Antonii Arnaldi doctoris ... Dissertatio theologica. In qua Augustiniana propositio, defuit Petro gratia sine qua nihil possumus, totius traditionis autoritate confirmatur; ... cum variis Thomisticae scholae sententiis conciliatur; & à peruulgatâ de

발행: 1656년

분량: 129페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

121쪽

admodum ostendimus ad dist. 26. lib. 1. sed quod secundum modum gratia quam

in hac otia tu statis communicat Deus fera ab homine non potest. Talem enim impossibilitatem praeceptorum Deι, contra doctrinam caldioticam, defendunt

huius temporis heretici.

At quibus locis hunc haereticorum errorem reuincit Est ius 3 Non aliis sere quam Augustini testimo ii iis, quibus Caluinianos & Luthera nos tantoriante damnatos elle contendit. Quos s haereticos post Scripturam , inquitia ille, maxime refellit autoritas Augustini compluribus locis. Nam lib. 2.

D Ret r. c. io . proferens ex lib. i. de gen. contra Manich. c. I. verba quae-

, , dam, qu: bus dixerat p sse omnes homines praecepta Dei mpleresi vel:nt, om- , , nino verum id esse contirmat: Di, inquit , praparatur voluntas a Domino, tantum aetetur munere charitatis ut ossint. Et lib. de grat. & lib. arb. per ,, gratiam fieri dicit, ut bona soluntas augeatur, ct tam magaea D', ut poscis implere Gina praecepta. V nd e proximo capite approbat illud quod catho- , , licis obiiciebant Pulagi Wi: μου tiberet Deus quodsciret non posse ab homi-D Neseri. Deinde percuriit alia vulgaria Augustini testianonia ex libro denat. dc gra. ex opere in psal.&ex .ariis sermonibus, quibus expositis sub- iuugit: Ideo porro eam sententiam , qua dicitur impossibile aliquid a Deo prccepti m , Pelagiam catholicis odiose impingebant, or catholici studiose a se repe

triaut . qu dea ad hi insim Asanichaeo m pertineret, ponentium hominem propter naturam maiam ex qu compositus esset, nor posse peccatum vιtare. Hoc au tem ita damnant cathoi cs, ut non tantum ex malo principio, cujusmodi rever nullum est, verum etiam ex corruptione natura fatia per Adam negent hominis liciter impossibile esse , ut Tei Doem impleat; quod enim natura ct legi tm possibile est, possibile facit , i M o ετ pR AE si AT , ut proximo capite osten citur, GRAT i A DEt per Chrastum. illam vel b postibilitatem praeceptorum cum effectu coniunctam haere licis oppositam a Tridentino Concilio definitam vult: Huius, inquit, dogmatis desinitionem Er claram exue catio em videre licet in sinodo Trid: ntina fusc c. H Uyc. 18. Obiter hῖe duo animaduertas velim. Primum eodem plane modo ab Estio qua in a nobis acc: pi Patrum loca de possibilitate praeceptorum: Ideo que ex ipso m i ndata Dci negari a Pati ibus impossibilia, quia non sunt simpliciter imi ossibilia, sed per gratiam impleri possitnt, imo & implentur. Propterea autem mandata dici pollibilia, quia semper adest gratia ad non peccandum necessaria, alienissi iniim est ab Est ij mente .ut vel hoc uno loco satis peripici potest. Ob cies, inquit dist. 16. g. i. auxilium illud quo Videlicet uno impleri piaecepta posse luperrias definit) non esse in potestate ho-m ni r.esertim e tu qui de gratiia De nihil τmquam audiuit, sed tantum ducitu iamine Tat onιν humanae, or proinde totius legis obseruatiokem tali homini esse

Ampticiteri Upbilem Quid ad hoc Estius ' Qitidam , inquit, restondent

in Z im esse hominem cui non sems er ad se obuium Cr paratum a Deo auxilium I ς η, per 'κam ossit totam legem seruare er vitare peccata , modo vetit, Ut potest, eo auxit: o uti per tibe rum sutim arbitrium. Sed hae res no neqηe scriptura Dcris, neque doctrina sani torum ramum consonat, neque eum efficac N: - io e Dot consitit: ac neque Augustinus tametsi vehementer hoc argumento pref

122쪽

uari est in toto libra de persectiori 1 resisti H ut aba eius loca, quibus eontrariam,

docet, taceamuy.

Secundo loco aduerti potest, quam infirmo ni tantur arguna emo,qui no lunt sententias Patrum de possibilitate praeceptorum sumi insensu Cglui nianis opposito, & liiijus rei praeclaram illam afferunt rationem: φω:a, in. quiunt , sanctis Ara ustinis ηιhil cogitauit de Caluino. Quali vel b damnati et ror non possit, antequam defensores habuerit Z Quasi Augustinus non omnes pene haercses, quae post ipsum exortae sunt, m scriptis suis anthconfutarit 3 Quasi non ille Caluinum in quaestione de Ecclesia , validissime fregerit, qualia uis de eo num qiram cogitarit Stabilita enim veruas non modo praesentibus erroribus aduersatur, sed etiam futuris, id agente Spi ritu veritatis, qui Patribus scribentibus affuit, ut in illorum G iptis extet quidquid ad futuras haereses coarguendas nece me est. Verum est igitur Au gustinum non cogitasse de Caluino , falsum est tamen impossibilitatem praeceptorum non ab eo damnatam in Caluiniano sensu. Cogitauit ille

uidem de solis Manichaeis, qui praecepta Dei ideo obseruatu i meossibilaicebant, q*an 1 turale peccandi principium hominibus inerati sed dum hos refelleret. Jocuit praecepta Dei nulla ex causa irae sibimpos Iibilia, ut gratra adjustinete impleri non possint, adeoque illa ab omni lius pus impleris Demimi eos qui in egregia illa ratione sibi placent, non animad uertere pilantia se loqui. Nam si Calui manum sensum non damnatumcise ab Augustino volunt , quia de Ciluino non cogitauit , quomodo iidem his Augustini verbis quorumdam huius temporis Theologorum sensum contendunt esse damnatum Non enim magis, credo, de illis Augustinus, quam de Caluino cogitauit.

ARTICVLVS XII.

Alvaresitan s ses nihil offit controuersepropositioni. Reiicitur tamen et i alienus, Molinisticus autem ut falμου. QVemadmodum Alii aresana de Gratia sussiciente doctrina nihil omnino istam de qua nunc agitur propositionem labefactat, sed potius confiimat, ut late antea demonstrauimus, sic illa explicatio, quam Tridentino decreto subi jcit, omnino causae nostrae nihil obest. Contendit enim possibilitatem praec ptorum Thomistico sensu a Concilio Tridentino definitam ; sed eam nos libenter in justis admittimus , ad coque in ipso Petto , qui justus fuit ante casum . Vult ille quidem possibilitatem

illam semper conferri per gratiam actualem, nos gratiam actualem tantum volentibus & conantibas concedimus, nec Omnes veste & conari arbitramur. Verum de gratiae natura, qua postibilitas confertur, nihil habet Concilium , nec tam absurdus fuit Aluare Z ut id vellet a Concilio hoc loco

sancitum.

Ergo si hujus Theologi explicationem sequi me profitear, ultra pro- predi aduersarij non poterunt: nisi forte mecum & illum & totam sancti T lioniae scholam haereleos ream peragere iustituant. V erum dissileti nouDisiti O b c Orale

123쪽

possum minus illam mihi arridere, non quod quidquam salsi eontineat, sed quia a Concilij mente alienior videtur. Nam clim hoc loco Tridentini Patres Caluinum & Luclierum damnare proposuerint, si solam possibialitatem Thomisticam , quae suo effectu in perpetuum carere potest, sanciuerunt , intactum videntur illorum haereticorum errorem reliquisse. Fieri enim posset, ut omnes iusti possibilitatem Thomisticam haberent, nec ullus tamen mandatis Dei obtemperaret,si nulli eorum gratiam e cicacem a Deo

acciperent.

Sequitur Moliniana explicatio , quae ex Concilio hoc dogmx elicit, semper justis adesse gratiam actualem, qua re ipsa S cffectiuE mandata Dei possint obseruare. Libenter hic pii mo ab aduersat iis quaesierim , virum hanc explicationem Concili j Tridentini de fide esse censeant. Si dixerint; iam aperte Thomistas omnes, quibus illa minime probatur, imo errone a judicatur, haereticos faciunt. Si negent, quaero quid rationis & aequitatis habeat propositionem Epistolae meae propterea haereseos damnare, quod Tridentino Concilio aduersetur eo sensu accepto quem de fide non esse fateantur. Deinde vel definitum a Concilio volunt , omnibus justis immediatam agendi gratiam semper adesse , vel disiunctim aut agendi gratiam aut sal tum orandi qua impetretur. Si primum statuant , manifeste repugnant Concili j vel bis, quibus monentur justi petcre quod non possint. Ex quo inuicte probatur qua dam illos non posse, ac proinde non temper agendi gratiam praesto esse: vi quid enim orarent, ut acciperent quod jam accepissent. Sti. autem a Concilio Tridentino definitum dicat, omnibus justis vel agendi gratiam adesse, vel saltem orandi. cogitent quaeso quantam absurditatem adlcribant sacratissimae Synodo, quae nobis fidem tam obscuris& alienis metaphoris exposuerit. Quis enim lanae mentis hanc sententiam: Deus

omnibus justis dat vel gratiam actualem agendi & obseruandi praeceptum, vel saltem gratiam orandi, sic expresserit: Drui iubendo monet ct facere quod pusu , O petere quod non possis, aluuat ut possis. illis enim verbis : adjuvat veprisiis, planum eii dignificari eana gratiam quae impetratur orando, id est agendi gratiam. A talia orandi semper praesens gratia unde eruetur Erit nequi contendat, duas illas propositiones: Deus jubendo monet I etere quod nonyssis . de Deus iubendo dat gratiam petendi quod non passu: eundem plane se sum habere; quod per se absurdum, id co omnem absurditatem superat, quod qui id existimet, illarum propositionum syno nimiam & aequi ualentiam non modo veram ess e& certam, sed etiam ad fidem pertinere contendere debeat: adeoque praeclarum illum canonem sancire : Si quis diaxerit alium esse sensum istius propositionis : D E V S IUBENDO MONET PETERE M . LD NON PossI se quam illius : DEUS IUBENDO DAT GRATIAM V I PETAS QUO D NON Possis, anathema sit.

Postrem b si hae e Moliniana Concilii Tridentini explicatio necessaribesset admittenda, sequeretur Concilium Tradentinum a maximλ Ecclesiae Parte rotectum esse, imbiae ipsos quidem Tridentinos Patres id sensisse quod definiermit. Certum est enim ante & post exortum Molinam grauissimos Ecclesiae Theologos sancti Thomae de gratia essicaci doctrinam mPlexos, a quibus illam interpretationem improbari necesse est. Quod

argumentum

124쪽

argumentum eb grauius videri debet, qu bd ex historia constat numqtiam concili j Triden tini mentem suisse, vigentes hoc tempore inter catholicos domnare sententias, imb Marcellum Cervinum haec ipsa de gratia decreta varie sentientibus Theologis . antequam confirmarentur, permisisse ut ex ijs detraherent quidquid auersum putarent sententiae suae. Sapienter enim sacrosancta Synodus de catholicorum controuersis pronunciare alienum ab his temporibus esse judicauit, & antiquam aduersus haereticos fidem retinere satis habuit. Eccui ergo verisimile fiet, his de gratia decretis, quae Thomistis qui multi aderant, permissa sunt , ipsam Thom istarum doctrianam esse damnatam.

ARTICVLVS XIII.

Belgamini oe Eri interpretatio quatuor rationibus confirmatur. CONrvTAτis aliis, Bellar mini & Estij interpretatio satis conismata'videri potest. Ne tamen sola alienarum explicationum rejectionet niti videatur, quibusdam hic rationibus ostendendum est, quam illam metito & Αlua resianae &Molinisticae ante tulerimus. I. Significat Tridentinum Concilium damnaram se iam a Patribus sententiam damnare. Nemo, inquit, temeraria ira res a Patrib- d.rmnata voce utaturam is decreti sui verba mutuatur ex Augustino : Dem impossibilia non

1ubet, sed iubendo monet oe facere quod ρ usis ct petere quod non p siis. N on igitur existimanduin est , aliam praeceptorum impostibilatem a Concilio Tit- dentino damnatam , aliam a Patribus. Et quod grauius est, eamdem sententiam & eadem verba a Concilio ex Augustino descripta, alium in Augustino sensum habere, alium in Concilio. Sed ut ostendimus, haec verba in Augustino nihil aliud significant, nisi mandata Dei non esse absolut δεc simpliciter impossibilia sensu Manicheorum, quia possunt impleri per fraciam efficacem: non igitur alia istorum verborum mens est in Conci-io Triden lino. Hoc solum supra Augustinum addit Concilium, quod non modo mandata Dei esse possibilia dicit, si detur gratia efficax; sed illam gratiam a Dfirmat aliquando conserrit Et adjuvat, inquit, ut positi : dixi aliquando, non semper, quia patet ex Concilio gratiam illam quae his significatur verbis : Et adjuvat vipsis: non semper dari, nec omnibus, sed tantum peten tibus. Quod non omnes facere palam est. Iubendo, inquit, monsi ct facere 'M.dpositi, Gr petere quod non 8 u, ct adjuvat ut possis. II. Germana illa & vera Concili j explicatio habenda est, quae direct δ& preci se illum damnat errorem, de quo in Concilio agebatur, & nihil

praeterea. Nam , ut antea notauimus, non fult Concilio propositum nouas mouere quaestiones, nec controuersias catholicorum dii ceptare; sed tantum haereticorum, Lutheranorum , Caluin istarum , & Pelagianorum haereses a catholica fide se ungere. Sed illa nota tantum Bellat minidi Estii interpretationi conuenit, nec in Alua resianam aut Moli manan,

cadit. Quid igitur mirum si hula illae a nobis poli habent ut ritigod by Gorale

125쪽

Non eadit, inquam, in Aluaresianam ἔ quia ut iam diximus, haeretiis

corum arrorem ne attingit quidem. Nec dissimili vitio Moliniana explieatio, sed in contrariam partem tenetur. Id enim a Concilio statuit definitum , quod in Concilio ne quidem tractatum est. Numquam enim in Tibdentina synodo quaestum, an alicui justo gratia nonnumquam deesset. sue an mandata Dei impossibilia essent non habentibus gratiam : sed illud solum , virum justis gratia instructis essent impossibilia , quod assere hant haeretici. Vnde in Cano ne i S. nominatim addit: Nomini jusssicato di subgrat a constituto. Quod Ecclesiastica loquendi conluctu dine significat hominem sub actuali , piritus sancti motione constitutum. Si quidem esse

suo gratia, & esse sub lege, opponuntur apud Au 3ustinum. Eme sub lege, excludit potestatem proximam implendae legi s: elle sub gratia, illam includit ab actuali gratia prosectam. Vnde de eo qui sub lege est, diserte ait ser. I 8. de diuers. Aut sub lege est legem implere non puest. Ut m sub gratia est,

Vt ibidem subdit, non sub lege. Ips E iMPLET GL M. Quia non est ei pon-Hu , sed decus: nec timenti tormentum , sed amantι ornamentum: Spiritu enim

dilectimis accensem est. Et de spir Sc lit t. c. i9. Illa lex sine adiuuante Juritu procul dubio littera est occidens. Cum vero adest vivificans spiritu , hocinum intusonscriptum facit diligi, quod foris positum lex faciebat tιmeri. Non igitur veri sinule , imo plane falsum est, id definisse Concilium, quod ne in disputationem quidem adductum erat, atque ita definiuime

ut omnium Patrum sententias damnaret. At vero Bellar mini de Est ij interpretatio haereticorum errorem , possibilitatem praeceptorum in hac vita cum qualibet gratia negantium , directe petit, & praecise condemna ec alienas ac dubias quaestiones attingit. Neutro igitur vitio laborat, quo superiores duae. III. Quae Concili j interpretatio certam & constantem inter catholiacos omnes sententiam complectitur, ea merito praefertur ijs quae dubiam& mini md in tota Ecclesia receptam continent. Alienum enim a Tridentinae synodi dignitate eme videtur , ut aliquid definiuerit , de quo non omnes catholici inter se consentiant. De Thomistica verb postibilitate quam hoc loco a Concilio definitam contendit Aluare z, Molinistae planε, diremiunt, & eam in scriptis suis passim ineptiae accusant. Rursus Moli nisti eam possibilitatem quae nihil aliud requirit ad agendum penitus Tho

mistae reiiciunt Neutram igitur hoc loco a Concilio sancitam dicere pice stat. At illud in Bella rivim interpretatione viiij non est , . quam enim sententiam Concilio tribuit, de ea omnes omnino catholici idem sentiunt. solis haereticis aduersantibus. Quis enim non profitetur mandata Dei per

gratiam ese pusibilia ZI V. Postrema ratio, eaque omnium grauissima, ex illa regula petitur, ad omnium scriptor una maximeque sacrorum mentem intelligendam opportunillima , scilicet non ex uno quodam loco sententiam scriptoris inuesti gandam, sed ex omnium locorum ad eam rein pertinentium contensione, quod maxime in Conciliorum decretis locum habet, in quibus cum unum Oiri una loqui credamus , nullam utique in illa sensuum varietatem &discrepantiam conseire sine stagitio possumus. Quare verus Sc legitimus

sensus hanc habere notam debui, ut cum omnibus Concilij locis coiae

126쪽

tiat. Ad cuiussibet autem sensus falsitatem demonstrandam sussicit , ut

cum aliquo Concili j loco pugnet. Hoc eonstituto facile demonstratur, Molinisti cum sensum de gratia semper praesente aduersari multis Concili j locis. Repugnat enim primum doctrinae Concilii de perseuerantia. Nam si ea gratia quae nihil aliud requirat, semper homini, ut illi volunt, praesto est, falsum esset quod Concilium ait: min/m sibi quidquam absoluta certitudine de per euerintia tua sibi pollicerip . Qia id enim temeritatis est de eo quod in sua quisque potestate semper fututum esse fide tenet , aliquid sibi absoluta certitudine polliceri. Repugnat etiam Canoni 11. Si quis dixe it iusti Patum v l sine speciali

auxilio Dei in accepta justitia perseeuerare posse, vel cum eo non pes , anathemasi . Nam chm auxilium ad non peccandum, idem sit quod axilium ad perseuerandum, quia perseuerat ille qui non peccat, si auxilium illud Molimianum ad non peccandum omnibus praesto est , falsb auxilium perseuerant ae speciale vocatur : non enim speciale est quod omnibus datur. Deinde quemadmodum ex eo quod Concilium statuit, cum auxilio perseuerantiae perseuerari posse, recte concluditur , gratiam illam non semper abesse, ne de ea hypothesi loquatur Concilium quae numquam contigerit Cur smiliter ex eo quod Concilium statuit, sine perleverandi auxilio per scuerari non posse , non colligatur illud auxilium non semper

adesse, ne frustra de hypothesi impossibili Concilium sanctiones edideritinam si nullum esse credidit cui deesset illud auxilium ad non pecandum sne ad perseuerandum, quanto clarius ita Canonem expressisset: si quis dixerit auxilium ad perseuerandum alicui justificato deesse , anathema sit. Rc pugnat denique rationi quam lubiungit Cocilium post illa verba: Deus impos lia non jubet, sed jubendo monet orocere quod possi .'petere quod non pest.... qui enim punt 1 Der, Christum diligunt ι qui autem diligunt eum,

τι semet tetritur , servant sermones e us , quod titique cum diuino a uallio pre-

flare possint. Hae enim ratione prorsus inepte probatur gratiam sempita desse At ex illa Concilij ratione mi vifice confirmatu Bellar mini expositio.

Nam si fili i Dei Christum diligunt, si qui Christum diligunt seruant man

data , si mandata non seruantur sine gratia, sequitur falsum & haereticum esse quod Caluin istae docenti Praecepta a nemine obseruari etiam cum gratia. Seruantur enim ab omnibus qui Christum diligunt, diligunt autem

christum omnes h lii Dei, dum fili j Dei sunt.

Ex his omnibus liquido pernolcinoi est , quam immerito Censores hunc Concilii Trident in 1 locum propolitioni controuersae aduersa fronte oppositum passi in vendi rauerint. Ostendimus enim illum qu .m afferunt senia sum etiam ipsorum judicio nonnis probabilem esse, cum a Thomistis ini- probetur ,& erroneus ludicetur , quos illi non damnant. Ostendimus ne probabilem quidem esse, quia planὲ fallus, & a mente Concilii alienus est. Denique etiamsi verus csset, sua tamen propositioni verita, maneret, quae nihil aliud assurit, nisi gratiam vincendae rei rationis siue agendi aliquando deesse, de glatia oeandr nihil affirmat auι negat. At velo quidquid tandem de gratra illa orandi neptis conlacutionibus ex Concilii verbi eliciant, plurimi certe ex ipsis non negabutit, semper praeseri rem agendi

gratiam his verbis damnaeam esse: Iubet Dιminem Isod non possis'. ex quo

127쪽

cosequitiar aliqua non possie homines cum jubentur, ae proinde salsum esse quod pro fidei articulo toti Ecclesiae obtrudit Annatus : Eum qui libere transigne iturpraeceptum,habere semper Proximam ct expetitam eius obseruandi potestatem: non enim habet illa quam precibus impetrare neglexit. Et coniatra verum esse, quod unum docet Epistolae propositio et Gratiam istam qua immediate tentationes vinci possunt, quibusdam iustis aliquando Lesse. Hactenus de Concilii tentu , ex quo Constitutionis innocentii X. intel- Iigentia pendet ipsis aduersariis fatentibus , qui illa ipsius verba, a, edamisatam declaramus. ad Concilium Trideminum referunt. Sed quoniam de hoc argumento plura in Apologeticis jam diximus, ea hoc loco iterare superfluum est. Tantum monebo, quod alibi dxistum est , quocumque demum modo exponatur illa Constitutio, non possie ex ea elici nisi gratiam sufficientem Thomisticam , idque respectu volentium & conantium, quibus eam libenter concedimus. Vt Vero nec volentibus nec conantibus tribuatur manifesta in repugna est. Nec ineptius quid qua cogitati potest, qua in si quis ex ea propositione: Iustu volentibus ct conantibus nox des rati is ciens Thomistico sensu : duas illas derivet plane diuersas & alienas Iustu nec volentιbus nec conantibus adestgratia sussciens. Quod contradictionei melicatur: vel : Iusti omnes volunt atrue conantur, quod a sensu communi, imo a fide penitus abhorret. Falsum est ergo hominibus iustis volentibus & conantibus aliqua Dei praecepta esse impossibilia secundum praesentes vires, &deesse illis gratiam excitantem & sufficientem Thomistico sensu, qua possibilia fiante

potestate quae non conplectatur omnia ad agendum necessaria. Et qui hoc damnatum a summo Pontifice velit, aduersus illum minime pugnabimus. Falsum est item,tustis volentibus & conantibus de eme gratiam actualem: sed nihilominus v crum, catholicum, dc orthodoxum est, omnibusque generatim Thomistis probatum, quosdam iustos per gratia excitantem & sufficientem conantes & volentes imperfecte, id est ei non plene consentientes, non habere eam potestatem implendi mandata, quae coplectatur omnia ad agendu nec est aria,& carere essi caci gratia quae una tale possibilitate affert. erum est item ignorantibus , nec volentibus , nec conantibus implere mandata, deesse cognitionem, voluntatem , conatum , id est gratiam actualem. In quibus duobus capitibus quamuis tota quaestio resideat,

nemo tamen Censorum audeat alter tum errotas arguere.

ARTICVLVS XIV.

Totius operis conclusio, in qua turbarum isarum origo, se intoleranda

Censurae iniquitas pauco aperitur. HAars et eruditi Theologi, quorum scripta ad me perlata sunt, meam

de tota hac controu Usia sententiam sincere &ideo enucleate explicatam: verum non satis ipse totum illis animum meum aperirem , nisi demisertima horum temporum conditione apud ipsos libere conquererer . Diu est cum Molinae sequacibus Augustini doctrinam inuadentibus ne-

128쪽

uersus homines factione validos, erat tamen ideo tolerabilis, quod interim ex ipsa contentione grauissimis quaestionibus lux afferebatur. Nun everb eorum fautores alio post aliud munimento depulsi, eo rem redegerunt, ut plane nesciam quae res agatur. Incredibile videatur, & tamen velit est, penitus mihi ignotum eme, quid in ea propositione quam tot horrendis notis inussierunt, communi eorum judicio reprehcsum tir. Sed illud adhue incredibilius, nec minus tamen certom, ipsos accusatores meos, ipsos Censores , ipsos totius factionis duces quid in comunc accusauerint, quid dam nauerint penitus nescire; ut haec mira planc de ante hunc dic inaudita judi

ci i forma Dei it, in qua accusatores quid ipsi objecerint nesciant, reus quid sibi objectum sit ignoret: denique quid judicatum sit, a judicibus, a reo,

ab omnibus pariter ignoretur. Id quoniam ad ostendendam Censulae in i quitatem mirifice pertinet, paucis hoc loco declarandum. Animaduertendum est enim aduersarios meos etsi in odio mei δe male uolentia consentiant, non minus tamen a se inuicem quam a me dissidere, non modo in aliis quaestionibus, sed in ea ipsa quae nunc agitur controuer-fia, dc in ipso controuersis propositionis sensu. inidam illorum , de qui dem praecipui duces, Molinisticis partibus jam diu conjuncti, id unum in propositione mea reprehendunt, quod gratiam lassicientem Molinianam semper adesse omnibus justis in tentatione positis neget siue ad agendum. siue saltem ad orandum; omnia enim sua consilia conferunt ad gratiae essicacis necessitatem euertendam. Puduit tamen illos hoc prae se ferre, &ideo ad putidam de praeceptorum impossibilitate calumniam in sententia

sua confugerun r.

Alij velo qui Thom istae haberi volunt, gratiam Molinianam omnino

repudiant; aliam astruunt actualem quidem , sed quae illo semper careat effectu. comparatione cujus dicitur lassiciens, nisi Deus illi gratiam e Eea - .cem adjungat. Hac tamen sufficiente gratia conferri volunt proximam de completam agendi potestatem, in quo se putant a me diuersos. Verum ip sis primum de gratia actuali semper praesente multi resistunt, qui ad certos pietatis actus solam gratiam habitualem sufficere arbitrantur, repugnanta iij, qui sum cere aiunt,gratiam actualem aliquando in aliquo veniali pee cato multo ante commisso praesto fuisse.

De potentia proxima ipsi Molin istae, non illi veteres Se horridi, sed hi

noui de temperati cupi Thomistis illis non consentiunt; nam sine emeaci gratia,quam ad operandum necessariam statutini, nzgant proximam operandi potentiam haberi, licet ex ipsorum sententia per gratia in susEcientem habeatur orandi integra de plena facultas. Ergo cum de sensu damnando conuenire non possent, licet de damna tione praecipiti factionis impetu consensissent, illa fuit necessarib ineun da via quam ingressi sunt, ut propositionem nullo expresso sensu damna rent ; ut sic suam quisque sententiam intactam esse priuatim contende ret, in me unum sucatae consensionis Obtentu impetum uniuersi facerent. Neeessarium quidem ipsis istud consilium fuit, miserum tamen illud , ne dicam ridiculum. Quid enim magis Censuram in omisium contemptum

aiqne ludibrium pollit adducere, quam si illud percrebor stat, de damna

li iij

129쪽

tae propositionis sensu inter ipsos Censores non constare , nullumque proferti posse qui non vel mihi per summam calumniam assingatur, vel ipsis

Censoribus probetur, aut in suis sodalibus omnis erroris expers judicetur. Omnis error, omnis fallitas id ed falsitas 5c error est, quia veritati aduersa tur; nec certa falsitas aut error esse potest, ubi de veritate opposita errori noeonstat. Vniuerse id in omnibus vetii multoque magis in ipsa side. Neque enim haereticum aliquid jussicari potest . nisi ueritatem aliquam oppugnet quam fide teneamus,& quia in fidci capitibus debent omnes catholici conis uenire , debent etiam de iis sententiis fion lentire, quibus haereses aduersantur. Diuinitatem Fili j oppugnauit Arius de diuinitate Filii tota Ecclesia consentit . Negat in Eucris ristia verum Christi corpus adesse Caluinus; in Eucharistia Cl ristum totum vere, realiter,& substanti alit cr contineri tota Ecclesia confitetur. Dicant nunc quaeso nostri Censores, quaenam stilla catholica veritas propositioni meae opposita, quam ipse negem , de qua tamen non dicam v nutet si cathol1ci, sed ipsi inter se Censores uniuersi conia

ueniant.

An illam afferent: Possibilia eme semper omnibus justis mandata 3 Quasi

vel b hoc a me negatum sit. De possibilitaris natura quaestio est. Molinia nam illam, quae nihil aliud requirit ut in actii prodeat, numqua admittam; sed plurimi ex ipsis non admittunt. Thon ulticam alij ex ipsis irrident, alii probant; ipse & probo & admitto , nec umquam fateri recusabo, sic om- omnes justos mandata semper obseruare posse, etiam cum deest gratia eff-cax, quemadmodum homines visu praediti in tenebris videre possiunt ob internam videndi potentiam. Id velo vel ipsis fatentibus susticit; de quidam ex illis , quos deosculantur & probant quia Censurae subscripserunt, ita possibilitatem praeceptorum etiam post Censuram gratulantibus aut ceti Eserentibus Molinistis explicarunt.. An illud causabuntur, gratiam iussicientem actualem quae semper in omnibus tentationibus praesto sit , esse de fide 3 At illud multi ex ipsis non credunt, qui sussicere aiunt gratiam habitualem ad certos pietatis actus; multi etiam irrident, nec illud umquam pro fidei capite haberi sinent, in omnibus peccatis δe venialibus S mortalibus ademe semper in animo co- nitionem peccati, & desiderium vitandi illius druinitus immissum, ut nulum iam peccatum ex ignorantia, ex errore , ex subita cupiditate fieri possit. Deinde, ut jam dixi, nihil hoc ad propositionem meam. Non enim omnem gratiam actualem tussicientem Thomistico sensu a Petro amoui, sed

tantum essicacem.

An confugient ad suum illud tantopere iactatum potentiae proximae nomen , sed prius i lius aequi uocationem tollant. Molin lanam enim eius verisbi significationem repudiamus quidem, sed cum multvs ex ipsis Censoribus. Thomisticam non aspernamur ; in comino dius hoc vocabulo expressam contendImus.

An illud fidei caput in sum cientis gratiae nomine locabunt, quod cxciis

tanti gratiae tribuendum praefracte quidam obtinere nituntur. PIimum ridicu Ium , in nomine quod nulla Sclipturae autoritas, Nullum Ecclesiae dec Ictum consecrauit, fidem esse positam. Deinde sum clentis gratiae vocum Uiur Pent quantum volent, non repugnabimus, dum ne nobis sub ib

SEARCH

MENU NAVIGATION