Martini Schoockii De sternutatione tractatus copiosus omnia ad illam pertinentia, juxta recentia inventa proponens

31쪽

8 MART. SCHO OCTIUS expultrice , simulata a naso, ae adiuta a motrice eam is S thoracis. Ac postea plenius - inquirit in subjectum & caussas. Aliorum adhuc definitiones proponi possent ; sed hae instar plurium esse possunt. Antequam tamen hoc Caput finio, ex re fuerit exhi- huisse , quae habet Doctissimus & Celeberrimus Sennertus. Mis ita loquitur M. a. Instit. Medic pari. g.sect. 2 cap. s. Sternutatio autem excitatur a Causa quacunque nares& cerebri illam partem anteriorem ad Qx- Cretionem 3 limulante: naturaque auillam excretionem duplici motu utitur: altero quidem narium & cerebri, quae molestantur, expultrice; altero vero nervis, Veluti

longis quibusdam brachiis in thoracem dem illis, ut loquitur Galenus a. de Sympl. cauis c. s Per hos enim illum contrahit, per ossa Vero, quae vocantUr, ipsum emittit spiritum. Quaecunque igitur nares & partes illas anteriores cerebri stimulant atque irritant , causa sunt sternut Uonis, silve intus in curpore genita simi,

sive extra advenerint. Internae cauta sunt humores acres e capite defluentes .. Per Sympathiam etiam interiorum tunicarum accidere sternutatio Creditur, ventriCulo in intestinis affectis , in cardialgia nimirum, cum lumbrici in intestinis haerent, unde pueri nares fricant oc st emutationem pati solenti Causae exter nae sunt quae- nque

32쪽

De sternutatione. 9CUnque acria per nares attracta, ut Helleborus albus, piper, pyrethrum & similia: Odores item 5c vapores acres Splendor Solis, dc lux nimia oculos ostenciendo, Cum vicinam narium tunicam stimulet, sternutationem CXcitarc sciet. Hliciasque Senner-tus : quae, Ut Sc praecedentia deinceps discutienda venient CAPUT TERTIUM.

Circa Sternutationem plures, quam vi dentur , disscultates occurrunt. Homo magis sternutat, quam alia animalia.

Sternutant tamen canes, 'es, oves ,

boves, asini, vulpes , ct equi. Morum

tamensternutamentum non tangi, biob. cap. 39. vers. 2 3. ut neque Balaenusternutationem proprie dictam tribuit. cI.qI . vers. 9. uterque locus explicatur. OV oquam videri posset Sternutati nis natura, utcunque jam delineata ede, atque aliquis sibi persuadere, haut dissicile fore, cognita definitione, ulterius naturam illius cognoscere , plures tamen 8c majores dissicultates se offerunt, quam aliquis facile praeVident. Adeo ut Galeis num Germanicum , Doctissimum scit. Homannum lib. s. Instit. Me c. caP.

33쪽

ici 5 C w'o IC xΙUs. q. Haut falsum fuisse censeam, ita alii tamen judicand cum Vocaret, Sternutationem , opus tam mirabile, ut Hactenus nono vel Phil phorum, vel medicorum , e

plicarat modum, quo At. Quod pace enim qua Velerum, qua Recentiorum, tum Medicorum tum Philosophorum, dictum sit, omnia ad opus hoc naturae pertinentiaknondum sussicienter excussa sunt. Nec amplius mihi placent, quae eX mente Ueterum ante annos quindecim de hac re commentatus fui. Iterato enim examine instituto, & incudi redditis illis, quae tum in. chartam conieceram, multa reformanda visa sunt. Quod ut auspicato fieri possit, initio considerandum venit Sternutamenti

subjectum, quod priusquam definite ratione certi membri in corpore inquiro , subjectum recipiens quod, sui in Scholis

loquuntur) ante omnia considerandum est, & constare debet, quaenam ex Animalibus Sternutationis caparia sint. Ayistoteles Problom. Seet. ι O. Probi. 49 quaerit : Cur animantium homo maxιmessier-mι at λ quam quaestionem iterum movet Sech. 33. Probi. Tr. quomodo & Alexander Aphrodisseus lib. I. Problem, I φ. quaerit, Cur homo amplius, s crebrius , S

34쪽

deles quam anderpraesupponunt, praeter hominem inveniri alia animalia, quaestem nutent. Quae & qualia tamen illa sint, vix, definite dici potest. Animalia nobis domestica,canes & feles sternutare tape notamus, maxime cum gravedine laborant &proprius ad focum accedunt. In ovibus rebobus, nonnunquam etiam in equis, sed quando subest morbus, idem Agricolae notarunt. De equo bellatoreJiob. Cap. 39. Vere. 23. juxta versionem iunii & Tr mellii ita legitur : An tremoacc. es eumfcut locustam ρ glorιam rovehi Win tererore λ Quae postrema verba admodum torserunt Inte

αὐτῆ Gλμη; gloria autem pectoris ejus audacia. Hieronymus ut putavit ' na significare nares, ita Vertit consentiente Chaldaeo ,. Ito=ia na tum ejus terroν. Quem sequuntur

Pagninus, Munsterus, C etanus, Oeta lampadius, Tigurini, Castalio, Mercerus, Arias Montanus , Steuchus, Osiander , Borrhaus, & Drusius. Inter quos tamen

non conVenit, qua occasione circa equum narium mentio fiat. Quidam fero clam equi hac locutione indicari putarunt,iunde & Oppianus ac Columella in equo generoso seu, nares apertas re quirunt ; soletque ejus notae equus per nares emittore copiosum fumum velut ani- Δ 6, mossi-

35쪽

I2 MART. SCHO OCTIUS mositatis indicem. Virgilius: Cosiectumque premens moisit stib naribus linem. quod imitatus est Silius Italicus lib. I7. PuniC.

. Prama in cornipedisseiait virantibus ignem Naribus halia volaus.

Inde Castalio apud Ilobum interpretationi suae, cum terror si quo naribus aecorus, hoc scholion adjungit: ad formidabilia fumat stenerose naribus, Hibilformidans. Quo& spectare videntur Tigurini cuyus -- res terociam ψιrant Alii tamen haec de hinnitu accipiunt. Ρagninus enim atque Oecolampadius verterunt . μnus Narium eius. Marinus expresse quoque fremi umhibet. Nec alio respexisse videnturTremellius, Schindlerus, Buxtortius, & Pitcator: nisi quod pro fremitu ronchum substituant.

Belgae nostri habent : pracsit bali fibrige inipsis eene verscruiciunge. Sed, ne

Uideamur α-σA,MA ais ad hunc Scripturae locum dilapsi esse, quaeritur, an hic rouchus non sit sternutatio s Occasio dubitandi est, quod Munsterus Ebraeae linguae consultissimus interpretationi suae , si tus Marium ejus, hanc explicationem addat: Id em fremitus Sistemutatio eyus. Mercerus licet minus commode nan plicet per vehementiam, Proxime tamen hanc Glosiam sum

addit : Vehemeris sonitus, quem narib DS uer-- laus edit, icrrorem affert omnibus, Viar GG-diunt. Eoque existimare aliquis posset, Deum

36쪽

De Sternutatione. I 3 Deum apud Jlobum equi Sternutationem tangere. Sed revera equus commcndatur

hic a sternutatione, sed ab hinnitu. Unde Abenesia est Irta hic idem esic, quod apud Ieremiam nIrta ac subiungit iis si--gnificari vocem hinnittis eqtu. Adeo, ut licet equus sternutet, illius tamen sternutamenti Ilobus non meminerit. Vulpes quoque, ει asini sternutare perhibentur, & forte Plura ex animalibus quadrupedibus. 'Non tamen aves sternutare putem, aut, maris incolas pisces. De sola Balaenae dubium est.

un Uy: quae LXX. Verterunt ζ e. ἡ μῆ, c του επιφων, α' φέγω. Hieronymus, qui Creditur Auctor vulgatae versionis: Sternutatio eyus ut 1plendor isnis. Cui & consentiunt omnes ferme interpretes : qui non soluerunt non quoque Sternutamentum alense, seu Leviathan tribuere, quod illud notet vox y caeterum Observandum, non modo a Rabbinis, scd fidem faciente hoc loco) ipsa Sacra Scriptura, V cem Sternutationis tape per ακυρολογία ,

improprie accipi. Quomodo & Galenus in librum sextum Hippocratis de Morbis

vulgaribus, Comment. 2. TeXt. 32. ex amsiorum opinione dicit, Sternutationem appellatam esse eruct alisnem, &in universum omnem eAc reis em eructamentum appellari

A et pse

37쪽

M ART. SCHO OCΚ PUs. posse : qriaratione Poeta dixerunt mare εν - ctare Dias; cum aestuat : ut Maro lib. 6 AEneid. de Acheronte dixit, . Vastaque voragine gurees Aestuat,atque omnem Cocyto eructat arenam. Atque 11c Balaena, seu Leviathan, dic tur Sternutare ut splendor ignis, quod a tractam immensam aquarum Vim, non modo eructet, sed reflando ingentes quasi nimbos, di sole splendente enitius cum scintillatione apparentes, evomat. Isidorus lib. 12. cap. 6. Balaenae ab emιtiendo, Myundendo aquas vocatae : caeteris enim bestιs maris altius jaciunt undast βά enim Graias emittere dicitiar. Peculiare hoc maxime est illi Balaenae generi,quod Physeter, sive Flator dicitur .Plin. lib. 9. cap. 4. In Gazco Oceano Physeter ingentis columnae modose attollans , altiorque navium velis, diluviem quandam eructaris. Strabo sub finem lib. I s. Geograph. describensHistoria sinus Arabiaci & Nearchi navigationem, haec inter alia habet : Prurimυm eos turbaverunt Physete-rtim muni tudines, fluctum maximum S confertim ctim caligine tanta exsitifflationibus suis excitanti tim, ut proxima etiam quinque con- spici non possent. ρ ουν ως πι πουν Oeae Q. Atque hoc sensu non alio, balaenae in Sacra Pagina Sternutatio tribuitur. Convenienter interpretes Belgici in litis Annotationibus : Doon sijnente

38쪽

m Sternutat one. Is

Ree. Quae Annotatio utique praeferri meretur Hii , quam habet Munsterus , ad verba dicta haec commentans.Stemv&ιtis us est tam vehemens , ut prates ex anhelisurius fumum emitti S ignem accensium. M lior quoque hac Tremollio Iuniana: Ωwιm natans anhelat, S obviarum undarum turbines volvit, tum retecti oculi illius fere emicant. &sic patet quoque, quid existimandum sit , de Balaenarum sternut

CAPUT QUARTUM.

Sternutatio flationem suam in capite ρ tissmum habet: prout gnarum fuit Hippocrati ct Aristoteli: quem c Mercuriatis incomenienter arguit' ut intratum contra Hippocratem. Ex eo ensiu

citur quoque Thorax: quod videntinmoluisse Galenus ct Capivaceius: item Peritonaeum ct Ventriculuτ. UT ex superioribus constat, quaenam

ex animalibus sternutent ; ita ante omnia,quo veritas dilucideproponi possit,

. constam

39쪽

16 M A RT. SCH o OeΚ I US constare pariter debet in quanam corporis parte stationem potissimum habeat. Atque hic non convenit inter Hippocratem, &Galenum. Hippocrates , cui Aristoteles accedit; ut patet ex illis, quae dicta sit ni iupra cap. a. uationem illi assignat in Palladis arce, sive, capite. Thoracis actionem statuit Galenus Ut non solum videre est in Commentario antea exhibito ad dictum Hippocratis Aphorismum, verum etiam Cap. q. . lib. 2 de CausL Symplom. existimat

siquidem ad sternutamentum non solum Caput, Verum etiam per musculos suos th racem concurrere, fierique attracto spiritu h pulmone. Galeni sententia arrisiit

plerisque qui eum in Medicina ducem

sequuntur, nominatim Capivaccio lib. I. Med. Prael. cap. 28. jam antea quoque adducto: ubi, ut rationem reddit, cur de finitioni suae addiderit haec verba: A uia a motrice capi is S Thoraci, ; ita proxime sequentia subjicit: Hoc colligitur d cas. q. lib. 2. causs 1 mpl. ubi vult Galenus ar sternas

mentum concitandum , caput concurrere ,

per se, idest, per masculos creatis: S per ner- Σοί pectoris, ac proιnde per musculos pectoris. Unde Hippocrates aphor. I. sere 7. statuit,

aerem sonantem non modo prodire e capite, sed etiam ab infra, is proinde e thorace. Ωuare

cum Avicenna concurrit matris capιtis,ad omne

40쪽

De Sternutatione. ITfectum sternutamentum. Quanquam autem,

ut postea, patebit, Thoracis, maxime insternutatione vehementiori, quaedam partes sunt, ea fit tamen potissimum ovi κε α- ληι, sive, ex capite, ut dicebat Hippocrates in famoso illo Aphorismo LII. Sect.vH. quae & sententia est Aristotelis , & quidem, constans, ut liquet ex Sect. Probi. XXXIII. Probi. l. 7. 6. 6c I s. ubi expresse statuit sternutamentum esse actionem solius capitis Aristotelem hoc nomine notat do- stimus Mercurialis in Commento ad d. 'Aphor. non quidem erroris, aut ignora tiae illum arguendo, sed animi ingrati. Hoc enim volunt haec ipsius verba: Atque haeces illa Hippocratis Ρώι ophia, cyliam accepit

ingratus Arsoteles, nec unquam illius nomia

natione gratias Ubi tyi'. Quasi vero non eadem 'Aristotes, viro perspicacissimi ingenii in mentem Venire proruerint, quae Hippocratiῖ aut, mox haberi debeat ingratus, qui, suppresso nomine, alterius sententiam pro sua adoptat Z Galenus vero non minus ab Hippocrate, cujus alias admirator maXimus erat, quam etiam ab ipso Ari .stotele in alia omnia disce sit: caeterum in hoc fallus fuit quod non distinxerit inter verum attrahendi protrudendique principium , illudque quod solum ex consensu

Concutitur .Enimvero verum attrahendi ac

protrudendi principium in capite occurrit :