Martini Schoockii De sternutatione tractatus copiosus omnia ad illam pertinentia, juxta recentia inventa proponens

91쪽

quit qui conciderat morbo attonito , quem a-βantes dicebant vesperi praecedente semuisse pluo quam tricies, is nihil emittebat t twJtire 9 nam magna molestia afffectum esse cere-brtim indicabant tot mani ternutamenta, ex

quo patet, quod quanto pluma &βω atque in via, eo pejora ε, oes magna oe valida sint , eo

deterrora, cum mali fuerint vires, is quanto debiliora, etim debiles. Ideo nuper Iob. Lud

vicus dovius annum agens 64. post multas namale assecti tere pi tam longo morbo decubuisset, sternuit mane uno Dryan. 2 . vieIbur leviter Sinani effectu , itaque tertia dis p riit. Tertium exemplum mulieris, quae postquam duodecies sternuisset, mortua est, occurrit apud Fabricium Hildanum Cent. Iv. Obsere III. Similiter apud Famianum Stradam Jesultam Romanum,

Praelect. . . lib. 3. refertur & examinatur: Pistorem I burbaxum , poste aquam ter ac v cies continenti spiritu permnsset, vigesima quarto sternutamento animam efflasse. Alias frequentior sternutatio non quidem mortem, sed incommoda alia procurat. Apud Amatum Lusitanum centuria quarta curat. Medic. cap. 3. sequentia offendas Carolus sicilinus , linquit)JιιMnas Florentr-nus, annos natus viginti, ita frequentibus Sassiduis sternutamentis per intervalla dedecoraturint namsolum ab ipsis pernutamentia gra

92쪽

De stemutatione. 6sviter molestetur, sed etiam ob ea hominiam fre quentiam fugiat. Smelius lib. xo. MiscebMed. testatur, quod Jacobi Κimedoncii, celebris Theologi Heidelbergensis ancilla,

mutatione continua,supra quatuordecim horas perseverante mirum quam fatigata fuerit. Varia quoque exe la sternut menti immoderati, plurima secum incommoda trahentis, offendas apud Chirurgorum exercitatissimum Guillelmum Fabriacium Hildanum. Cent. I. Obsere. 2 . h het exemplum obstructionis nervorum Opticorum ex Sternutatione. Adolescens inquit) quatuordecim annos natusqμων matret Dabitus cum aquali sponsionem fecit, posses temulare adubitum, imo ratam cemties. Deposito pignore caerit ex immorica titiliniationeirritatunaristisseermiare circiter cenis

eira tis amplis Exin protinus correptus es dolore capitu cs hebetatione visus, qui etiam sequenti die deperditus fuit, citra tamen inflammationem ocia rum aut febrim. Centur tertia observ. 3 8. ostendit quomodo

ex immodica & violenta sternutatione profluvium Monstruorum gravissimum &perieulosissimum obortum fuerit. Nobilis matrena inquit in agro Meldunens qui

quaginta circuer annorum nata, vidua, robusta SNemorica,circa principium menssMar tis Anno 16 absque cavssa manifestastern ratione .issenta correpta fuit: ita ut per qua

drantem

93쪽

drantem horae contintio sternutare cogeretur, que anhelitum trahere posset: tam violem ster concutiebantuν interiora omnia. Caeterum

in ista agitatione, lue concu1sioneuscerum, ximos etiam sentiebat doloreι e regione ossis staeri, es imi ventris: menstrua quin etiam simul eruperunt atque profluxere, S quidem nonsimpliciter, Ssecundum naturae ordinem, per duos integros menses, absique ulla fere inter- nisisone. Idem testis est Cent. IV. Obs I U. JuVenem quendam Coloniensem, cui Odontalgia summas molestias exhibebat , ad plures menses parum quin odoratu mulctatum fuisti, quod illi Agyrta aliquis, per Sternutatoria intempestive exhibita, iternutamentum aequo frequentius concitasset. Gregorius Hors ius quoque lib. 1. pari. 2. de Morb. Mulier. Observ. 49. ει- gularem casum habet, quem his verbis prinponit : Ptielia XI. circiter annorum aetatis, constitutione corporis tenerior, sub initium armni currentis MDCXX v III. in hamorrhagiam

narium incidit. Hac subsistente sternutatis subseqttitur per dies aliquot, certis inteνυalla magnis conatibus affigensJHaec verti incommoda a sternutamento procurata fuisse,n mo mirabitur,ssi attenderit ad membranam pituitariam, Rusque descriptionem, supra P. VII. Propositam atque cum illa ab ipsa cerebri Meninge originem trahati ubi &frequentius, & validius, simulque irritum fuerit

94쪽

De Memutatione. ' Θfuerit sternutamen, quoties hoc contingit, materia sternutationem continens non . excerniturin cerebrum insigniter, affici, re' simul partes membranae illi adjacentes, nullum dubium est.

CAPUT DECIMUM OCTAVUM.

Nimia ct aequo frequentior , ac proinde

- multis moris noxia Sternutatio, quomodo compescatur ' Examinantur varia variorum remedia.

- . . . . ,

S Ternutationem aequo frequentiorem& in tempestivam multis modis nO- riam esse, ex superioribus abunde liquere Potest. Cum vero remedia adhiberi consueverint adversus illa, quae valetudini inimica sunt, hoc capite examinare convenit remedia, quae k medentium filiis ordinario adhiberi solent. Paulus 2Egineta lib. 3. Medic. cap. Ubi sternutamentum fremquentius ese, sinquid medicamento sedari debet: in nritur. nafrimm , vel rosaceum, vel IIucebeum:Iain quae odorem movent,semul menta sedant, anisum , o mum, sevula con suae: sed ante haec omnia, capκι desiccan . est smegmatis ex nitro S pumice factis, veι etiam Aselem vocato utendum i cs congiam

95쪽

68 MART. SCHooCΚI Us Eadem sere habet Aetius lib. 6.cap. ult.Plura, & plane singularia exhibet Plinius lib.

28 . Nat. Hi 1h. cap.6. Sternutamenta Jnquit pinna gravedinem emendant, oesi quis muris

nares, ut tradunt, osicu. attingat. Sternuta.

menta&singultum. Ob hoc Varros det pa mam altera manu scalpere. Pleriqtie anulum ἐρnistra in longissimum dextera digitum transferre, aut in aruam ferventem manus immemgere. Locus vitiosus & verba plane transposita. sic enim legendum : Sternutamenta gravedinem re singultum emendant. Sternumenta pinna, si quis muris nares osculo altim

gat. Ob hoe MDn Praten is loco dicto: NLmias sternutationes sinquu coercent, fi c lor nocumento est, oleum roseum, mel, num, salignum, violaceum, nympheum. Gelida quoque in faciem affusa, sesani su Cus, aut lactucae gargarissatus. Si frigus im mmodat, nardinum calens in aures stiruletur, frons ac tempora liniantur Costiam, irino rutaceo. Decoctum anisi Cum apio si odoretur, saluti est. Myre auxiliatur cum thure & vino odorato trita, de naribus illita. Varro existimavit sternutamenta consilescere, si palmam austra manu confrices. Sunt qui jubeant a nutum e sinistra in dextrae longissimum di-

m transferri. Haec fieri non possunt

reditatione, quae quum motus qui dam sit, calefacit. In aquam quoque Rag dam

96쪽

De Sternutatione. 69i dam manus demittere conducit. Nasi coni fricatio, & angulorum, qui oculis sunt interni, mirifice juvat. Capitis in altum elevatio , lacertorum pandiculatio, illum intentio, spiritus cohibitio, palati defrictio ,

subitus animi motus, seu magna consternatio. Haec enim omnia modo quodam, naturae calorem expergiscunt. Avicenna inquiti Juvantur pisantes hausta per nares sanie, quae ex seminassis renibus distil- lat. Apollonius habendas in sedibus cic j niarum pennas censuit, atque ita fieri, uti nequaquaquam infantes sternutant. Haec iti. Apua restum lib.7. Observ. cap. 37. sequentia occurrunt: Si aer, sinquit ut spirii tus mordax, aut rei cujuspiam odor, uir sarum bene multumque redolentium, vel gratus & acutus ut cinnamomi, aut tenuis

quaedam substantia naribus recepta, qualis est pulvis euphorbii, veratri, colli & similium, ex quibus medicamenta moventia efficiuntur, hanc excitant quod saepe evenire solet) qui istos, pulveres praeparant, oportet, ut nares sibi diligenter obturent,

ne sternutamentum iucurrant. Vel pro remedio erit contraria substantia naribus ad- . mota, ut est Opium, mandragorae radicem vel panem olfacere, quae omnia morsum contrarium Caussarum frangere & obtundere celerrime possunt. Hinc quoque foresus. . Quae omnia verbo tenus exscripta sunt ex D Ron-

97쪽

7o MART. Sc Hoo CKIUS Rondeletii Meth. cur morbos tib I. cinterim non simpliciter convenit haeposuis sie, examinanda quoque sunt initio superstitiosa remedia debent svere: ad quae Vel maXime referre cillud, quoa Apollonius Tyanaeus suse perhibetur, & cujus ex antiquis msolus Aetius. Quis enim crediderit, ipemiae ciconia detineantur in cubicul νατον esse, Ut pueri sternutent λ Nec superstitiosum remedium, Varroni: solitum : quae enim palmae alterutra confricatae vis inest adversussequo cra sternutamenta λ multo minus t

dum annuli translationi e sinistra πlongissimum digitum dextrae. Ridiuite in muris nares osculari, ut cesse

nutamenta. Si forte contigerit sterrnem ad haec & similia aliquando sinari, existimandum est contingente nec, quod nulla caussa Physica sub remedio haberi debuit. Praetere qpraescribuntur, quae vim habent, rsedandi quam provocandi stemul: Ocimum commendant Eginetatius, sed aliud existimavitDioscorid CaP. I 3D Semen ocimi inquit narii fum Jubinde movetsternutamenta, qtherba cicit: sed oculos premi necessumsernutamentum urσet. Quo Uero

commode procedat, expendend

98쪽

De Sternutatione. 7 Ili qua caussa molesta & crebrior sternutatio concitetur. Quod si ab excrementorum acrium in nares InfluXu originem trahat, irritatae nares sunt demulcendae sunt verba

Felicis Plateri) vapore aqtiae tepice, si illum

admittant. Trngendo vel inungendo eas similiter lacte, butyro, oleo , praecipue oleoseminumcticurbita, papaveris, Mosciam. Item albumine ovis mucilaginoin: omnibus tamen recentibus. Odor narcoticorum, ut Opii: item: olei roscet S de salicibus, humoribus acrim

: niam reprimendosernutationem emendat.&c. Auribusimmittuntur eandem ob caussam olea,

iati Amudalarum dulcisi, AEnethinum,Cham milia inaceumsalicum,cucurbitasκccus item Basliconis. Caput quoque si decocto Bassiconis lavetur, proderit. Etsistores Chamomillae in pulvino subsiemantur. Pectus fomentetur,r oborando illius loci musculos, sternutationem mitigat, boc modo: c.sor. Ciamomi P. II. sor. Meliloti, fol. ocimi, furfuris ana P. I. decorit suppa indatur, leviter pressa applicentur. Haec omnia rationi quam conse tanea sunt, nisi quod videatur excludi po- tuisse ocimum, ob illa, quae antea ex Dio- scoride observata sunt. A matus Lusitanus ,

, juvenem suum , quod biliosus esset, fel sane uinem sui dicit admodum cνqsum babe

rei, curavit juXta Methodum, quam bu ver-s bis, pνoponit a ri jecoraria vena , brachii deatri sanguinio uncias tres extrahere feci- Da muεν

99쪽

mus, as epotis quinque refrigeranti sanguinem alterantibus, strupis , quoddam pharmacum ei propinavi quo sequentidie capite rasti illi emplhoc admovere faciebamus. Ree. Minterioris cucurbitae pistae uncias qLportulacς pugillum unu,ova integraro duo, cum oleo rosaceo & de pauco adjecto aceto, in mortario mi fiat emplastrum. Item per nares oleuattrahebatur. Rec, olei rosarum, Scurbita , de nymphaea, ana Uncia diam, misce, & eX manu naribus , a reger , aut Per eas injiciantur,

ει caput emplastri vice illinere opest. Sed interea dum haec fiebant: sNympheae floribus saccharum P: conditum, conservam di am,singLhus singulas uncias jejuno stomac medebat, ac optimo victu propositi

intra quindecim dies evasit. Haec uia uod nondum cognita esset sanguia Culatio, Venam jecorariam secuit. larem quoque casum, cum sua cur habet Forestus lib. Io. ObserU. I: ita loquittir: Si ex acri catarrho, stet molesta est & praeter naturam, es ac Pe frequens, ut caput magis repleat.s admodum contigit famulae Johannicisci de Bodegem, quie cum ex catsesso acri molestam & valde crebrar

100쪽

De Sternutatione. 73 nutationem pateretur, neque ab aliis mcdicis curari posset, uxor ejusdem Johannis de Bodegem, cum hanc miseriam longo tempore in famula sua, spectasset, me accemi, ac consilium pro eadem obnixe petebar. Jussi ut famula per nares saepe attraheret lac tepidum: quod cum ter quater αfecisset, miraculi instar , statim cestavit

sternutatio Credebam enim ex acri catarrhi descensu ad nares sternutationem irritari: neque meropinio mesesellit. Nam ex

laete tepido per nares attracto, salsedo &acrimonia, quae nares pungebat, mitigata fuit, & sternutatio molesta ablata. Haec quoque Forestis. Dunique despiciamus,quO- modo Horstius suae puellae, cui crebrior sternutatio per quam molesta erat, succurrerit. Νυtram inquit) obsiervationem quos

attinet, quamquam primo contumax B toma . videretrax, it aut aliquando censies ere continuo magno conatri, totiusque concussione ,'mutamentum prehenderet , nihil vel parum juvan- rima loca cibis, utpote lacte solitaris , tMm etiam cum mucιlagine sem. Udon: EIst. nec non oleo amygdal. silae si milibus ad nares

attracto , capitis vertici sacculis ex roboranti

bus S siccantibus impostis , totique peribuo

balneis exherbu auerentibus S attrahentibus ordinalis. Sc. Tandem tamen mitius redd batur , ubi primo pilulis communibus ventriculus , ac postea cl=seMe acriore mensis infimus