장음표시 사용
2쪽
longiorem necessitas fecit. Muta enim ac varia nobis quaestiones ex se inuicem nexa pertractanda fuerunt, ut omnia aduersariis meis es a praecludarem. It singula partes per se breues toneam tamen hummam e ciunt. Hoc autem, ni fallor, omnibus aquis remm aestimatoribus probabimus, sententiam notam non movi in antiquorum Patrum, sed in omnium Nomistarium tum veterum tum recenti
rum doctrina nemine σωρ o peraeque veram esse. Quaestiones illas de potestate proxima ederatia actuali: de po ilitare praeceptorum ita praecidimus, ut nulla in iis ne cautia Iandi quidem causea superesse videatur. uuamobrem Censores ipsos tam mihi licet sine Masa infensos vehementer ora atque obtestor, ut hanc dissertationem trimum legam; δε- ῶ lsi nessondere dignentur. Nam quo magis mansque cogito, eo magis in eam se tentiam adducor, non intelligere ipsos quid sentiam. Id mihi ex ipsorum suffragiis condicere licuit in quibuι tam aliena commenta mihi a a sint, ut mirari satis non possim tantam, ut mitissme dicam, Theologonum indiligentiam, qui eius de quo sententiam ferabant mentem explorare ne curauerint quidem: adeoquesi haec contentionis 2 o- ma resederit, hocscio, dissensiones istas hora momento componiposse: non enim illis movi selida causa non subest , sed plane nussa; nullum . anquam, doctrina caput est, quod 'si adhue adsidem pertinere πηiuensi contendere ausi μι, quod quidem a me negetur. Itaque dum maxime siciis coloribus me in si tantur, eadem omnia a quibusdam ex senis propugnari sinunt, in multis etiam ista plausu orgratulatio prosequuntur. Exemplo esse
potest Holdeni Epistola, praecipuis , ut ipse dictitat, Cen bus gnata est probata , ct
tamen nihil illam a me Assidere edita de hoc argumento scriptiuncula planum fecit. Sed illustrius adhuc huius rei exemplum supeditant Theses apudPresbyteros Oratorqd ose , , illustrissimis Gallia Episcopis Lutetia congregatis nuncupam, eorumdemque, M audio, sequentia cohonestata. In his enim uetam controuersa propositionis sensum his Hrbis ex es m lego : Sassiciens gratia infallibiliter suo caret effectu : Essicax illum infallibiliter producit , idque in omni statu. Vnde absente hac sc maci
ita non potuit Adam bonus se laruare bonum, ex S. Augustino IvTI NEC PETRvs CHRIs TUM CONFITERI: infallibiliter enim id non erant voluturi: licet utrumque ambo absolute potuerint. Dissentio quidem ab illius Theseis aut ore qui quis est, quia gratiam e acem ad perseuerandum Meessariam admittat etiam instam innocentia. Sia hoc in quaestione versari nemo dicat 'plane ille mecum sen- fit in eo quod Petrum sine Patia escari, quam certe non habuit, Christum non potuisse confiteri dicat, eumdemque potuisse per potentiam , ut 'se explicat postea, in actu primo constitutam. Noli enim a mat aliud Epistolae propositio , ct quisquisicli asi a sennum tubuit, falseMm a not. uuia aduersariis meis denaneia, iueo necesse est , quia
sideo nisu aliud eos moliri, nisi ut ambiguum aliquod decretum M Ecclesia potestaritas eliciant, ut illius serie postmorim orbem Gisianum sudificentur. Verum pommeam hanc contestationem, si quid calumniis siris a quibusvis Ecclesia iudicius auferant, in quo meus bis senseG non clarἡ ct verre damnatus appareat, manifestam vel tis sed
Do omnibus erit iudices ade Er dolo cincumuentos, nec mopositisnem veἀ damnatam
i posse, cum in sensu alieno, fictilis, ct per ealumniam imposito damnata sit. uuamobrem ne sit dubitationi locus decreti formam ese praesemari, quod si in
3쪽
petrent ab Ulli Ecclesia iudicibus, ab illis quoque propositionem meam damnatam esse non dilorebar Haeretica est illa propositio quae asterit i)etro iusto non astuisse gratiam cssicacem agendi, idest confitendi Christum nam de gratia orandi nullus nic serismo in sine qu.i nihil poterat quod ad vincendam tentationem attinet, ea potestate quae complectitur omnia ad agendum necessaria. Sin aliterse gesserint, nihil agena
omnino, omnesque veritatis amantes Theologos in calumniam cogent inclamare.
Sed quod in iisdem quas dixi Thesibus legitur: Iis vero recentioribus non consentimus, qui dum potentiam proximam negant cuiquam adesse sine gratia efficace Saluatoris , per eam intelligi volunt illam vim voluntatis, Jcc. qua si careat, adsint licet caetera omnia, nihilo magis ipsi bonum velle possit, quam circus v d re, claudus currcre , beatus peccare. Carere autem ea quotquot nunc emcaci gratia carent; id, inquam, unde didicerit praedictarum Thesium scriptor, ct quianum sint isti recentiores libenter ex ipso qu sierim ; neque enim ullos Mere me memini, qui sic teneant aut doceant ' Ego vero planὸ non ita me tenere profiteor: modo enim id unums mihi concedatur, quod iste autor satis luculenter explicat, necessiariam esse gratiam cssicacem, ut pote istatem actus primi in actu secundo applicet ac determinet, adeoque nihil omnino boni sine illa unquam neque cogitando, neqae oriando, neque a u-
δε factum esse , parestatem actus primi sine traei i e cari in omnibus generatim iustis
Deciatim vero in iustis volentibxs ct canautibus satira excitantes admittendin f teor, e.sque Thomistico siensiu susscientes. Quam obum quaecumque densum semientia Constitutioni Innocent3 X. hibisciaturi fateor verum esse illum siensum, quomst a Go- να is accipitur, nimirum omnibus lassis volentibus cr conantibus Messe gratias excitantes
passicientes Thomistico sensu, neque deesse illis x aliam qua pessibilia fant prae Uta; tuus quia iam babent excitantem qua possunt sensu praedisio. tum quia si uti gratia ρlene coa- senstrint squod possunt si velint. quoi si non faciant in 'a siuηtὶ gratiam e cacem no solum babituri sunt, sed iam habebunt; quia si quis gratiae seu cien6 consenserit, ut κῶπι docent, signum est a passeriori assuisse idi gratiam e carem. Hac de iustis volentibus oeconotibus, de quibus solis uruitur Constitatio Innocenti X. mili cum Thomsis iecentioribus plane conueniunt. Caten im male elici ex Constitutione summi Pontificis alterutram exsequentibus πο- positionibus, palam est. Iuliis ignorantibus, incogitantibus, nec volciat ibus . nec conantibus adest cognitio,cogitatio,voluntas,conatus id cit, gratia excitans actualis: I: Nullus unquam iustus peccat, ne quidem veni aliter, ex ignorantia, ex incogitantia, de sine pia voluntate, pioque conatu ab illo peccato abstinendi. Qiusicam perit sium mi Pontificis Constitiuionem, non Usam interpretatur, sed nouam er planὶ dine fam Constitutionem condit, eamque . ut mihi quidem viritur, manifesse sibi repugnantem. Quare non est credendum id voluisse Invocentiam , donec alte rea ex istis propositionibus in aliquo summi Pontificis diplomate nominatim legatur expressa , quod ab Apostolii, fede, sidenter hoc assi mo, nunquam impetrabunt aduersari3 ; ct quamu is imPetrarent, quod feri non patest, siua tamen propositiani Epistolae veritas constabit . quae gratiam actolo non dicit Petro defuis, sed solum uocarem . in postea explicabitur. Haec qManquam i huius diseriationis serie fusi s explanentur, tamen in ipso limine praedistia νο&i, in eoru gratiam quibns tot tm hanc scriptionem perlegere non vacabit Ex omnibus autem perspicroteri VNμm quaestionem ne Τὰ moueri possΘ, virum gratia efficax emctum infallibilitea P ducens N ad agendum & ad orandum nec est riasit, quam doctrinam quonia ac Φ DI . e M A M us promi sunt. nulla omnino controuestri iam seu rest, Disiligo Cooste
4쪽
qui in hoc scripto continentur.
PRAEFATIO, In qua scriplionis occasio i consilium, es partitio declarantar, pag. itPARS PRIMA.
Selisum eat holicum luperius expotitum controuersi propositionis verbis recte exprimi potui ite ostenditur , piimum ex Scripturis. p. 6ART. IV. Eadein Ioeutio ex Summi, Pontificibus asteritur, P. yΛ T. V. Q iod a Conciliis di finitum est , sine gratia nihil boni fieri posse, ab iisdem Conciliis de gratia effieaci intellectum esse. . . . p. in ART. VI. . Rugossim autoritate confim tur, quod fiae tenemus siue gratia nihil fieti posse, deP Ugratia emeaci elle intelligendum AR T. VII Isem fidei dogma, line gratia nihil heri polle, ab iis Patribus qui post Augustinum aduersus berni pelagianos lcripserunt,de gratia efficaci semper intellectu elle. p. 13ΑRx. VIII TSancto Eornae, aliorsimque tum veterum tum recentiorum Sellotae Doctorum autoritate eaὀem veritas colafirmatur. p. τART. IX. Eadem locutio recentiorum L EOmistarum autoritate algetatur, qui falso ipsius in. sictatores tabensur. - P. 2 ART. X. Ecclesiam in suis precibus ia tantum peteIe quod non possit, neque tamen aliam I- Deo gratiam petere quam ellicaceae.. p. LART. II. Primae Partis cuncIulio.
conciliatur illa sanctorum Patrum locutio: Sine gratia escari nihilsieri potest, eum ilIoram Thomictarum ἁoctrina , qui traiiam e cacem non ad posse, sed ad vella necesariam statuunt.
Aa r. I. C pos Sc eonsilium feeundae illius partis aperitur. p. i Axt. Ili Conseosio 8e dissensio Thomistatum inter se breuiter aperitur. p. ssΑκτ. III. Exponitur 3c soluitur quaestio ex duplici acceptione vocis PossΕ ab AIuare ita ' dita, . . p ετ ART. Iv. Vsitatius de eo eui deest aliquid necessarium .dici H P .s 1. quam Po sa; etiamsi illud quod deest , ad potentiam non pertineat. Variat Obseruariones citea illorum verbor m usum. ART. V. Idem probatur ex pr elaro sancti Anselmi loeo. ART. VI. V stati iis Eici
non posse videre qui lunai. e carere supponitur, quam possie, probaeis Patium: Iustus autem sine ou.a emeaei licui oculus sine luce, tur ex varils loeis Patium t Iustus autem sine g c.: ex omnibus Thomistis.
5쪽
2ΑRT. VIII. Explieatur alia adjutoriorum diuisio ab eodem Augustino tragita, & ostenditer omne adsutorium sine quo aliquid non fit , esse adiutorium sine quo non potest
ART IX. Affertur necessari j definitio in S. Thoma, & demonstra ut xx illa, nue gratia efficaci nibit seri posse ι quam dimotistiationem non conuelli tesponsione clatissimi Theologi quamuis su ilissi a Aeclaratur. - 's RART. X. Colliguntur in summam quae hae secunda parie e nsectasunt i &-supposita gratiae
6쪽
Allet. II. Augustinum hie agere D vliando per totam vitam omni peerato etiam veniali quod iustum omnem poste per gratiam sufficientem sibi collatam Tridentina Synodus diei etat. p3 6 Axet III. Gratiam , qua adiuuante ait Augustinus hominem esse posse sine peeeato, efficacem esse, & qus non temper Κomines adjuventur. p ART. IV. Idem esse Rugultino, posse Eominem esse sine peecato , 5e se ii poste ut Eomo lit une peccaro , quod postrςmum ad gratiam etficacem line dubio p r. i.et. p ιν Αχτ. V. Hominem vivere sine peccato opus esse divinum, ide5que pollibile, quia omnia pol- sibilia sum Deo. P. QAxx. VI illustrantui varia Augustini loca de possibilitate praeceptorum.
Bari VII. D E GRArta ORANDi Explicatur nuperum Alphonii te Morne super illa commentum : bc ad l)roposit onem controuersam minim E pertinete ostenditur. p μAxet. VIII. Glatiam orandi omnibus temper praesentem male elici ex illis Au ustini verbis : Deus iubendo monet Sc facere quod pol sis, & pctere quod non possis. p. 2Aκτ IX. Abiuida quaedam Molinianae in us orandi gratiae conicctaria. p sARr. X Iufetuntur alia quaedam non mimis ablutoa p si Ακi. xl. De Concilii Tiidentini eri ea pcαceptorum possibilitateni mente , non una sed triplex Citholicorum Tneologorum opinio. p. II. Aκτ. XII. Alvaresianus seulus nihil ossi e t controueris propositioni. Reij eitur tamen ut ali nus . Molinisticus autem Vt false . p 1sΑκτ. XIII. B naimini & Est ij interpretatio qWatuor rationibus eonfirmatur. p. 17/gr. XIV. Totius Op is conclufio, in qua LurbaIam illarum origo, α intoleranda Centu-ix iaiquitas paucis apcritur. P. ε FINIS.
Errata primae se secundae panis.
Pagina. Linea. Errata. Correcta.
acce tit accepetitra vltim api cluderent praec uuerent a
non semper i non semper, serim. de Assumpt. l serin. a.de Asiumpto c. 24. l lib. i. .: .
adiuva nos i , litiuando innium niana tantum , L n
7쪽
PArte 3. art. II. p. 37. post ilia verba: non a me propugnetur. ADDE. Testis est Cenia
surς subscriptor Holdenus, qui gratiam actualem non semper dari vult, sed tantum saepe ; qui cum sancto Thoma dicit gratiam habitualem ct sanctificantem dare posse, ct si cere ad illud sciendam quod reipsa numquam solae Oiet: & tamen in Epistola quadam ad me scripta sic loquitur : A nemine si quidem accepi Magistrorum nos rum quemquam scriptiuncula meae doctrinam tanquam scholu catholici, indignam reprobasse; ct ce tissim noui eum quem ferunt te inimicorum moram cor phaeum habere hanc meam escaris gratia explicationem veluti legitimam approbass. Nupe rime vero venit in manus meas non ignobilis Thom ista Conradus Koel in , Caje-tani aut aequalis aut suppar . de gratia habituali sic loquutus in quaest. Io 9. art. 9.Homo prim , indiget ipsa gratia habituali quae faciat eum potentem ad operandum meritori , qua est actus primus constituens hominem in potentia activa avpoc NTI ad operandum meritori Quia autem supra art. i. dictum est quod quantumcumque
res habeat principium operandi si sciens , indigeat auxilio ct motione diuina; ideo tabiata I alia adhuc opuι est motione Dei, ct ut patebit speciali. Admisit quidem & merito Conradus motionem Dei supra gratiam habitualem ad operandum necessariam : vcrum eam specialem sse vult, 8c non omnibus dari, nec ideo tamen e custri a peccato qui ea caruerint. Sic enim art.6. Iusti mouentur in Deum ut specialem finem motione speciali. Quod ex eo Patet : Qv I A VNVS MOVETUR, A L I V K NON; unus se cienter er non e aciter, alius utroqMe modo. Et ibid. An
si non a Deo praeparatμη θ' disponitur ,sit a Deo non habitionis gratia tempore excusaturi De h c vi se quartum coni a Gentiles c. ryρ. Quia non est excusatus : quia per stimum pote 'prae θ ere 2 ρr stat impedimenta. Et ut supra tactum est impotentia qua est ex concursu primi agentis non excuset cum sisseemper propter aliqua culpam ad minus originalem.
Tertia parte art. is. p. 27. Post illa verba graui autoritate pronuntiarunt.
ADDE. Locus Alphonsi habetur in manuscripto eius suffragio: Nicolai vcrd eandem sententiam sic expressit in suo nuper edito : Dicant hoc 3 qui ad aliquos actus bimalem illum statum stipsos cere, sine concursu actuali sientiant; quia non propterea quidquam putant, quod ex pane diuins requiratur at id alendum quod occurrit ut in pristinis lectionibus a se traditum, o praepossero sensu a quibusdam detortum vel incautius intellectam nitidissim his minis explicauit illustri simus Camorensis. Ibid. pagina x8. post illa verba r actuali gratia priuemur. ADDE Eius sententiae videtur esse Nicolai, qui in Censorio suffragio illa Chrysostomi verba de Petro: Nullo fruitus est auxilio: Sic explicat. au id enim Petrum nullo stultum auxilio ad buit mr ostomus ne caderet, ad hoc momentum spectat,quo negauit; quia illo se pri-
auerat cum Uaesumpsit. Ibid. art. I 6. p. o. ex praedestinatis illum non hsse. ADDE. Ab haemete non abhorret Holdenus in quadam schedula satis scita, quam inscripsit Gio-msercsnsensionis media, etiam cum a me dassentire se putat Statuit enim: Neminem demonstrare posse iustum aliquem in quacumque graui tentatione positum, destiti tam esse omni rati i actuali. Quo satis indicat demonstrari etiam non posse gratia actualem in omni graui tentatione semper adesse quod unum tamen hoc loco contendo. Non enim mihi propositum est, id quasi pro certo dogmate constituere, quibusdam
iustis tum cum in peccatum mortale cadura, aliquando gratiam actualem deessie; sed id tintum declarare, nullam mihi in mentem venire rationem , cur id non ali quando possit contingere : ideoque super ea re malle me Ecclesiae distinctionem expectare, quam id definire , cuius mihi ratio non constet.
8쪽
In qua Augus lana Propositis, defuit Petro gratia sine qua
nihil possumus, latius Truditionis autoritate confirmatur; a diari contentionibuν sejungitur ; σ cum variis Nomistica Schola sententiis conciliatur.
Ad Doctissimum Theologum N. N.
In qua scriptionu occasio, consiliam, se partitio declaranor. 'ΡErlatae sunt ad me nonnullae schedulae in quibus duo magni nominis
Theologi an inter se concertant super illi quaestione , an de iusto gratia emcacedestituto vere dici possit, deesse illi gratiam sine qua nihil possumus. Disputationem istam commouerat propositio 1 me ex Chrysostomo & Augustino descripta, quam nonnulli in me iniquiores co tumeliosis haereseos, dc blasphemiae notis affecerunt. Inter illos autem Theologos illud video conuenire gratiam essicacem ad singulos pietatis actus necessariam esse, & sine ea nihil umquam boni fieri. Imo eorum alter qui nonnihil a me dissentire se putat, pro ea qua pollet antiquitatis notitia libenter agnoscit, innumera ex Patrabus loca posse congeri .m quibus asserunt, sine gratia sicari nihil fieri posse, atque illo elogio semper ab Augustino donari ratiam de qua eum Pelagis dissputat, cum tamen dipuntde e sicari. Vnde nulli dubium esse potest, quid ille de Censura sentiat, quae nulla,
9쪽
1 addita exceptione eam propositionem proscribit . quim clarissimus ille me logus infinitis pene locis in Patruim scriptis iiiii equi fatetur. MLeuis tantum dissensio superest, quod Aret eo um sine intiae marcipiatentiam proximam haberi vult, alter sine ea potentiam proximam haberi negat. Iste ea maximc ratione nititur, quod potentiae proximae nomine intelligatur ea quae complectitur omnia ad aglydum necessaria, ideoque illi tribui non possit cui gratia esticax ad agendum necessaria desit. Alter vero qui in ea opinione est quam hodie multi ex Thomistis profitentur , gratia isticaci non dari pos, sed velle or agene , potentiae proximae nomine uam intelligit cui nihil deest ex parte potentiae , licet aliquid desit ex parte actus; id coque etiam in iis potentiam proximam esse contendit quibus deest gratia essicax; quia . Inquit, per illam non fit ut velle possimus , sed ut velimus. - ci De hac controuersia quid iri e sentiam quia cognoscere studuerunt, impositum mihi munus eo libentius suscepi, quod illa verborum potius quam rerum contentio esse mihi visa est, adeoque utriusque sensum & optime imter se conciliari posse, nec ullo modo cum subjecti propositioni meae sentenistia pugnare arbitratus sum. Augustiniana enim illa propositio, quam in epistola mea retuli, sensum habet omnino segregatum ab omnibus illis qua stionibus quae inter il os Theologos esticacis gratiae patronos tigilantur. Id: Ermat quod inter illos conuenit, illud in quo dissident non attingit. Solos illa Molini stas, δc alios essicacis gratiae hostes invadit, ab illis etiam solum inuadi poti it indignissimum veto fuerit illam a Thomistis non defendi, qu
rum aduersus Molinianos causam agit.
Ergo ne cum dubiis Sc obscuris quaestionibus certissima Ecclesiae fides per steatur, tria mihi prςstanda putaui, dc in totidem partes digetenda. Prima propositionis meae Sc sensum δc verba sic tutabor, ut grauissimis Summorum Pontificum, Conciliorum, Patrum testimoniis illam ad fidem
Altera sic illam ratione confirmabo ut optime cohaerere doceam cum illorum Thom istarum sententia, qui gratiam essicacem non ad posse, sed ad elle; non ad actum piimum, sed ad secundum necessariam statuunt, in qua mihi varia de sensu illius verbi posse, & de possibilitatis Thomisticae natura inquirenda dc disputanda sunt. Tertia denique meum de ipsis illis quaestionibus scholasticis, & de variarum vocum acceptione sensum sic exponam, ut taon meam super illis controuersiis sententiam conjungi nullatenus velim cum propositionis meae sensu, quae Traditionis autoritate firmata & tuta, periclitati non debet ex iis
opinionibus, in quibus pro humani ingeni, infirmitate errare nonnunquam citra fidei dispendium Theologi potant. Diqilired by Coosli
10쪽
In qua Augustimanae Propositionis veritvi totius Truditionis
ARTICvLVS PRIMVS. Status quaestionu exponitur , se quadam praemittuntur ad istam recte intestigendam necessaria.
Totius controuersiae lamma est virum de iusto gratia efficaci destituto vere & catholice dici queat, deesse illi ratiam sine qua nihil possumsvel ad bene agendum vel ad tentationes vincendas. Nam si de aliquo iusto id dici potest, utique de Perro, quem in lapsu gratiam essicacem non habui me consentiunt omnes. Tota autem illius controuersiae dissicultas ebredit, utrum vere dicatur, sine gratia estisaei nihil hominem posse. Nam hoc concesso nemo est qui consequens esse non videat, eum qui caret gratia emcaci, ut caruit Petrus, carere utique gratia sine qua nihil possumus. Ergo
utrum probes vel generatim sine gratia essicaci nihil hominem posse , vel speciatim iustum gratia essicaci destitutum nihil posse,nihil omnino ad probationis firmitatem interest. Antequin veto quaestionis huius tractationem aggrediar, duo praemittenda sunt. Primum est, cum de victoria tentationis loquor, eam me victoriam intelligere qua pio in Deum affectu tentario vincitur : necisse enim neces ria est gratia essicax ut praua cupiditas alia, licet fortasse minus noxia, Cupiditare vincatur. Eademque ratione, cum aio sine gratia Dei nihil boni fieri posse, ad praecidendas omnes controuersias de eo bono me Id accipere, quod ad salutem pertineat. Alterum est. per gratiam essicacem hic a me intelligi misericordiam Diaquemcumque in nobis bonae voluntatis motum , siue perfectum siue imperfectum, essicaciter operantem: non vero eam solam,quae plenam dc integram vel ad Deum conuersionem, vel boni faciendi voluntatem inspirat,
quam solam essicacis gratiae nomine Thomistae vulgo designare solent. Vnde quaestionis sensus est, utrum vere 3c catholice dici queat, sine gratia esi caci nihil boni fieri posse : hoc est, sine illa gratia efficaci, quae ad unumquemque pium voluntatis motum necessaria est, pium illum motum haberi non posse: neminem exempli causa sne illa gratia tabere posse ipsam imperfecti honi cupiditatem : neminem orare posse, nisi cui ille spiritus qui pro nobis interpellat, quia interpellare nos facit, orandi inspiret affectum : nsminem poste tentationes superare, nisi cui per essicacem Christi gratiam tentationis victoria concedatur e neminem in bono perseuerare posse, niisui Perseuerantia ipsa donetur, itavi non solum sine isto dono perseueran sis non possit, verum etiam ut per hoc donum non nisi perseverans M. Di iliaco by Cooste