De Pythea Massiliensi dissertatio

131쪽

proportionem ByZantii esse repererat, quam Pythea Massiliae Iocum habere ob ervaverat. Unde emeit, an urbes eodem parallel bitas es te. Sed etiam plura deinde uollegit. Compererat Bygantio et Borystheni eundem meridianum esses i23

De gnomοne vero ira et scaphio Vitruv. ix, c. I. Plin. h. n. II, d. s. Marc. Capell. VI, I. Seidet Erat p. a. Schmid ad Cleomed. c. X, P. Io . Manner t. I, p. a sq. Ucheri I, P et, P. o. I sis. Is q. f. etiam Strabonis locum II, p. Is, ubi compluria alia praeter gnomonem in loci situ definiendo respicit

cf. I. II, P. yo. I 2LA Eratosthenes quoque eum meridianum per BFgantium urbem duxerit, picut Gosaelinias,dogr. anal P. d. et Uchertus I, 2, p. 22o statuunt, dubitare Iicut, quod Eratosthenes loco apud Strabonem servato I p. 68, si ita censui aet, Pro Mellesponto Bygantium potius accuratiorem multo terminum indicaturus suisse adeatur quod Gosaelinus quoque alia perapexit, ita enim disserit,do'. anal De Hellesponte v Iutot de BFictrice,e'mme noua Pavon dit eomptoit r. ' Cf. P. ad Rech. t. I, P. M. Praeterea traho Hipparchum refert cenauisae, Eratosthenem in meridiano Borysthenis a veritate aliquantum aberravisBB. f. I. I,

132쪽

et inter utrumque locum circiter tria millia stadiorupi et octingenta interesse iiD et eodem spatio Maasiliam et Britanniam inter se distare ii 'I. Inde effici, ut parallelus per

IIa I. II, p. st tria millia stadiorum et septingenta ei distantiae a Strabone adscribuntur' κὰ τὰ ἀπ Bυζαντίου διάστήμα

versitatem nisi forte ex doloso Strabonis congilio repetimus numerum ab Hipparcho indieatum conjicimus tria millia septingenta excessisse, non Plane tamen octingenta aequavisse. IId Nisi Strabo I. I, p. a Caecuratis verbia Hipparchum et alios paralleium Borysthenicum per Britanniam duxisse retulisset, ex nonnullia alii locis apud Strabonem Hipparchus illum paraIlelum in Celtica, non in Britannia statuisse videretur. I. II, P. I sa.

Uckertus t. I, p. 2, p. ad rem plane dubiam reliquit, Strab. I, P. IIo non satis tecte intelligens, quid enim sibi voIunt verba Munst o Maasilien hia mitte in Britannien aren lint liber 5oo Stadien- quae verba ab HippMeho non profecta, sed ut etiam caetera quae sequuntur a Straboli ad distantiam parialeIi Thulensis a Borysthenico refeIiendam prolata esse quam maximo Perspicuum est, viterum deinde Iocum II, Ist jude Proponens

133쪽

Borysthenem in Britanniam aderet. Duae Hipparchi plaetis Strabo tribus Ioeis nobis rereri, nostro l. I, p. ira et l. II, p. s2. Poateriori hocce loco Strabo, quamquam illa de eodem Byganti et vfissiliae paralles concederentur,

lire oborο εστι,.s L I, parauelum tamen Borysthenicum non per Britanniam, Aed per Celticam Oceano adjacentem iturum esse censet tant enim spatio con et Gallos oceano confines esse. T πρωτον με γαρ - αυτό ἐστι παραλ-

neque considerans, quantopere Hipparchus utroque loco sibi contradicere statuatur, si verba γε διά τῆ κε κό παρωκεανίτιδοσαν εr, eidem Hipparcho tribuantur. Hoc enim loco dubium esse Plane nequit, qui Strabo contra Hipparchum censeat, PuraIIeIum Borysthenicum per Ceiticam Oceano Maecentem uaerere. καὶ τά

In caeteris deinde locis quos ex strabone attuli, Strabo de hoc

Parallelo ex sua sententia cοrrecto Verba facit eo vero loco, quem pontremum citavi, incertum est, an de ipso parallelo cogitandum

sit; sed etiamsi parallelus intelligatur, aut Strabo de eo ex sua sententia retulit aut Hipparehus Celticam vocem, sicuti fecisse infra memoratur, sensu magis universo usurpavit. Alia Mane ratio apud Plinium'. n. VI, s. ubi de comprehenBionibus, q)erio. f. Eratosth. P. Strab. II, p. 2o8 sqq. disseritur, non de parallelis circulis arcte cogitatur Gosselinus omDem eam rem

alio modo explicuit cf. Rech. t. I, p. 26 Cet astronome Hipparque mettait lea parties infridionales de a Bretagne, ea partiesaeptontrionales de la Gaule, embonchure u Boryathhnea et Iea parties meridionales des palus Maeοtides asius, m(me puraIlete.

134쪽

τιδο α Λώi τοσουτου γαρ πω διελθοντε σθάπτουσι τ Pennelius hunc locum vertena particulae m ad iadnexae nullam rationem habuit et talem fere notam addidit:-Non eundem par telum Masalliae et Bygantio isse, sed Massiliam duobus gradibus et quarta gradus parte Re Faeptentrionalem esse quam Bygantium ii ). 'o tamen loco Strabonem sententiam,ipssarchi accipere, sed inna de hoe parallelo dubitare Non dubitat Strabo, sed ex locorum distantia demonstrare studet nipparehi sententiam falsam esse. Dui igitur putemus, Strabonem hoc loco Rententiam Hipparcheam utpote rectam Aecutum fuisse, deinde talaam rejecimie Neque est qui in particula inε dubitationis aliquid inesse neget, quod etiam ad II, 282 pertinere in aperto

est καὶ ' καθετο δε ου - ω ειληπται tam ii ii m βων επὶ τού αυτου παραλληλου δρυται σχεδόν τι τω διαμασσαλιασ, αυτ δὲ τω δια υζαντιου, καθάπερ καὶ 3ππαρ- γο π θεται. Illa quum latuisBet, Pengelius ad nostrum locum eleganter haecce adnotat: Non leve indicium esse sinoeritatis nostri ge'graphi, quod uam dubitationem non reueeret de ea retentia, quae ipsius tempore a plerisque pro pretur et ab ipso ad locis demonstranda saepius in

usum vocat euisset. Sed Strabonem hae ex re nullum commodum taeere, qui fundamentum quo multa Superstruxerit incertum atque debile esSet praesertim autem ea quae contra

Hipparchum disputata fuerint, hanc ob rem valde infirmari. Ad nostrum autem locum ex libro primo loce gravior est: τον δε δια του ορυσθενου παραλληλUν τον αυτον εἷναι ψ δια τῆ εττανυκῆ εικάζουσιν - παρχο τε - α - ἐκ του τ)ναυτονῶναι καὶ τον διὰ Συζαντιο τω διὰ ασσαλίαζ ον γαρ λόγον ειρηκε του ἐνμασσαλία γνώμονο ' τηνi 5 Idem, selinus animadvertit dogr. unaI. . det. I. III. Rechereh. t. I, , 38. t. IV, p. 6 - , inter utrumque Iocum distantiam etiam accuratius indieana 2 35 at d.

135쪽

ferenti nonnulla primum mihi se obtulerunt inquirenda hujuscemodi Pytheasne solius patriae Massiliae latitudinem, gnomonis ad umbram proportione haervata, indie vi an Byganti eandem reperiens utrumque oppidum eodem parallelositum esse statuit sib). Dua quaestione dijudicata perapicilicet, quatenus et Eratoat enes et Hipparchus Pytheam acuti sint Strabo Pytheam vituperavit, quod gnomonis proportionem eum mnbra ad situm urbis definiendum audicere censens Massiliae latitudinem inde definieriti An quod gnomonis rationem non , recte indicaverit CBratosthenem et Hipparchum perstringit, quod Pytheam ha illa ratione secuti

sint, an quod gnomonis eum umbra proportionem Bygantii minus recte constituerint VAn, quod quum eadem gnomonia ad umbram proportio duobus locis reperta fuisset, inde eundem utriusque Ioel situm effecerint, neque alia eo pertinentia oonsideraverint'Loco quem poAtremum exhibui animadvertendum est. de eodem anni tempore κατα τον δμώνυμον καιρόν, quale enim id Aset, ad umbram gnomonis haervandam multum refe

136쪽

γον εχει ἐν - θεριν --,. Deinde quaeritur quod subjeotum ad N κε cogitandum sit. Eundem Hipparchum intelligi vetat in ante 'fet, di positum, quod a ante bis Butamico legeretur, ipparchum concederet etiam ad i. mauhjectum referri. Duo relinquuntur, quae subjectis esse cogitari possun Geographicum Eratosthenis systemn recensetur Pythene autem proxime praeoedentibus verbis mentiotadia fuerat. Eratosthenes de parallelis et meridianis cireulis accurate exposuias ex multis Strabonis locia apparet, ita in caeteris Alexandriae et Syenes situm estniisse atque inde totius terrarum orbis magnitudinem indieasse memoratura Cleomede Cyol theor. i. o. 8. f. eidet Erat p. 8 sqq.Fg nia de ambitu terrae ab Eratosthene et Ponidonio di-viersia numeria definito Nordhupae. 83o. Ubi vero R, Osthenes Massiliae vel Bystantii latitudinem vel gnomonis eum umbra proportionem QRervaas distinetis verbia refer tur, alium locum non reperio. Atqui Pythean gniimonia eum umbra proportionem Mas Niliae definiisse nonnullia locis memoratus eat eundem igitur Byganti quoque observasse aliquam veri speciem habet. Sed ex nostri ipsiua loe ratione videamus, uter intelIigatur. Omnia Strabonia loeus de geographico Eratosthenis vatemate. Parallelum per Thulen ab Eratosthene constitutum ejusque a Bοrysthenie distantiam

qitum recenseret Strabo disserendi occasionem arripit de Thule et caeteris Pytheae satis multis mendacitu atque sunm de eo sententiam hi,e verbia claudere apparet GTι OUrπερὶ τῶν γνωριζαμένων τοπων τοσαυτα εχ μευσται, σχ(λι γ' αν περὶ των γνοουαενων παρα πὰσιν αληθευειν δύναιτο. Iam

Straho reeipit iii inquisitionem de terrae habitatae magnitudine ab Eratoshene indicath et ad refellendam revertitur ejus ententiam, qua parallelus per ThuIen ductus a Borysthenico undecies mille quingentis stadiis distaret Massilia I et Lelevet. p. a reobbium de latitudina, alliae a Pytheu

indieata diibitavim dicit.

137쪽

enim in mediam Britanhram usque non amplius vinque millia istadiorum esse atque eos qui a media Britannia quatuor intilia stadiorum progrederentur non jam terram habitatam invenire. Unde apparere, distantiam inter parallelos BoryAthenicum atque Thulensem ab EratoEthene nimiam constitutam fuisse. 1 3 ouum igitur tot loe Eratosthenes recenseatur et ubique ei nomine non adjecto intelligatur, Hipparchu8 autem ob particulam ,καί additam subjectum eo-gitari nequeat neque Pytheas, quippe qui Maecedentibus verbis satis perstrictus atque plane absolutua esse vidfatur: Erat thenes moitur Massiliae gnomoliis ad umbram proportionem a Pythea accepisse eandemque Byganti invenisAe. Ita Xylander quoque in latina Strabonis verBione et Pen- Aeliua l. l. I p. II. eum locum interpretati sunt. An vero Eratosthenes Massiliam quoque cum Byκantio in eodem Parallelo collocaverit, sicuti ei delius . l. p. . . et GosAelinus geog r. analys p. i. statuunt, non omni dubitatione caret ouod Hipparcho an accidit, qui Bory-thenis quoque parallelum definiit, eandem distantiam, quae inter ByRantium et Borysthenem intercedit, a Maa3ilia ad Britanniam eon- utituena Straho enim semper de ipparcho solo et de aliis c Sine dubio posterioribus accuratis verbis illud monet est

II 8 Seidelius p. s. nostrum Iucum falsissime intellexit, Strabonem statuens etiam parallelos per Bygantium et Borysthenem ab Hipparcho ductos eo loco ,ectos existimavisse. Sed geographus nihil aliud quam distantiam inter Mailiam et Britanniam ab eo indicatam bene se habere judicavit. Ita autem eidelius disserit: MStrabonis argumentum, quo contra Eratosthenem demonstrareatu at terram ultra Bovathenem undecies mille quingentia studiis remotam inhabitari non osse, hiae falsis assertis niti. 31-cere, Hipparchum demonstrasse b-ζουσιν ), Britanniam et orasthenem sub eodem parallelo esse Massiliam enim et Bygantium unam eandem umbrae proportionem haberea iam autem a Maswi- . Ita In mediam Britanniam usque quinque millia stadiοrum esse; inde vero quatuor Ilia Madiorum esse aqua ad niherhiam,

qua interiora inhabitari nequeanti '

138쪽

Ueheri I, 2, p. 22. Si autem Eratosthenes parallelum per

Bygantium et Massiliam statuisset, Strabo Eratosthenem potius quam ipparchum impugnaturua fuerat. Caeterum utrumque et Erato thenem et Hipparchum in Maaritiae situ Pytheae fidem habuisse perspicuum est. Pytheam autem etiam Byganti gnomonis proportionem cum umbra observasgenusquam legimus ouod si fecisset, quidni Strabo exempli causa his in verbis φησὶ γαρ εν υβαντα τον αυτον εἷναι λογον adnotaverit Attamen vecta παρακρουομενο του αν- θρώπου TDθ. . . a. respicientes et quomodo aequentia Per γαρ adnectantur noStro loco considerantes dubii reddimur, anno Pytheas impugnetur. Sed equidem in his ver-hiε πανταχου δε παρακρουομενο του ἀνθρώπου Πυθέασκανταυθά που διεψευσται uno sensum inesse crediderim Hubiquo autem a recta via emovens homines Pytheas noquoque in re mendaciis fefellit παρακρουεσθαι enim non simpliciter fallere est, sed id esseere, ut salsa credentes inde plura colligamus, rectam rationem relinquentes Strabo quum dicere potuiase κἀνταυθά που παρεκρουσατο, idem verbum non repetiturus dixi διε μευσται et in hac re per mendaeia διὰ φευ- a recta via eduxit. s. Fortam magis per8picuum rei sententiam ita proferre: παιπαμύ δὲ διεψευσμένοσ του ἀνθρωπουσ) κἀνταυθά που παρεκρουσατο.

Hipparchi autem errores in Massiliae et Byganti parallelo inde repetit, quod Pytheae observationibus de Massiliae umbra fidem habuerit: qua in re geographus paulo iniquior

videatur. Caeterum nun Ioco accurate memoratur, an

Strabo Pytheam gnomonia cum umbra proportionem falBoindicasse eensuerit; ita ut id potius statuendum videatur, Strabonem aut omnino gnomonis eum umbra proportionem censuisse ad latitudinem loci definiendam non sumoere, aut Pytheam, quippe qui in errores homines educeret, nulla in re Sequendum judicavisse, virum mendacissimum. Si vero eum interprete latino locum ita explicamus: MCaeterum Phtheas qui muItis in locis hoo nostro loco, quod vulgο

139쪽

legebatur, πουλα υ ' hominea decepit, hi quoque nonnihilere it διεχ ευoται Γ, statuere cogimur aut Pytheam quod deinde Hipparchus de pari Massiliae et Byganti situ memoravit idem tetulisse atque item de parallelo per Borysthenem et Britanniam dueto verba dieisse, cujus rei aliud aestimonium non adest, aut trahonem hoe nostro loco enomnia, quasi Pytheae essent, impugnasse, judicem iniquisSi muni. Sed, ut ultimo se Iso ad meam illorum verborum explicationem redeam, verba niστευσα Πυθεo post mσφν γ Iππαρχοe adjecta neminem morabuntur, quum p e Strabo di3tinctis Nerbis adjiciat, quo modo hoo τι πευσα intelligendum sit ' σι γαρ ἐν υζαντιω ὰν αἰητον εἷναι λoγον του Γ/ώμονο προ τὴν σκιαν ον ε ε δ Πυθεαβ ἐν ασσαλι

Eratosthenes atque ipparchus Pytheam in gnomonis proportione ad umhram Massiliae destnita secuti sunt eandemque rationem Byganti repererunt. Unde ipparchus digantium et Massiliam eodem sarallelo sitas esse collegit. Duo geographus nostro loco impugnat, id praecipue, ut mihi videtur, vituperans, quod ipparchus gnomoniB cum umbra proportionem v parallelum locorum definiendum sura ficere censuerit. Alia enim praeter gnomonicumbram in situ loci explorando respieienda esse Strabo nonnullis Iocis docet, qualia locorum distantiae, Iimata te Bunt. f. Zeune l. l. p. a. Manlium autem et Massiliam eodem parallelo non itas esse, Strabo hocce modo demonstrat. ParalleIum per lietum Siculum Athenas et Rhodum statui, eumque per medium mare mediterraneum Murrere si') Am extremo

IIs Pengelius i. I, p. 25 totum hoc ontra Hipparchum, gumentum eum in causam falsum esse cenaei, quod parallelua Perfretum Herculeum et per Rhodum ductus medium mediterraneum

mare minime secaret. at Straho dixit . Asio reis; et ista

140쪽

vinus,allio angulo ad Libyam usque recta linea interesserere quinque millia tadiorum, atque hanc maximam maris mediterranei latitudinem habendam esse. Ad parallelum igitur illum a sinu Gallio inde duo millia stadiorum et quingenta numerari et etiam pauciora a Aldissilia, quae non ita in extremo recessuriaeeat. A Rhodo autem Bygantium usque quater mille nongenta tadia esse. Unde apparere, illa oppida eodem parallelo non utus iis 3. Nostro vero lorum simul ea, quae uipparchua de parallelo Borysthenico eo stituerat, refututa esse apparent, quia, si Bygantium et Mnasilia eodem parallelo non sitae esse demonstrantur, inde nihil porro conjici potuerit. Caeterum Strabonem ipsum in utriusque Ioei' ait definiendo non minus erraviSBe, quam Hipparinum satis in aperto est 2'. uuaeritur, an gnomonis ad umbram proportio Massiliae a Pythea indicata investigari etiamnuno possit. nipparchus

duorum millium stadiorum et quingentorem et quater mille nongentorum tanta diacrepantia est, ut etiamsi illa linea non accurato Per medium mare ducatur, utrumque tamen oppidum eodem PR-rallel non situm esse appareat. f. Strab. L II, p. 2C δ' ἀπo Te τῶν συ=λων ἐπι τό πταστάδιον γρα/vus Auo Ab eo x iis Are.

dea de Iongueur aria Propontide deputa Bygane jusqu acta made et , peuctris Ia-- largendi I adoptati opinio de Pythdassur Ia directio de cette me en Iaqant uellesponi et Ieruo Phure de Thraeo ouarae momo meridien. 'est a uuae Sur laqueste fonte antiquitis a tant nev Bygance dana Ie nora.