Augustini Steuchi Eugubini bibliothecarii Contra Laurentium Vallam, De falsa donatione Constantini. Libri duo. Eiusdem De restituenda nauigatione Tiberis

141쪽

DR DONATIONC CONSTANT. 1siis est, lata, sed ipsius domini autoritate primatum tenet, licentis: Tu es Petrus,&super hanc petram arcti,ficabo ecclesiam meam: portar inferi non praeualebiit aduersus eam: Et tibi dabo claues regni caelorum: quodcuq ligaueris super terram, erit ligatu Sc in coelis:&quodcunci solueris super terram erit solutum&m coclis. Cui non incongrue beati Pauli doctoris gentium est attributa societas, ut illius sane ccclesia omnino firmaretur autoritas. latinus altero ad piscandas ani mas electo expiscatore, altero ad muniendam ecclesia, e persecutore u in altero Dei filii uera consessio in i ter appareret diuini uerbi sacra praedicatio cum alterri concesserit idem Dei filius claues regni coelorum, at teri clauem aperiendorum legalium uerborum Utri Utamen uirtutem signorum, quo alter ad eum cruce, atrier gladio pergens,fidelibus arrabonem corporalis farx cinae resinquentes. exempli sulgore S uerbi decore, sancto cruore supradictam ecclesiam Romanam dicarent, quam supra solidissimam petram scindatam,

nec descendens pluuia, nec uenientia flumina, nec flamies uenti ruere compellerent. Haec ergo sanetio fidei spis, talibus munita armis. a fonte lucis, Sc origine bo nitatis, salutaribus satiata fluentis,s horrendis atroyobusci haeresum obsistit monstris , mellisuali discationis pocula catholicis per orbem ministrat eccle,siis. Nam beatis L. Hieronymus, uir diuinis eoibus.

multarum linguarum pericia eruditus, tum Rethicemi,

ticis moraretur in armis, Sc a beato Papa Damaso leo ma posito de dissicilibus consuleretur qua stionibus, eum pro causis fidei uersa uice consuluisse dignosci, turb& siue tacendarum , siue dicendarum hyposias con uel

142쪽

uel quibus in Orientalibus partibus communicare de/beat, humilibus apicibus, ut apices accipiat depreca tur Mira res,, magnis privdicanda preconiis interrogat, quo interrogatur consulit, a quo consulitur: quimaoistrum se in interpretandi diuinis scripturis sensiit, in causis fidei uenerandi pontificis se discipulum mi ni me erubescit 3 cui sacra legis quaestionum nexus enodat, utrum hypostas dicere debeat, quibus ue in Oriente communicare efflagitat. Vnde datur intelliugi sanctos Meruditos uiros per diuersas mundi parales praedicationis ac scientia lampade coruscantes, non solum a sancta Romana ecclesia non recessi e sed etiam tempore necessitatis ob fidei corroborationem, ab ea adiutorium implorasse : quod regulariter,ut probfati sumus es exemplis docuimuS, Omnes catholicae debent obseruare ecclesiae , ut ab ea post Christum, ad

muniendam fidem , adiutoriuria petant: quae non ha/hens maculana, nec rugam,&portentuosa haeresim ca/pita calaat,& fidelium mentes in fide corroborat A cuius sancta deueneranda communione, multis recedetistibus, nostrae tamen parti nunquam recessit ecclesia, sed ea apostolica eruditione instruente, Meo a quo est omne donum optirnum, Momne datum perfectum,

tribuente , semper suscepit reuerenda charismatariti dum pri s fidei temporibus cum caperstaret in a cra religioni unione S ab ea paul distaret in Tuciorum celabrationes, uenerandae memoriae genitoris

nostri illustrissimi, atque excellantissimi uiri Dipini re gis cura industria siue aduentu in Gallias Reue, rendissimio sanctissimi uiri Stephani Romae urbis amtistitis, est ei etiam in psallendi ordine copulata, ut non es t

143쪽

DE DONATIONE . Cim sumi T. esset dispar ordo psallendi, quibus crat compar ardor

credendi. Et quae uniti erant unius Diacta linis sa cra lectione, essent etiam unu inius modulaminis eineranda traditione . Nec sciungeret, iliciorum tiam celabratio, quas coniunxerat unicae fidei pia deuotio

uod quidem Sc nos collato a nobis a Deo tali, re gno fecimus , sancta Romanae eccles: fasin tum suit amare cupientes Et Reuerentissima Papa Adriani 1alutaribus exhortationibus parentes , scilicet ut pluare illius partis ecclesiar, quae quondam Apostolicae eccletiae sedis traditionem in psallendo suscipere recu/iabant, nunc eam omni diligentia amplectantur. Et cui adiuo erant fidei munere, adhaereant quoque psallen; di ordine. Quod non solum omnium alliarum prosvinciar. Germania, me Italia, sed etiam Saxones, cquaeda Aquilonaris plagae gentes per nos, Deo anni ente ad uera fidei rudimenta conuersae facere noscuntur. Et ita beati Petri sedem in omitibus sequi curant, sicut illo peruenire, quo ille clauicularius extat, desiderant. Ad quam beatitudinem nos peruenire, Min sine iaciclesia consortio, S unione, ille nos faciat perscuera' re, qui ecclesiam suam in Petro dignatus iis undare, ipso mi ueniente cuius casae ire lumus sequaces, e gni cociorum, cuius ille claviger est factus, creamur

Cernitis magni Imperatoris autoritatem ut asserat, confirmet quod magnus Constantinus edicto statuerrat Dixerat Constantinus Am τον si αυτης ne

144쪽

pontifex per tempora suturus estin sancta ecclesia Romana celsiorem esse , atque imperare omnibus terras rum orbe sacerdotibus Sedes omnia gubernare sancismus, quae ad religionem Dei stabilitatemq; Christians fidei spectant, eiusq; iudicio subiecta esse. Ulaec Cons

Carolus autem, qui haec in eius edicto haberi nosset,co sentanee scripsit, Sancta Romana ecclesia caeteris ecfclasiis a domino praelata. Et Tepore necessitatis ob fis dei corroborationem ab ea adiutoriu,samRos, acerudi/tos uiros implorasse. Et,quod primatu a Deo habuerit.

Quae Carolus magnus de testimonio diui Hieronymi super Ecclesia Ronaana scripsit,quonia, clam est, Scdignum quod ab omnibus sapietibus, acuere Christia nis consideretur iubiiciam. Quandoquide 8c magni ui ri,summi l Theologi,necno antiquitate Ospicui, inter

decreta, 8c compedium sacroru institutorum referre id uoluerula cilicet Anselmus,&Iuo Carnotesis Scripsit igitur Hieronymus in hunc modii, cum in Palestina de geret, Arriana haeresi per totum Oriente omnia popuIlante, ac deuastate: cuius uoce hodierna in religione se rocitate audire oporteret,ipsum Φ Valle sena sceleratos ru antesignanu perpedere' cuisset quid ueteres patres de sede Petri praedicassent, tunc intellexisset piissii num

Constantinii omnibus factis expressisse quod sancti illi patres scribedo aut loquedo cossessi essent,posteritatio reliquissent. Quonia,inquit diuus ille, uetus ories inter se populorum furore collisus, indiscissam domini tuniscam, d desuper texta, minutatim per frusta decerpit, ScChristi uineam exterminant, vulpes inter lacus contriσ

145쪽

DE DONATIONE CON STANT. ito qui aquam non habent, ut dissicile ubi sons signatus hortus ille cociusus sit, possit intelligi ideo mihi a

thedram Petri, fidem Apostolico ore laudatam cen sui consulendam, inde nunc mea anima postulans es, bum unde olim Christi uestimenta suscepi. Neque uero

tanta uastitas elementi liquentis,sinteriacens longituado terrarum,mea pretiose margarita Potuit inquisitioν

ne prohibere Vbicunq; suerit corpus, illuc congrcga' buntur Sc aquilo. Profligato a sobole mala Patrimonio, apud uos solos incorrupta patrum seruatur autoritas. Ibi cespite terra soccundo dominici seminis puritate centeno seu stu refert hic obruta sulcis frumenta in lolium. auenas p degenerant. Nunc in occidente sol iustitie oris tur,in oriente autem lucifer ille qui ceciderat, supra side, raposuit thronum suum. Vos estis lux mundi, uos salterrae,uo uasa aurea, Margentea hi est , seu uasa ficiti lia turgam ferream,&aeternum operiuntur incendium. Quano tui me terret magnitudo, tantum inuitat humanitas, a sacerdote,uiestimam salutis , a pastore priosi diu, ouisem agito Facessat inuidia Romani culminis, reces

dat ambitio, cii successore piscatoris, discipulo Christiloquor. Ego nullum primum nisi Christum seques bea,

titudini tu dest cathedra Petri, communione conscisclor. Super illam petram aedificata Ecclesiam scio mis no extra domum hanc agnum commederit, pro faunus est Si quis in arca Noe non sucrit, perit regnante diluvio. Et quia pro facinoribus meis ad eam solitudinem commigraui, quae Syriam cognomento barbariae sine disterminat,non possum sanctum domini, tot interias cetibus spatiis a sane imonia tua semper expetere: ideo collegas tuos AEgyptios sequor,& sub eorum parua na 3 uicula

146쪽

uicula desitesco. Non noui Uitalem, Melatum respuo, ignoro Paulinum. Qui uno tecum non colligit, sparσgit. Hoc est, qui Christi non est, antichristus est. Haec eximius illa theolouus. Audis solum in Cathedra Petri

incorruptam patrum seruari autoritatem in Occidente

Solem iustitiae exoriri: hic lucem inudi esse stiper illam petram audis aedificatam Ecclasiam Christi profanum esse qui extra domum hac degat, ueluti qui in arca Noe Daundante diluuio no fulti si naufragari Antichristi si gna sequi, qui non sequatur doctrinam 5 fidem Petri

Uerum ut noscas omnium sanctorum priscoria claeo σlogorum eandem fuisse sentcntiam audictiam ut diuus Ambrosius non secus locutus fuerit, quam diuus Hieronymus, uter sonstantini magni uicini temporibus. Hanc inquit solam Ecclesia nauem dominus ascendit, in qua Petrus magister est constitutus. Qua nauis ita aistum seculi isti us natat, ita ut pereunte mundo, OmneSquos suscipit, seruet illes s. Sicut enim Noe arca Maufragantemudo cunctos quos susceperat incolumes seruas uit,ita es Petri ecclesia, colla grante seculo, Omne qUOS amplectitur, repraesentabit illaesos An urbe,inquit,so

ma quae principatum,&caput obtinet nationum , passi sunt gloriosi Apostoli ut ubi caput superstitionis erat, illic caput quiesceret sanetitatis: δή ubi gentilium princi pes habitabant,illic ecclesiarum principe morarentur. Sic diuus Ambrosius, qui clare eam priuilegii Constam tini periodon asserit, coiripirabat, qua magnus impera tor, actus spiritu diuino exclamauit sustu non est ut do minus terrestris imperet, ubi Deus constituit principastum coelestem. En Ecclesiarum principes .cia coelestis principatus, ut omne mirifice consentiunt super re dix

147쪽

DE DONATIONE CONSTANT. uina, ac priccipua.

Eadem haec uidit, notaci habuit sata stissimus Atha nasius Floruit enim eadem tempestate, uiditq; sum Conitantinum,ciusci filios : Niceno concilio interfuit, cum haberet percepta, quae Conitimi laus Christi prae cepta secutus illo edicto sanxistet, sic scriptit Non erat copia excplaris Graeci ex peruetusto Latino, quod erat in bibliotheca Palatina. Domino beatissimo Papae, chonorabili sancto patri Uelici sancit essedis Apostolicae urbis Roma Maps, Athanasius,S uniuersi Egyptiora, Thebaidorum, Libyorum episcopi in sancita Alexandriae synodo gratia Dei conuocati Patericatissime, quia semper antecelsores nostri, nos a uestra Apostolica sancta sede,auxilium hausimus,&noliri uos curam habere cognouimus, privsatam Apostolicam 5 sum/mameXpetamus iuxta canonu decreta ,sede ut inde ausxilium capiamus,unde pra lecessores nostri ordinati nes,&dogmata, at subleuationes ceperunt. Ad eam quo*quali ad matrem recurrimus t eius uberibus nutriamur quoniam non potest mater obliuisci infantem suum. Sico uos nolite nos obliuissici, uobis commistbs, quoniam non leuibus no initruci nostri implicuerunt, δ quotidie sacere molliatur, a filictionibus,s apprehcndere, ac serreis nos constringererninantur, nisi eorum consentiamus erroribus: quod uobis inco sultis nequas

quam agere praesumimus Canonibus quipps iubentis bus absci Romano nos de maioribus causis nihil debe/re decernere potifice . idec I ad propositum currentes,&ad bravium properantes, uestrae Apostolicae sedis imploramus auxilium . Quia, ut credimus non despexit Deus preces cum lachrymis sibi oblatas seruorum suos

148쪽

rum: sed ob id uos uestros irinlacessores Apostoliscos uidesicet praesules in summitatis arce constituit,mniumq3 ecclesiarum eis babere curam praecepit ut no biS succurratis, noscptuentes, cui omne iudicium epis coporum est commissum liberare non negatis. Nam scimus in Nicena magna synodo C CC VILI. episcoporum, ab omnibus concorditer esse corroboratum, non debere absq; Romani pontificis sententia concilia cele, brari. Haec diuus Athanasius,multaci praeterea grauio' ra. Audis in summitatis arce constitutum Romanu pontificem, orniae iudicium episcoporum ei commissum,mnium eum ecclesiarii habere curam, de maioribus causis ab ea sede iudicium expectandum . Ea uides icet quae sanxerat,promulgauerat in edicto Costantinus. Sed quid me piget, cum praeclarasini, bc ad impietate graim smatici conuincendam maxime idonea , proferre quae idem Athanasius proloquitur: Similiter, inquit, Ma su pradictis patribus est definitum consonanter, ut si quis

quam episcoporum, aut metropolitanum, aut comprosvincialas, aut iudices suspectos habuerit, uestra sanctam

Romanam interpellet sedem, cui ab ipso domino pote stas ligandi,& soluedi speciali est priuilegio super alios concessa Apsa enim firmamentum a domino fixum Nimmobile percepit, quoniam ipsam formam uniuerso rum titulorum lucidissimaria, dominus Iesus Christus uestram Apostolicam constituit sedem. Ipsa est enim sacer uertex,in qua Omne uertuntur iustentantur,ct res esuantur: S sicut in Christo Christiani, ita in petra, idest Petro,Christ irenouantur Ecclesie Tu es enim, sicut dis uinum ueraciter testatur eloquiu, Petrus: & supra fuit damentum tuum ecclesiae columnae, id est episcopi, qui ecclesi

149쪽

D E DONATIONE C m summo ecclesiam sultinet e,5 propriis humeris reportare de/bent, tibi sunt co firmatae Tibi claues regni calorum commisit, atque ligare,& s luere potestati tum tinein

terra, , quaelia coeli S suiu Promulgauit Tu pro Linarulia resum, imperitorum, at w omnium in fellatum do Politor ut princeps, bc doctor,caputa omnium orthos

doxorum a cilina di immaculata fidei exiliis . igitur ne despicias patrum tuorum Pater Pietate, bona nul irim tentionem, sicut illi patres,ac pra deces res a multis liberauerunt oppressionibus, angustiis, ita nos libe/rare digneris. Nam semper fuit uelirae sanctae,5 apostolicae te ait, et Hla,mlulae damnatoS, uel excomunicatos,

potetiati suac sua autoritate restituere, & sua eis omnia reddere, illos,qui eos condemnauere, aut excommus nicauere, Apostolico punire priuilegio, sicut etiam no/stris,Manterioribus cognouimus aciam temporibus. Idem Athanasius Antiquis enim regulis censuum est, ut quicquid quamuis in remotis, aut longinquo positis prouinciis insuper episcoporum querelis,aut accusatio/nibus ageretur non prius tractanduri aut accipiendum ellet, quam ad notitiam almae sedis uestrae suillet dedu, ctum ut hinus autoritate iuxta qua suillet pronutiatum infirmaretur,aut firmaretur inde is sumerci normam, unde ecclesiae sumpsere predicationis exordium, ne passim ab insidiatoribus columnae auerterentur ecclesiae. Certum est enim, quod eidem sed uel irae in honore beatissimi Petri, patrum decreta peculiarem decreuere res ueremiam Dei,pro rebus inquirendis Gic determinandis, quas sollicite decet iustewab ipso praesulum uerti/ce examinare Apostolico, cuius sollicitudo temper fuit, Z est, tam mala ainnares, quina probare laudanda.

150쪽

His Athanasii magiasi ac sanctissimi theologi dictis,

nemo erit tam uecorS, tam improbo ingenio, qui non

percipiat, ac persuaderi uelit,mod apud se sit, quonia

haec dixit is,qui cocilio Niceno intersuit interfuit etiam Constantinus, ea quae ipse magnus imperator illo suo priuilegio edidit, redolere mentena ipsius concilii, uoscem illam C 3nstantini, esse uocem totius concilii, eo/dem tempore editam . Nihil aliud protulit, sanxit Constantinus, quam quod Athanasic teste totum con/cilium Nicenum definiuit, de magna Petri, ac princi, pali maiestate, quae transierit, perenniter ad shccessos res . Hoc irrefragabile est testimonium super priuiles gio Constantini,super antiquitate, acueritate in conscilio Niceno natum est edictum illud, admirandumῬpriuilegium: didicit ab illis patribus uenerari Petri principatum Constantinus, a quo uniuersa regatur Eoclesia . Quid implius est in priuilegio Constantini, quod non sit apud Athanasium de laudibus huius fanyctissimi principatus et Mudd autem concilio Niceno ueluti primas interfuerit ipse declarat his uerbis. Petitio cenptiorum episcoporum pro capitus lis L X X. Niceni concili ab autoritates disci oritolicae. Domino sancto. Apostolici culminis dignitate ueneyrando, Marco sanctae Rom.& Apostolicie sedis atque uniuersalis Ecclesiae Papae, Athanasilis,& uniuerfi AEgyptiorum episcopi. Nicenam synodum in contumesiam nostram S omnium Christianorum, Arriani incende/runt. Iapropterprecamur pater beatissime ut illa nobis exemplaria,quae sanctae recordationis praedecessiss