장음표시 사용
431쪽
intuli id.quod necessaribuideretur insequi,no recte eos destitisse dialectica pro Logica,qui dixi Issent,eam esse artium artem, & scientiam scientiarum, quae ad omnium methodom principia uiam haberet. Necp enim dialeelica esse Logicam intelligendo Logicam artem illa quae tradit proprietates instrumentoru: ne p illam definitionem conuenire Logicae, quod Logica non habet aditum ad principia omniumethodo ru , quippe quae solum tradit rTulas insti umentorum dia lecticam uerb hoc praestare per ea probabilia,quae sunt in unaqua re. Id quod aperte ostedit Aristoteles I. lib. Topicorum, his uerbis: edhuc autem ad ρrima eos, qvae in inaquas disciplinasunt prin Meipia. nam ex propriss secundum propositam disciplinam mincipi , Mimpossibile eri aliquid dicere de ipsis , eo quodprima principia sunt ea omnium, hed er ea quaesunt circasingula probabilia, nec se eri de ..ιlus transisiere. id aute proprium maxime peculiare dialecticae eri, is cum enim sit imiuisitiua,ad omnium methodorti principia viam haberi ea. Habet ergo dialectica uiam ad omimum methodorii principia,Ob ea Qu. E considerat probabilia. quod quidem cum minime prae stare
possit Logica,haud ei conuenit illa definitio.
Quod autem dicit,me tribuere hane definitionem dialecticae, sit, sum est. negaui enim solum, hanc conuenire Logicae. Quod si de me quaerat aliquis,an conueniat dialecitic neq' proprie etiam conuenit ipsi dialectica1. nam dialectica, ne est ars proprie, neque scieritia, ut ostensum est ab Aristotele I. Rhetoricoru lib. neq; habitus ullus po- test simul esse Nars,&scientia. Quod uero negat,me,quae dicerem,ostendisse: decipitur. rationesentiri, quibus docui, dialecticam non esse Logicam, declarant,illam definitionem non conuenire Logicae. Quae uero astret,ut ostendat, gicam dici artium artem,& scientiam scientiarum,ea ne* Aristotelis aucitoritate nitu tur, ne ad rem ficiunt: propterea quod ego negaui, definitionem illam conuenire Ricae, ob eam quam demonstraui causam. Multa praeterea dicit de dialecitica,quae initer se pugnat. nam aperte ostendit, illam es la distinctam a Logica Ait enim,eam definitione, νε quam ego redargui,conuenire Logicae, non diale fitcs: quae quidem 'est illa quae uersatur inter opponentem & respondentem,& de qua ego disputo.
Nam quod Aristoteles I.Topicorum ei tribuit, ut de instris disci. νε plinarum disserat, primum non eam dialeeticam intelligit,quam de scribens Aialonius,uersari ait inter opponentem &respondentem: μsed de superiori,quae est species Logicaei . Perspicue ab Aristotele discrepat, qui de ea dialedica loquitur,maeest ex probabilibus, qu ae sunt in unaquaque re . haec enim cono stat ex locis communibus,& uersatur inter opponentem & respon dentem. Praeterea qui illud uerum est, Aristotelem, cum dicat,
432쪽
dialecticam habere aditum ad prii pia,intelligere de speciebus .
pices, Quae enim probabilia considerant species Logicae, ut possint diisserere de principi js Huc accedit, quod Aristoteles loquitur eo loco de ea dialectica, quae est utilis ad disciplinas, quae secudum philosophiam sunt. Nam
qui potest in utranssi partem disputare,is cernit uerum & falsum. Costat autem, Aristotelem de eadem facultate loqui, cum dicat, este viblem ad tria. Haec uero dialectica,quae potest in utran* parte disserere, est,quguersatur inter opponentem es respondentein. Perperam igitur negat,intelligi eam,quam ego demonstraui. sed uideat Alexatadrum et Caeteros Interpretes, quibus tantum uidetur tribuere: ita facile intellia ger, quam aperte non ab Aristotele modo,sed a suis etiam Interpre, tibus dissentiat. Constat igitur, eum sine causa a propostio egredi, ut ostendat id quod ego minime asserui, definitioncm illam non convcnire diale eticae. praeterea multa scribit, quae salia sunt, ut ostensum cst,& a seipio discrepat. ponit enim Logicam.& dialecticam eam, de qua ego
locutus sum, inter sed stinvitas esse. cum tamen superius me reprehenderit qui dixerim, eas et Iedistinistas. Uterito ilium igitur magis re prehendendus si t, iudicabunt alq.
Einde eum ego ita dixissem, Facile enim quilibct intelligere potest. lib. Aristotelem substati caeterorumci; g neru,quatenus talia sunt, irem p eorum quae continemur ii sis generibus, natura, ., &ariectus,quoad fieri potuit,declarare.
Multis uerbis contra me inuehitur,qubdait, dixisse me, id esse eos, gnitu facile, quod nemo tamen tot leculis uitelligon tia cons equi po- tuerit. Ego uero dixi,id facile quemlibet intclligere posse,qui scilicet
rationes meas legisset, N percepisset. Quare cum ea omnia, quae de hac re scribit,uerba sint tantummodo,ne ullam Omnino rationem adiunctam habeant.ad ea nihil attinet quicquam respondere. Quod uero conatur id euertere,quod ego dixeram, Praedicamenta non posse aliter describi,ut ipsa sunt: ad hoc satis responsum esse arbitramur,cum caeteris huius Apologiae libris,tum uero maxime Ii I.
libro. Oportuit autem ostendere, alias este in Prima philosophia descriptiones,& proprietates, quae couenirent eis,ut ipsa sunt. Quis negat enim, Primam philosophiam cosiderare ens utens est:& Praedicamenta, utentia si qui dein Pinnia quae sunt, utentia considerat.
Sed illam dicimus, praeterquam quod Praedicamenta considerat, utentia considerare eadem quoq3 ut ips, sunt, quena adinodum superi ori libro ostendimus. Quod autem subdit,
a, Licet eaedem sint definitiones in Praedicamentis.& in Metaphysi. ca, tamen ex hoc non inferri licere, librum Praedicamentorum ellis
Partem Metaphysicae,quia in reliquis discrepant.
433쪽
Id uero negamus. ne enim in reliquis omnibus disicrepant, utra- .
tiones nostrae ostendunt: neqi fieri potest,ut in ulla doctrina quippiaam sit, quo aliquid cenesudatur,quod ad illam ipsam do strinam pertineat, idemcp reperiatur in alia doctrina: quo item concludatur ali. quid, quod huius ipsius facultatis proprium sit,atque eodem modo consideretur.ita enim liceret descendere de genere in genus. Necp id quod ipse ait ita se habet in omni b. facultatibus.sacultates enim inter sedis uictae sunt,tum quia res distinctas pertractant, tu quia disserui ipla pertractandi ratione,modo ,qui quide modus illas reddit O
cie distinctas. Ita sit,ut quod ad una aliquam do strina pertinet,id suo mi no possit,ut aliquid cocludat in alia: quod si sumitur,& no uariat ratione specifica, illa quide facultas,in qua sumitur, dicit suscipere poe na eius facultatis, a qua id sumitur. sed no potest quicqua ex eo cocluderetillud em filium esset.nd licere descedere degenere in genus. Sed de hac re H i. huius Apologiae lib. satis superq3 dis utauimus. Quod autem dixi, Aristotelem ostendere in Praedicamentis, spocles elle magis substantias quam genera id* pertinere ad Prima philosophiam, quae item ostendit, forma esse magis substantiam, quam
materia,redarguit me,at yait,haecloge interes Ie. Sed decipitur, quia praedicata coarctant subiecta quoad hanc rem. Quare cum subitantia, ut substantia,pertineat ad Primam philosophiam, quaecula cossderant ut substantia, pertinet ad ipsam Prima philosophiam: queadmodu etia, siquid sideratur utens,spectat ad Prima philosophia. Sed de his N in Comentario.& superioribus libris,satis multa disse.
ruimus. Quemadmodii aute Aristoteles imperfectam rem cognitione tradiderit nisi liber Praedicamentoru sit pars Primae philosophiae,ea ite quae scribit Ubaldinus,nihil rati s meas in firmare, fatis ex eis quae superiorib. lib. disputata sunt, intelligi posse arbitramur. Multa praeterea iubiuiigit, quae ut ex iis pater, tuae superioribus libris diximus partim sunt falsa, ut illud quantitate, quatenus est qua titas, co siderari a Prima philosophia: partim nihil ad rem sici ut, ut cuait, Quis omnino nescit, qui modo Aristotelis nome audierit,The eaolo iam,ens,utens, cdtemplari Et multa alia, quae hoc loco seri. hit. Quod idem dicendii est de eis,quibus conat ostendere,cosidera.
re subitantia in ut substantia est, non esse considerare eam utens: id quod nos saepenumero concessimus. illum etiam non percepisser monem nostram,ex superioribus libris constat. Quod uero a proposito digredies multis uerbis conat ostendae, una at* eande rem diuersis modis considerata, necessario pertinere ad duos artifices: hoc tan tu abest ut ego negauerim,ut etia quasi sundamentu rationis nostrae secerim, sicuti ex nostro Comentario,et exsuperioribus libris patet. Uerum ipse hunc labore suscepit, quod norecte ratione nostra perceperat. Quoniam uero superiorib. libris,lael nominatim uel tacite dissoluta es lent ea omnia, quaedrinceps adibri calce usq; scribit Ubaldinus, ne oratio nostra l5gius progredoretur,ac ne serpius eade a nobis ratio repeteret, haec missa esse facieiυ
434쪽
Cripsere item contra nos quidam alii, non modo Itali homines,sed Hispani etiam,Galli,ac Theutonici, egregri sane uiri, quicymultis,et peracutis argumentationibus usi sent: sed cum illorum argumentationes partim positae essent ab eis,quibus singulis separatim respodimus,partim ex eis quae diximus, facile dissolui posse uiderentur, superuacaneum fore existis mauimus, si eorum quae a nobis scripta sunt,rursus mentio fieret. Praeserimn cum,si a nobis c ut speramus ueritas facit iis in rebus , in quibus unum Aristotelem secuti, a communi uulgata caetcrorum opinione recessimus: fore confid mus, ut no modo dissoluta sint ea quae iatra nos scripta sunt hactenus,sed facile etiam dissolui possint. quaecun* aliquando scribentur. Ita* de hoc toto genere disputandi finem iam faciendum esse existimamus: tantum homines honarum literarum studiosos rogamus quod etiam in exordiosecimus ut noante cotra nos sententiam serant, quam libros nostros accurate pero legerint, raxiones p eas, quibus adducti nos in hanc opinionem duscessimus, diligenti, recta tanquam iudicii trutina examinauerint. Quod si sorte eorum lectione abstinuerint neq; enim ego id nimis laboro aequum est etiam a iudicando abstineant. Siquidem nullo modo fieri potest,ut is unquam recite iudicet, qui non rationes omnes, quae utrinq3 allatae sin si quam optime perceperit: ut enim quis rem maxime cognitam habet,sic optimus est iudex. Reperiuntur tamen quidam homines ita male ad ueritatem assedit, ut cum primum a diant,quae nunquam antea seliti sint audire,quae* ab iis discrepentiquorum in uerba iurarunt, statim ea reiiciant,&aueritate prorsus aliena iudicent. Quos quidem certo scio, cum ea quae a me scripta sunt,legerint,valde reclamaturos esse,magnas turbas in me conciolaturos. Sed quid tandem illi sentiant, quid ue contra me pronum cient, mihi plane negligendum arbitror: nemo est enim, qui nesciat. Omnem his ad ueritatem percipiendam obstructum esseaditu. siqui dem qui amant,aut oderiit,quorum ue utilitas agitur, nihil hi reticis iacere ue dijudicare possunt, sed eoru iudicia uel uoluptate,uel dilare omnino deprauantur. perinde illis accidit,ac si quis inflexa,ad quam dirigat aliquid,regula utatur. Haec sunt amplissime Alexander,quae,ut summorum philosophorum rationes dissoluerem,quibus opiniones meae maxime infirma
ri uideretur scribenda duxi: quae si eiusmodi fuerint,ut studiosis hominibus aliquid utilitatis asserant,id omne tibi quidem in primis a ceptum referri debet. Tua enim potissimum causa hunc ipsi laborem suscepimus,opusς ipsum, qualecunq; est, tibi dicauimus, ut non minus iam tuum illud, quam meum iure u cari posse uideatur.