Francisci Vicomercati mediolanensis in quatuor libros Aristotelis Meteorologicorum commentarii et eorundem librorum e Graeco in Latinum per eundem conuersio

4쪽

FRANCISCI

VICO MERCATI

MEDIOLANENSIS

IN QFATUOR LIBROS ARISTOTELIS Meteorologicorum Commentarii.

Et eorundem librorum e Graeco in Latinum per eundem conuersio.

CARDINALEM.

EX OFFICINA DOMINICI GVERREI,

6쪽

ILLUSTRISSIMO PRINCIPI,

CAROLO A LOTHARINGIA,

Franciscus Vi comercatus S. P. D.

VM me, Princeps Illa ri Sime , Cardinis 3sq ma-YIme , iam inde ab adolassentia Philosephus in stolum tradidissem, progre si eos annorum multorum hiatio in ea uiderer fecisse V ad eam in celeberrima hac Lutem Parisiorum Academia pu blice profitendam, a maximo isio sic aeutiarum a id mi ommum ueluti parente Rege FRANCISCO a b rabumd mili prater publicum docend munus de ea meditanaum, si risitis mandandum existimam, cum- Iorem'

studiorum meo rum exercata tionem, tum, ut tentarem, ian e 9 -9-

-e in re praclara snobili, absentibus, ac posteris possemprodesse.

Asuit me aliquantulum liqud etiam Plinianum,ut, quando diu m- uere non Possiumus, relinquamus aliquid, quo nos uixisse aussi se mur. Itaque institui, istam partem, νε de Natura est, nobili mam ac praeclaritumam, cuius recondita contemplatione perpetuosium lectatus inequodam meo inprsmispertractare,ueterumsPhilo ophorum, Aristotelis poti mum, , Platonis, qui principes

in Iteros extiterunt, grauiteri,ssiubtiliter eam partem, ut cateras,tradiderum dogmata expendere, inter se conferre, in quibus con=entirent, dissentirem ue,examinare, deusque adueritatis amu D reuocare. Nam ope pretium me fataturumsterabam i , quam rem multi Latinorum polliciti quidem essent,nemo tamen gatis, aut

7쪽

Epistola

uel mediocriter praestitisset, ab eruditis desideraretur, eam mi hi pro dignitate rearitare contingeret, selcerte quia dimite Messet,

κα- g A ρον ut aiunt πλουί, quamminime indiligenter. Huc autem

pertinere iudicam, si istotelis primum, Platonis libros eos, in quibus ea Philophia pars traditur, Latinos redderem, sommentara ,quammaximefacerepossem,illustrarem. si s bbro Aristotelis proertim, etsi a pleri que alijs conuerses atque explicatos uidebam, negotium tamen institutum facibus, smatori compendio me deinde confecturum, certioremi ac firmiorem cognitionem legenti bus traditurum intellexi, sententiarum omnium ac dogmatum,

qua ab istis philosophis conscripta mi, ego, qui illorum ueritatem exquirendam sustepissem, ueram suis locis intelligentiam aperirem. V dii um et taper se necessariumsuisse,aliorum interpretum conuersionilus enarrationibusi per ectis, s diligenter consideratis,

atque a me uelaborum aliquo longe meperitiorum,qui diu in philosophia uersati essent, eam caninde interpretarentur, quorum numerus hac tempestate nonpartius est, feri debere, doctorum est iud cium. Cum Igitur ad eorum conuersionem X enarrationem eo consi lio uenissem, ut, qua in aliis merito redargui intelligebam, quantum in me esse ustarem,libros de Naturali a cultatione, qui in hoc genere prImas tenen primos conuertendos sexplicandos mih proposui, quos in lucem protuli annis uperioribus,ut graui doctorum uirorum iudicio, tanquam Lydio lapide, persticerem, utrum mihi res

succesiisset, atque in instituto cursuper erandum esset, an uelis contract s ab eo desistendum. Cum uero certio actus essem, eos bono quodam isiorum gemo a plerisque nobilissimis, maximes insignibus Philo hi cum in alijsprouincise, tumpraecipue jn Italia, s stia benigne accipi, ac publice etiam ab ijs Esis, quibus magistris flum usus, inpraelectionibus e citari, nec caeterorum interpretum ullis u Acis sieu Latinis postponi, complurilus etiam ad institutam ena rationempe ciendam adhortant bus, in labore inchoatoperfueran 'dum esse duxi , omness propemodum Arφotelis libros Acroomata-

cos,eadem ratione suta forte etiam meliora tempus, πάντων - αρ,

ut Pindarus ait, suppeditaverit conuerti senarram. Ex quibus nunc praeclaros isios, sprope infinita re m cognitione refertos, qvi Isteorologicorum, hor 62, de earum rerum, quae in μblimi oriun

turi

8쪽

Nun Cupatoria.

tur, rigitone an criptisent, ut foras darenn , quὸ prae cateris flagit

renitar, cum a me amici contenderint, tibi Princeps Cordinalis

ampli, me, ut sin sacrosane fas et Ecclesia, sapud Clymistianis

Instrum Η A N R 1 C V M in maxime subbmspositus es loco, consecraudos iudicam δε enim mihi uim es, cui secundum 'gem, cuius nomina labra de Naturati auscultatione is me dicat unt,alteri hipost idos mei deberentur labore cum ob excelsi mr 3LMm, em obtines, dignitatis a Me auctoritatis gradiram , tum ob stragulare tuum philosophia, caeterarumi artium ac disciplinarum Hums' c gnitIonem, alias, omnes praeclaras seximias uirtutes tuas, qua me tibi dedati num atque deuotis Anmm iampridem redd Iderunt tum denique ob ingentari honeficia, quilus nne, ac collegium nostrum, so Ino unauersam hanc nobilis imam Academiam, tua curae ac fide, comm lam,perpetuo Uycere non desinis, ut ingratus uideretpossem,m inliquod meum erga te grais animi extaret monimentum. Sed hocos ' est: illuduerὸ comodi ruritus, .u hoste labores meos apud

eum reponendos, iusi tutela committendos exi timavi, qui eos, quales, squanticunquesunt, o maxima si auctoritate tueri, spum ms i cmogram mos iudicio expendere ualeat. Nihil enim infe licius aut doctori aut floriptori euenirepotest, quam, stilis discipulos hebetes, rudes, ineptos doceat, quindeorum, qua tratantur, queant percipere: hic ad eumscribat,qui quaevis potius norit amet, exopta, quam e quasi ribuntur,ut,quemadmodum criptum est,Agargari- taporcis. Tu igitur is es, Princeps o Cardinalis Lustra Mi non in

Aristotelis tum haec be ,s qua a me ad eorum illustratio m ripta fugit, sed longe altiora ac diuiniora steria, cum 'sius natura

tis , tucm uero maxΠme diuina philo Aphia acerrDmo tuo ingeniopen trarepote Integerrim0s Iudicio simare,atque perpendere, lusumma tua auctoritate fuere ac tueri. Nec uer. ab hisice μ=raptis tibi tradendis ac dedicandis me reuocare debuerunt, aut summa tuae in regno hoc a Uinno a snistrando occupationes, Aut et altioris

phtio ophia Oro tua fium pietate ac religione studia Ac meditatio nos, A t Ii Adsiummum qi od tenes fastigium, si riptorum, meorum tenti Os,fς suelegans dicendi ratao,ut uere illa d o oo et musas ab aquila non cerni. Nam sinter summa regni uber cuti,ab- quas horas non tu; mm olum hie armn, det mphilosephia hu

9쪽

Epistola

manioribus h nudiis pertis , sopus hoc , quanquam ob meas nec elegantes, ne alis doritas commetatione te insummo gradu colgo - , onmih eruditione S elegantia ornato, longe est i Uerius: ob Ar, potelem tamensiummum inter omnes, qui in literis unquam clam runt , auiatorem, S res altis imas s longe praeclari mas, qua in eo

raritantur,te ac eruditione tua nou omnino indignum, ut i quod ex

penu meo ad Aristotelis illustrationem risiumptu est,non adeo dignia talis tua 'lendor, atque Hestrina restondeat, ipse merito psit repmdere. Tu quidem amplissimo ac nobili mo 'gum stemmate ortus, tu Cardinalis maximus, tu inter Francia Pare premum locum tenes,tu rerum gerendarum perit mus atque prudent mus, regni

huiusgubernacula geri in cuius prudentia ac pietia H E N R 1 Cus

maxim e conquaesiit: tu eloquent semus j omnibus bonis lit ris instrue tus , ut i s de causis non nisisemma s ampli mare δε-ceam. Sedes modi fere uidetur hoc opus esse,in quo de rebusblimisus, qua in alto generantur,s ob earum a nobis distantiam, Abii mem habent contemplationem, disseritur,sidqmdem ab eo homine, quo in rebus naturaperspiciendi omni parte philosophia tradenda,

sublimiorem nunquam uatura procreaui ut in eo generando,No nibus ut aiunt numeris abfluendo, uires s omnes exhausi se ui deatur. Hoc igitur opus,qualecunque en Princeps human Ghenigne accipe, tuo. augureo nomine ac μmma auritoritat rotegebatque, quod ex reipub. a. mintratione rebush maximis gerendis,altioribushetiam Hys siepou repotes temporis, id in eo, ammirela

xandi gratia, collocare ne graueris. Praeclaram enIm s uariam rerum naturae, ut nosti, cognitionem continet, cum earumque in aere

apparent,sgenerantur, tum etiam μbterranearum,qua aut v am aerem erumpunt,aut manu eruuntur. N hac quidem in prioribus tribus libris. Q rtus autem omnia complentitur,qua caloris A rigoris opera D m es iuntur, ut in res omnes natura constantes ac plerast etiam arte factas lat me pateat, o umi ortus, seditioves,

constitutionem, temperamentum generali rat Ione exhIbeat siua rum rerum omnium contemplatio cum ad animorum nostrorum per

feritionem plurimum ualet, tum ad molestiarum, quibus plerunque ij, qui munera publica obeunt, sciuntur,leuationem. A qua rerum cognitione illustranda, quidpraeter caeteros horum librorum interpre

tess

10쪽

Nuncupatoria.

tes, aco Latino Arabes, pro terim,ricri omnes,ac tu in orimis grauis imo tuo iudicio animaduertes Igudunum liquidbposum affirmare, hunc partum nec ὐ νεμον esse,nec nocte una, aut heri duntaxat natum, sedex optimis quibusique auctoribus conceptum, longis temporis ammaduersione , quanquam impolitum adhuc rudem , procreatum. Ex quo si aliqua utilitas ad huiusce aetatis atque etiam

posteros philosephia studioμs derivabitur , eam tibi primum, cuius

numini dicatus est, acceptam referant, deinde 'gi Christiani mo Wico, cuius austrio Hliberalitate, dum in ampli ma hac Academia philosophiam interpretamur, eum edidimus. Vale Priscepso Cardinalis maxime, o me tibi devoti mum ad caetera, qua iam consert i,inlucem edenda, salia, qua nondum consi ripta sunt conscribenda,numine tuo a a refoue ac excita.Te autem Deus Opi. o. uelit esse incolumem, tuas omnia uota plenis uelis fortu net. Lutetia Parisiorum, Calendis Septemb. I . D. LVI.