Quæstiones Philostorgianæ

41쪽

OBASTIONES MLOSTORGIAR E. potissiinum academiam Baec, inquit, in sua ad Nicolaum papam apologia, g Sine lacramis commemorari nequit Me enim domi manentem tunc gratissima voluptatum oblectatio complectebatur, cum circumspicerem discentium industriam, interrogantium studium, adloquentium exercitationem. Is enim chorus domus meae chorus erat . 3 Et illud ipsum eius adversarii ei in culpam vertere haud semel tentavere, quasi si ali instituto texisset nescio quid iniquitatis retiaculum, quo simplicium mentes caperet quotquot ita conveniebant apud illum disciplinae litterariae causa'. Ad haec Photius immensam pro tempore et omnigenam ueteupeetio librorum collegerat copiam. Immo, ut ista librarum copia et eth patωδec

maxime verteret 1 et visetsi seu recitationes instituerat. Ηττησαc, aiebat ipse ad Tarasium 'atrem scribens, etα υποθεσgic RE uriisv

Photium conventus exiitisse in quibus de libris disserebatur, ita

libro qui inscribitur m obibim, ubi inter varias variorum librorum hypotheses, h3pothesis comparet aestoriae ecclesiastieae Philo torgii cod do . . Lecta est, inquit, Philostorgii Ariani Bistoria ecclesictglico .... Incipit ab Arii studio in haeresim ac primo incepto usque ad Aetii impiisimi hominis revocationem .... Et haec quidem historia uno volumine sex libros complexa ad hoc usque tempus progreditur. . . . Raec quidem in praesens legimus. At post non diu in alio volumine sex reliqui libri reperti sunt, ut extitisse totum opus in libris duodecim videaturet quorum librorum principes litterae si connectantur, scriptoris Philosiurgii nomen conficiunt. Pervenit ad Theodosii usque minoris tempora, ac tum desinit cum mortuo Bonorio, Theodosius Romani imperii sceptra Valentiniano minori, Placidia et Constantini silio, patrueli suo tradidit.

42쪽

M BESTIONRS PRILOSTORGIANA. Subiungit Photius censuram libri a Philostο ius, inquit, narirat fere contraria omnibus ecclesiasticarum rerum scr*toribus, laudibus extollens quos novit Arianismo infectos, conviciis vero orthodoxos perfundens, ita ut eius historia non tam historia quam encomtum haereticorum videatur, atque nudum orthodoxiae it perium . . . . Interea auctor mendax est et fabulis minime abstinens. Extollit potissimum doctrinam Aetii et Eunomii, quasi soli repurgassent religionis dogmata pro tempore contaminata extoIlii etiam gesta Eusebii Nicomediensis quem magnum nominat, et Theophili Indi et aliorum plurium Reprehendit in primis cacii, Caesareae Palestinae episcopi, severitatem intolerandam et inexpugnabilem versutiam .... Gregorio tamen Nagiangeno parcit cuius eloquentiam vel invitus laudat. Sed milio Magno calumniam texere conatur, qua tamen clariorem reddit virum temerariumque eumdem appetiare non veretur quod controversiarum rudis, ut ait, ausus sit Eunomium scriptis oppugnare. - Pergit denique Photius grammatico magis more a Stylus Philosiurgio ornatus et poeticas non iniucunde adhibens cicie. Figurata lectio(et cxij non sine emphasi gratiam et suavitatem addit, nisi quod interdum temerariis et ortoet usus vel nimium detortis in sermonem frigidum et importunum incidit Sermo illi interea ornatur varie, sed et ad satietatem, ita ut in obscuritatem trahatur auditor repoHic . Loquitur sententiose plerumque, at non incommode p. Ita Photius ad repotaret SUOS.Illud ad haec animadvertas velim in librisbiblo Photiano non unum ineSS A viscaeo genus. in videlicet profert Photius argumenta librorum quos contigit in praesentia discipulorum recitari, et haec ipsa argumenta edit prout dii avfinvictis metav. Inde vero ampliores multo librorum notitias atque ex ipsis codicibus κατ αυτα τα τευχ' descriptas in forma excerptorum seu κλo Qv. Photius postquam argumentum libri in nobiseu, forma edidit, non dedignatur teletim revocare lectorem suum in auctore antea recitatos, et notitiam, quam transcurrendo prius quasi memoriter redegit, secundis curis ampliare, scilicet excerpendo seu κατ'εκλora v. Exempli gratia, Ioannis Philoponis commentarium innexaemero binc recensetacod d3j, inde autem excerpit cod. 2 Di. Philostratus eodem modo hinc recensetur cod. iij, inde excerpitur cod. iij. Similiter Agatharchides eod. 2 5 et 25ss , necnon Bierocles cod. 2 et 25s .

43쪽

2BESTIONES BILOSTORGIAN . di Genus illud excerptorum humile genus fuit litterarum, solemne vero nec vile grammaticis aevi Igantini, praesertim non et decimi saeculi. Constantinus imperator Porphyrogenitus similium excerptorum auctor evasit non ignobilis. Cui certe non cedit Pli lius patriarcha. Immo eclogae Photianae grammatici haud mediocris

ingenii unguem exhibent. Auctorum nempe Touc petioetepouc orouc Photius acute selegit et ita neptvivht raevoucatcetviceR1o v c in chre tomathiam suam introducit. Atque, ut est historiarum et do trinarum et vel fabularum curiosisSimus indagator, exδotriv αποθMetuus Rc mirabilium et rariorum 1ό ωv. Eclogae Photianae hominem polita phrasis exhibent interdum tamen defectibus et mendis, anacollathis et hiatibus Iaborant, quasi processerint non tam erit dioso scribentis calamo, quam ex abrupto recitantis eloquio, seuixno, o Ac grammatici in schola docentiS. Excerptor denique vocem non raro tollit, ut libri excerpti doctrinam vituperet vel laudet, AacEt notet, Sententias inter se conferat, commentatoris plus quam excerptoris pereonam agens In hunc modum in1o bivbδoei succetia Eulogii Ephraemii, Stephani Gobari, Methodii, Aristidis, aliorumque inter quos Philostorgium addas velim .

nopiaep ou. Neque iniuria Photio nuncupatur. Etenim dicta .κλor redacta fuit eadem prorsus methodo ac caeterae Photianae in ordit quas supra memoravi Excerptorem prodit mirabilium curiosum, orthodoxarum sententiarum eloten rerum ecclesiasticarum et civilium apprime studiosum voratur in enarranda Theophili

legatione ad omeritas et Auxumitas III, d, j, in depingendis animalibus orientalium partium IlI, in paradisi situ requirendo IlI. Di in portentis et prodigiis magnissicandis X, s et is XII 8 et j. Sedulo notat quidquid conira fidem Nicaenam

hausetcgbi Philostorgius profert et contra orthodoxos patres calumniatur. Nec interea negligit quidquid insolentium laudum congerit in artanae partis sectatores Baud dissimili ratione ac in pluribus Hriobibli eclogis.

44쪽

quaerenti vero cur ista cetis ot o retoprio lκλor extra Drlabia blan vagans remanserit, respondendi copia multa datur operis

enim Photiani mriobiblon dico textus nobis exhibetur duplici

tantum codice uterque codex recentioris aevi est, XII scilicet saeculi uterque multis in locis mendosus et lacunosusa uterque demum ex eodem descriptus archetTpo Insuper, si cuilibet textui attendamus, numerus librorum quos legit Photius evadit incertus. Incertus etiam ordo vet vis raeorum. Nobis igitur in hac inconstantia constitutis coniciendi licentia est nostram ex et dubiλοστορ αυ κληη minime prohiberi quin aliquando locum suum habuerit intra libriobibli sines, et exinde fuisse a nescio quo exterminatam, sive impietas Philostorgii novissimum Photii uiror xvi x offenderit, sive qualicumque alia de causa. - Aliunde autem non sine aliqua veritatis ratione conicere est nonnullas extitisse tκ1orάc, et has ab ore Photii, quae nunc in Driobiblo leguntur, ab origine vero extravagantes fuisse editas cita cod. 235 'Aver cuσθη cetod

βααμαTtRA Eoo αι , etc. Et haec ipsa Procli Chrestomathia reperitur in nonnullis codicibus seorsim extra Myrlabibli fines vagans. Non est igitur quod miremur si epitome nostrariae et u Philos-torgii sortem habuerit singularem.

quae cum ita sint, supradictae epitome aeno iovetico orto au

toritas in dubium adduci nequit

45쪽

De textu huius epitomes breviter sententiam aperire est.

Iacobus Gotho laedus primus omnium t pis mandavit et publici iuris fecit epitomen photianam Cettii Philosto ii, Genevae, anno Bu Paulo post autem Benricus Valesius eamdem epitomen recensuit, in melius restituit, et ad calcem talarium ecclesiasti- earum Theodoreti, Evagrii et Theodori edidit, Parisiis anno l6 3. Textus valesianus recusus est Moguntiae sive Francolarit 6 is,

codices autem manuscripti dicta epitomes hi sunt: o Joxoniensis bibliothecae Bodleianae signatus inter codices Bamccianos numero id2, chartareus saeculi XIV ineuntis fol. 2.5-26l. Bunc eontuli Oxonii mense septembri 88T. De eodem disseruerat v. cl. Carolus de Boor gestaehri' fit mrehenseuhiehle, toni VI l88.3, p. his, sqq. , in tractatulo cui titulus VXvr sintnias deris-Mhriste der prieehiache Lirehenhistortiar.o' oxoniensis alter eiusdem bibliothecae signatus inter Gerardi Langbainii adversaria numero SD, chartaceus saeculi XVII fol. 25. 8. Rune inspexi Oxoni eodem tempore. Animadvertit angbai- .atius ipse, pag. 255 ineunte illud apographum fuisse a se descriptum e codice Barocciano supradicto.o' Bochartianus non comparet. Ruius mentio sit in Samuelis Bochari meroetoim, II, 55 sedit Londinensi l665, t. I, p. 62j, in Stephaniae Moynerariis sacris,n'Sis edit Lugdun Batav. 685j, denique in notis Benrici Valesii, qui dici apographo usus est

et ad eius lectiones continuo provocat. E Valesii notis constat apographum Bocharitanum fuisse descriptum e codice Barocciano, et insuper in se recepisse emendationes aliquot eruditas nec contemnendas manu ipsius Bochari ut videtur in indice etia Otiuerasea ave notea M. de Bochartaque possederi bibliotheque de Caen, manu Letronne descripto', adnumeratur a Philosto . d. Gotho

46쪽

3. BASTIORES BILOSTORGIANA. laedores idemque doctissimus iatronne descripsit scholia a Samuele Bochari exemplari suo genevensi adscripta a Philostoin ed. Goth hed cum notis mss. Bocharii' s. V J Venetus bibliothecae Marcianae signatus inter codices Bessarioneos numero XST, membranaceus saeculi XV fol. 55,3 o. IIunc contuli Romae mense decembri 88 T. V' Bemensis signatus numero . olim Bongarsit, chartaceus saeculi XVI, fol. -55. unc contuli Romae mense februario 888. P Londinensis musae Britannici, signatus inter codices lia letanos numero Si 6, chartareus saeculi XVI, sol l 2. Runc contuli Londini mense octobri l88T. V J corialensis signatus T. L 2 sive apud b. m. Millerum, merorisy, chartaceus saeculi XVI, fol. 52 -566. Fuit olim vendorae Venetiis, de quo consule b. m. c. Graux, Maai avi te orbines dulionis pree de metiria ( 88o , p. 5s5. Postea , Luca Boistento collatus est ad textum genevensem uolstentus vero suas a Scorialensis eodicis lectiones 3 Valesio commodavit et hanc collationem una cum eiusdem nolstenti aliquot correctionibus reperies in codice Parisino graeco Sti 5 sol si- 5si Baecuolstentana adversaria inspexi mense octobri l88s. M Florentinus bibliothecas Laurentianas signatus inter codices Medi pos numero LXX. 5. chartaceus saeculi XV, ML 65. Nonnisi fragmentulum duplex tum libri XII, io, tum libri III, s. Illud in meum usum, qua est in me singulari benevolentia, describere dignatus est . l. Lud. Duchesne Florentiae pro tempore de

gens.

florum codicum genealogiam, ut opinor, detexi et detectam

dissertatione cui titulus : Die Textuberi feruns de girehense-aehiehte de Philisto ius Fragmentum florentinum praebet lectiones nonnullas singulares nec ita videtur ab eodem typo pendere ac caeteri omnes odices : attamen minimi ponderis totum est. Codices tum Oxoniensis alter tum Bochartianus descripti sunt ere dice Barocciano Bernensis vero et Londinensis et corialensis descripti sunt e codice Bessarioneo. Editio genevensis tota pendet eodice Bernensi Editio autem Valesiana praebet textum geneven-

47쪽

OBESTIONES BILOSTORGIAN E. 35sem eorrectui ope lectionum corialensium et Bochartianarum. tinde si brevius est in schemate

Editio igitur critica, si qua futura est epitomes Photianae caelati v Philostorgii haurienda erit fere tota e eodice Oxoniensi Baracciano.non insalutato tamen codice Bessarioneo. Ego vero, collatis tum Baracciano tum Bessarione codicibus, nonnisi mediocre bravium editori futuro spondere paratus sum. Baee de Photio patriarcha. Ad Ioannem monachum venio. Inter acta diversa sanctorum quae Metaphrastis nomine dec rari solent extat Hrlbritim sancti et masn Artemii, quod quidem manuscriptum in bibliothecis frequens est, impressum vero prodiit graece apud vignium Illud tόvetita Metaphrasticum inei

Praedictum vero martyrium, ut mos est Metaphrasticis, totum haustum fuit ex actis quibusdam antiquioribus, quae nunc etiam comparent, quaeque graece vulgata sunt a b. m. Angelo cardinalivato'. Baec acta incipiunt in his scetounxerat ou κα lvδόξου λαpetopoc

48쪽

Et quoniam de hoc seu do-martyre Artemio tum Tillemontiustum aucior Bollandianus in sententias discordes iverunt, opportunum mihi visun est causam iterum audire et ampliare ouis igitur fuerit iste Artemius, iii Ioannes monachus, qui demum fontes,

TO ORO Av γζαetoc locu datur novis curis investigandi.

Γnus fuit Artemius dux Agypti eo potissimum tempore quo Georgius Cappadox arianae partis episcopus, pulso Athanasio, sedem alexandrinam iniuria occupavit 356-56 3. Artemius ille una cum Georgio episcopo auctor fuit evertendi Serape quod erat

ocootκωc, ut refert Iulianus imperator'. At post mortem Constantii, post caedem Georgii violentis Gentilium manibus enecati, idem Artemius eli sui poenas dedit Tunc et Artemius ex duce Agypti, Alexandrinis urgentibus atrocium criminum mole, Suae plicio capitali multatus est et haec Ammianus'. Plura vero testimonia apertissime declarant Artemium fuisse, non tantum Georgio artano coniunctissimum, sed et artana peste infectum in primis

Ammon, episcopus Agyptius qui tempore Theophili episcopi floruit

quique apprime res in Agypto sub Constantio gestas viderat, testatur Artemium multum fuisse in persecutione catholicorum, episcoporum nempe et monachorum et virginum immo e vita sancti Pachomi comperimus Artemium ducem omnia esse scrutatum ut in Athanasium exulantem manum iniceret, et ideo in Tabennicam solitudinem cum militibus processisse ubi monachi quidam regati cum illo orare id officii praestare recusasse narrantur cum Ariano fidei catholicae adeo inimicissimo'. Ignoratur interea quo loco Artemius dux supplicium subierit. Alterum vero novimus Artemium, depositum scilicet Constantinopoli in basilica eius nomine dicta Sancti Artemii, cuius e reliquiae sanitatem eis qui cum id ad ipsum accedunt restituere 3 dice

49쪽

bantur . Artemius iste in Menologio Basiliano IX saec. thaum turgi immo martyris cognomine decoratur: at antiquioribus martyrologiis prorsus ignoratur. Eius insuper sanctitatis fama antiqua dici nequit templum enim dictum Sancti Artemii ere tum antea fuerat titulo Sancti Ioannis Praecursoris ab Anastasio quodam Dicor et ubi Anastasius iste cum prolosecretia adhuc essetas habitavit, ut refert Georgius Codinus e postquam vero reliquiae sancti Artemii eo translata fuere, nomen eius sancti templo est impositum'. 3 Anastasius ille Dicorus aliunde ignoratur:

officium vero od prolosecretis non Saeculo Sexto prius comparuisse libenter crediderim Festum denique Artemii istius martyris in Menologio Basiliano adscribitur die octobris vigesimo, quem

fuisse anniversarium encaeniorum Anastasianae basilicae libenter etiam crediderim Idem illa venologium refert Artemium sub Iuliano Antiochiae fuisse mari Trio coronatum quod quidem ita repugnat Iulianeae historiae sat bene notae, ut affirmandi merito copia detur locum tempusque martyrii prorsus ignorari. In Artemio autem thaumaturgo pietas graeca ad fabulam conversa est. Finxit enim quidam Artemium istum thaumaturgum non alium esse ac Artemium ducem Deinde dux ille Agypti, omni

haereseos labe purgatus, in sanctorum canonem relatus est. Quo

rerum tempore fabula haec orta sit breviter dicam. Ab Arianis originem non traxit AnonImus arianus, cuius vestigia in Chrenim paschali, de Artemi haec refert 'Apeta aio: g obi v

tius aerendi huic hic dicitur, et ipse Artemius propter g ovoto u υτερτω-εκκλησιω- extollitur Sed Artemius iste nec sanctus nec martyr praedicatur. Neque ab antiquis nostris rerum ecclesiasticarum scriptoribus fabula vulgata est. Artemius dux, nominatim quidem, ab ullo Theodorei memoratur: Aseta' tourae, inquit, et paemi ot couetoc

50쪽

nempe, Artemius Iuliano apostatae odiosus extitisse videtur propter idolomachiam, et ideo fuisse capite diminutum a principe quem mitissimum Gentiles praedicabant. Atqui ne in hoc ulla martyrii mentio sit. - Theophanes chronographus, qui anno i obiit, de Artemio ipsa Chronia paschalia verba recitat 'Apetatalia et o

autumat supplicio non martyrio, immo ni fallor Alexandriae nedum Antiochiae, occubuisse. nde conicere licet fabulam nostram saeculo non ineunti posteriorem Sse. Primus omnium Georgius ille Cedrenus, qui historiam mundi contexit a mundi creatione ad annum Christi obi, quique iure creditur saeculo undecimo oruisse, Artemii martTrium memorat. Postquam enim Theophanis locum recitavit UA etcs, ioc a b obi

porro novissima verba pendent a passione Artemii quam Ioannes monachus edidit capp. 2 S., Ss . nde conicere licet fabulam

nostram saeculo undecim exeunti priorem SSe.

Sed et Basilius imperator 86 -886 in Menolosio quod condidisse dicitur aperte Artemii passionem a Ioanne monacho editam iecitat. Refert nempe Artemium, a Constantino sic in patriciorum numerum adscriptum, cognita Iuliani crudelitate qua in Christianos Antiochiae utebatur puta vacarii et Eugenii supplicium), adiisse principem et eius impietatem obiurgasse capp. 55 dij, unde post varios cruciatus toleratos cap. si iussu principis fuisse saxo obrutum cap. 6oj, dein vero gladio finem accepisse capp. 6 -6 3. Quibus constat Basilio imperatori ipsum Ioannis commentarium

Bis ita positis, affirmandum mihi videtur illud ipsum loannis