Orationes

273쪽

κia λεγοντας καὶ πράττοντας τοῖς απολεσασιν αυτην, καὶ ταυτ' εἰδοτες ου μονον ἐν τῶ ποιῆσαι την πολινευδαιμονα τους χρηστους των πονηρῶν διαφεροντας,3 23 ἀλλα καὶ την δημοκρατιαν ἐπὶ μὲν εκεινων ἐν πολλοῖς ετεσιν ουτε κινηθεῖσαν Ουτε μεταστῆσαν, ἐπὶ δε του- των ἐν ολιγφ καταλυθεισαν , καὶ τας φυγας καὶ τας υπο των τυραννων καὶ τας ἐπὶ των bτριάκοντα γενομένας ου διὰ τους συκοφάντας κατελθουσας ἀλλὰ διὰ τους μισουντας τους τοιουτους καὶ 124 μεγίστην ἐπ αρετὴ δοξαν εχοντας. ομως τηλικουτων ημῖν υπομνημάτων καταλελειμμένων, ως ἐφ' εκατερων αυτων η πολις ἔπραττεν, ουτω χαιρομεν ταῖς των ὐητορων πονηρέαις, ορῶντες διὰ τον πολεμον καὶ τας ταραχὰς, ἴς ουτοι πεποιηκασι, των μὲν ἄλλων πολιτῶν πολλους ἐκ τῶν πατρήων ἐκπεπτω- zκοτας, τουτους δ' ἐκ πενητων πλουσιους γεγενημένους, ουκ ἀγανακτουμεν , ο, δε φθονουμεν ταῖς ευ-l25 πραγίαις αυτῶν, ἀλλ' υπομενομεν μεν πολιν διαβολὰς εχουσαν, ως λυμαίνεται καὶ δασμολογεῖ τους Ελληνας, τουτους δε τας ἐπικαρπιας λαμβάνοντας, καὶ τον μεν δῆμον, ον φασιν ουτοι δεῖν των ἄλλων χεῖρον πραττοντα των ταῖς ολιγαρχίαις δουλευοντων, οἶς δ' ουδεν υπῆρχεν ἀγαθον τουτους δε δια την ανοιαν την ημετεραν ἐκ ταπεινων ευδαιμονας γεγενημε- a126 νους. καίτοι LIερικλης ὁ προ των τοιουτων δημαγωγος καταστὰς, παραλαβων την πολιν χεῖρον μεν φρονου - 'σαν ὴ πρὶν κατασχεῖν αρχην, ετι δ' ἀνεκτῶς πολιτευομενην, ουκ ἐπὶ τον ἴδιον ἄρμησεν, ἀλλὰ τον μεν οἶκον ἐλάττω τον αυτου κατέλιπενῆ παρὰ του πατρος παρελαβεν, εἰς δε την ἀκροπολιν132 ἀνήνεγκεν οκτακισχίλια τάλαντα χωρὶς τῶν ιερων.

274쪽

I27 ουτοι δε τοσουτον ἐκείνου διενηνοχασιν, ῶστε λέγειν μεν--δια τὴν τῶν κοινῶν ἐπιμιέλειαν ου

δυνανται τοῖς αυτων ἰδιοις προσεχειν τὸν νουν, φαμνεται δε ταμ α μελουμενα τοσαυτην εἰληφοτα τὴν

129 μα.) Θαυμαζω ὁ εἰ μιχὶ δυνασθε συνιδεῖν, οτι γενος ουδεν ἐστι κακονουστερον τῶ πλήθει πονηρῶν ρητο- ρων καὶ δημαγωγῶν ' πρὸς γαρ τοῖς αλλοις κακοῖς καὶ

λιστα βουλονται σπανίζειν υριας, ὁρωντες τους μενεκ τῶν ἰδιων δυναμενους τα σφετερ' αυτων διοικεῖν 130 τῆς πολεως ἄντας καὶ των τα βελτιστα λεγοντων, τους δ απο τῶν δικαστηριων ζῶντας καὶ τῶν ἐκκλγιῶν cκαὶ τῶν εντευθεν λημμάτων υφ' αυτοῖς διὰ τὴν D-δειαν ηναγκασμενους εἰναι , καὶ πολλην χαριν ποντας ταῖς εἰσαγγελίαις καὶ ταῖς γραφαῖς καὶ ταῖς ἄλλαις συκο-r3I φαντίαις ταῖς δι αυτῶν γιγνομιεναις. ἐν Ουν ταῖς ἀπορίαις, εν αἷς δυναστευουσιν , εν ταυταις ηδιστ' αν ἴδοιεν ἄπαντας ἔντας τους πολιτας. τεκόμήριον δεμεγιστον ου γὰρ τουτο σκοπουσιν, ου τροπου τοῖς δεομενοις βιον εκποριουσιν, αλλ' Oπως τους εχειν τι d

275쪽

ἀπαλλαγὴ γένοιτ' ἄν των κακων των παροντων; διείλεγειαι μεν τὰ πλεῖστα περι αυτων τουτων, ουκεφεξῆς, αλλ' οἱς εκαστον τω καιρω συνεπιπτεν μαλ- λον δ' ἀν υεμῖν ἐγγένοιτο μνημονευειν, εἰ συναγαγων τὰ μάλιστα κατεπείγοντα παλιν επανελθεῖν αυτα πειθ

συμβουλους ποιωμεθα τοιουτους περὶ τῶν κοινων, οῖους περ αν περ ι των ἰδιων ημῖν ειναι, βουληθει μεν, καὶ παυσωμεθα δημοτικους μεν νομιζοντες τους συκοφάντας , ολιγαρχικους δε τους καλους τε καγα- 186θους τῶν ανδρῶν, γνοντες, οτι φυσει μεν ουδεις ου δετερον τουτων ἐστὶν, ἐν η δ' αν εγιαστοι τιμῶνται, ταυτην β0υλονται καθεσταναι την πολιτειαν.

μάχοις ομοιως ῶσπερ τοῖς φιλοις, και μη λ0γω μεναυτονόμους ἀφιῶμεν, τοῖς στρατηγοῖς αυτους ο τιὰν βουλωνται ποιεῖν εκδιδωμεν, μηδε δερ ποτικῶς ἀλλὰ συμμαχικῶς αυτῶν ἐπιστατῶμεν, ἐκεῖνο κατα- bμαθόντες, οτι μιας μεν ἐκάστης των πολεων κρειττους

135 ἐσμὲν, άπασῶν δ'ῆττους με .) Tρίτον ἐν μηδεν περὶ πλείονος ἡγῆσθε μετά γε την περὶ τους θεους ευσε-

βειαν του παρα τοῖς Ἐλλησιν ευδοκιμεῖν' τοῖς γαρουτω διακειμενοις ἐκοντες καὶ τας δυναστειας και τας ηγεμονίας διδοασιν. 136-ουν ἐμμεινητε τοῖς εἰρημενοις, καὶ προς Ἀτουτοις υμῆς αυτους παρασχητε πολεμἐκους μεν οντας ταῖς μελεταις καὶ ταῖς παρασκευαῖς, εἰρηνικους δε oτῶ μηδεν παρὰ το δικαιον πράττειν, ου μονον ευ δαίμονα ποιησετε ταυτην τa ν πολιν αλλα και τους Ελ-

276쪽

I37 ληνα απαντας. 0υδε γαρ αλλη των πολεων ουδεμια τολμησει περὶ αυτους ἐξαμαρτσνειν, ἀλλ' 0κνήσουσι και πολλην ησυχιαν ἄξουσιν, ἄταν εἰδῶσιν ἐφεδρευουσαν την δυναμιν τὴν Ἱμετέραν καὶ παρεσκευασμένην τοῖς αδικουμενοις βοηθεῖν. οὐ- ἀλλ' ὁποτεροναν ποιησωσιν, το γ ἡμετερον καλῶς εξει καὶ συμφε-I38 ρ0ντως. ην τε γαρ δόξύ τῶν πόλεων ταῖς προεχ0υσαις dαπεχεσθαι των ἀδικημάτων, ἡμεῖς τουτων των ἀγα- ῶν την αἰτίαν ε;0μεν ῆν τ' ἐπιχειρωσιν ἀδικεῖν, εφ ημῆς απαντες οἱ δεδιοτες καὶ κακως πασχοντες καταφευξονται, πολλὰς ἱκετειας καὶ δεησεις ποιουμενοι, και διδοντες ου μονον τὴν ἡγεμονίαν ἀλλὰ καὶ 39 σφῆς αυτους. ῶστ' ουκ ἀπορήσομεν, μεθ' ων κωλυ-σ0μεν. τ0υς εξαμαρτάν0ντας, ἀλλὰ πολλους Q0μεντ0υς ετοίμως καὶ προθυμως συναγωνιζομεν λυς ημω.π0ια γαρ πολις ῆ τις ἀνθρώπων Ουκ επιθυμήσει με- eτασχεῖν τῆς φιλίας καὶ τῆς συμμαχιας τῆς ἐμετερας,οταν 09ωσι τους αυτους ἀμφοτερα, καὶ δικαιοτάτους οντας και μεγιστην δυναμιν κεκτημενους, καὶ τους I8Τμεν αλλους σωζειν και β0υλομενους καὶ δυναμενους, I 0 αυτ0υς δε μηδεμιῆς β0ηθειας δεομενους; ποσην δε χρη προσδ0κῆν επίδοσιν τὰ τῆς πολεως λης/εσθαι, το μυτης. ευνυιας ημῖν παρὰ των αλλων υπαρξασης; ποσον δε πλουτον εις τὴν πολιν εἰσρυησεσθαι, διημῶν απασης τῆς Κλλαδος σωζομενης; τίνας δ' ουκεπαινεσεσθαι τους τοσουτων καὶ τηλικουτων ἀγαθων

I I αἰτω ς γεγενημένους ἀλλὰ γὰρ ου δυναμαι διὰ τὴν hηλικιαν απαντα τω λογω περιλαβεῖν, ἁ τυγχάνω τῆλανοια καθορων, πλὴν ὁτι καλον εστιν ἐν ταῖς τωνα Asyν αδικιαις καὶ μανιαις πρωτους ευ φρονήσαντας

προστ αι τῆς τῶν Ἐλλήνων ελευθεριας, καὶ σωτῆρας αλλα μη λυμεωνας αυτων κληθῆναι, καὶ περιβλεπτους

277쪽

142 δ Κεφαλαιον δε τουτων ἐκεῖν' πω λεγειν, e εἰς ο πάντα τα προειρημενα συντεινει καὶ προς ο χρηβλεποντας τας πράξεις τὰς τῆς πολεως δοκuiάζειν. δεῖ γαρ ημῆς, εἴπερ βουλόμεθα διαλυσασθαι μεν τὰς διαβολὰς, ας εχομεν ἐν τῶ παροντι, παυσαοθαι δε των πολεμων των ματην γιγνομενων, κτησασθαι δε τῆ πο- λει την ηγεμονιαν εἰς τον ἄπαντα χρόνον. μισῆσαι μὲν ἁπάσας τὰς τυραννικὰς αρχὰς καὶ τὰς δυναστείας, ἀναλογισαμένους τὰς συμφορὰς τὰς εξαυτῶν γεγενημενας, dζηλωσαι δε καὶ μιμήοασθαι τὰς ἐν Λακεδαιμονι βασι 143 λειας. ἐκείνοις γὰρ ἀδικειν μεν ἡττον εξεστιν η τοῖς ἰδιωταις, τοσουτρο δε μακαριστοτεροι τυγχάνουσινοντες των βία τὰς τυραννίδας κατεχοντων , ο γον οιμεν τους τοιουτ0υς ἀποκτείναντες τὰς μεγιστας δωρεὰς παρα των συμπολιτευομενων λαμβάνουσιν, υπερεκείνων δ' οἱ μη τολμωντες ἐν ταῖς μάχαις ἀποθνή- οσκειν ἀτιμοτεροι γίγνονται των τὰς τάξεις λειποντων 144 καὶ τὰς ασπίδας ἀποβαλλοντων. ἄξιον ουν ορεγεσθαι τῆς τοιαυτης ηγεμ0νιας. ενεστι δ' ἐν τοῖς πράγμασινημῶν τυχεῖν παρα τῶν Ἐλληνων τῆς τιμῆς ταυτης, ῆνπερ ἐκεῖνοι παρὰ τῶν πολιτων ἔχουσιν, ην υπολά- 188βωσι τ ην δυναμιν τὴν ημετεραν μη δ0υλείας ἀλλα σωτηρίας αἰτίαν αυτοῖς ἔσεσθαι. 145 Πολλῶν δε καὶ καλων λογον μοντων περὶ τχὶν et πόθεσιν ταυτην, ἐμοὶ μεν ἀμφότερα συμβουλευειπαυσασθαι λέγοντι, καὶ το μῆκος του λογου καὶ τοπλῆθος τῶν ἐτων των ἐμων' τοῖς δε νεωτέροις καὶ μῆλλον ἀκμάζουσιν ηγω παραινῶ καὶ παρακελευομαι τοιαυτα καὶ λεγειν καὶ γράφειν, εξ ών τας μεγίστας των πολεων καὶ τὰς εἰθισμενας ταῖς ἄλλαις κακα παοέ-

278쪽

- αJ Oρῶν, ω Nικοκλεις, τιμῶντά σε τον τάφον l89 του πατρος ου μονον τῶ πληθει καὶ τω κάλλει τῶνεπιφερομιένων ἀλλὰ καὶ χοροῖς καὶ ριουσικῆ καὶ γυμνικοῖς ἀγωσιν, δει δε προς τουτοις ιππων τε καὶ τριη- ρων ἀμιλλαις, καὶ λειποντ' ουδεμιαν τῶν τοιουτων 2 υπερβολὴν , ηγησά1ιην μαγοραν, εἴ τις ἐστὶν αἴσθησις τοῖς τετελευτηκόσι περὶ τῶν ενθάδε γιγνομενων, bευμενῶς ψεν ἀποδεχεσθαι καὶ ταυτα, καὶ χαίρεινορῶντα την τε περὶ αυτὸν επιμελειαν καὶ την σὴν μεγαλοπρεπειαν , πολυ δ' δν ετι πλείω χάριν εχειν ἐτοῖς ἄλλοις ἄπασιν, εἴ τις δυνηθειχὶ περὶ των επιτηδευμάτων αυτου καὶ των κινδυνων ἀξίως διελθεῖν 3 των εκείνs πεπραγμενων ' ευρήσομεν γαρ τους φιλοτιμους καὶ μεγαλοψυχους των ἀνδ/γῶν ου μονον ἀντὶτων τοιουτων επαινεῖσθαι βουλομενους ἀλλ' ἀντὶ του eζῆν ἀποθνήσκειν ευκλεως αιρουμενους , καὶ μῆλλον

περὶ της δοξης ῆ του βίου σπουδάζοντας , καὶ πάντα

ποιουντας , ὁπως ἀθάνατον τὴν περὶ αυτων μνημ=ὶν. καταλεί ψ ουσιν. αἱ μεν ουν δαπάναι των μεν τοιουτωνουδεν ἐξεργάζονται , του δε πλουτου σημεῖόν εἰσιν οἱ δε περὶ την μουσικὴν καὶ τὰς ἄλλας ἀγωνίας οντες, οἱ μεν τὰς δυνάμεις τὰς αυτων, οἱ δε τὰς τεχνας επι-

279쪽

δειξαμενοι, σφας αυτους ἐντιμοτερους κατεστησαw dό d8 λογος εἰ καλῶς διελθοι τας εκείνου πραξεις, αεί- μνηστον αν τὴν αρετὴν τλὶν μαγορου παρα πασιν

ανθρωποις ποιήσειεν.

τους ἐφ' αυτῶν ανδρας αγαθους γεγενημενους, ιν' οῖ τε δυναμενοι τα των αλλων ε9γα κοσμεῖν ἐν εἰδοσιποιουμενοι τους λόγους ταις αληθείαις ἐχρῶντο περὶ I9 1αυτων, οι τε νεώτεροι φιλοτιμοτερως διεκειντο προς την αρετην, εἰδοτες, οτι τουτων ευλογήσονται μαλλον 6 ῶν αν αμείνους σφῆς αυτους ουκὼν ἀθυμήσειεν, ὁταν ορὰ τους μεν περὰ τὰ Tρωῖκα καὶ τους επεκεσα γενομενους υμνουμενους καὶ τρα-γFδουμενους , αυτὰν προειδῆ, μηδ' ιιν υπερβάλλητὰς εκείνων ἀρετὰς, μηδεποτε τοιουτων επαίνων ἀξι- bωθησόμενον; τουτων αιτιος ὁ φθόνος, ω τουτομονον ἀγαθὸν πρόσεστιν , Oτι μεγιστον κακον τοῖς εχουσιν εστιν. ουτω γάρ τινες δυσκόλαῖς πεφυκασιν, ωσθ' ῆδιον ἀν ευλογουμενων ακουοιεν, Ους Ουκ ἶσα σιν εἰ γεγόνασιν, ῆ τουτων, υφ' ων ευ πεπονθοτες 7 αυτοὶ τυγχάνουσιν. Ου μ λὶν δουλευτεον τους νουνεχοντας τοῖς ουτω κακως φρονουσιν , ἀλλὰ τῶν μεν τοιουτων ἀμελητεον, τους δ' αλλους εθιστεον ἀκου- cειν, περι cois καὶ λεγειν δίκαιον εστιν, ἄλλως τ επειδὴ

κάὶ τὰς ἐπιδόσεις ἴσμεν γιγνομενας καὶ των τεχνῶν καὶ τῶν ἄλλων απάντων ου διὰ τους εμμενοντας τοῖς καθεστῶσιν ἀλλὰ διὰ τους ἐπανορθουντας καὶ τολμῶντας ἀει τι κινεῖν τῶν καλῶς ἐχόντων. 8 γ .) οιδα μεν ουν, οτι χαλεπον ἐστιν, ο μελλω n οιεῖν, ἀνδρος αρετην διὰ λογώ- εγκωμιάζειν. σημεῖον δε μεγιστον ' περὶ μεν γὰρ ἄλλων πολλῶν καὶ παντοδαπῶν λεγειν τολμῶσιν οἱ περὶ την φιλοσοφιαν οντὰς,

280쪽

περὶ τῶν τοιουτων ουδεὶς πώποτ' αυτων συγγρά- dφειν ἐπεχειργησεν. καὶ πολλὴν αυτοῖς εχω συγγνώμην. 9 τοῖς μεν γαρ ποιηταῖς πολλοὶ δέδονται κοσμοι ' καιγαρ πλησιάζοντας τους θεους τοῖς ἀνθέ ωποις οἰοντ' αυτοῖς ποιῆσαι καὶ διαλεγομενους καὶ συναγωνιζο- μενους οἷς ἀν β0υληθῶσι, καὶ περὶ τουτων δηλωσαι μη μονον τοῖς τεταγμένοις ονομιασιν, αλλα τὰ ριεν ξε- νοις, τὰ δε καινοῖς, τὰ δε μεταφοραῖς , καὶ μηδεν παραλιπεῖν ἀλλὰ πῆσι τοῖς εἴδεσι διαποικιλαι τὴν ποίη- ei 0 σιν ' τοῖς δε περὶ τους λογους ουδὲν εξεο τι τῶν τοιου- των, αλλ' ἀποτομως καὶ των ονομάτων τοῖς πολιτικοῖς μονον καὶ των ἐνθυμημάταγν τοῖς περὶ αυτὰς τὰς πραξεις ἀναγκαῖον ἐστι χρησθαι. προς δε τουτοις οἱ 191μεν μετὰ μετρων καὶ ρυθμων ἄπαντα ποιουσιν, οἱ δ' ὐυδενος τουτων κοινωνουσιν ' ἁ τοσαυτην ἔχει χαριν, ῶστ' ἀν καὶ τη λεξει καὶ τοῖς ἐνθυμήμασιν εχu κακως, ομως αυταῖς ταῖς ευρυθμιίαις καὶ ταῖς συμμετριαις II eti υχαγωγουσι τους ἀκουοντας. γνοιχὶ δ' ἄν τις εκεῖθεντην δυναμιν αυτων ' ην γαρ τις τῶν ποιημάτων τῶνευδοκιμουντων τὰ μεν ονοματα καὶ τὰς διανοίας καταλιπη, τὸ δε μετρον διαλυσύ, φανήσεται πολυ κατα- bδεεστερα της δοξης ης νυν ποιμεν περὶ αυτων. ομως

δε καιπερ τοσουτον πλεονεκτουσης της ποιησεως, ουκόκνητεον ἀλύ αποπειρατέον των λογων ἐστὶν, εἰ καὶ τουτο δυνησονται, τους ἀγαθους ἄνδρας ευλογεῖν μηδεν χεῖρον των ἐν ταῖς ωδαῖς καὶ τοῖς μέτροις ἐγκω-

12 δ ) IIρωτον μεν ουν περὶ της φυσεως της μα- eγόρου, καὶ τίνων ην ἀπογονος, εἰ καὶ πολλοὶ προεπι-

στανται, δοκεῖ μοι πρεπειν κἀμε των ἄλλων ενεκαοιελθεῖν περὶ αυτων, ινα πάντες εἰδῶσιν, ὁτι καλλίστων in se καὶ μεγίστων παραδειγμάτων καταλειφθεντων