Martini Schoockii De sternutatione tractatus copiosus omnia ad illam pertinentia, juxta recentia inventa proponens

121쪽

93. MART. SCHO OCTIUS errorem eorum, qui credunt, piarmis usqtιe ad cerebrum ascendere ac de eo bad osi nares trahere. Nam haec pbarmacredinem vim penetrandi ex proximinimis Oastis oris S narium aquatioν morem alliciunt, is quidem tanto fquanto magis madent per se interiora fanariumque. Cave itaque credas, pti&c. Sιnceram cerebr3 pituitam, de ticum, aut alios crassios humorer posse ei

Pagina proxima adducit pro sua serExcellentissimum D. Rolfincium,

pariter pauca commodato accipiam. go ille : Sternutatoria, &C. tot hactexeantata laudibus, vires Das in spongiupalati, faucium nares V carnes dum δει

easdem mundant, exque venariam S crum extZemitat;bus, pituitosas, mucosi

dis, S salivales extrahunt humiditatesque M' OH cηυς cerebro mundando ωitini, dum sanguinem depblegmant, eribus S i coriis, antequam ad cerebrum hatur, liberant. Neutiquam ergo picsive ad ventriculos cerebri, sive ac meninges feruntur. Ut enim iterumeis adoptem verba Cl. Schneideri lib9. pag. ST. Errhina & ptarmica, sive quae, sive pulveres ad Cerebri memper foramina iugis Cribriformis per non possimi, ut suum habitum adhivent. Os spongiosum est intesse

122쪽

De Sternutatione.

quod membranis obductum est. Foramina iugis cribri formis sunt pelliculis obstructa , quae de Cerebri Velaminibus nascuntur. Deinde sive aquati humores sive pulveres naribus ducuntur, non sursum nituntur &superioraCranii petere Contendunt. Sed cum haustus aer ad os meet, illa stimul nartibus ducta medicamina etiam ad eum locum iter suum affectant. Quare eorum s por acer, servens & per itatim sentitur. Hae iterum Sc eidemα

ctua eautela d edicamenta Sternutatoria exhiberi a Mediso debeant i Cur illa aliquibus sternutamenta non Provocent i Non possurit tuto omnibus exhiberi.

mihi videtiar, optimum est: Vetus est Hippo-eratis verbum , quod explicat Galenus Comm. I. inpromost. Hippocr praef. A que hujus meminime perpetuo debere M 'cum , gnarum quoque erat Senecae lib. I. de Ira cap. 16. S3 3ntraissem inquit -- letudinarium exercitatur issiciens , non idem imperassem omη Master diversa avolantibus.

123쪽

6 M ART. SCII 8 CK I Us Ut juxta Hieronymum epist. ad

Imperiti est medici uno collyrio omniunmelle curare; ita & argui meretur m qui medicamenta sua intempestive aegri corpore conVenienter praeparat

plicat. Peccari hic solet a multis ex ldine, & tamen quam periculose. Septatium lib. 6 Animaavers. S. 6Isione Apoplexiae haec offendo : Si

menta ut maxime ex usιin hoc morbo,

dem valentiissima ; ita non statim adlnifieorpus sit inanitum. Et S. 9 I. eoc

co, ubi agit de Epiphora: A semi

s usimque generis omnino abstinimpetu enim propti a materia a ceνinareι , per eosdem meatus ad ommovetur, se ab internis, meatus mariuntur. Similiter Mercurialis de IAffectibus cap. l. De sternutatoriis nisi caput exquisite purgatumsu, nungi hibenda esse; quia maxime concutis res s nam dum emunguntur nares , aures eorrespondent : quod si caput repletum , ex hac concussone trahi

via materia ad aures, ita malum .

Non omnes quoque, quibus Sterni Medicamenta exhibentur, sternuta pra m-imus Problema, Cur assu pulveres sternutatorios minus frosternutamenta cieantur, quam illi non assueverunt. Eoque Medicus,

124쪽

De Sternutatione. 97tat hujus ordinis Medicamenta exhibenda ina uirere quoque debet, an non aeger, cu1 Medicinam facit, per frequentem ulum τ π αρμικών ea sibi inutilia reddiderit. Ah-menta sanis , aegris Medicamenta dari jubet egregius C elsus: sed, quando fani Medic mentis, ut alimentis utuntur, ab iis parum aut nihil praesidii consequuntur, etiam quando illis indigent. Eoque, ex admonitione ejusdem libo I. cap. I. Cavendum ne in secunda valetiarine adversa praemia consiman tur Alias, ut suma capite vigesimo primo observabamus, 1ternutatoria, absque succestu adhibita, naturam devictam esse indicant, & mortis imminentis indicium certum sunt. Capivaccius lib. I. Meth. Med, cap. 28. Sternutamentum inquit) ut senum,

es bonum :funiscat enim virtutem robustam 'unde Avicenna ait, morti proximum non possuI emutare, propter virtutu imbecillitatem: ut se Domo e medicamentu sternutatoriis non ster cum Alisenna non si perandum de san'Quibusdam quoque ob caput imbecilia

laus tuto sternutamenta non adhibentur

Lego quidem apud Nymannu de Apople- ia cap 46 pag. 33 s. sequentia: Monendiam

tamen hic, mras, quι cerebrum rufo mollitis

valde humidum habent, Ptarmis m ti

non adeo tutum esse nam ex nimia commotione almando vel nerum vel

E 3 - quid

125쪽

sis nervis Opticis, auendam visum a

Guilhelm. Fabric. in Observat. Cl

ob ea, quae antea observata sunt, hi mitti possunt. Concedo membranar subtendentes, & arterias, venas, Sin sertas assici posse per sternutamea non aeque tamen ipsum Cerebrum. Imenta, unde obstructioncs potius, rupturae proVeniunt, magnam parten Cuntur ex spongiosiis carnibus oris irium, fomitem 1iippeditantibus arter& venarum extremitatibus, ut ait RCius i. d. eaque per validiorem concnem sternutationis derivari violenti sunt sive ad nervos Opticos, sive ad toriOS.CAPuΥ VIGEsIMuM SEXT

ς modo sternutationes circa Diti sint considerandae ' Item an '

do Sternutatoria medicamenta a

ri debeant Epiupticis l

EPilepsia, seu, morbus Hercule Comitialis, cui Celsus lib. 3. Calnomen indidit majoris morbi, post P

126쪽

De Sterntitatione. θλ' cratem , qui saepe vocat μι Δωθ ob symptomatum magnitudinem ac Vehementiam , nec non partis affectae praestantiam; plurima circa se miranda habet, atque caratu est dissicillimus: attenduntur autem in illo Sternutamenta, non modo ut Auguria , Verum etiam ut remedia , .quatenus subsidio Sternutatoriorum Medicamentorum excitata, si non tollendo malo, saltem minuendo servire creduntur. Sternutamentum Epilepsiae futuram accessionem indicare solet, si nimium & aequo stequentius fuerit. unde inter signa Epilepsiam praecedentia refertur, speciatim Platero&Uni Zero. Sed, an cum ratione in Epi- lema adhibeantur seu, Sternutatoria, inter ipsos Medicos controversum est Adhibent illa Antonius Guainerius in

Pract.sua Tract. 7. cap. s. FeίιxPlaterin pari. I. Prax. lib. I. cap. 2. pag. 67, Hallerius lib. I. de Med. Morb. cap. I s. st mercetanuJ in Tetri. cap. 29. Forestus lib. Io. Observ. in Schosiis, aliique. Inveniuntur, haut pauci quoque, qui aut rejiciant , aut negligant. Ego quidem distinxerim. Etenim Epit -sia , nemine dissilente, cerebri affectio &quidem gravis est, unde Apuleius in Apo

127쪽

MART. SCHoo CTIUS morbus non modo vocatur λ Graecis,qtim , Platone & Hippocrate, Verum et Suetonio in Caligula cap. I. ut ut agant diutinus. Haec aut gravis & invetaut levis est. Atque illa quidem non tur sternutatoriisjuvari posse, nisi Pindens. Nam cum ut antea jam PMedicamenta Sternutatoria ad cerepertingere non possint: per se quoqus possunt materiam noxiam inclusam arebri ventriculis aut membranis, eduex accidenti tamen prosunt. Nam curteria excrementitia, inhaerens sponcarnibus oris & narium, admisceatumini, juxta Circulationem ad Cerequoque tendenti, hoc ipsum ab illis Lassici posse nullum dubium est: viqi Sternutatoria & Apophlegmatismos ria illa educi solet, eatenus ex ac quoque haec ipsa prodesse posse Epit fatendum est. Aliquando levis admEpilepsia est. Valescus de Taranta Pnilonii cap. I 8. dicit se vidisse patqui non ceciderint, sed sola frictionetis liberati fuerint. Erastus quoque pDisputi contra Paracelsum, testatur

disse Epilepticos, qui facili, ac brevi ccum vix 1ensibili labiorum contra tentati derepente sint restituti. Sin quoque est exemplum quod habet .

128쪽

De Sternutatione. I Inius Beniventus lib. de Abd. Morb. caussis cap. 97. cujus meminit quoque Forellus lib. IO. Observ. cap. F s. in Scholiis, hic autem ipsius Beniventi verbis est proponendum, quae ita habent: Etsi notissimus in it

inter caeteros Morbos esse soleat,qui Comutialis nominatur, ignotus tamen apud multos plerumque est, ut quem nuper vidimus

in puella Aretina: quae cum hujusmodi invaderetur morbo, minime sui amolet) concidebat, minimeque eX ejus ore ferebatur spuma. Sed stans caput tantum hinc inde , ac si quid inspicere vellet, tota cum cervice moVebat, nihil interim loquens, nihil audiens, nihil sentiens. Cumque iterum ad se reverteretur, interrogata quid egisset, penitus ignorabat. Caussam autem perquirentibus nobis, cur puella, cum Comitiali

moxbo assiceretur, non concideret, visum est hoc contingere, quod contractio oc tensio ad cerebrum non ferretur, cum solias vapor sursum ascenderet Ex quo, nullo rigore cerebrum ipsum in tentum, ab in ordinatis motibus reliqua membramraesem re poterat.Quod autem puella ipsa hoc modo. laborasset, & medici omnes, quicunque eam viderant, ainmabant, . & rei eventus facile comprobaVit: cum prorumpentibus menstruis hoc malum evaserit. Nam ut

quandoque in Pueris Venus ita ini puellis menstruorum iuitium hujusmodi morbum

E s tollere

129쪽

im MART. SCHO OCTIUtollere solet. Haec Beniventus. In lemodi Epilepsia quin Sternutatio prcbitare non licet. quae non inconvequoque per Sternutatoria provocadeclinatione paroxysmi quatenustando contingit illa discuti, quae edenti alias Epilepsiam sui jam antea sum fuid procurare solent. Verbum

teri: Sternutatιo ut easum Epit licua dum praecedit,ita non nunquam eundex CApuae VIGEsIMuM SEPTISternutatoria medicamenta an se' nus Apoplecticis adhiberi debeant

APoplexi quae j uxta Tertullian

de Anima cap. IO. mentem pigravis admodum morbus est. Atqura:& in gradu intensiori gravis Tegri ex admonitione Hippocratis dico, in Prognostico sunt relinquentutum est ad alia remediorum generdere Theodorus Priscianus lLog. Pag. 76. Debis . inquit) Apoplecticis , rates, nosra hujin proseisionis aucto sua sententia judicavit: Apoplecticos gravi ictu percusses nullo pacto penixari posse: leviores attamen, licet diliberari. Huic ego etiam obediens, hos eo visigri , ut eos, quos me sensu pe

130쪽

De Sternutatione: Toxspexero jacentes S nimium friguos, plena eos

desperatione pronuntiem. Nam ut vere Cel- sus dicit: Prtidentis es baminu eum, qui θ' vari non potes, non attingere , nec subirespeciem vus ut occisi,quemsors ipsiusperemit. Debili Apoplexiae ut manum admovere solent Medici; ita inter alia remedia Sternutatoria adhibere. Quae quando, & quomodo Prae scribi debeant, paucis verbis prae aliis docuit Nymannus lib. de Amplexia cap 39. Posquam per venae sectionem inquit Ianguinu copia detracta, adhibistis elysteribus corpus probe purgatum fuit, ad paνticulares capitis evacuationes,maxime eas, qua per Errhi na & Ptarmica fiunt, confugere licet: esque imprimis laborandum, an forte Sternutatoriis cerebrum irritari possit, ut, si non sensu animali , M. tamen natinali ad expulsionem asourrat,saussamque morbificam expellat. Habeturque pro bono signos post eorum v summersternutet.' Sed, ut ex accidenti Apoplaetico Ptarmica medicamenta prodesse possunt; sic neutiquam per se submovendat caussae, a qua provenit, sufficiunt. Ingruere enim Oplexia solet , quando cerebri arteria

aequo tumidiores sanguinem emittunt. Verum, ut jam antea patuit, Medicamenta Sternutatoria neutiquam ad Cerebrum p netrant, tantum abest, ut sussiciant dilib-lutioni sanguinis, ex arteriis proflui & concreti. Eoque lictuet, quo loco haberi. E 6 Mant