장음표시 사용
31쪽
alieno loco pigia reprehenditur, sic descriptiones non in omni prorsus , uerum in graui poemate, cuius initio magna promittuntur , Horatius condemnat. quid hod quid cupressum fingis , si naufragiis tibi , qui propterea pretium soluit, pingendus est.
- amphora coepit Insilui, currente rota cur urceus exit Z Ita peccat poeta , cum, grauiter exorsus, in descriptiones inanes prolabitur , ut peccat figulus, cum , instituta iam amphori, in urceum deflexit cuius minor est,in diuersa serma amphoram autem fictilem , non ligneam suisse, ostendit Horatius lib. III. carm. cum ait, Seu facilem pia tesa somnam. Denique su quodvis si mplex dumtaxat, se unum ne singula uitia poetarum , alienas res ab argumento narrantium, persequatur; unico praecepto concludit dandam operantcssis, ut Omnes poematis partes, tamquam unius corporis membra, apte componantur .
quodvis quia locutus erat de graui poemate nunc de quocumque praecipit quidquid scribi , nihil, inquit, diuersum admisceaS.
MAXIMA pars uatum, paterie, iuuenespatre digni, Tecipimurs ecie recti breuis esse labora, Obscurus fio sectantem laeuia neruli ciunt, animique: professus grandia turget: Serpit humi, tutus nimium, timidusq. procestae. Qi uariare cupit rem prodigialiter suam ,
te binum sitas appingit fluctibus aprum. D uitium ducit culpae fuga sicaret arte Memilium circa ludum seberimus, ungues Expri-
32쪽
6 IN HOR. ART. POEΤ. Exprimet: . mollis imitabitur aere capidos :ynfelix operis summa, quia ponere totum sciet hunc ego me,siqua componere curem, O n magis esse uelim , quamprauo uiuere, o Spectandum nigris oculis, nigroq. capilla.
UM ' ecie rem nam in eo ipso, quod rectum uidetur, peccamus cuius viiij quinque subiunguntur exempla in breuitate sipecies recti inest ex ea tamen obscuritas nascitur . iacula sectatur aliquii id quoque recti speciem habet sed proximum est uitium , neruorum, animorumq desectio placet alijs grandia profiteri inde fit,ut turgeant eodem modo, qui procellas timent,&qui uariare cupiunt, utrique se recte putant sacere, sed illi serpunt humi,hi prodigialiter uariant. Sic igitur: qui ornare poema
student , utuntur descriptionibus , quae inceptis grauibus
non conueniunt. cctantem laeuia nerui Deficiunt, animique non enim in molli genere,quod opponitur aspero, uel nerui, id est ingeni uires , cernuntur , uel animi praestantia, quae sententiarum altitudine demonstratura
animi pro animus, de uno enim sermo est, cum dixerit, Sectantem sic Cicero in epistola quadam ad Atticum: Vos tu tib os Dudando, mihi animos addidini. professusgrandia turget ut Lucanus in in Achilleide Statius; qui plane turgent , exsilitatem fugientes Serpit humi, tutus nimium, timidusq.procellae exemplum proximo superiori contrarium subiungit ille proses.sus grandia turgeri hic me turgeat , fit exsilior nam,quia time, ne, si altius attollatius, in reprehensionem incurrat,
33쪽
propterea nimium tutus ita demittitur,ut humi serpat.hos gi, tur omnes culpae suga in uitium ducit, Stacti species decipit...procellae reprehensionis: nam qui sublimius effertur ita reprehensioni patet, ut excelsa loca procellis taui uariare cupit rem prodigialiter unam, Delphinumsiluis appingit fluctibus aprum. Quinctum , postremum exemplum deceptorum specie recti poetarum sunt enim qui studio uarietatis ea fingunt, quae rerum natura nullo modo patituri ut si plector siluis delphinum, fluctibus aprum appingat Prodigialiter quam maxime quod dum cupit, prodigialiter uariat. Vnam non , unam rem , pro solam; sed unam rem , pro unum aliquid , id quod sibi uariandum praecipue delegit.
uitium ducit culpaefugas caret arte . ita fugienda culpa me in contrarium uitium incidamus id artis munus est. multi enim, dum pio digi esse metuunt,auari fiunt:& contra..Aemilium circa ludum faber imus, ct ungues rimere se molles imitabitur aere capillos: Infelix operis summa, quiaponere totum Nesciet Tertium praeceptuna, nequis ideo se poetam putet , quod ex ijs rebus, quae a poeta multae requiruntur,
unam aliquam egregie praestet , cum in eteris deficiat id aerarissabri exemplo uenuste Horatius ostendit . Aemilius ludus gladiatorius ab Aemilio Lepido nomen accepit,in quo postea, ut ait Porphyrio , Polycleti balneum suit circa eum ludum tabernae suerunt: quarum in ultimi, quae scilicet in extremo ludi angulo locum habebat faber hic, ab Horatio notarus, signa faciebat unguibus capillis laudanda,
ceteris partibus non item. Imus aberi, ita dixit , ut , Imus Ianus, epist I lib. Haec Ianussummus ab imo Perdocet.cum
primam δε ultimam uici partem significaret. molles qui facile flectuntur. Operissumma toto opere: quia reliquas Operis partes apte nescit fingere. Optime igitur in una, aut altera, ijsq. minimis rebus'mitatur, in
34쪽
ceteris, quae plures maioresq. sunt, dissimilem se praebet. hunc ego me siquidcomponere curem, I Ion magis esse uelim, quam prauo uiuere naso, Spectandum nigris oculis, nigroq. capillo Talem ego me in poemate,qualis ille in signis estingendis, esse nolina,sicuti nec habere nigros oculos,nigrumq capillum cum turpi naso.
tamdoleant humeri , cur lecta potenter erit res , jucundia deseret hunc, nec lucidus ordo
EXPLANATIOS v MITE materiam Quartum praeceptum, ne suscipiat
poeta,quod sustinere non queat. nana, si rem delegerit, tuam piaestare possit nec in uerbis, nec in ordine peccabit. lucidus ordo quia rebus lucem affert alioqui sunt obscuriores.
O Ri , s haec uirtus erit uenus: aut si algor, Ut iam nunc dicat , iam nunc debentia dici
I leraque digera praesens in tempus omittat. Hoc ametu, hoc yernat pro se caminis auctor.
35쪽
uerit. duobus autem propositis,interdum a priore,interduinetiam aposteriore aggredimur narrare, ut cXempli cognoscitur. reuera prior est elocutione dispositio Virtus, uenus ita disserunt , ut id , quod est, ab eo , quod uidetur. nam saepe uirtus sine uenere, id est specie quadam,& uenustate , saepe etiam sine uirtutes, id est ut, & praestantia me nus inuenitur utroque igitur nomine tum utilitatem ordinis , tum iucunditatem demonstrauit HoratiuS. aut ego fallor notauit hactenus poetarum uitia, nunc incipit docere quod'tiidem aliquanto maius est: ideo modestiae gratia hoc interponendum putauit suscepta enim magistri persona, temeritatis iamam extimuit. Vt iam nunc dicat, iam namc debentia dici Pleraque ae erat, espraesens in tempus omittar Vt ea dicat , quae dici nunc debent:reliqua in tempus illud reijciat,
cum res postulabit, cum alienum tempus non erit.
- promisit carminis auri or qui professus est , carmine se rem aliquam persequi uelle auctor igitur carminis , qui carmen promisit soluta autem oratione aiustor is dicitur, cuius opera , consilioue aliquid fit , aut cuius uerbis aliquid
creditur, ut, fecit hoc auctore Pompeio: ,huius sermonis auctorem Valerium nominabat.
IN orbis etiam tenuis , aut que serenanis V ixeris egregiee notum si callida uerbum
Reddiderit iunctura nouum si forte necesse est
Indici, monstrare recentibus abdita rerum, Fingere cinctutis non exaudita Cethegis Continget dabiturq licentia sempta pudentcr.
Et noua fictaque nux a Mn uerbas dem si
36쪽
16 IN HOR. ART. POET. Graeco fonte cadant , parce detorta quid autem Caecilio , Plautoq. ddit Romanus , ademptum Virgilio Varioq. ego cur acquirere pauca Si possum , i ideo 'cum lingua Catonis DruSermonempatrium ditauerit,edi noua rerum
ominaprotulerit ' licuit semperq lihebit
Signatum praesente nota producere nomen. Vt siluae foli, pronos mutantur In annos sPrima cadunt: ita sierborum uetus interit aetas Et iuuenum ritu forent modo nati, urgentque lebemur morti nos , nonraque siue receptus
Terra Neptunus , classes Aquilonibus arcet , Regis opus sterilisue disparas , sttaq. remis visinus urbes alit graue sentit aratrum: Seu cursum mutauit iniquum frugibus amnis Doctus iter melius e mortalia facta peribunt: Nedum sermonumstet bonos gratia uino.
ulta ren centur , quae iam cecidere , cadentque Guae nunc sunt in bonore uocabuti si uolet usis
diem penes arbitrium est . e .uis , o norm loquendi.
EXPLA NATIOI, uerbis etiam tenuis, cautusque serendis Sextum praeceptum, de facundia nam de inuentione primo loco, cum Irrat, Cui lectapotenter erit res , tum de ordine, postremo de locutione praecipit:quod etiam rhetore faciunt. tenuis accuratus , ut singula consideres contra,Pingui Minerua, pro rudi , dicitur. Jerendis iungendis unde Serti, quod serendis loribus
37쪽
bus coronae fiant. notumsi callida uerbum Reddiderit iuno avra nouum si nouum uerbum ita seres,&locabis, ut ex apta reliquorum uerborum compositione uideatur notum,atque usitatum. Loquitur Horatius, nisi
fallor , de simplicibus , non de compositis uerbis: quod ex ijs, quae sequuntur, licet conij cere. Ali de compositis praecipi existimant , quale est Auri dina: hanc duorum uerborum compositionem appellari ab Horatio iuncturam
existimant ego iuncturam interpretor collocationem, cum apte uerba omnia iunguntur, sicuti flores in corona. - forte necesses nouare uerba tum licet, cum exprimere usitatis rem omnino non licet. Indicij recentibus nouis uerbis, quae abditam sentcntiam , aut rem patefaciant. Fingere: hoc indicat, de simplicibus praecipi potius , quam de compositis aliud enim est fingere, aliud componere. cinctutis non exaudita Cethegis quae Cethegorum aetate in usu non erant,prorsus noua nam quaedam noua sunt, quorum usus intermissus erat 'uaedam autem, quae numquam suerant. Cethegis igitur non exaudita, pro,antiquis 'simis temporibus,nedum proximis , inusitata nam M. Cornelius Cethegus eloquentia primus Romae cxcelluit; quod Enniitestimonio probat Cicero in Bruto ut ab eo nouata esse multa, siquidem uellet, quod Horatius ait I ubis montirare recentibus abdita rerum, credibile sit. Cincturis, Acron antique dictum putat , id est militaribus uiris, ad militiam paratis unde per contrarium dixit poeta , Discin-cfos Mulciber Vos iid est, inabecilles ad militiam Porphyrio autem sicci omnes Cethegi more eruauerunt eundem Romae inter cetera descriptam comam tetulerunt numquam se
enim tunica usi sunt ideo inclutos eos dixit, quoniam cinctura es genus tunicae in pectus aptatae. Ego, Cincitutis, accipio, pro priscis,latiore uinculo utentibus contra quam
38쪽
I IN. HOR. ART . POET. delicati homines consueuerunt prisci enim illi Romani ab luxu , qui deuicta Asia ciuitatem coirupit, longissime aberant. Cinctos autem super togam, non super tunicam, crediderim nec obstat, quod alibi dixerit Hormus Discincta tunicafugiensium est ad Suetonius mentionem fecerit de lato clauo Caesaris cincto , quae timica fuit praetextatorum puerorum,&senatorum nam tunica posterioribus temporibus inuenta est antea uero toga tantum utebantur. quadere sic Pedianus in explanatione orationis pro Scauro: Cato praetor iudicium, quia ae late agebatur, ne tunica exercuit, campesri sub toga rinctu . in forum quoque sic descenderat, usi dicebat: se repererat ex uetere consuetudine, ecundum quam se Romuli aetatis natuae in Capitotio, se in Esris Camilli fuerunt, togatae ne tunicis. Non potuit igitur de cincta Cethegorum tunica loqui Horatius , quae ita usu non fuit. Cethegorum autem nomen ad priscorun significationem praecipuum assumpsit. Comprobat hanc opinionem Plinius lib. X cap. 6 cum ait de Cloelia: Ceusarum esset, toga eam cingi quibus uerbis indicat, toga cingi selitos prisco Rornanos -sumpta pudenter quia licentiae nomen in malam partem accipitur, correxit pudoris admonitione sic de translatione dixit in epistola ad Tironem Cicero: Docyrina, doni ars , domin etiam fidelis dici potes ut sit , quo modo Theophraso placer, uerecunda translatio. Et lib. LII. de Orat. Verecunda debet esse translati, ut de Lya esse in alienum locum, non irruisse , atque utprecario, non ut uenisse uideatur. Quod idem fere dixit in lib. declaris Orat. cum de Calidio loqueretur. Pleraque, inquit, transsata sic tamen, ut ea non
iuruisse in alienum locum sed immigrasse in suum diceres habebunt uerba fidem probabuntur . Graeco fonte ut philosophia rhetorica, grammatica, triclinium , calix, uinum 4 innumerabilia. - Iarce detorta - sumpta pudenter licentia. quid
39쪽
quid autem Caecilio PDutoque dabit Romanus, ademptum Vir scio, Varioque ' non debet concedi Plauto, caecilio, quod non conceditur Virgilio, Nario , optimis aet tis nostrae poetis, iit scilicet nouis uerbis utantur multis .conceditur autem Plauto,in Caecilio,concedatur igitur Nirgili , ac Vario . cur, inquit, quam mouendi licentiam Romani adimunt recentioribus poetis, eam ueteribus dant Caecilium primo loco , deinde Platitum nominat, quod illi prima palina , huic secunda inter comicos poetas, multorum iudicio, deserretur. Sedigiti uersus recitat Gellius lib.
. Caeciliopalma aluo do comico: Plautus secundusfacile exsuperat ceteros. Hanc opinionem secutus est Cicero, cum dixit in libello de optimo genere Oratorum : Licet Ennium dicere summum picum poetam, Pacuuium tragictim, Caecilium fortasse comicum acq irerelascar paucis uerbis a me nouatis , augere linguam Latinam. Inuideor e Ysequitur suum praeceptum dixerat enim,
quod enim nos, mihi inuidetur, Graeci dicunt, εγο φθον M. lepide igitur 4 ingeniose , cum de novandis loqueretur uerbis, nouum ipse uerbum induxit. -producere malim, Procudere, quasi nummum quo spectare uidentur duo illa uel ba , Signatum, Nota. - pronos celerem annorum cursum significat: nam prona facili quodam,in naturali motu deseruntur . mutantur mutantur in annos pronos , pro , singulis annis , celerrime abeuntibus, quia proni sunt Prima cadunt utrum, Pri , cuiusque anni folia,qua prima uocari uidentur posse, cum sequentium annorum so- iij comparata: an, Prima, idest , curus arboris prima nata
sunt solia, eiusdem prima cadunt, deinceps autem, quae serius
40쪽
serius nata sunt non enim omnium arborum solia eodem
iuuenum ritu more iuuenum , qui florent 4 uigent non in omni aetate , sed modo nati sic & senescunt usu uerba in noua uigent, ac delectant. Debemur morti nos, no iraque Argumentum, cur nihil perpetuo idem esse debeat . nam si homines, humanaq Ο-mnia intereunt cur in uerbis praecipua condicio sit, ut numquam intereant Debemurnioni, dixit, pro debemus nOS
ipsos morti ubi uero iam aliquis perijt, nihil iam debet, qui , quod debebat, persoluit ideo Virgilius lib. xi.
Nos iuuenem exanimum , se nil iam caelesibus ullis Debentem, uanomasi comitamur honore Nil debentem caeosibin, dixit, quia diem ultimum obierat. receptus Terra Neptunus ex operibus humanis, maxima, quae tamen consumit uetustas, tria nominat, portum manu faetum paludem exsiccatam, amnem ab iniquo cursu detortum. Quod autem deportu Lucrino, quem Augustus secerit , Acron opinatus est, haud ualde placet cum sit maior si de de quolibet portu quam si de uno tantum,accipiatur nec uero in ea re, quae ad ipsium pertineret , nomen regis Augustus libenter audiss)t. accedit tertia ratio, quod illum uersum , Seu cursum mutant iniquum fugibis amnu, de quocumque flumine , non de Tiberi tantum, Horatius protulit: ut ostendam paullo post, consutata ueterum dirorum interpretum sententia. λίφρα is est, Receptu terra Neptunm, pro portu manu facto nam in portu faciundo maris aqua recipitur. classes aquilonibus arcet poetice pro , defendit clas.ses ab aquilonibus. Sic Virgilius lib. Iax. Accipite Aenean, se tandem arcetepericlis idest , incolumem seruate. regis opus impensae ma imae, nec tamen perpetuo du