; quandoque vero, ct pro medicinali assumi possunt; dum itaque ipseos, nutrimento magis idoneos exoptamus, istos, Valentpracepto, comedere debemus, quo, acris, medicata, oleos , 'serum pars, lotione absumatur, quemadmodum docuit libro 7. de Simplicium medicamentorum facultatiabus , capite de Cono, hoc en nucleo pineo; atque hoc patito orta se ct Celsus, Itomacho idoneos ipsos atetur, dum acres scilica , Oleosasi ex ablutione δε-ysuerint parto; qua uentriculo noxia, ipsium labeficlare, atque relaxare ualent, haud secus ac mora,

qua ct tha stomacho noxia sunt, capitiss dolorem faciunt; si tamen lota sint, quemadmodum testatur Valeni libro a. de ob mentorum facultatibus capite de rubι fructibus, inculpata redduntur; quod uiam in cateris pariter faciundum esse docuit.

188쪽

II CONTRADICTIONE sIX. PLEUREsIM in qua sanguis expuitur, grauiorem esse uoluit, in qua pituita expurgatur libro . capite sexto. Contrarium cuius prorsus tenendum est;quum etenim succorum Omnium mitissimus, atque benignissimus, sit sanguis, mitior quoque atque benignior pleuresis ipsa exsanguine, quam ex pituita esse debet. Quod etiam Galenum affirmasse constat libro f. de Morbis uulgaribus Com. 3. comento ultimo, pleuresim illam, mitem esse scribentem,in qua cruenta eiiciuntur sputa. Quod libro quoque a. Prognosticorum com . q6.his uerbis asseruit. Saepe enim demonstratum iam est,& decumbentes membris quibusdam fluxiones, inflammationes, sacrum ignem, Oedemata ,scyrrhos , cancrum committentes, pro discrimine exuperantium humorum , indulgentiores, ac maleficentiores cuadere. Hippocrates praeterea apertissime libro a. de Morbis, sanguineam pleurcsm,in qua cruenta reiiciuntur, biliosa mitiorem esse scripsit, nisi ruptiones aeger habeat; sin minus, dolorosior quidem est, sed non laetatior. Quod si biliosa mitior est,ab acriori succo, quam pituita genitaὰ

multo itaque magis, pituitosa erit mitior,cum nec mordax adeo, ueluti bilis, mobilis uesu escus pituita sit. NON quicunque lateralis morbus , in quo sn-

189쪽

I 3guis expuitur, eo grauior est , in quo pituita ; sed istantum, qui validus, ac doloroseu existit, quem etiam lualem esse scripsit Galenus, quoniam si qua ,

minori debent esse nobis nocumento, magis ladant; non absque ratione, graue quid, ea, nobis ostentant, atque praenuntiant auctore Valeno a. segphor morum sectione com. I. ct libro I. de Morbis vulgaribus Com. 3. Poten aiam ct alia ratione , phur

si, in qua sanguis, ea, in qua pituita expuitur, grauior esse, quoniam Hippocrates in libro de Locis in homine, sanguinem, cum morbum facit, dolorem exhibere scri sit, pituitam autem, grauitatem mplurimum; quanto itaque dolor, grauitate ipsag utor , est, atque mole Ilior eosanguinea pleuresis ,pituitosa erit acerbior . o Mis ab ipsis, minimam inflammationem fieri scripsit libro a. capite Σ . ubi de his eogit quae inflationem laeuant, in haec uerba scribens. Minima inflatio fit ex uenatione, aucupio , piscibus, pomis, oleis, conchiliis, ouis uel mollibus, uel sorbilibus, uino uetere. Cuius oppositum manifestii in nobis est;flatu ossi ima nanque sunt poma ; atque huiuscemodi , omnium consensu creduntur; experientia etiam id comprobante; nam si in ignem de coquenda immiseris poma ipsorum satus copiosus est adeo , ut ignem quandoque etiam extinguant.

190쪽

r σε coNTRADICTIONE sPoMIs ab inis, minimam in nobis in I. itionem feri, a veritate prorGs alienum non est si W-sa prius igni incocta mandamus ; in quo omnem suum deposeuerint, atque consium erint satum. Minimum itaque habebunt fatum, si decocta ferint, qua alioqui summe patuosa existunt. XI. SA N G v I N I s missione, tuto curari tenet,srmum puerum, robustum senem, atque grauidam mulierem ualentem lib. 1. capite 9. ubi de sanguinis detractione per uenas egit, his uerbis. Antiqui primam, ultimamque aetatCm,

sustinere non posse hoc auxili j gemis iudicabant, persuaserantq; sibi,mulierem grauidam,

quae ita curata esset abortum esse facturam; postea uero usus ostendit, nihil ex his essEpcrpetuum, alia sci; potiores obseruationes adhibendas esse, ad quas dirigi curantis consilium d beat; interest enim, non quae aetas sit, neque

quid in corpore intus geratur; sed quae uires fiat; sirinus puer&, robustus senex , & graui

da mulier ualens, tuto curantur. Durum id

satis uidetur, neque a medicis ullo pacto obseruandum, quandoquidem ut ab ipsis incipia pueris.Galenus in libello de Curandi ratione per sanguinis missionem; ipsos, ante decimum quartum aetatis annum , nequaquam fo-

botomandos praecipit, ob substantiae corum

molliciem, eius ipsius dissipationem, at tu i exinde

SEARCH

MENU NAVIGATION