장음표시 사용
131쪽
dere cogar . valde laboro. Nam si potuissem quam ex ram pecuniam uniuersam mittere postularem ut milii successcretiir. Nunc quod Cassio dedi, quod Trebonii morte amisimus, quod etiam crudelitate Dolabesiae, aut perfidia eorti qui mihi fidem reiquepub. non praestiterunt id consequi & reficere volo. Quod aliter no potest fieri, nisi spatium habuero. id ut per te consequar, velim,vi solet.tibi curae sit. Ego me de rep.puto esse meritum,ut noprouinciae istius beneficium expectare debeam: sed tantum,quantu Cassius & Bruti,no s sum illius saeti periculique societate sed etiam huius temporis studio & virtute. Primus i, nim No leges Antonias frigi: primus equitatum Dolabellae ad rempublica traduxi, Cassioque tradidi' primus desinus habui pro salute omnium contra coniurationem stactatio sinam: solus Cassio & resp.Syriam exercitusque,qui ibi erant,coniunxi. Nam nisi ego tantam periiniam tantaque praesidia, & tam celeriter Cassio dedissem, ne ausus quide esset ire in Syriam: & nunc non minora pericula reip. a Dolabesta instarent, quam ab Antonio. Atque haec omnia is seci, qui sodalis & familiarissimus Dolabellae eram, coniunctissimus sanguine Antoniis prouinciam quoque illorum benescio habebam,sed - tata is omnibus meis bellum primus indixi. Haec etsi adhuc non magno opere mihi tulissestu in animaduerto tamen non despero: nec defatigabor permanere no solum in studio libertatis, sed etiam in labore & periculis. Attamen si etiam aliqua gloria iusta & merita
prouocabimur, natus,& optimi cuiusque officiis, maiore cum authoritate apud caeteros erimus,& plus prodesse reip poterimus. Filium tuum,ad Brutum cum veni, videre non
pomi ideo quod iam in hiberna cum equitibus erat prosectus. sed mediussidius ea esse eum opinione,& tua & ipsius,& in primis mea causa gaudeo. Fratris enim loco mihi est,qui ex iste natus, taeque dignus est. Vale. D. III I.Cal. Iun.rirgae.
P. LENTULUS P. F. PROR PROPR. S. D. COSS. PRAET T. TRIBB. PL. SENA T VI, P. P L E BI Q U E R.
S.V.L.V. V. B. E. V.Scelere Dolabellae oppressa Asia in proximam prouinciam Macedoniam praesidiaque resp.quae M.Bru.V.C. tenebat,nae contuli:& id egi,ut per quos celerrime postent, Asia prouincia, vectigaliaque in vestram potestate redigerentur. Quod cum pertimuisset Dolabella vastata prouincia,correptis vectigalibus, praecipue ciuibus R. omnibus
crudelissime denudatis ac diueditis,cellariusque Asia excessisset quam eo praesidiu adduci potuisset:diutius morari aut expectare praesidium no nccessse habui: & quamprimum ad meuosseium reuertenta mihi esse existimavi, ut & reliqua vectigalia exagerem, & quam depo- lui pecunian colligerem:quicquid in ca correptii esset,aut quorum id culpa accidisset, cognoscerem quaprimum, & vos de omni re sacerem certiores. Interim cu per insulas in Aias iam nauiganti mihi nunciatii rict classem Dolabellae in Lycia esse, Rhodi6sque miles,
complureis instructas & paratas in aqua habere, cum his nauibus quas aut mecum addu- xeram, aut comparauerat Patiscus Proq. homo mihi ciim similiaritate, tum etiam sensibus in rep. coniunctissimus, Rhodum inuati confisus authoritate vestra,f.que C.quo hostem Dolabellam iudicaratis, foedere quoque quod cum his M. Marcello, Seruio S ulpicio
renouatum erat, quo iurauerant Rhodii eosdem hostas se habituros quos s. P .Q .R. Quae γres nos vehementer letalit. tantum enim absuit ut illorum prasdio nostram firmaremus classem, ut etiam a Rhodiis urbe,portu,statione, quae ex tra Vrbem est, meatu, aqua denique prohiberentur nostri militesmos vix ipsi singulis cum nauigiolis reciperemur. Quam indignitatem diminutionemque malesatis non ibium iuris nostri, sed etiam imperii poeulique Romani,idcirco tulimus quod inter piis literis cognoranaus Dolabesiam,s de sperasset de Syria, AEgyptoque quod necesse erat fieri in naucis cum omnibus suis latroni
bus atque omni pecunia conscendcre Me paratum, Italiamque petere. Idcirco etiam naues onerarias, quasit rivisior nulla erat duum millium amphonim contractas in Lycia a classo eius obsideri. Huius rei timore, P. C.'rcitus,iniurias perpeti,& cum contumelia etiam n stra omnia prius experiri malui. Itaque ad illorum voluntatem introductus in urbem, &in Senatum corum, quatridit clatissime potui causam resp. egi: periculiamque omne,
quod instaret, si ille latro cum suis omnibus naueis conscendisset,exposui. odios autem
132쪽
tanta in prauitate animaduerti ut omiacis firmiores Putarent, quam bonos: ut hanc coli. cordiam & inspirationem omnium ordinum ad deteiadendam libertatium, propense nonii crederent esse facta ut patientiam Senatus,& optimi cuiusque manere etiam nunc confiderent,nec potuisse audere quenqua Dolabellam hostem iudicare: ut denique omnia, quae improbi fingebant,magis vera existimaret, quam quae vere facta erant,& a nobis docebam tur.Qua mente etiam ante nostrii aduentum,post Trebonii indignissimam caedem, caeteraque tot, tamque neptiaria facinora, binae protectae erant ad Dolabellam legationes eorti.& quidem nouo exemplo cotra lcges ipsorum, prohibentibus iis qui tum magistratus gerebant. Haec siue timore ut dictitat inde agris quos in cotinenti habent, siue iurore.siue pa-
is cientia paucorum, qui & antea pari columesia viros clarissimos affecerant, & nunc maxi mos magistratus gerentes, nullo exemplo,neque vcstra ex parte, neque nostro praesentium.
neque imminenti Italiae, urbique nostrae periculo, si ille parricida cum suis latronibus ni uibus ex Asia Syriaque expulsus Italiam Triisset, deri cu facile possent, noluerunt.Nonnullis etiam ipsi magistratus veniebat in suspicionem,dctinuisse nos.& demorati esse dum classis Dolabellae certior fieret de aduentu nostro.Quam suspicionem insecutae res aliquot auxerunt: maxime quia subito ex Lycia Sext. Marius & C.Titius Legati Dolabellai u classe discesserunt navique longa profugerunt,onerariis relictis,in quibus colligendis non nitis nimum teporis laborisque consumpsicrunt. Itaque cum a Rhodo cum quas habueramus,
nauibus in Lyciam venissemus,naucis onerarias recapimus dominisque resiminuisudemque, quod maxime verebamur, ne possct Dolabella cu suis latronibus in Italiam vcnire, timere desimus : classem fugiente persecuti sumus usque Sidam, quae extrema regio est prouinciae meae. Ibi cognoui partem nauium Dolabellae diffugisse, reliquas Syriam Cypramque petiisse.Quibus disiectis,cu scirem C.Cassii singularis ciuis & ducis classem maximam fore praesto in Syriam ad incit officium reuertudaboque opera ut nacum studuim, diligen-
tiam vobis P.C.rcique pub.praesta'. pecuniamque quamaximam potero, &quamcesciri me cogam, omnibusque rationibus ad vos mittam. Si percurrero prouinciam, S cognouero
qui nobis & reip.fidem praestiterunt in conseruanda pecunia a me deposita, quique scelere vltro deserentes pecuniam publica hoc munere societatem facinorum cum Dolabella inierunt .faciam vos certiores. De quibus,si vobis videbitur,si ut meriti sunt, grauiter confli- tueritiς nosque vestra authoritate firmaueritis: facilius & reliqua exigere vectigalia. & cxacta seruare poterimus. Interea quo commodius vectigalia tueri, prouinciamque ab iniuriau defendere possim, praesidium voluntarium necessariumque comparaui. His literis scriptis, milites circiter x x x, quos Dolabesta ex Asia conscripserat e Syria segientes in Pamphyliam venerunt .hi nuntiauerunt Dola tam Antiocheam, quae in Syria est,ueniss): no re- caeptum , natum esse aliquoties vi introire, repulsum semper esse mira magno suo detri mento . Itaque centum circiter amissis, agris resictis, noctu Antiochea prolugisse Laodiceam versus. Ea nocte omneis fere Asiaticos milites ab eo discessisse: ex his ad octingentos Antiocheam rediisse. & se iis tradidisse qui a Cassio relicti, urbi illi praeerant: caeteros per Amanum in Ciliciam descendisse:quo ex numero se quoque esse dicebant: Cassium autem cum suis omnibus copiis nuntiatum esse quatridui iter Laodicea absuisse tum,cum Dola bella eo tenderet. Quamobrem opinione celerius confido i eratissimum latronem Poe- .nas daturum. IIII.Non. Iun. Pergae. TREBONIUS CICERONI s. is
S. V. B. Athenas veni ad X I. Cal. Iun. atque ibi quod maxime optaba, vidi filium tuli deditu optimis studiis summaque modestiae fama. Qua ex re qua tam Voluptate caeperim,
scire potes etiam me tacente.no enim nescis quanti te faciam, & quam pro nostro veterrimo,verissimoque amore omnibus tuis etia minimis comodis, non moὸo tam bono gaudeam.Noli putare mi Cicero me hoc auribus tuis dare. nihil adolescete tuo atque adeo nostro nihil enim mihi a te potest esse seiunctuὶ aut amabilius omnibus iis qui Athenis sunt
. est:aut studiosius eam artium quas tu maxime amas,hoc est optimam. Itaque tibi quod vere facere possum,litater quoque gratulor,nec minus et i nobis:quod eum, que necesse craI
133쪽
ii. Ad C. Cassium,& Caeter OS.
dii aere qualiscunque esset. talem habemus ut libenter quoque diligamus. Qui cum mihi in sermone iniecisset se velle Asiam visere non modo inuitatus,sed etiam rogatus est a me, ut id potissimu nobis obtinentibus prouinciam faceret. Cui nos & charitate de amore tuu officiu praestaturos non debes dubitare. Illud quoque erit nobis curae,ut Cratippus una cum si ne putes in Asia se iatu illum ab iis studiis in quae tua cohortatione incitatus futura. Nam illum paratum ut video.& ingressum pleno gradu, hortari no intermittemus,quo rin dies longius discendo exeroendoque se procedat. Vos quid ageretis in rep. in has literas dabam, non scieba. Audiebam quaedam turbulenta,quae scilicet cupio esse falsa: ut aliquando otiosa libertate fruamur,quod vel minime mihi adhuc contigit. Ego tamen nactus in nauigatione nostra pusillum laxamenti concinnavi tibi munusculum ex instituto meo:& di .cum magno nostro honore a te dictu, clusi, de tibi infra subscripsi. In quia bux versiculis si tibi quibusda verbis videbor: turpitudo personae eius, in qua liberius inuehimur, nos vindicabit. Ignosces etiam iracundiae nostrae, quae iusta est in eiusmodi & homines de ciues.Deinde qui magis hoc Lucilio licuerit assumere libertatis quam iis nobis cum etiam si odio par suerit in eos quos lauit, tamen certe non magis dignos habuetit,in quos tanta libertate verborum incurreret. Tu sicut mihi pollicitus es adiuges me quamprimum ad tuos sermones. Nanque illud non dubito,quin siquid de interitu Caesa
ris scribas non patiaris me minimam partem, te rei & amoris tui ferre. Vale,& nratrem meosque tibi commendatos habe. D. V III. Cf.Pin. Athenis.
CICERO S. D. CORNIFICIO COLLEGAE. II
G RAT A milia vehementer est memoria nostri tua, quam significasti litetis: quam ut i conserues non quo de ma costantia dubitem,sed quia mos est ita rogandi)rogo. Ex Syria nobis tumultuosiora quaedam nuntiata sunt: quae quia tibi sunt tropiora quam nobis tua me causa magis mouent,quam mea. Romae summum otium est sed ita, ut malis salubre aliquod de honestum negotium: quod spero Are,video id curae esse Caesari. Me scito.dum tu absis, quasi occasionem quadam de licentiam nactum,scribere audacius:& caetera quide fortasse,quae etiam tu concederes. sed proxime scripsi de optimo genere dicedi.in quo saepe suspicatus sum te a iudicio nostro sic sciliat,ut doctum hominem a non indocto, paulu- .lum dissidere.Huic tu libro maxime velim ex animo si minus,gratiae causa. Sagere. Dicam tuis,ut eum,si velint describat ad aeque mittant. Puto enim.etiam si rem minus probabis. tame in ista solitudine quicquid a me profectu sit iucundum tibi sore. Quod mihi existimationem tuam,dignitatemque commendas,facis tu quidem omnium more: sed velim sic existimes, me cum amori, quem inter nos mutuum esse intelligam, plurimu tribuam, tu de summo ingenio, & de studiis tuis optimis, & de spe amplissimae dignitatis ita
iudicare, ut neminem tibi anteponam,comparem paucos. CICERO S. D. CORNI FIGIO COLLEGAE. 18
Qv o D extremum fuit in ea epistola quam a te proxime accepi ad id primum respon- ,
de . Animum advorti enim hoc vos magnos oratores facere nonnunquam. Epistolas inquiris meas:ego autem nunquam,cum misi denuntiatum rect a tuis ire aliquem, non dedi .Quod mini videor ex tuis literis intelligere, te nihil commissurum esse temere, nec ante quam scisses quo iste nescio qui Caecilius Bassiis erumpreet, quicquam tarti constitutu- rum:id ego de speraram prudentia tua fretus:& ut confiderem,secerunt tuae gratissimae multi litem. Idque ut facias quas issime ut de quid tu agas.& quid agatur scire possim,&
tiam quid acturus sis valde te roso.Etsi periniquo patiebar animo te a me digredi: tamen . eo tempore me consolabar, quod & in summum otium te ire arbitrabar, & ab impendentibus magnis negotiis dis ere. Utrunque contra accidit. Istic enim bellum est exortum, hic pax consecuta: sed tamen eiusmodi pax in qua si adesses,multa te non delectaret ea tamen,quae ne ipsum Caesarem quidem delectant. Bellorum enim ciuilium hi semper exitus sunt ut non ea solum fiant quae velit victor, sed etiam ut his mos gerendus sit quibus adiutoribus sit parta victoria.Equidem sic iam obdurui ut ludis Caesaris nostri animo aequio
fimo viderem T.Plancum, audirem Laberii & Publii poemata. Nihil mihi tam deesse sci-
134쪽
to. quam qui cum hac familiariter docteque rideam. Is tu eris, si quamprimum veneris. Quod ut facias,non mea solum, sed etiam tua interesse arbitror.
LIBENT IssIM E legi tuas literas: in quibus iucundissimu mihi ibit quod cogno ut meas tibi redditas esse.Non enim dubitabam quin eas lubenter lecturus csses: verebar ut redderentur. tum quod est in Syria,Syriamque prouinciam tibi tributa esse a Caesare,ex tuis literis cognoui.eadcni rem tibi volo bene de sceliciter euenire. Quod ita fore confido, fictus de industria de prudentia tua. Sed de Parthici belli suspicione quod scribis, sanὸ me commouit.Quantu copiarum haberes,cum ipse coniectiara consequi poteram,tum ex tuis literis cognoui. Itaque opto ne se illa gens moueat hoc tepore dum ad te legiones hae per- . ducantur quas audio duci. Quod si pares copias ad confligendum non habebis non te fugiet uti consilio M. Bibuli, qui se oppido munitissimo & copiosissimo tandiu renuit quandiu in prouincia Parthi filerui. Sed haec melius ex re & ex tepore constitues. Milii quidem usque curae erit quid agas, du quid egeris sciero. Literas ad te nunqua habui cui dare quin dederim. Α te ut idem facias, tonia primisque ut ita ad tuos scribas,ut me tuu sciant esse.
O R A T AE mihi tuae literat, nisi quod Sinuessanum diuersoriolum contempsisti. Qua quidem columeliam villa pusilla iniquo animo sere nisi in Cumano Si Popeiano reddideris hi πιναν.Sic igitur facies,meque amabis,&scripto aliquo laces . Ego enim respondere facilius possum,quam prouocare.Quod si,ut es,cessabis,lacessam: nec tua ignauia etiam inertiam asseret. Plura otiosus.Haec cum essem in Senam,exaraui. CICERO CORNIFICIO. 2IC. ANICIVS familiaris meus,vir omnibus rebus ornatus, negotiorum suoriam causa legatus est in Africam legatione libera: eum velim rebus omnibus adiuves, operamque des ut quam comodissime tua negotia conficiat. In primisque quod ei charissimum est .dignitatem eius tibi commendo, taque a te peto, quod ipse in prouincia facere sum solitus non rogatus.ut omnibus Senatoribus lictores darem:quod idem accepera & cognoueram a summis viris tactitatum. Hoc igitur mi Cornifici facies' caeterisque rebus omnibus, eius dignitati ,resque,si me amas,consules erit id mihi gratissimum.Da operam ut valcas.
Nos hic cum homine gladiatore omnium nequissimo Collega vestro Antonio bellugerimus:sed non pari conditione contra arma verbis. At etiam de te concionatur,ncc impune nam sentiet quos lacessierit. Ego autem acta ad te omnia arbitror perscribi ab aliis Iame futura debes cognoscere.quorum quidem non est dissicilis coniectitra. Oppressa omnia sunt: nec habent ducem boni: nostrique longe gentium absunt: Pansa & sentit bene.& loquitur sortit Hirtius noster tardius coualescit.Quid triti irii sit plane nescio. Spes tamen una est, aliquando Pop.Rom.maiorum similem sere. Ego certe reip.non deero: de quicquid acciaerit a quo mea culpa absit animo sorti seram. Illud prosecto quoad potero, tuam famam de dignitatem tuebor.Ad X II I.Cal. Ian. Senatus frequens milii est assensus, cum de caeteris rebus magnis de necessariis, tum de prouinciis ab iis qui obtinerent, retinendis neque cuiqua tradendis,nisi qui ex S.C. successisset. Hoc ego cum rei p.causa censui, tum mehercule in primis retincta dignitatis tuae. uaobrem te amoris nostri causa rogo. resp.causa hortor Vt ne cui quicqua iuris in tua prouincia esse patiare: atque ut omnia res ras ad dignitate,qua nihil esse potest practantius. re tem agam,ut necessitud rostra postulati in Sempronio si meis literis obaeperasses,maxima ab omnibus laudem adeptiis esses. Sed illud At praeteriit Si leuius est. Haec magna res est.Fac ut prouincia retineas in porestatere . Plura scripsissem,nisi tui sistinarent.itaque Cherippo nostro me velim excuses. Vale.
OMNEM conditionem imperii tui statumque prouinciae mihi demonstrauit Stratorius.O multa intolerabilia locis omnibus.Sed quo tua maior dignitas, quae tibi acciderunt minus sereti.Neque enim quae tu propter magnitudine de animi de ingenii moderate I .iiii.
135쪽
fers.i te non ulciscenda sunt,etiam si non sunt dolenda. d haec posterius. Rerum urbanarum acta tibi mitti certo scio.quod ni ita putarem,ipse perscriberem in primisque Caesaris Octauiam conatu, te quo multitudini fictum ab Antonio crimen videtur,ut in pecuniam adolescentis impetum taceret. Prudentes autem & boni viri, de credunt fictum & probant. Quid quaeris magna spes est in eo.nihil est quod non existimemr laudis de gloriae causa sa- cturus. Antonius autem noster familiaris,tanto se odio esse intelligit,ut cum interiectores suos domi comprehenderit, rem proferre non audeat. Ad V I I. IV. Oct. Brundisum erat proscctus obuiam legionibus Maccdonicis IIII, quas sibi conciliare pecunia cogitabat, easque ad urbem adducere, de in ceruicibus nostris collocare. Habes Armam resp.si in castris potest esse resp.in qua tuam vicem saepe doleo, qubd nullam partem per aetatem sanae de saluae reip.gustare potuit b. Atque antehac quidem sperare saltem licebat: nunc etiam id ereptum est. Quae enim est spes,cum in concione dicere ausus sit Antonius, Cannutium a- νpud eos locum 1 bi quaerere, quibus se saluo locus in ciuitate esse non posset Equidem &haec.& omnia quae homini accidere possitiit sic tero,ut philosophiae magnam habeam gratiam quae me non modo a solicitudine abducit,sed etiam contra omneis fortunae impetus armat : tibique idem censeo faciundum,nec a quo culpa absit, quicquam in malis numerandum.Sed hac tu melius. Stratorium nostrum cum semper probassem,tum maxime in tuis rebus summam eius fidem, diligentiam, prudentiamque cognoui. Da operam ut valeas:hoc mihi gratius facere nihil potes.
CICERO CORNIFICIO S. 2ψEGo nullum locum praetermitto nec enim debeo non modo laudandi tui. sed ne os inandi quidem. Sed mea studia erga te de ossicia malo tibi ex tuorum literis, qu ni ex messesse nota. Te tamen hortor ut omni cura in remp. incumbas .hoc est animi, hoc est ingenii tui hoc cius spei quam habere debes amplificandae dignitatis tuae.Sed hae de re alias ad te pluribus .cum enim haec scribebam,in expectatione erant omnia. nondum Legati redierat, quos Senatus non ad pacem deprecandam, sed ad denuntiandum bellum milerat, nisi Logatorum nuntio paruisset.Ego tamen Vt primu occasio data est, meo pristino more remp. defendi: me principem Senatui populoque R .proscitus sum: nec postea, quam suscepi cau- Αsam libertatis, minimum tempus amisi tuendae salutis, libertatisque communis. Sed haee quoque te ex aliis malo.T. Pinarium familiarissimum meum, tanto tibi studio coninici do ut maiore non possim.Cui cum propter Onancis virtutes tum etiam propter studia cimunia sum amicissimus. Is procurat rationes negotiaque Dionysii nostri quem& tu multum amas,& ego omnium plurimum Ea tibi ego non debeo commendare: sed commen do tamen. Facies igitur Vt ex Putarii gratissimi hominis literis tuum de erga illum, de erga Dionysium studium perspiciamus.
LIBERALI Bus literas accepi tuas,quas mihi Cornificius altero vicesimo die, ut idicebat reddidit.Eo die non fuit Senatus, neque postero. Quinquatribus frequenti Senatu causam tuam egi non invita Minerua.Etenim eo ipso die Senatus decreuit,ut Minerua nostra ciistos urbis,qua turbo deiecerat,rcstitueretur. Pansa tuas literas recitauit. Magna Se natus approbatio consecuta est cum summo gaudio de ostensione Minotauri, id est Calui sit de Tauri. Factum de te S.C.honorificiim. Postulabatur autem etiam illi notarentur: sed Pansa clementior. Ego mi Cornifici quo die primum in spem libertatis ingressi is sum. δὸcimctanti us caeteris ad X III.Cal. Ian.fundamenta ieci rei p. ipso die prouidi multum, atque habui ratione dignitatis tuae. Mihi enim est assensus Senatus de obtinendis prouinciis. Nec vero postea destiti labefactare eum qui summam tua iniuria contumesiaque resp. prouinciam assens obtinebat. Itaque mbras vel potius quotidianas copellationes meas notulit,seque in urbem recepit inuitusuicque solum spe, sed certa re iam de posscssione dem batus est. Meo iustissimo holiestissimoque couitio te tuam dignitatem summa tua virtute tenuisse,prouinciaeque honoribus amplissimis affectu vehemeter gaudeo.Quia te mihi de Sempronio purgas,accipio excusationem: fuit enim illud quoddam egregium tempus ser- ν
136쪽
uitutis. Ego tuorum consiliorum author dignitatiique fautor, iratus temporibus in Graeaciam desperata libertate rapicbalicum me Elaeae quasi tam ciues relinquentam remp.pro sequi noluerunt: Austerque aduersus maximo flatu me ad tribulcis tuos Rhegium retulit: atque inde istis remis in patriam omni sestinatione properaui, postridieque in summa reliquortim seruitute liber unus sibi. Sic sum in Antonium inuectus ut ille non ferret omnemque suum vinolentum furorem in me unum effinderet: mcque cum elicere vellet adio caedis causam, im tentaret insidiis: quem ego ructantam & nauseantem conieci in Caesaris Octaviani plagas. Puer enim egregius praesidium sibi primum & nobis,deinde summae resp.comparauit.qui nisi fuisset, Antonii reditus 1 Brundisio, pestis patri fuisset. Quae deinceps acta sint scire te arbitror. Sed redeamus illuc unde diuertimus. Accipio excusatione tuam de Sempronio:neque enim statuti quid in tanta perturbatione habere potuisti. Nunc laic dies aliam vitam desert alios mores postulat ut ait Terentius .Quamobrem mi Quinte,conscende nobiscum,& quidem ad puppim. Vna nauis est iam bonorum omniu:quam quidem nos damus operam ut rectam taeneamus: utinam prospero cursu. Sed quicunque 13 venti crunt ars nostra certe non aberit. Quid enim pCxstare aliud virtus potest Tu fac ut magno animo sis & excelso:cogitesque omnem dignitatem tuam cum rep. munctam esse debere. P. Luccium mihi meum comendas:quem quibuscunque rebus potao,diligeter tuebor. Hirtium quidem & Pasam Collegas nostros homines in Consulatu rei p.salutareis alieno sane tempore amitimus rep. Antoniano quide latrocinio liberata sed nondum omnino explicata:quam nos, si licebit, more nostro tuebimuriquanqua admodum sumus iam defatigati.Sed NULLA LAssITUDO impedire ossicium & fidem debet. Vetu haec haw ctenus. Ab aliis te de me quam , meipso malo cognoscere. De te audiebamus ea quae maxime vellemus. De Cn. Minucio quem tu quibusdam literis ad caelum laudibus extulisti, rumores duriores erant. Id quale sit omninoque quid istic agatur, facias me velim certiore.
Q rurius qui in Africa negotiatus est vir bonus & honestus haeredes fecit similes sui Cn.
Saturninum, Sex. Aufidium, C. Animum Q tadium Gallum, L. milium Posthumum. C. Rubellinum .ex eorum oratione intellexi gratiarum actione eos magis egere, uam commendatione. Tanta enim liberalitate se tua usos praedicabant,ut iis plus a te tributum intelligerem quam ego te auderem rogare: audino tamen, scio enim quantum ponderis mea commendatio sit habitura. Quare a te peto ut ad eam liberalitatem, qua sine meis literis 3 usus es,quam maximus his literis cumulus accedat. Caput autem est meae commendationis, ne patiare Erotem Turium Q Turii libertum ut a)huc fecit, haereditatem Turianam
auertere, cae aerisque omnibus rebus habeas eos a me commendatissimos. Magnam ex eorum splendore & obseruatia capies voluptatem .Quod Vt vesis, te vchcmenter etiam atquectiam rogo. CICERO CORNIFICIO SAL. 26sEX Τ. Aufidius & obseruantia qua me colit,accedit ad proximos: & splendore Eq. R. nemini redit. Est autem ita temperatis modcratisque moribus, ut summa seueritas,summa cum humanitate iungatur. Cuius tibi negotia quae sunt in Africa, ita commendo, ut maiore studio magisve ex animo commendare non possim. Pergratum mihi sereris si dederis operam ut is intelligat meas apud te literas maximum pondus liabuisse. Hoc te vehementer, mi Cornifici,rogo.
ADSENΤIOR tibi. eos quos scribis Lilybaeo minari, istic poenas dare debuisse, sed
metuisti ut ais ne nimis liber in ulciscendo viderere. Metuisti igitur ne grauis ciuis, ne nimis sortis, ne nimis te dignus viderere. Quod societatem reip consentandae tibi mecum a patre acceptam renouas gratum est: quae societas inter nos semper, mi Cornifici manebit. Gratum etiam illud quod mihi tuo nomine gratias agendas non putas: nec enim id inter nos facere debemus.Senatus saepius pro dignitate tua appellaretur,si absentibus C o s S .vnquam nisi ad rem nouam cogeretur. Itaque nec de us X X. cde m DCC. quicquam agi' nunc per Senatum potest.Tibi autem ex S. C.imperandum,mutuumque sumendum cen-
137쪽
i,s Ad C. Cassium,&Cset Cro S.
sco. In rep.quid agatur credo te ex eorum litetis cognoscere qui ad te acta debent perstitiare. Ego sum spe bona:consilio cura,labore non desumomnibus inimicis rei p. esse me acerrimum hostem prae me sero. Res neque nunc dissicili loco mihi videtur esse:& fuisset socillima si culpa a quibusdam abfuisset.
NON modo tibi cui nostra omnia notissima sum, sed nemine in P. R. arbitror esse, i a sit ignota ea familiaritas,quae mihi cum L. Lamia est. Etenim magno theatro spectata est tum,cum est ab A.Gabinio Cos . relegatus, quod libere de sortiter salutem meam defendisset. Nec ex eo amor inter nos natus est: sed quia erat vetus & magnus, propinea nullum periculum pro me adire dubitauit. Ad haec ossicia vel merita potius , iucundissima suetudo accedit ut nullo prorsus plus homine delecter. Non puto te iam expectare quibus eum tibi verbis commendem:causa enim tanti amoris intelligis quae verba desyderet, iis me omnibus usum putato.Tantum velim existimes,si negotia Lamiae procuratores,li- 4bertos,samiliam, quibuscunque rebus opus erit desidetis, gratius mihi futurum, quam si ea tua liberalitas pertinuisset ad rem similiarem meam . Nec dubito quin sine mea commendatione quod tuum est iudicium de hominibus ipsius Lamiae caula studiose omnia facturus sis: quanquam erat nobis dictum, te existimare alicui S. C.quod contra dignitatem tuam fieret,scribendo Lamiam adfuisse:qui omnino C o S s .illis nunquam fuit ad scribendum.deinde omnia tum falsa s. C'. dcferebantur.Nisi sorte etiam illo Semproniano s. C. me censes adfuisse, qui ne Romae quidem tum fui deque eo ad te scripsi re recenti.Sed haec γhactenus.Te mi Cornifici etiam atque etiam rogo,Vt omnia Lamiae negotia,mea putes esse:citresque ut intelligat hanc commetationem maximo sibi usui fuisse.Hoc mihi gratius
facere nihil potes.Cura Ut valeas. CICER o CORNIFICIO SAL. 222 T A N E praeter litigatores nemo ad te meas literas miliae istae quid .m enim pers cisti,ut nemo sine literis meis tibi se commendatum putaret .sed quis unquam tuorum mihi dixit esse cui darem, quin dederim aut quid iucundius, quam cum coram tecum loqui non possim,aut scribere ad te aut tuas legere literas Illud magis mihi solet esse molestum. tantis me impediri occupationibus, ut ad te scribendi meo arbitratu facultas nulla titur. Non enim te epistolis sed voluminibus lacessere quibus quidem me a te prouocari oportebat.Quanuis enim occupams sis,otii tamen plus habes. Aut si ne tu quidem vacas, noli impudens esse, nec mihi molestiam exhibere, de a me literas crebriores, cum tu mihi raro mittas,flagitare. Nam cum antea distinebar maximis occupationibus, propterea quod omnibus curis remp.mihi mendam putabam:tum hoc tempore multo distineor vehementius. Vt enim grauius aegrotant ii qui cum leuati morbo videntur, in eum de ntegro inciderunt: sic vehementius nos laboramus, qui profligato bello ac pene sublato renouatum bellum gerere conamur. Sed haec hactenus. Tu tibi mi Cornifici fac ut persuadeas non est se me tam imbecillo animo ne dica inhumano, ut , te vinci possim aut ossiciis aut amore. Non dubitabam Huidem: veruntamen multo mihi notiorem amore tuum effecit Che νrippus.O hominem semper illum quidem mihi aprum, nunc vero etiam suavem . Vultus melictaile mos mihi expressit omnes:non solum animu ac verba pertulit. Itaque noli v rcti ne tibi succensuerim quod eodem exemplo ad me quo ad taeteros. Requisivi equidem proprias ad me unum a te literas:sed neque vehemeiam de amanter. De sumptu quem te
in rem militarem facere de fecisse dicis, ninil sane possum tibi opitulari, propima quod &orbus Senatus C o S s. amissis:& incredibiles angustiae pecuniae publicae,quae conquirimrundique ut optime meritis militibus promissa soluamr. quod quide fictisne tributo posse io non arbitror. De Attio Dionysio nihil puto esse:quonia mihi nihil dixit Stratotius. De P. Luccio nihil tibi concedo, quo studiosior eius sis quam ego sum.est enim nobis necessatius. Sed a magistris cum contenderem de prosciendo die, probarunt mihi sese, quominus id facerent, de compromisso & iureiurando impediri. Quare veniendum arbitror Luccio. quanqua si meis literis obtemperauent cum tu haec leges illum Romae esse oportebit. -
138쪽
teris de rebus,maximeque de pecunia cum Pansae mortem ignorares se ipsisti quae per nos ab eo consequi te posse arbitrarere quae te non Pellissent si uiueret: nam te diligebat. posti, mortem autem eius quid fieri possct non vidcbamus. De Venuleio, Latino, Horatio valia de laudo. Illud non nimium probo,quod scribis,qub illi animo aequiore serrent, te tuis etiam Legatis mores ademisse. Honore enim cum ignominia dignis non erant comparandi cosque ex s. C. si non dccedunt, cogendos ut decedant existimo. Haec sere ad eas literas quas eodem exemplo binas accepi. De reliquo velim tibi persuadeas,non esse mihi meam
dignitatem tua chariorem. M. TVLLII CICERONIS EPISTOLARUM LIB. XIII.
ETs I non satis mihi constiterat, cum aliquane animi mei molestia , an potius libenter te Athenis visurus estem,quod iniuria quam accepisti,dolore me afficeret: sapientia tua qua seri iniuriam, Letitia: tamen vidisse te mallem. Nam quod est molestiae, non sane multo leuius est,cum te no video quod esse potuit voluptatis:certe si vidissicin te plus fuisset. Itaque non dubitabo dare operam ut te vidcam , cum id satis commode facere pol ro. Interea quod per literas & agi tecum,& ut arbitror confici potest,agam nunc. Ac te illud primum rogabo ne quid inuitus mea causa facias sed id quod mea intestiges, tua nul-- lam in putem multum interesse: ita mihi d ,si tibi ut id libenter facias, ante persuaseris. Cum Patrone Epicureio mihi omnia iunt: nis quod in philosophia vehementer ab eo
dissentio . Sed & mitio Romae, cum te quoque Se mos omneis obseruabat, me coluit in primis:& nuper cum ea quae voluit de suis commodis & praemiis consecutus est, meme habuit suorum desensorii.& amicorum sere principem,& iam a Phaedro, qui nobis cum pueri essemus. ante quam Philonem cognouimus, valde ut philosophus, postea tamen ut vir bonus de suauis Se ossiciosus probabatur, traditus, mihique comcndatus est. Is igitur Patro, ν cum ad me Roma literas misisset uti te sbi placarem peteremque ut nescio quid illud Epicuri parietinarum sibi concederes : nihil scripsi ad te ob eam rem , quia aedificationis tuae consilium commendatione mea noleba impediri. Idem ut veni Athenas, cum idem ad te scriberem rogasset:ob eam causam impetrauit quia te abiecisse illam aedificationem con stabat inter omneis amicos tuos.Quod si ita est,& s iam tua plane nihil interest,uelim siqua ossensiuncula iacta est animi tui peruersitate aliquorum noui enim gentem illam) deste ad lenitatem.vel propter summam humanitata,vel etiam honoris mei causa. Equidem siquid ipse sentiam quaeris nec cur ille tantopere contendat Video, nec cur tu repugnes: ni- i. si tamen multo minus concedi potest, quam illi laborare sine causa . Quanquam Patronis & orationem de causam tibi cognitam este certo scio, honorem officium, taeamentorum ius. Epicuri authoritatem Phaedri obtestatione, sedem,domicilium vestigia summorum hominum sibi menda esse dicit. tam hominis vitam rationemque,quam sequitur in philosephia derideamus licet si hanc eius cotentionem volumus reprchendere. Sed in hercules quum illi caeterisque,quos illa delectant, non valde inimici sumus, nescio an ignoscedum sit huic si tantopere laborat,in quo etiam si pcccat magis incptiis,quam improbii, late peccat. Sia ne plura dicendum enim aliquando est j Poponium Atticum sic amo ut alterum fratrem: nihil est illo mihi nec charius nec tu dius. Isbion quo sit ex istis est enim
omni liberali doctrina politissimus: sed valde diligit Patrone, valde Pliadnim amauit fiea me hoc contendit homo minime ambitiosus minime in rogando molestus ut nihil unquam magis .nec dubitat quin ego a te num hoc consequi possem etiam si aedificaturus esses. Nunc vero si audierit te aedificationc deposuisse, neque tame me a te impctrassemon te in me illiberalem. sed me in se negligenaem putabit. Qtiamobrem peto a te ut scribas ada tuos posse tua voluntate decretum illud Are Pasitarum . quem e ---- αν illi vocat,
tolli.Sed redeo ad prima.Prius velim tibi persuadeas ut hoc mea causa liberer facias,quam
139쪽
vi facias .sic tamen habeto, si seceris quod rogo sere mihi gratissimum. Vale.
C. A v I A N I o Euandro qui habitat in tuo sacrario,& ipse multum utor Si patrono eius M.AEmilio familiarissime. Peto igitur a te in maiorem modum, quod sine tua molestia fiat ut ei de habitatione accommodes. Nam propter Opcra instituta multa multorum, subitum est ei remigrare. Cf.Quint. impedior verecundia, ne te pluribus verbis my.mque tamen dubito quin si tua nihil aut non multum intersit, eo sis animo quo ego essem siquid tu me rogares: mihi certe gratissimum feceris.
CICERO MEMMIO SAL. 3A. F U F I U M unum ex meis intimis obseruantissimum Midiosissimumque nostri. eruditum hominem, & summa humanitate tuaque amicitia dignissimum, velim ita tractes ut mihi coram recepisti.Tam gratum milu id erit quam quod gratissimum. Ipsum praetc ea summo ollicio & summa obsctuantia tibi in perpetuum devinxeris. Vale.
M. CICERO S. D. Q, VALERIO M F. ORCAE LEG Α-
Τo P R o P R. qC v M municipibus Volaterranis mihi summa necessitudo in magno enim meo tanta icio astini,cumulatissime mihi gratiam retulerunt: nam nec in honoribus meis laboribus unquam deliberunt.Cum quibus,si mihi nulla causa intercescret tamen quia te vehementissime diligo,quodque me a te plurimi fieri sentio.& monere te,& hortarer ut eorum sortunis consuleres, praesertim cum prope praecipuam causam haberent ad ius obtinendum. Primum quia Syllam temporis acerbitatem Deorum immortalium benignitate subter sumul. Deinde quod summo studio P. R. a me in Colulatu nam defensi sunt, cum Tribb. pl. legem iniquissimam de eorum agris promulgauit sint, facile S. P. R. persuasi, ut eos εciues quibus tortuna pepercisset,saluos cile vellent.Hanc actionem meam C.Caesar primo suo Cosulatu legem agraria comprobauit,agriamque Volaterranum & oppidum omni periculo in perrituum liberauit: ut mihi dubium no sit quin is qui nouas necessitudines ad iungat,vctera sua beneficia conseruari velit. uamobrem est tuae prudentiae aut sequi eius
auilioritatem,cuius sectam atque imperium summa cum tua dignitate secutus cs: aut certe illi integram omnem caulam reseruare. Illud vero dubitare nou dctas,quin tam graue,
tam firmum, tam honestu municipium tibi tuo summo beneficio in perpetuum obligare , velis.Sed lisc quae supra scripta sunt,ed spectat,ut te horta & suadeam.Reliqua sunt quae pertinent ad rogadum: ut non solii tua causa tibi consilium me dare putes,sed etiam quod
mihi opus sit me a te petere & rogare. Gratissimum igitur mihi ieceris, si Volaterranos omnibus Abus intcgros incolumelque elle volucris .Eorum ego domicilia,sed , rem,sorti nas, quae & a diis immortalibus & a prastantissimis in nostra rep.ciuibus summo S. P.R.itudio conseruatae sunt tuae fidei iustitiae bonitatIque comendo.Si pro incis pristinis opibus lacultatem mihi res hoc tempore daret ut ita dacia dere pollem Volataranos,quemad i. modum columi tueri meos nullum ossicium nullum denique catamen, in quo illis prodesse possem praetermitterem.Sed quum apud te nihilominus hoc tempore vallae me confido,quam valuerim sem' apud omneis, pro nostra summa necessitudine, parsque internos Sc mutua Mnevolentia abs te peto, ut ita de Volaterranis mereare, Ut cxistiment eum
quasi diuino consilio isti negotio praepositum esse, apud quem Vnum nos eorum perpetui
desciatores plurimum vatae possemus. LICERO S. D. VALERIO L E G. sNON moleste lao eam necessitudine quae mihi tecum est, notam cis: quamplurimis. . neque tamen ob eam causam,quod tu optime existimare potes, te impedio qub minus suscae pium negotium pro tua fide & diligentia ex voluntate Caesaris ,qui tibi rem magnam disticitumque commisit gerere possis.Nam cum multi a me ritant multa, qudd de tua erga me voluntate non dubitent, non committo ut ambitione mea conturbem ossicium
tuum. C.Curtio ab ineuitae aetate familiarissime sum usus. Eius & Sullani teporis iniusti Lma calamitate dolui:& quum iis qui similem iniuriam acceperant amissis omnibus sortu
140쪽
A nis, reditus tamen in patriam Volutate omnium concedi videretur, adiutor incolumitatis sui. Is habet in Volaterrano possessionem, cum in eam tanquam e naufragio reliquias concillissct. Hoc autem tepore eum Caesar in Senatum lcgit: quem ordinem ille ista possessio ne amissa meri vix potest. Grauissimum autem est cum superior sietus sit ordine, inferiore esse fortuna: mini ineque conuenit ex eo agro qui Cesaris iussu diuidanir,eum moueri qui Caesaris beneficio Senator sit. Sed mihi minus libet multa de aequitate rei scribere ne causa potius apud te valuisse videar quam gratia.Quamobrem te in maiorem modum rogo ut 7 C.Curtii rem,meam putes csse:quicquid mea causa faceres,ut id C. Curtii causa clim fixeris existimes quid ille per me habuerit, id me habere abs te. Hoc te vehemcnter etiam atque etiam rogo. M. CICERO in UALERIO M F. ORCAE PROCOS. 6S. V. B. E. V.Credo te memoria tenere, me & coram P.Cuspio tecum loquum esse cum
te prosequerer paludatum: & item postea pluribus verbis tecum egisse, ut quoscunque tibi
eius necessarios commendarem, haberes eos in numero meorum necessariorum. Id tu pro tua summa erga me beneuolentia, perpetitaque obseruantia mihi liberalissime atque numanissime recepisti. Cuspius homo in omneis suos officiosissimus mirifice quosdam homi ncs ex ista prouincia me ir & diligit,propterea quod fuit in Africa bis dii maximis societatis negotiis praeesset. Itaque hoc eius ossicium quod adhibet erga illos, ego mea facul-4 rate & gratia soleo quatum possum adiuuare. Quare Cuspianorum om nium commendationis causam hac tibi epistola exponendam putaui. reliquis epistolis latum faciam ut notam apponam eam quae mihi tecum conuenit, & simul significem de numero esse Cuspii amicorum. Sed hanc commetationem quam his literis consignare volui scito esse omniugrauissimam. Nam P.Cuspius singulari Madio contendit a me ut tibi quamdiligentissime L. Iulium comendarem. Eius ego studio vix videor mihi satisfacere poste si utar verbis iis, quibus cum diligentissime quid agimus,uti solemus.Noua quaedam postulat: & putat me, eius generis artificium quoddam tenere.ei ego pollicitus sum me ex intima nostra arte de- propturum mirificiim genus commendationis. Id quu assequi non possum tu re velim efficiasvi ille genere mearum literarum incredibili quiddam pei sectum arbitretur. Id facies si omne genus liberalitatis quod & ab humanitate tua & potestate proficisci poterit,no modo re ita etiam verbis, vulni denique cxpropseris, quae quantu in prouincia valeant, vellem expertiis esses. Sed tamen suspicor ipsum hominem quem tibi commendo, perdignum esse
tua amicitia non solu quia mihi Cuspius dicit, credo tametsi id satis esse debebat sed quia
noui eius iudicium in hominibus & amicis deligendis. Harum literarum vis quata Lerit, propediem iudicabo: tibique ut confido,gratias agam.Ego quae te velle quique ad te pertinere arbitrabor omnia itudiose diligenterque curabo. Cura Vt valeas. 7P.Cornelius qui tibi literas dedit, est mihi a P.Cuspio commendanis:cuius causa quanto opere cuperem debacmque, prosecto ex me facile cognosti. Vehementer te rogo ut cures ut ex hac commendatione mihi Cuspius quammaximas quamprimum quamsaepissime gratias agat. Vale. CICERO CLUUIO SAL. 8C V M in Galliam proficisces pro nostra necessi adine quae cita summa in me obseruantia ad me domum venisses,locutus sum tecum de agro vectigali municipii Atellani qui essct in Gallia:quantoque opere eius municipii causa laborare, tibi ostendi. st talam autem profectionem, ni de maxima res municipii honestissimi,mihique coniunctissimi,& sum mum meum officium ascretur,pro tuo animo in me singulari existimaui me oportere ad te accuratius scribere.elli non sum nescius & quae temporum ratio,& quae nia potaeas sit, tibique negotium datum esse a C. Caesare, non iudicium praesare intelligo. Quare a te tan tum peto quantaim & te sacere posse, & libenter mea causa facturum esse arbitror: Et primum velim existimes,quod res est, municipii serninas omneis in illo vectigali consistere: his autem temporibus noc municipium maximis oneribus pressum, summis affectum esse dissimitatibus. Hoe etsi commune videtur esse cum multis, tamen mihi aede singula-