장음표시 사용
141쪽
. iuni Ipse Dominus: stui videri ι, inquii mulierem ad eo- eupiseendum, jam tu mi eam in orde suo. Qui autem eam ad ducendum viderit, minus an plus secit Quid si et etiam duxerit; quod non saceret, nisi et ad ducendum con- eupisset, et ad concupiscendum vidisset Nisi si potest duel uxor, quam non videris, nec concupieris. Multum sanDi c teresi maritus an caelebs aliam concupiscat 'imnis mulier etiam caelibi alia est, quamdiu aliena nec per aliud tamen fit marita, nisi per quod et adultera. .. .Emo, inquis, jam primas, id est, unas nuptias destruis Nec immerito, quo niam et ipsae ex eo constant, quo et stuprum s . Ipsum jam ut patet, matrimonium impia argumentatione violatur, quod Deus sub exordio rerum instituit, quod Christus iniri unam revocavit integritatem, quod Ecclesia omnimodis e sequitur benedictionibus, quod plerisque una via alatia proponitur et Sementem generis humani compescere in istum, et nescio an hoc optimo Deo conveniat. Quomodo enim sal- vum hominem volet, quem vela nasci quomodo habebit in quo bonitatem suam signet, quem esse non patitur' quomodo diliget, euius originem non amat Non erit imma- nior duritia Pharaonis, aseentium oneratrix nam ille
animas adimit, hic non dat. Nihil apud ambos de homicidio et differt sub utroque homo intersieitur: sub altero jam editus sub altero, edendus 2, 3 Quod si Septimii verba vetas proprio sensu intelligi, monesque Septimiana nimietatis habendam rationem, alterum agerens iisdem de libris locum in quo nuptiarum earpit destructores, nihil repugno. Sed qui jam poterit Sepsimius, primas nuptias laudans seeundas tollere, quum utriusque unam eanidemque esse causam ipse suerit consessus δ' Non mirabimur Diali exordio proseetum, eo deductum suisse, ut meliorem musam esse christum in persecutionem
142쪽
gantium, quam secundas nuptis ad infirmae earnis medelam sumentium, profiteretur Illa utique infirmitas magis excusanda quae in praelio cecidit, quam quae in culilevis, ... quae crudelitati cessit, quam quae libidini. . . Sed illam quia dem a communicatione depellunt, quia non sustinuit in finem hanc vero suscipiunt, quasi et haec sustinuerit ini finem. Prophne quid utraque non sustinueri in finem, et
invenies ejus causa honestiorem, quae Saevitiam, quam quae pudicitiam sustinere non potuit. Et tamen nec cruen- iam desectionem infirmitas carnis excusat, nedum impudi- cam l). v iram ceria πιτιθα is, sed quae et in primas
quoque redundet nuptias, et rejecta matrimonii cum stupro similitudine, ruat. 4 Cum apud Christianos, unius matrimonii esse debeant qui ordini sacerdotali adleguntur, orsan iud sequi putabis minus arcio laicos coerceri vinculo Ut enim major est sacerdotibus dignitas, qui propius ad Deum accedunt, ita sanetior in illis morum integritas relucere debet; nec mirum si quod capieri tantum suadentur, in sacerdotibus jus formamque praecepti obtineat Longh aliter Septimius argumentatur et anie erimus, inquit, si putaverimus quod sacerdotibus non liceat et laicis licere. Nonne et laici sacerdotes sumus Si quod episcopis praescribit, non et omnibus praecipit Unct enim episcopi et clerus Nonne de omnibus si non omnes monogamiae teneutur, unia monogami in clerum'. . . Age, qui putas exceptionem monogamiae de episcopis factam, recede et a reliquis titulv disciplinae, qui cum monogamia episcopis adscribuntur. Noli esse irreprehensibilis, sobrius, bene moraius hospitalis, docibilis quin vero, et in de- ditus, et manu promptus ad caedendum, et pugnax eis e cuniae amans. Si enim suam habent episcopi legem circae monogamiam, etiam caetera quae monogamiae accedere opo
et tebit, episcopis erunt scripta Laicis vero, queis monogamia
143쪽
e non convenit, caetera quoque aliena sunt. Erasisti, Psyinc chice, si velis, vincula disciplinas tosius 1 . sinb, tu, Septiari reci argumentandi leges, quae a forιiori coiicludi sinunt, ad soritus ninino vetant Nisi sorth prima ibi mestierroris semina sparguntur, qui totam Ecclesia hierarchiam, humanae superbia indulgens, subversit, sacerdotium ommbus communicando, destruit, evangelieamque voce Ieptimia num ad exemplum, interpretando comampit ubi tres, ibi
Melasia, ieet lasei 23. II. Iterum, paenitentiam fornicatoribus negandam adversus Psychieos defendens, ecce totus quasi lasciviam Catholici propugnarent , in pudicitiae laudes abit, quam, ut morum si
e rem, honorem corporum, decorem sexuum, integritatem
et sanguinis, fidem generis, undamentum sanctitatis, praei a dicium omnis bonae mentis 3 meritis extollit laudibus. Dein impudicitiam ut gravissimum vitium exsecratur, quasinos illam pro levi aliqua noxa haberemus Libet integrum referre locum, Septimio, ut ego opinor, dignissimum remes quanta verborum copia, quania vis eloquentiae in vacuum spadigatur, ubi orantis ea conditio est ut nihil ipsa causa praebeat, omniaque extra illam conquirenda sint: e Moechia quanti aest e manda sit sceleris, prima lex Dei praesto est: siquidem, post interdiciam alienorum deorum superstitionem, post imperatam in parentes seeundam a Deo religionem, nullum
aliud in talibus uiuiis firmandis muniendisque substruxit praeceptum quam: Non minaehaberis. Quale delictum jam intellige, cujus cohibitionem post idololatriae ordinavit. Nihil secundum longinquatis primo Quod sit ex primo, aliud quodammodo primum est. Itaque moechia adfinis idololae triae. Nam et idololatria moechiae nomine et fornicationis
144쪽
4M DEAE S. TERTULLIANO Mπε populo exprobrata, euam sortere jungetur illi sieuic et serie go aniplisis praemittens: Non mosehaheris adjun- git Nonis des oneravit itaque moechiam, quam homicidio anteponit. In prima itaque fronte sanctissimae legis, in primis titulis celestis edicti, principalium utique delieis- rum proseriptione signata, de loco modum, de ordino stac tum de eonfinio meritum cujusque dignoseas. Est et mali dimitas, quod in summo aut in medio pessimorum eolloea tur Pompam quamdam atque suggestum agnoseo moechus, hine ducatum idololatriae antecedentis, hine eo latum hoc micidii insequentis. Inter duos apices facinorum eminentis simos, sine dubio digna consedit, et p. medium eorum quasi vacantem loeum pari criminis auctoritate complevit. Quis eam talibus lateribus inclusam, talibus eostis circum sultam, a cohaerentium corpore divellet, do vicinorum cri minum nexu, de propinquorum scelerum complexu, ut solam eam secemat ad paenitentiae lauetum ' Nonne hinoido'
lolatria, indi homicidium, detinebunt et si qua vox tuerit,
reclamabunt: Noster hic cuneus est, nostra eo ago Ab
idololatria metamur, illa distinguento conjungimur, illi de
medio emiranti adunamur; concorporavit nos Scriptura dic ma litterae ipsae glutina nostra sunt jam nee ipsa sine et nobis potest. Ego quidem Idololatria saepissim moechias Measionem subministro. Sciunt luci mei, et mei montes, et vivas aquae, ipsaque in urbibus templa, quantum eum tendae pudicitiae procuremus. Ego quoque homicidium nom numquam moechiae elaboro. Ut tragoedias omittam, assunt hodi venenarii, sciunt magi, quot pellimius ulciscar, quoi rivalitates defendam, quot custode , quo delatores, quoi conscios auferam, Sciunt etiam obstetrices quot adulteri eonceptus trucidentur. Etiam apud Christianos, non est moechia sine nobis Ibidem sunt idololatriae, ubi immundi spiritiis res est ibidem est homicidium, ubi homo, quum et inquinatur, occiditur. Igitur, aut nec illis, aut etiam nobis
145쪽
oPLMULUM PHILOSOPHICUM. 125 paenitentu subsidia convenient aut detinemus eam aui
sequimur i). scimis ut, di im ex ors loquentis pendes, et magna --que loquentem avidus excipis, sub fine se in inmuta pectora insinuet venenum, eoque quasi inscius adducaris, ut mosebiam idololatria vix meliorem, homicidio ceria peiorem, , paenitemtia cum utroque arcendam censeas. Quid, si utrumque veniam paenitendo consequatur Quid, si dii lex eius obtrimi quam Deus, nondum humano generi reconciliatus, acerbam sani condiderat, et ab evangelicas legis miserisordia adobis motam, ut haec ab amore, a timore illa nomen mutuata sit , nunc singulorum, nunc totius gentis fornieationibus, propter poenitentiam Deus ignoverit Quid, si illud ad anoris desi tum, pro quo, utpote irremissibili, B. Joannes negat orandum esse, nil aliud est quam pervicax paenitendi recusatio, q-pe
calorem divinae ultioni tradit a se ipso damnatum, peri nam desperationem quam omnibus peceatoribus Septimiana immittat doctrina' Quid, si totam hane disciplinam praecludendi quibusdam delictis adnus ad paenitentiam Septimius comme ius est. ipseque, de paenitentia Catholicus tractans, arctum illud ostium omnibus tamen patere numquam negavit, imo apertissimh professus est 2 'Reclamabit Septimius, non laustra agi paenitentiam, siquidem ignoscendi lacultas, major quam ut hominibus tradatur, integra in Deo manat et Poenitentia enim ad Dominum missa, et illi exind prostrata, hoc ipso magis sperabitur venia, quod eam a solo Deo exorat, quod delicto suo h
manam pacem non sumere credit, quod Ecclesiae mavult erubescere, quam communicare. Et si paeem his non m
et tu, apud Dominum seminat 33. Igitur aliud ejus vitium notabimus, quod humanam tantum paeemus Leelesia paeni-
146쪽
126 DEAE S. F. TERTULLIANO tendo impetrari asserens, legitimamque peceatorem remissi
nem non ad Ecclesiam ei quidem psychicam pertinere, sed ad spiritales lege Montanistas haut ad apostolum, aut ad prophe tam istum christianae civitatis ordinem perturbat, aceta trimque omni in animas iurisdietione orbatum ad nihilum sera redigit. III. Novam exind jejunandi formam vindicaturus, quam ipse, nondum Paracleti illuminatione caecatus, nesciverat, nil aliud quam jejunii laudes celebrat dicas illi cum iis haereticis negotium esse qui sublatis omnino jejuniis, totaque corpori - νει christianae disciplinae dimidiam partem tollunt,
obsiti sansi camis adversus spiritum concupiscentam quoquo modo compescendam esse, ut mens sibi vacare libera valeat.
Deus, inquit, post longa jejunia se Mosi in monte Sina, Heliae in Horeb ostendit, significans per piam inediam aditum ad divina patere. Quoties jejunando indignationem Domini certaque pericula a se avertit Israsili Quamquam quid de Israel loquimur, citim deterrimo Achab, infidelibus iniri incolis, propter obita jejunia ignoscatur. Jejunando Daniel somniorum interpretationem consequitur. Ut monogamia, ita jejunia M- nam in singularem designant honorem, ut insaniem Dominum in templo agnoscat per jejunia nos docet Christus adversus diriora daemonia depugnandum 23. Denique jejunia prop
nuntur et non solum ad impetrandam tutelam ejus aut πω tiam, sed ad praemuniendam per nosmetipsos novissi morum temporum conditionem, cum carcer ediscendus, ac fames et sitis exercendas, et tam inediae quam anxii victus lateranua usurpanda sit, ut in carcerem talis miroeat Chris uanus, qualis indi prodisset non poenam illic passurus, sed disciplinam; nec saeculi tormenta, sed sua osticia; ebque et fidentior processurus ad certamen si custodia; ... nihil hac en carnis, sic ut nec habeant tormenta materiam ... prae e misso jam sanguinis succo, tanquam animae impedimensis, 2 De Jejun. 3 7.
147쪽
properante jam et ipsa, quae jam saep jejunans, mortem c de proximo norit l). Sed nil jejunium laudando prosecerat, ni Catholicos, ut
libidinosos propter concessam secundis nuptiis indulgentiam, ita gulosos diceret propter apostolicam veteremque jejunandi formam novis Montani disciplinis praelatam. Deficientibus itaque argumentis, convicia ingerit; quorum pleraque referre pudet et Mirare Psychicos, si sola luxuria tenderentur, quae saepius nubunt; et non etiam ingluvie lacerarentur, qua jejunia oderunt. Monstrum scilicet haberetur libido sine gula, cum haec duo tam unita atque concreta sint 2 . s et Plani vestrum est, in carceribus popinas exhibere mam tyribus incertis, ne consuetudinem quaerant, ne taedeat vitae, ne nova abstinentiae disciplina scandaligentur. . . Ideo sobrietatis disciplinam qui praedicant pseudo-prophetae, et Ob haeretici qui observant. Quid ergo cessatis Paracletum quem in Montano negatis in Apicio credere 3)'. . . Deus enim tibi venter est, et pulmo templum, et aqualiculus altare, et sacerdos coquus, et Sancius Spiritus nidor. . . Quis sanctior et inter vos, nisi convivandi frequentior, nisi obsonandi pollu- cibilior, nisi calicibus instructior Merit homines solius
animas et carnis spiritalia recusatis ... Cur erg non cons- et anter praedicatis: Manducemus et bibamus, crus enim mo-
Haec Septimius quasi urens, nec jam sui compos . At ille idem quanto verius Christianorum antea descripserat epulas: Cinna nostra de nomine rationem sui ostendii id vocatur quod dilectio penes Graecos. Quantiscumque sumptibus constet, lucrum est pietatis nomine sacere sumptum. Siqui dem inopes quosque refrigerio isto iuvamus, non qua penes vos, parasiti adsectani ad gloriam famulandae libertatis, sub
148쪽
e auctoramento ventris inter eontumelias saginandi, sed quu, penes Deum, major est contemplatio mediocrium. Si hoc est causa est convivii, reliquum ordinem disciplinae aestic mate qui sit, de religionis meto. Nihil vilitatis, nihil immodestias admittit non prius diseumbitur quam oratio ad Deum pra ustetur editur quantum esurientes cupiunt, butitur quantum pudieiis est utile ita saturantur, ut qui meminerint etiam per noctem adorandum Deum sibi esse: ita fabulantur, ut qui sciant Deum audire l). x Nonne ipsi Decius aut Diocletianus in testimonium vocati Christianos
hoc indoe agnoscant, illa autem superiora de otios Romanorum juventute fruges eonsumere nata, narrari arbitrentur Nonne, omissis testibus, res ipsa numquam seri potuisse demonstrat, ut voratores et potatores adversus suppliciatam eonstantes, tamque alacres invenirentur; uncto quitur Septimium, infamare quos deseruerat aventem, nil aliud profecisse quhm ut alumni in calumniatorem redundaret.
IV Denique Paraeletus, de fuga in perseeutione consentanea sua de secundis nuptiis, deque semicatorum paenitentia sententiae docuerat. Qua in quaestione non unam ei simplicem disciplinam, sed variam pro locis, pro temporibus, pro qu que conditione ei ossicio, eclesia secuta est. Illud tamen semper obtinuit, et apostasiam summum Christiano scelus habendam, nec tamen temerariam probari fidei declarationem, elim ignes persecutionis non in se tantum, sed in totam Christianorum gentem sine musa concitare, imprudentis sit, ei
suis viribus potitis quam divino auxilio fidentis. Veram, si nova indὲ quassu exoriatur, liceatne reliciis in quibus saevit perseeutio locis, in alia magis placida quasi in quemdam Serecipere portum, laeti ceraetur non eadem omnibus comenire Laicis, quibus sul, vel sola, vel praecipua cura committitur, quibus prosectis, nullo remanentes orbantur auxilio, 3 Apolog. 3 5s.
149쪽
permittenda eria adetur surrendi facultas: hoe enim neque ignaviam aut apostasiam sapit, neque communis prudentiae fines excedit, qua pericula, quantatin id sine ullius ossieti detrimento fieri potest, vitare jubemur. Lono autem alia saeerdotis conditio est, et lege in tantam dignitatem provecti, ut saluti animarum ibi ommissarum invigilet. Si enim pastor aufugerit, quis oves tutabitur Si, ingruente persecutione, sacerdos sibi innitim prospexerit, quis jam fideles solari valebit, hortari, doctrina et sacramentis adversilia tormenta munire' Quod si non tam ehristianae plebis pernicies quaeratur quam unius, cujus salute salutem omnium contineri manitatum sit, ille, se ad tempus procellae subtrahens, si modb id sine ulla sacrorum, tum vel maxim necessariorum, intermissione fieri possit, non modo omnem vitaverit culpam, verum optivi do suis meritus fuerit. Haec Cyprianum moverunt, ut, preta usiaci Imisque fidelium victus, primum Daciam perseeutionis impetum vitaret, qui tamen absens, quosdam clari sui sa-eerdotes, in praesidium Ecclesiae relictos, graviter increpat, quod stationem suam deseruerint. Neque intus es ille boni pastoris nomine dignissimus ne ius hanc in s r prehensionem retorqueret quipp eui decretum esset, hi te iis posceret, in aciem a qua invitus abstinuerat reverti,
et suis, quibus per secessionem prosuerat, per sanguinem prodesse.
Nulla horium ratione habita, Septimius contra Eeelesia traditionem, eontra Evangelii praeceptum, contra apostolorum ipsiusque Christi exemplum, Omnes, semper, ubique, lasme in persecutione velat, hoc sibi sumens principium illam a Deo esse ad examinandam Christianorum fidem, totumque hoc certamen ad gloriam Dei spectare a Quando enim Deus magis creditur, nisi cum magis timetur nisi in tempore persecu- tionis Tunc Ecclesia in attonito est. Tunc et fides in ex iseditione sollicitior, et disciplinatior in jejuniis, et stationi bus, et orationibus, et humilitate, in alterutra diligentia et dilectione, in sanctitate et sobrietate. Non enim vacavi nisi
150쪽
130 DEAE S. P. TERTULLIANDe timori et spei lin. Igitur persecutio vitari non debet, quia
homim omne enim quod Do visum est ipso statu bonum dicimus, etsi sensui malum videaturi nec vitari potest; quippi voluntatem Dei nullus evadit. fui putant fugiendum, aut malum exprobrant Deo, si persecutionem uti malum et supinit bonum enim nemo devitat; aut sortiores se Deo existimant, qui putant se evadere posse, si Deus tale aliquid voluerit evenire 2). 3 Desidia his verbis ei, quod Leibnitius μι- mahometanum huncupat, apertissim praedicantur. Si tecti ruina impendeat, si contagium irrepat, si hostis adventet, noli gressum movere, noli arebitecti, medici, militis auxilium invocare bona inim sunt quae vitare studes, utpote a Deo immissa quae si a te depellere tentaveris, rebellionis reus habebere Finge vera Sepumianum illud paradomon in Ε olesia persecutionum tempore, obtineat, omnes in civitate permanebunt, nullas jam ad orandum quaerentes latebras; sed meridisi prodeuntes sacra in foro celebrabunt. Quid enim lat, tare a fugiendo differt, eum nullus nisi latendi causa sugiat'
Aut qui melior est eorum causa quos latebrae, non extra, sed intra civitatem fugientes protegunt' - Dein, quaenam putaS sors erit naseeutis Ecclesiae, si novos alumnos non tegere, Sed potius persequentibus objicere properet, atque totam se massassier 3 uno eodemque erro trucidandam inerat3 Deus, inquis, sibi ipse consulet ad quod respondeo me non fidei timere, quam immortalem novi, sed singulis urbibus gentibusque, evangelica veritate forsan orbandis, si caeco irratinorum furori immodicus Christianorum ardor subserviat T
ceo quod saepe carnis infirmitas nimiam spiritiis fiduciam apud multos in magnum vocabit discrimen, quibus Deus ita se auxiliaturum pollicitus est, si de se ipsi non praesumpserint: id enim Septimio leve videatur, qui levius apostasiae quana