장음표시 사용
311쪽
28o CONTRADICTIONE snecessarium putantes, aut sanguinem msttere. aut uentrem mouere, tentaverunt; aegrum in grauiora pericula duxerunt. Cui opinioni fauent ea, quae I. Aphorismorum sectione comis 3. prodidit. Evacuatione in omni,ae ei orum uires considerandas esse inquiens, & donec tolerant, nec laborant, tentandum esse, humorem exuperantem educere, cum uero distatuuntur uires , etiam si superfluitates restent, cauere oportet inquit earum euacuationem. P L E R V N E in agrotis usu uenire solet, ut
ipsa natura, Lfonte siua exciteι sese, ct male assecto
corpori, totis uiribm,contra influentium morborum
uim suppetias ferat, quasi indignabunda,ct aegre ferens, opm suum Je inuita, aliorum manibus adimpleri ; hinc sanguinis e naribus profluuia, hinc alui ultroneas deiectiones, hinc toto corpore manantcisi dores, sepenumero videmus. Hac in re, nos, autanquamstectatores adesse,st agenti natura applaudere debeamus; an uero adiuuanda ea sit, artis adminiculo, ct equo currenti, calcaria admouenda , quo celerius stratur ad metam; uaria, ac dissidens, uidetur esse Valensententia;quandoque Genim,a iuuandam a nobis esse, euacuantem naturam,quandoque uero totum negocium soli ipsi, committendum, hortatur. Nec proficto acile nobis est,natura operanti auxiliari, cum uel alienam quandoque, uel copiosioremfrtasse, quam paressor, euacuationem a gredi possemvis persecte etenim, uel impersicte, at-
312쪽
O A L A N I digrque incomplere, operatura sit natura, dum adhuc sn motu est, non prorsus cognoscere ualemus, nisi ex argumentis quibusdam, consideranici scilices, an iudicationem pracesserit concoctio persi, nec ne, ct an decretorio moueatur die; quocirca, ct H pocrato pracepit I. Aphorimorumsect. aphoriseno
et O. qua iudicantur, mouenda non esse. Idcirco euacuante natura, medicam manu rustra, atque non
absquegraui agrotantium discrimine, admovemus quandoques quippesiperficte ipsa operante, eim nos opus, nonro augeamus opere, duplicequi poten incommodum; uel enim copiosa nimis, atquesuper a succedet euacuatio, uel alio fria se dinrahetur materia, quam sagax natura exposceret. Qua re non ita facile, euacuante natura, a nobis pariter euacuatio tentanda est. Possumus tamen aliquando,ctipsam rite operantem coadiuuare,ssex illas obseruauerimus conditionci, qua uigesimo commento, pr
ma sectionis Aphorimorum, ab ipse, positasunt,quarum prima est qualitassecunda,quantitasstertia, tepus; quarta, locus a quo ad quem , ct per quem euacuatiost; quinta, tollerantia ue sexta, confrrentia . Nam si qualitate diuersa, uel etiamfrtasse adue se,natura operatio sit viscilicet alim,ab eo,qui morbum parit, educatursuccus, ueluti si contigerit,morbum a pituita esse, uel alio quovis succo 4'onte aute, sanguis profluat, immutanda hac exeuntium qualitas, atque a nobis adiuuanda natura operatio, ut
sanguineseuppresse , pradominans, morbum g Iaci
313쪽
CONTRADICTIONssens, educatur succus. Si quantitas diminuta , per debitas, congruas region F, euacuationem moliendo, natura opem ferre possumud; quo ex coniunctis ambobus, perficiatur, quod requiritur .
Congruum pariter nacthexsuccorum concoctιone, huacuationis tempus,morantem eam, fyitam
impellere, er excitare. Semum ct si per afflumlocum, uel ad nobiliores aliquas parto detruderet; vel Giam per conuenientes non educerse regiones,natura; hunc quidem motum prohibere fas eIi uccossnoxios transferre ; naturam ab eo inuituto diuertentes , per debitasisibi regiones, purgandi Acci. Quod etiam libro 6. de Morbis uulgaribus particula a. aphorismo I7. breuissime θs uerbis explicauit Hippocrat s. ea, inquiens, qua quo non evedit, re Punt, reuelsere oporta ,sin, quo se uiam re, ut singula eo repant, conuenit. Quodsi ct ager 'cile euacuatione erat , uel sudor ea sit, uel alia quavis euacuatio, optima iudicanda est, atque haec , coadluanda. Ultimo loco, si confieri , ab ea, nequaquam recedendum est ,sed persistendum, donec morbus conquiescat, atque siniatur. Non semper itaque , sed aliquando , euacuantem naturam, coadiuuare possumus.
XCREMENTUM non omne, alterationem
a natura recipere posse fatetur libro . de Tuenda ualetudine fere in initio, ubi de ulce
314쪽
G A LENI. 283tet igitur excrementum, siue calidum id sit, staue frigidum , ipsum aut expellas , aut certe alteres; recipit uero non omne excrementum alterationem a natura, si quidem nec omnis cibus in cui uiuis animali, uentre , concoquitur . Quod etiam asserere uisus est a. Aphoris. morum sectione com. ra. ubi Hippocrates habet, Quae relinquuntur in morbis &c. in quo commento, inquit, Omnis humor, alienus a natura corporis, in quo continetur, qui aptus non sit ad eius nutritionem, derelictus,necessario ad putredinem conuertitur. Libro tame sexto de Morbis uulgarib. Com. a. comis 3 o. in principio ; excrementa singula, a calore innato cocoqui, absoluto sermone scripsit; posteaquam etenim, maturantium facultatem,discussoriam esse non debere, dixit, sed retentoriam, atque inhaesoriam, a graecis appellatam, subdidit; haec enim impediunt, re tinent, atque occludunt insitum calidum ipsum difflari non permittentia ; ab hoc uero,excrementa concoquuntur.
Ex CREMENTORUM , aliqua quidem corrupta nudo pacto sunt, aliqua uero corrupta adeo, atque ita inutilia reddua, o habitum ad naturalema bus reduci nequeant, neque uitam amplius a natura alterat;onem recipere possunt; atque de his iu-tellexit libro A. de Tuenda ualetudine , usa nouomne excrcmentum alterationem a natura recE
315쪽
284 CONTRADICTIO NAsre asseruit. Sistinctionem uero hanc perbelle docuisValenus a. t phorismorumsectione com. 8.uini exemplo quorum inquit)qua ex toto acidasti sisnt,
non redeunt rursum ad uini naturam; paruo autem
Dcto in ipsis momento, ita ut acidum quidem habeant saporem, nondum tamen acetum sint, multa sepius ex his , pristinam naturam recuperarunt. Dum uerosexto Epidemiarum libro com. 3 O.excrementa, a calore innato concoqui dixit, de tys sermo ab imo habitus est, qua quoquo modo ad naturalem habitum adhuc reduci, ac praeparari, concoqui ueposunt; quemadmodum er in libro de Constitutione artis, atque in libris Prognosticorum, scriptum reliquit .
Ex CERNENTIBUS acria, mordaciaq;,oleum adstringens infusum , acrimoniam hebetando, prodesse asseruit libro i. de Simplicium medicamentorum facultatibus , ubi agit, quod perperam Herodotus, ac Diose rides, quaecunque aut profluuijs, aut dissenterijs mederentur, adstringentia censuerint. Libro tamen 2. cap. I 2. ubi agit,quod salsuginosa, & acria,ex accidenti quandoque,morsui medeantur, oleum in huiuscemodi affectu noadstringens, sed quam dulcissimum esse opo tere, scripsit in haec uerba. Quippe ceratum ex rosaceo, & adipe,aut pinguedine infusum, sae-oenumero morsibus, continuo succurrit, idque
316쪽
que mixtionis, ac temperationis ratione, sed &oleum ipsum solum, sed dulcissimum, id pra stitit frequenter, sicuti etiam adeps hirui, aut duccus chondri, aut ceratum ex oleo dulci. Quod etiam affirmauit eodem libro superiori capite,ubi egit, Quod ut quis de olei facultate probe ratiocinetur, debeat etiam affectionem hominis aestimare,& de oleo, quale sit,praefinire, in huiuscemodi acribus excretionibus, no adstringentem oleum, sed quam dulcissimum
esse oportere affirmauit. HI S, qui acra mordaciag, excernunt,utruque
oleum congruum esse dicatur, adstringens quidem , quoniam ct alui suorem quoquo patito compescit, O continuitatis solutioni, qua ab acri qualitate fit, maxime resi lit. Competit autem ct dulcisimum, romquia succorum obtundit acredinem, tam quia infi-ὶ tam ab acribuι excrementis, dolorem lenit.
XLIX. EXERCITATAS partes, robustiores reddi absolute asseruit a. Aphorismorum sectione cona. 49. atque idcirco inquit labores consuetos facilius ferunt. Quod desumptum ex ijs uidetur, quae libro a. de Tuenda ualetudine, circa initia scripsit, ubi sic habet. Nam
quoniam uehementior motus, exercitatio est,
necesse quidem est, tria haec, ab ea perfici in
corpore exercitando, membrorum duri ciem ex mutuo ipsorum attritu;genuini caloris aug mentum ;
317쪽
α 6 CONTRADIeTION Asmentum ; & spiritus citatiorem motum ; ex membrorum autem duri cie, sequi, tum ut minus ex labore afficiantur; tum ad labores robur ; ex calore, tum deducendorum in corpus ualidum attractum, tum immutationem magis expeditam, tum nutritionem magis felicem, tum ut singulae corporis partes sint ut ita dicam perfusae; cuius affectus beneficio,&solida mollescere,&humida tenuari, & exiguos corporeae molis meatus, laxiores fieri accidit. At ex spiritus ualentiore impetu,& purgari his,omnes meatus necesse est, & excremeta expelli. Amplius & magis adhuc aperte in libri calce his uerbis, idem significauit. Qua- plurimos enim ipsi, ex iis, quibus imbecilli
res quaedam corporis particular erant, unde
crebris in his urgebantur morbis, unius gymnasticae ope restituimus.Idem sensit etiam Hippocrates in libro de Articulis, scribens, omnia quae in corpore facta sunt ad usum, si quis moderate ipsis utatur,& in his laboribus exerceat, ad quos singula sunt assucta, sic quidem sana esse ,& augescere, & probe consenescere; si uero quis non utatur, sed quiescat, morb si ora fieri, & non augescere, nec probe consenescere . Quod in libello quoque de chirurgiae officina asseruit, inquiens, exercitatio, &usus partes corroborant, ocium colliquat.
Cuius oppositum scripsisu uisus est Ga entis libro
318쪽
Iibro 1. de Tuenda ualetudine his uerbis. Ad
eundem modum de manibus, collo, humero,
lumbis, coxis, & tota spina mihi dictum intellige, quod quidem ex his parum rite conditum est, ab initio, id saye exercitando imbecillum
potius, quam firmum redditur. Quibus uerbis, exercitatas partes, non robustiores, sed imbe cilliores reddi apertissime tenet. OMITTENT Es , qua Valenus copiosissime de exercitatione conscripsit libro I. de Tuenda valetudine, ubi doceae quo pacto reces nati regendisint, ac inquit, motus, qui modum non seruant ,sive j ex rationali,sue ex apperitoria ,siue ex animosa animi parte creantur, si modum nimium excesserint, bilis um animal reddere;si intra modum nimiumsub setant, pituitosum, frigidum ue ubere; quibus verbis arguere licet, ct corporis robur, atque Usus e- 'tiam imbecillitatem, ab exercitio produci pose; biliosum nanque oesiccum ab ipso, vel uia humidum
corpus redditur; quo siccum est, membra etiam validiora obtinet; pituitosum,humidum1 e contra- νὰ , imbecilliora. Omittentes itaque hac, qua amplissime ab Aristotele tradita eo librosiunt. atque ad loca ilia, qua contradictionem sapere videntur δε- uenientci ; ita rem cutientci, dicamus. Crurire,
qua ab initis male condita sunt, vitium in compositione arguere, qua in figura praua, acsitu consistit; qua vero bene coditasunt, in his viri que metria proberre. mini autem dubium est,si corpus exerT ceri in
319쪽
α88 CONTRADICTIONE seeri debet, ad exercitia perstrenda aptum esse δε bere, quod bene composito corpori, non male com-psuo, usu venit; incomposita nanque 2 situ, ct gura partos . si exercitatrionem perstrre debent, magis Vtique de atigantur, quam si congruam ct Huram , ct situm aripta sint. Imbecilla iraquesunt ab
exercitatione partes, quae cιν ca comρositionem male
se habent ; roba ta aurem . qua bene d posita sunt
atque idcirco libro de Tueda valdeudine quinto sicripsi. Ouidquid parum rite ab initio con tuum est,id sane exercitando, imbecillum potitu, quam firmum redditur. Bene condιta itaque coryoru partes exemcitata , robustiores sunt ,' imbecilliores e contrario , quae male composita sunt; quod bbro a. de T venda vatitudine capite a. lys υν bis demoustrauit. Quoniam inquit 9 vehementior motu exercitatio tat, necesse quidem eIi tria ab ea persici, in coryore exercitando, instrumentorum scilicst duricrem ex mutuo inorum attruus genuini caloris augmentum; ct f iratus citatiorem motum ; siqui vero hac, reliqua omnia priuatim commoda, qua, corstud, exercrit accepta restri. od etiam dilucidim bbro . de Simplicium medicamentorum facultatibus capite I . an irmauit; exercitia valida, ct Solem calida . atque robusta corpora, validiora Giam reddere scribens; prosternere autem, digerere, atque restiger rc , qua huiuμοδ nonsent.
320쪽
λ psit lib. 3. de Articulis com . 6 I. uerba Hippocratis interpretatus,quae in textu sic habet. Α cibisq; omnibus pinguibus, aspredinosis &ualidis . in quo commento haec scripsit Galenus, quicnnque cibi fauces exasperant, tuc siculamq; prouocant, aspredinosi, hi, ab aD predine, quam adferunt, uocantur, id quod pinguibus, & acidis, & acribus accidit. Cuius oppositum asserere uidetur in libro artis medicinalis, ubi de asperitate,& leuitate loquitur , haec uerba habens. Quaecunque uero partes, ob id, quod exasperatae, naturalem amiserint habitum , his icuitas naturalis est restituenda; ossa quidem levigando, arteriam autem, uel linguam leniendo humidis, quae nihil mordeant, & lentorem habeant. Quod si haec, ad naturalem habitum, quae iam exaspe- rata su nt,deducunt,nequaquam exasperare poterunt. Qua re non uideo quo pacto pinguia cibaria, exasperent, quae potius inungere . mollire, partesq; ipsas lenire credendae sunt .
. FA VCEs ex perare dicantur cibi ρings , . non eodem quidem modo quo acida, acrebrue succi,' ex 'erant, siccitatem partibus inducendo; verum ex perant pinguia Usa, inaequalitatem quandam . ex inunctione acientia; atque asperas dicuntur Du- 1 reddere , quasi inaequales dicas.