장음표시 사용
411쪽
λ po Lo G AE L I B. vlc 3 '' instineum illud negaret. Praeterea sibi non constat,cum ex illo anteceden- v iii. sua te, sequatur id quod prius ipse negauerat. ipsim opΘQuae autem insequuntur, hi merQuod uero in confirmatione attuleras,deriderent Peripatetici,& . . deceptione tuam prouenisse putarent, quod no distinxeris secunda .. operatione intelledius potentiae ab eius assitu collativo, unde secudas in intentiones,ut scilicet genus,speciem,disserentia, Prima operatione, eano secunda,irasci farerenturmo tamen aestu illius primo & recito, sed is secundo & collativo,propterea tua consequentia absurdisi ina est. .e Haec nihil plane cocludunt. nam II v. lib. Apologiae nostrae satis ostendimus,illa esse secunda intellectus operatione rad quem locum nos reiicimus.Tantum addimus,intellatu conserendo inter se obiecta illa cognita operari, cu esset in instanti proximo operatus. Nain eode instanti iid fit,& perceptio similitudinis, & illa colla tio. sunt enim duo, id quod ex eius quoq; uerbis satis costat. Quare cu in tellectus, obiecta illa inter se coserendo, secundo operetur, illa secii da est festi operatio, cotra quam tamen ipse dixerat. Quod si n6 secunda esset i k.
operatio, nihil iam inter nos dissentiremus . nam ratio nostra illud ostendit, uniuersales esse illas animae passiones in primo actu intellectus, hoc est in prima eius perceptione,no in illa collatione: id quod nobis satis est. ita enim secundae intentiones,si no fiunt in secudo in stanti,fiunt in primo. Ita* ndsunt,quo modo isti dicut id quodn abis propositum fuit ostendere. Deinde haec inserti Postrema etiam ratio tua nullam uim habere uidetur. nam con cesso , sectum prius tempore uiuere uita plantae ac animalis, quam hominis, ac etiam prius esse animal, quam hominem,& sic prius in catelligi animal quam hominem, & in illo instanti esse uniuersale in cequo non sunt secundae intentiones, noti ne uides quam male inferas ea eas ob de superuacaneas: sunt au Raliquid prius esse, quam si sum .esit. tales enim consequentiae omnino uanae sunt, ac te, alioquin uiro c. doetissimo non dignae. Videamus, quid his uerbis sibi uelit. concedit enim antecedens, prius uidelicet intelligi animal quam hominem, atque in eo instanti uniuersali esse, in quo instanti non sunt secundae intentiones, v t ipsi opinan tur. Ponunt enim,eas fieri ex collatione, uerbi gratia, anima. lis cum homine, qui homo in eo instanti iad sumitur pro noto sic, ut nequaci' fieri potuerit illa coparatio. Deinde ait,me male inferre, se cundas intentioncs esse superuacaneas, aut prius csse quam est diar sint, quod plane a ratione abhorret.Nam si concedit, animal esse uniuersale,antein c5paretur cum homine, non fit uniuersale eκ collatio, ne eius cum ipso homine. ergo frustra ponitur uniuersale ex illa ipsa
collatione fieri: quod tamen ipse cum dixerit,secum dissidet. Sequi tatur etiam,ut prius sit ipsum uniuersale,quam estictum sit. Nam si concedit, id quod nos ostendimus, uniuersale in illo primo instan tiesse: Deinde ait, fieri in secundo instanti, prius est quam sit efflictu, quomodo quide ipse fingi putat. nam in primo instanti est, cum in secundo
412쪽
secudo instanti fieri oporteat. Non igitur uanae sunt ut inquit ipse
consequentiae me ac me ipso indignae. Quare cum minime uideatur argumenta nostra dissoluere, rectae ponemus, uniuersalia illa fieri, quo modo in Commentatio nostro
Ostremo esset, inquit, modo reliquum monstrare, quo pacto sola nominum ac uerborum cognitione, quam: praestitit Aristoteles in libro de Interpretatione, non Portuisse Logicum negotium pertractari, ut tu falso arbitra Verum cum id ex tot a nobis toties repetitis satis manifestum ,, esse possit,eocp potissimum,si spectauerimus, quam caeteri Logic ,, partiarii, artifices utilitatem ex Pra dicamentorum doctrina conso, a quentur,quae de uocibus est, non ea ratione, ut nominum ac uerbo, ,, rum adi v c rationem subeunt,propterea receptui canens id praete
,, ibo,praesertim quod huius rei causam Graeci,atch Latinorum pluri- ,, mi issicientem reddiderunt. Ne tu in Commentariolo adhue sabis iam monstraueris. ui rationes eas legerint,quibus ostendi,nesp decem rerum genera ad Logicum qu Gp pertinere, & Iicere ipsius Logicae finem assi qui, sumpto illius discendae initio a libro Perihermenias: Qui item uiderint,multas alias allatas esse rationes a me,quas iste praeteriit,se cile intelligent, nihil aliud homini propositu fuisse, nisi ut 8e aliquid aliqua in do tandem id aetatis in lucem ederet, Sc mecum dissidere uia deretur. Aliter enim magis prosedio conatus esset rationes meas dissoluere,eas presertim quibus ego potissimum niterer. uod autem ad eius perorationem attinci, qua me acriter repre hendit,illam quidem ego, quod priorer rem esset,omittendam duxi: prcsertim cum sperarem sere, ut qui in Interpretum uerba quod initio dixi non iurauerint sed ipsius Aristotelis doetrinam amplectiantur, luce clarius perspiciant, paterne filium uere id quod profitetur ipse an filius patrem redarguerit.
413쪽
vPERIORI Bus libris responsum est separ, tim nonnullis,qui aduersus nostrum Comment,rium scripsere: hoc autem libro,nc res in infinitum progrederetur, compluribus simul respondendueste atque Apologiae nostrae finem faciendum sta- - tuimus. Ac tametsi ex eis quae dicta sunt, S in Co naen tario,& superioribus libris,seus facile dissolui possent eorum rationes, tamen ne uideremur eos omnino negligere, uoluimus his
quo et summatim aliquid respondere. Traditus est igitur nobis libellus quidam in publicu editus, qui inscribitur, Praedicamenta in uetcrem auxiliatricis disciplinae locum liniam. Is autem qui huiusmodi libellum edidi quodam loco eius episto lae, quam ad nonnullos scribi quam libro illi praeponit:
Cum uero inquit, accuratius uobis ut par erat morem gerens, ς rem totam acutius inspexissem,leuibus fatis rationibus auctore com camotum uobis ostendi, dedi operam ut uos magis magis inuet rum sententiam confirmarem. Porro autem rationes nostras, quod
probabiliores uiderentur,colligi conscribi efflagitastis . .. Quibus quidem uerbis magna de se pollicetur: quid autem prae stiterit,aliorum sit iudicium. . Liber aute is quem c5tra nos edidit, nil, il aliud habet, nisi ea quae ab initio Praedicamentorum usq' ad Praedicamentum quantitatis uallat Aristoteles. Vult igitur homo,arbitratu suo exponens, ex it Iis aroumentari, librum Uraedicamentorum esse partem Logicae mcultat s quae omnia declarant, eum non tam accurate legisse librum nostrum, quam ipse in epistola professus est. Nam si diligentius te gisset reperisse nos postcp alia multa in eandem sententiam disputa uimus ta denique inserre: Cum itaque nomina illa sint eius quod est, quatenus est,assectio. Nnes, facile intelligi licet, subiectum N praedicatum, quibus nomini- hus utitur Aristoteles in Prςdicamentis, quibus. illum ipsum libru minscripsit , non ostendere hanc doctuinam, ut multi non recite mea equidem sententia) arbitrati sunt,ad Logicam primo, & per se speeta ere: sed potius declarare, illam pertinere ad Primam philosophiam, cequandoquidem sunt ipsius entis,quatenus est ens afleetiis. MEt quae sequuntur. Quae quidem ille si accuratius icetisset, aut no stras rationes diluisset, aut certe minus magnifice deseὼe, gloriose
scripsisset. Sed quoniam superius 8c quarto & quinto huius Apologiae libro ad omiua quae dicit,respondimus,ostendimus omnia illi
414쪽
nostrae opinioni fauere, ad eos libros eum reiicimus, ex quibus ni fallor poterit perspicere,quam loge a ueritate recedat. multa en Imcum dicat, nihil uidctur,aut certe perpauca osicndere.
Quod si intellexistet, cur Prima philosophia inscripta sit m ταφυ ,haud tantam fidem habuis Ict librorum inscriptionibus. Sed ut hie liber etiam inscriptus esset ab ea, de qua in ipso agitur, tamen uelle inferre,cum pertinere ad Logicam, nihil aliud est, nisi ostendore, se aut non legisse Primam philosophiam, aut oerte eam non con siderasse. Haec enim ipsa decem genera in Prima philosbphia inscribuntur Praedicamenta. ac ne longum faciamus, satis argumento runt,quae v. lib. ipsius Primae philosophiae ita scribit Aristoteles: ιν Persee autem ea dicuntur es,quae praedicamentisi urinsigni D cant. tot enim ipsum Use significat, uot modis ipsa dictitur. Cum si tur eorum qua ma' dicantur, alia quideri, alia quantum, alia ad ali
qui Malia sere, alia pati, alia ub alia quando signi cat, num esse idem quoque unum quod illorum siqniscat. Dcce igitur illa genera Praedicameta appellat, ipsa praedicarid cit: no tamen ex hoc inserendues Primam philosophiam cisse Logicam,etsi appellantur Praedicamenta. quae ideo sic appellant,quod prae caeteris quae praedicantur,magis ipsa praedicantur:no tamen in Praedicamentis ostenduntur proprietates eorum, Ut praed icantur, etsi quod habent huiusmodi potentiam, sic inscributur. Sed hoc ob eam quam attuli rationem,non arguit, illa poetinere ad Logica, tum quia sic etiam inscribuntur in Prima philosophia, quae non est Logica: tum quia praedicationes quas isti conficiunt,ut haec, domo est substan tia, Linea est quantitas, non pertinent ad Logicam, ut & in Commetario,&superioribus libris satis ostensum elle arbitramur. Necp item redie uidetur homo dicere,ca quae tractantur in Antepraedicamentis, reserri ad propositiones, ita in ad Logicam: unde enim didicit,hec referri ad propositiones Quod si referrentur,nihil tame ut iam toties ostendimus pertinerent ad Logicam. non enim re serri possunt,nisi ipsiae propositiones cdficerentur ex terminis ins qui sunt in Praedicamentis: sed propositiones quae fiunt ex simplicibustas,quae ipsi ponunt in Praedicamentis, pertinent ad omnes discipli nas, praeterquam ad Logicam, ut ostensum est in Commentatio, dc superiori libro: ergo si reserantur ad propositiones, non sunt paries Logicae. Ex quibus patet, illum non recte ex eis quae dixit, inferre, subiectum eius libri non eskens,quatenus eris,co modo quo nos su/perius diximus. Neque uera cst ea quam asteri ratio, siens subie siti esset, definiturusvisse Aristotelem nonae Analogit itaQ ipsum ens, quod est Analogum . nam salsum est, enses se analogum. Quarto enim Primae philosophiae libro,textu secundo stendit Aristoteles, esse ex aequivocis iis quae dicuntur ad unum. Id autem,inguit,quod est, dicitur quidem multipliciter, sted ad ad unam quandam naturum non inquiusce dicitur.
415쪽
Non enim solidm eorum quae per unam rationem dicuntur, unasci Mentia eri,sed eorum etiam quae ad unam dicuntur naturam. haec enim quodammodo una ratione dicuntur. Patet igitur, unius etiam esse sic entiae ea quae sunt,is entia sunt ontemplari. ε Id cp co Rrmat cum lib. V Il. rex. I. 8c I X. tum uero in primis Y Llib. text. I X. Ens autem si est ex ths quae dicuntur ad unum, non esse analogum, ex eo perspici potest, quod I. Ethic. lib. cap. VH.ita seris bit Aristoteles,quem locum superius etiam U I. lib.citauimus: Honoris autem σprudentiae, π voluptatis,al , ars dive in .. fue rationes,qua bona sunt. Non est ergo bonu commune aliqui e icundism unam ideamquemadmodum ero dicuntur. nep enissimilia .. videntur his quaeΝrtuito aequivoca sunt ,seduidelicet ex eo quia ab iatino sunt, aut quia adunct cilicta coterminant,vesecudum potius ana ..logiamur enim in corpore visio,in anima mens, et aliud certe in alio. ia x quihus uerbis sicile c5stat, ea quae dicuntur ad unum, distin gui ab eis quae dicuntur secundum analogia. Quod si ens ut patet est ex eis quae dicuntur secundum analogiam, nullu est igitur homianis argumentia. Quin potius licet contrariu inferre, quia ens est subiectum, Aristotelcm definiuisse aequivoca, propterea quod ea quorum idem est nomen, ratio aute substantiae diuersia secundum illud noineia,no modo sunt aequivoca fortuito, sed aequivoca etiam quae dicuntur ad unum, Rab uno,& secundum analogia,quibus respondet una natura accidentalis, no substantialis. Vel certe illud dici potest: S ien ς esset analogum, quod tamen salsum est,nomine aequiuo corum coprehendisse Aristotele analoga : id quod uidetur innuere optimus facile inter Graecos interpretes Alexander,in rit I. Primae philo lib. Com. 1 I. cum de natura entis loqueretur,cuius haec sunt: Sed huiusnodi naturam alio quidem in loco communius sub ae. F. quivocis statuit, hic autem accuratius partiendo, ab aequivocis dis . . crepare ait,ac discrimen exponit. Et Boetius uti eorum etiam auctioritate utar, quos ipsi sequuntur: Aequivocoru,inquit,alia sunt a casu, alia consilio.&ea quae sunt . a consilio,alia sunt secundum similitudinem, alia secundum propora
tionem,alia ab uno,alia ad unum.
uibus quidem uerbis duo uidetur Boetius ostendere. alterum, ea quae dicuntur ad unum,dissene ab iis quae dicuntur secundum analogiam: alterum, omnia ista comprehendi sub aequivocis,si quiadem distinguit aequivoca. Quod si aequivoca comprehendutetiatri ea quae dicuntur ad unum, idet re ipsius Boetia sententia, illud uido tur dici posse ex eiusde Boeti j opinione, definitionem eoria quae di cuntur ad unum, ita* ipsius entis, cotincri definitione aequivo m. Multa praeterea subiungit homo iste, quae ex eis quae dicta sunt in Commentario, & superioribus libris,facile constat esse falsa.
416쪽
Vod autem in Praedicamento substantiae sunt quidam
termini,quos putant pertinere ad Logica,in ceteris Ucro praedicamentis non reperiuntur huiulni odi termini,ac l cipiunt isti solum praedicamentum substantiae, non an, maduertentes, eandem esse rationem in omnibus praedicamentis.
Sed quoniam ad ea quae iste hoc loco scribit,satis resposum est supc rioribus libris, ac praecipue lib. I I r. n ihil h ic praetcrea dicemus. Sensum etiam illum, quo uidetur iste exponere uerba Aristo ictis quarto Primae philissophiae libro,ubi ait,
' Metapis sici esse etere degenere Usecte, de priori er pone
Nullum esse ex eo intelligi potest quodAristoteles scribit, illa csse
assectus en iis,quatenus est ens ac propterea pertinere ad primu philosophum. Nam si pertinent ad primu philosophum,quia sunt in ctus entis realis cens enim,ut ens, reale est) ucre sunt entia, ut ipse etiantetur,& ubicp. aliter enim fallum esset illud Aristotelis, quod iam citauimus.Quod si ubique sunt entia, non travitantur alio loco ut sunt realiter entia. Nam si alibi ostendit Aristoteles, genera Sc species non esse substantias ud iacit contra eos, qui asserebant illa omnibus m dis esse extra animam, ut qui ponebant ideas. Genera enim &speocies,ut talia sunt,posteriora singularibus.Non tamen negat Aristote Ies,ca aliquo modo esse extra animam, ut quae sumuntur ab his quae sunt extra animam, eaq; ipsi significant, non indicarent naturas eo rum quae sunt caetra an imam, ac scientiae quae sunt de uniuerulibus, cssent Lilae. Haec enim propositio, homo est animal, tilia esset, nisi genera L species aliquo modo essent extra an ima. Nam ex eo quod res est, uel non est,dicitur oratio aut uera, aut Llsa. Uoces autem,Genera & species,cum sic inuestigat Aristoteles,intelligere eum homianem animal, substantiam, lurcam, colorem,& reliqua quae ad quali que scientiam pertinent,in dubium uenire non potest. VoceS cnim,
genus& species, huiusnodi omnia significant, siquidem haec sunt quae nominatur genera Sc species. Nam genus 8c species cut scribit Aristoteles) sunt assectus entis. Quemadmodum igitur ens dicitur
de omnibus is quae sunt,ita etiam eius aste fius qui intersunt aliquomodo in re, ut ipsum ens, etenim ens quoque utens, uniuersete λest enim subiectum Primae philosophiae. Patere igitur albitro si re vite considerentur ea quae 5c hoc loco, 8c superioribus libris a meducta sunt, hanc istius hominis interpretationem, multa Q alia quae in eandem sententiam scribit, miris me esse probanda. Ac quoniam omnia quae iste disputat aut iam dissoluta sunt,aut certe ex nostris libris, si diligentius attendantur quae disseruinius, sic: le dissolui possunt, ut nostra aliquando terminetur oratio, ad ea quae scripse
417쪽
C primum quidem Vbaldino Bandinello, uiro sane elo
quenti, respondebimus: multa tame quae ille probabili. ter, at y Oratoris potius quam philosophi more disserit, omittemus. Nobis enim propositu est, quoad eius quiadem iacere possumus, rationibus tantumodo demostrativis agere. Quod igitur me accusat,ait* me a rerum natura, atque a me ipso discrepare, propterea quod in ea epistola, quam ad Alexandrum e Farnesium Cardinalem scribo, quam meo libro praepono, pollicear, me rationem redditurum, cur in tradenda Logica Categorias is omiserim, in prooemio uero tantummodo mihi propositum esse di. . xerim, ostendere, doctrinam quae habetur libro Categoriarum, ex ea Aristotelis sententia,non esse partem Logicae lacultatis: Tantumce meo quidem iudicio) abest, ut a meipso, & a rerum natura discrepem, ut etiam recte aliter iacere non potuisse uidear. Nam cum in e . pistola pollicitus essem, me redditurum rationem, cur in tradenda Logica Categorias omisissem: huius autem rei illa esset ratio, quod Categoriae non essent partes Logicae, ut rationem redderem, cur in
illa ipsi do strina tradenda Categorias omisissem, necesse habui stendere,ipses Categorias non esse partem Logicae. Recte igitur iri prooemio post epistolam dixi, propositum mihi esse, ut quantum per me fieri posseo ostenderem,eam quae habetur in libro Praedica,
mentorum doctrinam,ex Aristotelis sententia, non esse partem L gicae. ex hoc enim sequitur,ut respondeatur ad id quod amplissimus Patronus meus quaesierat. Quod quidem ita esse, hinc Lcileintelligi licet,quod post exordium haec intulimus uerba: His ita costitutis, ad id quod quaerebatur respondemus,nos ideo . . nulla secisse mentionem eorum quae pertractantur in eo libro quem is PGdicamenta inscripsit Aristoteles, quod non sine optimis fortasse iarationibus in hanc discessimus opinionem,ut ea ab his quae in hac se iacultate traduntur,plane remota alienass esse arbitremur. ..
Luce clarius hoc idem perspici potest ex eis quae post ipsum blogum ita scripsimus.
Non ab re igitur interpretaturi nos artem Logicae, cuius munus raest tradere regulas conficiendi instrumenta,quibus instrumentis eo iarum quae dubia sunt, cognitionem assequi possimus, a libro Periher iamentas, omissa ea quae habetur in libro Praedicamentorum doctri. αna,initium docendi duximus. MQuare si homo iste, quae a me scripta fiant, paulo diligentius con siderasset,haud illi prosecto uisus essem a me ipso, & a rerum natura discrepare tincis praesertim rebus, in quibus tota res aliter breuius comodius. expediri n5 potuit. Cum enim de me quaesisset amplissimus patronus meus,quare in tradenda illa docti rina omittere libruCateg. ego aut resipondissem,id a me idcirco fieri quod no esset pars fricae:cum hoc esset dubium,pollicerer me ostensuru esse: haud sine intelligo,quemadmodu rectius ad id quod quaereretur,respon
418쪽
deri potueriti Quancin illud praetereo, non addidisse me uocem tan
tummodo,quam ponit ipse: quae etiam si addita esset tame nihil contra nos faceret,ut ex eis quae di sta sunt,perspicuum esse potest. Quod uero subiungit, minus me reprehendendum fuisse,s L gicam Sc Dialecticam eandem posuissem: nunc uob cum tam inuba, tis uerbis eas distinxerim, caput* illud quod exordium appello,io. tius causae quasi sundamentum secerim, satis sese mirari non posse: n5 uidisse me etiam,si hoc posterius probassem me tamen ne pr missum praestitisse, ne osscio meo delanctu esse. Nam siquis, in quit,hoc Gcesserit,iasi esse Categorias Logicae partem, nihil tamen erit actum: concedet enim, si libuerit, idem ille, si minus Logic at Dialecticae partem esse. Haec uerba summam mihi attuleriit admirationem. Quid enim e eum ponam, gicam Sc Dialecticam inter sedistinctas este, cum traditurus Logicae artis cognitionem, Categorias statuam non esse
parte Logicae,etiam si essent partes Dialecticae: cum dixi, me in Lo gica tradenda omisisse ipsas Categorias, propterea quod non sunt pars Logicae, id* ostendi, non promistum praestiti, & ossicio meo defunctus sum haud enim propositum mihi fuit,Dialecticam inter prctari. quan in existimo etia me apertissime ostendisse, Caletorias no esse parte Dialecticae eum docui illas ad Prima specitare philoso
phia,&quid esset Dialectica, quos ut habcret assectus demostraui. Quod uero ita subdit, ' Quae cum Logica ita sit affinis,ut uel ipssus Antonss testimonio.
& Perihermen ias,& Analyt. I. lib. comunibus praeceptis instituan tur,imperite secisse, qui res natura copulatas sua praeceptione diuelo lere ac distrahere conatus sit: Magis ille quide uidetur imperite secisse, qui sine ratione res natura distinctas copulare uoluerit,quam qui ea dem illas res natura distinctas diuellere ac distrahere conatus sit. Quod si neget, hoc a me rationibus ueris factum esse,diluendae ipsi quidem suerant meae illae rationes, quibus hanc ego di stinctio, nem ostendi. quod cum minime secerit, nonne ipse magis imperit
quam ego,secisse existimandus est,qui quide id praetermiserit,quod uti omnium maxime necessarium suit e
- 'ra Einde multa subiungit,quibus conatur ostendere,Cate h Ugorias esse utiles, neq; omittendas fuisse, ea scp oporteren praecedere . Aisy in primis contra me utitur eoru aucto ritate, quos superius dixit a me negligi: quos tame, etiasi tanti facere,quanti quide facio hoc est plurimi, tamen nihil hoc aurem. no enim docet, si no sunt partes, nccp Logicae, ne* Dialecticae. cur debeant prscedere: siquide no dissoluit rationes meas,quibus o stendi tantum abesse ut eae maiori sint usui Logicae,in seminae philosophi ut minore illi etiam utilitate asserant. In Prima enim philosophia sunt omnes definitiones quae sunt in Logica, eiusq; exemplis
419쪽
Oequentissime utitur ipsa Logica: quemadmodu etiam reliquarum artiti. Quod si propter utilitate Categoriae deben i praecedere Logi. cana, caeterae item facultates ob eanda causiam debent illa praecedere. Praeterea,quod ait Protegomena non esse omittenda, cum tamenon sint partes illius, cuius sunt Protegomena, cum uoce Protego mena ut ex eius dictis facile constit) nihil aliud possit accipere, nisi prooemia, non uideo quorsum haec spectent. Prooemia enim omitti posIunt, quippe quae ea pertra stant quae sun t praeter rem, ut osten dit Aristoteles primo Rhetor. libro his uerbis: Quae cis e habet,pateticu de exordio, narratioe,c terisi par relictilis, quid habere debeantpri Wisit, alien remotat imos praeci perri nihil enim aliud V agunt , nisiue iudicem quomodocus afficiant. πεPossunt ergo omitti prooemia. sed ut non omittantur, uideamus quaeso, num ex Aristotelis sententia, Praedicamenta sint prooemia Logicae. Is igitur tertio Rhetor. libro de exordio loquens, Exorium προ id,inquit,proprium opus est maxime quam neces in cisaria nem ostendere ipsium, cuius gratia oratio habetur. Quare si pater,er respar sit, non esit utendum exordio. cxtera veroenent te quibus utuntur, communia sane, quae vel ab ipso dicente ducuntur, uel ab auditore,vel aerebus,uel ab aduersari . ει
Quod si prooemia sunt ea quae dicit Aristotcles,haud sane fieri potest,ut Praedicamenta sint prooemia Logicae: quippe quae nihil eoru praestant, quae scribit Aristo t. prooemia ipsa ptastare. Multa praetorea in eande len ten tiam disputat Bandinellus,quae idcirco nos omittenda duxim us, quod ne* uera esse nobis uiderentur,neque ad rem quicq; sacere. Non enim ob illam unam causam Categorias omisi mus, quod non essent partes eius facultatis, quam nobis in praesemtia propositum es Iet interpretari. s EcTIO REinde me eo nomine reprehendit,quod in prooemio ita dixerim, Cum hoc autem medium, aut instrumen tum, it ne ea: mini dubium esse debet, sit definitio, & syllogiimus,uti MDemonstrativus uel Dialeeticus:quod haec inquam dixeriira,repre' hendit me homo,aitin, hoc ne esse disputare,necp docere,sed imporare,maxime in re dubia. Verum si paulo accuratius legisset, quae subluxi, racp percepisset. baud ita profecto exclamasset. statim enim haec subdidi: Omnia enim tribus his omnino instrumentis cognoscuntur. σι nam quid est definitione tantum discitur: in eo enim non dicitur ali.
uid de aliquo. Si est, quale est, & propter quid est demonstratione:c syllogismo Dialectico. Quod si omnia quae dubia seri quae* possut cognosci,tribus his
ut ostensum est instrumentis cognoscuntur,no sunt plura instrumenta. nam aut superuacanea essent, cu nihlius posset cognosci:aue
420쪽
unius rei, quatenus una est, plures essent scientia quod quide ut patet ex I I. Poster. lib. fieri nullo modo potest. No ergo dicendu est, sine ratione id a me prolatum esse: quod quidem ratio demonstratiua comprobat. ne enim quisquam est qui negare possit, definitione sciri quid est,hoc enim ipsius definitionis definitio declarat. siquidem definitio dicitur esse ratio, quae explicat quid est: etsi multi existimarunt,non pertinere ad Logicam tradere eius regulas. Illud igitur Prster rem scribit neminem nescire quanta sit controuersia inter homines dodiissimos,quatenus definitio ad Logicam pertineat. Quod uerbde induc tione ait satis ad hoc responsum est uerbis it Iis: . Nam caetera quae uidentur cognoscendi instrumeta,ad haec duom sunt omnino reserenda. Id quod cofirmatur ea quam demonstraui mus ratione. Aut enim superuacanea es ent aut unius rei, quatenus una est, plures essent scientiae. Quod item coprobant ea quae primo Rhetor. lib. scribit Aristoteles,ostendes nihil inter sedisserre enthymema,syllogismum,exemplum,induetionem. cuius haec sunt:
,, Enthmema quidem Dilogismum Rhetoricum, exemplum verδM Rhetoricam inductionem. omnes autem fidem sciunt demostrando, velexempla dicendo,ueIenthymemata, praeter haec pene nihil.
, Quare si omnino necesse eriollogismo, uel inductione, quodcvngve
a ostendere, M a nobis in Resolutivis expostum eri,necsarid altera ,, psorum alteri idem erit. Quod uero dicit Aristotelis,omnia uel syllo simo, ues inductio ne cognosci,hoc intelligendu est de complexis . aliter enim Praeter in quod falsum esset, praeterea ab hs discreparet quae alibi scripta reliquit. Nam quid est, neqi inductione, nccp syllogismo sciri potest, ut II.Posterilib. tradit ipse Aristoteles. loquens enim de ipso quid est, is Nec sicut induces,inquit,persingularia, cu mani a sint, quonia scino aliter est. no enim quid est demonstruesed voma est,aut no est, Primo Metaphys libro,
is omnis tamen disciplina per antea nota, aut omni ave aliqvasse, is σ ave per demonstrationem,avt per desinitiones efficitur. Uultergo,definitione perdisci aliquid.& lib. Uri. text. XLII.
Quodsidemonstratio necessariora est,cπ desinitio a cientia ae is riserisieris no poteri,ut a vi demoriratio, aut definitio sit eius quod ,, aliterse habere poteri ederi dutaxat opinio: qvcmadmodum neque isscientia interdum ignoratio sepoteri, sedes ipsium eri opinatiosa D ter nep desinitionem,nes demonstrationem inorum esse.
Cum igitur sentiat his locis Aristoteles, definitione cfficere scien tiam,necessi est,uel a seipso dissideat, & II. Priorum libro, de primo Posteriorum,& sexto Ethicoru ubi dixit, omnia sciri dcniostratio ne,aut inductione:& in Prima philosophia,uhi addidit definitione. uel hic sit sensus,ut quemadmodu ipsi demonstrauimus, de ipsis co- Plexis intelligatur. Argumetor ergo sic. Omnia siue sint complexa, siue