장음표시 사용
51쪽
SIc fallaciae quae Aristotclissimi circa dictione ad lcgem
caesus sunt extra dictionem. Nulla habita inter adiuncta 8 subiecta disterentia: sed uicissim quae alterius propria sunt alteri attributa, e gem σπιι n. Violatam arbitror. Cum enim dicatur Socrates diuersus a Corisco, non statim disti stati me dicitur: quasi generaliter id audiendimi stet sed secundum quido specialiter: puta,propter ea quarti trici adhaerent adiuncta. Hinc qui isti m αὐτὸ id accipit in praedictam legem in currit hominem singularem ab alio singulari omnibus modis tam substantia quam acci lcntibus diuersum csse, falsus credit I L. Elenchori dicto secundum quid ad dictum impliciter occurritUr lege θατα --ωρ: quod exemplo Aristotelis apertum ellia potest. Cum cnim Aethiops siccunda partem aliquam dicatur albus,utpote propter dentes, absur-ee sophista illum σαν med totum album pronuncia Uerit. Non enim ferri potest,specialiter dicta generaliter acci Dict explicari: sed non minus peccat qui habita cognitioncspeciali, generalem sibi arrogat quam qui ex generali, speciales omnes sibi attribuit. III. Ignoratio Elenchi, ad propositionum oppositaruElenchum pertinet: peccatc in legem uer παν-ζ: dc fit cum opposita falsi dicuntur, qua opposita non sunt. Exemplo csse potest haec oppositio falsa inqua, duo dicuntur dii plaad unum, non dupla ad tria: lus nemo iure conti diccntia opposita dixerit: quia partes non sunt Np, Uciae c
52쪽
36 Is Pra T. PAR D PRIM A respectu eiusdem oppositae quod tamen in oppositis re IV Ita fallacia petiti principii, quando propter obsct
eitatem fraus existit, detre statur iudicium legis laeti H λ: cum Vocum obscuritas a declaratione, quae fieri debet, per Ucrba apertae nota,si heterogenea AnimaduertendUt itaq; ex sententia huius legi, in medicia erit, qui uerbis obscuris ec inusitatis imperet aegroto,utimat. Terrigenam 'erbigradam domiporta, anguine cassam, potius quam homin una more cochleam. At si uitium pe titi principi cxistat quod de omnino repetatur, Ut in Synonymis: legis Γαὁ ολου πτῶτηρ sententia scri offenditur
Nam id quod semel dicendum esset generaliter, saepius; ct specialiter repetere, nihil aliud est qua legeίαθ ολ πα-
V. hiod per consequentis fallacia decipit, o Pur 'τω- me non estis soccultaec subdola fraude infectum. Hoc e Dim quod sua natura conuerti nequeat, frandulenter Maasticum faciendum convcrtituta ut recte sequiiuria Pluit Ergo terra siet humida. Conuersio consequentis falsa erit: TVra humida est: Ergo pluit. V Elenchus non caussaeui cauila peccat inlegem παυτος:quod falsa caussa pro uera reposita, apertum sit urritati contrarium uitium. Non enim uera causi est absurdae compi cxionis,uitam cste ortum Z uiuere oriri, hςc ab sitidum axioma anima ciuitasin unum: scd exaliis caus sis in antecedente positis id consecutum cst. V L. Secundum plute mici rogationes Elciachus cstici 1s Futαυο ς. Una enim aduersarium simpliciteretuere,
de una cadem ii re interrogare persuasum habemus enihilominus nec de una re sola, nec de multis, condi i
53쪽
DE IMUL Am ARISTOTELICIS. 37 tionibus equis interroget, fallimur A simplicem responsionem adferentes ridemur. Id euidenset confirmatum rit hoc exemplo,in quo propositis rebus multis tam bonis quam malis, interrogatio instituatur: sint ne res illae bonae an malae. iii imprudens responderit esse bonas, aut malas a uero aberrat Non enim indistinclitone ista, ueritas a falsitate separatamquamuis attributa sint aduersa, utrumlenim generaliter enunciatur. Cap. IV.
enim idemc respectu rei dicitur ιώπω, intellectui comparatum παράδοἱον seu inopinabile,utrui contra legem meti semigest. Sive enim puero asserueris quod uerum non est:siue uerti inficiatus fueris legem Γατα πι--
Sophista seu disputator unam eandem rem si pius re
petens, quo pacto sit conuincendusic ab errore expediendus cap. .lib. 1. Rameorum Elenchorum docebit&patefaciet Ramo enim magni mometi res, nugationem cultare,videtur. p. V L
SI Sophista Soloecismum commiserit aut te eo deturba
re constitueri confuge ad legem αθ' ωντο monentenaec suggerentem arithmetica arithmetice, geometrica geometriceo gramaticum sermonem grammatice exprimendit: secus facientem poena peccato dignam subituru.
Atta haec est quae de Aristotelis Elenchis instituenda disceptatio mihi uisa cit: Unde fatisc9 explicatum arbitror, quorsum fallaciae Aristotclis singulatim sint reducedae requo pacto emendandae. Sequitur de Rameis Elenchis di
54쪽
institutis collac s. LIBRI PRIMA C A P. LUod prius ex Aristotele docui, phisticentulalitidesse tiam contra leges bona itIm aristitimuitium ridem de Elenchis a Ramo institiitis a me pronunciati posse,nihil est cur despcrem Nam cum Dialectica P.Ram ad Catholicas bonarii in artium leges, quantum seri potuit, exactis si me conscripta sit: extra controuersia est , t Uicquid in Dialectica Miti committatur:id etiam esse legibus, ad quasse lingite quibus omne quod habet acceptu infert, esse uitiosum dc odio stim. Tanta enim cum obseruantia hascei Sobseruate ueneratur: ut uel minimo cccato admis so, ad cas tanquam summum ti solum magistratum totam caussam deserat ibi a poenas de reo repetat. Qilodsi Uerta, sit, ut mihi nemo inficias ire presumscrin extra noxam sum dice dosophisticen a P.R.institutam nihil aliud clic quam. contra leges artium catholicas uitium consilio aut casula tratum. Hoc consili malo quam legem quodlibet uiti una. seu Elenchus auam obseruatus offendat, eXponendUm restato demonstrandum Elenchorum enim distinctione antea tradita hic odiose repetere nec cosiliti,nec utile est. Cap. LT solcntiae tenuisitat aedictioni occurrendum onet Ra
iratis, Ciceronis a Utoritate fretus, dictione simplici: non
intelligo. Ego si dialecticum uitium cs i, Ut,ciam omnibUs quae propter dictionem sunt, est gramma ricum, responde larem:
55쪽
ωn yllogismum aut formulam loqtiendi hoc uiti Iaborantem non est. ιαθ' ωτό cum non sit per se aut homogeneum nusitatas insolentes dictiones pro proprii sic imsitatis usurpare. Redieitac Cicero etiam incommuni Uita hanc loquendi formam deridendam censet,in qua crimina dictitur sputalicia cum id nec cum populo, nec cum sit, queni docti habent, sit loqui sed improprie,imisitate, Peregrino ac alieno idio mate.
INHomonymiae uitio dixi peccari contra legem
τα παντος Respondei lac ad exemplum: ----Recitat uacarmina Paullus
Id non esse sitie τὰ s- τος omnini generalitercpuerum: non enim ua quocunq; modo, siue ea emerat siue fecerat, recitat:sed siua quae emerat: quod in exemplo latens fucuna fecit. Tale est illud de Croeso Lydiae rege apti l Herodotulib. 1. qui cum Apollinem de bello aduersum Syrum Per sarum regem consuleret, oraculo hoc ambiguo falsus est: Cra' Halynpenetrans magnamst eruertit opum vim. Credidit Croesus cum Halyn Capadociae fluuium traie- ei set,seciosi tum magna uim peruersurum pertiertit suam. Hinc igitur deceptus est Croesus quod oraculum ambiguum άατα πο-τὰ accepit. Non enim uniuersialiter uerumniit,*Croesus quamcunc, Vellet opum uim peruerteret: sed sub eius simulatione dolus occultabatur. CV
SI Metaphora obscura, inusitata, aut longe nimis petita
tibi imponat, licid fieri inuit lege tot f ωω. Siquide nec fas cst nec ullitis legis Voluntate permittitUr ora tionem us animi index aperte esse debet obscuris uerbista heterogeneis constare china animi sensa sic, cuius gratia adfertur,
56쪽
adsertur, ponered explicare nequeat Tempestas ita de Repubi quamuis seditiones alias Reipub incommoda significat tamen Ciceroni nimis longe petitio fere
liena uidetur.Sic urbis 8 patriae sentina aliena uidetur. Verum,si libitum fuerit, licebit hoc etiam loco increpitare Sc dicere comitti peccatum contra legem Γα me αικογ G cum id non sit omninoic uniuersaliter uerum, seditiones Reipub: tempest ales dici:sed per similitudinem. Nihilominus prior solutio aptior apparet.
FRror ex Ampholia impingit, ut notum est, in legem
siue e m τορ. Qtiis enim cohi mare in animis inducat, itere S omnino simpliciter dictu inexcplo antea Plato, is te eacida Romanos vincereposse, Aut Aeacida superaturum Romanos: aut Romanos ea superaturos Quo diu sustinuerit Pyrrhus, ac sine cothum rio,&ία τὰ ψα τὰ de se dieiti sibi pollicitus fuerit,seipsum, ambiguitate deceptus,decepit. p. LEX postionis elenchus transgreditur legem Γαν τό Etenim heterogeta cum quiddam es si secundum propositionem termini non exponatur Ut in exemplo Aegritudo ponitur tanquam subiectum in propositione mox idem in asilinatione tanquam adiunctum repetitur qUod, subiecti conditionibus subducitis 5 consideratis, heterogeneumo distentaneum si .
' E Elencho petit principii fatis copiose dictum est, in prirna parte disceptationis capite IV, unde quod
hic foret dicendum, petendu moneo. p. III.
57쪽
rcoblato exemplo in quo arithmetica geometrice: geometica arithmetice tractentur: suae langa desiberatione: cir- crina spectione pronuncia peccatum esse contra legem θαυτο ut cratem arti timetica arrithmetice, geometrica geo
metrice tractanda: cetera C similiter suo probationis gene re. Reliquati lac Posthumus dicturus de tribus capellis Syllas, Marios, multos misi pro homogenei heterogenea adducendi sibi factam potestatem confirmauerit. Sed talis ετ ξρογ pcire reprehcsio seuerior paullo est in disciplinis magis quam in communibus popularib disputati
nibus est animadiici tenda. CV TAVet λογire, tam aperta, quam ob cura, palam bellum facit cum lcgείαθ' ολου et ἀον . qtiae grauissim ad itincta poeiaa denunciat nequaquam dicendiam aut di- 'ium ueneraliter aut semen specialiter cia pius impune iterandum Poenam inter alias constituit opem tum: quod
iudex seu auditor tali quopiam audito cofestim sit responsurus adrem quod etiam iudicium lex Γαθ' ωτο suo suffragio ratulara faciet.Ne igitur dicito duplum dimidi duplum. nam duplum per se est dimidii et quod prius dictum
erat generaliter,ilitio sic specialiter repetitur. TantUm enim
diceres, ac si diceres,dimidii dimidia duplum. Sic ne a desiniendo Medicinam, licito eam esse scientiare salubrium animal id homini cum manifestissimum uitium contra hanc legem sit cum generaliter dictu an per specient
58쪽
ELenchus τό φατι, peccat aperte in legem ζατα πι τορ qtiod falsa caussa pro uera eposita, aperitim sit hie ritati contraritim uitium Apage ita ' te hinc Sinon, qu falsas, fabricati ct in urbem recipiendi equi, caussas com mcntu es tu C troiana gens lacris caussis substitutis falsisci infirmatis S destruct is disceptatore S iudice lege ae τα απι το Sinonem falsitatis conuictu ad supplicium postulato equum 4 extra portas relinquito , Sic tua ab insidiis Respub tuta manebit. C p. XL
EFfecta uitiosaec falsa si pro ueris adducantur, sit simi
liter contra legem isti, ρωτος : Vae Ucritalcm in rebus
omnibus summa cum diligeti ad c derat. Ridet italiasi lue Martialis memoliam obliuios cuius iam hominis ex falsis effectis quod ei effecta tribuat salutare Calphurnium nominatimi memoriter, quae tamen ex praeposita caussa extemporali eloquentia nequaquam producebantur cum nihilominus obliuiosus ille homo id sibi persuasum habens,contra legem χτα υ τος pugnauit. Similiter falso res gestae a Fabii ab eius inimicis extenuabatur: cum cotra legem isti πιωτὸς sucrit, boni ecpi Udciatis imperatoris facta attribuere cunctatori, octiculae,aut homini tardo oc stupido. p. XIL
Subiectorum ab usu quando adiuncta sibi alienti subie-
que sine bile latre potest, alicuius artis subiectum proprio
59쪽
loco gehcraliter explicandum alit explicatum, specialiter uariis in locis repetu p. XIII
STatim de principio IV capitis prioris partis discepta
tionis,quo pacto adiuncta falsa cacci lcntra uitiosa, itidicanda sint i condemnanda dixi quod hic repeti ex ολου viro τον aequi bonici non facit. Cap. XIV. CVm oppositorum specie usurpantur quae rei ueritate opposita non sunt κατα is τὰ non est quale uitium cstin xemplo,Martialis: cum simul colere incrua&Venerem pingere: A tamen opus cuper Ut placeat non sint uere opposita: sed simul dc uno dici polliunt absque o
Voties simulate comparata pronuncianturo usur
patitur, quae comparationem non habciat, contra le Iem,ccse Μανῆος peccatili quia falsum loco cri positum I. atiare deceptus cst hi intius falsam uerborum& factorum comparationem institescias. Sic Martialis, quamuis illudendi caulum, contra legem κῶα π ανγρ compara Uit Ripha penulatorum ex beta toga torum, etsi astanes sint alphabet literae cum illa primum, hac secundum aut nihil significetur. p. XVI.
Coniugata falsae, solo nomine coniugata etiam trπ- gressione legis mae πανῖς adhibentur. Id in exemplo a Ramo allato manifestum sit ubi secula dicebantur aurea quod auri frequens istis seculis fuerit usus. No enim dicta sunt secula a Urea κατα a reis . de omnibtis seculis aureis bonis pariter ac malis sed specialiter pro iis inquibus auri magnus erat usus Q iod si quis ad omnia aurea secula
60쪽
sccula accommodatierit in legem praedictam impingit. Notatio in eandem legem offendit, clim pro uera falsia adlaibeatur.Talis ea est Liae a Cicerone deridetur, in qua comiter percomuniter ab accusatore Balbi explicabatur. Ea enim notitio falsa est: S a ueritate dis Icntit. F. VIL
Vi non adhibinae distributionis ubi adhibenda en
se Elenchus est,pcccatorum contra methodum Inum est. Non nim,desiderata di Nisione, recta a generalissimis per intermedia ad specialissima descenditiir. Hoc ita I peccatum autori organi logici usitatum contra legem mella odi peccatum est: luando ars logica nusquam initio in suas partes distribuatur. Adhibita distributio,si propter alicuius membri defectu, imperfecta sit a lege καθ' ολουτισιὼτο repreli ditur, cuiUS madatum est ec si niciaria,ut partes distributionis ita se ad to-itIm component: ut cum eo couertii reciprocari totam , eiuS naturam ante oculos ponere possint quod nec sperare nec inuenire uno me bro distributionis desiderato ocneglecto conceditur Reprehensionem ita in haec distributio non effugiet in tia ludorum genera .recessentur: cum tamen quin y postmodum explicentur. Nam si quis coniecturam cepisset aut arbitratus fuisset tantummodo fuissem errorem dilapsus fuisset, ct equites certatorcsic lusores seuerissimos aduersum se excitasset legem. καθ' ολου ρύ--το uiolasset.
Adhibita distributio si propter alicuius membri redundantiam uitiosa sit, lege καθ' αυτ hoc ulciscendum duco: cum id inter distributionis membra se ingerat quod ibi locum nullum,aut negoti nihil habet. Nihilominus exemplum allatum in explicatione huius Elenchi, ec similia in legem. και ρλο πῆτοι incurrunt:cui legi uitiosum indetur,cu