장음표시 사용
51쪽
rat. hoc est: perpuli i me, ut homini adolescentulo, In alio occupato amore abhorrenti ab re uxoria, Filium darem inseditionem, atque incertas nuptian; Tius labore, atque eius dolore gnato ut medicare tuo. Impetrasi ince i. dum res tetulit n- non fert sera Isiam hine ciuem esse aiunt puer in natin nos missos face. Commotus haec dicit Chremes, non usqueadeo tamen, ut in eum conueniat, Tumido delitigatore. Itaque de quavis comica persona dictum hoc ab Horatio uidetur. -sermone pede id soluta oratione, quem Graeci rapκ νλων uocant. Quinci . lib. x. Multum supra prosam orationem, o quampediatrem Graeci uocant, Piai urgit. Et hic
ephin se Peleus subiungit exemplum eorum, qui,
ex alto sortunae gradu deiecti, humiliter in tragoedia i quentes inducuntur nec dubito, quin ad Latinas tragoedias, de clepho, Peleo, spe Rauerit Horatius quoniam
apud Euripidem non, ut hic ostenditur, humiliter, sed superbe Telephum, Teleum locutos esse, ex Aristophane cognoicitur.&m uerbo Squalidum Festus ex Telepho locum adducit poetae Latini, qui sertasse materiam sumpserat a Telepho, Euripidis fabula, quam, Peleum alteram nominat Stobaeus. Aristoteles quoque Peleum tragoediam inter moratas refert Peleum, Achillis patrem, Tel phum Herculis, ab Achille uulneratum, eiusdemque hasta oraculi monitu sanatum, ignorant pauci. exsuluterque regno eiecti. ampullaου tumida uerba dimittitia ullae enim tumido uentre uasa sunt.
Jesquiped lia longa, siue simplicia, siue iuncta quo genere
52쪽
genere tragoedia desectatur . teri sequerella cum suas uterque fortunas luget. si quis autem elicere misericordiam uult , recedat a magnilo clucati tragicorum,d comico potius sermone , qui multo humilior est, utatur . exemplo Telephi, Telei, quos in paupertate, exsilio demisse potius quam elate, loqui decebat, probat id, quod dixerat Et tragicus furumque δε- ωsermone pede i. -pulchra ornata , poeticis coloribus insignia. dulcia uerbis in animum influentibus, eumq assicientibus uel uoluptate, uel dolore: quod sequenti uersu decla
entibus adpunt simul lent absentes enim tangi, moueri fletu non possiunt. uis messereris idem praecipit Aristoteles in Arte poetici, his uerbisci Πιθανώτατοι avia, ita M. η συ ει ὰ, οῖ ἐν τοῖς
διώκςατικ I. quod Cicero quoque monuit - males mandata loqueris: si discedes a decoro citio talistrionem , Telephi , vel Pelei personam sustinentem, non faciet ea loqui , quae pauperem utrumque , atque exsu
dormitabor quod ijs non accidit , qui fabulam cum uoluptate spectant. ridebor quod elephil , aut Peleus mandata male loquantur, idest non ea dicat histrio , quae cliphi , vel Pelei personam decent. tristia maenum Vultum uerba decent: si quis enim in scena maesto uultu, qualem pauperis 4 cxsulis esse oportuit, non loquatur tristia aut dormitabunt pc statores, aut ridebunt. Format enim naturaprius yc. natura comparatum est, ut angamur aduersis cbus , laetemur secundis imocinti
53쪽
mus,aut laetari si cuius uerba susceptae persenae non spondebunt. Praeclare Cicero lib. Hi .de Orat omnis, ait, animi motissum quendam a natura habet uultum es sonum, gestum totumque corpus hominis, ct eius omnis uulrus, omnesq. uoces, ut nerui in fidibus, ita ant ut amotu animi quoque suntlulpae . Romani equites quibus irattuordecim gradus in theatro, unde scenicos ludos speetarent, Roscia lex assignau
-pedites plebs, tenius erat ordo senatorius sed huic tribuere cachinnum, Horatius indecorum putauic; cum praesertim ipse decori praecepta traderet.
INYa Rasti multum, Damus ne loquatur, beron Maturus ne ex,an adhuc lorente inuenta Fervidus, an matronapotens , an sedula nutrix ιε ercator ne uagus cultor ne uirentis gessi,
Colchus , an Alsrmis, Thebis nutritus, an Argis. Mutfama equere, auisibi conuenientia finge. Scriptor honoratum orte reponis Achidem , Impiger, iracundus, inexorabilis, aceret Iura negetsibi nata nihil non arroget armis. Sit Medea ferox inuictaque flebilis Ino: Gersidus Ixion: Io vaga tristis Orestes. Si quid inexpertum scenae committis io audes Persenam formare nouam seruetur ad imum,
uani ab incepto processerit: Ubi confiet.
54쪽
D seruus , qui loqui solitus est in comoediar itaque poeta debet , quem loquentem inducat, animaduer
heros tragica persena quantum igitur inter seruum , heroem tantum inter utriusque sermonem intersit. Aut famam sequere: si quis notam fabulam uersibus agendam , ac repraesentandam sumit scribat ca,quae fama loquitur nam iracundus, inexorabilisque Achilles,Medea sero , flebilis Ino , perfidus Ixion , Io vaga, tristis Orestes, fuisse fertur. sin autem fingio suum cuique personae tribuat, ut Davus seruiliter, heros heroice, ceteriq. pro fortuna, aut aetatequisque sua loquatur itaque reprehendit Aristoteles poetam nescio quem , qui lamentantem in Scylla Vlyssem induxerat. Hoc igitur pertinet ad institutum ut autem in eo , quod instituit , quisque perseueret , monet infra his uersibus poeta: Si qui inexpertum scenae committis se audes
Personam formare nouam siruetur ad imum ,
tu alis ab inceptoprocesserit: sibi connet.
reponis exemplum eius praecepti, Fama equere.Reponere autem est,notam fabulam,& ab alijs actam, renouare. Impiger inpugna. iracundus ob ereptam ab Agamemnone Briseidem . inexorabilis missis enim ad cum legatis , ac munerubus, ut caesis ab Hectore Danais opem ferret, numqtianaeum Agamemnon eXorare potuit. acer: tii omnia in armis poneret, iura, tanquam alijs, non sibi nata , contemneret negat enim apud Homerum,
uelle se Agamemnoni, summo Graecarum copiarum duci, parere quandoquidem sibi , quam Graeci ob res gestas munus dederant, Brisesdem eripuerit. -ferox, inuictaque cuius animum ira incensum , ne taliorum
55쪽
Iiorum quidem caritas lenire potuerit: quos, ut mariti sui Iasonis iniuriam ulcisceretur, qui illam repudiauerat , Creusamque uxorem duxerat Iasone spectante interfecit Creusamqlloque, cum eius patre Crconte rege, incendio consumpsit. Ouidius lib.vII. Met. Ino quae se cum filio in mare praecipitauit , a Graecis Leucothea, Matuta a nostris uocata Ouidius lib. iv. Meta&Cicero Tusc. I. Perfidus Ixion quod a Ioue adhibitus deorum conuia uio, Iunonem de stupro interprilauerit, ex quo eum apud inferos perpetuo rotae motu circumuolui poetae fingunt. Io vaga postquam a Ioue amatore me a Iunone superueniente agnosceretur, in uaccam est conuersa. Ouidius
lib. I. Met. trisis Oreses cum agitatur furiis ob intersectam a se matrem, quae patrem Agamemnonem cum adultero Aegistho necauerat . Virgilius Aen.lib. III. Scelarumor, agi ratus Orses. Si quid inexpertu cenae committis Duas illo uersu res complexus est , Aut mam quere, auis bi conuenientias se. Primam absoluit , ut scriptor is,qui uersiatur in communi argumento, famam sequatur,& Achillem , Medeam, alios,quales stiisse dicuntur , tales inducat alteram, ut, cum fingit decori perpetuitatem retineat , nunc aggreditur. non enim praecipue illud satis erat, ut scriptor sibi conticia tentia fingat , sed hoc necessario addendum siliit , ut decori perpetuitatem seruaret , idest , ut api ima tabulae parte ad c tremam cum suscepta persona , congrueret histrionis imitati, Aristoteles , quod ad mores attinet quattuor in tragoedia requirit, quorum eXtremum est ἰομαλύν, aequalerti in eo reprehendit Euripidem in Iphigenia tragoedia in
56쪽
D 144 a ci a IIproprie comm tu dicere: tu . Tectius Iliacum carmen deducis in actus,
Droferres ignota, indictaque primus. vinica materies priuati iuris erat,si Uc circa uilem patulum . moraberis orbem Nec uerbum uerbo curabis reddere sidus ynterpres nec desilies imitator in mum: Unde pedem proferre pudor vetet, aut operis sex Iocprincipies,utscriptor cyclicus olim:
Fortunam Priami cantabo, & nobile bellum.
Qid dignum tanto fret bic promissor hiatu e
Farturient montes, nasietur ridiculus mus. Onto rectius hic, qui nil molitur inepter Dic mihi musa uirum, captae post tempora Troiae mi mores hominum multorum uidit, urbes .
Uumum ex fulgore sed exsum dare lucem cogitat, ut speciose dehinc miracuti promat,iant baten, Solumque .s cum Cytaope seu bdim de reditum ziomedis ab interitu eleagri, o geminose um Troianum orditur ab M. Semper ad euentum festinat: ν in medias res
Non secus, ac notas, auditorem rupit quae
Τὸ erat tractata nitescere posse, relinquit:.Atque ita mentitur sic uerisfalsa rem et, Primo ne meaeum, medio ne disicrepet imis.
57쪽
EXPLANATIO-P communia dicere: Communia, quidam putarunt esse, non dicta , quae pateant omnibus, unde argumentum cuiuis liceat capere. Ego Communia uoco quae Iam inuenta communicari omnibus possunt: quam Horatius paullo post publicam materiam appellauit est enim certe commune potius , quod ab alijs inuentum imitari omnes possunt, quam quod inuentum a nemine fingi a nobis ipsis necessc est . quid igitur doctos uiros in errorem induxit opinati sunt, duos sequentes uersus , non ut diuersum aliquid significent, uerum ut proximam sententiam consi ment, esse prolatos quod si ita esset, recte uerbum, Communi, interpretarentur sed ego aliter sentio, primum ipsius uerbi propi ietate adductus , cum Communia uideantur nota potius, licti, quam ignota, indicta deinde,
quod absurdum prorsus esset ii dissicultatem hic nouae materiae cum ingentilati de in scenam deducendae proponeret
Horatius , deinde praecepta subiungeret, quae non ad nouam , sed ad cognitam materiam pertinent nam cum subiungit Nec uerbum uerbo curabis reddere fidus Inre res nec desties mira or in artum quis non
intelligit , uiam, & rationem ostendi, qua posset aliqui ,
cum de Graeco fabulam uertit, aut cum imitatiar, in materia nota propriam sibi laudem comparares Non igitur notae tantum materiae , sed notae primiam, deinde etiam ignotae dissicultatem tribiis uersibus ostendit Holatius. Dissicile est , inquit, in communi materia propriam laudcm consequi, ut si quis Ahacem,aut Oedipum tragoediam scrib ret, quae communis, jublica inauri at, aliorum lac sibus iam cognita, i ruulgata dissicilius tam cia, si primus ignota,indictaq pisci re uelis quis enim non lacibus, ac cetius, argumento ex ili ad Homeri sun pto,tragoedis nascribat,quam si nihil ab alijs muti:ctur, ipse fingat omnia
58쪽
-t . Rectim sec. dissicile, inquit, et proprie communia dicere in rectius tamen ex Iliaco carmine tragoediam facies , quam si materia tua sit, non communis . Deinde ostendit, quo modo liceat, proprie comimunia dicere.& quoniam,qui uersatur in communi materia , uel conue tit Graeci, uel imitatur: propterea , quid is in utroque uitare debeat , admonetur. Nec circa uilem, patulum . moraberis orbem qui conuertis, uel in materia peccare potest , vel in uerbis: in matella, si delectum rerum non habeat , sed omnia sumat,etiam quae uilia sunt, satis i. per se patent: in uerbis, si ucibum pro uerbo studeat reddere. Vtrumque cauendum Horatius monet: quoniam cst in utroque stulta inepta diligentia. Vilens orbem,patulumq. dixit, pro minima apertaq re: nam in magnis , abditisque rebus immorari laudabile est . Orbem parulum ali putant hic esse totam materiam usque ad finem ab alio sumptam ego materiae uiliorem partem, quae tracta ta non delectet . nam, quae patent, uilia sunt nec uero quaecumque epici poetae, nec quae Homerus ipse in Iliade narrauit , omnia sunt in scenam deducenda, sed illustria quaeque , omissis ijs, quae uilia fatis'. nota sunt. Orbem igitur dixit,de eorum instituto, qui nihil omnino praeter mittere, sed, quasi circumeundo, singula uel minima, ac manifesta persequi, complectiq. uellent. Contra Homerus,
quae deserat tractata nitescerepo se relinquit Nec uerbum uerbo curabis reddere flos Interpres: Ne totidem uerbis conuertas, ut fidus inte res habearis non enim semper Graecae linguae uerbis L lina uerba respondent. Horatispraeceptum Cicero confirmat nam,cum duas Aeschinis,& Demosthenis inter se contrarias orationes conuertisset; Non conuerti, inquit , ut interpres sedat orator,sentent, iisdem, se earum formis tamquamsiguris, uerbis ad nsram consuetudinem aptis in qui-
59쪽
bus non uerbum pro uerbo necesse habui reddere, sed genwi
onium uerborum, vimq. seruaui 'non enim ea me annumera
re lectoriputaui oportere,sed tamquam appendere. Et idem infra 'riorum ego orationes , uisero, expresero, uirtutibus illorum omnibi, idest sententiis se earum garris es rirum ordine, uerbasesequens eatenus, ut ea non abhorreanta more nonri; quaesie Graecis omnia conuersa non erunt, tamen urgeneris eiusdem sint, elaborauimus erit regula, ad quam eorum dirigantur orationes, qui Attice uolunt dicere.
Docet igitur Cicero, duo es te conuertendi genera: unum, quo interpres; alterum, quo utitur oratorci interpretem uerba persequi omnia , oratorem eatenus, ut a Romana lingua non abhorreant quod igitur orator , idem poeta faciet in conuertendo. De finibus quoque lib. Nec tamen, inquit, exprimi nerbum e uerbo necesse erit, ut interpretes indiser i solent uerbum, quod idem decuret, magis, mi--πω ue usitatum eqaidem soleo eriam, quod uno Graecis alire nonpossum, id pluribus uerbis exponere. Nec de bes imitator in artum,
Vndeperimproferresudor uete aut operis lex: Video
esse , quibus idem uideatur, conuertere,in imitari.'llod mihi uidetur secus . quaedam enim ex Homero Virgilius conuertit, quaedam imitatur: conuersio propitis ad propositae res similitudinem accedit, quam imitatio. Praecipit Horatius, ne quis eius imitationem rei aggrediatur, in qua progredi,&adfinem peruenire dissicultas non sinat; regredi autem, institutum omittere non modo pudor, ueru etiam operis lex, quae iubet id,quod incepimus, absolui. Nec incipies, urscriptor Cyclicus olim Tumida principia uitanda. praestat enim ab humili principio quali per gradus ad summas res adscendere, quod fecit Homerus in
Odyssea, quam quod poetaCyclicus,a summo ad hu milia demitti. -scriptor
60쪽
--scriptor Cyclicin poeta ille, qui omnia, suum poema cantaturus, obibat fora unde Cycliciri, id est, circumforaneus uocatur Antimachum nonnulli putant sed eum tam inepte orsum esse, ilix putabit , qui clarum poetam a Cicerone in Bruto appellatum, a Platone, ceteris discedentibus, auditum, cognouerit quamquam Catullus cum Tumidum dixit Arpopulus tumido gaudeat Antimacho & Plutarchus in Timoleone eius poemata elaborata fuisse ostendit. Vt reserri posse , utriusque testimonio, ad Antima clitum uideatur,quod Horatius in Cyclico poeta reprehedit. Dic mihi musa uirum, se initium Odysseae duobus uersibus ab Horatio conuersum, cum tres secerit Homcrus. Omittendum enim Horatius, ut minus necessarium , illud Non fumum e uigore Fumum ex fulgore dat Cyclicus poeta qui, primis duobus uersibus magna protestis , digna tanto principio reliqua non subiungit: bigorem autem ex fumo Homerus, qui modeste orsus , miranda mOX com naemorat , ut de Laestrigoniblis, humana carne uescentibus; quorum rex Antiphates , de Cyclope Polyphcmo, de scopulo Scylla, de immani uoragine Siculi freti Charybdi.quae Vlysse , omnibus infesta, lxitiosi, ingenij tamen, On- si iij q. praestantia superauit. Nec reditum Diomedis ab interitu Meleagri: Non hoc dicit , quia Homerus de Diomedis abitiersa Troia reditu scripserit; sed ut eum ostendat nihil tale facturum fuisse , quale esset, ordiri Diomedis reditum ab eius patrui Meseagri in teritu principio nimis lonae petito. Duo sunt igitur de poematum principij Horati praecepta , unum, ne tumida sint , quale illud Cyclici scriptoris, Fortunam Priami cantabo, nobile bellum alterum, ne longe petita, ut si quis reditum Diomedis ab interitu Meseagri, aut bellum Troianum , cuius caussa fuit Hesena a Palide abrepta a duobus ordiretur ouis , quae Leda ciloue in Cygnum mutat pe-