Introductio in dialecticam Aristotelis. Libri quinque. Francisci Toleti S.R.E. cardinalis. Ab auctore multis locis castigata & tabulis aucta

361쪽

etiam conuertuntur . si quid enim equus hin-

nibile est ; Ee si quid hinnibile est,equus est.

ACcidens autem est, quod adest, & abest

praetersubiecti corruptionem. Dividitur autem induor hoc enim ipsius separabile est, illud veto inseparabile. dormire quidem separabile accidens est , nigrum vero eci inse parabiliter cortio, & AEthiopi accidit. Potest enim intelli es & coruus albus, aethiops abij ciens colorem, praeter subiecti corruptione. Definiunt autem sic quoq. accidens est quod contingit eidem inesse & non inesse. Et quod neque genus est,neque dictrentia, neqV species, neque proprium t semper autem est in iubiecto sibinens . . , .i .

362쪽

Principis praedicamenta .

De quibusdam tamquam' positis, ad praedieamen torum doctrinam conferemtas. De prisdicamentis ipsis. De eonsequentibus uita a ad ipsa pr

' dicamenta: aede nonnullis vocibus, deqvibus

DeAequivocis, uni ritio deris in is, rerum etiam quae dicumitis dini . cap. I.

3' '' ' dicuntur, quo

rum nomen solum com- mune est, secundum n men vero substant tae r

istum est. horum enim νsolum nomen commune est , secundum nomen vero substantiae, ratio

363쪽

rati,ilsu a. Si enim quis assignet quia sit eqrum utrunque quo animal est Mopriam assignabis utriusque rationem.Vnis a vero dicuntur, quorum & nomen commune est & cundum nomen eadem si stantiae ratio: ut a ni mal& homo, atque hos; comuni. n. nomine horum utrunque animal nun rupatur, Nest ratio substantiae eadem . Si quisqnim assignet utriusque rationem, quid. vrunque est, quo animal est, eandem assignabit rationem. -- nominatiua vero dicuntur, quaecunque ab aliquoi disserentia casu, secundum P cmen habent appellationem: ut , arammatim grammaticus, a fortitudine fortis. Forum quae dicta uri alia quidem secundum compleximnem idic'untur, alia vero sine complexione. Fa igitur quae fecimum complexione ldii unturAEunt, ut homo currit, homo vincit. Ea vero quae sinς complexione dicuntur,sunt ut horno, bos,currit, vincit.

Eorum quae sunt diuisio. ip. II. Eorum quae sunt, alia de subie isto aliquo

dicuntur, in subiecto vero nusso sunt. vi homo de subiecto quidem dicitur quodam homine in subiecto vero nullo est. Alia autem in subiecto quidem sunt, de subiecto autem nullo dic utur. In subiecto vero esse dico, quod

cum in aliquo sit, non sicut quaedam pars, impossi-

364쪽

postibile esse sine eo in quo est: viquain grammatica in subiecto quidem est in anima; de subiecto vero nullo dicitur. & hoe album in subiecto quidem est corpore: omnis enim color in corpore est: de subiecto autem nullo dicitur . Alia vero de subiecto dicuntur,& in subiecto sunt. ut scietatia in subiecto quideri est in anima, de subiecto vero dicitur. vide, grammatica . Alia vero neque in bieeto sunt, neque de subiecto aliquo dicunture ut quidam homo,& quidam equus: nihil enima talium neque in subiecto est, neque de subim, sto aliquo dicitur . , simpliciter aute quaestne indiuidua, & vitumnumero de subiecto nullo dicuntur: in subiecto autem nihil aliqua pro hibet esse. quaedaita enim graminatam in s hiecto est, at de subiecto nullo dicitur .

365쪽

PRAEDICAMENTA. sir

Complexionum consistentiunt& inconsisten

, ndo alterum de altem praedicatu Ve

destrie i pia itaque de eo quod

prae . N

366쪽

praedicatur dicuntur, omnia etiam de subim dicenir : ut honis de hominequo at dicatur, an iniata ero de homine: ergo & de quodam homine animal praedicabitur: qu, Ata enim homo,& homo est,&RSPιla genera nonsubali a a subalternis guens. cap. IIII. zDIuer rum generum & non subal tem tim positorum diuersae sunt species& differentiae: ut animalis, &nim disserentiae sunt,gressibile bipes,& vol isse,& aquatile,scientiae vero nulla earum est seque enim scientia ascientia dissert, in eo quod bipes est. Subalternorum vero gene'

nihil prohibet easdei tesse3jsserentias: sup riora enim de sis at sub ipsa sent generi binpraedicantur: i re quotcunque differentiae praedicati fuerint, totidem & subiecti erui

nem dicuntur, unum qimdque,aut rubst tiam significat aut quas maut aliquid,aut viil ut quis

367쪽

esse,aut habere,aut agere,aut pati. Est autem sibstantia quidem,ut in figura dicatur, ut homo,equus.ianantum autem ut bicubitum, tricubitum . Quale ut album,grammaticum.Ad aliquid,ut duplum,dimidium maius. Vbi vero,in Bro,in lycio.Quando autem, ut heri superiore anno.Situm vero esse, ut iacet sedet. Habere autem,ut calceatum esse,armatum esse. ere vero,ut secare.vrere. Pati,ut secari,

uri,Singula igitur eorum quae dicta sunt, ipsa quidem secundum se in nulla affirmatione dicunturi vel negatione: horum autem ad se in . uicem complexione assirmatio, vel negatio sit.omnis enim assirmatio, aut negatio vide tur vel vera,vel falsa esse e eorum autem, qine' secundum nullam complexionem dicuturi nullium neque rum,neque filium est, ut homo. albunucurrit, vincit.

SVbstantia autem est,quae proprie, & prin

dipa ther, & maximae dici tur, quae neque de subiecto aliquo dicitur: neque in subiecto adimo est ut quidam homo,& quidam equus.' Secundae autem substantiaedicuntur species, in quibus eae, quae principaliter substantiae dia euntur,insuat;& hae quide notiatum specla

368쪽

dem est in homine,genus vero speciei animo secundae igitur hae substantiae dicun-, n est

homo,atque animal.Manisestum in autem a

ex ijs, quae di sunt, quod eorum quae-s hiecto dicitntur,necessiae est 3t nomen rationem de subiecto praedicari: ut homo decto quodam homine dieitur: praedicatur etianomen : hominem enim de quodam hom ne praedicabis. & ratio quoque hominis deis quodam homine praedicabitur: quicum enim homo e homo est, x animat: quare di numnade ratio de subiecto praedicabitur. Eoruin v iro quae in subieri sunt, in plurimius quiden

neque no eu , neque ratio praedica-ido iuribiector in aliquibu autem nomen q*deuiniribit prohibet praeditarealiquari in de subina

rationem vero imposithile si in subiecto sit corpore, praedicatur de subiecto dicitur estim corpus album; ratio πω albi numquam de corpore praedicabitur. Alia vero omnia aut det sebi is dicuntur primis substantijs, aut in Libiectis eis sunt. Hoc autem inanifestum est ex ij s,quae prasogdi poni istud, vianimal de hominς3raedicatur hemo.&j de xluodam homine animal priduaribitur nam si de niallo quorundanthummi 's. oeque omnino de homine Mursus color iam pore estaergo dian q-dam corpore non in alispio eu fmgulmini,dςc

369쪽

tus sunt. - ermexistemibus primi instariths,impossibile ei aliquid aliorum esses Meu substitistiari magis iubstantia est species, quam gemas e propinquis, erum pri mae substantis o i quiς enimassignet pri- rham substantiam aeui festi, euid--conueniennuo asngnabit, specieiniquam nys assignans 'ut hominem quisitam aliquia

fignans manisestius assignabiti M--

animal airimans . Illuci enim propriaen maesis cuiusdam;hinninis hoc auteri miminius quandam reborem assignaueritimanifestus assignabit , assignando arborem quam Hae ita. Amplius rimae substantiae,ideoqu-

aliis omnibus4-jciuntur', & omnia aliae de ipsis praedicantur,vel in ipsis sunt, propirer hoc maxime substantiae primae dicuntur quε admodamaciem primae substitntiata Malia omnia se habent,sic & species, ingeniis se , bet. stibijcitur enim species generii genera enim de speciebus praedicantur; species alit.

Quare de ex his species genere magis sub stantia est . Ipsarum vero specierum,quaec mque non sunt genera . nihil inagis alterum

altero substantia est: nihil jenim familiarius . assignabis de quodam homine , hominem aD signando , quam de quodamaequo. equum .

370쪽

Σ . ARISTOTELIs Similiter autem& in primis substantiis nihil magis altem altero iubstantia est: nihil enim magis quidam homo substantia est quam qui dam s. Merito igitur pin primas substantlias sola aliorum omnium species,& genera secundati substantiae dicuntur. Sola enim haec, eorum quis pr*dicantur,primam substantiam indicanti quendam enim hominem si quis ac

signauerit quid est,speciem quidem quam ge'nus as ignando iamiliarius demonstrabit, 3c manifMus faciet hominem assignando, qua

animal aliorum vero omnium quicquid assignauerit quis, assignabit extranee, velut album aut currit, aut aliud quodcumque taliuassignans ., tI Qwe merito hae solae alioru secundae substantiae dicuntur. Amplius,primae substantiae, eo quod alijs omnibus subijciuntur,& omnia alia de illis praedicantur,vel in ipsis sunt,pr prijssimae substantiae dicuntur: sicut autem a primae substantiae ad alia omnia se habent ita genera & species primarum subitantiarum ad reliqua omniale habent: de his enim reli

qua omnia praedicantur: quemdam enim hominem dices grammaticum esse; ergo do hominem,& animal grammaticum dices:similiter autem & in alijs, Commune autem omni. substantiae est in subiecto non esse Prima namque substantia, nec in subiecto est, nec de s Uecto aliquo dicitur. Secundarum vero subs