장음표시 사용
101쪽
non modo C O S. & Consularis, sed magnus etiam C O S.& Consularis. sin aliter, tua in istis amplissimis nominibus honoru non modo dignitas nulla erit. sed erit summa deformitas.Flac impulsus beneuolentia scripsi paulo seuerius, quae tu in expetiendo in ca ratione qua te digna et vera et se cognosces. D. X II I.Cal. Apr. PLANCVS CICERONI. 7 P L v K A tibi de meis consiliis scit rem, rationemque omnium rerum redderem ver- abosius, quo magis iudicares omnia me rei p. praestitisse quae & tua exhortatione exoepi, &mea afirmatione tibi re pi. non minus enim a te probari quam diligi semper volui: nec te magis in culpa defensorem mihi paratii, quam praedicatorem meritorum meorum csse volui. Sed breuiorem me duae res faciunt:vna quia publicis literis omnia sum persecutus: altera. quod M. Varisidium Eq. R.familiarem meum ipsum ad te transire iussi. ex quo omnia cognoscere postes. Non mediusfidius mediocri dolore assiciebar, cum alii occupare possessionem laudis viderentur: sed usque mihi temperaui, dum perducerem es rem ut di- εgnum aliquid & Consulam mco,& vestra expectatione escerem .Quod spero,si me fortuna non Pellerit, me consecuturum: ut maximo praenidio rcip. nos i uille & nunc sentiant homines,& in posterum memoria teneant. A te peto ut dignitati meae sufageris: & quarum rerum spe ad laudem me vocalti, haru fiuchi in reliquum facias alacriorem.Non minus posse te, quam velle,exploratum mihi est. Fac valeas,meque mutuo diligas.
PLANCVS I M P. C O S. D E ST S. D. COSS. PRAE T T. TRIBB. PL. S. P. PI. R. 8
s I C v I sorte vidcor diutius & hominum expectationem & spem reip. de mea volun-
tate tenuisse suspensam, huic prius excusandum me esse arbitror, quam de insequenti ossicio quicquam ulli pollicendum. Non enim praeteritam culpam videri volo regemisse: sed
optimae mentis cogitata iampri iam maturo tempore enuntiare. Non me praeteribat in
tanta solicitudine hominum.& tam perturbato statu ciuitatis fructuosissimam esse proseiasionem bonae voluntatis, magnosque honores ex ea re complureis cosecutos videbam .sed cum in eum casum me sortuna demisisset,ut aut celeriter pollicendo magna in spe ad proficiendum impedimenta opponerem: aut si in eo mihi temperauissem maiores occasiones 4 ad opitulandum haberem: expeditius iter communis salutis, quam meae laudis esse volui. Nam quis in ea fortuna, quae mea est: & ab ea vita, quam in me cognitam hominibus arbitror: & cum ea spe,quam in manibus habeo,aut sordidum quicquam pati,aut pernicio sum concupiscere potcst Sed aliquantum ii obis temporis & magni laboris, & multae impensae opus seerunt, ut quae resp. bonisque Omnibus polliceremur, exitu praestaremus: neque ad auxilium patriae nudi cum bona voluntate,sed cum facultatibus accederemus. Co- firmadus erat exercitus nobis,magnis saepe praemus solicitatus ut ab republica potius mo- γderata, quam ab uno, infinita speraret. Confirmandae complures ciuitates quae superiore anno largitionibus coccssionibusque praemiorum erant obligatae: ut & illa vana putarent,& eadem a melioribus authoribus petenda existimarent. Eliciendae etiam voluntates reli quorum qui finitimis prouinciis exercitibusque praesuerunt: ut potius cum pluribus societatrem defendcndae libertatis iniremus, quam cum paucioribus funestam orbi terrarum vitictoriam partiremur. Muniendi Vcro nosmetipsi h imus aucto exercini auxiliisque multiplicatis:vt chim praesciremus sensus aperte, tum etiam inuitis quibusdam, sciri quid de ii suri essemus non esset pericillosum. Ita nunquam dissitebor multa me, ut ad essectum ho- λrum consiliorum peruenirem,& simulasse multum,S dissimulasse cum dolore: quod pr
matura denuntiatio boni ciuis imparati, quam periculosa esset, ex casu collegae videbam. Quo nomine etiam C. Furnio lagato viro forti atque strenuo plura etiam verbo quam scriptura mandata dedimus: ut & tectius ad vos perta rentur,& nos essemus tutiores: quibusque rebus & communem salutem muniri, & nos armari conueniret, praeceptinus. Ex
quo intestigi potest citram reipublicae summe defendundae iampridem apud nos excubare. Nunc cum Deum benignitate ab omni re sumus paratiores, non solum bene sperare de nobis homines sed explorate iudicare volumus. Legiones lia o quinque sub signis, & sua
102쪽
fide virtuteque reipublicae coniunctissimas, & nostra liberalitate nobis obsequenteis. Prouinciam omnium ciuitatum consensu paratissimam,& summa contentione ad ossicia certantem:equitatus auxiliorumque tantas copias,quantas hae gentes ad defendendam suam salutaem libertatemque conficere possunt. Ipse ita sum ammo paratus vel prouinciam meri, vel ire quo resp.vocet,vel trad exercitum auxilia,prouinciamque: ut Vel omnem impetum belli in me conuertere non recusem, si modo meo casu aut confirmare patriae salu- sitem aut periculum possim morari. Haec si iam expeditis omnibus rebus, tranquilloque δε- tu ciuitatis polliceor in damno mea laudis, reip. modo laetabor: sin ad societatem integerrimorum de maximorum pGiculorum accedam, cosilia mea aequis iudicibus ab obtrectatione invidorum delenden)a commedo.Mihi quidem ipsi tructus meritorum meorum in reipublicae incolumitate satis magnus est earanis. Eos vero qui meam authoritatem de multo magis vestram fidem secuti, nec ulla ipe decipi, nec ullo metu terreri potuerunt, ut
commendatos vobis habeatis, petendum videtur. PLANCVS CICERONI s. 9N IH II, me tibi tremae aut te caeteris de me frustra recepisse laetor.Certe hoc maius habes aestimonium amoris m quo maturius tibi quam caeteris consilia mea volui esse nota. In dies vero meritorum mirum fiat accessiones pertudere te spero,cogntrum magis recipio Quod ad me attinet mi Cicero Ita ab Imminentibus malis respublica me adiuuat e liberetur sic honores, praemiaque vestra suspicio, coserenda certe cum immortalitate,ut sine
his nihil de meo stuJlo perseuerantiaque sim remissurus. Nisi in multim e optimoru ciuium impetus animi mei fuerit singularis,& opera praecipua, nihil ad meam dignitate ac- . cedere volo suffragatione vestra. nctipisco autem nihil mihi: contra quod ipse pugno.&temporis Se rei te moderatorem facile patiorcsse.Nihil aut scro,aut exigue a patria ciui tributum potest videri. Exercitu ad U I Cal.Mai Rhodanu traieci magnis itineribus. Vienna equites mille via breuiore praemis ipse si a Lepido no impediar celeritate fatisiacia si autem itineri meo se opposuerit, ad lepus consilium capiam. Copias adduco & numero &π-nere Se fidelitate firmissimas.Te ut diligas me,si mutuo te facturum scis, rogo. Vale.
CICERO PLANCO. IOEΤs I satis ex Furnio nostro cognoram quae tua voluntas, quod consilium de rep. esset: tamen tuis literis lectis liquidius de toto sensu tuo iudicaui. Quamobrem quaquam in uno praelio omnis sortuna resp. disceptat squod quide cum haec imeres, iam decretu arbitrabar seret tamen ipsa fama quae de tua voluntate percrebuit,magnam es laudem cosecutus.Itaque si Co s.Romae habuissemus, declaratu esset a senatu cum tuis magnis honoribus,quam gratus csset conatus δe apparatus tuus.Cuius rei non modo non praeteriit tempus,sed ne inanim quidem etiam nunc meo quide iudicio fuit. I S ENIM DENI ΕΑ nonos mihi videri solet, qui non propter spem futuri beneficii, sed propter magna merita claris viris desertur de datur.Quare sit modo aliqua resp.in qua honos elucere possit:omnibus,mihi crede, amplissimis honoribus abutabis. Is auae qui vere appellari potest honos, no inuitanactum ad tempus sed perpetuae virtutis est praemium.Quaobrem mi Plance incumbe toto pectore ad laudem subueni patriae,opinilata collegae, omnium gentium consensum de incredibilem conspirationem adiuva. Me tuorum consiliorum a)iutorem, dignitatis fautorem omnibus in rebus tibi amicissimum fidelissimiumque cognosces. Ad eas, enim causas quibus inter fios amore sumus ossiciis vetustate coniuncti patriae charitas accessit:eaque Elecit ut tuam vitam anteferrem meae. II I Cal. Apri. PLANCVs CICERONI. III M M O R T A L EI S ago tibi gratias, amque dum vitiam .nam relatur u me affirmare non possim. tantis enim tuis ossiciis no videor mi respondere posscinis forte ut tu grauissime disertissimeque scripsisti ita sensurus es,ut me referre gratiam putes, cum memoria tenebo. Si de filii tui dignitate esset actum amabilius certe nihil facere potuisses. Primae tuae sententiae infinitis cum muneribus postriores ad tempus arbitriumque amicoru meorum compositae,oratio assidua & perpetua de me,iurgia cu obtrectatoribus propter me notissi-
103쪽
ma mihi sunt non mediocris adhibenda mihi es cura ut rei p.me ciuem dignum tuis lau- .dibus practem in amicitia tua memorem atque gram.Quod reliquum est, tuu munus tuere:& me,siquem esse voluisti eum exim rebusque cognoscis, foede ac suscipe.Cum Rhodanum copias tralacissem,iratremque cum tribus milibus equitii praemisissem, ipse iter ad Mutinam dirigerem in itinere de praelio facto, Brutoque & Mutina obsidione liberatis audiui. Animaduerti nullum alium receptum Antonium resiquiasque,quae cum eo essent habere nisi in his partibus .duasque ei spes esse propositas:vnam Lepidi ipsius alteram exercutus. Quod quaedam pars exercinis non minus furiosa est,quam qui cum Antonio fuerunt, equitatum reuocaui. Ipse in Allobrogibus constiti ut proinde ad omnia paratus essem ac , res me moneret. Si nudus huc se Antonius confert, facile mi videor per me sustinere posse, remque pii ex vcstra sententia administrare,quauis ab exercitu Lepidi recipiatur. si vero copiarii aliquid secum adducet,& si decima legio veterana,quae nostra opera reuocata cum reliquis est ad ciindem furorem redierit: tamen ncquid detrimenti fiat,dabitur opera me: idque me praestaturum spero, dum istinc copia traliciantur, coniunctaeque nobiscum facilius perditos opprimant. Hoc tibi spontio mi Cicero, neque animum, nec diligetiam multi defuturam.Cupio meliercules nullam residuam solicitudinem esse. sed si fuerit: nec antia tamo, nec beneuolentiae, nec patientiae cuiusqua pro vobis cedam. Do quidem ego operam, ut etiam Lepidii ad huius rei societatem incitet omniaque ei obsequia polliceor,si modo remp.respicere volet. Vtor in hac re adiutoribus interpretibusque, iratre meo,& Laterense,& Furnio nostro.Non me impedimi priuatae offensiones,quo minus pro reip.salute,etiam cum inimicissimo colentiam. Quod si nihil emisero nihilominus maximo sum animo, de maiore sertasse, ni mea gloria vobis satis taciam. Fac valeas meque mutuo diligas.
CICERO PLANCO . laΕΤs I reip.causa maxime gaudere dc o,tatum ei te prassidii, tantum opis attulisse ex- , tremis pene temporibus:tamen ita te victorem complectar rep.recuperata, Vt magna partem mihi laetitiae tua dignitas asseratiquam & esse iam,& futuram amplissimam intelligo. Cave enim pulcs vllas unquam litaras grauiores, quam tuas, in senatu este recitatas: idque contigit, cum meritorum tuorum in remp.eximia quadam magnitudine, tum verborum
sententiarumque grauitate.Quod mihi quidem minime nouum qui & te nossem tuarum literarum ad me missarum promissa meminissem.& haberem a Furnio nostro tua pe-mnis costia cognita.sed senatui maiora visa sunt,quam crant expectata non quo unquam 'de tua voluntate dubitastat: sed nec quantu lacere posses nec quoad progredi vestes, exploratum satis habebat. Itaque cum ad U I I. Id. Apri. mane mihi tuas literas M. Varisidius reddidisset, easque lcgissem, incredibili gaudio sum clatus.Ciumque magna multitudo optimorum viroru & ciuium me domo dcduceret feci continuo omneis participes meae voluptatis. Interim ad me venit Munatius noster,ut cosuerat at ego ei literas tuasmihildu enimiciebat: na ad me primum Varisidius, idque sibi a te mandatu esse dicebat. paulopost idem mihi Munatius eas literas legendas dedit,quas ipsi miseras,& eas quas publicae. Placuit no- νbis ut statim ad Cornutum Pr.urb.literas deserremus: qui quod COS S.aberant. Consulare munus sustinebat more maiorum. Senatus cst cotinuo conuocatus, frequensque conia uenit propter famam atque expectationem tuarum literarum. Recitatis literis oblata reli gio Cornuto est pullariorum admonitu, non satis diligenter eum auspiciis operam dedisse. idque a nostro collegio comprobatu est. Itaque res dilata est in posterum. Eo autem die magna milii pro tua dignitate cotentio cum Seruilio: qui cum gratia effecisset ut sua sententia prima pronutiaretur, frequens cum senatus reliquit, & in dia omnia discessit, mel- ,, que sententiae,quae se da pronuntiata erat,cum frequeter assentiretur scuams,rogatu Seruilii P.Titius intercessit. Res in posteru dilata. Venit paratus Seruilius Ioui ipsi iniquus cuius in templo res agebamr.Hunc quemadmodu fregerim,quantaque contentione Titium intercessorem abiecerim,ex aliorum te literis malo cognoscere:Vnum hoc ex meis senanis frauior, constantior, amicior tuis laudibus esse non potuit, quam tum iiiit. nec vero tibi senariis amicior quam cucta ciuitas.Mirabiliter enim Pop. Rona uniuersus,& omniugo
104쪽
is neniin ordinumque consensus ad liberandam remp. conspirauit. Perse igitur, ut agis nomenque tuum comenda immortalitati atque haec omnia quae habet speciem gloriae, collecta inanissimis splendoris insignibus colemiae:breuia,fugacia,&caduca existima. UE RV MD E C v s in virtute politum est,quae maxime Illustratur magnis in remp.meritis. Eam facultatem habes maximam.quam quum coplexus es & rencs, Persice ut ne minus resp.tibi, quam tu reip.&bras. Me tuae dignitatis non modo fautorem,sed etiam amplificatorem cognosces.id cum reip.quae mihi vita cst mea carior: tum nostrae necessitudini dcbere hae tu io dico. Atque in his curis,quas contuli ad dignitatem tuam, cepi magnam voluptate: quod bene cognitam mihi T. Munatii prudentiam & fidem, magis etiam perspexi in eius Incredibili erga te beneuolentia & diligentia. III. Id. Apr. Vale.
v T PRIMUM potestas data est augedae dignitatis tuae, nihil praetermisi in te ornando quod positum est aut in praemio virtutis,aut in honore verborum. Id ex ipso S.C.poteris cognoscere: ita enim est perscriptum, ut a me de scripto dicta sententia es, quam senatus frequens secutus est summo studio magnbque consensu .Ego quanquam ex tuis literis, quas mihi misisti, perspexeram te magis iudicio bonorum, quam insignibus gloriae delectari: tamen constderandum nobis existimaui,etiam si tu nihil postulares qualitum tibi Irepublica deberetur.Tu contexes extrema cum primis. Qui cnim M. Antonium oppresse- rit,is bellum confecerit. Itaque Homerus non Aiacem,nec Achillem,sed Vlyssem appellauit Vale.
CICERO PLANCO S. IAo GRATAM famam biduo ante victoriam de subsidio tuo, de studio, de celeritate, de copiis atque etiam hostibus itiss.Spes omnis est in te. Fugisse enim ex pratio Mutinen si dicuntur notissimi latronum duces. Est autem non minus gratum extrema descre,quam prima d cllere. Equidem expectabam iam tuas literas, idque cum multis. Sperabamque etiam Lepidum mp.temporibus admonitum, tecum & rei p. satis esse facturum. In illam igitur curam incumbe mi Plance, ut ne quae scintilla taeterrimi belli relinquatur.Quod si erit factum,& rempublicam diuino beneficio affeceris,& ipse aeternam gloriam consequlae.
D. I I I.Non. Mai. PLANCUS CICERONI. Is
HIs litetis scriptis, quae postea accidissent scire te ad remp. putaui pertinere. Sedulitas mea ut spero & mihi & reip. tulit fructum. Nanque assiduis internuntiis cum Lepido egi
ut omissa omni contentione, reconciliataque voluntate nostra, comum consilio reip.su curreret: se liberos,urbemque, pluris quam unum perditu abiectumque latronem putaret: obsequioque meo si ita saceret, ad omnes res abuteretur. Profeci itaque per Laterensem in
tertiuntium fidem mihi dedit se, Antonium si prohibere prouincia lita non potuisset, bello
A persecuturum. Me,ut Venirem,copiasque coniungerem rogauit:esque magis quod & An tonius ab equitatu firmus esse dicebatur:& Lepidus ne mediocre quidem equitanam habebat. Nam ctiam ex paucitate eius non multis ante diebus,decem qui optimi filerant ad me transerunt. Quibus rebus ego cognitis, cunctatus non sum in citriu bonorum cosiliorum: Lepidum adiuuadum putaui. Aduentus metis quid profecturus estet,vidi: vel quod equitatu meo persequi atque opprimere equitatu eius posscin .vel quod exercitus Lepidi eam parte.
quae corrupta est,& ab rep. alienata,& corrigere & coercere praesentia mel exercitus postem.
Itaque in Hisara flumine maximo, quod in finibus in Allobrogum,ponte uno die facto,
ad O I I. Id Mai. ex itum traduxi. Cum vcro mihi nuntiatum cssct L. Antonium prae missum cum equitibus & cohortibus, ad Forum Iulii venisse: fratrem cum equitum quatuor millibus ut occurreret ei misi ad U. Id.Mai. Ipse maximis itineribus cum IIII .legio nibus expeditis.& reliquo equitatu subsequar.Si nos mediocris modo sortuna resp. adiuuerit,& audaciae perditor v.& nostrae solicitudinis hic finem repericmus. Quod si latro praecognito nostro aduenni rursus in Italiam se recipere cc crit, Bruti erit Cilicium occurrere es: cui scio nec consilium, nec animum delaturum. Ego tamen, si id acciderit, fratrem cum
105쪽
inuitatu mitta qui sequatur Italia a vastatione defendat.Fac valeas,meque mutuo diligas.
NIHIL post hominum memoriam gloriosius nihil gratius ne trepore quidem ipso op
portunius accidere vidi quam tuas Plance literas. Redditae sunt enim frequeti senatu Cornuto , cum is frigidas sane & inconstanteis recitasset literas Lepidi: sub eas statim recitatae sunt tuae,non sine magnis quidem clamoribus. Cum rebus enim ipsis essent & studiis beneficu ist in remp.gratissimae tum erant grauissimis verbis ac sentcciis. Flagitare senatiis institit Cornutu ut referret statim de tuis literis:ille se con*derare velle.Cum ei magnum conuitis fieret cuncto a senatu quinque Tribb. pl.retuletiit.Seruilius rogatus rem dis halit .Ego 4 eam sentcntiam dixi cui sunt assensi ad unum. Ea quae fuerit,ex S.C.cognosces. Tu quanquam consilio non eges vel abundas potius, tamen hoc animo esse debes ut nihil huc -- cias: neve in rebus tam subitis, tamque angustis, a senatu consitum petendum putes. Ipse tibi sis senatus quocunque te ratio reip.ducet sequare.Cures,ut ante factum aliquod a te egrestum audiamus,Mbm futurum putarimus. Illud tibi Promitto:quicquid erit a te factu. id lenatum non modo ut fideliter sed etiam ut sapienter tactum comprobaturum.
ANTONI Us Id.Mai. ad Forum Iulii cum primis copiis venit: Ventidius bidui spa- . tio abest ab eo: lapidus ad Forum Voconii castra habet,qui locus a Foro Iulii quatuor &X X millia passiis abest: ibique me expectare constituit quemadmodum ipse mihi scripsit. Quia si omnia mihi integra, & ipse de fortuna seruarit,aecipio vobis Celeriter me negotiuex sententia coniecturiim. Fratrem meum assiduis laboribus, concuriationibusque cons ctum grauiter se habuisse antea tibi scripsi : sed tamen cum primum posse ingredi coepit, non magis sibi, quam resp.se conualuisse existimans, ad omnia pericula princeps esse non recusabat.Sed ego eum non solum hortatus sum, verum etiam coegi isto proficisci: quod ε& illa valetudine magis conficere se qu1m me iuuare posset in castris, de quod acerbissimo intaim Coss.remp.nudatam tali cive Praetore inurbanis officiis indigere existimabam. Quod siqui vestrum non probabit, mihi prudentiam in consilio desuisse sciat. non illi erga patriam fidelitatem. Lepidus tamen quod ego desyderabam,sicit,ut Appella ad me mitteret:quo oblide fidei illius & societatis in rep. administranda uterer. Stuvium milii suum L.Gcllius de tribus fratribus Segaviano prosauit, quo ego interprete nouissime ad Lepidii
sum usus .amicum eum resp.cognosse videor libenterque ei sum aestimonio,& omnibus e- γro qui bene merentur. Fac valeas,meque mutuo diligas, dignitatemque meam, si mereor, tuearis,sicut adhuc singulari cum beneuolentia fecisti. PLANCVS CIC1RONI. 18
QN ID in animo habuerim cum Lanius Neruaque discesserunt a me, & ex literis quas iei dedi. & ex ipsis cognoscere potuisti, qui omnibus rebus consiliisque meis interfuerunt. Accidit mihi quod homini pudenti,& cupido satisiaciendi resp.bonisque omnibus accidere soletivi consilium sequerer periculosum magis dum me probarem, quam tutum, quia habere posset obtrectationem. Itaque post diaeruum Legatorum cum binis continuis literis & Lepidus me ut venirem rogaret, & Laterensis multo etiam magis, prope implorans obtestaretur,non vllam rem aliam extimescens, quam eandem quae mihi quoque facit timorem, varietatem atque infidelitatem exemitus eius, non dubitandu putaui quin succur- Αrerem,meque communi periculo offerrem. Scicbam enim, de cautius illud erat consilium, expectare me ad Hisaram, dum Brutus traiiceret exercitum, & cum collega consentiente
sicut milites faciunt hostibus obuiam ire. Tamen siquid Lepidus bene sentiens detrimenti cepisset, hoc omne assignarum iri aut pertinaciae meae,aut timori videbam si aut hominem ostensum mihi coniunctum cum rep. non sublevassem: aut ipse a certamine belli tam necessarii me remouissem. Itaque potius periclitari volui si possem mea praesentia &Lepidum meri.& exercitum iacm meliore,quam nimis cautus videri. Solicitiorem certe hominem non suis contractis, neminem puto fuisse. Nam quaeres nullam habebat dubitation , si rexercitus Lepidi absit, ea nunc magnam agat solicitudinem, magnumque lubet casum.
106쪽
Mihi enim si contigisset ut prior occurrerem Antonio, non mincrculcs horam costitisset. tantum ego de mihi confido, Se sic perculsas illius copias, Ventidisque Mulioniς castra dea spicio.Sed non possum non exhorrescere siquid intra cutem subest vulneris:quod prius nocere potest,quam sciri, rarique possit. Sed certe uisi uno loco me tenerem, magnum periculum ipse Lepidus, magnum ea pars exercitus adira, quae bene de r .ssentit. Magnam ei. tiam perditi hostes actasionem sibi fecissent, siquas copias a Lepido abstraxissent. Quae si
aduenis meus represserit, agam gratias fortunae,constant quc meae quae ad hanc experientiam excitauit. Itaque ad X I I.Cal. Iun.ab Hilara castra moui: ponte tamen,quem in Hi-
sua secera castellis duobus ad capita positis resiqui:praesidiaque ibi firma posui,vi vcmenti Bruto exercituique eius sine mora transitus est et paratus. Ipse,ut spcro, diebus V III, quibus has literas dabam cum Lepidi copiis me coniungam.
δ A N A M gratiarum actionem te non de*derabam cum te re ipsa atque animo scirem esse gratissimum tamen Laedum est cnim iuit ea mihi perrucsida Sic enim vidi,quasi ea quae oculis cernutur, mea te amari. Dices,Quid anteat pcr equidem sed nun quam illustrius. Literae tuae mirabiliter gratae sunt scitatui cum rebus ipsis quae erant grauissimae. de maxime fortissimi animi, summique consilii: tum etiam grauitate sentcntiatuatque verborum. Sta mi Plance incumbe ut scili extrema perficias: in hoc erit summa &gratia de gloria. Cupio omnia reip.causa:sed mehercules in ea costruanda iam dcfatigatus,4 non multo plus patriae Lum,quam tuae gloriae: cuius maxima facultatem tibi Dii immortales ut spero dedere,quam complectere obsecro. Qui enim Antonium oppresserit, is hoe bellum teterrimum periculosissimumque confecerit. Vale.
IT A crant omnia quae istinc afferebantur,incerta,Vt quid ad te scriberem, non occilrreret.modo enim quae vellemus de Lepido, modo contra nuntiabantur. de te tamcn fama constans.nec decipi polle ncc vinci:quorum alterius sertum partem habet quandam alterum proprium est prudentiae tuae. Sed accepi literas a collega tuo datas Idib. Mai. in qui bus erat te adscripsisse a Lepido non recipi Antonium .Quod ait certius,si tu ad nos idem scripseris. sed minus audes isertasse propter inanem laetitiam literarum superiorum.Verum ut errarem.id Plance voluisti quis enim id essu citi sic decipi te non potuisse quis non vi- 4 det Nunc verd etiam iam erroris caula sublata est. Culpa cnim illa bis ad ciindem, vulgari reprehesa prouerbio est. Sin ut scripsisti ad collegam,ita se res habet omni cura liberali 1iimus nec tame erimus prius,quam Ita esse, Pu nos ieceris certior .Mea quidem ut ad te saepius scripsi haec sentetia est Qui resiquias huius tali oppi inerit,eum totius belli conficio
rem fore:quem te de opto cite.& confido hiturum.Studia mea erga te quibus certe nulla cile maiora potuerunt, tibi tam grata est quam ego putaui sine, minime miror, vchementerque laetor. tu quidem tu,si recte istic crit, maiora & graviora cognos s. I II I.Cal. Iun.
PvDERET me inconstantiae mearum litararum ii non Laec ex alicia a imitate pcnderent. Omnia feci,quare Lepido coniuncto ad remp. defendundam minore solicitudine vestra perditis resisterem.Omnia ei peteti recepi,& vltro pollicitus sum' scripsique tibi biduo anici confidere me bono lapido cile usurum,communique consilio talum administraturum.Credidi chirographis eius affirmationi praesentis Laterensis,qui tum apud me erati reconciliaremque me Lepido fidemque haberem orabat. Non licuit diutius bene deco sperare. Illud cate caui,& cauc , ne mea credulitate reip.summa saltatur Cum Hisaram i lu-' nam viro die, ponte cilccto, exercitum traduxissem, pro magnitudine rei celeritatem adhibens,quod petierat per literas ipse ut maturarem venire:praesto mihi fuit stator cius cum litaris quibus ne venirem denuntiabat de poste per se cta re negotium: interea ad Hilaram expectarem. Indicabo temerarium meum consilium tibi, nihilominus ire decreram existimans cum socium gloriae vitare. Putabam poste me nec de laude ieiuni hominis deliba re quicquam:& subesse tamen propinquis locis,ut si durius aliquid esset,succurrae Meriter
107쪽
possem. Ego non malus homo hoc suspicabar.At Latemisis vir sanctissimus suo chirographo mittit mihi literas meisque desperans de se, de exercitu, de Lepidi fide, querensque se , destitutum. in quibus aperte denuntiat, videam ne fallar: suam fidem solutam esse, resp.ne desim.exemplar eius cli rographi Titio misi. Ipsa chirographa omnia,& quibus credidi, de ea quibus fidem non habendam putaui, La uocis pio dabo perserenda,qui omnibus his interfuit rebus. Accessit es,ut milites eius,cum Lepidus concionaretur improbi per se,corrupti ctia per cos qui praesunt Canidios, Rufrenosque, & caeteros quos,cum opus erit, scietis, conclamarint viri boni pace se velle neque esse cum vilis pusnamros duobus iam C o S S. singularibus occisis tot ciuibus pro patria auussis,hostibus denique omnibus iudicatis bonisque publicatis: que hoc aut vindicarat Lepidus aut sanarat.Huc me venire,& duobus in exercitibus coniunctis obiicere exercitum fidelissimum auxilia maxima,principes Galliae. erouinciam cunctam,summae dementiae & temeritatis esse vidi:mihique si ita oppressias eialem, remque publica mecum prodidissem, mortuo non modo honore sed nusericordiam quoque Amturum. Itaque rediturus sum, nec tanta munera perditis hominibus dari posse sinam:vt exercitu locis trabeam opportunis, prouinciam tuear, etiam si ille exercitus d scierit,omniaque intcgra seruem,dabo opera,quoad exercitus huc summittatis parique scelicitate remp. hic vindicetis. Nec depugnare si occasio tulerit: nec obsideri, si necesse fuerit: unec mori si casus incidest pro vobis paratior fuit quisquam. Quare hortor te mi Cicero, exercitum huc traiiciedum quamprimum cures, & matures prius quam hostes magis com roborentur.& nostri perturbentur. In quo si teritas erit adhibita resp.in possessione victoriae deletis sceleratis permanebit. Fac valeas meque diligas. Fratrem meum tibi sortissimuciuem. & ad omnia paratissimum excusem literis, qui ex labore in febriculam incidit assiduam & satis molestam. Cum primum poterit istuc recurrere, non dubitabit ne quo loco resp.dest. Meam dignitarem commendatam habeas,rogo Concupiscere me nihil oportet: habeo te & amantissimum mea,& quod optaui,summae aut horitatis.Tu Videris,quantum a& quando tuum munus apud me velis esse. Tantum te rogo, in Hirtii locum me subdas,& ad tuum amorem,& ad meam obseruantiam. CICERO PLANCO. 22
IN TE & in collega omnis spes est. Diis approbantibus. Cocordia vestra quae senatui a declarata lit cris vestris est mirifice & senatus & cucta ciuitas delectata est.Quod ad me scripseras de re agraria si costilius senatus esset, ut quisque honorificciatissima de te sente iam dixisset eam secutus essem,qui certe ego fuissem. sed propter tarditatem sententiarum moramque renam,cum ea quae cosulebantur ad exitum non pemcniret,commodissimum mihi.Placoque fratri visum est uti co,quod ne nostro arbitratu componeretur,quis fuerit im-eedimento arbitror te ex Planci literis cognouisse.Sia sue in s. C.siue in caeteris rebus de- 41yderas aliquid: sc tibi persuade latum esse apud omneis bonos tui charitatem, ut nullum genus amplissimae dignitatis excogitari possit quod tibi non paratum sit. lateras tuas vehementer expecto,& quidem testis qualeis maxime opto. Vale.
PLANCVS CICERONI. 23N V N QI A M mehercules mi Cicero me poenitebit maxima pericula pro patria sub- tire du siquiὸ acciderit mihi a reprehensione temeritatis absim .Confiterer imprudentia me lapsum,si unqua Lepido ex animo Gedidissem.C REDULITAS ENIM error est magis, quam culpa:& quidem in optimi cuiusque mente facillime irrepit. Sed ego non hoc vitiopcnesum deceptus: Lepidum enim pulchre noram. Quid ergo est Pudor me, qui in bello maxime est periculosus hunc casum coegit subire. Nam si uno loco etan, verebar ne cui obtrectatorem vidcter & nimium pertinaciter Lepido offensus,& mea patientia etiam ale re bestu. Itaque copias prope in conspectum Lepidi Antoniique adduxi, quadrasitataque . millium passuum spatio relicto consedi:eo consilio, ut vel celeriter accedere,vel salutariter recipere me possem. Adiunxi hac in loco eligendo flumen oppositim vi ha rem in quo mora transitus esset: Vocontii sub manu ut essent, per quorum loca fideliter mihi pateret iter. Lepidus desperato adueni meo,quem non mediocriter captabat se cum Antonio con-
108쪽
iunxit ad O I I. l. Iun. eodemque die ad me castra mouerunt.viginti millia passuum cua sient,res mihi nuntiata AE. Dedi operam Deum benignitate,ut & celeriter me recipere, ν & hie dii cessus nihil fugae simile haberet,non miles vllus,non eques,non quicquam imp dunentoru amitteretur,aut ab illis seruentibus latronibus intaciperetur. Itaque prid. Non. Iun.omnes copias Hilaram traieci, ponitaque quos seceram, interrupi, ut spatium ad colligendum te homines haberent: & ego me inicina cum collega coniungerem, quem triduo cum has dabam literas expectabam. Lateresis nostri & fidem & animum in rempublicam
singularem semper fatebor . sed certe nimia eius indulgentia in Lepidum. ad haec pericula perspicienda seciteum minus sagacem.Qui quidem cum in fraudem se deductum videret.
manus quas iustius in Lepidi paniciem armasset sibi afferre conatus est. In quo casu tameis interpellatus & adhuc vivit,& dicitur victurus. sed tamen de hoc panim mihi certum est. Magno cum dolore parricidarum elapsus sum his: veniebat enim eodem furore in me quo in patriam incitati. Iracundias autem harum rerum recenteis habebant:quod Lepidum castigare non destiteram ut extingueret bellum:γω colloquia facta improbabat quia Legatos fide Lepidi missos ad me, in conspectum venire vetaueram: quod C. Catium Vestinum Trib. mil. missi im ab Antonio ad me cum literis exoeperam. In quo hanc capio voluptatem,qudd certe quo magis me petiuerunt, tanto maiorem his frustratio dolorem at-Η tulit.Tu mi Cicero, quod adhuc secisti, idem praesta: ut vigilanter neruoseque nos qui stamus in acie, subornes. Veniat Caesar cum copiis, quas habet firmissimas: aut si ipsum aliqua res impedit exercitus mittatur cuius ipsius magnum agimr periculum. Quicquid ali- quando futurum fuit in castris perditoriam contra patriam, hoc omne iam conuenit. Pro urbis vero salute cur non omnibus facultatibus,quas habemus utamur Qtiod si vos istic non defueritis, prosccto quod ad me attinet, omnibus rebus abunde resp. satistaciam. Tequidem mi Cicero in dies mehercules habeo chariore: solicitudincique meas quotidie ma ε gis tua merita exacuut, ne quid aut ex amore aut ex iudicio tuo perdam opto ut mihi liceat iam presenti pietate meorum officiorum tua beneficia tibi facere iucundiora. V III. Id. Iun.Cularone.ex finibus Allobrogum.
PLANCVS IMP. COS. DESIG. S. D. CICERONI. rq
FACERE non possum quin in singulas res meritaque tua cibi gratias agam. Sia mehercule iacio cum pudore. Neque enim tanta necessitudo,quantam tu mihi tecum esse voluisti. desyderare videtur gratiarum actione. Ncque ego lubeter pro maximis tuis beneficiis tam vili munere defungor orationis: & malo praesens obseruantia,indulgentia, assiduitate memorem me tibi probare. Quia si mihi vita contigerit, omneis gratas amicitias, atque etiam pias propinquitates, in tua obseruantia indulgentia, assiduitate vincam. Amor enim mus ac iudicium de me, utrum milii plus dignitatis in perrimum an voluptatis quotidie sit allaturus non facile dixerim. De militum commodis suit tibi curae: quos ego non potentiae meae causa nihil enim me no salutariter cogitare sciviornari volui a senatu. sed primum quod ita meritos iudicabam:deinde quod ad omnes casus coniunctiores resp.esse volabam: nouissime,ut ab omni omnium solicitatione auersos eos taleis vobis praestare possem quales adhuc luemni. Nos adhuc hic omnia integra sustinuimus. Quod cosilium no strum. etsi quanta sit auiditas hominum snon sine causa) talis victoriae scio: tamen vobis
probari spero. Non enim siquid in his exercitibus sit offensum magna subsidia resp. habet
y expedita quibus subito impetu ac latrocinio Parricidarum resistit. pias vero nostras notas tibi esse arbitror. In castris meis legiones sunt veteranae tres:tyronum vel luculetissima ex omnibus una. in castris Bruti una veterana legio:altera bima: to tyronum . ita uniuersus cxoecitus numero amplissimus est firmitate exiguus. uantum autem in acie tyroni sit committendum nimium sepe expertum habemus. Ad hoc robur nostrorum exercituum,
siue uicanus exercitus, qui in veteranus, siue Caesaris accessisset, aequo animo summam remp.indiscrimen deduceremus. Aliquanto autem propius este,quod ad Cesarem attinet, is videbamus. Nihil destiti eum literis hortari.neque ille intermisit affirmare se sine mora venire, interim auersum illum ab hac cogitatione ad alia consilia video se contulisse.Ego
109쪽
tamen ad eum Furnium nostrum cum mandatis literisque misi, squid Arte proficere posset. Scis tu mi Cicero, quod ad Cesaris amorem attinet, secietatem mihi ei se tecum, vel quod in familiaritate Caesaris vivo illo,iam tueri eum, diligere Lit mihi necesse:vel quod ipse quoad ego nosse potui, moderatissimi atque humanissimi suit sensus:vel quod ex tam inligiti amicitia mea atque Canaris, hunc filii loco de illius de vestro iudicio substitutum non proinde habere turpe mihi videtur.Sed quicquid tibi scribo, dolenter mehercule magis quam inimice facio.Quod vivit Antonius hodie.quod Lepidus una est,quia exercitus qhabent non contemnendos quod sperant, quod audent, id omne Caesari a Unim referre rotant. Neque ego superiora repetam. sed ex eo tempore,quo ipse mihi professus est se venire si venire voluisset,aut oppressum iam bellum esset aut in auersissimam illi Hispaniam
cum detrimento eorum maximo detrusum.Quae mens eum aut quorum consilia a tanta
gloria sibi vero etiam necessaria ac salutari auocarit, & ad cogitationem consulatus bini itiis summo cum terrore hominum.& insulsa cum efflagitatione tramiterit, exputare non possum. Multu in laac re mihi videntur necessarii eius de reip. de ipsus causa proficere pos- is 1 e. plurimit,ut puto,iu quoque: cuius ille tanta merita habet,quata nemo praeter me. Nunquam enim obliviscar, maxima ac plurima me tibi debere. De his rebus ut exigeret cum eo Furnio mandaui. Quod si quitum debeo habuero apud mm authoritatem,plurimum ipsum iuuero. Nos interea duriore conditione bellu sustinemus quia neque expeditissima dimicationem putamusmeque tamen resegiendo commissuri sumus aut maius detrimentum resp.accipere possit.Quod si aut Caesar se respexerit,aut Africanae legiones Meriter venerint. 1ccuros vos ab hac parte reddemus. Tu, ut instituisti, me diligas rogo, proprieque tuum esse tibi persuadeas. V.Cal.Sext.ex castris.
SI INΤΕ RES T, id quod homines arbitrantur reipublicae te, ut instituisti atque se- icisti, nauare operam rebusque maximis, quae ad extinguendas reliquias belli pertinent, interessemihil videris melius neque laudabilius, neque honestius facere posse. Istamque operam tuam, nauitatem,animum in remp.cclcritati Praeturae anteponciadam censeo. Nolo enim te ignorare, quantam laudcm consecutus sis .mihi crede proximam Planco, idque ipsius Planci testimonio. praeterea sania scientiaque omnium. Quamobrem siquid etiam operis tibi nunc restat, id maximo opere censeo persequendum. Quid enim honestius aut quid honesto anteponcndum Sinautem satistacium resp. putas, letiter ad comitia, quum 4 mature futura sunt,uenicdum censeo: dummodo nequid haec ambitiosa festiriatio aliquid imminuat citas gloriae quam consecuti sumus. Multi clarissimi viri cum reip. darent op ram, annu petitionis suae non obierunt.Quod co facilius nobis est quod non est annus lite tibi destinatus:ut si AEdilis suisses post biennium tuus annus esset. Nunc nihil praetermi tere vide re usitati de quasi legitimi temporis ad petendum. Video autem Planco Cos. etsi etiam stae eo rationes expeditas haberes, tamen spledidiorem petitionem tuam si ni do ista ex sententia consecta essent. Omnino plura me scribere, cum tuum tantum consi- χlium iudiciumque sit arbitrabar non ita necesse: sed tamen sentetiam meam tibi ignotam esse nolebam. Cuius hac est summa, ut omnia te metiri dignitate malim,quam ambiti ne: maiorumque fructum ponere in perpetuitate laudis, quam in celeritate Praeturae. Haec eadem locutus sum domi meae adhibito fratre meo, de Cecina de Calvisio studiosissimis tui cum Dardanus libertus tuus interesset:omnibus probari videbatur oratio mea:sed tu optime iudicabis.
M. CICERO S. D. C. F U R N Io. 26
LECTIs tuis lite is quibus declarabas aut omittendos Narbonenses,aut cum pericu illa dimicandum. illud magis timui quod vitatum non moleste sero. Quod de Placi de Bruti concordia scribis,in eo ves maximam spem pono victoriae.De Gallorum studio, hos aliquando cognoscemus,ut scribis cuius id opera maxime excitatum sit. sed iam mihi re dejcognouimus. Itaque iucundissimis tuis literis stomachatus sum in extremo. Scribis Gnim, Si in Sextile comitia,cito te: sin iam cosecta citius, ne diutius cum periculo simus sis.
110쪽
O mi Furni,quam tu tuam causam non nosti qui alienas tam facile discas : Tu nunc can di datum te putas.& id cogitas .ut aut ad comma curras: aut si iam consecta.domi tuae sis. ne cu maximo periculo,u scribis,stultissimus sis Non arbitror te ita sentire. omittis enim tuos ad laudem impetus noul .Quod si,ut scribis,ita sentis: non magis te quam de te iudi cium reprehendo meum. Te adipiscendi magistratus leuissimi & diuulgatissimi. si ita adi piscare ut plerique pra *ropcra festinatio abducet 1 tantis laudibus, quibus te omnes in caelum iure de vere serui Scilicet id agitur,virum hac petitione an proxima Pr.fias, non ut ita de rep. mereare, omni honore ut dignissimus Iudiceae Vtrum nescis quam alte ascenderis , an pro nihilo id putas)Si nescis,libi ignosco:nos iii culpa sumus. sin intelligis:vlla tibi est Praetura vel ossicio quod pauci: ves gloria quam omnes sequutur,dulcior Hac de re de ego ad Calvisius homo magni iudicii, tuique amantissimus,ae accusamus quotidie. mitia tamen quum ex his pendes,quantum sacere postumiis,quod multis de causis reipub.arbitramur conducere in Ianuarium mensem protrudimus.Vince igitur de vale. CICERO LEPIDO SAM 27
v o D mihi pro summa erga te beneuolentia magnae curae est, ut quam amplissima dignitate sis, moleste tuli, te Mnatui gratias no egisse, cum estes ab eo ordine ornatiis summis honoribus.Pacis inter ciues conciliandae te cupidum este laetor.eam si , seruitute seiungis, consules Se rei p.& dignitati tuae. sin ista pax perditum hominem in possessionem impotetissimi dominatus restitutura est,hoc animo scito omnes sanos,ut morae struituti anteponant. Itaque sapientius meo quidem iudicio facies, si te in istam pacificatione non in-- terpones,quae neque Senami, neque Populo, neque cuiquam bono probatur. Sed haec audies ex aliis aut certior fies literis.Tu pro tua prudentia,quid optimum factu sit,videbis.
V A M vellem ad illas pulcherrimas epulas me Id. Mart.inuitassest reliquiarum nihil haberemus. At nunc cum his tantum negotii est,ut vestrum illud diuinum in remp. beneficium nonullam habeat queresam .Quod vero a te viro optimo seductus cst tuoque beneficio adhuc vivit haec pestisanteriau, quod mihi vix fas est, tibi subirascor. Milii enim negotii plus resiquisti viai, quam praeter me omnibus. Vt enim primum post Antonii foediiii mum discessum Senatus haberi hiare potuit, ad illum animum meum reuerti pristinum,
quem m cum ciui acerrimo patre tuo in ore Se amore semper habuisti. Nam cum Senatu ad X lII.Cal. Ian.Tribb.pl.vocavissent,deque alla re inferrent,totam remp.sum complexus, Usque acerrime, Senatumque iam languentem & dcsessum ad pristinam virtutem consuetaidinemque reuocaui, magis animi quam ingenii viribus. Hic dies meaque contentio atque actio spem primum Pop. Ro.attulit libertatis recuperadae. Nec voeo ipse postea tempus ullum intermisi de rep.non cogitandi solum,sed etiam agendi. Quod nisi res urbanas actaque omnia ad te perferri arbitrarer ipse perscriberem:quanquam eram maximis occupationibus impeditus. Sed illa cranosces ex aliis: a me pauca.& ea summatim. Habemus γ fortem Senatum Consulares partam timidos, partim male sentientes. Magnum damnum factum est in Seruio: L.Caesar optime sentitised quod auuculus est,non acerrimas dicit sententias: C O S S.egregii praeclarus D.Brutus:puer egregius Caesar,de quo spero equidem reliqua. hoc vero certum habeto, nisi ille veteranos ccleriter conscripsisset, legionesque duae de exercitu Antonii ad esus se authoritatem cotulissent, atque is oppositus esset terror Antonio. nihil Antonium sceleris, nihil crudesitatis praeteriturum fuisse. Haec tibi.etii audita esse arbitrabar,volui tamen notiora esse.Plura scribam si plus otii habuero
DE MEO studio erga salutem de incolumitate tuam, credo te cognosse ex literis tuorum,quibus me cumulatissime sati siccisse certo scio.nec his concedo, quanquam sunt sin gulari in te beneuolentia ut te saluum malint quam ego. Illi mihi necesse est concedant ut
tibi plus quam ipsi hoc tepore p esse possim: quod quidem nec desiti facere nec desista:& iam in maxima in seci,&fundameta ieci saluus tuae.Tu fac bono animo magnoque sis, meque tibi nulla re defuturum esse confidas. n.Non .Quint.