장음표시 사용
161쪽
ptisana utuntur: poterunt etiam laedi, qui, so. Io succo utuntur ; laedi quoque possitiat, qui, solo potu utuntur; minime uero hi. Quod etialibro r. tex xu 37. his uerbis comprobauit. Ciborum adiectioni inquit intendendum mul-- tominus, subtrahere uero omnino, saepenumero cxpedit, cum aeger sufficere possit, do nec morbus maturescat. Qujnctiam Galenus in explicatione eius sentcntiae, inter caetera scribit is quod plus est, exuperatq; noxas non nun
quam in emendabiles facit; contra, quod minus est, facile emendatur; nam cum primum dilabi uires senseris , cibi exiguum, offerenS,ae grum restitues. Quod etiam lib. Io. Therapeutices methodi, illius declarauit exemplo, qui Thessaliorum inscitia,ch deductus erat, ut uix oculos attollere posset; quem tamen non est ueritus Galenus, detractione cibi,eo imbecillitatis deducere, ut uelut lignum iaceret, ac uix impellentem sentiret; quod scilicet certus foret , posse se, cum libui siet, paruo negocio noxam omnem tollere. Vi C T v dum pleniori, non tenuiori, alendos
aegrotantas ese in Aphori issicribιt ; de longioribus aegritudinibus sermo ab ipso habesur; hae siquidem
propter earum diuturnitatem, quo vires adflatum usque sumere ualeant, uberiori indigent vibur iuasu is vrro cibum subtrahere omnino experit ,quem morim in libris de Ratione vim 3 in morbis acu
162쪽
I 16 eo NTRADI cet IoNgνtis docuit, quia stat tu earum, breuis temporis en icuius rei cyalenus testis est, qui libro I. ad Vlauc nem ita scriptum reliquit. In acutis morbis, ct qui ad vigorem celeriter perueniunt, si tenuiter omniano cibare velis, baud magnopere laris; in longior bus vero, nisiρer initia liberalius cibaveris,aut una
cum morbo, hominem necabis, aut intempeiriue uia Eius ratio mutanda erit neque enim accedente m re, uberior victus quam prius ,sed contra, omni
qui per morbum exhiberi debent, tenuissimus in id rempus, reseruandus est; atque prorsus ipsius uiactus ratio, pro diuersitate satus mo=bi innitui debet,quemadmodum ex Galeno constat lib. i. de Tiebus iudicatoriys, circa calcem, scribente sic. Unctus proba ratio, sine natus morbi, ct crisis praesagis in Ilitui minime potest. vicere quoque possu-
mus Hippocratem nonsuadere medicos, quouis temyore in pleniorem, poti quam in tenuiorem uictum, proniores esse debere ;sed eos commonefacere, ut diligenter considerent, quibus, ct quo morbi tempore tenuis victus conueniat, quandoquidemintempestitie adhibitus cibus, maximos errorci pariat;austor
nanque Valenus est libro 2. de R atione vidius in
morbis acutis eom. 9. eos, qui ob dolorem, vel morbi acumen parum valentem obtinent facultatem , vacuatione interdum magis, quam repletione . indigere , imo, qui cibum his exhibent, maximum
a irre detrimentum testatus est,atquesic Philonis istiam, cui ex naribus sanguis copiose erupit, quod
163쪽
crates libro I. de Morbis vulgaribu3 Gm. 2.textu Io. Hippocrates itaque hoc loco volt, errorci : qui
in tenuiora uictu comittuntur ,grauius laedere, quam
si in pleniori ni ,sive aegrotantes ,siuesane, hoc με- ritus genere deliquerint; periculosum magna ex parte esse vi tum tenuem, non quid m per se, sed propter illos, quire orantis, quos constat in hoc, ut plurimum grauiori discrimine delinquere, ac subinde errata grauius frre. ε-qsta hanc esse utram Hippocratis sententiam, Valenin aperte rimonstrat in commento ita scribens ictum tenuem Hippocrates ait periculosum esse, quoniam errores ira uius ferunt, non quila propter victus tenuitatem deis linquant ; sed quoniam, si contingat agros detinque re, maior error sit in tenuiori, quam in paulo
LI. vr τε Ri in hydrope, pisees potius eonces' de re uidetur, cpiam carnes lib. I. de Morbis muliebribus, dum inquit, & mercurialem quam plurimam edat, & a Ilium crudum, ae coetirm ,& mollibus ad somnum utatur,& multa potione , & alijs mollibus, & obsoni js marinis, potius quam carnibus: & si pepererit is.
tra euadet. Huic aduerti est comirnis medem
di hydropis intelio, cum etenim uteri hydrops haud secus ac reliqui abdominis hydropes, uel ex flatu, uel ex superexcedentr humiditate procreetur;
164쪽
I18 CONTRADICTIO NAscreetur; quando pisces humidiores, magisq; excrementi iij, ac flatuosiores carne ipsa sint; rationi non uidetur consonum, pisces, Inarina ue obsonia in hydrope potius exhibenda,
quam carnes; contraria nempe contrariis curantur;sicciores propterea cibi, humidiori existente morbo, magis congrui csse debent. Nisi saluos cancedat in Gera rope piscος, quo pacto veritatem babere possint Hippocratis diam cognoscere nequeo; quare de his ipsis omnino intelligendum duco, qui ct siccandι , ct succos ait nuandi uim sortiti siunt. Uel uiam dicendum e t.
quod cum marinorum obsomorum mentionem fecerit , marinos criam pisces, carnibus commodiores
se voluit, propter eorMm sapedinem. Uel uiam per marina obsonia, non pisce rtasse intellexit,sed marina quadam olera, qua huic morbo profligando
maxime commoda sunt , atque magis quam carnos proficua, veluti brassica marina, crimmon , cate rat id genus plurima , qua copiosam humiditarem per vias urana educunt;superius nanque de of rzbus meminit,de mercuriati nempe, est allio. Quodestam ex his facile confirmari potest, qua scripsit libro de Natura muliebri, docens quo padio curanda mulier sit, qua ex partu purgata non fuerit, at e, inquit, hιbat autem medicamentum cum teda, P varatum, donec fluxus ferit commotus; ad osv ro merorum, adpcm anserinum oblinito, ct mirrham, sir resinam tFidam, cr quam maxime δε- ambula,
165쪽
ambulat, ante cibum, mercurialem coatam edat, Gr allium , ac porrum, ct brassica uccumsorbeat - cibis mollibus utatur, sir ma is marinise ct calicia lauetur. in loco satis aperte conflat, in utero, plurimo exuberante humore, marina cibaria consuluisse. LII. τε RVM ad praecordia ascendere scripsit ut humectetur, libro i. de Morbis muli bribus non longe a principio, ita inquiens. Si
suffocatio derepente acccsserit, fit autem maxime his, quae, cum uiris non coeunt, & lenioribus, magis quam iunioribus, leuiores etenim ipsarum uteri sunt .fit autem potissimurn tunc, ubi mulieri uasa euacuata fuerint, aut plus solito laborarit, resiccati a labore uteri, conue tuntur, ut qui vacui sint, ac leves; cit autem ipsis locus spaciosus, ut conuertantur, ut poteuenire uacuo existente; dum autem conuertuntur impetunt hepar, & iuxta consilitiint, & ad praecordia irruunt. Ad uiscera quoque uerti testatur libro de superfoetatione in calce docens , quin uirginibus eueniant, si menses maturi non prodeant. Progredi quoque ad cor uteros contendit in libro de Natura muliebri,
ubi inquit, Si suffocent, & non decedant, porri semen tritum, & pulegium in aquae cyathistribus&c. Auxiliumq; aliud ad idem posuit eodem libro . Indicia pariter ad cor collapsi ute-
166쪽
13o CONTRADICTIO NEsri, nec non ad pedes, & crura, atque remedia,
apposuit libro a. de Morbis muliebribus. Ad hepar quoque accedere uoluit pluribus in locis, ac praecipue libro de Natura muliebri .
Atque non uterum modo, uerum etiam foetum
ipsum in utero cxistentem, ad hepar, & praecordia procedere, ut humectetur, &suffocationem derepente accidere testatur libro de Morbis muliebribus. Muliebris ita simpliciter accepta uidetur esse opinio haec, quae modo ad caput, modo ad cor, interdum & ad diuersa
membra uterum percurrere credunt. Quapropter&Galenus libro 6. de Locis affectis, capite s. Hippocratem in hoc carpit, inquiens. Id autem, quod dicunt exsiccatos uteros, humoris desiderio ad uiscera ascendere, nemini non absurdum uideri potest. Si enim absolute uterus humorem requirit, uesicam, atque crassi intestini partem inferiorem totam sibi proximam habet; si uero non simpliciter humorem, sed sanguineum humorem desiderat, ad hepar, potius quam ad septum transuersum, ipsummoueri oportebat . Haec Galenus, qui non Hippocrati modo, uerum etiam Platoni aduersatur, dum uterum nihil, aut certe perexiguumoueri asserit, idque non per se, sed a 'inquiis duntaxat, & appendicibus, quibus annem tur, dum plenitudine distenta contrahuntur, breuioraque fiunt. cum Plato ipsum & spon ei moueri ,
167쪽
HIPPOCRATIS. moueri, errareq; uoluerit, atque idcirco tanquam animal haberi. M E v Μ essa prosicto, vel Hippocratis locua rahunc , silentio pertransire; vel si ieri possu9 lenum , redarguentem Hippocratem falsi ρrtasse
crιminu non accusare. cium autem istud ri minia me queat, si Hippocratis verba, explicare voluero maiori quam potero in eum reuerentia, ita rem auspicabor. 2 an possum non immodice quidem admirari Cialenum libro sexto de Locis a sectis; ha 6
cus a calumnia Hypocratem non vendicasse, quemadmodum ct quaedam non minus obscura eius verba enarrans libro 6. de Morbis vulgaribus Com.1 .com. 9. totis viribus desindit. Verba autem eius sunt haec. Excandescentia inquit Hippocrates, at
trahit 2 pulmonem, ct cor in se Usa, ct in cap t ca
lidum, ct humidum; gaudium vero relaxat cor . In eo commento galenus, ambiguitatem verborum Hippocratis contemplatus , inquit, verbum illud, attrahere, duorum alterum nobs indicare, aut pulmonem, ct cor ad caput attrahi; aut cor , ct pulmonem ex inserioribus locis, calorem, humorem adsit os attrahere ; atque verisimile est cinquit)ex iecoris regionibus, unde sanguinis distributiosit, oe cauditatem, ct humorem hauriri. Quo autem padio illud iat, ita aperuit. Porro in excandescen-ria , cor, atque per totum corpus currentes arteria, maiorem, vehementioremi pulsatum lycera cernunIur.aquum est autem oe cor s inlatationem,
168쪽
et 31 CONTRADICTIONs simplentia tunc plura adduci, in caput vero plus ea loris, humoris i efferri, oculos, totami faciem , occupans rubor ovendit, atquesignificat; quin re ita si tetigeris, calidiores euasisse tibi ha parici appar
hunt; euidenter quoque 2 oculi emicantes unaq prominentiores euasisse videntur. Quemadmodum itaque neque cor, neque pulmonem in excandescent,satirahi posse ad caput astruit, uti videntur Hippo-eratis verba sonare; sed ipsa , adseipsa calorem.
humoremi ex inferioribus locis attrahere , atque per arterias demum, capiti impartiri; ita dicera potuisset , merum non utique quemadmodum littera dictit ad praecoraea ascendere,vt humectetur; sed . praecordiys inis propter maximam eorum cognationem, infammatus si sit,humorem attrahere , minime absurdum esse. Affinitas autem hac clarissime patu, tum ex ladiis generatione sanguine,
ab utero ad mammas ascendente , tum ex cardiaca syncopi. qua mera vitiosit; tum ex his, qua re'
pocrates , atque Galenus scri re libro i. de Mo his vulgaribus Com. I. textu, O com. I 3 . quo in loeo ita habu Hippocrates. Multi praeterea infestabantur arida iussi, nihils, excernebant, nec multo
pon raucescebant, nonnulli multo post ; quibusdam
testiculus alter, alijs uterque cum dolore inflammabatur. In quo commento galenus quoque ea verba explicans, ait, illius pars , qui in pulmonem decidit ex capite, pro eo, quod inter se consentium instrumenta ad testiculos peruenis; quaten s autem cum genit
169쪽
:Η I P o E R A T O. genitalibus conueniat thoraci, in albs libris tracti- ιιι, . si odestam libro 3. Com. 3. textu 73. ex θf-dem apertissime innotesiit. Mulierem nanque δε-
scribit Hippocrateue apud rigidam aquam in Thase aegrotantem, qua posteaquam filiam peperisset tertio a partu die, fbre correpta est; huic cinquit quadragesimo tandem die, coxeniacum dolor remissus fuit , tusci uero insidua, humida, multa; qua verba
in commento enarrans Valen- , atque ostendens,
quo pariIo ex male assecto mero, tuos illi contingebant . Enimuero cinquit sepius audivimuι, rodethoraci consertium cum genitalibus est. Amplius Sbb. 3. Om. 3. textu q. de ausi filia sermonem habens, hoc idem ab eodem euidentissime declara rum est. Huicc inquit Hippocrates, praeter catera enarrata symptomata, ct dextra coxendix indoluit Oe. In quo commeto hac verba habet Valentu. Caterum propter quid affectu p ectoris, ct coxendi- eis . . exacerbabantur, ct mitescebant, haud iniuria qui iam quaesierat, quum nulla pectori cum coxendice , sed cum genitalibus membris affinitas intercedat . Incongruum itaque non est, merum, Lu- more aliquo iniugentem non ab intestinis ipsis, nequo vesca, queadmosi Valenus Hippocrate redargues. inquit, sed asibi familiaribus. ct assinibus membris exposcere;no a iocinore quoque,quia non plurimo sanguineo humore indigeat . merus itaque propria novmotus βῶ,praecordiorii, humor ut per optas a fonta allicitiatque ab ipsis, quodsibi opus est exhaurit,
170쪽
LIII. NV V A s immatura saluum magis deijcere scripsit quam dulces libro a. de Diaeta,ubi habct haec uerba . Vuarum βοποι calidi sunt di humidi, ac aluum mouent, maxime albi; dulces quidem igitur calcfaciunt fortiter;propterea quod multum iam caliditatis habent, immaturae uero minus calciaciunt, magis autem purgant potati. Cuius contrarium tenendum ut Otur; quandoquidem immaturae ipsae uuae, quum acerbae aut erae ue sint ; saporosq; huiuscemodi adstringentes a doctoribus constituantur,qui non modo aluum non mouere, quin potitus sistere ualeant , quemadmodum a Galeno innumeris in locis 1criptum habe mus, nullo pacto immaturae uuae aluum purgare , uel deiicere poterunt.
V v A S immatura , minus quidem cale ere, sed aluum magis Hircerescribens Hippocrate , intelligantur aluum de cere, uel quia uentr/culum quav-doque imbecilliorem roborent; uel quia sua acerbitate fiercora comprιmant,quema redum acerba plurima cere consueuerunt,ueluis sunt tamarindi, et
numerat alia huiusimoin . Vel dicendum est quod
non comparat hoc loco immatiaras vos cum maturioribu ; sed ipsarum immaturarum purgatem Inm cum cal ciente comarat; atque immaturas magis aluum delycere, quam calesscere asserit, e contrario uero , maturas magis cale 'cere quam dicere