장음표시 사용
31쪽
illam Christi sententiam ,sine me nisu potestis farere, ex qua praesertim hausit Ecclesia quod fidelibus tenendum tradidit, nos sine Christi gratia nihil posse.
non minus aduersus Semipelagianos , quam Pelagianos . de illa gratia intellectum, quae affectum credendi obediendique in hominibus generat, qua ipsa fit in hominibus bona voluntas, adeoque de efficaci. Idem S. Prosper peculiarem Cassiani errorem ab Aratacana synodo can. 8. damnatum, quo aliis petentibus gratiam tribui, alios inuitos ad salutem attrahi asserebat, hac ratione refellit. Qitia non ex toto virum sit quod ait Dominus r Nemo venit ad meus Pater γά misit me, attraxerit eum Asicui quam hominis sine Dei illuminatione esset credenda conuersia , aut ulla modo se
voluntas hominis ad Deum sine Deo Ρ ossa Τ extendere, qui cum vocatum MFilium mahit non resiphntem. inuitumque compellit l, sed ex invito volensem facit,
ct quisus bet modis infidelitatem resistentis inclinas, ut cor audientis obediendi Drse delectatione generata ibi purgat ubi memebatur, ibi disicat ubi ignorabat , inde sidat inde dissidebar, inde velit unde nolebat. Etenim Dominus dabit se in aumst terra nostra dabit fructum suum. Catholica ergo veritas est aduersus C sti ni errorem a Prospero afferta , voluntatem hominiscintillo mati se ad Deum posse conuertere sine illa gratia per quam Deus ex invito volentem facit, per quam infidelitatem resistentis inclinat, per quam in corde audientis obediendi delectationem generat, per quam ita dat suavitatem ut terra nostradet fructum suum. Quae si ad gratiam issicacem non pertineant, nescio qui
hus illa verbis exprimi possit.
SAnctus Fulgentius , quem Sirmundus post Ferrandum Diaconum , semaui oscopo m ingenium ct linguam, Perronius vero alterum ingustinum, alterum Asticana Ecclesia oraculum appellat, innumeris in locis gratiam sine qua nequidem desiderari bonum pome, ad uerius Pelagianorum reliquias contendebat Ecclesia , essicacem eis demonstrat. Ea vero seligam ex variis S. Fulgentij operibus, in quibus hanc non suam, sed Ecclesiae aduersus Semia pelagianos lententiam esse dicit. In primo igitur libro de verit. praed. &gratiae c. rs. Dignum est, inquit,
Gaissimi fratres , ut in singulis quibusque sententiis , in quibus nubilo cuiusdam
obscuritatis ambiimus, sanctorum Patrum definitionibus hereamus , quos praeue niens misericordia Dei gnatis illum ι nauit ut crederent, or sequens instruxit spiritaliter ut docerent. Hi enim Apostolicae praedicationis tenentes per omnia Verita tem . certissime cognouerant, cognoscendumque libris ct epistolis reliquemm , D tiam Dei non omvibus hominιbus generaliter dari , gratuitum quippe amum sPatra. Ecce primam verae gratiae dotem , non omnibus dari , quia gratuita est. Ista gratia, quam Deus vasis misericordia vatis donati ab illaminarione Comssis incipit, ct bominis voluntatem non bonam inueniti a ,ssed facit , atqme mustatur, ipsa prius eligit; neque suscipitur aut eligitur, nisiboc ipsa in corde ho minis meretur. Ergo ct susceptio ct desiderium ratia, opus ipsius est gratia. En
secundam gratiae virtutem , omnis bonet voluntatis in hominibus effectri cem esset. Is TAM
32쪽
Ι1YAM variam nullus hamisum desiderare vel pascere , sed nec αγο κουν OTERIT , nisi eam prius ab illo accipiat, qui eam nullis praecedentabus ope ribus aut voluntatibus bonis ad hoc laintur, ut voluntatem in qua semper maneae ipsa praeparet, ipsa donet, ipsa illuminet, ima excitet, ipsa conseruet. En tertiam gratiae conditionem, line ea voluntatem pretparante dc dante, ne ipsam quidem gratiam desiderari posse. Quod & in sequentibus uberius explicat : Ut ergo, inquit , Datia Dei cognoscatur, ct diligatur, desideretur, ct postuletur, prius donatur homini non eo gnoscenti, non diligenti, non desideranti, non postulanti ; Usaque se facit cognosei, diligi, desiderari , po italari. Quam gratiae essicaciam postquam apertis Scripturae testimoniis comprobauit: Sicut ergo, Inquit, bona voluntatis ini Eum NEMO POTEsT habere, nisi fueris gratia praeueniente illuminatus, quia preparatur voluntra a Domino ; ita eamdem voluntatem bonam NEMO Uque in em po TE Ri et obtinere , nisi fuerit eadem miseri nuta subsequente struatus . Misericordia igitur, qua gnatis hominem praeuenit, ut mutet in melias; er ipsa quem bonum facit, subsequendo regit, ne mutetur in peius. Omne igitur bonum voluntatis Ur operis tunc inesse POTEsT homini , si praeuenientis gratiata itiate detur, eiusdemque patia seubsequentis opitulatione feruetur ; sua malum praeuenit, ut bonam Deo la Pente voluntatem habere incipiat, quam ante quia per se habere NON POTERAT, non habebat. Sissequitur autem bonum is perstueret ct proficiat in bona voluntate quam ex se habere NON POTvIT, sed gnatis accepit. Hinc patet ex S. Fulgentio, bonam voluntatem vel esse in homine quia per gratiam essicacem data est, vel esse non poste, quia eam non aliter habere homo potest, quam per gratiam essicacem. Hactenus Fulgentius acceptam ex Sanctis Patribus doctrinam retulit. In . libro verb de incarn. & gratia Domini nostri Iesu Christi, qui non tam Fulgentij liber, quam Ecclesiae Africanae, cuius nomine loquitur, Semipelagianos contra sentientes his verbis retundit : Miramur quosdam dicere, s no-Ientes Deus facit ut velint credere, cur ergo.non facit omnes velis'. . . Itane is
re in nemine Me facit, quia non in omnibus facit Deus ergo qui voluntatem praeparat, sest donat. Quamsi Deus per mam Cratiam homini non dederit, N v M- Qv AM POTEsT homo in Deum mile credere, quia imam voluntatem gratia non inuenit , sed operat; ita homine. Contendat qui voluerit gratiam essicacem ad hoc tantum dari ut velimus , non grauate fatebimur. Sed ex hoc quod ad volendum necessario supponitur , inde concludat cum Fulgentio recte dici, sine gratia essicaci nos velle non posse. Idem sincti sumus Antistes lib.I. ad Moni m. c.I . Loquens, inquit, Deus preprapiatas ,seipsum facere confirmat. quod fidelibus donat ut faciant. . . . quid est enim : faciam ut faciatis, nisi, mei erit operis omne bonum quod operati se riris. Ipse ergo Deit ut faciamus, quo in nobis operante sit omne bonum quod facimus, de quo dicitur ad Hebraeos : Aptet vos in omni bono; quia quacumque nobis facienda donat, sicut HABERE NON POSSUMus, nisi nobis ipse iam satur , sic FACERE NON PossVMus, nisi 'se in nobis qua largitus est operetur. Clariora ista sunt, quam ut ulla explicatione indigeant. Mitto alia plurima eiusdem autoris. Vnum tantum adscribam, quo pateat hanc ipsam sententiam, sine gratia essicaci mandata seruari non posse, ad fidem catholicam ex S.Fulgentio pertinere. In libro enim de fide ad Petrum
33쪽
illam Christi sententiam ,sine me nihil potestis farene, ex qua praesertim hausit Ecclesia quod fidelibus tenendum tradidit. nos sine Christi gratia nital posse.
non minus aduersus Semipelagianos, quam Pelagianos . de illa gratia intellectum, quae affectum credendi obediendique in hominibus generat, α qua ipsa fit in hominibus bona voluntas, adeoque de efficaci. Idem S. Prosper peculiarem Cassiani errorem ab Araulicaria synodo
can. 8. damnatum, quo aliis petentibus gratiam tribui, alios inuitos ad salutem attrahi asserebat, hac ratione refellit. undid non ex toto virum sit quod ait Dominus r Nemo venit ad 1nemsi Pater quι misit me, attraxerit eum, sicu- iusiquam hominis sine Dei illuminatione est credenda conuersia , aut Mis modo se voluntas hominis ad Deum sine Deo possET extendere, qui cum vocatum ad Filium trahit non reflantem, inuitumque compellit l, seu ex inalto volentem facit,
est quibuslibet modis infidelitatem resistentis inrituas, ut cor audientis obediendi in se delectatione generata ibi seureat ubi premebatur, ibi discat ubi ignorabat , indesidiar inde dissidebar, inde velit unde nolebat. Etenim Dominus dabit stirosa'em est terra nostra dabit fractum Dum. Catholica ergo veritas est aduers us ossi ni errorem a Prospero asserta , voluntarem hominis millo mari se ad Deum posse conuertere sine illa gratia per quam Deus ex invito volentem facit, per quam infidelitatem resistentis inclinat, per quam in corde audientis obediendi delectationem generat, per quam ita stat suavitarem ut terra nostradet fructum suum. Quae si ad gratiam e sticacem non pertineant, nescio quihus illa verbis exprimi possit.
SAnctus Fulgentius , quem Sirmundus post Ferrandum Diaconum , fra
i Oscopo m ingenium cst linguam, Perronius vero alterum Augustinum, alterum Africana Ecclesia oraculum appellat , innumeris in locis gratiam sine qua nequidem desiderari bonum posse, aduersus Pelagianorum reliquias contendebat Ecclesia , essicacem esse demonstrat. Ea vero seligam ex variis S.
Fulgentij operibus, in quibus hanc non suam, sed Ecclesiae aduersus Semia pelagianos lcntentiam esse dicit. In primo igitur libro de verit. praed. & gratiae tars. Dignum est, inquiriebarissimi fratres , ut in singulis quibusque sententiis , in quibus nabilo cuiusdam
obscaritatis ambigimus, sanctorum Patrum definitionibus haereamus , quos praeue niens misericotata miratis illumnauit ut crederent, ct sequens instruxit stir taliter ut docerent. Hi enim Apostolica praedicationis tenentes per omnia Verit tem , eertissime cognouerant, cognoscendumque libris cst epistilis reliquemm , vintiam Dei non omitibus hominιbus generaliter dari , gratuitum quippe seram ei gratia. Ecce primam vera gratiae dotem , non omnibus dari , quia gratuita est.
Issa gratia, quam Deus vasis msericordia vatis donat; ab illa natione comssis incipit, er bominis voluntatem non bonam inuenit ipsa , sed facit , a ne mustatur, ipsa prius eligit; neque piscipitur aut eligitur, nisihoc ipsa in corde se minis .fleretur. Ergo ct susserio or desiderium ratia, opus ipsius est gratia. En secundam gratiae virtutem , omnis bone voluntatis in hominibus effectri
34쪽
Is TAM Datiam nullus hamisum desiderare vel poscere , sed nee regno nepoTERIT , nisi eam prius ab illo accipiat, qui eam nullis pnaecedentius operibus aut voluntatibus bonis ad hoc largitur, ut voluntatem in qua semper maneati a mapanet, ipsa donet, ipsa illuminet, ima excitet, i a conseruet. En te tiam gratiae conditionem, line ea voluntatem Pr parante&dante, ne ipsam quidem gratiam desiderari posse. Quod de in sequentibus uberitis explicat et Ut ergo, inquit, gratia Dei cognoscatur, or diligatur, desideretur, ct postuletur, prius donatur homini non eo-gnoscenti, non diligenti, non desideranti, non postulanti ; Usaque sie facit cognosci . diligi, desiderari , postulari. Quam gratiae essicaciam postquam apertis Scripturae testimoniis comprobauit: Sicut ergo, inquit, bona voluntatis ini lium NEMO POTE set habere, nisi fuerit gratia praeueniente illuminatus, quia praeparatur voluntas a Domino ; ita eamdem voluntatem bonam NEMO usque in finem po TE Rix obtinere , nisi fuerit eadem misericordia subsequente θα tus . Misericordia igitur, qua gratis bominem praeuenit, ut mutet in melius; ct ipsa quem bonum facit, subsequendo negit, ne mutetur in peius. Omne igitur bonum voluntatis re operis tunc inesse PoΤEsT homini , si praeuenientis gratiata itate detur, eiusdemque gratia se sequentis opitulatione feruetur ; sua malum praeuenit, ut bonam Deo largiente voluntatem habere incipiat, quam ante quia per se habere NON POTERAT, non habebat. Subsequitur autem bonum ut perseuerat ct proficiat in bona voluntate quam ex se habere NON POTUIT, sed gnatis accepit. Hinc patet ex S. Fulgentio, bonam voluntatem vel esse in homine quia per gratiam cssicacem data est, Vel esse non posse, quia eam non aliter habere homo potest, quam per gratiam essicacem. Hactenus Fulgentius acceptam ex Sanctis Patribus doctrinam retulit. In libro vero de incam. & gratia Domini nostri Iesu Christi, qui non tam Ful genti, liber, quam Ecclesiae Africanae, cuius nomine loquitur, Semipelagianos contra sentientes his verbis retundit : Miramur quasdam dicere , s nolentes Deus facit ut velint credere, cur ergo .non facit omnes velis'. . . Itane vero in nemine hoc facit, quia non in omnibus facit Deus ego qui voluntatem praeparat, i e donat. Quam si Deus per Jam gnatiam homini non dederit, NuM- Qv AM po TEsT homo in Deum velle cre re, quia imam voluntatem gratia non inuenit, sed operan ret homine. Contendat qui voluerit gratiam essica cem ad hoc tantum dari ut velimus , non grauate fatebimur. Sed ex hoc quod ad volendum necessarib supponitur, inde concludat cum Fulgentio recte dici, sine gratia emcaci nos velle non posse. . Idem sanctissimus Antistes lib.I. ad Moni m. c.I . Loquens, inquit, Deus perprubetas, seipsum facere confirmαι, quod fidelibus donat ut faciant. . . . quid aes enim : faciam ut faciatis, nisi, mei erit operis omne bonum quod operati se metis. Ipse e o facit ut faciamus, quo in nobis operante sit omne bonum quod facimus, de quo dicitur ad Hebraeos 'et vos in omni bono; quia quacumque n d is facienta donat, sicut HABERE NON pos a V Mus, nisi nobis ipse lammatur , sic FACERE NON PossVMVS, nisi ipse in nobis qua largitus essaperetur. Clariora ista sunt, quam ut ulla explicatione indigeant. Mitto alia plurima eiusdem autoris. Vnum tantum adscribam, quo pateat hanc ipsam sententiam, sine gratia essicaci mandata seruari non posse, ad fidem catholicam ex S.Fulgentio pertinere. In libro enim de fide ad Petrum
35쪽
2ε Diaconum c. 32. Fimmi me, inquir, crede, se nullatrem Abisu, msse νώγα hominem quem nec ignorantia literarem . nec aliqua prohibet imbecillitM OH ad nersitas , verba sancta DPw or Euangelη si π issere , siue ex ore cui quam Wia ea oris audire r sed diuinis mandatis oberio NEMINEM PossE, nisi quem Dein Vinia sua praeuenerit, ut quod audit corpore, conis etiam percipiat; or a rapta diuisitis bona voluntate atque virtute, mandata Dei facem re velit or possiet. Neque enim qui plantat est aliquid, neque qui rigat a sed qui incrementum dat Devi, qui etiam operatur in nobis or velis er 'scere pro bona volantate.
P E T R U S DIACONUS. PEtrus Diaconus , aliique in causa fidei a Graecis Romam missi, in libro
de Incarn. & gratia Iesu Christi ad Africanos Praesules scripto, ita eap.6. de gratia loquuntur: m, inquiunt , falsa libertin feret Christiana libertas, Itaboratore indiguis, quo P cisSET per rim gratiam ab occupationi humanu Muersa ea cogitare ct desiden re qua pertinent ad vitam aremam. Sine hac igitur gnatia potest quidem cogitam Ur desiderare humana i N O N anum PoYEsT e gitare aut velis, seu desiderare diuina. Quaenam autem haec gratia λ Mox ipsi ita luculenter explicant, ut nemo ad aliam quam e Scacem, eorum verba detorquere oossit. Frustra garriunt qui dicunt Meum est velis credere, Dei amrem gratia est adiu re, cum etiam i cm credere, quod est consensum praebene v mirati , nobis a Deo dari testetur Apostolin. Et cap .8. Sed nos, inquit, sequemus eumdem Apostolum, omnem bonarum cogitationum striginem, earumque conis
fessionem or voluntatem ex Deo , ct per Deum , ct in Deo disimus , qui praeses hominum voluntates ct terrenis actibus implicataι per infusionem er operationem intrinspem sancti Spiritin absoluit Ur corrigit, sicut scriptum est, Traeparatar v tantas a Domino.
RV P E R TVS. Consulto multa Patrum restimonia omisimus, qui de ipso Petro Christum negante dicunt eum a Deo fuisse derelictum, neque potuisse tentationem illam superare , ac se mortis pro Christo subeundae periculo obisecete. PIutima enim ex illis in Apologeticis allata sme, quae repetere super fluum. Vnum tantum illic praetermitiam hic repraesentare visum est, Ruperisti scilicet l.3. de gloria dc honore Fili, hominis i i per his Christi verbis: N Iiu timere eos qκi occiaunt corpuε. Hic rem , inquit, die t quis , Da Domino od iubes, ct tale quod vis. Ecce iubes ut non timeamμε eos qui occiaunt corpuι. or ratio consentu eum potias e se timeniam qui ρεφs ct animam ct corp- pred re in gehennam. Sed qua caro non timeat occidi ἰ Petris Anstaurum primus timuis, O misi timos vitam negauit. Cur hoc e quia nondum illi dessimas in non timeret, cui tu ras ut non timeret. Postquam illi dedisti, p o T v x et facem
36쪽
Sancti Thoma , atiorumque tum veteram tum recentiarum seloia
Doctorum autoritate eadem veritaου confirmaIar.
APatrum sensibus nihil desciuerunt praecipui antiquioris scholae Din
res, praesertimque S. Thomas, & veteres illius discipuli, qui omnes uno ore sine efficaci auxilio nihil fieri posse professi sunt. Ergo in re nihil ab illis nouatum est , vocabulum gratiae ab usitata in Patrum scriptisfignificatione nonnihil deflexum, & ad aliam minus apud Patres vulgarem notionem transtatum, quod quia magnam antiquiorum Scholasticorum striaptis afferre lucem potest, hic paucis annotasse non pigebit. Patres emin& antiqui scriptores sic utuntur grariae vocabulo, ut semper fetZ actualeis Dei operationem intelligant, qua Deus in homine & cum homine volu tatis actum producit. Gratiae vero habituali non simpliciter hoe nomen impertiri solent, nisi quatenus per actualem ad operandum impellitur & a mouetur. Contra vero veteres Scholastici Doctores voci gratiae fere semper habitualis gratiae notionem subiiciunt; iustualem vero gratiam, raro grati amsed auxilium Dei mouentis, speciale auxilium, motionem Dei appellanti Eximius est S. Thomae ea de re locus de verit. q. 14. a. I 4. Si Prisio Dei velimin dicere non aliquod habit is donum , sed imam misericordiam Dei,
per quam interius motum mentis operatur , ct eximiora ordinat ad hominis sal
rem , sic nec vitam binum homo potest farere sine gratia Dei i sed communi re is quentes utuntur nomine gratia pro aliquo dono babit ali iustificante. Hoc pacto conciliantur nonnulla quae sibi prima fronte videantur aduersa. Veteres enim Scholastici multa fieri sine gratia dicunt, quia nomine gratiae habitualem intelligunt, sine qua non a fidelibus, sed peccatoribus quos Deus nondum inhabitans adjuvat, multa bene fiunt. Vnde eadem illa, ut ex S. Thoma vidimus, sine auxilio Dei mouentis fieri negant. Patres vero gen ratim docent, sine gratia nihil boni fieri posse ἔ quia nomine gratiae interuligere solent misericordiam Dei per quam interius motum mentis operatur , sine qua S. Thomas concedit nullum bonum fieri posse. Quare cum his verbis gratiam essicacem apertὸ designet, ut per se clarum est . & latius alibi probatum, hic ipse locus ostendit ex mente S. Thomae. sine gratia efficaci nihil boni fieri posse. Multa alia ex S. Thoma referri queunt, sed quia id separatim in eo commentariolo praestitimus in quo totam illius doctrinam accurate explanavimus. unum adhuc & alterum Illa referre satis erit, ex I. a. quaest IO'. a.6.
NON POTEsT homo per se ipsum praeparari ad diuinae gratia lumen fuso temdum. Per quid igitur potest Sed gratuitu Dei interitis mouentis . bonum quapropositum inspirantis, quae sine dubio gratia e Scax est, aAxilio indiget. Et itiresp. ad primum adhuc manifestius : Gmωsio hominis ad Deum fit quidem per liberum arbitrium , ct secundum hoc homini praecipitur quia soad Deum conuem lat. Sed liberum arbitrium ad Deum conuerti NON P o T a s T , nisi Deo imum ad se con-rtente, secandum illud Hierem. M. Conuerte me ct conuertar, quia m
37쪽
18Dο nus Dein mesu ; ct Thren. vlt. Conuerte nos Domise ad te est eonumemur. Neminem Deus conuertit nisi per gratiam essicacem. At ex S. Τhoma non potest homo conuerti nisi Deo ad se φμm comunente ; non potest igitur conis uerti nisi per gratiam emcacem. Porro antiqui scholae Doctores a Patrum 8c S. Thomae vestigiis in haeloquendi formula non recesserunt, ex quibus paucos hic tantum ad speci
BR AD VARDINVS Archiepiscopus Cantuariensis , & vulivio:
ctor profundus appellatus in libro de Causa Dei l. i. cap. 6. cui titulus est, quod auxilium Dei speciale est voluntas eius inuicta, postquam, inquit,sn praece dentibus est ostensum, nugum tentatum solius liberi arbitri viribus sine ratia, nempe habituali, vel cum gratia quantacumque, habitualem iterum intellige, abseque alio Dei auxilio speciali PossE tentationem aliquam superare, restat consi . Denter inquirere, quid sit illud auxilium , quo tentati omnia superant tentamen- La , ct sine quo in omnibus superanturi .... Voluntas ergo diuina est illud auxilium ; de ea quidem inuicta, id est infallibiliter operans, ut significat in titulo capitis . Ut illud auxilium sine quo tentatuι quilibet superatur, or per quod tentatus quilibet silenam, e cariter superat tentamentum. Vbi vides ab insigni illo Theologo, uti & a Patribus disertEdoceri, sine illo essicaci auxilio, quo
tentati omnia superant tentamenta, & sine quo in omnibus superantur, ne minem licet iustum dc quantacumque gratia habituali praeditum tentationem aliquam superare posse.
GREGORIUS ARIMINENSIS, magni nominis Theologus
S. Augustini Eremitarum quondam Generalis in 2. sentent. dist.2S. q. L. a. 2.
Ex istu puto satis patere quod etiam veri iusti ct in gratia existentes , ut in tentationibus fortiter resistant, or in peccatum non eadant, indigent adhuc speciali auxilio Dei, ct sine ilio No γέ PossENT remtere, quin caderent in peccatum. Quod probat ex Scripturis, ex Ecclesiae precibus, ex S Augustino, & ex l o Innocenti, supra allato : Necesse est ut quo auxilliante vincimus, eo iteram non adjuvante vincamum. Ex quo patet, per auxilium speciale sine quo non possunt iusti tentationibus resistere, non aliam gratiam quam cssicacem a G1egorio Ariminensi intellectam esse. IOANNES CAPREOLUS, S. Thomae, ut Bellarminus notat, defensor egregius l. 2. sent. dist. 13. q. t. a 3. doctissime disputat de morione diuina, quam infallii bilem esse vult, licet voluntas per illam non necessitetur. Iuuatur, inquit , voluntas, ita ut agat ea que non sic adjuta N E V AQVAM AGERE POTu IssET. Et hoe est illui adiutorium speciale Dequo dicimus; nos NIHIL BENE VELLE AUT FACER E.
CARDINALIS CAIETANVS, in c. io. Ioan v. 39. Si miserio
gratia fert secum NON PossE credere, consequens est quod PossE cnecne con feratur a gratia. Et hoc superius c. s. Christus dicit Nemo patest venire ad me, nisi Pater qui misit me traxerit eum. Quoinodis vero trahit Pater, nisi pex gratiam emcacem
Tota LOVANIENSIS FACULTAS, in iustificatione suae Censurae anni rue86. Aliud est, inquit, posse , in quo tam magna insunt vires per δε -s gratia praeparationem , ut satis sit ad agendum : per quam quidem No i msorum ipsum posse, verum etiam agere a uuatur. . . . . Iuxta que
38쪽
modum ut superibs ait quidam dicuntur NON POSSE eredere aiat sequi Dominum , sicut dictum est Petro : Nofi potes mθ sequi moia. Tota item DV ACENSII PACULTAS, in Censura an
ni 1188. ad affert I . Neque indu atm conuerti POTEST , nisi per g tiam auferentem cor lapideum, or tribuentem cor cameum , quam utique quamdiu induratus est, non habet: nequae excaecatus aspicere sto TEST lumen veritatis , nisi per gratiam tenebraι eius illuminantem , ct velamen de corde eius aus renum , quam similiter quamdiu excaecatus est, non habet: neque infidelis quisequam credere POTEST, nisi per gratiam qua cor eius ex insidelitate adsidem mutetur , quam gratiam eum non habere quamdiu infidelis manet, perspicuAm est. N.hil necesse videatur post integros Theologorum ordines priuatorum Theologorum suffragia conquirexe. Vnus tamen pro omnibus erit Estius doch ssimis in Saripturas & Magistrum sententiarum Commentariis toto orbe celeberrimus. Ex quo hic annotame sufficiet, integro illum capite , nimirum in a. sent. dist. 26. p. εχ. probandum suscipere, NE Mi NEM in bono
perseuerare PosSE sine gratia , non qualicumque , sed quam superrari para- apbo se descripsisse testatur his verbis : Intelligendum est donum perseuerantia in actualignatia , id est gratuita operatione mi , qua facit ct praestat ut homo in bona ct iusta conuersatione permaneat, ac perduret Uque in finem vita, severe
que omnes tentationes interius occurrentes , quibus a cursu bona vita retrahi poterat. Vnde fit ut grauiter admoneat, sicuti iam diximus, a Conciliis, & maxime a Tridentino esse definitum , NEMINEM P Ss Esn bono perseuerimis absque speciali Dei auxilio, quod de nouo se re a Deo fluendum ct expectandam sit, quo nimirum ipsum perseeuerare in homano operetur. Tale enim huisse modi auxilium esse debere perspicuum est.
Eadem locutio recentiorum Thomsarum auroritate Ustitur , s i falso Usin rnsecratores habentur. T Antis autoribus nixa sententia facile quorum uis obtreetatorum vocu
las contemneret, neque priuatorum Theologorum contrariis opin tionibus conuelleretur; sed illos potius Theologos, si qui sint, erroris & temeritatis argueret. Itaque cum audirem aduersarios passim tam fidenter iactantes, recentiores Thomistas in ea damnanda cum Iesu itis consentire , quamquam videbam illam Thomistarum dissensionem verborumpotids en quam rerum, cum illi caeteroquin de gratia efficaci recte senti cent, tamen nec ipsis falso tribui putabam hanc opinionem; & illos recte sentire, malE locutos existimabam. Verum postquam libros i plorum in manus
sumpΚ, liquido perspexi non minorem ipsiis injuriam fieri , quam mihi quam Patribus facta; tantumque abcsse ut ipsi hanc loquendi formulam, sine gnaria es Paci nihil sieri potest, repudient δc proscribant, ut ea contineri afferant fidei catholicae caput ab Ecclesia definitum aduersus Pclagianos, contrariam que propositionem, nempe sine grati,i efficaci aliquid fieri potest, quam ego b no sensu admitto , ipsi saltam cise contendant. Quamobrem cum in isto Thomistarum cum Iesaitis conicula praecipuum censurae suae praesidiu.
39쪽
3 aduersatij mei collocent, operae pretium erit hic ostendere . quam fallacitet& praepostere clarissimorum Theologorum nomine abutantur ad euertc dam Ecclesiae doctrinam. Recentiorum Thomistarum doctrina ex nullo certius aut luculentius perspici, quam ex Alvare potest, qui ob excellentcm doctrinam ab Ordine suo delectus est ut catholicam de gratia cssicaci fidcm coram summis Pontificibus aduersus Molinae patronos rueretur. Is igitur adeo non damnat hanc propositionem, sine gratia e aci nihil fieri potest , ut eam a summis Pontita cibus, a Conciliis , a Patribus sancitam velit. Id videre est disput. SS. ubi hanc statuit conclusionem : In homine iusto praeter gratiam excitantem 2 eon- eursum 'pematuralem simultaneum , quo Deus una cum libero arbitrio ct habiti bus infusis actus seupematurales producit, requiritur necessario ad sinPus actus f
ciale auxilium gratia adiuuantis. Notum est autem in doctrina Aluaris gratiam excitantem eamdem csse ac lassicientem, adjuvantem vel 5 eamdem acesticacem ι quod& alibi passim ut in disp. i. n. 2. 3c in hac ipsa disp. 8S saepius expresse notat, dc maxime his verbis n. io. Quia per solam gratiam habitualem non adhaeret iustus immobiliter bono , neque ad illud prosequendtim ct amandum praedeterminatur: ideo adhuc indiget speciali auxilio AD 1 v v AN Tis
GRATIAE, QUO INDECLINABILITER ET INSUPERABILITER AD BONUM OPERANDUM MOVEATUR. Videamus nunc quid sumat ille ad hoc probandum. Nimirum ea affert loca quae nos supra retulimus, in quibus Patres & Concilia definiunt, sine gratia nihil fieri posse, quae, , ipse de gratia issicaci accipienda esse contendit: Conclusio, inquit ille, estri contra autores secundae sententiae i id cst Molinastasin est tamen expressari S. Aug. l. de nat. Sc gr. c. 26. Si t oculus corporis etiam plenissimὸ sanus, nisi is candore lucis adjutus non potest cemera sic homo etiam perseritissime ius catus, A nisi aeterna luce iustitia diuinitus adjuvetur, re l. NON POTEST uiuere. Sa- , , nat ergo Deus non solism ut deleat quod peccauimus,sed praestat etiam ne pre- ,, cemus. Et lib. de gr. dc lib. arb. c.6. idipsum confirmat multis testimoniisse Scripturae 3 sed praesertim ex illo Cantic. 8. Quae est ista quae ascendito dealbata incumbens super dilectum suum. Alba facta, inquiens, bene am-- Alat. sed si supra eum a quo dealbata est, perseueranter incumbat. Propter quod
is est Vse Iesus seuper quem incumbit dealbata, dixit discipulis suis, sine me N i-M HIL POTESTIS FACERE JEcce voces illas Scripturae , siue me nihil potestis facere, de illas Augustinii Homo etiam persedi sivi iustificatus nisi a terna luce tu lisiae diuinitus ali
Metu/, renti non potest vivere , de gratia cssicaci & adjuvante interpretatur Aluarer. Sed id adhuc uberius Sc clarius sequentibus verbis ostendit. Eadem est, inquit, sententia S. ThCrrae I. a. qu. I s. a. I. ubi ait, quod is quantumcumque natura altyua corporalis vel piritua is ponatur perfecta, NON is poetasT in suum actum procedere nisi moueatur a Deo ; & idem docet art. 9. Nec potest explicari S.Thomas de tota gratia cxcitante , hoc est sussicien- ., te : nam per illam Deus non mouet physicὰ liberum arbitrium ad pias op , , rationes 1 sed solum n orat Her sed necessario debet intelligi DE
M GRATIA ADIV v ANTE, PER QUAM LIBERUM ARBITRIVM,, P MOVETUR ET P RAE DETERMINATUR AD OPERAN-
40쪽
,, bona agimus, Deus in nobis atque nobiscum ut operemur operaturr ubi uniuer- ,, saliter loquitur de omnibus operibus bonis ctiam hominis iam iustificati. ., de ad huiusmodi opera necessarium esse docet speciale auxilium gratiae a is iuuantis, quo non solum nobiscum simul operetur opus bonum, sed etiam is in nobis essiciendo, videlicet per idem auxilium, ut nos libere cooperemuris Deo, ut ex supradietis constat . Confirmatur ex innocentio I. in reiari scripto ad Conc. Carthag. ubi ait : OmnesIocti sine adjutorio Dei nihil se, , agere posse testantur. Et in rescripto ad Conc. Mileuit Necesse est, inquit, ,, ut restituta nobis pristini sta us libertate per gratiam , eam gratiam quaeramus ι,, quine qui neque alias diaboli tentationes ct machinaι nisi gratia a uuante posiis μmus euitare. Et Caelest. I. Epist. ad Episc. Galliae c. h. Sc 9. dccernit gra- ., tiam ad singulos actus en necessariam , & refert Zozimum Papam asse- ,, rentem in Epistola ad totius orbis Episcopos, quod in bonis voluntatis hu-ia mana sinolis motibus , magis illius valere non dubitemus auxilium , quo Peis omnis sancta cogitatio, omni ue motus bone voluntatis ex Deo sit; quia peril -- lum aliquid boni possumus , sine quo nibit possemus. Et loquitur de speciati,, auxilio gratiae adjuvantis , per quam agit Deus in nobis, ut quod vult π vel se mus 2 agamus, ut dicit idem Coelest. c. a. eiusdem epistolae. Propter haecis testimonia M. Medina I. 2. q Io 9. a. p. c. . limc nostram sententiam adeo ,, veram & certam existimar, ut contrarium docere putet eri improbabile. JVbi sunt nunc qui nobis Atuarem tamquam sententiae nostrae hostem dc
Molinae hac in parte fautorem opponunt 3 Vbi sunt qui contendunt ex illius mente falsam hanc propositionem esse : Sine gratia spicaci nihilseri posse ὶ En ille de gratia essi caci interpretatur Innocentii, raetimi, Caelestini definitiones, in quibus illi Pontifices sine gratia nihil fieri posse decernunt. Quam uehementer igitur ipse illis Censoribus restiti Gi, qui eam sententiam, quam ipse ab Augussino a S. Thoma, a tribus summis Pontificibus definitam cenisset, blasphemiae de haereseos notis inusserunt. Nec vero haec propositio verbis Aluaris congruit, principiis abhorret,imδ bc principiis de verbis peraeque consentit. In primis statuit disp.79. ut alibi funiis videbimus, ex Cajetano,Ferrariensi, de Medina vocem, fosse, ita
nonnumquam usurpari, ut complectatur omnia ad agendum neccssaria ;hoc sensu fatetur sine gratia emcaci non haberi posse, lioc est, sine gratia efficaci nihil fieri poD.
1. Non solum id concedit de voce posse in genere, versim etiam de ρ
tentia proxima, quam uno sensu, qui quidem maxime vulgaris ac fer c OH-cus est, sine gratia essi caci haberi negat, ut in tertia parte huius dissertationis videbimus. 3. Disput. 22. n. 33. probat δc tuetur, sine praedeterminatione diuina insensu composito nihil nos velle posse i quia non possunt haec duo simul ellevera, quod scilicet nos velimus in particulari aliquid , 3c quod Deus non praeordinauerit& praedeterminauerit quod velimus illud. Nec verb ab Aluare disntiunt hac in parte caeteri Thom istae. Vidimus iam Bartholomaeum Medi nam ab ipso citatum, eadem Patrum testimonia in quibus aiunt sine gratia nihil fieri posse, de gratia essicaci intelligere, contrariamque sententiam tamquam improbabilem rei jcere. Videre etiam licet
alio homi stas iisdem Patrum locis uti ad adstruendam praedeterminationcm