장음표시 사용
21쪽
D. Ioanne Elephantutio Bononiensi , cui non placuit singula propositi experimenti symptomata fusius persequi, sed satis habuit Vacuum omne excludere, ac ab alijs in Polonia, de Gallia,quorum tamen ne mi nem, praeter duos priores legi & ostenderem in fistula ab hydrargyro descendente inanitatem prorsu nullam relinqui S ad ea , quae huic experimento accidunt explicanda, ex vacuo sit bsidium nullum parari euincere, ksingulorum symptomatum causas, erre conarer .
De Corpore successit se moto in amo.
Nioquam ad Vacuum , cui tota moles innititur
Cia extendum accedam, cum iiiii abscira lumine
nulli corpori inhaesente admisso consequatur superiori capite innuerim , pauca semel dicam de corpore sdccessive moto in vacuo. Et quidem non est dissimulandum argumentum, quod Aristoteles .Phys a text. 1 in antiquoS,Vacuum tanquam ad mobilis translationem necessarium obtru
dCnζC Contorquet, minimesa podicticum esse nisi ad hominem , ut aiunt, intestis urar, inmin Pei. aesolicet
exaduersario, quicum res eis, 3 quae facile. vltro concessa ex stimantur: hquet enim ea, quq ibi de velo citatis proportione dicuntur, inconsuIta natura assu Tmi . In procliui autem est opinari antiquiores illos, mi amatam
quinon adeo ollicite ad rerum CognItionem ex V1u Aristotili ad
assequendam se transferentes hae enim nos cura ma et nobat naturam potius subdolis sophismatum cauillis, μ' p
22쪽
bus metiebantur, non aegre coniunctis cum Aristote te sententi)s existimasses grauium ponderibus d in diorum, in quibus descendunt repugnant ij analogam esse motuum Velocitatena.
8 qua sane analogia, ineluctabili consequutione
z. V . hilum Ratio nulla intercedit Rationem siquidem ha- uar . bere inter se in agnitudines illet dic si ab Euclideli
comedebat. 1. Elem des 1.qua possunt multiplicat se mutuo superare. Constat autem, ibat rod de magnitudinibus ditactum , ad retardans modium , eiusque negarionem transferatur, multiplicata quoties libuerit corporis negatione non modo corpus , quo spatium occupatur, non superari, sed ab eo longius semper a sis multo rie. repetitam negationem. Cum itaq; mobilis eiusdem inter eosdem fines idems adium decurrentis velocitas, si motus a medioxotardetur, tempori Tespondeat si vero medium omne sub
moueatur , priori velocitati aloga prorsus sic velocitatem in vacuo in tenaporis mensuram non cadere necesse est neque enim tempora finita aloga inter se es posῖne , quamuis ortasse aliquando symmetra. At si motus est, cum, unum idemque corpus plura spatia su qmoli respondentia eodem momento non OCCUPEt AC-pus requirit. Non igitur Vacuum motui inseruo cum potius in vacuo motus esse non positi, e medij re pugnantia, ut antiquiores Aristoteli facile permitte bant, velocitatis proportio desumatur.
Quoniam vero haec ratiocinatio fals ashmptae pro portionis hypothesi nititur, id, quod, aduersario per mittente, licet, mirum quot,quantisque calumni saxi
23쪽
stotelem cogitarint quidam genio parum beneutilo
indulgent , remque non suis aequa futina perperi . dentes quasi operam luserit, nec vacui necessitatem ademerit, iuxta praestitutum disputationis scopum Sed nullum sit hoc argumentum. Apideo antiquioru sententia ob corporis motum loci inanitatem exigentium inexpugnata subsistet ibiicerent quamuis ex P. Magno Morcurium in rcIietum fistulae spatium , ut ipse opinatur , inane ascendentem , licet idem Author copiam ij siceret promissa fistulae, corpus successive motum in vacuo c. ex qua gutta aquae cadi per medium Vacuum intacta concaua superficie Apula ρος-
ram tamen si ustra condererent motus enim ipse, compus,etsi s ib tenuitatis suς latebris delitescens, proderet Nam ut Mercurium in fistula ascendentem mimum
graue aliquod tibi relictum in vacuo moueretur An T. , et ut descenderet' Sed quomodo deorsum ferretur inci Hacuo, in quo nulla est positionum differentia An in nato quodam impetu uniueris corpore isolis etrum peteret Sed hoc multorum pace dictum sit, inter vul- o. 'r gi errores est recensendum ut quid enim singulis grauibus natiara Centri appet. tum insereret, quem penἡ in omnibus frustrandum praeCOgri scoxero iam prae
sertim uniuersi conc nnitas diuersas corporum dispari grauitate praeditorum sedes exigeret. Non igitur singulorum grauium motus eo tendit , ut corpus motum in contro quiescat, sed ut debitam sibi sedem in niuersis occupet , iuxta insitae graui ratis speciem , molis
scilicet aequalitate spectata. s aula. At si sensu iudice res decernatur, non relinquitur uia mouentin
ambigζndi locus, an quodcunque corpus naturae in z di
24쪽
petu translatum simplici, ac tecto motu cietur, conti gui dantummodo, non vero procul positi, corpori r tionem habeat, Vt a quiete dimoueatur, kad motum extimuletur Aqua enim ex superiori aeris statione in subiectae aquae pelium delapsa motum sistit, quam ui infra pelvim leuior aer' late diffindatur ex aqua erumpentes aereae bullae, ubi reliquum circumfusum aerem attigerint non ulteriorem ascensum meditantum, quamuis imminentes C naculi fornices longe maiorem ablineant grauitatem . QVj ni nitrum,exaequa ta superficie, nec aqua aquam premit, nec aer aerem
urget. graue enim non nisi in leuius sibi contiguum
grauitatem CXercer a leui autem non nisi grauius loco pellitur. Qui ergo fieri poterit, ut corpus in vacuo constitu . tum a natura ad motum excitetur iam , ctim a nullo contiguo corpore ambiatur,quorsum moueatur nihil enim plane est seu grauius, seu leuiui, in quod leuitatis
suae , aut grauitati V1re eXerceat. Noc argumenti vim te elusurum speres,si aquae gut tam licet a Iesam potui inclusam non premat , noeta men impetu, ut suoiecti aeris locum occupet,una cum
peius, S reliquo latice grauitantem opponas hincque inferas is aqua in vacuo constituta subiectum aerem
Primum enim ex aqua,& pelui moles una conflatur, quae nisi subiectum aerem gxauitatis specie superaret, neque aduorsus illum niteretur. Si igitur aqua in tali vacuo constituatur , ut ex aqua Mipso Vacuo compositata moles, si fas est dicere, exaeque aeris molem suae grauitati quae acu incluse paribus momentis re spondeati; non plane descendet qηemadmodum, ita
25쪽
ui mercibu onusta, nisi grauitatis specie quam vincat, mari tundum non petit Deinde si tantum inanitaris aquae circumfundere non ideat, sed ex aquari vacuo copostea inoles aequalem eri molem grauitate excedat tunc quidem noriaquam Vacuo, Vtpote nec grauiori, nec leuiori, sed ad summum aqua cum vacuo descendet: nam jurta delapsi sim dem liquorem gelu contentum non, get, sed cum illo, coniuncto impetu, lappositum pelut aerem premit. Stat igitur adhuc inconcussa Aristotelis sententia , quae omnem inanitatis necessitatem excludit, ve ex loco an locum corpora valeant transmigrare aliquibus Cnim saltem corporibus obesi potius vacuum, ne suis motibus a natura institutis cieantur, quam Prodessς
ueri: id quod erat Aristotelicae disputarionisicopus,vilogeniem non latebit. λQuamuis autem quae simplici, recto grauium seu levium motu cientur, in vacuo constituta, nullique seu grauiori, seu leuiori corpori adhaerentia, immota ara
prorsus consistere debeant, si sibi ipsi relinquantur limo non negarim tam hominem in vacuo collocatum posse gladium versare, hastam tractare, pCn iontem
que ex dextera fundam in gyrum Contorquere, aut saxum ex uno in alium locum transferre. His siquidem motibus nihil omnino aut obsistens, aut detinens re pugnaret, neque ullum maiori vacui periculum im mineret corpus enim concepto impetu in vacuo agi xatum' nullo corpore , cui adhaereret, disiungeretur Vςxum huiusnnodi motus nonini durationis
mςn Qxςsponderent, sed eae succedentibu sibi inuleestum' 'si
26쪽
partibus singulosum motuum mensura coalesceret neque enim fieri potest, ut idem corpus uno, eodemque momento pluribus in locis constituatur tu, ut omnem adimam aut calumniandi, aut in aequivoco laborandi occasionem ne me serte irrideas importu nometu perculsum, ne corpus unum plura occupet loca, cum locum extrinsecum ab Aristotele P-- text. I definitum non habeat, quod in vacuo esse ponitur inum, idemque corpus multiplicem adaequata ubicationem, qua pluribus imaginarios spatij respondeat, nisi successive non recipit. Sed de his motibus speciatim non die Aristotelis cum antiquioribus comtrouersia satis itur habuit Aristoteles, quod eorum sententiam vacuum ad omnes motus generatim ne cessarium adstruentem labefactaret, si aliquos motus: grauium nempe, ac levium, non modo vacuo non m digere, sed cum eo plane pugnare ostenderet Quibus pro Aristotele, ut loci opportunitas ferebat, breuiter praelibatis, ad propositam nobis disputatio
nem gradum taciamus,& vacuo a naturae finibus exta
lare iussis, renascentis Philosisphicae Hydrae spem omnem in uino praecidamus. Submoto enim ex fistula, de qua sermo erit, vacuo, perspicuum fiet pseudographis ratiocinationibus addendam esse, quae demonstrationis ocularis loci ne locato, corporis successius mori 'mactio, luminisque nulli osori in entis specios vocabulo insio nitur:nec opus erit breuitatem consectantes aut lumen corpori in rens, aut hydrargyrum in pleno
27쪽
Tres , quae huic disputationi occasio suu , penitIHinspiciatur,aliqua ad vacuum spectantia pro nut-tere operae pretium erit ne quid vacuum sit, an illud natura refugiat , qua virtute impediat in paucula talia sequentibus capitibus expone pila placet siquidon re articulatim proponere, ut legens labore leuetur, nec ei ex capitum prolixitate fastidium creetur citra cognoscense veritatis dispendiu facile praetermitti possunt Vacuum itaque non inconcinne a P.Magniudi tum usticus sine locat, concinit enim Aristoteli 4 1 nyi
lucum me se est 69.. sit, priuatum corpore. Quapropter
sat s mirari non possum a Peripatetico viro reprehensum P.Magnum quasi ταας-σαι loquentem, dum a se in fistula visum scribit locum sine locato. Locus, i quit 1Ile Peripateticus, eg simul natura cum locato, lim sint relativa vi talia, locus enim es locati locus, o locatum est m/--ma
ies, seu terminus corpora locantis contincntis aliud corpus; continens autem sub ratione continentis i neque cogitationeis is co8cipi ab que eo, quod concipioivr contentum Vς rum p. a is, cur non licuit P. Magno loci Vocabulum in eadem si fodi j.
gnificatione cula Aristotele usurparea An aliud est locus ne locato, aliud locus, in quo ibin se, aut locus priuatus corpore ' Si igitur locus, in quo nihil est, reipsa loci munerς non sungitur, sed tantummodo concaua cor poris
28쪽
poris superficies cui aliud corpunon deest, loci nomine ab Aristotes donatur, quia loci rationem aliquando re ipsa obtinere potest i quid ni fistula, si pland inanis sie, locus sine locato dici pocsat, quandoquidem corpus intra se contine id potestas non est illi adempta. I 6 quare Vacuum nec prorsus ens , nec prorsus nihiI:
'ν extra uniuersum enim nihil quidem corporeum est; - - non tamen vacuum, quia inane non est, nisi quod est plenum fieri potest quod auxem impIeri potest, Maliquid est, de si sit , extra uniuersum non est , sed in vitiauerse omnia complectente tanquam eius particula c6tinetur At neque plane ens esse potest si enim corpori corpus includeretur , qui vacuina pleno distaret Quandocumque igitur inter corporis extrema non inuicem cohaerentia, quemadmodum vires compres sit, sed interuallo aliquo abiuncta corpus nullum inte cedit, vacuum illud, atque inane dicitur quandoquidem&corpus adest ita dispositum, ut intra se aliud Continere valeat, ac propterea loci nimirum in actu
dixur corpus aliud, quod concaua hac si erficie cim cumscribatur.
Ex quibus quaerent , an reales sinat vacui dimensio
μ' , citur superficiem concauam ab ipsa corpori , quod intexij ci potest, negatione mente seiungat Corporis enim vacui superficiem realium dimensionum capaceesse intelliget, si eam cum corpore, Cuiu extremus teria minus est, idem esse animaduertati at negationem p-sam corporis nullas obtinere dimesiones constat, quia negatio est; solum enim ipsa est negatio corporis di
29쪽
mensionem tantam habentis, quanta opus est, ut illud inane suppi atur. Illud ergo in Vacuo constitutum dicitur, quod ita 8a nullo ambiente corpore contingitur, ut danaena di akisis,spositi 'ircumquaque corporibus aliquo distet inter mum uallo Cubus enim extremae Empyre1 Coeli superficiei adhaerens, illud ista basi contingeret, reliquis cubi planis superficiebus nullum corpus Contingentibus; non tamen esset in vacuo collocatus , quia nulla essent circumquaque disposita corpora, a quibus distaret. D foret o mania haec corporum interualla quantopexu 9 natura detestetur, ille unus ignorat, quiri leuia sepius Σμ ης ς descendere,in grauia nullis illigata vinculis suspendi,
ut etiam ascendere. magno conatui tenue ponderibmomentum repugnare silpina monte non obser Jr' ais
peruium aqua, aut etiam grauior liquore oppleueris, Mad perpendiculum oleo,quod quae innatet, insistentem pene totum immerseris, ita ut infernum tubi oscu- Ium in aqua oleo subiecta aperiatur cur ei fluenti extubo liquori ita succedit aer, ut insi olei licet grauioris superficiem consistat Annon ideo descendit, ne
dilabente aqua tabus inanis remaneat Qv d reserat Vmum H, inferne epistom Io mum in plenociolio finieri Hie cie
intercludit, ut effluere non liceat, nisi vacui horror λoccluso enim superne vase non posset corpus ullum se se in abeuntis vini locum insinnare Aquam in infleta
xo siphone, sin medio spiritali diabete, de quibus . t
Heron Alexandr. lib.spir t.prop. L. Min anthlea at 4-, ωMidia trahente ascendere,115 est longissime,vel ab imperitoruintellis enti sensuque disiunctum:attracto, in rucieri aqua succedit, De interuallu prorsus inane relinquatur.
30쪽
Sit enim vas E plenum aqua, cui immittatur inflexus siphon ABC: tum attr Eatur aer, donec aqua exa in Bascendens. inde in C descendens in attrahentis os in fluat nam tunc absque noua attractione aquam ex C efflue-tems.bsequitur aqua vase C
tenta ex Acin Bascedens. Quod ideo contingit, ne artracto aere , aut destendente aqua, quae in C inserior est superficie eius, quae vase continetur, aliqua siphonis par
vacua relinquatur. LIdem quoque accidit in medio spiritali diabete, ibique pariter aqua horrore vacui astendit. Fiat enim vasEGP, cuius fundo perserato G inseratur, ac ferrumi netur tubus rectus IH vixin P que hians;huic autem circum ponatur alius tubus, L MN, inferne quIdem ad KN aquae
clausus, ita ut aqua vas infusa possit inter utrumque tubum sese insinuare Tum vas aqua repleatur usque ad summum nam aqua inter Vtrumque tubum crescens ex G per Kaerem pessit, qui ex I per H ex tubo II erumpit repletato autem Vas usque ad EF totus quoque tubus KLMNaqua pIenus est, nam superficies EF altior est si erfiete LM, cui aqua superfunditur: de in sphaericam super ficiem se conformare tentans deorsum Vrget, quamque pex I in tubum IH exprimit, per quem facile dilabitur a