장음표시 사용
61쪽
MART. SCHO OCCHIT secundo cerebrum : quod alacessum sit, ut materia secundum aliquam sui partem in . nares antea feratur, qNam CommoVeatur ipsum cerebrum. Sed, ut nos cerebrum non agnoscimus, ita dicendum fuerit, primitus prope nares vellicationem Aliquam excitari in membrana iis subtendente, quae procurrens ad extremitatem illius ubi extensa est flatu acri, cum Validius pumgit, per quam puncturam ut se contrahit aliquatenus, ita excitatur Vis expultriX, qu1 non modo materia flatuosa excutitur, sed
simul quoque sexpetrientia hoc docento saepe mucus & saliva, ob caussas , infra
Agitur de Sternutationis forma in sine : ui proponitur ejus em definitio ge
mina : prior inconveniens, caterum ex mente igorum, qui eam referunt ad c rebrum: altera convenientior, se juxta
ris is axuaproposita. Forma Sternutamenti, quin fit validior
spiritus humidi, membranae pituitariae inclusi, expulsio cum sono, dubitare non licet, atque ex antecedentibus liquet. Caeterum unde hic sonus , ex re eu expende '
62쪽
Da Sternutatione. 39re. Hippocrates in famoso illo suo Aph rismo dicit : ψ. s οἶ- ,ου η' Mea - ψ ἰω. Strepit autem quia peν unxistum ipsi es exitus. Qui Hippocrati adhaerent,
atque: in cerebro sternutationi sedem assignant, strictas quidem vias hactenus commode agnoscunt , per quas coarctatuS ae frangatur multipliciter in sonos ; sed, quod ossa ad tangendum sonum praecaeteris concurrere & vim habere putant, admitti non potest ob illa, quae supra Proposita sunt. Membranam, seu, tunicam putuitarum multis poris, sive foraminulis aut fissuris divisam esse, antea ex.D. Bartholino annotavimus ἱ per illos; a se invicem non inmodum distantes, ut spiritus aqueus a modum rarefactus, vehementer &imp tuose deturbatur: ita ob variam aeris, ut sonori fracturam, per multiplicatos poros&sinus varius & multiplicatus sonus colligutur, qui ex parte divisus & diffusus , dum
per narium cavitates desertur, iterum colligitur, collectusque impetuose prorumpit, iuxta multiplicem tamen differentiam postea examinandam. Ratione hujus proinrumpentis spiritus habita, Aristoteles supra cap. a. sternutamentum .describendo adia umbravit. Nec hactenus incommo . Tantum de forma. Quantum ad finem sternutamenti, eo in Communi consider
to, a tque sequestratis illis, quaera acciden-
63쪽
o M ART. Sc ΗΟΟCRI Usti, atque a caussa morbifica accidunt, dis Potest, non quidem esse eum , quod propellat causiam molestiae, quae in anter1oribus cerebri ventriculis percipitur , sed
quod, spiritum humidum tum nares, tum maxime tunicam , qua vestitur, inserintem, impetuose, sed tamen naturaliter e terminet. Expensis omnibus sternutamenisti caussis, ad illius definitionem, aut verius definitivam descivi nem accedendum. Nobis olim, cum ex principiis Veterum,Set communibus Medicorum progrederemur, placuit sequens Descriptio : Sternutatio est
vehemens Cerebri moras cum sono,pendens ab
expublice cerebri S nasi, Rimblata a statuoso Apiritu humoreque acti, sive Jensebili, sive mi-
αιτ apparente, ad hoc multutur, ut anteriores cerebrι ventriculi vellicante illa Ss uiante materia liberentnν quae licet tum temporis mereretur praeferri definitionibus ex variis
Auctoribus, qua antiquis, qua recentiori-hus, capite secundo adductis ; hoc tamen tempore , quod certiora & magis rationi consentanea fund1menta praest Xerirmas, placere non potest. Quorum fundamentorum, & pariter principiorum cognoscendi,
ratioue habita: Sternutamenitim es mateν Dirittioso-aqueae, collectae inter tunicam pitui tariam, sive, peν membranam narium, siae, ab er extimulatam, valida expressio, clare δε-
nI quodper confectos ejusdem tunicaeporos re
64쪽
De Sternutatione. qi anfractuosos naritim meatus variis modis frangatur is collidatur, naturaliter ut plurimum eariis animalibus, potissimum verὸ homini, accidens, ut molestia materiae veliteantis, tunicae
illi inhaerentis, liberari possint. Posteriora; licet ex antecedentibus nondum deducta, ideo addimus, quM Sternutatio ex vitio praeternaturali aliquando evenire possit, &animali quam noxia esse. CAp UT DUODECIMUM.
Cur homo prae omnibus aliis animalibus maximeser nutet ἰ Expenduntur Aristotelis Alexandri Aphrodi i rationes, quibus aliae adduntur. ΡEr Definitionem, aut verius, descriptionem, adumbrata Sternutationis natura, non in conveniens fuerit, pro illius natura propius cognoscenda, excutereProblemata, quae de eadem Aristoteles in Syntagmate Problematum imodo omnia ad tantum Philosophum debeant referri jam olim movit. Inter haec vero familiam ducat,famosum illud, quod bis proposuit, quo
quaeritur, Cur homo omnium animatium maxime semulet λ Ad quod Sect. Io. Probi. 9. ita respondet 1 Ala quod gravedine maxime laboret hujus autem caussa est, quod
65쪽
M A RY. SCH o CT I UScalor , qui circa cor aptus natus est sursum serri: Caeteris autem animalibus motus ejus secundum naturam est in armos exinde a
tem repercussione disjectus, partim in ce Vicem caputque fertur, partim in spinam& lumbos, quod in eadem rectitudine sint omnia haec circa basim, aequaliter autemper corpus delatus, humores itidem per i Iud aequaliter partiuntur: sequuntur enim Calorem humores,qua ratione neque iam dum gravedine inrestantur. Quod rupeda animalia, neque stemutant. Aternutatio erum aut flatus collecti motus est. Humoribus corporis plus aliquid exhalantibus, aut incocti humoris quo fit, ut catarrhum P ο- cedat, quae caeteris animalibus non eveniunt ob motum caloris qui in ipsis fit sequaliter ante & retro. Homini autem qui erecta basi se in sublime modo stirpium attollit, evenit, ut caloris elatio plurima &vehementissima caput adeat, elatusque exinde meatus , qui sunt circa illud rares.ciat, ac excalefaciat: tales autem facti, apti magis redduntur ad suscipiendos humores. An meatus , qui sunt inferius in corde, quando evenerit humectari plusquam
portet, & refigerari foris calor nutrimentum habens,&coarctatus, adaugetur: auctus autem in caput fertur, & in meat ,
qui sunt in ipso in quos simul illapsi hum res subtiles, di incocti, ipsos replent, & db stilla.
66쪽
stillationes efficiunt, & sternutationes. Nam inter initia distillandi, calor uITU humorem praecedens, inflansque T in , Minutamenta expulsu spiritus, ductusque
humoris tenuis & acris excitat. sui post stemutamentum e gravedine ta- .ctum uota per nares expellantur. His aurem omnibus commotu humores coacti
crassique in ipsis subsidunc, & mutus et striiunt, qui tum in capite, & narus , Ἀ-
cti autem tumentiores, ac magis driten ν dolores producunt in us 1 quM . Gput. Signum autem, quod neque eris ν eque per ipsos meatus spirὶtus emitti po est. Unde neque sternutant, neque Ulta ciunt gravedine detenta sternutamenta vero, quae fiunt sine gravedzae, ob easdem caues fiunt, sed parVIS itaque Collecti humores ab ipso calore insipiritus versi ob exilitatem Ita nares Cadu , ipiritus autem sonitum egressu edit , non minus violentia motus , quam iplius mirilitudine Cum enim calor directo tramite se ad cerebrum usque eXtulerit, eIque ipsi imDCarrit, ad nares reflectitur : sic enimmo os a cerebro distendit. Qui cum illa fo- as reflectendi delatio spuitus nares Vers consi a naturam agatur ,'It vehemens fiat , Im iam evenit, itaque strepitum movet
rarorum autem animantium aVeS m 1-ta e ravedinem sentiunt, quod sormam
67쪽
Corporis maxime similem hominibus gerant, verum hominibus minus assiciuntur, quoniam caput magna ex parte deorsum tenent; ut quae victum abs terra petere soleant. Hae ibi Arisoretis. Idem Problema iterum proponit Sect. XXXIV. Probi. Io.
Atque 1ta ad illud respondet: Utrum quia meatus amplos. habet, per quos spiritus subeunt, &impulsus fiunt: His enim repletis spiritu, sternutamus. Quod autem sint ampli, indicium est, quod caeteris animalibus minus olfactu valet certiores enim sunt subtiles meatus. Si igitur in amplos plus & saepius intrat humidum, quo inspirato stemutatio fid; homines autem tales habent maxime inter animalia, merito etiam magis sternutant. Hinc quibus parva sunt nasi, saepius etiam merito sternutant: quia concalefactum humidum in flatus conversum citd exire potest. Caeteris autem prae longitudine narium refrigeratur
prius, quam exeat. Haec iterum Arissoteles.
Ad eandem hanc Quaestionem respondit Alexander Aphrodisiensis libro primo Problem Quaest. I4 .ita loquens per ιnterpretem:
Quoniam shomo l.) cibo, & potione lam,ius, magisque varie utitur, & is num
ro ultro satietatem repletur. Hinc enim Cum cibos satis concoquere nequeat, mul tum spiritus ob humoris copiam moVeis spiritus vero prae sua tenuitate efferens se
68쪽
De Sternutatione. Had cerebrum cogit id crebro ad se expelle dum incitari, & sternutamentum facere) Strepitus itaque movetur, quoniam per nares meatus denique arctiores spiritus e trudatur universus, quemadmodum etiam ad partes inferiores spiritus idem evolutus murmur per intestina excitat, dc per sedem insigni cum sono excedit atque etiam ad stiperiora enixus ructam per stomachum agit, de Vocem per guttur, & sonitum ac tinnitum per aures. Huc usique Alexander. Quae omnia breviter veniunt examinanda.
Atque deveniendo ad Aristotelem, prima ejus ratio particularis nimis est, siquidem respicit solum illud sternutamentum, quod homini gravedine laboranti accidit. Sed certum quoque est, homini, qui 1 gravediane per omnia immunis est, nec quid omniano incommodi ab illa patitur, saepestem nutamentum obvenire. Interim tamen haec ratio, quaestioni 1 Philosopho propositae conveniens est. Quaeritur enim cur homo prae omnibus estis animalibus maxime sternutetὸ frequentius autem sternuta deprehendimur, quoties gravedo, sive co-roa, molestias, exhibet.' Hominem quoque prae omnibus aliis animalibus Mallin ceum genus si excipias in gravedine labor re, in confesso est. Quod & indicare videtur Cicero, sic enim scribit lib. 4 Tusc. Quaest. Dicim raverinoso quosdam, quo se
69쪽
46 MART. SCHao CCIUS iam tot mimos, non quia semper snt , sed quia saepe sint. Quod vero coryZa ut plurimum sternutamentum e citet, imputandum videtur ejusdem. acrimoniae , unde& nares saepe exulcerat. Quae autem acria sunt tunicam narium vellicant, &simul vellicando sternutamentum eXCitan prout
patuit supra cap. IX. Quod talis vero sit, ostendit Hippocrates in lib. de vet. Med. idescribit i οινωνηθεν RU τ ρι- νεων, κτῆτο - πιλο δει λυπρον, οιδεειν mihiν δοι. Quod & platoni in Timaeo notum fuit, ubi asseritΡnlegma pro sternutamento provocando molestum non es , nisi versum fit in λυμαι, id est, in bullas & fistulentum aliquid, CumaCrimonia conjunctum. Alexander ab hac Arist telis ratione haut multum recessit, notando hominis ingluviem, , qua ventriculum i firmari , cruditates varias procurari, & sanguinem impurum reddi dubium non est. Fallitur vero maxime , quod putet, qua vapores qua spiritus & ventriculo eructatos
ad ipsum cerebrum esseni , atque ibi co ligi, constipari, & iterum colliquari, ut in
Alembico notari solet: hoc enim neutiis quam vero consentaneum esse, abunde patet ex illis, quae antea dicta & observata fuerunt. Et tamen κόρυζα, siVe gravedo, eam Barthius a Latinis Medicis graυationem quoque dici,nota ad Nemes. g.269.
70쪽
non sobriis &abstemiis , sed quotidiano
luxu diffluentibus hominibus, prae caeteris familiaris esse solet: ut gnarum quoque fuit Platoni lib. 3. Polit. ubi testatur homines
ex luxu laeunarum instar aqua exuberare rquod quadrat in illos, qui propter luxum, cui assiduo vacant, Coryza plerumque laborant. Vice versa pauperibus , usque, quibus mensa Ebria instruitur, nasin siccμ est. Unde Catullus ludens in Furium Isaurensem, extreme pauperem, ex pauperie hoc commodum in eum redundare dicit, quod nulla Coryza, de nasi pituita Veratur. Versus hi sunt: se re non tibi sit bene ac beate pA te sudor abes, abest Diiva , Mucusque S mala pituita nas. Altera ratio , quam Aristoteles adsert, cur homo prae omnibus aliis 'animalibus frequentius stemulet, est desumpta a naribus qua habeat breviores qu1m aha anim lia , meatus autem per quos tum spiritus
commeat, tum humidum excemitur, longe ampliores. Hanc rationem seorsum proposuerat Probi. 2I. dictae Sect. xo. sed ita Nasones & Nasicae minus deberent sternutare, quod tamen experientiae minus est consentaneum quae addit de amplioribus meatibus, procederent, si vapores cum spiritu ad cerebrum tenderent. Verum hoc