Philippi Beroaldi Opera. Orationes multifariae a Philippo Beroaldo editae recognitaeque cum appendicula aliarum quoque oratiuncularum

51쪽

DE Inuenti ne litterarum. ZIprosecto secula aurea cognominari merito possunt Ibela scelicissima tepora nucupanda:quibus Cicero: A si nius Pollio: Celius: Messallae: aluus: Iulius Caesar. M. Varro:&moκ Virgilius:Ouidius: Varro Attaci nus:Proptius rTibullus:& sexcenti doctissimi florue

runt. Altera uero aetate no paucioreS eXmerunt: Inter

Quos Qui tilianus. Duo Plinir Tactrus Traquillusi Cethus Martialisl excelluerunt dii primis Iuvena lis Aquas i a queadmodu ipse poemate Satyrico elu xit in hac posteriori aetate:ita in superiori Crispus S a lustius inscribenda historia imortalitate sibi co para uit. Quos ambos hoc anno ideo publice profiteri de stinaui: quonia ex utriusq; lectione Cosido Auditores maxima utilitate cu uoluptate esse capturos. Nam

Crispus Salustius ob elegantia inimitabileq; in scri bedo breuitate assequutus eptimas iter historicos partes: qd Epigramaticus Poeta illo disticho expressit.

Hic erit ut perhibent doctob corda uirorum 'Crispus Romana primus in Historia. El. n. ira creber re frequetia erui uerbo Ppenum essentetias numero sequae.ita uerbis quoFnouator dictus e cocinus lita elegansi ira Pssus: ut nescias utru res uerbis an uerba rebo illustretur. Salustiu Quicilianus Thucydidi celeberrimo apud grscos no dubitauit opponere in quo culit pcipua uirtus breuitas: ut Seneca refertilia ceu Salustius uicittex cuius oratioe nil demisine detrimeto semeti e pot: Vnde haud imerito dixit

52쪽

Macrobius Salustium in genere dicendi breuissimo dominari. Et magna profecto iacturam passa e latina lingua deperditis Salustii libris: quibus gesta Roma nOF coplectebatur nobis tantum odo supersunt illius diuini uiri Catilina atq: Iugurtha.Salustius ab Augustino ita laudatur ut eum appellet nobilitate ueritatis historicur Cuius orationes tutincti Seneca legutur in honore historia quae haud dubie uolumina indicci quata in scribendo maiestate i quat diuino fuerit de coratus igenio. Sed queadmodu in historia eximius est Salustiustita in Satyraeminentissimus est Iuvena lis: Cuius poemate eruditissimo nobis abside declaraturinon pauciora priscis temporibus ci nostris flagitia extitisse Nec flagitiosos pauciores. huius itaq; lecti oeaffatim cognosces: quatis ustiis illa aetas Uecta fuerit: quatisq; libidinibus comaculata: ita ut uitupatio ta liu flagitio': nobis maximo esse possit documetonat quod turpe est fugiamus:quod honestum est: id tota

mete capiamus. Ex Satyrici Poetε lectione aperte in . gnoscemus id: quod nos conquerimur Maiores no stros coquestos fuisse. Videlicet corruptos esse mores Vigere nequitia luxurigibbidineq; dominari. MaX mam profecto nobis exhibebit utilitate nec minorem uoluptatem Iuvenalis:iquo eruditio mira est: Varie tas rerii iucudissima:Stilus tersus : Mordacitas satyriaca: Sentetiae scitu dignari numerabiles: Laudatio uir

tutu i Vitupatio uitios. Enarrabimus ergo diis bene

53쪽

D E Inuentione litterarum. Σ 8 tutatibus eeleberimu Satyricsi de Historicu luculeturdi pro mediocritate huiusce meae quatulaecul in psi

tendo facultatis elaborabo: ut cuctis satisfacia ut reco dita illus τει Eliprimis quae a cometarioribus omissa sunt uel pay diligenter interpretatat ea enarrare cona bimur.I Summa illa omniatqualiacu* sunt quae lo

gis Vigiliis di iugi labore didicimus i Vobiscu libenotissime comunicabimus. Vos quiso aurium operam nobis acomodate. Dixi.

Oratio habita senariatioe Questionu Thuscuo lanaF de Oratii Flacci colines laude Musices. ORATIO. Ut LAgna res ε ac uenerabilis olumi morta m l iu uotis expeteda Viri clarissimi philoso: phia:qua grFi Ethicen i latini Moralem nominauerut i quaecu animoia nostrorumedicia sit efficacissima talo relius disciplinis e excelletior illo animi corporiba antecellur. Na cucostem' eκ anima ec corpore Cuq; corporis servitiolanimi utamur iperio Magis nos decet ani mu curare/K corpus. Nihil aut peraeque Ptinet adaioy sanatione es Philosopbia de ea potissimulquar de uita tractat oc morabSi quidem cum plures t perniciosoresque sint animi. morbi u corporis:qui dies noctest nostras metes exedui: Cum cupiditatibus insatiabilibus sollicitemurrCum perturbationibus Inumerabilibus simus obno xii thos omnes morbos soli sanare pol Philosophia

54쪽

ORATIO . VII.

Moralis. Quae haud immerito uitae dux r&uirtutis Idagatri X ex pultrixq; uitios e a luculetis scriptoribus nuncupatur. Cuius documetis qui fuerit imbutus iis facile casus cotemnet humanos:fortunal floccifaciet imperterritus imperturbatus et uictus. Et cu plura sint studia: quae liberalia nominantur:quia homine libero digna lunt: Hoc unu Philosophis studiuuere libera te est: quod homies liberos facit/sublimestfortestatq; magnanimos. Quocirca illi ualde uituperandi esse creduntur:quosy corpora i sagina sunt: animi in ma cie ueternow tabescunt: apud quos appetitus rationi imperat: Virtus uoluptati obsequitur: orpus animo dominatur: Quo F Deus uenter est:quil in uolupta tibus libidinibuli summu bonu collocarunt. At cito maiores nostri prudeliores laudabiliorest extiterui: qui uirtutem ad beate uiuendum solam sufficere crediderunt qui um cs Philosophis diuitias omnes post

posuerunt: Sola Virtutem conleplantes: Soli Sapien tiae inhiantes:sola doctrinam amplexates: Inter quos

1primis Socrates philosophob fons nucupatus eXcel luit:qui primus philosophiam deuocauit a coelo UOγςuiti de uitat& moribus irebusq; bonis tac malis in Q rere: Nacum Philosophiae tres partes esse tradiderint eximii scriptores / Physicen i Dialecticei atq; Ethice: quaF phy iice: quae a nobis Naturalis appellatur:retunatura perscrutatur; Dialectice:qua Rationale nomianamus: proprietates uerbobstructural resirit: Ethti

55쪽

DE MUSICA. a Es

ca quς dicitur Moralistanimum co ponitiatq; omnes animorum perturbationes sedat: hanc postrema So crates coplexus est: Ethica Socrates 1 scholis edocuit: Ethica adamavit/illustrauit excoluit:ad quacu tran siret illud uulgatissimum usurpauit. Quae supra nos nihil ad nos tasi sola Philosophia Moralis esset moti talibus maXime necessaria i ait frugifera i plurimul utilitatis afferret cu reliquas partes multu no proba ret. Ideoq; net de natura reFiness de altioribus ι sub

limioribusq; rebus Socrates unqua disputabatsed de sola Morali Philosophia assidue differebat ac medi tabatur. Cuius discipulus diuinus ille Plato doctoris

dogmata i omnibus fere uoluminibus mirabiliter expressit: Eiusq; ingentu uariosi sermones imortalitatico mendauit Cum ipse litteram Socrates nullam reli

quint. Carteia Philosophia omnis ac reliquae libera les disciplinae diu i solis graecoF gymnasiis floruerat:

diu a solis graecis tractatae teXcultae illustratae sunt: uRomanitatini arma magis a studia litterab exeracerent: Cu Ipertu magis propagareiu disciplinas per cipere meditarentur. Anti eius Sophia dicebaturiquae nunc Philosophia nucupaturi Et qui hanc profitebae tur Sophi. idest sapientes appellati. primus Pythago ras Philosophiam nominavitiset philosophum hoc

est sapi eris studiosum ia quo illud Philosophis genus emanauit qd Italicii scriptores appellantiab eo P Pythagoras ut plurimu i Italia philosophatus ut i Cum

56쪽

ORATIO . VII. Ionica Philosophia ab Anaximadro defluxint discia

pulo Thaletis Ionici. Celesy cu in dres magis ingeniagisco': effloresceret:lC u studia litterasy magis ac ma gis excoleretur:apud Athenienses illos Catos atq; te giferos domiciliu philosophos costitu est illic Acadamia Platonis . Lycium Aristotelis: Porticus Zenonis effloruerui. eX ea ciuitate complures philosophob sectae tacleae Equo Troiano inumeri pricipes prodierunili1c Academici hoc est Platonici ab Academia schola nuncupati et illinc Stoici a porticu Zenonis nominati: illinc Peripatetici ab ambulatione Aristotelis nomen sortitio cesserui. illic secta EpicureoFr illinc manavit secta Cy mco :quos ita a pbris moribusq; caninis appellitauerunt: quoF priceps di auctor Phibetur Anti sthenesidi illustrator Diogenes. In attico gymnasiis dogmata philosophosy didicerut Aristippus coditor Cyrenaicq sectς Archesilaus priceps noue academiae: Phedon a quo Heliaca secta profluxit Euclides a quo

Megarica:& Menedemus tquem auctorem Cretricos riscia concelebrat. di ut semel finiat nulli sere illustres Pbilosophi extiterunt: qui no Athenas studiosy causa proficisceretur. Illic diu litterae habitarunt:illic Philo sophia habuit domicilisi: illic igeuar ac liberales artes diutissime diuersatae sunt:quae fero quidem insed tamealiquando ad Romanos transmigrarunt:qui ut erant omnium utilitatum lac uirtutum rapacissimi cognitis

graecoru disciplinis incredibili litteraF studio flagrare

57쪽

reperunt: Multiq; Philosophiam latinis litteris exco teretati illustrare conati sunt. Sed duo potissimu ex celleti ac pene diuino 1genso uiti id efficere potuerui. M. Varro:q a Terentiano undecul doctissimus nuncupatur: N. M.T. C.extra omnem ingenii alea collo eatus: Qui cum oratoria disciplina illustrauisseti phialosophiam quoq; sua1dustria illustrada excolenda suscepit.ut Q oscupatus Romanis profuisset:etia pro/desset ociosus.& cu ubiq; Platonis aemulus lac imita tot existeret:Dialogos in philosophia ec potissimum morali plurimos diuinitus coscripsit:& i primis quε-stionum libros quin : quas a uilla sua Thusculanar quae fuerat antea Syllae dictatoris. Tliusculanas no minauit:qua' lectio cu sit futura auditoribus utilissi ma ac saluberrima .cuit multu eruditioisimultu sen tentia i multu ex eploy i his cotineas i eas publico auditorio istitui psi terrum ecp factuFopae pciu esse cesvir si id pluribus mea 1dust ia notu fieret & aptu/qd priusicognitu erat di obscuF. Vos itaq; hortor & moneo ut Ciceronss libros lectitare ediscere di i manibus quoti die habere uelitis Hunc spectemus hoc ppositu nobis sit ex lutille ut Quitilianus ait se profecisse sciaticui Cicero ualde placebit. caeteF situ Ciceronis lectio no bis utilitatis e allatura:tatu carmia oratii Flacci modulata afferet iucuditatis:& queadmodu philosophia salubris e:ita Musica delectabilis. cuius dulcedine cu cta uiuetia capiune: cuius origo coctestis memoraturἔ

58쪽

ipsiusq; rarione mcdu esse copositu Prthagorici uul gauerunt. Vnde Theologi noue Musas esse dixerunt Ppter octo sphera F Coelestiu musicos cocetusta una

maximil cotinetiatque costat ex Cibus i qua Armonia nominauerunti Coelut ipsum canere asseruerunt. Musica antias illis teporibus Inveneratione maXima

fuisse memoriς proditu e ac maximos duces fidibus tibiisq; cecinisse. quin etia apud priscos ram gricos HRomanos in couiuiis post coena Lyra circu ferebas 1 qua laudes atq3 uirtutes uiroia fortiu canebantur quacum olim Themistocles recusasset habitus eidoctior. Cotra laudatus Epaminonda sit Cythari aieci cantare ad corda F sonum eet eruditus. Socrates quoq; iasenio cosectus institui Lyra no erubuit di Plato ciuili uiro que politiconuocat musica credit esse necessariat Et Aristoteles 1 politicis auctor et M usica iter disciplinas Igenuas ee collocata qua una cu litteris di gymnastiea adolescetes priscis tepotibus discere cosueueriar.

di si uolumus iquit id e degere i octoi Musica est adhobedatquae habet naturale uoluptate/quae ex iucu dissimis est qua Museus dulcissima dixit ee mortalibus. Musica antiqtus sacrificiis ac funeribus adhibebatur. Musica curas abigit clemetia suadet i di ad leniendos affectus plurimu ualet di ut iquit elegater apud Philo

stratum Canius tibicen i Musica moerentibus adimiet moerorem i hilares esticit hilariores tamatorem calliadiorem, religiosum ad deos laudandos paratiorem:

59쪽

DE MUSICA. si

eadet uariis moribus accomodata animos avdsto tu quocul uult sensim trahit. Pythagoricis certe moris fuit:animos ad Lyra excitare t uel leniremel soluperturbationibus animo ised etiam corporis morbis medetur musica modulatio: Cum ad febre quo iacuulnera Cantiones quotidie adhibeantur, Qua pro piet laudadus est Xenocrates: qui organicis modulis lymphaticos liberabat: di Asclepiades: qui tubatum cantu surdissimis medebae. Theophrastus quoq; ad affectiones animi moderandas Tibias acibibuisse feratur.Quin etia traditu est Thalete Cretesem Cytharae suauitate morbos ac pestilentia fugauisse. di cantus ti bicinu mederi credune schiacis: di in istrumeto ueter scriptum est queadmoduni Dauide citharietate Saul refocilabatur a furore demetiae:quo ideiidem corripiebatur. Quid no ne bella musicis modulationibus a cenduntur squid aliud in Romanis Legionibus litui tubae cornuaq; moliebantur Quo cocentus equos tmilite'; patiter acuebat. Preterea Creteses ad Cytha ra dimicabat: Lacedεmonii 1 graecia: i Italia Sibatitae ad tibias. No ne Amazones ad calamos arma tracta bat hon ne Halyattes Lydoφ Rex: ut auctor est He rodotus ri exercitu habuit cocinentes fistulatores atq; fidicinas Thimoteus quoq; Musicus eruditoF pre conio celebraturru, Alexeudru Maguu musici catus modulatione ad arma corripienda infigmaret i idem inflamatum mutatis modulatibus cohiberet. Quid

60쪽

ORA Tl O . VII.

pacis munia no ne apdatiquos musicis cantibus cele brata fuere Eteni plures grsco ciuitates:ut Marti ausaffirmat:ad Lyra leges decretaq; pu . recitabant. Quid multa Musices disciplina no lotu homines ueruetia bruta animalia demulcet. Certii fistularu catu capturiatur. Delphines musica arte mulcenis. Aues fistulis alliaciutur. Architectus quot citra musicem Psectus non erit:quae t primis efficax est:ut inui Victruuius: ad ba listaru catapultam scorpionu temperaturas: hidrauli cas quoi machinas efficere nemo poterit sine musices ratiocinationibus. Cum ergo Irer hominest reliquat animantia musicae tanta sit dominatio: eiusq; dulcedine capiatur oesquod uiuit:Celeberimi scriptores extiterunt:qui ad Lyra carmina coponerent: di Rythmis musicis numerosi scp modulationibus sua scripta contexerent. Quod non solu a graecis latinisi i Veruetia ab hebreis factitatu, Tanta quippe est suavita sitataq; uoluptas musicq modulatio is. Quid .n. psalterio Da uitico modulatius Quid canorum magis Quod in morem oratii Pindarit decurrit Quid De uterono mil& Esaie Caticopulabrius. Quid Solomone gra avius Quid perfectius Iob quae omnia hexametris N. pentametris uersibus ut eruditi testatur: apud hebre os composita citra salebrosam a redinem progredi

untur.C terum cum antiquiores numeri rusticis & Dcoditis similes essent: Poetica ut auctor e Cesorinus rueluti legitima musica copositior magi si modulata