장음표시 사용
391쪽
R ex sanitate in aegritudinem; transit. simili ter autem & in alijs , nisi aliqua eadum lan eontingit per temporis longitudindita conm- nita,& immobilis, vel omnino difficile mi Lilis existens, quam iam quispiam vitiabitum:vocet. Manifestum est aut- quod haec volia habitus dicere, quae sunt diuturniora, Ac dissi- .cilis mobilia. namque disciplinas non multu iretinentes.sed facile mobiles existente, .non
dicunt habitum habere, di tamε d fili su aliquo modo secundum scienthim peius, m lius M. quarum diiseri habitus a dispositione; quod hac quidem facile mobilis siti ille vero diuturnior de dissicilius mobili i hi autem habitus &dispesitiones dispositiones veru nonecesse est habitus xsse , qui. n. rvinent habi. 'im&quodammodo dis sitisin secundum ipsos i qui autem dispositi sunt, non omnino retinent habituruὼ Aliud vero genus qualita tis est, secundum quod pugillatorer vel cursorves, 'H salubres, vel insalubres alicimus: Msimpliciter quaecumque secundum podentiam naturalem vetampotentiam dic tun v Noni . enim ,' quoniam' sunt dispositi aliquo modo unumquodque huiusnodi dicitur : sed quod
bent, naturalem: potentiam vel impoten-
, vim facile aliquid facere, ut nihil pati ut pu/ gulamr s, vel cursorex dicuntur, non quod sint dispositi aliquo modo, sed quod habeant. potamiam o turalem vel impotentia aliquid in i, Υ facile
392쪽
facile faciendi. Saltiores autem dicuntur, eo quoditabeant potentiam naturalem. vini
-hil a quibus libet accidentibus iacile patia - tur: in salubres vero quod iii olentiam h beant naturalem nihil iacile a quibuscumque accidentibus pariendi. Similiter aut mi hiis durum & molle se habent. durum enim dic turέ quod habeat potentiam non facileri molle Hr6,quod eiusdem ipj iiis habearim P ten iam . Tertium vero genus qualitatis est passibiles qualitates & pastioces sunt autem huiusmodi ut dulcedo Namaritudo,&austeritas: 3c omnia his cognata amplius, de calor,& mgidus,& albedo, & nigredo. Quod quidem igitur & hae qualitates sunt, manifestum est.quaecumque enim has susceperint, ipsa qual la dicuntur secundum ipsas r ut mel, quoniam dulcedinem suscepit, dicitur dulce,& corpus album, quoniam albedinem iu see. pit. similiter& ih caeteris. Passibiles vero qualitates dicuntur, non quod ea quae illas susceperint qualitates, aliquid patiantur . .eque enim mel; quoniam aliquid passure, sit, diciatur dulce, neque aliquid aliud huiusmodi. stia militer autem his & calor & frigidus passibi tes qualitates dicuntur, non quod ea quς illas suscipiunt,aliquid passa sint: sed quoniam secundum sensus unaqusqued istarum qualitatum passionis esse niua est, passibiles qualit yes dicuntur. dulcedo enim passionem quanq
393쪽
PRAEDICAMENTA . , sint , secundum gustum efficit, &xa r secundum tactum e fimiliter autem & aliae. Albedo autem,&r nigredo,& caeterI colores non eodo
modo iis,quae dicta suntipassibilas qualitates dicuntur: led eo quod iplae ab aliqua passione. innascuntu r. Qi id enim si i mpter aliqua
passisnem multae coloruinmutationes,manifestam est i erubescens enim aliquis, rubeus factus esti & timens pallidus, & vhumquodq. talium. quare etiarisiis natura aliquid dat lium accidentium pinurbationiimve passus est similem colorem verisimile est eum his re,quq enim assectio nunc in eo quod verea, detur circa corpus facta est, etiam secundum naturalem constitutionem eadem fieri potest assecti ut & naturalis color similis sit. Qumcunque igitur talium accidentium ab aliqui-
bus passionibus difficileanobi libus & periri Mentibus principium sumpserant, passibiles qualitates dicuntur. siueenim secundum n-turalem constitutionem pallor fit aut nigredo; lualitates dicuntur quales enim secundum eas dicimur siue prseter aegritudinem longam, vel propter aestum eidem contigit nigredo, ves pallor, & non fiallepraetereunt , vel etiam per vitam permanεt passibiles qualitates & ipse dicunturi similiter enim qua les secundum eas dicimur . i Quaecunque vero 'ijs quae tacite soluuntur, fle hilo Wanseunt , si pastiones dicuntur, quaistates *ero mi
394쪽
nime . non enim aliqui fecitndusit ipsaPdicun tur quales. nequeurum qui propire verecundiam rubeus factus est, rubeusidicitumen ique cui pallor propter timorem panti
dus esti Sed misis eo quod aliquid passus est : quare passionis quidem huiuiscidii diem itur: qualitates vero minime.Similiter autem illis, & secundum animam passibilω qualita .tes di passiones dicuntur. quaecumque mirin mox in nascendo ab aliquibuς passionibus difaiculter mobilibus fiunt, qualitates diuuntur& ipis: ut amentia , mentis alienatio uia, in alia huiusmodi r quales enim .secvngum eas dicuntur, idest, iracundi atque arisntes . Similiter autem & quaecunque alienationes non naturales, ista quae ab aliquibus lineidentibus factae sint difficiles praetineuntes,& omnino immobiles. qualitat suntetiam huiusmodi r quales enim & secundumje ducuntur. Quaecumque vero ab iis q- ficile &cito praetereunt; fiunt passiones da murisivisi quis contristatus, iracundior fia octientiti dicitur iracundus, qui huiusmodi 'pasSione iracundior est: sed magis qui aliquid passust , qu re passiones, quidem huiusmodi .dibunt
tur; qualitates ver miniine . . . t 3 δ; 'iQuartum vero gemis qualitatis est figura circa unumquodque constans sa mapam plius autem ad lincrestitudo, & curuitas. St
si quid aliud tua simila est secundum miri
395쪽
unum*aodque eorum quale quid dicitur . triangulum enim vel quadrangulum esse quale quid dicitur,& rectum aut curllum,& secu- dum etiam sermam unumquodque quale di--citur Rariam vero,& spissum asperum de
lene putabuntur quidem quale quid significaret sed aliena huiusmodi putantur esse a diui .
.sibue,quae circa quale est.quandam enim posi lanem magis videturpartium utrunq. 'monstrare spissum enim dicitur, eo quod partes sibi ipsis propinque sinit rarum vero', eo quod distenta se inuicem, & lene quidem, quod in rectitudinem aliquo modo partes iacent rasi peram vero, quod haecquidem superet, illa merosis Merior. Fortasse quidem igitur alius piri eant modus apparuerit qualitatis; sed 'maxime dicuntur hi sunt, qualitate itaque sunt, quae dictae sunt. Qualia vero sum
quae secundum has denominative dicuntur , vel quomodolibet aliter ab his. c , In iniri is itaque 3t. fere in omni s denominatiue dicuntur : ut a candore candidus
8caprammatica grammaticus, &a institia ilistus similiter & in aliis. In aliquibus vero ψe6 quod non sunt posita qualitati nomina: noco ntingit ea quae dicuntur, ab ijs denomin
tiue dici. ut cursor,aut pugillatoriqui secum dum naturalem dici tur potentiam , a nuda aqualitate denominative dicitur . non enim
posita sunt nomina potentias, secundum quas
396쪽
isti quales dicuntur e ficuti disciplinis, secundum quas pugiles vel palaestrici secundum dispositionem dicuntur. pupliatoria enim s& palaestrica discip lina dicitur: quales vero ab his denominative dicuntur, qui disponuntur. Aliquando autem & posito nomine non, dicitur denominatiue , quod secundum eam quale dicitur: ut a virtute studiosus. eo enim quod virtutem habeat, studiosus dieitur: sed
non denominative a virtute . non autem in
pluribus hoc tale est. Qualia ergo dicuntur, quae denominatine a dictis qualitatibus dicuntur, aut aliquo modo aliter ab eis . Inest autem & contrarietas secundum quaIitatem: ut iustitiαiustitia contraria est, &οῦ albedo nigredini, & alia, similiter autem & ea quae se. Cundum eas qualia dicuntur: ut iniustum iu sto, & album nigro . Non in omnibus autem hoc accidit. rubro enim aut pallido, aut hu- , iusmodi coloribus nihil est contrarium, qualibus existentibus. Amplius, si contrari rum alterum fuerit quale, de reliquum erit Cuale, hoc autem palam est ex singillis proponenti alia praedicamenta. ut si ex iustitia iniustitia contrarium: quale autem est iustitia: quale igitur & iniustitia. nullum enim aliorum praedicamentorum aptabitur intu'stitiae. neque quantum, neque ad aliquid, neque ubi, nec omnino aliquid huiusmodi, nisi quale. sic autem, & in alijs quae secundum
397쪽
quale simi contraria. Miscipiunt autem qua- , lia magis de minus,album enim magis &minus album alterum altero dictitur: & iustum alterum altero, magis de minus, sed & ipta intensionem sitscipiunt. ciim candidum namque sit,contigit amplius candidum fieri. mtamen omnia, sed plurima. militia namqu dicatur magis & mimis iustitia, potest quiliabet ambigere: similiter autem & in aliis dita i
stionibus. quidam enim dubitant de tali- s. iniustitiam namque iustitia non omnino aiunt magis & minus debere dici,nec sanit
tem sanitate. minus autem habere alterum altero sanitatem aluuir dc iustitiam alterum minus altero habere dicitur . sic autem , &grammaticam, & alias dispositiones. sed i men ea, quae secundum eas dicuntur, indubia tanter recipiunt magis & minus: grammatia, cior enim alter altero dicitur, & iustior & sanior. sic autem & in ijs. Trinangulus verinde quadrangulus non videntur magis & minus suscipere: neque aliqua aliarum figi arum.
quae enim definiti mem trianguli recipiunt 8e circuli οῦ omnia similiter trianguli vel circuli
sunt. eorum autem, quae non recipiunt ratio
nem eandem, nihil magis alterum altero dicetur . nihil enim quadratum magis quam parte altera longius, circulus est: neque aruterum enim recipit circuli rationem, non di
398쪽
cetur alterum altero magis . non ergo
ilia qualia recipiunt magis & minus. Horum' itaque, quae praedicta sunt,nullum est propriit qualitatis. Similia vero aut dissimilia secum. dum solas dicuntun qualitates, simile enim &: dissimile alterum alteri non est secundum aliud, nisi secundum id quod quale est. Quare proprium est qualitatis secundum eam simile,
vel dissimile dici. At vero non decet contur. bari, ne quis nos dicat de qualitate propositum facientes, multa eorum quae sunt ad albi quid connianaerasse: habitus enim N dispositiones eorum qitae ad aliquid, sunt esse dicebamus. Pene enim in omnibus qualitatibus ge- .nera ada liquid dicuntiir, nihil autem eorum quae sunt singularia . nam cum disciplina genus sit, idipsum quod est alterius dicitur: alia. cuius enim distiplina dicitur , eorum vero iquae singularia sunt, nihil ipsum quoad aD,
terius dicitur, ut grammatica non dicitur alicuius grammatica: Rec musica alicuius alterius musica. sed λrte secundum genus,& hae ad aliquid dicuntur: ut grammatica alicuius dicitur disciplitia, non alicuius gram- , matica: & musica alicuius disciplina non alibcuius musica. Quapropter quae singularia quidem sunt, non sunt ad aliquid . dicimur autem quales secundum singula. haec enim
399쪽
Scientes enim dicimur, eo quod himemus: singularium scientiarum aliquas . quare hinerunt etiam qualitates, quae singulares sunt, secundum quas aliquando εc quales dicimur; hae autem non sunt eomquq sunt ad aliquid. Amplius, si contingit idem ipsem& quale &ad aliquid csse, nihil est inconueniens in v-triusque hoc generibus enumerare.
De Agere, o Paei. cap. V. REcipit autem agere & pati contrarietatem, & magis & minus. Calefacere enim ei quod est frigefacere contrarium est, &calefieri e uod estU:gefieri, Miectari ei, quod est contristari, quare suscipant contrarietatem,& magis & milius est enim calefacere & magis & minus, & calefieri magis, de minus, inrastari magis & mimas . suscipiunt igitur magis & minus agere,& pati. De his igitur tot dicuntur.
De caeteris v dicamentis. cap. VI.DIctum est &de eo quod est situm ess in ijs quae sunt ad aliquid, quod denominative a positionibus dicitur . De reliquis vero, idest Quando, & Vbi, & Habero Propter e quod manifesta sulit, nihil de ipsiis aliud
400쪽
Hiudi diestat, quam quas in prine ira senti quoa Habete quidem